Regio
Hartpatiënten met
gebrekkige kunstklep
opnieuw geopereerd
'Waterwinning de duinen uit'
'Grote wens van ouders'
Voor iedereen is het leven aangenamer geworden'
Twee leden
personeel
V&D Alphen
op non-actief
Bommelding
bij Bols
Dinsdag 3 december 1991
Redactie: 071-161400 WILLEM SPIERDIJK MEINDERT VAN DER KAAU CAROLINE VAN OVERBEEKE JAN WESTERLAKEN MONICA WESSELINC Eindredactie: NIEK FAAS Vormgeving: PIET KOOREMAN
17
Het Academisch Ziekenhuis Leiden heeft een aantal pa
tiënten opnieuw geopereerd bij wie de kunsthartklep van
het merk Björk-Shiley gebreken vertoonde. De ingreep
hoefde niet bij iedere patiënt bij wie deze kleppen waren
ingeplant, voor een tweede keer te worden uitgevoerd.
Een aantal kunstkleppen van het betreffende merk blijkt
gebrekkig te zijn.
Volgens woordvoerder Ketting
van het AZL doen sommige pa
tiënten er verstandig aan om
een heroperatie te overwegen.
Volgens de Consumentenbond
maken de patiënten een redelijk
grote kans op schadevergoeding
voor een operatie.
In ons land zijn er 2303 men
sen met 2617 kunsthartkleppen
van Björk-Shiley. Sinds 1981
hebben zich, voorzover bekend,
42 klepbreuken voorgedaan. Als
gevolg hiervan stierven er 24
patiënten. Het Academisch Zie
kenhuis zegt dat de hartchirur
gen inmiddels alle dragers van
de gewraakte kleppen op de
hoogte hebben gebracht. „In
dien nodig is daar wat aan ge
daan. Wat ons betreft is de kous
af. Het AZL heeft maximaal ge
daan wat het in deze kwestie
heeft kunnen doen. Nee, voor
schadevergoeding moeten ze
niet bij ons aankloppen. Daar
voor moeten ze bij de fabrikant
zijn. Wij hebben die kleppen
niet gemaakt."
Ketting zegt te hopen dat er
in de nabije toekomst een Euro
pees keurmerk voor kunsthart
kleppen komt, dat de patiënt de
verzekering geeft dat het mate
riaal deugdelijk is.
De Consumentenbond is al
geruime tijd met de kwestie
rond de kunsthartkleppen in de
weer. Voor 21 patiënten heeft
hij inmiddels bij de fabrikant
een vergoeding losgekregen.
Drie van hen kregen het geld
omdat ze de klep uit voorzorg
hadden laten vervangen.
De Consumentenbond zegt in
zijn uitgave van deze maand dat
er een free call-systeem moet
komen voor dragers van een ge
brekkige hartklep. Als hun wat
overkomt, moeten ze per am
bulance naar het dichtstbijzijn
de hartchirurgisch centrum
worden gebracht. Verder be
veelt de bond aan dat de klep
pen worden geregistreerd en
dat deze patiënten om de twee
jaar worden onderzocht.
Straks ook snipperdagen voor leerlingen
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAU
„Ouders hebben de laatste jaren
veel meer verlofdagen erbij ge
kregen dan kinderen. Het is lo
gisch dat vanuit de maatschap
pij een verzoek komt om een
flexibelere vakantieregeling",
zegt J. M. de la Fuente, al 16 jaar
leerplichtambtenaar in Katwijk.
Staatssecretaris van onderwijs
Wallage heeft daarom onlangs
na aanvankelijke twijfels toch
ingestemd met een experiment
met snipperdagen voor scholie
ren. Ook is besloten om de
voorjaars- en herfstvakanties te
gaan spreiden, zoals dat ook
met de zomervakantie gebeurt.
De la Fuente is blij dat het ex
periment met snipperdagen er
nu komt. Uit onderzoek is ge
bleken dat ouders wat extra
vrije dagen voor hun kinderen
zeer op prijs stellen. „Aan zo'n
verzoek kun je natuurlijk niet
blindelings voorbij gaan. Het
gedrag is de laatste tijd zodanig
veranderd dat gezinnen vaker
kortere vakanties nemen. Wan
neer een vakantiehuisje voor
een lang weekend wordt ge
huurd, willen mensen daar zo
veel mogelijk profijt van hebben
en zorgen ze dat zij vrijcfag al
klaar staan. De kinderen wor
den dan thuisgehouden".
