Kunst
Van Oostrom, een moderne Jacob van Maerlant
Orkesten beschuldigd
van broedermoord
Plaza Suite mist spanning
Feike Boschma geeft
schitterende voorstelling
Cellist Wispelwey geeft
muziek lijfelijk gestalte
'Kunstboeken drukken,
dat is een kunst'
Van Batenburg veelbelovend, niet vernieuwend
Zaterdag 30 november 1991
i: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RIJSDAM SASKIA STOEUNGA Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving: PIET KOOREMAN
ENSCHEDE GPD
heus" behandeld te voelen door
de drie andere regio-orkesten.
Hij noemt het plan „een vorm
van broedermoord." „Het is
voor ons volstrekt onverteer
baar dat er uitspraken worden
gedaan over de orkest- en oper
avoorzieningen buiten de
Randstad, zonder dat wij daar
bij betrokken zijn geweest. Als
er gepleit wordt voor uitbrei
ding van het Brabants en Gel
ders Orkest, ten koste van Fo
rum Filharmonisch en Opera
Forum, dan riekt dat volgens
ons naar broedermoord", aldus
Bij het operagezelschap Forum
uit Enschede bestaat grote ver
ontwaardiging over het dinsdag
gepresenteerde plan van het
Brabants, Gelders en Noordne
derlands Orkest voor de orkest
en operavoorziening in Neder
land. Volgens Forum is het plan
gebaseerd op dubieuze bereke
ningen en gaat het uit van fou
tieve veronderstellingen. Het
gezelschap komt volgende week
met een eigen alternatief.
Interim-directeur J.M. Bal
zegt zich „buitengewoon on-
Bal.
de Timdelerdub Regie
wen en Riet Krrspijn-de Wolf
Gezien 29/11 Schouwburg*
dochter die zich vlak voor de
theaterhuwelijksplechtigheid in de
badkamer heeft opgesloten.
Aan 'oudgedienden' als Magda
de Frel en Nico van Leeuwen is
zoiets wel toevertrouwd, al ligt
soms het gevaar van overdrij
ving op de loer.
Riet Krispijn-de Wolf en
Tjeerd van Wijk hebben het in
het eerste deel van het drieluik
daarentegen veel moeilijker. Zij
spelen een echtpaar dat hun zo
veelste huwelijksdag in het Pla
za komt doorbrengen. Niet uit
romantiek, maar omdat thuis
de schilders aan het w^rk zijn.
Zij probeert nog enig vuurwerk
te geven, maar krijgt van haar
echtgenoot te weinig weerwerk.
Daarom verliest dit verhaal aan
spanning. Het blijft bij wat gevit
en gebabbel, totdat uitkomt dat
de heer de huizes een verhou
ding met zijn secretaresse heeft.
Hoe het echtpaar hiermee moet
verder leven, blijft aan de fanta
sie van de toeschouwer overge
laten.
In dat opzicht laat het tweede
deel niets aan duidelijkheid te
wensen over. De manier waar
op de klassieke verleidingsscène
tussen de gevierde filmproducer
en diens inkeurige vriendin van
vroeger afloopt, zal niemand
verbazen. Toch weten Ernst Jan
van Heijningen en Auke Kris
pijn de aanloop naar dit voor
spelbare einde veelal spannend
te houden.
Serieuze relatieproblemen
gaan schuil achter de drie mini-
portretten die op het eerste ge
zicht luchtige niemendalletjes
mogen lijken. De op zichzelf
staande verhalen hebben alleen
de plaats van handeling ge
meen: een suite in het beroem
de Plaza Hotel.
De ernst van de relatieproble-
matiek moet slechts door sub
tiel luchtig spel worden gesug
gereerd. En dat is verraderlijk
moeilijk, want het veelgespeel
de 'Plaza Suite' van Neil Simon
dient op de eerste plaats een
blijspel te zijn. Alles moet ko
men van de dialogen, hetgeen
van de spelers een uiterst alert
op elkaar reageren vergt.
