<STAR>
9 In Leiden
is te weinig
geïnvesteerd'
'Trieste' gevoelens
na veroordeling Kemp
Kemp ziet hoger beroep niet meer zitten
Kamer Soldaat van Oranje 'parel' in oud studentenhuis
Veel lagere straf voor
ex-werknemers Kemp
Hof laakt laksheid van
Alphen en Zuid-Holand
Zaterdag 7 december 1991
Redactie: 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN i
Eindredactie: PAUL DE TOMBE Vormgeving: HENK BUIS
DUK EMIEL FANCMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER (chef) WIM WEGMAN
23
Ondernemer trekt boetekleed aan
De plannen van adviesbureau BRO voor het opkalefate
ren van de binnenstad zijn een brevet van onvermogen
van de Leidse ondernemers, vindt voorzitter C. Verplanc-
ke van de marktverenigingen. „De Leidse bedrijven heb
ben de afgelopen 10,15 jaar zitten slapen, terwijl er in die
tijd 8 of 10 markten zijn bijgekomen en om ons heen
winkelcentra van de grond kwamen. Wij hebben alleen
zitten kibbelen en niets gedaan aan het imago van Lei
den."
wat de gemeente en onderne
mers betreft. „Het is tijd om dat
andere been, de ondernemers,
er eens bij te trekken. De plan
nen die er nu liggen zijn mis
schien het laatste zetje om be
drijven over de drempel te hel
pen als zij op de tweesprong
staan van wel of niet investeren.
Een mooi voorbeeld is V D
dat in 1966 voor het laatste iets
verbouwde aan de vestiging in
de Breestraat en nu eindelijk
weer eens wat gaat doen", be
toogt Walenkamp.
Slechte samenwerking
In het rapport van het advies
bureau worden onder meer
voorstellerr gedaan voor een
winkelcentrum aan de Aalmarkt
onder de naam Sleutelhof, boe-
„Natuurlijk zijn er in Leiden
parkeerproblemen, maar in
Antwerpen of Brussel vinden
mensen het ook niet erg om
drie kilometer te lopen naar de
winkels", pakt Verplancke uit.
Wethouder J. Walenkamp
(economische zaken) zegt in ge
matigdere bewoordingen het
zelfde: „De investeringen door
overheid en bedrijfsleven zijn
niet gelijk opgegaan. Terwijl de
gemeente veel geld in de stad
heeft gepompt, zijn de bedrij
ven achtergebleven. Gedeelte
lijk is dat ook wel te wijten aan
het beleid van de gemeente zelf,
natuurlijk".
Maar die tijden zijn voorbij
Lichtreklame
Belettering
Kunststoffen
Flevoweg 10
2318 BZ Leiden
Tel. 071-23 32 32
Fax 071-22 06 08
DEN HAAG MEINDERT VAN DER KAAIJ
Het bericht dat Kemp niet voor
de stort in de Coupépolder
wordt gestraft, is met gemengde
gevoelens bij Alphense milieu
activisten ontvangen. „Het was
toch ook krankzinnig geweest",
stelt lid van de projectgroep
Coupépolder Cécile van Laar,
„wanneer hij daarvoor was ver
oordeeld terwijl er nog zoveel
anderen zijn die hun rotzooi
hebben gestort en daarvoor vrij
uit zouden gaan." Aan de ande
re kant vervult het haar met
'triestheid' dat dit soort misdrij-
tiekjes in de Koombrug, een
glazen wintertuin op het Stad
huisplein en een horecacen
trum op de Beestenmarkt. Het
onderzoek is betaald door de
winkeliersvereniging Leiden
Leeft, de Centrale Vereniging
voor Ambulante Handel, het
Koninklijk Nederlands Onder-
nemersverbond, de Kamer van
Koophandel en de gemeente.
Vooral deze samenwerking
moet uitgroeien tot een zogehe
ten 'centrum-management',
waarbij de overheid samen met
bedrijven en projectontwikke
laars de stad opnieuw moet
gaan inrichten. „De grote winst
van dit onderzoek is dat over
heid en bedrijven nu eindelijk
eens samen iets doen om Lei
den de regiofunctie terug te ge
ven en dat moeten wij vasthou
den", zegt A. Berkhout van de
Kamer van Koophandel hoop
vol. Walenkamp voegt eraan
toe: „Er zijn in het verleden veel
onderzoeken geweest en veel
plannen gemaakt, maar die zijn
vaak mislukt door de slechte sa
menwerking tussen gemeente
en ondernemers." Begin 1992
komt Walenkamp met een con
creet plan voor het opzetten
van een dergelijk 'centrum
management'.
