Regio
'Ik werd voor kapitalist uitgemaakt'
'Gelieve markt
zelf schoon
te houden'
'Bommen in Zoeterwoudse schuren'
Raad eist onderzoek
naar olietank in bodem
Proefproject met vervuild
slib in Sassenheimervaart
Zaterdag 30 november 1991 Redactie: 071-161400 DICK VAN DER PLAS MLEP DE GRAAFF LIESBETH BUITINK WIM KOEVOET ERICJAN WETERINGS Eindredactie: CONNY SMITS Vormgeving: RUTGER J HOOGERDUK
27
LEIDEN
De Wassenaarse marktkooplui moeten voortaan na de
dinsdagse weekmarkt zelf hun afval opruimen. Hiertoe
heeft het college van burgemeester en wethouders beslo
ten. 'Gelijke monniken, gelijke kappen', redeneert de ge
meente. „Als de winkeliers in de Langestraat verantwoor
delijk zijn voor de afvoer van hun afval, zijn de markt
kooplieden dat ook."
WASSENAAR PASCALLE CAPPETTI
MEDEWERKSTER
De gemeente beschouwt de
kramen als eigen, weliswaar
kleine bedrijven, ook al staan zij
niet permanent op hun stand
plaats. „Het kan niet zo zijn dat
een groenteman die is gevestigd
aan de Langestraat wel zijn ei
gen container moet regelen en
dat een groenteboer die op de
markt staat, zijn vuil gewoon
kan laten liggen", zegt gemeen-
levoorlichter W. Issendonck.
Marktkooplieden moeten daar
om zelf voor de verdwijning van
hun afval zorgen.
„Daarmee voorkom je tevens
scheve gezichten", doelt Is
sendonck op de marktarieven,
waarin een bedrag voor de
schoonmaak is opgenomen. Ie
dere standhouder,
van schillenboer tot
lakenverkoper, is
verplicht deze bij
drage te betalen, of
hij nu vuil produ
ceert of niet. „De la
kenverkoper betaal
de dus mee aan het
opruimen van de
rommel van de
groenteboer."
J. van der Meij,
bestuurslid van de
vereniging voor am
bulante handel, is
geen voorstander van.de oplos
sing van het college voor de rei
niging van het Wassenaarse
marktplein. „Ik voorzie grote
problemen op andere markten
als de marktkooplui in Wasse
naar worden gedwongen om
hun vuil zelf mee te nemen. Het
afval wordt gewoon op de vol
gende markt gedumpt, waar
zulke regels niet gelden."
Van der Meij heeft in de Was
sen aafse marktcommissie wel
ingestemd met het instellen van
een proef van een half jaar.
„Maar dan moet de,gemeente
met garanties komen. De
markttarieven waarin een be
drag voor de reiniging is opge
nomen, moeten met dertig pro
cent omlaag. De bedragen die
Ambulante
handel
mort overv
Wassenaarse
maatregel
betalen, rijzen
echt de pan uit en gaan alleen
maar verder de lucht in. Ik heb
begrepen dat de gemeente voor
een tariefdaling echter niet zo te
porren is. Dat zou betekenen
dat de marktkooplui naast een
bedrag aan de gemeente voor
het schoonhouden van het
marktplein, ook nog eens de
kosten van de vuilverbranding
moeten betalen."
De vereniging voor de ambu
lante handel voelt echter ook
niets voor de andere oplossing:
'de vervuiler betaalt'. „De basis
waarop we met z'n allen zijn
begonnen, is die van solidari
teit. Iedere verkoper betaalt ge
woon mee, of hij nu truitjes of
meloenen verkoopt. Iemand die
sieraden verkoopt, profiteert nu
eenmaal van het feit dat een
groenteboer meer
publiek trekt." Toch
ziet Van der Meij
wel in dat deze me
ning niet lang meer
te handhaven is.
„Met die giganti
sche bedragen zijn
marktkooplui niet
langer bereid om de
kosten te delen. Ik
verwacht gemór on
der de marktkoop
lui."
Met de wijziging
van het marktregle-
ment verdwijnt de reiniging van
het plein inderdaad niet uit de
markttarieven. De gemeente
blijft zorgdragen voor de afvoer
van het zwerfvuil, het vuil dat
niet bij de kraampjes hoort en
waarvoor dus niemand verant
woordelijk is.