Maar volgens De la Fuente
moet aan de andere kant wel
bekeken worden wat de gevol
gen zijn voor de onderwijsge
venden. „Wanneer zij daardoor
straks voor een halve klas staan,
is het duidelijk foute boel. Wij
moeten wel het belang van het
onderwijs in de gaten houden.
Ik ben dus wel büj met een ex
periment waarbij de gevolgen
goed duidelijk worden ge
maakt", aldus De la Fuente die
acht jaar geleden de Landelijkje
Vereniging voor Leerplichtamb
tenaren oprichtte.
De la Fuente deelt echter ook
het bezwaar dat staatssecretaris
Wallage heeft: het administre
ren van de snipperdagen. „Dat
brengt een enorme rompslomp
met zich mee. Of je moet met
een kaart gaan werken". Over
de precieze aard en opzet van
de snipperdagen gaat Wallage
nog met de Tweede Kamer
Op dit moment zijn er wel
mogelijkheden voor ouders om
hun kinderen wat langer dan
normaal van school te houden.
De leerplichtwet spreekt dan
van 'gewichtige omstandighe
den'. Maar die term wordt de
laatste tijd steeds ruimer geïn
terpreteerd. Wanneer de vader
in ploegendienst zit en niet al
tijd vrij kan nemen of wanneer
een van de ouders in de zomer
ziek is geweest, kan er tot een
maximum van tien dagen extra
worden vrij genomen.
Volgens De la Fuente wordt
nu al druk gewerkt aan een ver
andering van de leerplichtwet.
Nu wordt ook gedacht om te
gaan werken met blokken van
bij voorbeeld zes'weken school
en een week vrij. Hierbij wor
den de vakanties als het ware
van de feestdagen losgekop
peld.
LEIDEN MONICA WESSEUNC
„Drinkwaterwinning in de dui
nen heeft catastrofale gevolgen.
De duinen verdrogen en raken
vervuild. De waterwinning moet
en kan het duin uit. De uit
gangspunten van de Nationaal
Milieubeleidsplan dat de dui
nen beter moeten worden be
schermd, moet dezelfde over
heid nu maar eens waarma
ken". Dat zegt beleidscoördina-
tor Mare Janssen van de Stich
ting Duinbehoud in een nadere
toelichting op de knelpunten
nota Zee, Zand en Zorgen die
de stichting gisteren heeft ge
presenteerd.
Duinbehoud constateert in de
nota dat meer dan de helft van
dè ruim 35.000 hectares Hol
lands duingebied inmiddels is
verwoest door recreatie, bebou
wing, militairen en waterwin
ning. Voor de resterende duinen
vormt waterwinning het groot
ste knelpunt. Met name de dui
nen in deze regio (de Amster
damse waterleidingduinen en
de duinen tussen Den Haag en
Noordwijk) hebben hierdoor
onherstelbare schade opgelo
pen. Van de 1200 miljoen ku
bieke meter drinkwater (1,2 mil
jard liter) die Nederland jaarlijks
verbruikt, wordt 210 miljoen
kubieke meter (17 procent) in
het duingebied gewonnen.
Janssen: „In de Nederlandse
duinen wordt grondwater opge
pompt. Daardoor drogen de
duinen uit en verdwijnen steeds
meer, uit natuuroogpunt waar
devolle, vochtige duinvalleien.
De schade door
de winning van
duinwater via op
pervlakte-infiltra
tie is echter nog
veel groter. Dat is
echt rampzalig".
Bij oppervlakte-
infiltratie wordt
voorgezuiverd,
maar nog steeds
erg vuil rivierwa
ter in meertjes in
de duinen ge
pompt, Het water
zakt door de
zandbodem en wordt er na eni
ge tijd weer schoon uitgehaald.
„Lijkt leuk, maar die viezigheid
laat je dus wel in het duin ach
ter. De duinen vervuilen echt.
Op sommige plekken is de bo
dem al tot zestig meter diepte
verontreinigd", becommentari
eert de man van Duinbehoud.