Duidelijk is dat ondernemend
Leiden daarbij vooral de kaar
ten wil zetten op de Sleutelhof,
die kan voorzien in 'een stukje
winkelkwaliteit dat nu ont
breekt en waaraan zowel onder
nemers als consumenten be
hoefte hebben'. Zij hebben in
de figuur van Walenkamp een
warme medestander: „Er zijn
verschillende redenen voor
mensen om een stad te bezoe
ken en zo'n winkelcentrum kan
net dat extraatje zijn waardoor
de klanten komen."
Of daarvoor ook geld is, is
pverigens de vraag. Dat zal
moeten komen van projectont
wikkelaars zoals beleggings
maatschappijen, die eerst nog
moeten warmlopen voor het
bouwplan. De gemeente trekt er
voorlopig geen geld voor uit,
maar beperkt zich tot 'het bij
eenbrengen van verschillende
partijen', zoals Walenkamp het
noemt. Onduidelijk is dus wan
neer het winkelpaleisje uitein
delijk zal verrijzen, zoals even
eens nog niet duidelijk is wan
neer de overige suggesties kun
nen worden gerealiseerd.
Vervolging milieudelicten in de toekomst makkelijker
ven ogenschijnlijk ongestraft
blijft.
Gerard Harmes, lid van de
onderzoekscommissie Engwir-
da en raadslid voor de Socialis-
tiese Partij in Alphen, is verbijs
terd dat 'heden ten dage met al
le aangscherpte normen het
nog niet mogelijk is om Kemp
te veroordelen'. Harmes vindt
dat vooral de bedrijven die het
afval produceren schuldig zijn.
„Zij hebben het aan Kemp mee
gegeven en wisten donders
goed dat het ergens werd ge
dumpt."
LEIDEN» WILLEM SPIERDIJK
Raadsvrouw mr. Y. van Boxel adviseert de
ex-Hazerswoudenaar Kemp, om niet in
hoger beroep te gaan bij de Hoge Raad.
Haar cliënt werd gisteren door het Ge
rechtshof in Den Haag veroordeeld tot een
gevangenisstraf van twee jaar. Procureur-
generaal mr. J. Couzijn beraadt zich nog of
zij de hoogste rechter om een uitspraak zal
vragen. Zij neemt hierover begin volgende
week een beslissing.
„Mijn cliënt kan er niet meer tegen. Hij
heeft te veel over zich heen gekregen", al
dus Van Boxel. Wanneer de advocate wel
in beroep gaat, wil zij het punt dat het be
drijf van Kemp als een verboden organisa
tie wordt beschouwd, aanvechten. „Die
wet is bedoeld voor organisaties als RaRa."
De Leidse strafjurist Y. Buruma onder
schrijft de mening van Van Boxel. Hij zegt
dat het artikel in het strafwetboek waarin
'deelneming aan een rechtspersoon die tot
oogmerk heeft het plegen van misdrijven'
steeds vaker door het openbaar ministerie
van stal wordt gehaald. „De officier van
justitie hoeft namelijk haast niets te bewij
zen om toch een hoge straf te kunnen ei-
Buruma heeft bezwaar tegen brede toe
passing van dit wetsartikel. „Je kunt je er
als verdachte bijna niet tegen verdedigen.
De kantinejuffrouw van Kemp kan nu ook
worden veroordeeld."
Opmerkelijk noemt de jurist die aan de
Leidse universiteit is verbonden, het feit
dat Kemp van oplichting is vrijgesproken.
Hij zou andere bedrijven hebben overge
haald om vuil aan hem af te staan. „Vol
gens het gerechtshof hadden die bedrijven
toch al de bedoeling de boel te dumpen.
