Excuses
Gabor via
een brief
Binnenland
Commissie Schaefer pleit
voor nieuwe schoolvorm
'AID moet fuseren met ECD' Aftakeling van HSA was aljaren aan de gang
Politie gaat meer op milieu letten
NIEUWSLIJN
Brandweer haalt Zwarte Piet van dak
De brandweer van Grave is gistermorgen uitgerukt om een
Zwarte Piet in veiligheid te brengen, die op een schooldak in
moeilijkheden was geraakt. De operatie, waarbij een hoogwerker
werd ingezet, duurde een uur. De kennelijk nog niet volleerde
Piet klom het dak op, en kwam vast te zitten omdat het pannen
dak nogal glad bleek. In de tijd dat de brandweer de reddings
operatie uitvoerde, sprak de Goedheiligman zijn knecht moed in
met een megafoon. De honderden leerlingen hielden de moed
erin door op het schoolplein luidkeels Sinterklaasliedjes te zin
gen.
Bejaarde man slachtoffer roofmoord
Een 75-jarige bewoner van het bejaardenhuis Slotermeer in Am
sterdam is gisteren dood in zijn kamer aangetroffen. De man
was vastgebonden en is vermoedelijk beroofd. Het slachtoffer
werd in de ochtenduren gevonden door personeel van het be
jaardentehuis. Volgens een politiewoordvoerder was de kamer
van de man doorzocht. Hoe de bejaarde om het leven is ge
bracht, is nog niet bekend. Vandaag zou sektie worden verricht.
De politie heeft een team van vijftien man geformeerd om de
zaak te onderzoeken.
FNV eist 4,5 procent bij Akzo
De Industriebond FNV eist het komend jaar bij Akzo (23.000
werknemers) een loonsverhoging van 4,5 procent. Ook wil de
bond opnieuw praten over kortere werktijden, inclusief een 36-
urige werkweek. De Industriebond maakte gisteren haar eisen
pakket voor de Akzo-cao bekend. Een kortere weekweek is vol
gens de bond de enige manier om werkgelegenheid te creëren.
De bond wil verder een verlaging van de vut-leeftijd (nu 62 jaar).
Dit zou gefinancierd kunnen worden met het geld dat vrijkomt
bij het terugdringen van het ziekteverzuim. De FNV verwacht
overigens niet dat er bij Akzo ziektedagen moeten worden inge
leverd, zoals de bouwwerkgevers willen.
Kinderen die op school vroeg dreigen af te ha
ken en laag geschoolde volwassenen moeten
een nieuwe kans krijgen op een opleiding. Dit
kan via het instellen van een zogeheten 'Buiten
school'. Door buiten het reguliere onderwijs de
ze groeperingen bijlessen te geven, kunnen zij
hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten.
Dit voorstel komt van de Interbestuurlijke Pro
jectgroep Sociale Vernieuwing (IPVS) onder lei
ding van oud-staatssecretaris Jan Schaefer. Het is
de laatse aanbeveling die de IPVS heeft gedaan.
De Projectgroep wil met haar Buitenschoolplan
werklozen, arbeidsongeschikten en allochtonen
aan werk helpen. De geheel nieuwe vorm van on
derwijs moet er tevens voor zorgen dat groepen
die moeite hebben met de bestaande opleidin
gen, toch voldoende kennis opdoen.
Per jaar verlaten 25.000 jongeren het reguliere
onderwijs zonder diploma. Ook hebben 300.000
tot 400.000 scholieren moeite met leren. Zij moe
ten, net als laag geschoolde volwassen werklozen
en allochtonen die problemen hebben met de
Nederlandse taal, bijlessen kunnen krijgen, vindt
de IPVS.
Volgens de projectgroep moeten de cursisten
maximaal drie lessen krijgen in de vakken waar ze
het slechts in zijn. Dat gebeurt volgens het voor
stel niet op een reguliere school, maar bij leraren
thuis, in verenigingsgebouwen, buurthuizen of
buiten de normale schooltijd in schoolgebouwen.
