Leiden
Begeleiders verlaten huiswerkklas
Nachtmerries óver D66
Vrijwilligers bieden hulp bij andermans verdriet
Dinsdag 19 november 1991
Redactie: 071-161418 KAREI BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEl FANGMANN ROY KLOPPER IOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER WIM WEGMAN Eindredactie PAUL DE TOMBE Vormgeving PIET KOOREMAN
14
LEZERS SCHRUVEN
LEIDEN ERNA STRAATSMA
„Het is heel belangrijk dat je je
eigen verdriet hebt verwerkt.
Anders kun je niet openstaan
voor het verdriet van anderen.
Maar dan nog is het werk zeker
niet makkelijk". .Corinne Frenc-
ken is een van de 25 vrijwilligers
van de stichting Terminale
Thuiszorg regioLeiden, die
deze maand haageerste lustrum
beleeft. De Oegstgeestse was
vanaf de oprichting bij het werk
van de stichting betrokken.
Sinds die tijd verzorgt en bege
leidt ze in haar Vrije tijd patiën
ten in hun laatst^ levensfase.
In 1986 las ze in een Oegst-
geester krantje een oproep voor
vrijwilligers. Omdat ze zelf ooit
een goede ervaring had met het
thuis begeleiden van een ster
vend familielid meldde ze zich
aan. „Als je zo iéts hebt meege
maakt weet je hoe liefdevol het
kan zijn om iemand thuis bij
het sterven te begeleiden".
De medewerkers van de
stichting helpen familieleden of
buren bij de stervensbegelei
ding. Is de gezinshulp of wijk-
verpleger weg en kunnen buren
of familieden niet op de patiënt
passen dan nemen vrijwilligers
het desgevraagd een paar uur
tjes over. „Familieleden kunnen
het ook niet altijd aan. De ter
minale fase kan kort zijn maar
ook weken duren. Familieleden
willen ook wel eens een paar
uurtjes slapen of even een
boodschapje doen".
Frencken: „Onze voornaam
ste taak is eigenlijk het 'er zijn'.
Wij proberen een rustige sfeer
te creëren. Op een bescheiden
manier ondersteunen we de pa
tiënt en de familie. Het is be
langrijk dat je niet op de voor
grond treedt. Uiteindelijk zijn
we toch een soort vreemde pot-
tekijkers".
Echte verpleegkundige han
delingen mogen de vrijwilligers
niet verrichten. Wat soms wel
eens moeilijk is. Wat te doen
met een patiënt die duidelijk
pijn lijdt maar 'volgens schema'
nog niet toe is aan nieuwe dosis
pijnstillers? „Ze zeggen dat bij
een goede pijnbestrijding men
sen totaal geen pijn hebben.
Maar toch komt het wel voor
dat je ziet dat mensen wel veel
pijn hebben en ze nog geen pil
letje mogen hebben. Dan moet
je je daar aan houden. Bij pro
blemen kun je altijd de coördi
nator vari de stichting bellen of
de huisarts maar zelf mag je
niets zo maar doen. Ik zou zo'n
verantwoordelijkheid ook niet
op me willen nemen".
Euthanasie
Ook met gevoeliger liggende za
ken als euthanasie bemoeien de
vrijwilligers zich niet. „Iedere
vrijwilliger heeft daarover zijn
eigen mening. Maar het is niet
belangrijk hoe je daar over
denkt. Je moet je dus ook niet
laten verleiden tot uitspraken
daarover"
Het is eveneens niet gebrui
kelijk om met de zieken uitge
breide persoonlijke gesprekken
te voeren. „Als de mensen vra
gen of je getrouwd bent en kin
deren hebt dan antwoord je
daar natuurlijk op. Het gebeurt
ook wel eens dat je over je eigen
ervaringen met een sterfgeval in
de familie praat, maar je moet
daarin heel alert zijn. Dat je
daar niet in verstrikt raakt. Maar
dat is heel wat anders dan met
je eigen verdriet naar voren ko
men. Overigens is die pijn er bij
jezelf wel, maar niet hevig. Het
overlijden van zo'n patiënt doet
je ook wel wat. Daarna moet je
altijd weer even tot rust ko
men".
Een beroep op hulp komt
meestal via de huisarts of wijk
verpleging bij de stichting te
recht. Veel van de patiënten die
thuis willen sterven leiden aan
kanker. „In de afgelopen vijf
jaar hebben we ook een paar
aids-patiënten gehad".
Hoewel veel mensen er de
laatste jaren voor kiezen om
thuis te sterven in plaats van in
het ziekenhuis heeft de stich
ting het na vijf jaar niet veel
drukker dan in de beginperiode.