Het hof heeft Kemp dus niet willen laten
opdraaien voor feiten waarvoor anderen
ook een flinke dosis boter op hun hoofd
hebben. Kemp was natuurlijk wel een
boef, maar hij kreeg de rommel toege
speeld van bedrijven en lagere overheden
die het ook wel best vonden."
Onbenullig
Het gerechtshof heeft verder de stelling
van het openbaar ministerie dat Kemp
zich schuldig maakte aan verkoop van
schadelijke waar niet onderschreven. Vol
gens het hof kan afval niet als 'waar' wor
den beschouwd. Buruma: „De procureur
heeft dit artikel gebruikt om toch een hoge
straf te kunnen eisen. Dat is dus niet ge
lukt."
In de Wet Chemische Afvalstoffen staat
wel een artikel op grond waarvan het ille
gaal storten kan worden bestraft. De delic
ten van Kemp waren volgens die wet ech
ter al verjaard. In de toekomst moet het
voor de officier van justitie wat gemakkelij
ker worden om figuren als Kemp te vervol
gen. „De minister van justitie wil een be
paling opnemen in de Wet Economische
Delicten met een maximum-straf van zes
jaar", zegt Buruma.
De feiten waarvoor Kemp uiteindelijk
wel straf kreeg valsheid in geschrifte,
omkoping, het doen van onjuiste belas
tingaangifte noemt Buruma vrij onbe
nullig. „Het hof heeft daarin het begaan
van milieudelicten laten doorklinken."
';~i
Vier eeuwen geleden namen Jo
annes Comeliszoon en Willem
Willemszoon als eerste studen
ten hun intrek in een kamer aan
het Rapenburg 56. Nu wonen er
tien jonge 'kerels' in het pand
waar schrijver Hazelhoff Roelf-
sema tijdens de tweede wereld
oorlog zijn 'Soldaat van Oranje'
beleefde.
Huize 'Welgelegen' is het
oudste studentenhuis van Lei
den. Om het vierhonderd-jarige
bestaan van het pand te vieren
is er vanmiddag een grote reü
nie van oud-bewoners, om
oude verhalen nieuw leven in te
blazen en te proosten op het
goede leven.
Een oude verveloze deur geeft
toegang tot een smalle trap naar
boven. Daar is het even bukken,
voordat het zeer kleine keuken
tje veilig kan worden betreden.
„Ja, aan dat soort dingen is
goed te zien dat dit een oud
pand is", aldus Yoeri Albrecht,
een van de huidige bewoners
van het studentenhuis. „Het is
hier ook net een doolhof. Het
pand stikt van de kleine trap
pen. Je kunt soms aardig ver
dwalen."
Ook aan de gebrekkige voor
zieningen in het pand is te zien
dat het gebouw niet van deze
tijd is: alleen een toilet en een
kleine badkamer. Absoluut niet
Huize Welgelegen op de hoek van het Rapenburg en de Kloksteeg waar gedurende de oorlogsjaren de Sol
daat van Oranje woonde. - foto jan holvast
te veel voor tien op elkaar ge- goed met elkaar op kan schie- dotes kunnen opleveren. „Ze-
pakte studenten. „Maar het gaat ten. Vandaar dat we vrij gericht ker", grinnikt Albrecht. „Zo gaat
allemaal prima", meent Al- selecteren wie er in huis komt het verhaal dat er ooit eens ie-
brecht. „Misschien is dat juist als er onverhoopt een kamer mand van tweehoog het raam
ook wel de charme van dit vrij komt." uitstapte. In zijn slaap wel te
pand. Hoewel het natuurlijk Wel Vier eeuwen studentenhuis: verstaan. Hij is er overigens
Reel belangrijk is dat iedereen dat moet toch smakelijke anek- goed vanaf gekomen, maar
schijnt wel meteen latten voor
z'n raam te hebben gespijkerd".
Zijn er nu nog tradities over
gebleven uit lang vervlogen tij
den? Albrecht: „Zeker wel. Zo is
het de gewoonte dat als een oud
huisgenoot trouwt, we met z'n
allen naar de bruiloft gaan. Ook
als we hem niet kennen." En
dan is er nog de 'huismeester',
al tijden verantwoordelijk voor
orde in het pand. „Meestal is
dat de oudste bewoner. Geeft
hij nu zijn functie door aan een
ander, dail grafeert hij eerst zijn
naam in de zogenaamde
ambtsketting. Hoe lang dat al zo
gaat? Geen idee, maar toch al
minstens een jaar of dertig."
