Regio 'Ik werd voor kapitalist uitgemaakt' 'Gelieve markt zelf schoon te houden' 'Bommen in Zoeterwoudse schuren' Raad eist onderzoek naar olietank in bodem Proefproject met vervuild slib in Sassenheimervaart Zaterdag 30 november 1991 Redactie: 071-161400 DICK VAN DER PLAS MLEP DE GRAAFF LIESBETH BUITINK WIM KOEVOET ERICJAN WETERINGS Eindredactie: CONNY SMITS Vormgeving: RUTGER J HOOGERDUK 27 LEIDEN De Wassenaarse marktkooplui moeten voortaan na de dinsdagse weekmarkt zelf hun afval opruimen. Hiertoe heeft het college van burgemeester en wethouders beslo ten. 'Gelijke monniken, gelijke kappen', redeneert de ge meente. „Als de winkeliers in de Langestraat verantwoor delijk zijn voor de afvoer van hun afval, zijn de markt kooplieden dat ook." WASSENAAR PASCALLE CAPPETTI MEDEWERKSTER De gemeente beschouwt de kramen als eigen, weliswaar kleine bedrijven, ook al staan zij niet permanent op hun stand plaats. „Het kan niet zo zijn dat een groenteman die is gevestigd aan de Langestraat wel zijn ei gen container moet regelen en dat een groenteboer die op de markt staat, zijn vuil gewoon kan laten liggen", zegt gemeen- levoorlichter W. Issendonck. Marktkooplieden moeten daar om zelf voor de verdwijning van hun afval zorgen. „Daarmee voorkom je tevens scheve gezichten", doelt Is sendonck op de marktarieven, waarin een bedrag voor de schoonmaak is opgenomen. Ie dere standhouder, van schillenboer tot lakenverkoper, is verplicht deze bij drage te betalen, of hij nu vuil produ ceert of niet. „De la kenverkoper betaal de dus mee aan het opruimen van de rommel van de groenteboer." J. van der Meij, bestuurslid van de vereniging voor am bulante handel, is geen voorstander van.de oplos sing van het college voor de rei niging van het Wassenaarse marktplein. „Ik voorzie grote problemen op andere markten als de marktkooplui in Wasse naar worden gedwongen om hun vuil zelf mee te nemen. Het afval wordt gewoon op de vol gende markt gedumpt, waar zulke regels niet gelden." Van der Meij heeft in de Was sen aafse marktcommissie wel ingestemd met het instellen van een proef van een half jaar. „Maar dan moet de,gemeente met garanties komen. De markttarieven waarin een be drag voor de reiniging is opge nomen, moeten met dertig pro cent omlaag. De bedragen die Ambulante handel mort overv Wassenaarse maatregel betalen, rijzen echt de pan uit en gaan alleen maar verder de lucht in. Ik heb begrepen dat de gemeente voor een tariefdaling echter niet zo te porren is. Dat zou betekenen dat de marktkooplui naast een bedrag aan de gemeente voor het schoonhouden van het marktplein, ook nog eens de kosten van de vuilverbranding moeten betalen." De vereniging voor de ambu lante handel voelt echter ook niets voor de andere oplossing: 'de vervuiler betaalt'. „De basis waarop we met z'n allen zijn begonnen, is die van solidari teit. Iedere verkoper betaalt ge woon mee, of hij nu truitjes of meloenen verkoopt. Iemand die sieraden verkoopt, profiteert nu eenmaal van het feit dat een groenteboer meer publiek trekt." Toch ziet Van der Meij wel in dat deze me ning niet lang meer te handhaven is. „Met die giganti sche bedragen zijn marktkooplui niet langer bereid om de kosten te delen. Ik verwacht gemór on der de marktkoop lui." Met de wijziging van het marktregle- ment verdwijnt de reiniging van het plein inderdaad niet uit de markttarieven. De gemeente blijft zorgdragen voor de afvoer van het zwerfvuil, het vuil dat niet bij de kraampjes hoort en waarvoor dus niemand verant woordelijk is. „Uit het oogpunt van bezui niging