Er moet een eind aan komen,
constateert Duinbehoud. Niet
alleen vanwege de gigantische
schade aan het duin, maar ook
omdat Neerlands reserve-wa
tervoorraad bij uitstek, de zoet
waterbei in de diepe onder
grond van de duinen, bedreigd
wordt. „Als we zo doorgaan is
die waterbel binnen enkele de
cennia ondrinkbaar doordat
ook dit water verontreinigd
raakt met stoffen
uit het aange
voerde rivierwa-
ter", voorspelt
Janssen.
Diepte
Een alternatief is
waterwinning
via diepte-infil
tratie waarbij
kwalitatief goed
voorgezuiverd
water in de dui
nen wordt ge
bracht. Van vervuiling van het
duin is dan geen sprake meer.
In Meijendel (Wassenaar) en
Berkheide (Katwijk) wordt een
proef genomen met diepte-in
filtratie. Deze manier is volgens
Duinbehoud te verkiezen boven
oppervlakte-infiltratie. Ook
deze vorm van waterwinning
heeft nadelen: er moet een bui
zenstelsel worden aangelegd en
dat verstoort het planteleven.
Het duurt decennia voor alle
planten 'hun plekje weer heb
ben gevonden'.
Janssen trekt de conclusie:
„De waterwinning moet het
duin uit". Om water via diepte
infiltratie te zuiveren is alleen
een goed dik zandpakket in de
ohdergrond nodig. Zo'n zand
pakket is in mime mate te vin
den onder'de dorpen direct bin
nen de duinrand (Voorschoten,
Hillegom, Lisse) en daar kan de
waterwinning dus naar toe.
Probleem is de kosten. Er
zouden allemaal nieuwe leidin
gen en installaties moeten wor
den aangelegd en dat brengt gi
gantische investeringen met
zich mee. Hoewel het volgens
Janssen onbetwist de beste op
lossing is, zal volledige verplaat
sing van de waterwining naar
gebieden buiten het duin in elk
geval vooralsnog niet haalbaar
zijn.
De grondwaterwinning zou
volgens Duinbehoud in elk ge
val direct moeten worden ge
staakt en de oppervlakte-infil
tratie vervangen door diepte-in
filtratie. Beide zijn, zo consta
teert Janssen enigszins teleurge
steld, niet een twee drie af te
dwingen. „Dat betekent dat de
duinen steeds verder zullen
worden aangetast".
Stichting
Duinbehoud
luidt de
alarmklok
Waterwinning in de duinen heeft volgens de Stichting Duinbehoud catastrofale gevolgen. Het planteleven wordt verstoord, de duinen drogen uit
en raken vervuild. foto wim dijkman
TV/Radio de Ru
Bang&Olufsen Center
VOORSCHOTEN. Voorstraat 25,
Tel. 071-612616
Bang&Olufsen Center
De Hafakker in Noordwijkerhout bestaat vijf jaar
dus in zo'n geval afhangen van
wat ie er zelf van zou vinden. Of
denk je maar in dat een familie
lid hier zit, dan zou je die bos
bloemen in elk geval prettig vin
den".
Sommige bewoners van de
Hafakker zijn de afgelopen vijf
jaar veel zelfstandiger gewor
den. Ze zetten zelf koffie, stof
zuigen, maken een praatje met
de melkboer en nemen deel aan
een sociaal leven. Sommigen,
de zwaar-gehandicapten, staan
nog steeds dag in dag uit in de
bosjes te loeren. Toch is Okma
ervan overtuigd dat voor ieder
een het leven aangenamer is ge
worden.
"De man in de struiken ziet
nu veel meer. De wat slimmere
zwakzinnige ontdekt elke dag
weer wat. Voor het eerst een
melkpak openmaken, schoen
smeer ruiken of ruzie hebben
met je buurman is voor hen pu
re rijkdom".
Helemaal onverdeeld en voor
honderd procent tevreden is
Okma weer niet. De Hafakker is
nog steeds geen echte woonwijk
van Noordwijkerhout. Er loopt
letterlijk en figuurlijk een sloot
omheen. Bovendien zou Okma
graag zien dat bewoners, wer
kers en verdunners gezamenlijk
een wijkraad vormden de het
beheer van de wijk zou voeren.
De balans van vijf jaar Hafak
ker slaat voor Okma in elk geval
door naar de positieve kant. Hij
verheugt zich op de uitbreiding
van het wijkje. In de loop van
1994 komen er 40 bewoners en
evenveel verdunners bij.