Maar de grote trots van het
vier eeuwen oude studenten -
pand is ongetwijfeld de 'hoek-
kamer'. Dat is de kamer waar
schrijver Hazelhoff Roelfsema
de ervaringen Opdeed die hij la
ter in zijn boek 'Soldaat van
Oranje' vastlegde. „Het is een
eer om in deze kamer te mogen
wonen", vindt de 20-jarige Mel-
le Hendrikse. „Het enige nadeel
van de kamer is dat je er nau
welijks privacy hebt, want het is
tevens onze gemeenschappelij
ke ruimte. Maar je moet er wat
voor over hebben. Het is ten
slotte ook de mooiste kamer."
De kamer en het bijbehoren
de balkon komen in de ver
filming van Hazelhoff Roelfse-
ma's boek 'Soldaat van Oranje'
regelmatig in beeld.
COMMENTAAR
Teleurstellend
Leiden heeft er behoefte aan de kwaliteit en het uiterlijk van de
stad te verbeteren. Zo heeft wethouder Walenkamp het plan ge
lanceerd om de binnenstad autovrij te maken en studeert zijn
collega Van Rij op mogelijkheden om monumenten te bescher
men tegen gevelreclame, paaltjes en auto's.
De filosofie achter deze initiatieven is dat Leiden het historische
karakter moet benadrukken. Klanten komen niet alleen naar
Leiden om de winkels te bezoeken, zo is eebleken, maar ook
om de schoonheid van de stad te bewonderen. Dat Leiden klan
ten moet werven staat vast, te veel potentiële consumenten wij
ken nu uit naar koopcentra in de regio.
Mede in het licht van het oppeppen van de Leidse binnenstad
werd het adviesbureau BRO een jaar geleden gevraagd de mo
gelijkheden van het stadscentrum eens op een rijtje te zetten.
Ook deze onderzoekers constateren dat Leiden te weinig profi
teert van zijn unieke historische plekken en musea. Ook het ui
terlijk van ae stad maakt een rommelige indruk, bijvoorbeeld
door de slechte presentatie van winkels.
De waarde van dit rapport zit 'm vooral in de lijst van kleine
dingen die worden voorgesteld om de stad aantrekkelijker te
maken, zoals de bestrijding van vuil op straat en graffity, het
verfraaien van straatmeubilair en een strak rolluiKenbeleid. Ook
de aanbevelingen van BRO om historische plaatsen als de
Burcht in de stad te trekken door verbetering van de looproutes
en om het water in het stadsbeeld op te nemen zijn waardevol.
Veel van de voorstellen lijken echter tegenstrijdig en dat maakt
het rapport als geheel nogal teleurstellend. Want op welke wijze
past de bouw van een glazen koepel op het stadhuisplein in een
oude sfeerrijke binnenstad? Hoe valt een parkeergarage aan de
Aalmarkt te combineren met een autovrije binnenstad. Wat
moeten bussen op de marktenroute als de grachten van Leiden
zo bijzonder zijn?
Winkeltjes in de Koombrug of een luxueus winkelpaleis aan de
Aalmarkt zijn projecten waarbij projectontwikkelaars hun vin-
ters aflikken, maar die alleen maar afbreuk kunnen doen aan
ie unieke historische binnenstad die Leiden zou moeten
koesteren.
DEN HAAG MEINDERT VAN DER KAAL)
Twee voormalige medewerkers
van Kemp kregen gisteren even
eens aanzienlijk lagere straffen
door het Haagse gerechtshof
opgelegd. Een 41-jarige Rotter
dammer die bedrijfsleider was.
kreeg een straf van twaalf
maanden waarvan zes voor
waardelijk met een proeftijd
van twee jaar. De rechtbank
veroordeelde hem vorig jaar tot
drie jaar cel waarvan zes maan
den voorwaardelijk.
Een 39-jarige Ridderkerker
die voor Kemp contracten af
sloot, kreeg een voorwaardelijke
straf van zes maanden met een
proeftijd van twee jaar, twee
honderd uur dienstverlening en
een boete van 5.000 gulden.
