Kunst
Een rondje Meubelplein is net
zo leuk als een TV-quiz.
Fotografie van
hoge kwaliteit
Oedipusin grondverf: meeslepend Muziekscholen herdenken Mozart
Vrijdag 15 november 1991 Redactie: 071-161400 CEES VAN MOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RUSDAM SAS KI A STOELJNGA Eindredactie: HANS SONDERS Vormgev.ng: HENK BUIS
NIEUWSLIJN
Regisseur Tony Richardson overleden
LOS ANGELES - Op 63-jarige leeftijd is donderdag de Ameri
kaanse film- en toneelregisseur Tony Richardson aan AIDS over
leden. Richardson heeft 23 films op zijn naam staan, waaronder
de klassiekers Tom Jones, Look back in Anger, The Entertainer
en A Taste of Honey. Onlangs rondde hij nog de opnamen af
voor de film Blue Skies, met onder anderen Jessica Lange, die
volgend jaar zal worden uitgebracht. Tom Jones werd bekroond
met Oscars voor de beste film, de beste regisseur en de beste
scenarioschrijver. Richardson werd geboren in Groot-Brittannië,
waar hij in 1952 zijn carrière begon als producer voor de BBC. In
1955 werd hij benoemd tot artistiek leider van de English Stage
Company. Richardson was tot 1967 getrouwd met de actrice Va
nessa Redgrave.
Archief Hermans toch open
GRONINGEN - De neerlandicus drs. Rob Delvigne heeft toe
stemming gekregen van de Rijksuniversiteit Groningen om het
grootste gedeelte van het archief van de schrijver W.F. Hermans
in te zien. Het bestuur van de universiteit zag eerder een weige
ring door de Raad van State vernietigd. Delvigne werkt aan een
studie over de Groninger jaren van Hermans, die lector in de fy
sische geografie is geweest. Hij was middelpunt van hoog oplo
pende conflicten. In 1973 nam hij om gezondheidsredenen ont
slag en vestigde zich in Parijs.
K&O-concert in andere samenstelling
LEIDEN Het oorspronkelijk geplande concert met violist Ja-
ring Walta en Jan van der Meer, vanavond in de Kapelzaal van K
O, kan wegens ziekte van Walta niet doorgaan. In hun plaats
treden Jeroen de Groot (viool) en Jochem Geene (piano) op met
werken van Mozart, Brahms, Debussy, Saint Saëns en Ysaye. Het
concert begint om 20.15 uur.
Ish-Hurwitz winnaar pianoconcours
AMSTERDAM - In Amsterdam is gisteravond Yoram Ish-Hurwitz
winnaar geworden van het Jacques Vonk Pianoconcours 1991.
Dit concours wordt iedere twee jaar gehouden in het Sweelinck-
conservatorium. De prijs voor de winnaar is 30.000 gulden,
waarmee Ish-Hurwitz gedurende twee jaar in het buitenland
zijn pianostudie voort kan zetten. Aan het concours deden acht
kandidaten mee. Volgens een woordvoerder was de jury una
niem in de keuze van Ish-Hurwitz. Hij speelde onder meer wer
ken van Beethoven, Debussy en Albéniz.
Oude film Stan Laurel teruggevonden
AMSTERDAM - In de archieven van het Nederlands Filmmuse
um in Amsterdam is de solofilm 'The Snow Hawk' van Stan Lau
rel teruggevonden. De gevonden film, een nitraatcopie uit 1925,
verkeert in goede staat en werd kortgeleden geconserveerd. De
20 minuten durende film wordt op 18 januari 1992 onder de titel
'De valsche politiechef op het eeuwfeest van de geboortedag
van Oliver Hardy in Tuschinski vertoond.
Omstreden schilderij nog even te zien
AMSTERDAM - Het omstreden schilderij 'Who's Afraid of Red,
Yellow and Blue' is tot en met zondag in het Stedelijk Museum
in Amsterdam te zien. Maandag wordt het doek naar één van de
depóts van het museum overgebracht, omdat er onvoldoende
ruimte is om het schilderij permanent tentoon te stellen. In fe
bruari 1992 zal het naar verwachting weer in het museum te
zien zijn. Het schilderij werd in 1986 ernstig beschadigd. De res
tauratie door de Amerikaan D. Goldreyer deed nogal wat stof
opwaaien. Critici meenden dat Goldreyer het schilderij niet
heeft gerestaureerd, maar simpelweg overschilderd.
Het Russische ballet met Zwanenmeer
DEN HAAG - Stersolisten van het Bolshoi Ballet en het Grand
Corps de Ballet St. Petersburg brengen de komende maanden,
tijdens een wereldtoemee, voor het eerst de originele versie van
Het Zwanenmeer op de planken. Het klassieke werk van
Tschaikowsky is op woensdag 4 december ook in de RAI in Am
sterdam te zien en op dinsdag 14 januari in het Haagse Congres
gebouw.