„Meer mensen hebben tegen
woordig ook een ziektekosten
verzekering waarbij thuiszorg in
het pakket zit. De laatste vijf ja
ren hoor je ook dat men op alle
fronten bezig is de verschillende
vormen van thuiszorg beter op
elkaar af te stemmen. Ik denk
dat wij de komende tijd met on
ze groep op hetzelfde niveau
kunnen blijven. Het is nu mooi
in evenwicht met elkaar".
'We willen eindelijk erkenning voor deze serieuze zaak'
„Het is hier iedere zaterdag
een pluimage van verschil
lende nationaliteiten. De
kinderen die naar onze
huiswerkklas "komen, ko
men overal vandaan. Uit
de Merenwijk of de bin
nenstad, uit Marokko, Tur
kije, Nederland of Surina
me: het maökt niet uit.
Huiswerkbegeleiding is een
universele zaak en boven
dien heel populair." H.T.
Ramdas, voorzitter van de
Stichting Surinamers Lei
den houdt zich al elf jaar
bezig met het begeleiden
van kinderen met een leer-
achterstand.
LEIDEN PASCALLE CAPETTI
MEDEWERKSTER
„We willen na elf jaar eindelijk
eens erkenning voor deze seri
euze zaak. Een onkostenvergoe
ding voor de begeleiders zou op
zijn minst op z'n plaats zijn.
Maar de gemeente vindt huis
werkbegeleiding.. kennelijk niet
belangrijk genoeg. Zolang het
maar vrijwillig blijft, is het wêl
best voor ze, maar zodra er
moet worden betaald, laat ze
niets van zich horen. De nood
zaak van goede huiswerkbege
leiding hebben we in de loop
der jaren al in overvloed bewe
zen. Talloze scholieren zijn in
middels via ons klaargestoomd
voor het havo óf het vwo. Met
een beetje begeleiding kun je
zoveel bereiken','.
Een beetje verdrietig is Ram
das wel. „In deze moderne
maatschappij is het erg moeilijk
om vrijwilligers te krijgen. Ik
ben bang dat we de vijf die we
nu hebben, binnenkort kwijtra
ken als er niet gauw wat ge-
H.T. Ramdas: „De belangstelling is enorm, maar vol is vol."
beurt". Iedere zaterdag van
12.00 tot 14.00 uur komen tus
sen de twintig en dertig scholie
ren (12 - 18 jaar) met hun pro
blemen op het gebied van eco
nomie, wiskunde, scheikunde of
Nederlands naar het SSL-ge-
bouw aan het Valkenpad 2 in de
Slaaghwijk. Ook studenten we
ten de weg naar de huiswerk
klas te vinden.
„De belangstelling is enorm,
maar vol is vol. Meer dan dertig
leerlingen kunnen er hier niet
in. Gelukkig hebben we nog
niemand hoeven af te wijzen.
Dat kan ook niet, want huis
werkbegeleiding kan vaak niet
wachten".
Eigenlijk had de Stichting Su
rinamers Leiden (SSL) dit jaar
willen beginnen met de voorbe
reiding en begeleiding van leer
lingen aan de basisschool op de
landelijke CITO-toets. Slechts
één leraar had zich aangemeld
voor het opzetten van een CI-
TO-huiswerkklas. Echter, toen
deze hoorde dat een vergoeding
er niet in zat, haakte hij af.
foto henk bouwman
De SSL heeft in 1980 als eer
ste de taak van huiswerkbege-
leidende instantie op zich geno
men toen vanuit de wijk bleek
dat er behoefte aan was. Het
begon allemaal uit idealisme,
maar toen de bal eenmaal aan
het rollen was, drong het belang
van huiswerkbegeleiding pas
door tot de politiek. In 1986
wees het rijk Leiden-Noord aan
als zogeheten onderwijsvoor-
rangsgebied. Deze wijk - Leiden
telt er meerdere - kon rekenen
op extra geld van de ministeries
NAGERECHT
door Emiel Fangmann
Hoe gekker een ver-
haavhoe geloof
waardiger. Deze
stelling werd gisteren voor de
Leidse kantonrechter bewezen
door een jonge man, die op de
Langelaan in Noordwijkerhout
op de bon was geslingerd. Om
dat de fietser zijn voorlicht niet
had ontstoken. „Terwijl er wel
een lamp op zat, hè", merkte
rechter 11. Morshuis op. Al zegt
dat natuurlijk nóg niets, omdat
bij vele lampen de bedrading
immers niet deugt. Zo niet op
deze fiets: de lamp deed het pri
ma, zoals de fietser bij de be
keuring had gedemonstreerd.