Op dat punt laat de Timdeler-
club het ditmaal helaas toch wel
eens afweten. Hier wreekt zich
voor niet-professionele spelers
onder meer het grote probleem,
idat ze een in wezen moeilijk
stuk als 'Plaza Suite' slechts een
paar maal kunnen opvoeren.
Hun spel in het stuk kan zich
niet spelenderwijs verder ont
wikkelen.
Het echtpaar Hubley heeft
heel wat te stellen met zijn
EXPOSITIES
LEIDEN
GALERIE BLEIJENBERG
Breestraat 113, schilderijen van Qui
Hui Zhang, tot 19/12, di t/m za 9-18
uur. do tot 21 uur, eerste zo van de
maand 12-17 uur.
ANTIQUARIAAT VAN PADDENBURGH
Diefsteeg 14. olieverfschilderijen uit
Tanzania, tot 15/12; di t/m vr 13-18,
do tevens 19-21, za 12-17, zo 20/10
10-18 uur.
STELLING
Burgsteeg 14, installaties van Irim
Scocos, tot 9/12; do t/m za 14-18
uur. zo 14-17 uur. do 21/11 geslo-
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKENKUNDE
Steenstraat 1, 'Maya's van Mexico',
tot 30/12.
GALLERIA PROPITIA
Levendaal 119, tekeningen van de
derhoudt, van 1/12 t/m 4/1, do vi
zo 13-18 uur.
GALERIE TIME IS ART
Nieuwstraat 10, schilderijen en werk
op papier van Wim Koreman, tot
7/12; wo t/m zo 14-18 uur.
GALERIE LAK
Cleveringaplaats 1, foto-werken van
Theo Derksen, t/m 11/1ma t/m vr
10-22 uur, zo 14-17 uur.
ZONE
Nieuwstraat 17/b, werk van Josephi
ne Verbist, van 1/12 t/m 31/12; di
t/m vr 11-18, do 19-21, za 10-17 en
zo 13-16 uur.
DE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1, foto's van Leo Erken,
tot 13/12; ma t/m za 10-22 uur, zo
12-22 uur.
KUNSTUITLEEN
Lammermarkt 35, werk van 9 Leidse
fotografen; tot 16/12; wo t/m za 14-
17 uur. do 19-21 uur.
GALERIE AZL
Rijnsburgerweg 10, gebouw 1, werk
van Maria van Elk. tot 15/12; dag 10-
17 uur.
GALERIE'THUYSBENEE
Nieuwe Rijn 3, beelden, reliëfs en
mozaïken van Joop van Kralingen, tot
8/12; di t/m zo 12-16 uur.
GALERIE ART ACRYLAAT
Nieuwstraat 53a, sieraden in acrylaat
van verscheidenen kunstenaars, t/m
22/12, di t/m za 9-13 uur. woe t/m za
12-17 uur.doav 19-21 uur,
DE WAAG
Aalmarkt 21tentoonstelling OSSIP,
tot 22/12, woe t/m vr 12-17 uur. za
11-16 uur. zo 12-16 uur
GALERIE LIGA NIEUW BEELDEN
Pres. Steijnstraat 14. werk van Juul
Neumann. Herman van der Heide en
de Tekenclub, van 30/11 t/m 2/2, vr,
za en zo 11-18 uur.
HOFMAN VAN DER ZEE
Hooftstraat 235, schilderijen en gra
fiek van Hans Vredegoor, tot 11/12;
KUNST GALLERIJ CATHARINA
Meerstraatpromenade 12b, van 1/12
t/m 11/1 beelden, schilderijen, gra
fiek en aquarellen van Nic Jonk, di
n ander werk van Piet
Stockmans. tot 20/1, open tijdens
voorstellingen
BIBLIOTHEEK
Marktplein 88. werk van Marijtje
Reijnders, tot 28/12 ma en do van
14-17.30 uur en van 18.30-21.00
uur. di en woe 10-17 uur. vren za
10-13 uur.