„Uit het oogpunt van bezui
niging wordt de overeenkomst
met een firma uit Katwijk per 1
januari beëindigd en wordt een
contract afgesloten met Prebo
Schoonmaakbedrijf in Oegst-
geest", aldus Issendonck. De
8000 gulden die de gemeente
bespaart, komen ten goede van
de weekmarkt. Een bestemming
voor het geld is nog niet gevon
den.
NIEUWSLIJN
Leiderdorp heeft toch Prins Carnaval
LEIDERDORP Leiderdorp heeft toch een prins Carnaval voor
het Bullerijk. De Leiderdorpse belastingambtenaar Rob Hoog-
eveen is uitgeroepen tot Prins Robertus I. Zijn adjudant is Jac
ques de Water.
Bovendien is er een jeugdprins, Johan I, en -adjudant gekroond.
De Leiderdorpse carnavalsvereniging 'De Rijnschuimers' leek
enige tijd geleden nog op sterven na dood, maar een noodop
roep op de ledenvergadering bracht redding.
Verzamelbeurs in Voorschoten
VOORSCHOTEN Ansichtkaarten-, munten- en postzegelver
zamelaars kunnen maandag terecht op de verzamelbeurs in De
Werf aan de Voorschotense Schoolstraat. De beurs, die is geor
ganiseerd door de Haagse afdeling van de Nederlandse Vereni
ging 'De Verzamelaar', duurt van 19.00 tot 22.00 uur.
ZOETERWOUDE
MEDEWERKER
De Zoeterwoudse gemeente
raad eist een onderzoek naar de
olietank die ligt ingegraven bij
het Muziekcentrum aan de
Schenkelweg. De aanwezigheid
van de tank is sinds een half
jaar bekend. Er zou olie uit lek
ken, maar volgens wethouder A.
Ringersma heeft de gemeente
geen geld of mankracht om de
tank te onderzoeken.
Volgens CDA'er J. van der
Salm moet de gemeente in der
gelijke gevallen een voorbeeld
functie vervullen, zo stelde hij
tijdens de raadsvergadering.
„Voor elk bedrijf zijn er voor
schriften voor olielozingen en
de gemeente laat een olietank
maar gewoon doorlekken", be
schuldigde hij. Elke liter olie die
lekt, vervuilt een miljoen liter
water, rekende hij voor. Hij eist
daarom nog dit jaar een voor
stel van de wethouder.
Ook WD-fractievoorzitter H.
van der Kooi vroeg om maatre
gelen. „Wij weten alleen dat er
een tank ligt, niet hoe groot die
is en hoeveel die lekt. Geef top
prioriteit aan een onderzoek
daarnaar."
De wethouder wilde niets be
loven. „Er komt geen voorstel,
niet deze maand en ook niet de
volgende", was zijn reactie. Hij
vond wel dat het probleem
moet worden aangepakt, maar
noemde dat onmogelijk met de
twee mensen die op de afdeling
milieu werken. Daarom doet hij
in december een voorstel om
meer mankracht in te zetten op
het milieu.
VOORSCHOTEN De bouw van een kantoorboerderij op de hoek van de Leidseweg en de Krimkade in Voorschoten (tegenover de voormalige
zilverfabriek) schiet flink op. Momenteel worden de dakplaten aangebracht, waarna - ijs en weder dienende - nog voor de kerstdagen de dak
pannen kunnen worden gelegd. Door problemen met een toeleverancier is de bouwer ongeveer vier weken achter geraakt op het oorspronkelij
ke schema. Toch zal naar verwachting het pand tijdig worden opgeleverd, zodat volgend jaar op 1 mei de eerste huurder in het pand kan trek
ken. De 600 vierkante meter op de begane grond is reeds verhuurd, over eenzelfde oppervlakte op de bovenverdieping wordt nog onderhandeld
met meerdere gegadigdenfotó hielco kuipers
Hogere vergoeding voor leden
raadscommissies Voorschoten
VOORSCHOTEN
Leden van raadscommissies
krijgen in Voorschoten een ho
gere vergoeding. Dat heeft de
gemeenteraad beslist. Ook ver
schaften de raadsleden zichzelf
een hogere schadeloosstelling,
de eerste verhoging in negen
jaar. Een voorstel van Groen
Links om het presentiegeld voor
raadsleden met 10 procent te
verlagen haalde het niet.