wordt de overeenkomst met een firma uit Katwijk per 1 januari beëindigd en wordt een contract afgesloten met Prebo Schoonmaakbedrijf in Oegst- geest", aldus Issendonck. De 8000 gulden die de gemeente bespaart, komen ten goede van de weekmarkt. Een bestemming voor het geld is nog niet gevon den. NIEUWSLIJN Leiderdorp heeft toch Prins Carnaval LEIDERDORP Leiderdorp heeft toch een prins Carnaval voor het Bullerijk. De Leiderdorpse belastingambtenaar Rob Hoog- eveen is uitgeroepen tot Prins Robertus I. Zijn adjudant is Jac ques de Water. Bovendien is er een jeugdprins, Johan I, en -adjudant gekroond. De Leiderdorpse carnavalsvereniging 'De Rijnschuimers' leek enige tijd geleden nog op sterven na dood, maar een noodop roep op de ledenvergadering bracht redding. Verzamelbeurs in Voorschoten VOORSCHOTEN Ansichtkaarten-, munten- en postzegelver zamelaars kunnen maandag terecht op de verzamelbeurs in De Werf aan de Voorschotense Schoolstraat. De beurs, die is geor ganiseerd door de Haagse afdeling van de Nederlandse Vereni ging 'De Verzamelaar', duurt van 19.00 tot 22.00 uur. ZOETERWOUDE MEDEWERKER De Zoeterwoudse gemeente raad eist een onderzoek naar de olietank die ligt ingegraven bij het Muziekcentrum aan de Schenkelweg. De aanwezigheid van de tank is sinds een half jaar bekend. Er zou olie uit lek ken, maar volgens wethouder A. Ringersma heeft de gemeente geen geld of mankracht om de tank te onderzoeken. Volgens CDA'er J. van der Salm moet de gemeente in der gelijke gevallen een voorbeeld functie vervullen, zo stelde hij tijdens de raadsvergadering. „Voor elk bedrijf zijn er voor schriften voor olielozingen en de gemeente laat een olietank maar gewoon doorlekken", be schuldigde hij. Elke liter olie die lekt, vervuilt een miljoen liter water, rekende hij voor. Hij eist daarom nog dit jaar een voor stel van de wethouder. Ook WD-fractievoorzitter H. van der Kooi vroeg om maatre gelen. „Wij weten alleen dat er een tank ligt, niet hoe groot die is en hoeveel die lekt. Geef top prioriteit aan een onderzoek daarnaar." De wethouder wilde niets be loven. „Er komt geen voorstel, niet deze maand en ook niet de volgende", was zijn reactie. Hij vond wel dat het probleem moet worden aangepakt, maar noemde dat onmogelijk met de twee mensen die op de afdeling milieu werken. Daarom doet hij in december een voorstel om meer mankracht in te zetten op het milieu. VOORSCHOTEN De bouw van een kantoorboerderij op de hoek van de Leidseweg en de Krimkade in Voorschoten (tegenover de voormalige zilverfabriek) schiet flink op. Momenteel worden de dakplaten aangebracht, waarna - ijs en weder dienende - nog voor de kerstdagen de dak pannen kunnen worden gelegd. Door problemen met een toeleverancier is de bouwer ongeveer vier weken achter geraakt op het oorspronkelij ke schema. Toch zal naar verwachting het pand tijdig worden opgeleverd, zodat volgend jaar op 1 mei de eerste huurder in het pand kan trek ken. De 600 vierkante meter op de begane grond is reeds verhuurd, over eenzelfde oppervlakte op de bovenverdieping wordt nog onderhandeld met meerdere gegadigdenfotó hielco kuipers Hogere vergoeding voor leden raadscommissies Voorschoten VOORSCHOTEN Leden van raadscommissies krijgen in Voorschoten een ho gere vergoeding. Dat heeft de gemeenteraad beslist. Ook ver schaften de raadsleden zichzelf een hogere schadeloosstelling, de eerste verhoging in negen jaar. Een voorstel van Groen Links om het presentiegeld voor raadsleden met 10 procent te verlagen haalde het niet. Groen Links-raadslid Harlaar wilde eigenlijk