Stersolisten van het Bolshoi Ballet, Galina Stepanenko en Andrei
Kondratow, in Het Zwanenmeer. foto pr
'Het beslissende beeld'
Paul Huf en Govert de Roos constateerden in 1982 tot
hun verbazing dat er nog nooit een overzicht was samen
gesteld van de Nederlandse fotografie. Zij lieten het niet
bij woorden en zo zag de Stichting Dutch Photography
het levenslicht. Dankzij de inspanningen van deze stich
ting is nu in de Nieuwe Kerk voor het eerst werk van 164
belangrijke fotografen uit deze eeuw bijeengebracht. De
expositie 'Het beslissende beeld' toont dat ons land zich
niet hoeft te schamen: de gekozen voorbeelden laten
zien dat de Nederlandse fotografie de toets der interna
tionale kritiek moeiteloos kan weerstaan.
AMSTERDAM FRANCOISE LEDEBOER
De presentatie in de Nieuwe
Kerk bestaat uit een smakelijke
cocktail van sport- en modefo
tografie, documentair werk,
geënsceneerde kunstfotografie,
opdrachtwerk van reclamebu
reaus en vrije fotografie. Elke fo
tograaf is met één voorbeeld
aanwezig en heeft daardoor een
gelijkwaardig accent gekregen.
Niemand wordt belangrijker ge
vonden dan zijn collega en dat
geeft het gevoel dat we hier in
vogelvlucht een afgerond over
zicht krijgen gepresenteerd.
Kloos
Uit de rijke variatie beelden is
het niet moeilijk toch thema's te
destilleren die veel fotografen in
de afgelopen eeuw hebben aan
gesproken. Er zijn bijvoorbeeld
veel knappe staaltjes van visuele
karakterstudies verzameld. Heel
verrassend is het portret dat
Willem Witsen in 1894 van de
dichter Willem Kloos maakte.
De belangrijkste dichter van de
romantische stroming van de
Tachtigers kijkt ons met gekwel
de blik aan en toont een slordig
kapsel en bohémienachtig kos
tuum. De foto is in 1985 op
nieuw afgedrukt door Jan van
der Kooi en is zó scherp dat we
zelfs de rouwranden onder de
nagels van de dichter zien. Wit
sen maakte zo de best denkbare
visuele illustratie bij de zwaartil
lende literaire produktie van de
Tachtigers.
Max Koot maakte in 1971 een
foto van prins Bernhard die op
vergelijkbare wijze een mooie
karakterstudie is geworden. De
prins zit in kleermakershouding
op de grond met op de achter
grond vermoedelijk een 17e
eeuws schilderij. Hij draagt een
rode coltrui, rode sokken en een
makkelijk zittend blauw pak,
een volmaakt ensemble een
heer van zijn stand waardig. De
wat afstandelijke blik van de
prins haalt ons niet echt in de
'Gouden Kooi' waarin hij moet
leven, maar geeft ons toch het
idee dat hij die afstand graag
zou willen overbruggen. Een
Een foto van Dolf Kruger van een staking in Borinage op 15 februari 1959.
foto dutch photography/dolf kruger
menselijk portret.
Ontroerend is de foto die Dia
na Blok in 1987 van haar ouders
maakte en die van Bert Nien-
huis van het echtpaar Vroman
uit 1983. De kijker wordt on
middellijk getroffen door de
unieke verbondenheid van bei
de echtparen. Op die manier
beoefend krijgt de fotografie
een kracht die gelijk staat aan
die van de fraaiste portretten uit
de Gouden Eeuw.
Veel fotografen kozen onder
werpen uit het dagelijks leven
die een bijzondere emotionele
lading hadden. Zo maakte Ad
Windig tijdens de dodenher
denking op de Dam in 1946 een
foto van vier dames op leeftijd
met keurige hoedjes op en
handschoenen aan. Drie van
hen dragen de strenge ronde
brilletjes die tegenwoordig weer
in de mode zijn. De vrouwen
kijken ernstig de lens in en lij
ken nog steeds verbijsterd door
de afschuwelijke jaren die net
achter hen liggen. Een foto van
Menno Huizinga uit 1944-1945
is ronduit schokkend: we zien
hoe een man een vrouw be
steelt van haar zojuist bemach
tigde hout. Of de fotograaf de
dief vervolgens bij de kraag
greep, vermeldt het verhaal he
laas niet
Er zijn van dit kijkspel in de
Nieuwe Kerk nog veel andere
voorbeelden te noemen van in
dringende beelden uit de ge
schiedenis van de afgelopen
eeuw. Het is natuurlijk een
kwestie van persoonlijke voor
keur. maar de reclame- kunst-,
of landschapsfotografie valt bij
deze indringende presentatie
van „menselijke"' beelden ei
genlijk in het niet. Steef Zoet
mulder maakte bijvoorbeeld in
1946 een mooie compositie van
een melkfles, maar daar valt ei
genlijk niet meer over te zeggen
dan dat hij een knappe foto
heeft gemaakt.
De enige aanmerking op deze
expositie is dat de begeleidende
bordjes wel heel klein zijn uitge
vallen. Zelfs bezoekers met goe
de ogen moeten ervoor op de
knieën en dat is beslist een hin
derlijke onderbreking van het
kijkplezier. De foto's zijn ook
bijeengebracht in een boek. zo
dat geïnteresseerden ook na af
loop van de expositie kunnen
beschikken over dit eerste boei
ende overzicht van de Neder
landse fotografie in deze eeuw.
