Financiën
Winstval Shell slechts 'papieren' verlies
Koninklijke Shell
JAGUAR
Zaterdag 16 november 1991
Redactie; 023-150224 Eindredactie: JANINE BOSMA Vormgeving: CLARA KEMPER
De noteringen op deze beurspagina's zijn de slotgegevens van de beurzen.
BEURSEFFECTEN
BV Nederland zit in de
penarie. De hoge
economische groei
van de afgelopen jaren is over.
Onze inkomens stagneren en
Nederland dreigt zijn status ais
laag-inflatieland te verliezen.
Onder deze omstandigheden
komen de structurele proble
men van de Nederlandse eco
nomie weer levensgroot aan het
licht. Een staatsschuld die bin
nen Europa alleen door semi-
chaotische landen als Italië, Bel
gië en Ierland wordt overtrof
fen. Een, zoals dat onder econo
men deftig heet, gebrek aan
groeidynamiek; wat vrij vertaald
betekent dat er te weinig wordt
geconsumeerd en te weinig ge
ïnvesteerd door de Nederlan
ders.
Toch is er ook nog goed
nieuws en dat is dat al dit slech
te nieuws de beleggers in de BV
Nederland maar nauwelijks kan
deren. Met een koersstijging
van zo'n 20 procent heeft de
Nederlandse effectenbeurs het
over de laatste twaalf maanden
heel goed gedaan.
Ook de afgelopen week ging
het niet bepaald slecht met de
aandelen. De EOE-index steeg
binnen een week tijd met circa
4,5 procent. Tot veler verrassing
maakten Philips, KLM, Akzo en
Unilever meevallende winstcij
fers bekend, wat de markt een
flinke impuls gaf. Eigenlijk is dat
raar. Bij een afzwakkende eco
nomie horen volgens de theo
rieboekjes dalende aandelen
koersen. Zeker als het einde van
zo'n periode van conjuncturele
neergang nog niet in zicht is.
Omgekeerd geldt ongeveer het
zelfde: zit een economie in de
lift, dan klauteren de aandelen
koersen mee omhoog.
Voor de meeste aandelen-
beurzen zijn dergelijke verban
den met enige moeite wel te
vinden. Maar de Amsterdamse
effectenbeurs is typisch zo'n
beurs die zich weinig van de
binnenlandse economische si
tuatie aantrekt. Dat komt door
het internationale karakter van
Beursplein 5. De grote geno
teerde ondernemingen zijn bij
na allemaal internationaal ge
oriënteerde bedrijven. Philips
spant de kroon. De Eindhoven-
se multinational haalt vermoe
delijk zo'n 93 procent van zijn
omzet uit het buitenland. Ande
re toppers zijn Unilever en Ak
zo, met (volgens beursanalys-
ten) een omzet van respectieve
lijk 92 en 91 procent buiten Ne
derland. Bedrijven als Bols, Daf,
DSM, Gist Brocades, Heineken,
Hoogovens, Koninklijke Olie,
KLM en Nedloyd behalen zo'n
65 tot 90 procent van hun om
zet uit het buitenland. Dat de
Nederlandse economie in het
slop zit, heeft dus eigenlijk al
leen gevolgen voor een relatief
klein aantal binnenlandse pro
bleembedrijven, 'zoals Vroom
Dreesmann en de Nederland
se automatiseringsbedrijven.
Maar er is meer aan de hand.
De dollarkoers ging dit jaar om
hoog. Dat is erg gunstig voor
een internationaal georiënteer
de beurs als de Nederlandse.
Een hogere dollar brengt auto
matisch hogere winsten in het
laatje van de Nederlandse mul
tinationals en exporteurs, sim
pelweg omdat deze voor elke in
het buitenland verdiende dollar
meer guldens terugkrijgen.
De mysteries van de Neder
landse aandelenbeurs zijn daar
mee nog niet allemaal opgelost.
Het is algemeen bekend dat
Amsterdam over de afgelopen
tien jaar een van de allerbeste
aandelenbeurzen ter wereld
was. De koersen stegen de afge
lopen tien jaar met 483 procent.
Dat werd noch in de Verenigde
Staten, noch in Japan, noch in
veel andere Europese landen,
geëvenaard. De stijging komt
volgens sommigen, omdat Ne
derland tien jaar geleden net
een verschrikkelijke recessie
achter de mg had, waardoor de
aandelenkoersen bijzonder laag
stonden. Anderen wijzen erop
dat Nederland in de jaren tach
tig kampioen loonmatiger was
en dat het Nederlandse bedrijfs
leven van alle kanten werd ont
zien döor de overheid. Dit had
tot welbedoeld resultaat dat de
winsten gedurende de jaren
tachtig in Nederland flink kon
den stijgen.