Groen Links-raadslid Harlaar
wilde eigenlijk de vergoeding
met twintig procent verlagen,
maar vond dat dat „toch iets te
veel van het goede zou zijn". De
meeste raadsleden waren van
mening dat ze 'bepaald niet
overbetaald werden' en toch
ook 'heel veel naar de belastin
gen moeten brengen'. Steun
kreeg Harlaar uiteindelijk alleen
van het raadslid Hartog en wet
houder Breunesse (beiden
PvdA). De overige 15 raadsleden
(1 PvdA, CDA, WD en D66)
stemden tegen. Raadscommis
sies adviseren de gemeente
raad. De meeste leden zijn
raadsleden, maar in sommige
commissies zitten ook deskun
digen die geen raadslid zijn.
Deze deskundigen, bijvoorbeeld
architecten in de monumenten
commissie, ontvangen een ho
ger presentiegeld dan 'gewone'
leden. Het voorstel van B en W
om sommige deskundigen 2,5
keer het 'gewone' presentiegeld
toe te kennen, omdat dit over
een zou komen met de tarieven
in hun beroepsgroep, haalde
het niet. Een voorstel van CDA-
raadslid Zoetemelk om het hui
dige tarief van 200 procent te
handhaven kreeg een ruime
meerderheid. Het huidige maxi
mumpresentiegeld bedraagt
102 gulden.
SASSENHEIM/WARMOND
ZOETERWOUDE JAN DE VRIES
MEDEWERKER
„In alle Zoeterwoudse schuur
tjes ligt een chemische bom."
Wethouder A. Ringersma sprak
tijdens de raadsvergadering zijn
verontrusting uit over het klein
chémisch afval (kca). „Een bus
spiritus op de hoogste plank,
een blik van dit en een bus van
dat. Het is allemaal geconcen
treerd in een kleine ruimte en
niemand weet wat er gebeurt
als dat spul met alkaar in aanra
king komt."
Ringersma reageerde daar
mee op de opmerking van WD-
fractievoorzitter H. van der
Kooi, die het gevaarlijk zei te
vinden dat al het chemisch afval
van een gezin bij elkaar wordt
gestopt in de chemobox, die per
1 januari wordt uitgedeeld. Ook
vond de WD'er het zorgelijk dat
er met chemokarren ongevallen
zijn gebeurd en dat in veel re
gionale depots schade is ont
staan doordat de verkeerde
stoffen met elkaar in aanraking
waren gekomen.
Overigens zei Van der Kooi
het wel eens te zijn met het uit
delen van de chemoboxen,
maar hij eiste een goede voor
lichting en een garantie dat de
chemische spullen veilig wor
den bewaard in de boxen. Rin
gersma kon die garanatie niet
geven, maar beloofde wel dui
delijke informatie. Volgens de
wethouder voldoen de boxen
die in Zoeterwoude worden uit
gezet aan de zwaarste eisen.
Datzelfde geldt voor het maan
dag te openen kca-depot in Lei
den.
Aan de waterschappen is ge
vraagd proefprojecten aan te
melden. Door het Hoogheem
raadschap van Rijnland werd
onder meer de Sassenheimer
vaart die zich uitstrekt van de
Kagerplassen tot in het centrum
van het dorp aangemeld.
„Het doel van dit leerproces is
drieledig", zegt woordvoerder J.
van den Hoek van het Hoog
heemraadschap Rijnland. „We
willen ervaring opdoen met
technische, juridische en orga
nisatorische procedures. Daar
naast moet duidelijk worden
hoe we milieuhygiënisch kun
nen baggeren en via welke me
thoden het slib het beste kan
worden verwerkt." De reiniging
van de Sassenheimervaart zal
zo'n vijf ton kosten.
Hoe kan zeer sterk verontrei
nigd slib het beste worden ver
werkt? Die vraag staat centraal
tijdens een proefproject water
bodemsanering in de Sassen
heimervaart.
Sloten met vervuild slib op de
bodem worden niet gereinigd
omdat het Hoogheemraad
schap niet weet waar het met
het chemische afval naartoe
moet. Om deze impasse te
doorbreken heeft de overheid
voor proefprojecten van 1991
tot en met 1994 een bedrag 28
miljoen gulden beschikbaar ge
steld. De provincie Zuid-Hol
land strijkt daarvan 2,5 miljoen
gulden op.