Vandaar de naam 'Buitenschool'.
De leraar hoeft volgens het plan-Schaefer ook
geen officiële docent te zijn» Mensen die op een
bepaald vakgebied goed thuis zijn, kunnen deze
kennis op vrijwillige basis overdragen, is de ge
dachte. Ook werkloze en afgekeurde leraren zou
den in aanmerking komen voor lesgeven op de
buitenschool.
Belangrijk daarbij is het lesmateriaal. Schaefer
gaat uit van onderwijsstof die speciaal is ontwik
keld door het Instituut voor Individueel Onder
wijs (IVIO). Dit instituut verzorgt momenteel les
pakketten voor ouders die in het buitenland hun
kinderen les willen geven. In de docentenhandlei
ding staat stap voor stap beschreven hoe de les
stof behandeld dient te worden. Daardoor kun
nen ook niet-professionele onderwijzers aan de
'Buitenschool' les geven.
Voor deze schoolvorm moet een geheel nieuwe
organisatie in het leven worden geroepen. De
IPSV denkt daarbij aan een stichting, met in het
bestuur vertegenwoordigers van vakbonden,
werkgeversorganisaties, onderwijsinstellingen en
belangengroeperingen.
De Partij van de Arbeid betreurt het overigens
dat de projectgroep eind van dit jaar moet stop
pen als 'aanjager' van de sociale vernieuwing.
Volgens de partij dient er op 1 januari volgend
jaar een soortgelijke club klaar te staan om het
werk over te nemen.
Morgen wordt het eindrapport van de groep-
Schaefer aan premier Lubbers en minister Dales
van binnenlandse zaken aangeboden. Dan zal de
commissie ook het licht laten schijnen over de
stand van zaken met betrekking tot het 'parade
paardje' van dit kabinet. Bovendien zullen er aan
bevelingen worden gedaan over de toekomst van
de sociale vernieuwing.
CDA, Wd en D66 vinden zien echter niets in
een vootzetting van de projectgroep.
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
Staatssecretaris Gabor heeft de ambtenaren van het mi
nisterie van landbouw zijn verontschuldigingen aange
boden over uitspraken die hij het afgelopen weekeinde
over hen heeft gedaan. De bewindsman van natuurbe
heer klaagde in NRC Handelsblad onder meer over het
onvermogen van zijn ambtenaren om kwesties in 'een
breed maatschappelijk verband' aan te pakken.
Gabor schreef de excuusbrief sturen, kregen gisteren alle
omdat ambtenaren
tuur- en milieu-afdeling van het
ministerie maandag boos rea
geerden op zijn opmerkingen.
De werkrelatie is daardoor ern
stig verstoord, meent de ambte
lijke top van het ministerie. „De
staatssecretaris heeft in het in
terview het beeld opgeroepen
van stotterende, niet-deskundi-
ge ambtenaren die hem met de
mond vol tanden staan", aldus
een woordvoerder.
Gabor maakte in het inter
view duidelijk dat hij zich vrese
lijk ergert aan de laksheid van
zijn ambtenaren. Letterlijk zei
hij: „Als staatssecretaris geef je
het apparaat soms een signaal,
en dan... tsja, dan valt de zaak
stil". De top van het ministerie
heeft Gabor intussen duidelijk
gemaakt, dat deze uitlatingen
niet stroken met de werkelijk
heid. De staatssecretaris is ge
waarschuwd voor een „blijven
de verstoring van de werkrela
tie."
In een poging verder onheil te
voorkomen, besloot Gabor een
excuusbrief te schrijven. In
ambtenaren van het ministerie
het schrijfsel in handen. Velen
wisten niet waar het over ging
en staken hun licht op bij diege
nen die het gewraakte interview
wèl hadden gelezen.