Tot ieders verbazing verklaarde
de fietser dan ook dat hij zijn
lamp bewust had uitgeschakeld.
„Ik weet niet of u de weg kent,
edelachtbare", zo begon hij zijn
verhaal. Op vertelsnelheid, op
zachte toon en zonder enig ef
fectbejag klonk het verder: „Er
liggen bossen met campings op
mijn route. En dan wil het wel
gebeuren dat kampeerders half
op het fietspad gaan zitten, met
drank enzo. Ze zijn dan wel
eens lastig, al wil ik ook niet
zeggen dat je direct gemoles
teerd wordt." De man, die re-
'Ik hoorde enge geluiden in het bos
gelmatig op een donker tijdstip
deze route nam omdat hij als
verpleger vaak nachtdienst had,
had toch voor de zekerheid zijn
voorzorgsmaatregelen geno
men. „Ik wilde er zo onopval
lend mogelijk langs glippen."
De rechter keek nog eens in het
proces-verbaaL „U neeft bij de
bekeuring gezegd: 'Ik hoorde
enge geluiden in het bos en heb
toen mijn licht uitgezet'. Maar
waarom reed u dan toch altijd
over die route, en niet over een
andere?", probeerde Morshuis.
„Nou, er is inderdaad een ande
re weg mogelijk, met veel auto
verkeer. Dat betekent heel veel
uitlaatgassen en dan krijg ik last
van mijn keel." Dit klonk op
nieuw zeer waarschijnlijk, ge
zien voorkomen en gedrag van
de man. Er zat echt geen kwaad
bij. „Hoe heeft u het deze zo
mer gedaan?", zo probeerde de
rechter nog maar een keer. De
man had inderdaad besloten
over nog een andere route te
gaan.
De rechter gaf het woord aan de
officier van justitie. Die leek nog
voor een moeilijke klus te staan.
„Ja, verdachte kiest de voc-
hem 'gezondste' weg. Maar te
gelijk wordt die weg voor hem
heel gevaarlijk zonder licht.
Maar ik vind uw verweer uit het
leven gegrepen. En daarom
houd ik het b'ij de oorspronkelij
ke boete van 20 gulden."
De rechter wilde hierop weten
wat de man ervan vond. Maar
die zei niet op de hoogte te zijn
van strafmaten. „Maar u heeft
toch ooit een giro thuis gehad
om die 20 gulden te betalen?",
reageerde Morshuis. „Laat ik
het dan anders zeggen: vindt u
het redelijk, u heeft er toch een
bepaald gevoel bij?". „Ik zou het
echt niet weten", was het enige
dat de verdachte nog opmerkte.
„Nou, dan zal ik het maar zeg
gen", besloot Morshuis. „Ik heb
wel een gevoel van redelijkheid.
Ik leg u geen geldboete op. Te
meer daar u bovendien nu over
een andere route gaat."
Studiebeurs
Een vermoedelijk net meerder
jarige Katwijker werd gisteren
voor het kantongerecht aan de
tand gevoeld, omdat hij vorig
jaar juli in de Narcissen straat
zonder helm op een onverze
kerde en bovendien opgevoerde
brommer reed. De jongen be
kende direct. „Het kwam zo, ik
was bezig met de verkoop van
die brommer en had de verze
kering opgezegd." In die perio
de reed hij nog even naar eên
vriend, die een straat verderop
woonde. „Hoe is het"nu met de
brommer?", luidde de vraag van
de rechter. „Nou, die is ver
kocht." „Maar onverzekerd, zo
dat een ander met het probleem
zit?" „Nee, nee", bezweerde de
knaap „ik heb het allemaal in
orde gemaakt."
De officier van justitie zag even
wel geen verzachtende omstan
digheden. „U ging naar een
vriend, een straat verder. Ik zou
willen zeggen 'een straat te ver'.
De eis luidde 60 gulden voor rij
den zonder het verplichte
hoofddeksel, 130 gulden omdat
de papieren niet in orde waren
en 75 gulden omdat de brom
mer te hard kon.
Maar waarom had de jongen ei
genlijk niet gewoon de giro be
taald? Dan was hij volgens de
rechter 225 in plaats van 265
gulden kwijt geweest. „Ik wilde
wel, maar ik kon het gewoon
niet. Ik heb een studiebeurs
voor thuiswonenden en moest
les- en boekengeld betalen. Op
dit moment moet ik weer boe
kengeld betalen." Morshuis was
ook in deze zaak mild. „Okay, u
krijgt de nieuwe giro over twee
maanden. Dan kunt u even spa
ren voor het oude schikkingsbe
drag, want daar houd ik het op.