de vergoeding met twintig procent verlagen, maar vond dat dat „toch iets te veel van het goede zou zijn". De meeste raadsleden waren van mening dat ze 'bepaald niet overbetaald werden' en toch ook 'heel veel naar de belastin gen moeten brengen'. Steun kreeg Harlaar uiteindelijk alleen van het raadslid Hartog en wet houder Breunesse (beiden PvdA). De overige 15 raadsleden (1 PvdA, CDA, WD en D66) stemden tegen. Raadscommis sies adviseren de gemeente raad. De meeste leden zijn raadsleden, maar in sommige commissies zitten ook deskun digen die geen raadslid zijn. Deze deskundigen, bijvoorbeeld architecten in de monumenten commissie, ontvangen een ho ger presentiegeld dan 'gewone' leden. Het voorstel van B en W om sommige deskundigen 2,5 keer het 'gewone' presentiegeld toe te kennen, omdat dit over een zou komen met de tarieven in hun beroepsgroep, haalde het niet. Een voorstel van CDA- raadslid Zoetemelk om het hui dige tarief van 200 procent te handhaven kreeg een ruime meerderheid. Het huidige maxi mumpresentiegeld bedraagt 102 gulden. SASSENHEIM/WARMOND ZOETERWOUDE JAN DE VRIES MEDEWERKER „In alle Zoeterwoudse schuur tjes ligt een chemische bom." Wethouder A. Ringersma sprak tijdens de raadsvergadering zijn verontrusting uit over het klein chémisch afval (kca). „Een bus spiritus op de hoogste plank, een blik van dit en een bus van dat. Het is allemaal geconcen treerd in een kleine ruimte en niemand weet wat er gebeurt als dat spul met alkaar in aanra king komt." Ringersma reageerde daar mee op de opmerking van WD- fractievoorzitter H. van der Kooi, die het gevaarlijk zei te vinden dat al het chemisch afval van een gezin bij elkaar wordt gestopt in de chemobox, die per 1 januari wordt uitgedeeld. Ook vond de WD'er het zorgelijk dat er met chemokarren ongevallen zijn gebeurd en dat in veel re gionale depots schade is ont staan doordat de verkeerde stoffen met elkaar in aanraking waren gekomen. Overigens zei Van der Kooi het wel eens te zijn met het uit delen van de chemoboxen, maar hij eiste een goede voor lichting en een garantie dat de chemische spullen veilig wor den bewaard in de boxen. Rin gersma kon die garanatie niet geven, maar beloofde wel dui delijke informatie. Volgens de wethouder voldoen de boxen die in Zoeterwoude worden uit gezet aan de zwaarste eisen. Datzelfde geldt voor het maan dag te openen kca-depot in Lei den. Aan de waterschappen is ge vraagd proefprojecten aan te melden. Door het Hoogheem raadschap van Rijnland werd onder meer de Sassenheimer vaart die zich uitstrekt van de Kagerplassen tot in het centrum van het dorp aangemeld. „Het doel van dit leerproces is drieledig", zegt woordvoerder J. van den Hoek van het Hoog heemraadschap Rijnland. „We willen ervaring opdoen met technische, juridische en orga nisatorische procedures. Daar naast moet duidelijk worden hoe we milieuhygiënisch kun nen baggeren en via welke me thoden het slib het beste kan worden verwerkt." De reiniging van de Sassenheimervaart zal zo'n vijf ton kosten. Hoe kan zeer sterk verontrei nigd slib het beste worden ver werkt? Die vraag staat centraal tijdens een proefproject water bodemsanering in de Sassen heimervaart. Sloten met vervuild slib op de bodem worden niet gereinigd omdat het Hoogheemraad schap niet weet waar het met het chemische afval naartoe moet. Om deze impasse te doorbreken heeft de overheid voor proefprojecten van 1991 tot en met 1994 een bedrag 28 miljoen gulden beschikbaar ge steld. De provincie Zuid-Hol land strijkt daarvan 2,5 miljoen gulden op. Rhijngeest-eigenaar