Vanmorgen bleek dat Gabor
met zijn brief die de bedoeling
had erger te voorkomen, de
plank flink had misgeslagen.
Ambtenaren die niets met
Gabor te maken hebben, noe
men hem nu een 'arrogante
kwast' die de onrust op het mi
nisterie erger maakt.
In de excuusbrief schrijft
Gabor ónder meer: „Het beeld
dat men krijgt over de werkrela
tie en over de gang van zaken in
mijn omgang met u is niet het
geen ik in zijn totaliteit met u
beleef. De vertaalslag om ade
quaat een antwoord te geven op
de milieuvraagstukken en de
natuur meer tot zijn recht te la
ten komen, is goed op dreef.
Het spijt mij dat ongewild uit
het interview een beeld ontstaat
van de ambtenaar ,en mijn
werkrelatie die ik niet heb be-
Woensdag 4 december 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: RALPH KLEINHOUT
Kamer wil toch
subsidie voor
schone diesels
DEN HAAG GPD
De regeringscoalities CDA en
PvdA vinden dat alles in het
werk moet worden gesteld om
een subsidieregeling voor scho
ne dieselauto's tot stand te
brengen. Vorige week maakte
het kabinet bekend de regeling
niet in te kunnen voeren, omdat
deze strijdig zou zijn met de Eu
ropese regelgeving.
De 25 miljoen gulden die voor
het doel was gereserveerd, wil
de regering nu benutten voor de
stimulering van het gebruik van
laagzwavelige dieselolie.
Een meerderheid in de Kamer
staat achter dit voornemen.
Subsidie op schone dieselauto's
achten de partijen echter veel
belangrijker. De Kamer vroeg
zicih gisteravond af of de Eu
ropese regelgeving wel zo dwin
gend is als het kabinet voorstelt.
PvdA-woordvoerster Van Rijn-
Vellëkop stelde dat Nederland
desnoods maar tegen de EG-re-
gels in moet gaan. Dan zien we
vervolgens wel hoe het uitpakt,
was haar devies.
De Kamer verwacht veel van
een subsidieregeling op schone
diesels, omdat ook veel resulta
ten zijn bereikt met een soort
gelijke regeling voor auto's met
katalysator. Die regeling blijft in
aangepaste vorm nog een jaar
bestaan.
Een vogelkenner heeft uitkomst moeten bieden bij het identificeren van deze vreemde vogel, het beest stapte parmantig rond in de grienden
van de polder bij vianen. Het bleek te gaan om een kroonkraanvogel uit Midden-Afrika, die waarschijnlijk uit een dierentuin of vogelpark is ont
snapt. Het dier kan echter niet tegen de vorst, zodat deze week een poging wordt gedaan de vogel te vangen. foto anp cor de kock
Federatie voor
milieubeweging
is van de baan
Het door de stichting Natuur en
Milieu gelanceerde plan voor
een federatie van de Nederland
se natuur- en milieuorganisa
ties is voorlopig van de baan.
Besloten is de samenwerking te
beperken tot bepaalde thema's
zoals het broeikaseffect en de
mestproblematiek. Er komt
geen overkoepelende organisa
tie voor de milieugroeperingen.
Over de samenwerking is
door 32 organisaties bijna twee
jaar lang gesproken. Reeds in
een vroeg stadium waren er tal
rijke bezwaren. Veel organisa
ties zijn bang om hun identiteit
te verliezen. Ook willen sommi
ge groeperingen zich niet asso
ciëren met actiegroepen als de
Vereniging Milieudefensie.
Volgens A. van den Biggelaar,
directeur van Natuur en Milieu,
heeft het afblazen van de plan
nen voor samenwerking geen
nadelige gevolgen voor de slag
kracht van de totale milieube
weging. „Ik ben niet teleurge
steld. Ook zonder afspraak blijkt
dat we steeds beter kunnen sa
menwerken."