Deze verklaringen zijn niet
onlogisch, maar ook niet hele
maal bevredigend omdat ze
voorbij gaan aan het internatio
nale karakter van de Nederland
se aandelenbeurs. Ik hou het er
op dat de Nederlandse beurs
het beste bewijs is van de voor
delen van internationaal ge
spreid beleggen. Wie bijvoor
beeld een aandeel Unilever
koopt, verwerft in feite een
stukje wereldeconomie dat
loopt van Alaska tot Zimbabwe
en van Rotterdam tot Islama
bad.
BRIGITTE SLOT
DEN HAAG GPD
Een halvering van de winst in
het derde kwartaal. Toch steeg
de koers van het aandeel Ko
ninklijke/Shell Groep op de
Amsterdamse Effectenbeurs gis
teren enkele dubbeltjes.
Dat is eigenlijk alleen mogelijk
bij bedrijven die op het punt
staan te worden overgenomen,
maar van een poging de oliegi
gant over te nemen is geen
sprake. Want Shell behoort tot
de drie grootste concerns ter
wereld, samen met het Japanse
telecommunicatiebedrijf NTT
en het Amerikaanse computer-
concern IBM.
De belangrijkste reden voor
de lichte koersstijging is het feit
dat Koninklijke Olie het onder
de matige tot slechte economi
sche omstandigheden nog hele
maal niet zo slecht heeft ge
daan. De ciifers worden echter*
vertekend aoor de vergelijking
met de resultaten van het derde
kwartaal van 1990.
Dat kwartaal begon met de
Iraakse inval in Kuwayt, die de
olieprijzen naar nieuwe records
dreef. In de ingewikkelde boek
houding van het Nederlands-
Britse concern leidde dat tot
een enorme opwaardering van
de eigen olievoorraad. Boekte
Shell toen een voornamelijk
'papieren' winst, dit jaar heeft
de lage olieprijs tot een 'papie
ren' voorraadverlies geleid.
Dat boekhoudkundige verlies
kan bij een concern van zo'n
enorme omvang in de miljar
den guldens lopen. Wanneer
een mammoettanker met
300.000 ton ruwe olie een
maand onderweg is van Saudie-
Arabië naar Pemis en de olie
prijs stijgt intussen met een dol
lar per vat (van 159 liter), dan
wordt de lading onderweg van
zelf zo n 3,5 miljoen gulden
meer waard. Als bovendien ook
nog eens de dollarkoers stijgt, is
het voordeel nog groter.
In werkelijkheid waren de
prijsschommelingen veel hefti
ger dan het gegeven voorbeeld.
In het derde kwartaal van 1990
Kwartaalcijfers r~3 nettowinst
in miljoen pond sterling B geschoonde nettowinst
1400
I II III IV I II
1990
1991
PARALLELMARKT
STAATSLENINGEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
Columbia Securities
Commerz Obligatie Fonds I
Commerz Obligatie Fonds 11
De Drie Electronics Bi
Delta Lloyd Dollar Fonds
Delta Lloyd Ecu Fonds
Delta Llóyd Mix Fonds
Delta Lloyd Rente Fonds
Delta Lloyd Vastgoed Fonds
Dico International
DOC data
Dutch Take Over Targets
E.&L.Akt. Beheer Ned.(2)
E.& L. Gulden Rente Fonds
E L.Kaprt mrkt Rente Fnd
E.& L. Portfolio Ned. (3)
Europ.Dev.Cap.Corp.
Free Record Shop Holding
Great Western Resources
Groenendijk Beheer
Groothandelsgebouwen
Homburg Holding
Inter/View Europa
LCI Computer Group
Melle, van
Nedcon Groep
Ordina Beheer
Pan Pacific Winkelcentra
P&C Groep
Phoenix Beheer 'B'
Pie Medical
Public Storage Int.
Rood Testhouse
Simac Techniek
Sligro Beheer
Weina
ereldhave 25%gest.pr.
Weweler
Wolff, Handelmt) Joh.