GALERIE KRAIJENOORD
Pr. Marijkelaan 21. verkoopexpositie
van schilderijen uit deze en vorige
eeuw. tot 31/12; za 11-19 uur.
LEIDERDORP
LEYTHENRODE
Hoogmadeseweg 55, Bloemen in
aquarel van Ylonka Weller-von Zeppe
lin, tot 31/12; dag 10-20 uur.
'T HUYS DEVER
Heereweg 349, werk van leden van
de kunstkring '88 Duin- en Bollen-
MUSEUM V.D. BLOEMBOLLEN
STREEK
Heereweg 219, 'Rinkelbellen en luid-
NOORDWIJKERHOUT
GEMEENTEHUIS
Schilderijen en wandkleden van Cor
nells Peters, tot 7/12; ma t/m vr 9-12
en 14-16 uur.
VOORSCHOTEN
GALERIE MERCEDES
Voorstraat 35/b (steeg), bronzen
beelden van Barbara Hoyng en kera
miek van Dimitrios Xanthopoulos.
30/11 t/m 29/12; wo t/m za 11-17
AMBACHTS EN BAUUWHUIS
Voorstraat 12, ledenexpostie Voorscho-
tense Kunstkring, tot 15/12, woe t/m za
RAADHUIS DE PAAUW
Raadhuislaan 22, schilderijen, litho's
en tekeningen van Paul Citroen, tot
9/12; di t/m vr 10-16 uur. za zo 13-
16 uur
GALERIE VERHAAR
Schoolstraat 9, schilderijen en etsen
van Frederik van Batenburg, tot 6/12;
do t/m zo 13-18 uur.
Onderzoek naar Middelnederlandse literatuur
Sommige biografen verto
nen een gelijkenis met hun
studieobject. Zo heeft de
Leidse hoogleraar oudere
letterkunde, Frits van
Oostrom, twee dingen ge
meen met de middeleeuw
se geleerde en schrijver Ja
cob van Maerlant: een
enorme werklust en de
drang om wetenschap
dichter bij het publiek te
brengen.
leiden irene van beveren
Van Oostrom: „Jacob van Maer
lant liet een groter oeuvre in de
volkstaal na dan welke middel
eeuwse auteur dan ook. Dankzij
hem werd de geleerde Latijnse
kennis toegankelijk voor leken."
De achtendertigjarige hoogle
raar is in de voetsporen getre
den van zijn illustere 'voorgan
ger'. In 1987 verscheen 'Het
woord van eer, Literatuur aan
het Hollandse hof omstreeks
1400' van zijn hand. Een boek
waarin pns verleden op bevatte
lijke wijze uit de doeken wordt
gedaan. Het werd in 1988 be
kroond met de Wijnaendts
Franckenprijs voor cultuurge
schiedenis.
Weer een jaar later kreeg Van
Oostrom van de Nederlandse
Organisatie voor Wetenschap
pelijk Onderzoek de benodigde
financiële middelen, zo'n twee
miljoen gulden, om gedurende
vijf jaar het onderzoekspro
gramma 'Nederlandse literatuur
en cultuur in de middeleeuwen'
te leiden. De wetenschappers
die aan dit project zijn verbon
den, onderzoeken de relatie tus
sen Middelnederlandse teksten
en hun culturele samenhang.
Onlangs verscheen 'Misselike
tonghe, De Middelnederlandse
Frits van Oostrom: „De moderne literatuurgeschiedschrijving is te beperkt."
letterkunde in interdisciplinair
verband', de vijfde wetenschap
pelijke publikatie in het kader
van dit project.