„Ieder mens heeft zijn zwakke
kanten, de zwakzinnige dus
ook. Van normale mensen ac
cepteren we dat, dus van hen
ook".
NOORDWIJKERHOUT
MONICA WESSEUNC
De stichters van de woonwijk
zien er hun idealen verwezen
lijkt. De verzorgers die het tradi
tionele idee aanhangen dat
zwakzinnigen veel niet kunnen,
vinden de woonvorm maar
niks. Is het nou echt zo goed
voor zwakzinnigen om met nor
male mensen in een wijk te wo
nen? Kan De Hafakker in
Noordwijkerhout, het enige Ne
derlandse voorbeeld van zo'n
woonwijk, terugkijken op vijf
goede jaren? De beoordeling is
afhankelijk van de filosofie die
je aanhangt.
Dat is een van constateringen
van directeur K. Okma, terug
blikkend op vijf jaar Hafakker.
De Hafakker is gebouwd op het
terrein van de psychiatrische in
richting De Bavo in Noordwij
kerhout. Er wonen, in volstrekt
normale eengezinswoningen,
ongeveer 65 zwakzinnigen en
50 normale mensen. De zwak
zinnigen worden bijgestaan
door bijna evenveel groeplei-
ders-zorgers. De normale bewo
ners heten verdunners omdat
zij de normale "maatschappij in
verdunde vorm bij de zwakzin
nigen brengen.
De gedachte achter de Hafakker
is dat zwakzinnige net als ieder
een behoefte heeft aan veilig
heid, een vertrouwde omgeving,
begrip en vooral ook de gele
genheid om de capaciteiten die
hij heeft te ontwikkelen. Okma:
„Het betekent een heel andere
benadering van de zwakzinnige.
Wij zien hem niet als patiënt,
maar als mens met alle normale
behoeften".
In grote onpersoonlijke pavil
joens kan volgens de grondleg
gers van de woonwijk onvol-
Roest
Bang&Olufsen Center
OEGSTGEEST Langevoort 11
Tel. 071-174940
Daarvoor zijn er
in uw omgeving
drie
Bang&Olufsen
Centers
met het volledige B&O
programma en heel
veel kennis van zaken:
Van Cleef
Bang&Olufsen Center
LEIDEN Botermarkt 25,
Tel. 071-122669
In grote onpersoonlijke paviljoens kan volgens de grondleggers van de Hafakker onvoldoende tegemoet worden gekomen aan de wens van ver
trouwelijkheid, veiligheid en aandacht voor de individuele capaciteiten. foto jan holvast
doende tegemoet worden geko
men aan de wens van vertrou
welijkheid, veiligheid en aan
dacht voor de individuele capa
citeiten.
Zomaar een paar huizen kopen
in een bestaande woonwijk is,
zo blijkt uit Okma's woorden,
ook weer het andere uiterste.
Dé zwakzinnige kan niet vol
doen aan de hoge eisen die de
maatschappij haar leden stelt
en dus blijft de basisbehoefte
van veiligheid en vertrouwdheid
onvervuld. Okma en de zijnen
haalden de maatschappij dus
naar de zwakzinnigen toe. Er
werd op een afgescheiden ter
rein (de Bavo was vroeger een
inrichting voor zwakzinnigen en
psychiatrische patiënten) een
woonwijk gebouwd en een aan
tal woningen werd aan normale
mensen aangeboden.
Tevreden
De verdunners die vijf jaar gele
den de wijk betrokken, wonen
er op een na nog allemaaL Niet
alleen dit lage verhuispercenta-
ge, ook uitlatingen van de ver
dunners zelf maakt duidelijk dat
men tevreden is. Er wonen veel
gezinnen met kinderen die de
rustige en beschutte woonom
geving wel prettig vinden. Voor
Okma is het de afgelopen vijf
jaar duidelijk geworden dat het
grondidee, zwakzinnigen bloei
en op als je hen meer aanbiedt,
zeker geldt. Hij plaatst wel di
rect een kanttekening: „Het ge
luk van een zwakzinnige is en
blijft een onmeetbaar iets".