Bob van Beek voelt zich bevoorrecht mens OEGSTGEEST MIEP DE GRAAFF Hij noemt zichzelf 'een bevoor recht mens'. Monumentenar chitect Bob van Beek is sinds ruim twee jaar eigenaar van 'Rhijngeest', een buitenplaats pal tegenover het Oegstgeester psychiatrisch ziekenhuis Ende geest. Een uitgestrekt buiten met immens landhuis, koets huis en twee hectare grond. Het uit 1720 daterende complex, met een even oude stenen tuin muur, 19e eeuwse broeikas en houten prieel, staat op de mo numentenlijst en is opgenomen in het onlangs verschenen boekwerk over buitenplaatsen in particulier bezit. Van Beek, dié momenteel on der meer de Zoeterwoudse her vormde kerk en het kasteel Endegeest onder handen heeft, bewoonde eerder al monumen tale panden elders in de Leidse regio. Maar voorlopig gaat hij niet meer weg uit wat Oegst- geests grootste particuliere woonhuis mag worden ge noemd. „In het begin werd ik voor kapitalist uitgemaakt. Nu krijg ik positievere reacties mensen zien dat deze buiten plaats stukje bij beetje toch op knapt." De lusten en lasten van het wonen in een eeuwenoude buitenplaats. „Hier blijf ik voorlopig wel zit ten. Ik vind dit gewoon het leukste stekje van de regio. Na tuurlijk woonde ik in Warmond ook reuze aardig (in het land huis bij ark Groot Leerust, red.) maar voor én wonen én kantoor werd het te klein. Tja, en toen kon ik, als onderdeel van de deal van de eeuw tussen de ge meente Leiden en Endegeest, deze opstallen kopen plus twee hectare grond. Zij het met "de plicht tot restauren. En daar gaat het grootste deel van mijn vrije tijd in zitten. Want mensen vergapen zich natuurlijk wel aan zo'n huis, maar vergeten vaak dat ik hier natuurlijk wel tien jaar aan bezig ben. En je hebt vreselijk veel onderhoud, dat blijft". „Maar goed, daar staat tegen over dat ik hier zéér bevoor recht woon, al is het allemaal nQg niet in zo'n geweldige staat. De grootste luxe hier is de ruim- -te". 'Rhijngeest' telt dertien ka mers plus de nodige aparte ruimtes als een wintertuin, een imposante binnenhal en een vestibule van eveneens enorme afmetingen. De forse tuin is in- Monumentenarchitect Bob van Beek voor zijn buitenplaats. Op de voorgrond zijn woonhuis, daarachter het koetshuis, waar Van Beek zijn kantoor heeft ondergebracht. „Ik vind dit het leukste stekje van de regio." fo to hielco kuipers middels van een hek voorzien en dat nam een aantal mensen Van Beek niet in dank af: „Met name daarom werd ik voor ka pitalist uitgemaakt. Dat hek kon helemaal niet. Terwijl er hier groen genoeg is en ik een stukje privacy heel normaal vind. Maar nu krijg ik toch wel gere geld positieve reacties. Mensen zien het opknappen. Ik durf ook te stellen dat ik dat kan het is per slot van rekening m'n vak". De eerste onderhandelingen dateren al van '86, maar echt eigenaar van 'Rhijngeest' werd Van Beek pas drie jaar later. Op 1 april 1989 vertrok de roem ruchte professor Bastiaans er met zijn psychiatrische patiën ten en nog dezelfde dag trok de nieuwe eigenaar er in. „Ik durf de het geen minuut te laten leegstaan." Bastiaans was de zoveelste ge bruiker; het pand is maar liefst bijna 100 jaar als psychiatrische inrichting in gebruik geweest. Vindt Van Beek dat geen naar geestig idee? Lachend: „Nee hoor, ik merk niets van die sfeer. Ik geloof ook niet in spoken en ik heb ze nog nooit gezien. Het aardige is dat, juist waarschijnlijk omdat het zo lang als instelling is gebruikt, het pand niet is verknoeid. De boel is verwaarloosd maar het interieur is geen geweld aange daan. Van binnen ziet het er nog steeds