Misselike tonghe
De titel van het boek is een ci
taat van - hoe kan het ook an
ders - Jacob van Maerlant, die
daarmee in 'Sinte Franciscus le
ven' verklaart dat hij diverse
dialecten nodig heeft om zijn
werk goed te laten rijmen. Over
drachtelijk gebruikt, geeft dit ci
taat de inhoud van het boek
weer, dat handelt, over de mo
gelijkheden van interdisciplinair
onderzoek. Dus: onderzoek met
behulp van andere wetenschap-
/Loon
'Communiceren
doet iedereen,
maar hoe bereik ik
\'n doelgroep?'
ater Feike Boschma
Gezien: 29/11 LAK-theater
Leiden
„De ongekroonde koning van
het Nederlandse poppenspel",
zo wordt Feike Boschma ge
noemd. Met minimale midde
len probeert hij theatrale illusies
te scheppen. Hij werkt eigenlijk
niet met echte poppen, maar
met lappen stof die hij laat be
wegen. Men spreekt dan ook
liever van figurentheater dan
van poppenspel.
Voor zijn nieuwste voorstel
ling met de poëtische naam
„Eenmaal sterft ook de zee"
vond Boschma inspiratie in het
werk van de Spaanse dichter
Federico Garcia Lorca (1898 -
1936). De poëtische thema's als
angst, liefde en dood komen
ook in het stuk van Feike
Boschma naar voren.
Door de abstracte thema's en
de uit lappen bestaande figuren
lijkt het gevaar voor een ondui
delijke voorstelling groot, maar
Boschma is erin geslaagd twee
heldere verhalen te compone
ren. Dit komt vooral doordat
beeld, beweging, licht en geluid
in goede harmonie met elkaar
gepresenteerd worden.
Het eerste deel van de voor
stelling gaat over een zigeuner
die in een bar gearresteerd
wordt door leden van de Gu-
arda Civil. Als hij in de gevange-
.nis zit blijft hij dromen van zijn
vrijheid. De dromen worden let
terlijk op fabelachtige wijze ver
beeld. Voor de vrijheid gebruikt
Boschma bijvoorbeeld het sub
tiele beeld van een dwarrelend
rozenblaadje. Maar ook concre
te beelden spelen een rol. Le
vensgrote zwarte poppen vor-
pert, de 'misselike tonghe' als
theologie of geschiedenis.
'Misselike tonghe' bundelt de
bijdragen van elf wetenschap
pers die vorig jaar aan een ge
lijknamig symposium deelna
men. Eigenlijk zijn zij het er al
lemaal wel over eens dat met
behulp van andere wetenschap
pen het begrip van Middelne
derlandse teksten wordt ver
hoogd en braakliggende terrei
nen eindelijk kunnen worden
onderzocht.
Van Gijsen wijst bijvoorbeeld
op de literatuur over de vrije
kunsten. Er vallen daar nog heel
wat schatten te delven als het
gaat om menskunde, astrologie
en andere belangrijke onder
werpen voor het wereldbeeld.
Natuurlijk zijn er ook obsta
kels die deze vorm van onder
zoek in de weg staan. Zo wil de
ene wetenschap niet in de scha
duw van de andere staan. Het
zal er dus vaak op neerkomen
dat Neerlandici zelf eerst de we
tenschap moeten bestuderen
waar ze iets aan menen te heb
ben, alvorens verder te gaan
met hun onderzoek. Biemans
heeft er in het boek een mooie
uitdrukking voor:'Roeien met
de peddels van de buren.'
Woekerplanten
Van Oostrom is een voorstander
van een dergelijke aanpak. Hij
foto jan holvast
vindt dat de moderne letterkun
de daar ook gebruik van zou
moeten maken. „De moderne
literatuurgeschiedschrijving is
te beperkt. Die zou in een meer
internationaal perspectief moe
ten worden bezien." Al begrijpt
hij de problemen waar zijn col
lega's mee kampen. „Zij hebben
ontzettend veel materiaal te
verstouwen."
Hij heeft geen goed woord
over voor de feministische en
ideologiekritische literatuurbe
schouwingen. 'Woekerplanten'
noemt hij deze vormen van on
derzoek in zijn voorwoord van
'Misselike tonghe', net als de
psycho-analytische literatuur
beschouwing. „Dat soort bena
deringen irriteren mij omdat ze
mij zo weinig historisch voorko
men. Als je ze op de Middeleeu
wen loslaat, kun je voortdurend
bewijzen dat het toen allemaal
vreselijke mensen waren. De
psycho-analytische benadering
leent zich denk ik ook niet voor
de middelnederlandse teksten.