418550
8000
30,50
46,10
61,00
10,90
1203,00
24,50
121,00
99,30
101,70
97,50
96.10
100,70
101,90
13,40
64,20
59,50
58,60
55,90
45,50
41,20
65,60
71,00
104,60
101,20
74,80
12,80
29,10
116,00
72,20
50,50
80,50
0,20
46,00
126,30
47,70
40,70
17.00
1,40
2720,00
3,50
610,00
43,70
5,50
526,00
38,30
4725,00
89,10
59,00
49,00
7,00
20,50
3,00e
18,70
10,70
5,70
8,60
5,70
12,80
46,80
3,30
159,00
30,30
46,70
60.00
10,90
1206,00
24.50
123,00
99,60
102,00
97,80
96,40
101,00
102,20
13,80
64,40
59,70
7,50f
46,00
41,10
66,90
72,30
104,70
101,30
75,90
13,10
29,70
115,00
72,50
50,50
80,50
0,20
46,50
130.00
48.00
38,50
17,00
1,30
2720.00
3,40f
42,00
6,30
532,00
38.50
4740,00
89,50
58,00
49.20
6,70
20,50
3,00
18,60
10,50
73,80
5,30
8,70
5,80
12,30
46,80
2,80e
Nederland
Nederland
Nederland
MEEST ACTIEVE FONDSEN
1981-87/91
1986-92/96
1981-88/92
1982-88/92
1982-88/92
1982-88/92
19801-11-86/95
1980-91/00
1982-88/92
1982-88/92
1987-93/97
1982-88/92
1985-89/92
1980-86/95
1986-90/93
1990 p.2000
19791-11-85-94
1983-89/93
19901/11 p.2000
19901II p.2000
19901V p.2000
1984-90/94
19901 p.2000
199011 p.2000
1983-90/94
19841-90/94
198411-90/94
1987-92/95
1989-95/99
19771-11-78/92
1983-84/93
1984-90/94
1985-91/95
1983-89/93
1985-91/95
1977-78/92
1982-89/93
1985-91/00
1984-91/00
19851-91/95
1986-90/93
1989 p. 1999
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederland
Nederl
1989IV p.1999
19851-11-91/95
19861-11-92/96
1988 p. 1998
196811-79/93
1987 p. 1994
1988 p1998
1987 p1997
1986-92/96
1986 p. 1996
1986 p. 1995
Nederland 1987-1 p. 1995
Nederland 1987 p 1997
Nederland 1987-98/02
Nederland 1988 p 1994
Nederland 1988-94/98
Nederland 1967-78/92
Nederland 1987 p. 1994
Nederland 1988 p 1995
102,70
111,35
101,95
101,25
101,00
101,40
103,20
104,25
100,55
101,70
103,40
100,40
100.55
100,50
100,03
100,50
99,60
99,25
98,92
100,00
98,20
96,70
99,10
98,45
98,00
97,85
98,40
97,45
97.80
97,90
94,40
93,35
96,65
97,85
90,40
89,96
88,80
94,75
87,70
87,25
93,85
93,40
86,90
96,30
91,80
88,60
85,75
85,15
86,15
90,20
86,70
89.70
100,30
108,85
100.Z7
100,40
100,55
100,95
102,50
104,65
100,30
101,25
103,25
100,85
100,65
100,83
100,10
103,00
100,00
101,45
101,55
99,30
99,95
100,00
99,00
98,95
99,30
98,72
98,35
99,50
98,95
97,80
98,80
98.90
95,50
95,08
97,17
98,30
93,15
92,95
91,65
96,17
97.10
93,56
90,93
88,87
88,07
89,00
93,60
00,58
00,95
02,50
04,95
00,30
01,25
03,33
00,75
00,60
01,00
00,00
99,71
01,56
00,11
.00,08
99,10
99,00
99,50
98,80
98,75
98,95
95,60
95,20
97.27
98,38
93,20
93,06
91,77
96,22
90.69
90,40
94,97
95.28
90.15
97,10
93.70
91,15
89,15
93,70
90,30
92,60
89,87
91,97
85,90
94,35
90,55
98,30
93,00
VERKLARING DER TEKENS
a laten
b bieden
c exclaim
d exdividend
e gedaan bieden
f gedaanlaten
g bieden exdividend
h laten exdividend
I gedaan bieden exdividend
k gedaan laten exdividend
BELEGGINGSFONDSEN
BEURSMEDEWERKER
Brigitte Slot is werkzaam bij
het Institute for Research and
Investment Services, een sa
menwerkingsverband van de
Robeco Groep en de Rabobank.
MEEST ACTIEVE FONDSEN
ABN Amro Europe Fund
ABN Amro Far East Fund
ABN Amro Liquid. Groeifnds
ABN Amro Netherlands Fund
ABN Amro Oblig. Groeifonds
Algemeen Fondsenbezit
Alliance Fund
Amba (Amev Mij v. belegg.)
Amro North American Fund
Amvabel
Asia Pacific Growth Fund
Asian Selection Fund
Asian Tigers Fund
Austro Hungary Fund US/
Canadi
Capital International Fund
Colonial Growth Shares
CLN Oblig. Dividend Fonds
CLN Obligatie Waardefonds
Delta Lloyd Investment Fund
DP America Growth Fund
DP Energy Resourc.Growth F.