zo uit als na de eer ste verbouwing in 1830." Successievelijk brengen Van Beek en de zijnen de buiten plaats weer terug naar het uiter lijk anno 1830. Een tienjaren plan is het, dat wel, maar de eerste resultaten ervan zijn al zichtbaar. Het hoge dak is in middels gerestaureerd. Momen teel worden een paar van de dertien kamers die het landhuis telt, onder hemden genomen. Voorjaar '92 staat de noordvleu gel op de planning. Tuinmuur en houten tuinprieel zijn al in de oude staat hersteld. Van Beek heeft ook de voormalige volkstuinen weer in gebruik ge nomen. Hij toont plakboeken vol foto's van de oude en nieu we situatie. Waar ooit het groen het aangezicht van Rhijngeest overwoekerde, zorgen nu hele stukken tuin in geometrische vormen voor een rustgevende aanblik. „De oude structuur is weer zichtbaar." Beeldbepalend is verder het uit 1721 daterende inrijhek, dat Van Beek via de gemeente Lei den kon kopen. Het hek is af komstig van het Leidse Pesthuis en was daar overbodig. Aardig detail is dat Van Beeks onderko men oorspronkelijk Uit 1720 da teert, dus dat praktisch even oude hek heeft zijn bestemming gevonden. Historie Wat het allemaal kost de res tauratie van huis plus koetshuis staat voor anderhalf miljoen op de meerjarenbegroting voor monumenten-restauratie van Oegstgeest. Van Beek betaalt daarvan ongeveer de helft. Dat bedrag is dan nog exclusief de tuin, want die neemt de archi tect zelf voor zijn rekening. Daarbij gesteund door vrienden en bekenden én voor een zeer gereduceerd tarief door hoveniers die het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij speciaal voor dit doel beschikbaar stelt. Van Beek geeft toe zich mo menteel onderdeel van de his torie te voelen hij beheert en koestert het verleden voor vol gende generaties. Hij heeft ech ter geenszins de behoefte zijn buiten voor publiek open te stellen. Volgens hem is de tuin daarvoor te klein. Bovendien wordt het achttien hectare grote bos dat aan zijn domein grenst binnenkort officieel openge steld. Wel wordt iets van 'Rhijn geest' geopenbaard in het boek .Historische buitenplaatsen in particulier bezit', dat onlangs van de persen kwam. Het boek is initiatief van de Stichting tot Behoud van Particuliere Histo rische Buitenplaatsen en alle le den, onder wie Bob van Beek, staan erin genoemd. De stich ting adviseert haar leden over onder meer fiscale zaken en fungeert als praatpaal naar de overheid. Volgens Van Beek zijn er al heel wat zaken bereikt, zoals een gunstige subsidierege ling en de hoveniers tegen gere duceerd tarief. Het aantal buitenplaatsen dat door particulieren wordt be woond en dus niet in handen van instellingen of overheid is gevallen, neemt licht toe. Van Beek juicht die ontwikkeling van harte toe. „Elke buiten plaats is alleen maar goed af als er een particulier woont. Daar is hij voor gebouwd. Er zijn hier in de omgeving voorbeelden te over van buitenplaatsen waar de overheid de scepter zwaaide en die zijn verwaarloosd: Ende geest, Oud Poelgeest, mijn vori ge huis in Warmond.... Het ge voel, de liefde om zo'n huis te behandelen zoals het moet, is er dan niet." 'Historische buitenplaatsen in particulier bezit', samengesteld doordrs. Heimerick Tromp en drs. Toita Henry-Buitenhuis, uitgeverij Het Spec trum, 1991. Met daarin opgenomen onder meer de buitenplaatsen 't Baljuwhuis in Wassenaar, Berbice in Voorschoten, Duivenvoorde in Voorschoten, Ter Horst in Voorschoten, Oostergeest in Warmond, Rhijngeest in Oegstgeest, Zuydwijk in Wassenaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 27