In december 1989, toen Na
tuur en Milieu de plannen voor
een milieu-federatie presen
teerde, stelde deze organisatie
nog dat het bundelen van de
krachten noodzakelijk was. An
ders zou de Nederlandse
milieubeweging invloed verlie
zen. Een federatie zou de bewe
ging doen uitgroeien tot een
'machtsfactor' waarmee de po
litiek in Den Haag en Brussel re
kening zou moeten houden.
Vierjaar
en tbs voor
bakfietsmoord
ARNHEM ANP
De Arnhemse rechtbank
heeft gisteren een 25-jarige
Arnhemmer veroordeeld tot
een gevangenisstraf van vier
jaar en tbs met verpleging
wegens moord op zijn 24-ja-
rige vriend. Ruzie om drugs
geld was de aanleiding voor
de moord.
De man verstopte het lijk
aanvankelijk in een kast in
zijn huis. Toen het na vijf da
gen een penetrante geur be
gon te verspreiden, verpakte
hij de kast in plastic en laad
de deze op een bakfiets.
Daarmee reed hij door Arn
hem en Vèlp. Een VelpSe
vrouw vertrouwde de zaak
niet en waarschuwde de po
litie. De Arnhemse rechtbank
zegt in zijn vonnis rekening
te hebben gehouden met het
rapport van het Pieter Baan-
centrum in Utrecht. Daarin
wordt de Arnhemmer ver
minderd toerekeningsvat
baar genoemd. De eis luidde
acht jaar en tbs met verple
ging-
DEN HAAG GPD
De Algemene Inspectiedienst
(AID) en de Economische Con
troledienst (ECD) moeten fuse
ren. De mogelijkheden van een
samenwerking moeten wel eerst
nader worden onderzocht. Dat
is de belangrijkste conclusie van
een nog vertrouwelijk onder
zoek van de Vakgroep Bestuurs
kunde van de Rijksuniversiteit
Leiden.
De vakgroep deed het onder
zoek in opdracht van het minis
terie van Economische Zaken.
De AID en ECD vallen respec
tievelijk onder het ministerie
van landbouw, natuurbeheer en
visserij en het departement van
economische zaken.
De onderzoekers laten in hun
rapport weten eigenlijk de voor
keur te geven aan een andere
mogelijkheid: beide rijksdien
sten binnenkort te laten fuse
ren. Dit is echter niet haalbaar,
omdat een stuurgroep van het
ministerie van landbouw zich
inmiddels eerst buigt over reor
ganisatie van de AID. Dat heeft
al geleid tot het overigens
nog niet officiële voorstel aan
minister Bukman het hoofdkan
toor met negentig werknemers
te verplaatsen naar het westen
van het land.
Doel van een fusie tussen AID
en ECD is een efficiënter wer
kende organisatie die met min
der personeelsleden uit de voe
ten kan. Het vooronderzoek is
een uitvloeisel van de Grote Ef
ficiency Operatie bij de rijks
overheid. Op rijksniveau is mo
menteel een interdepartemen
tale stuurgroep ingesteld die
zich buigt over samenwerking
of samenvoeging van AID en
ECD.
HENGELO «JAN RUESINK
Het is snel gegaan met Holland
se Signaal Apparaten (HSA).
Groeide het concern in de jaren
zeventig uit tot een van de
grootste werkgevers in de regio
met een wereldwijde reputatie
op technologisch gebied, de
laatste jaren komt HSA alleen
nog maar negatief in het
nieuws. Mislukte projecten,
omstreden leveringen, Goalkee
pers die stuk gingen en een fa
lende beveiliging. Het zijn maar
een paar voorbeelden.
Gisteren vielen er opnieuw
klappen toen de directie aan
kondigde weer fors in het per
soneelsbestand te snijden:, het
komende jaar verdwijnen maar
liefst 700 banen. Daarnaast
staat het voortbestaan van de
vestigingen Apeldoorn, Den
Haag en Huizen op het spel.