225 gulden."
van onderwijs en WVC om kin
deren met een onderwijsachter
stand te helpen.
Traditie
Machiel Taal van het Onder-
wijsvoorrangsgebied Leiden e.o.
(OVG) is betrokken bij de huis
werkbegeleiding in Leiden. On
langs heeft het OVG uitgespro
ken dat de huiswerkbegeleiding
professioneel moet worden op
gezet. Taal: „Huiswerkbegelei
ding heeft een lange traditie in
Leiden. Na vijftien jaar is duide
lijk geworden dat professionali
sering de enige manier is om de
knelpunten op te lossen. Maar
is het een welzijns- of een on
derwijstaak. Bij de gemeente
zijn ze er nog steeds niet uit".
De gemeente heeft eerder dit
jaar een subsidie-aanvraag af
gewezen voor drie nieuwe huis
werkklassen in Leiden. In het
ontwerpprogramma Welzijn
1992 worden nieuwe initiatie
ven niet zinvol bevonden. Wel
heeft de gemeente aan de be
staande klassen 9000 gulden ter
beschikking gesteld voor orga
nisatiekosten als stencilkosten
en het maken van affiches. Lei
den-Noord krijgt hiervan 2000
gulden. Dit bedrag is volgens
Ramdas lang niet genoeg om de
vrijwilligers van te betalen. Ook
de naslagwerken als woorden
boeken en atlassen die de SSL
hard nodig heeft, kunnen niet
worden aangeschaft van dit
geld.
OVG heeft opgesteld. De direc
tie Welzijn wü hierop wachten
alvorens een standpunt te be
palen, hoe huiswerkbegeleiding
het beste kan worden aange
pakt.
Een bustunnel onder de Breestraat, zoals D66 in een overmoedige bui heeft voorgesteld, lijkt voorlopig on
haalbaar. Realistischer en zeker goedkoper is het idee dat bij eerdere discussies in bovenstaande tekening
werd vastgelegd om in de Breestraat een busgracht aan te leggen. Buspassagiers en passanten kunnen
leuk naar elkaar kijken. foto pr
Bustunnel
In het LD van 16 november j.l.
las ik van de D66 suggestie om
een lange bustunnel onder de
Breestraat aan te leggen. Aan
het begin en einde van de Bree
straat ligt een overkluisde
gracht. De afritten voor een
bustunnel moeten dus in de
Breestraat zelf komen. Mooi! Zo
een brede, diepe betonnen bak
aan begin en eind van wat men
een luxueuze winkelstraat wil
laten worden! Niet over nage
dacht! Kostenplaatje? Niet over
nagedacht! Bodemarchief? (Lei
den is ontstaan aan de Bree
straat, de oude wal/dijk langs
de Oude Rijn). Niet over nage
dacht!
Kortom een duidelijke blijk van
kennis, kwaliteit en realiteitsge
voel van lokale D66-politici. Het
belooft weinig goeds voor Lei
den als dit soort wereldvreemde
dromers in het electorale kiel
zog van de charismatische lan
delijke leider straks in Leiden
echt de grootste fractie in de ge
meenteraad zullen vormen!
RA van Son
Oude Rijn 23
Leiden
D66
Dat het ook anders kan in de
gemeentelijke politiek bewijst
D66 met haar alternatieve be
zuinigingsplannen. Subsidie
voor een jazzclub en geld voor
een uitbreiding van de Lakenhal
denkt D66 te kunnen halen uit
o.a. sluiting van het zwembad
De Vliet, minder geld voor on
derwijs en afschaffing van de
bewaxing van de ijsbaan. Ein
delijk maakt D66 duidelijk waar
het voor staat: het is een partij
voor yuppen en studenten.
Mensen met kinderen hebben
bij deze partij niets te zoeken.
Ria van der Lecq
Leliestraat 57
Leiden
Schillenbakken
Als het aangekondigd wordt,
lijkt het een milieubewust idee.
Maar vandaag ben ik ineens tot
de ontdekking gekomen dat het
ophalen van net normale huis
vuil tot de hejft is terugge
bracht. Voorheen werd de groe
ne container elke week geleegd,
nu nog om de veertien dagen.
En de kranten staan bol van de
berichten dat dit nieuwe sys
teem zo veel duurder wordt
voor de ingezetenen van Lei
den. Duurder en minder ser
vice, ik ben er niet blij mee.
Maar de andere week kun je de
bruine container buiten zetten.