Het lijkt mij erg gevaarlijk om
diepere zieleroerselen bloot te
leggen, terwijl je niets weet over
de context."
Niet alleen wetenschappelijke
publikaties staan op het pro
gramma. Van Oostrom:„Als al
les goed gaat, verschijnt in 1994
een boek voor iedereen die ge
ïnteresseerd is in de middel
eeuwse cultuur. Een boek met
veel illustraties en een prettig
leesbare tekst."
Dat laatste is ook een eis die
hij aan zijn boek over Jacob van
Maerlant stelt. Dagelijks is hij
bezig met het onderzoek naar
het leven en werk van dezè
„middeleeuwse Vestdijk" die
zoveel genres beoefende. De
hoeveelheid materiaal die hij al
over de dertiende eeuwse ge
leerde heeft verzameld, doet
hem verzuchten: „Hoe krijg ik
het allemaal in een boek."
Toch vindt hij dat hij nog lang
niet genoeg afweet van de mid
deleeuwse encyclopedist en
kroniekschrijver, die naar alle
waarschijnlijkheid koster was
op het eiland Voome toen Floris
V daar ook aanwezig was. Hij
hoopt nog te kunnen aantonen
dat Van Maerlant de opvoeder
was van Floris.
Bezeten van Jacob van Maer
lant? Van Oostrom:„Mijn twee
de zoon heet Maarten. Laatst
zei ik per ongeluk 'Zeg Maer
lant' tegen hem. Daar schrok ik
wel van."
Frits van Oostrom is van
avond te zien bij Sonja op Za
terdag, Ned. 2,21.15 uur.
Feike Bosma met 'Eenmaal sterft
ook de zee'. foto pr
men samen met de eveneens in
het zwart gehulde spelers de
Guarda Civil en de barman
wordt op komische wijze geper
sonifieerd in een aangeklede
kapstok.
Naast de afwisseling van poë
tische en duidelijk verhalende
elementen zorgt ook Boschma's
humor ervoor dat de aandacht
van het publiek vastgehouden
blijft.
Het deel na de pauze is van een
ander karakter. Het laat een
garderobe zien waarin kleding
stukken proberen met elkaar in
contact te komen. Zo is het spel
van aantrekking en afstoting
van twee rode sjaals in de nau
welijks verlichte ruimte span
nend om te zien. De kleding
stukken bereiken elkaar nooit
en dat staat voor het leven in de
grote stad. Daar leven mensen
ook langs elkaar heen en treden
ze slee his zelden echt in con
tact. Ook dit tweede deel ver
veelde geen moment.
Anderhalf uur lang creëerde
Boschma die illusie die wij the
ater noemen. Hij heeft een
voorstelling gemaakt die nie
mand mag overslaan.
conceert Zeer toegankelijke emoties
werden weerspiegeld in de du
etten van Arensky, Tsjaikowsky
en Fauré. Emoties die duidelijk
in de gezichtsuitdrukking van
Wispelwey te lezen waren en
die hij af en toe in een zuchtend
ademen liet ontsnappen. Min
der expressief was het spel van
Martin Kaay, die wel innig de
gitaar aan zijn hart geklemd
hield, maar die het publiek niet
volledig in zijn geheimen be
trok.
Onbetwist hoogtepunt van de
avond was Benjamin Brittens
suite voor cello solo. Wispelwey
die al enkele CD's heeft opge
nomen en onlangs is toegelaten
tot de studie voor de Neder
landse Muziekprijs heeft met
zijn leraar Anner Bijlsma zeker
één eigenschap gemeen: het
vermogen om een muziekstuk
bijna lijfelijk gestalte te geven.
Op het podium zie je het ver
haal van de muziek tot leven
komen. De technische beheer
sing van het instrument lijkt een
ondergeschikte rol te spelen,
maar intussen is het toch smul
len van de vele nuances die zijn
toon kan aannemen.