Procureur-generaal J. Couzijn
had tegen hen respectievelijk
twee jaar cel en achttien maan
den waarvan vier voorwaarde
lijk geëist. Door de rechtbank
kreeg hij vorig jaar een gevange
nisstraf van 2 jaar opgelegd.
Volgens het hof speelde de
Ridderkerker een ondergeschik
te rol in de criminele activitei
ten van het bedrijf van Kemp.
Bovendien heeft het lang ge
duurd voordat zijn zaak is be
handeld. Ook nam het hof in
overweging dat de Ridderkerker
zijn baan zou verliezen wanneer
hij een onvoorwaardelike ge
vangenisstraf zou krijgen. De
voormalige bedrijfsleider kreeg
echter wel een vrijheidsstraf.
Volgens het hof heeft hij zich ja
ren lang schuldig gemaakt aan
het plegen van strafbare feiten.
MEINDERT VAN DER K
Een pand met zo'n rijke his
torie dat bovendien al vier eeu
wen studenten huisvest, heeft
natuurlijk een 'naam'. „Toen ik
aan een vriend vertelde dat ik in
'Welgelegen' woonde, vroeg hij
mij of het waar was dat er voor
namelijk oudere studenten wo
nen, die vrijwel niets anders
doen dan port drinken en grote
sigaren roken", vertelt Albrecht
geamuseerd. „Jammer genoeg
niet, heb ik hem toen geant
woord. Natuurlijk wordt er best
wel eens gedronken, maar er
wordt ook hard gestudeerd. En
raakt iemand in de problemen
met zijn studie? Dan slepen we
hem er samen doorheen."
Maar is de studie uiteindelijk
met succes afgerond, dan moet
het pand verlaten worden. „Om
plaats te maken voor een nieu
we eerstejaars", legt Melle Hen
drikse uit. Voor hem duurt dat
nog wel even. Hij woont er pas.
Maar lang genoeg om te weten
dat het leven in 'Welgelegen'
met al die 'kerels onder elkaar'
bijzonder gezellig is.
En blijkbaar is hij niet de eni
ge die er zo over denkt. Want
van de honderd oud-bewoners
die nu nog in leven zijn, hebben
er ruim zestig toegezegd de
feestelijke herdenking van van
daag niet te willen missen. Ook
de soldaat van Oranje keert
voor deze gelegenheid naar Lei
den terug.
Het Haagse hof heeft het lakse
optreden van verschillende Ne
derlandse overheden zoals de
gemeente Alphen aan den Rijn
en provincie Zuid-Holland, in
de overwegingen meegenomen
om Kemp voor milieudelicten
vrij te spreken. Het 'aftroggelen'
door Kemp van 1500 ton ver
vuilde grond van het bedrijf
Nieuwe Matex, met de leugen
dat hij daarvoor verwerkings
mogelijkheid had in het Belgi
sche plaatsje Mellery, be
schouwde het hof mede daar
om niet als oplichting.
De Belgische regering nam in
1983 het besluit om de grenzen
voor afval uit Nederland te slui
ten. Toch bleef Kemp evenals
andere transporteurs grote hoe
veelheden naar Belgische stort
plaatsen vervoeren. Volgens het
hof is de mededeling van de ex-
Hazerswoudenaar dat de stort
plaats Mellery vuil mocht en
kon verwerken echter niet ge
heel onjuist. De bewering van
Kemp dat hij daar stortrechten
had. vindt het hof dan ook eer
der een 'commerciële overdrij
ving' dan een 'leugen'.
Het hof kijkt daarbij naar de
omstandigheden van dat mo
ment waarbij ook chemische af
valstoffen lange tijd toch over
de grens ging. Verschillende Ne
derlandse overheden waren
daarvan op de hoogte maar tra
den daartegen niet op. Maar
ook de Belgische overheid valt
volgens het hof veel te verwij
ten, omdat zij te weinig deed
om haar wetten daadwerkelijk
te handhaven.
De Koombmg met het stadhuis op de achtergrond. Het toekomstbeeld biedt winkeltjes op de brug waarachter een glazen wintertuin onzichtbaar
schuil gaat. foto henk bouwman