Rhijngeest-eigenaar Bob van Beek voelt zich bevoorrecht mens
OEGSTGEEST MIEP DE GRAAFF
Hij noemt zichzelf 'een bevoor
recht mens'. Monumentenar
chitect Bob van Beek is sinds
ruim twee jaar eigenaar van
'Rhijngeest', een buitenplaats
pal tegenover het Oegstgeester
psychiatrisch ziekenhuis Ende
geest. Een uitgestrekt buiten
met immens landhuis, koets
huis en twee hectare grond. Het
uit 1720 daterende complex,
met een even oude stenen tuin
muur, 19e eeuwse broeikas en
houten prieel, staat op de mo
numentenlijst en is opgenomen
in het onlangs verschenen
boekwerk over buitenplaatsen
in particulier bezit.
Van Beek, dié momenteel on
der meer de Zoeterwoudse her
vormde kerk en het kasteel
Endegeest onder handen heeft,
bewoonde eerder al monumen
tale panden elders in de Leidse
regio. Maar voorlopig gaat hij
niet meer weg uit wat Oegst-
geests grootste particuliere
woonhuis mag worden ge
noemd. „In het begin werd ik
voor kapitalist uitgemaakt. Nu
krijg ik positievere reacties
mensen zien dat deze buiten
plaats stukje bij beetje toch op
knapt." De lusten en lasten van
het wonen in een eeuwenoude
buitenplaats.
„Hier blijf ik voorlopig wel zit
ten. Ik vind dit gewoon het
leukste stekje van de regio. Na
tuurlijk woonde ik in Warmond
ook reuze aardig (in het land
huis bij ark Groot Leerust, red.)
maar voor én wonen én kantoor
werd het te klein. Tja, en toen
kon ik, als onderdeel van de
deal van de eeuw tussen de ge
meente Leiden en Endegeest,
deze opstallen kopen plus twee
hectare grond. Zij het met "de
plicht tot restauren. En daar
gaat het grootste deel van mijn
vrije tijd in zitten. Want mensen
vergapen zich natuurlijk wel
aan zo'n huis, maar vergeten
vaak dat ik hier natuurlijk wel
tien jaar aan bezig ben. En je
hebt vreselijk veel onderhoud,
dat blijft".
„Maar goed, daar staat tegen
over dat ik hier zéér bevoor
recht woon, al is het allemaal
nQg niet in zo'n geweldige staat.
De grootste luxe hier is de ruim-
-te".
'Rhijngeest' telt dertien ka
mers plus de nodige aparte
ruimtes als een wintertuin, een
imposante binnenhal en een
vestibule van eveneens enorme
afmetingen. De forse tuin is in-
Monumentenarchitect Bob van Beek voor zijn buitenplaats. Op de voorgrond zijn woonhuis, daarachter het
koetshuis, waar Van Beek zijn kantoor heeft ondergebracht. „Ik vind dit het leukste stekje van de regio." fo
to hielco kuipers
middels van een hek voorzien
en dat nam een aantal mensen
Van Beek niet in dank af: „Met
name daarom werd ik voor ka
pitalist uitgemaakt. Dat hek kon
helemaal niet. Terwijl er hier
groen genoeg is en ik een stukje
privacy heel normaal vind.
Maar nu krijg ik toch wel gere
geld positieve reacties. Mensen
zien het opknappen. Ik durf ook
te stellen dat ik dat kan het is
per slot van rekening m'n vak".
De eerste onderhandelingen
dateren al van '86, maar echt
eigenaar van 'Rhijngeest' werd
Van Beek pas drie jaar later. Op
1 april 1989 vertrok de roem
ruchte professor Bastiaans er
met zijn psychiatrische patiën
ten en nog dezelfde dag trok de
nieuwe eigenaar er in. „Ik durf
de het geen minuut te laten
leegstaan."
Bastiaans was de zoveelste ge
bruiker; het pand is maar liefst
bijna 100 jaar als psychiatrische
inrichting in gebruik geweest.
Vindt Van Beek dat geen naar
geestig idee?
Lachend: „Nee hoor, ik merk
niets van die sfeer. Ik geloof ook
niet in spoken en ik heb ze nog
nooit gezien. Het aardige is dat,
juist waarschijnlijk omdat het
zo lang als instelling is gebruikt,
het pand niet is verknoeid. De
boel is verwaarloosd maar het
interieur is geen geweld aange
daan. Van binnen ziet het er
nog steeds zo uit als na de eer
ste verbouwing in 1830."