De vakbonden eisen dat HSA
de reorganisatie zonder ge
dwongen ontslagen doorvoert.
Of dat mogelijk is, is echter zeer
de vraag. Het nieuws over de
nieuwe reorganisatie valt mid
denin de afwikkeling van een
andere, waarbij 900 banen wor
den geschrapt.
In het begin van de jaren
tachtig wees nog niets erop dat
HSA zulke zware tijden tege
moet ging. Dankzij de wapen
wedloop en de reputatie op het
gebied van radar-technologie
CPB neemt aanbeveling over
De politie gaat zich meer toeleggen op handha
ving van de milieuwetgeving. In 1995 wil zij het
geld daarvoor verdubbelen tot 4 procent van haar
totale budget. In 1996 moeten alle politiemensen
een basiscursus milieukunde hebben gevolgd.
Het Coördinerend Politieberaad (CPB) heeft dit
gisteren besloten. In dit beraad hebben de 26
korpschefs van de toekomstige politieregio's zit
ting.
Gisteren werd bekend dat de politie veel moeite
heeft met handhaving van de milieuwetten. Dat
blijkt uit een onderzoek van het bureau Anders-
son, Elffers, Felix, verricht in opdracht van het
CPB.
Drs. H. Andersson, leider van het onderzoek,
meent dat dit komt omdat handhaving van de
milieuwetgeving via een groot aantal instanties
gaat. Dat geeft vaak coördinatieproblemen, de
taakverdeling is niet helder en het uitwisselen van
informatie laat te wensen over.
Het voornemen van het CPB strookt met de
aanbevelingen van Andersson. Hij pleit ook voor
het beschikbaar stellen van meer geld en politie-
Holland-Signaaldirecteur E.A. Van Amerongen (uiterst rechts) krijgt na de persconferntie van zijn woordvoer
der te horen dat het de hoogste tijd is om de HSA-vestigingen in te lichten over de reorganisatieplannen.
foto anp raymond rutting
kon een optimistische directeur jaren tachtig geen sprake meer. nemers, twee jaar later nog
Kampman toen nog verklaren De toenadering tussen Oost en maar 4.900. In 1988 kondigde
dat hij het personeelsbestand West zorgde voor een 'aarzelen- de kersverse directeur Bosma
ieder jaar met 2 procent wilde de defensiemarkt'. Signaal ging nog eens driehonderd ontslagen
uitbreiden. banen afstoten. Eind 1986 telde aan, opnieuw als gevolg van „de
Van optimisme was midden het bedrijf nog ruim 5.500 werk- aarzeling in de defensiemarkt
en de tegenvallende omzet in
de civiele sectoren".
In augustus 1989 leek er even
weer hoop- te gloren toen het
Franse Thomson-CSF bekend
maakte HSA van Philips te wil
len overnemen. De Fransen, die
al samenwerkten met het Hen
gelose bedrijf in een luchtverde
digingssysteem, verzekerden
dat Signaal het 'centre d'excel-
lence' zou blijven voor de mari
ne-activiteiten. Bonden, onder
nemingsraad en personeel ble
ven somber en spraken hardop
de vrees uit dat HSA zou wor
den uitgekleed.
Begin 1990 werd de overna
me beklonken. Nog geen half
jaar later werd het personeel
opnieuw met een reorganisatie
geconfronteerd waarbij 900 ba
nen verdwijnen. Weer een
maand later laat de directie op
nieuw een bom vallen: tussen
1992-1995 worden nog eens 600
banen geschrapt.
Het adviesbureau Maynard
wordt er in mei 1991 bijgehaald
om onderzoek te doen naar ge
wenste kernactiviteiten. De rest
moet worden afgestoten. Het
project krijgt de naam 'Sacos'
mee. Gisteren bleek hoe diep
die in het vlees gaat snijden:
eind volgend jaar zullen er nog
maar 3050 mensen bij HSA wer
ken.