Met zes Spaanse volksliede
ren van De Falla brachten gita
rist en cellist en concert tot een
recensie monica schiks
Pieter Wispelwey. cello, en Martin Kaay,
gitaar, met werken van o a Schubert, Brit
ten en De Falla
Gehoord op 29/11 in de Kapelzaal
Voor velen in de Kapelzaal zal
het aanvankelijk wel een teleur
stelling geweest zijn dat het
Segovia Gitaar Kwartet wegens
omstandigheden verhinderd
was om te spelen. Gelukkig
konden cellist Pieter Wispelwey
en gitarist Martin Kaay hun af
wezigheid meer dan goed ma
ken. Een 'potpourri' van opera
melodieën uit Verdi's Rigoletto
in een bewerking voor gitaarso
lo wist dan ook meteen de zaal
muisstil te krijgen. Nog meer at
tentie bracht het publiek op
voor de 'Arpeggione' sonate van
Schubert. De celloklank van
Wispelwey was beurtelings
glanzend, donker en geheim
zinnig.
En dat in muziek van Schu
bert die -oppervlakkig gehoord-
veel kenmerken vertoont van de
kneuterigheid van de Weense
koffiehuizen, maar die onder
huids een zeer genuanceerd ge-
moédsleven vertoont. Al deze
kwaliteiten wist de cellist, méér lichtvoetig en opgewekt einde,
een concert waarvan niemand
spijt gehad kan hebben.
R1ZZOLI bij Leidse boekhandel
touren. Of de kleuren geel en
rood schemeren te veel door in
de platen". Bij RIZOLU werken
echter mensen die er verstand
van hebben. Alleen de catalogus
al van deze stijlvolle uitgeverij is
als een kunstboek gedrukt.
Slechts één Nederlander is in
dit bolwerk der boekwerken
doorgedrongen. De directeur
van het Haags Gemeentemuse
um, Rudi Fuchs, staat in de ca
talogus met een boek over de
Nederlandse kunstenaar Jan
Dibbets: 216 pagina's. 145 illu
straties, waarvan 103 in kleur.
Een ander indrukwekkend
boek gaat over Roodharigen.
Fotograaf Joel Meyerowitz heeft
Amerikaanse roodharigen (2
procent van de bevolking in
Amerika heeft rood haar) gepor
tretteerd. De uitspraak: 'Mooi
rood, sla je niet zomaar dood',
maakt hij helemaal waar.
Voor het eerst is RIZOLLl op
de markt gekomen met een sé
rie kinderboeken. Tekeningen
en prenten zijn zonder overdrij
ven een lust voor het oog. Peter
Havinga vindt dat RIZOLLl niet
te ver gaat in de onderwerpen
keuze. "Het is een mooi even
wichtig fonds. Natuurlijk, het is
een luxe produkt, maar ook
daar is een markt voor".
leioen saskia stoeunga
De naam klinkt als een Italiaans
gerecht. Maar het is hier alleen
smullen met de ogen geblazen.
De boeken van kunst uitgever
RIZZOLI vallen op door het
mooie bindwerk, het schitteren
de plaatwerk, en de fraai ont
worpen voorkanten. Of het nu
over kunst, architectuur, koken
of aanleg van tuinen gaat, het
zijn boeken die je onmiddellijk
aanzetten om bollen te planten,
taarten te bakken of je huis an
ders in te richten.
Boekhandel Kooyker heeft het
beroemde New Yorkse uitge
vershuis RIZOLLl in de winkel
gehaald. Maar liefst zestig nieu
we boeken, die dit jaar zijn ver
schenen, staan van 1 tot 31 de
cember daar tentoongesteld.
Organisator Peter Havinga be
grijpt maar al te goed dat dit
soort kunstboeken niet snel
wordt aangeschaft. "Het zijn
dure boeken zeifis voor liefheb
bers en verzamelaars. Maar je
hebt er wel wat voor. De druk is
fraai, zeer fraai."