Juist gezien de onmeetbaar
heid hanteren de verzorgers bij
de beantwoording van de vraag
of iets wel of niet fijn is voor een
zwakzinnige, het principe dat
iets dat fijn is voor jezelf, ook
fijn is voor een ander. Okma:
„Ik wéét niet of een zwakzinige
net zo van een bos bloemen of
een leuk gegarneerd bord boe
renkool geniet als een ander
persoon. Hij heeft er geen be
zwaar tegen, dat is wel duide
lijk. Wel of niet de bos bloemen
en het versierde bord laten we
U wilt wel eens het complete
programma zien en horen.
ALPHEN AAN DEN RUN
CAROUNE VAN OVERBEEKE
Twee leidinggevenden van de
Alpense V&D-vestiging die heb
ben gesolliciteerd naar de nieu
we functie van verkoopchef, zijn
op non-actief gesteld. Ondanks
de uitbreiding van het midden
kader in Alphen, komen zij niet
voor de nieuwe functie in aan
merking. Dit heeft bedrijfsleid
ster J. Verhoek gistermiddag
desgevraagd meegedeeld.
Beide personeelsleden, 40-
plussers, hebben jarenlang bij "V
&D gewerkt. V&D moet voor
deze overtollige personeelsle
den binnen een half jaar ander
passend werk zoeken binnen of
buiten het Vendex-concem.
Eerder bleek dat er in tegen
stelling tot veel andere V&D-
vestigingen geen banen van het
middenkader zouden sneuvelen
in Alphen. Door de reorganisa
tie van het middenkader zijn de
functies verkoopleider, assis
tent-verkoopleider en hoofdver
koper komen te vervallen. Daar
voor in de plaats komen ver
koopchefs. Ondanks deze reor
ganisatie, waarbij landelijk on
geveer 280 van de 1100 banen
verdwijnen, heeft het Alphense
filiaal er juist twee verkoopchefs
bij gekregen.
Verhoek:„We hadden hier
drie leidinggevenden en zij heb
ben alledrie gesolliciteerd naar
de functie van verkoopchef. Uit
eindelijk is er één aangenomen.
Waarom de andere twee zijn af
gewezen, dat kan ik niet zeggen.
Het gaat om heel persoonlijke
redenen."
Volgens Verhoek zijn er nu
vier nieuwe verkoopchefs van
buiten aangetrokken „In totaal
hebben we nu vijf verkoopchefs.
Ik heb er overigens alle vertrou
wen in dat er voor de twee over
tollige leidinggevenden ander
werk wordt gevonden. Daar zail
V&D zijn uiterste best voor
doen."
Als een speciaal daartoe in
het leven geroepen bemidde
lingsteam van V&D geen paS'
send werk vindt voor het twee
tal, kan de zaak worden voorge
legd aan een speciale toetinsg-
commissie. Deze commissie be
staat uit vertegenwoordigers
van de vakbonden en de V&D.
Deze commissie kan niet voor
komen dat de overtollige V&D-
werknemers na een half jaar
toch worden ontslagen.
NIEUW-VENNEP
Het kantoor van drankencon-
cem Bols in Nieuw-Vennep is
vanochtend enige tijd ontruimd
geweest wegens een bommel
ding. Op het antwoordapparaat
van het bedrijf was afgelopen
weekeinde een melding inge
sproken. De betreffende per
soon zei dat er een bom was ge
plaatst en namens de actie
groep RaRa te bellen. RaRa was
verantwoordelijk voor de bom
explosie die enige weken gele
den plaatsvond in de woning
van staatssecretaris Kosto.
Het kantoorpersoneel dat
vanochtend aan het werk wilde,
mocht het pand niet betreden.
De Lucas Bolsstraat werd enige
tijd afgezet. Na een onderzoek
van anderhalf uur door de
Haarlemmermeerse politie
bleek de bommelding loos te
zijn.
Extra zeedagen
voor kottervloot
LEIDEN
De Nederlandse kottervloot
heeft van minister Bukman tien
extra zeedagen gekregen voor
de rest van 1991. De bewinds
man is hiertoe overgegaan om
dat de quota van de voor de
kottersector belangrijke vissoor
ten op 30 november bij lange na
niet waren gehaald.
Op die peildatum was slechts
53 procent van het kabej-
jauwquotum, 67 procent van
het wijtingquotum en 71 pro
cent van net scholquotum ge
vangen. In 1991 mogen de Ne
derlandse vissers in totaal
85.370 ton schol en 10.905 ton
kabeljauw vangen.