Engelsch-Holl. Belegg. Tr. 1
Engelsch-Holl. Belegg. Tr. 2
Engelsch-Holl. Belegg. Tr. 3
EMF Rentefonds
EMS Offshore Fund
Environment Growth Fund
Esmeralda participaties
European Assets Trust
EGF Investments
EOE Dutch Stock Index Fund
Europe Growth Fund
Euro(The)Spain Fnd.Ltd US
Fondak
Fondra
GIM Global Convertible Fund
Goya Fund
Groeigarant
Holland Fund
Holland Europe Fund
Holland Obligatie Fonds
bereikte de ruwe olieprijs een na het dubbele van de huidige
'piek' van 40 dollar per vat, bij- prijzen.
IS Himalayan Fund US/
o (The First)
MK Internat. Ventures NV
Mondibel
Natural Resources Fund 1/5
Natural Resources Fund 1
Nedufo A
Nedufo B
NMB Dutch Fund
NMB Geldmarkt Fonds
NMB Global Fund
NMB Obligatie Fonds
NMB Rentegroei Fonds
NMB Vast Goed Fonds
New Asia Fund
Nomura Warrant Fund
Obam, Beleggingsmij
OAMF Rentefonds
Pacific Dimension
Pacific Property Sec. Fund
'e US
Rentalent, Beleggingsmi).
Rentotaal NV
RG America Fund
RG Divirente Fund
RG Europe Fund
RG Florente Fund
RG Pacific Fund
RG Strat. Portefeuille groen
RG Strat..Portefeuille blauw
RG Strat. Portefeuille geel
Rodin Prop. Shore Mall US
Unifonds
Universal Fund (kl)
Vance, Sanders Com. St. F.
Vaste Waarden Nederland
Vast Ned
Venture Fonds Nederland
VIB NV
VSB Mix Fund
VSB Rente Fonds
WBO Intern. Beleggingsmi).
Wereldhave
ZOM Florida part. US
12946
1215
50002
8300
6615
38578
3720
18322
13128
3000
25820
1580
5050
10406
80
5800
1300
62,00
50,80
151,40
65,60
159,00
28,80
5,30
65,70
52,50
49,40
22,80
211,00
9,60
42,00
55,50
59,20
27,00
38,80
48,30
6,25
48,70
3,30
8,50
84,00
23,30
101,30
103,00
36.50
25,00
40,00
8,20
8,00
158,00
60,90
50,70
6,00
154,00
246,00
53,00
7,00
53,00
62,00
60,00
63,00
94,00d
47,70
39,50
1,30
64,80
40,50
117,50
92,80
20,00
90,50
530,00
34,50
202,00
64,70
8,00
135,00
19,50
8100,00
6850,00
8,00
321,00
67,50
230,00
1150,00
124,00
98,00
36,70
39,70
34,70
106,10
38,40
6,00
3,50
199.00
12,70
85,50
31,60
104.40
53,00
29,50
110,00
106,50
13,00
62,90
112,30
23,50
68,20
47,70
100,50
62,50
140,00
81,50
47,50
71.20
58,00
159,30
78,80
169,90
33,20
5,00b
76,20
59,20
51,00
25,80
108,10
109,90
41.80
33,60
44,10
10,00
10,00
185,50
64,60
100,70
52,50
35,20
6,70
151,00
295,00
56,00
7,00
57,50
60,00
60,00
63,00
94,00d
51,80
43,80
1,56
70,50
48,50
126,20
109,00
18,00
83,30
529,00
34,50
154,50
73,20
7.40
159,00
19,50
8200,00
7000,00
9,00
439,00
5,00
113,60
21,50
7,00
75140
262,00
1310,00
116,50a
109,00
42,00
53,41
46,20
34,90
114,50
38,00
6,00
1,60
241,00
32,80
110,30
55,60
52,80
3,90
144,00
34,50
102,00
51,20
97,20
111,40
99,90
53,60
50,40
48,00
90,00
70,00
29,50
14,00
19,20
168,00
227,00
79.50
355,00
20,00
82,50
32,00
110,00
106,50
12,60
65,00
113,80
10,00
HOOFDFONDSEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
ABN AMRO Holding
ABN AMRO All In Fund
AEGON
Ahold, Kon.
Akzo
Alrenta
AMEV
Bols, Kon.Distill. Lucas
Borsumij Wehry, Kon.