Successievelijk brengen Van
Beek en de zijnen de buiten
plaats weer terug naar het uiter
lijk anno 1830. Een tienjaren
plan is het, dat wel, maar de
eerste resultaten ervan zijn al
zichtbaar. Het hoge dak is in
middels gerestaureerd. Momen
teel worden een paar van de
dertien kamers die het landhuis
telt, onder hemden genomen.
Voorjaar '92 staat de noordvleu
gel op de planning. Tuinmuur
en houten tuinprieel zijn al in
de oude staat hersteld. Van
Beek heeft ook de voormalige
volkstuinen weer in gebruik ge
nomen. Hij toont plakboeken
vol foto's van de oude en nieu
we situatie. Waar ooit het groen
het aangezicht van Rhijngeest
overwoekerde, zorgen nu hele
stukken tuin in geometrische
vormen voor een rustgevende
aanblik. „De oude structuur is
weer zichtbaar."
Beeldbepalend is verder het
uit 1721 daterende inrijhek, dat
Van Beek via de gemeente Lei
den kon kopen. Het hek is af
komstig van het Leidse Pesthuis
en was daar overbodig. Aardig
detail is dat Van Beeks onderko
men oorspronkelijk Uit 1720 da
teert, dus dat praktisch even
oude hek heeft zijn bestemming
gevonden.
Historie
Wat het allemaal kost de res
tauratie van huis plus koetshuis
staat voor anderhalf miljoen op
de meerjarenbegroting voor
monumenten-restauratie van
Oegstgeest. Van Beek betaalt
daarvan ongeveer de helft. Dat
bedrag is dan nog exclusief de
tuin, want die neemt de archi
tect zelf voor zijn rekening.
Daarbij gesteund door vrienden
en bekenden én voor een
zeer gereduceerd tarief door
hoveniers die het Ministerie van
Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij speciaal voor dit doel
beschikbaar stelt.
Van Beek geeft toe zich mo
menteel onderdeel van de his
torie te voelen hij beheert en
koestert het verleden voor vol
gende generaties. Hij heeft ech
ter geenszins de behoefte zijn
buiten voor publiek open te
stellen. Volgens hem is de tuin
daarvoor te klein. Bovendien
wordt het achttien hectare grote
bos dat aan zijn domein grenst
binnenkort officieel openge
steld.
Wel wordt iets van 'Rhijn
geest' geopenbaard in het boek
.Historische buitenplaatsen in
particulier bezit', dat onlangs
van de persen kwam. Het boek
is initiatief van de Stichting tot
Behoud van Particuliere Histo
rische Buitenplaatsen en alle le
den, onder wie Bob van Beek,
staan erin genoemd. De stich
ting adviseert haar leden over
onder meer fiscale zaken en
fungeert als praatpaal naar de
overheid. Volgens Van Beek zijn
er al heel wat zaken bereikt,
zoals een gunstige subsidierege
ling en de hoveniers tegen gere
duceerd tarief.
Het aantal buitenplaatsen dat
door particulieren wordt be
woond en dus niet in handen
van instellingen of overheid is
gevallen, neemt licht toe. Van
Beek juicht die ontwikkeling
van harte toe. „Elke buiten
plaats is alleen maar goed af als
er een particulier woont. Daar is
hij voor gebouwd. Er zijn hier in
de omgeving voorbeelden te
over van buitenplaatsen waar
de overheid de scepter zwaaide
en die zijn verwaarloosd: Ende
geest, Oud Poelgeest, mijn vori
ge huis in Warmond.... Het ge
voel, de liefde om zo'n huis te
behandelen zoals het moet, is er
dan niet."
'Historische buitenplaatsen in particulier bezit', samengesteld doordrs.
Heimerick Tromp en drs. Toita Henry-Buitenhuis, uitgeverij Het Spec
trum, 1991. Met daarin opgenomen onder meer de buitenplaatsen 't
Baljuwhuis in Wassenaar, Berbice in Voorschoten, Duivenvoorde in
Voorschoten, Ter Horst in Voorschoten, Oostergeest in Warmond,
Rhijngeest in Oegstgeest, Zuydwijk in Wassenaar.