Zijn oog tuurt langs een blau
we lucht in de RIZOLLI-catalo-
gus. „Echt blauw. Kunstboeken
drukken, dat is al een kunst. Bij
de meeste boeken hangen de
kleuren er naast. Naast de con-
beeldende kunst
recensie marti ne ballast
Expositie schilderijen en etsen van Frede
rik van Batenburg
Gezien Galerie Verhaar, Schoolstraat 9,
Wassenaar
tot 6/12, do t/m z
1 13-18
Bij binnenkomst in de
Galerie Verhaar wordt je
meteen met een werk van Fre
derik Van Batenburg geconfron
teerd. En er is onmiddellijk
sprake van herkenning. Even
denken, en jawel, het schilderij
lijkt op werk van Joan Miro. De
sfeer is surrealistisch, de figuur
tjes zijn organisch, fantastisch.
Nou is zo'n herkenning altijd
een prettig gevoel. Een soort
veiligheid, je hoeft niet meer
verder te denken. Het werk is
geclassificeerd. Eigenlijk tra
gisch voor de kunstenaar, want
waar je als kijker meteen toe
over gaat is het vergelijken. En
dan kom je toch gauw tot de
conclusie dat het werk van Van
Batenburg het niet haalt bij Mi
ro. Het is statischer, minder bi
zar, minder sprankelend en
minder gek.
Gelukkig heeft Van Batenburg
meer te bieden dan namaak-
Miro's alleen. Zo hangen er bij
voorbeeld 7 kleuretsen waarin
Van Batenburg duidelijk op
zoek is naar een eigen vormen
taal. Deze 7 kleuretsen horen
stilistisch gezien bij elkaar. Ook
de titels geven dat aan. Het zijn
een soort kosmische landschap
pen. Er worden onmetelijke
ruimtes gecreëerd. De kleuren
zijn overwegend blauw en
groen. De werken zijn geheim
zinnig maar ook saai. Heb je er
een gezien, dan hoef je de an
dere eigenlijk niet meer te zien.
Door middel van figuren in
deze etsen, een rechthoek, een
vierkant of een driehoek, pro
beert Van Batenburg nog enige
variatie te creëren. In elk geval
zijn de kleuren van de uitsnij
dingen, waarin dan weer een
andere ets is geplaatst, anders.
Niet spectaculair. Saai zelfs.
Maar er is nog een Van Ba
tenburg die zich hier manifes
teert. Zou Van Batenburg nog
zoekende zijn naar die enige,
unieke eigen stijl? Omdat er
geen jaartallen bij de werken
staan, is niet duidelijk of dit ook
daadwerkelijk zijn laatste wer
ken zijn.
Er zijn er namelijk twee die er
absoluut uit springen. In 'Mou
vement des poissons' combi
neert Van Batenburg twee tech
nieken. de etstechniek en de
schilderkunst. De ets is naar de
achtergrond gedrongen. Daar
over heen wordt lustig geschil
derd met prachtige heldere
kleuren. De ets loopt van de lin
kerbovenhoek naar de rechter
benedenhoek. Hij is als een ri
vier, waarin in allerlei kleuren
kleine visachtige figuurtjes zich
voortbewegen. Een erg mooi
werk. Qua kleur en qua compo
sitie.
'L'amour' des couleurs' is ge
maakt met krijt en verf. Ook
hierin, de titel zegt het al, speelt
de kleur een grote rol. Een soort
grote rode rivier loopt van de
linkerzijkant naar de rechterzij
kant van het werk. Daarboven
en daaronder gele en blauwe
gemeleerde vlakken. In de rode
rivier bevinden zich blauwe en
paarse vierkanten, niet opge
vuld. Een heel expressief werk.
dat qua kleur aan Matisse doet
denken.
Van Batenburg heeft zijn ei
gen weg nog niet gevonden,
maar zijn beheersing van diver
se technieken belooft veel. Ik
ben benieuwd hoe zijn werk er
over een paar jaar uit ziet. Of je
dan kan zeggen: 'Dat is nou een
echte Van Batenburg'.