Echter, alleen voor GFT-afval en
dat afval verwerk ik al meer dan
30 jaar in de composthoop in
mijn tuin. Dus ik heb die bruine
container helemaal niet nodig.
Maar ik betaal er gedwongen
wel voor.
Wie een keer vergeet de groene
container buiten te zetten en
hoe menselijk is dat niet? zit
voortaan vier weken met zijn
huisvuil, en haalt die zo ontsta
ne achterstand in inleveren
nooit meer in. Dit zal spoedig
leiden tot clandestien storten
van huisvuilzakken met inhoud.
Je hoeft echt geen groot voor
speller te zijn om dit te zien
aankomen. Geen goede beslis
sing dus, deze verminderde ser
vice.
Ans van den Toom
Fagelstraat 42
Leiden
OGB-verhoging
Zoals u weet stijgen de woon
lasten steeds meer. Na al de
verhogingen die hebben plaats
gevonden, meent de wethouder
van financiën de heer de Vreeze
de OGB wederom te moeten
verhogen. Wij, ondergeteken
den, willen u in herinnering
brengen dat de OGB in enkele
jaren tijd met tientallen procen
ten is verhoogd! In 1991 zelfs
met 16,8 procent. Voor het ko
mend jaar is een nieuwe verho
ging van 6,5 procent aangekon
digd.
Wij als vertegenwoordigers
van de bewoners der com
plexen Jan Luykenlaan, Cruqui-
uslaan en Muiderkring achten
dit onaaanvaardbaar. Temeer
omdat nog niet lang geleden de
huidige wethouder de heer De
Vreeze meende dat een verho
ging van de OGB voor 1992 niet
wenselijk en noodzakelijk was.
Daarbij dient men zich te reali
seren dat de enorme verhoging
van de woonlasten bij een
steeds groter aantal mensen tot
problemen leidt.
Raad der gemeente Leiden,
zoek een andere oplossing! Laat
de burgers niet barsten onder
uw lasten.
L. van Tol, namens de bewo
nerscommissie Jan Luykenlaan,
Cruquiuislaan en de Muider
kring
Muiderkring 185
Leiden
Blauwe tram
Als oud-Leidenaar heb ik geno
ten van alle artikelen over de
blauwe tram. Ik wil echter een
aantal punten in het artikel 'Ge
luk bij een ongeluk' van de heer
A van Schie rechtzetten.
Vermoedelijk heeft hij bedoeld
dat et op de door hem aangege
ven plaats even voorbij het Sik-
kensviaduct ter hoogte van het
voormalige koffiehuis 'De Uiver'
op zondagmiddag 14.50 uur
door twee Engelse jagers een
aanval werd ondernomen op de
blauwe tram richting Haarlem.
Hierbij kwamen 9 personen om
het leven waaronder de wagen-
voerder Vinkesteyn.
Er was in die dagen door de En
gelse zender (Radio Oranje) al
gewaarschuwd om niet langer
gebruik te maken van het open
baar vervoer vanwege oorlogs
handelingen waarbij de ge;
eerden rekening hielden me
Duitse troepentransporten het
geen men tot elke prijs wilde
verhinderen. Een week later
volgde bij Arnhem de operatie
Market Garden waarbij de Ne
derlandse regering in Londen
opriep tot staking van het open
baar vervoer. Dit leidde tot de
inzet der Spoorwegstaking op
zondag 17 september.
Omdat Engelse vliegtuigen in
die tijd zeer frequent het bezet
te gebied verkenden (ook met
oog op bestaande lanceerbeses
van VI en V2's) vermoed ik dat
de vader van de briefschrijver
kort na 10/9 door een Engelse
jager is getroffen met het be
kende gevolg.
P. Hemerik
Cauberg 48
Alphen aan den Rijn
AGENDA
WOENSDAG 20 NOVEMBER
Leiden
Spreekuur Verkeersveiligheid
in het Stadsbouwhuis, Lange-
gracht 72, van 10.30 tot
12.00 uur.
Sporten voor mensen met CA
RA olv een fysiotherapeut in
Gymzaal De Brug, Wassenaar-
seweg, van 16.00 tot 17.00
Bijeenkomst Borstvoeding Be
geleidingsgroep Leiden, bij An
neke Stienstra, Joh. Wester-
dijkstraat 44, aanvang 20.00
Informatiepunt Gemeenschap
pelijk Wonen, Gerestraat 20,
van 20.00 tot 21.00 uur.
Leiderdorp
Parabowls bij De Does, van
12.30 tot 15.30 uur.
Oegstgeest
Bridge-drive in 'Hotel het Witte
Huis', aanvang 19.45 uur.