Bührmann-Tetterode
DAF
Dordtsche Petr.Ind.Mi)
Gist-Brocades
Hunter
Internatio-Müiler
Intern. Nederlanden Groep
Koninklijke Luchtvaart Mij
Kon. Nederl, Papierfabr.
1029521
78127
188142
127028
482157
34581
106428
38865
2160
308497
117146
14259
97677
791289
226793
174871
92650
114381
181986
31652
1022
980626
330136
345034
358633
192108
80587
193055
875622
184631
221758
189133
38938
10297
74659
238016
119347
81861
121006
75550
391222
1990
31,60
76,00
107,10
66,50
74,70
162,90
45,80
35,00
71,30
44,40
51,20
54,50
71,00
37,40
131,40
36,20
33,10
49,88
20,30
30,10
86,70
105,40
110,10
41.80
33.20
82,20
127,40
190,80
50,10
42,70
61.80
41,20
22,70
142,40
99,50
94,00
27,70
31,90
1,60
159,50
47,50
66.50
62,30
49,00
38,40
42,90e
153,70
54,30
61,40
45,60
33,90
41.10
99.90
43,00
171,80
7.3,00
40,80
21,20
82,90
60,00
B,90
LOKALE MARKT
MEEST ACTIEVE FONDSEN omzet
159,50
80,80
170,40
33,60
5,00b
78,00
Aalberts Industries
Ahrend Groep
Air Holland
Amsterdam Options Traders
Amsterdam Rubber
Antilliaanse Verffabriek
Atag Holding
Athlon Groep
Athlon Groep nr-cert.
Automobiel-lnd.'Rotterdam'
A.l. 'Rotterdam'conv.c.pr.
Batenburg Beheer
Belindo
Berkel's Patent Mij
Blydenstein-Willink
Boer, Kon. Druk. en Uitg. De
Boer, Winkelbedrijven. De
Boskalis Westminster
Boskalis Westminster Pref.
Rraat Beheer
Buigman Heybroek
Calvé-Delft
Calvé-Delft Pref.
Calvé-Delft Cert.
Centrale Suiker My.
Centrale Suiker My. Cert.
Cindu
Clairr
43,40
1,53
71,50
85,90
530, OOf
34,30
147,00
75,40
258,00
1290,00
116,00
109,00
43,00
53,47
46,70
35,00
114,80
38,00
12,95
84,00
32,00
110,60
144,30
34,60
101,50
51,30
97,20
111,70
98,20
53,80
50,70
48,10
90,00
70,00
29,60
14,00
19,20
168,00
237,00
79,20
340,00
21,00
76,70d
32,40d
12,60
65,00
113,30
10,00
63,90
51,40
107,10
69,50
134,00
Hei
190.60
51,30
44,00
98,70
28,30
33.20
2,10b
160,50e
49,20
69,50
62,00
48,70
1141
285667
2756
5080
123185
Desseaux, Tapijtfabriek
Dorp Groep (v.)
Draka Holding
Emba
enigde Glas Nat.Bez.
VNU Ver.Bez. Pref.
r. Transatl. Hyp.bank
Wester Suikerraff. Adm.h
8065
8724
62154
1987
2781
1570
2583
1898
3150
Gamma Pref.
Getronics
Geveke
Giessen-De Noord. Van der
Goudsmit
Grasso's Kon.Machinefabr.
Grplsch
GTI-Holding
Hagemeyer
idem div'91
HAL Trust 'B'
HAL Trust Units
leken Holding 'A'
h.-Zuurst.fabr.
Holland Sea Search Holding
Hollandia Kloos
Holl. Beton Groep (HBG)
Hoop Effectenbank, van der
Hunter-Douglas
Kempen Holding
Kondor Wessels Groep
Krasnapolsky Grand Hotel
Moeara Enim Win
Moolen&Co. Van der
Mulder Boskoop
Multihouse
Mijnbouwkundige Werken
Naeff
NAGRON Nat.Grondbez.
Nationale Investeringsbank
Norit
NutriciaGem.Bez.
Nutricia Ver.Bedr.
Nijverdal-ten Cate
Omnium Europe
Oreo Bank
OTRA
Palthe
Pirelli Tyre Holding
Polynorm
Staal Bankiers
Stad Rotterdam
Telegraaf Holdmi)de
TextielgroepTwenthe
Unilever 4% Cum.Pref.
12318
1140
20724
28676
2988
24528
6128
4000
2045
2351
14465
18382
1286
42,80
22,90
83,70
Regionaal Jaguar Centrum
A. Blankespoor B.V.
Oostdorperweg 29-31
2242 ND Wassenaar
Tel. 01751-19359
I Drukkerij
iDemmenie