De expositie in de Nieuwe
Kerk duurt tot en met 1 de
cember. De kerk is dagelijks
geopend van 11.00 tot 17.00
THEATER
RECENSIE WUNAND ZEILSTRA
Oedipus. Theater Zuidpool/RVT Regie:
Ignace Comelissen. Spel: Rik Hancké, Bob
Snijers, Rikkert Van Dijck, Driés Smits, Ar
nold Willems en Kurt Defrancq.
Gezien: 14/11, schouwburg,
Leiden
Het toneel is geen toneel, het
stelt een repetitieruimte voor
waar zes acteurs een klassieke
tragedie gaan voorbereiden.
Terwijl het koffiezetapparaat
pruttelt, zetten de heren de
tekst'van de koorleden uit 'Oe
dipus' van Sofokles in. Plotse
ling maakt één van hen zich los
en begint de rol van Oedipus te
spelen. Zonder daarover eniger
lei afspraken te maken, vullen
de andere spelers de overige
rollen in.
Volgens de programmatoe-
lKnting heeft dit alles diepere
betekenissen. Zo zouden, kort
samengevat, de acteurs met be
hulp van het klassieke verhaal
hun eigen machtsstrijd en per
soonlijke confrontaties tegen
over elkaar uitspelen. Tevens
zou van een soort 'coup de thé-
atre' sprake zijn: in de acteurs,
die oorspronkelijk 'slechts'
koorleden zijn en nu de sprong
naar de 'echte rollen' wagen,
dient zich te weerspiegelen het
volk dat het drama van zijn lei
ders gaat naspelen. Die drie
dubbele bodem is echter met
geen mogelijkheid in de uitein
delijke voorstelling terug te vin
den.
Desondanks is deze 'Oedi-
pus'-enscenering de moeite
waard. We zijn als het ware de
stille getuigen van een repetitie
waar één van de acteurs dusda
nig geïnspireerd raakt door het
klassieke gegeven dat hij zijn
collega's als op vleugeltjes met
zich meeneemt. Ze spelen het
stuk voor zichzelf - zonder eni-
LEIDEN/REGIO
'Mozart maakt school' is de
naam van een project dat veer
tien Zuidhollandse muziek
scholen, waarvan zes uit de
Leidse regio, ontwikkelden in
samenwerldng met de Culturele
Raad Zuid-Holland. De organi
satoren herdenken hiermee de
tweehonderdste sterfdag van
Wolfgang Amadeus Mozart.
Het project is eind september
begonnen en eindigt op 22 de
cember in Alphen a/d Rijn. In
die tussenliggende periode
brengen docenten van muziek
scholen, professionele musici
en amateurs op verschillende
plaatsen in de provincie werk
van Mozart ten gehore. Ook het
werk van Mozarts tijdgenoten
komt aan bod.
Het muzikale evenement be
staat uit drie onderdelen. Onder
de naam 'Docenten maken
school' verzorgen de muziek
schooldocenten
king met professionele
ruim tien uitvoeringen,
er één binnenkort in de regio i
te beluisteren. Voor jong talent
wordt het talentenconcours 'Ta
lenten maken school' gehou
den. De voorrondes zijn al ge
weest. De finale is op 7 decem
ber in Rotterdam. 'Amateurs
maken school' is de naam van
een samenspeldag voor ama
teurs. Op 16 november wordt
dit evenement op verschillende
plaatsen in de provincie gehou
den. Katwijk is de dichtsbijzijn-
de plaats in de regio Leiden.
Het programma wordt ge
completeerd door een serie cur
sussen en lezingen. In Leider
dorp wordt op 21 november de
laatste lezing uit een cyclus van
drie gehouden over het leven
van Mozart. Spreker is de Leidse
musicologe (en muziekrecen-
sente van deze krant) Mies Al-
barda-Goedhart. De lezingency
clus wordt afgesloten met een
concert in de Leiderdorpse
Dorpskerk.
Het programma ziet er als
volgt uit:
16 november - Amateurs
maken school, Gemeentelijke
muziekschool, Zeeweg 123,
Katwijk. Van: 10.00 - 15.00
uur. Informatie via telefoon
nummer 0178-72707.
17 november - Docenten
maken school, St. Kreater,
Kerkstraat 13, Waddinxveen,
aanvang: 11.00 uur. Informatie
via telefoonnummer 01828-
14422.
21 november - Lezing door
Mies Albarda in De Muzenhof,
Cor Gordijnsingel 2, Leider
dorp, aanvang: 20.00 uur. In
formatie via telefoonnummer
071-894349.
29 november - Vocaal-in
strumentaal concert, Ouds-
hoornse kerk, Oudshoornse-
weg, Alphen a/d Rijn, aanvang:
20.00 uur. Informatie via tele
foonnummer 01720-7292.
30 november - Leiderdorps
Kamerorkest, Dorpskerk,
Hoofdstraat 19, Leiderdorp.
Aanvang: 20.15 uur. Informa
tie via telefoonnummer 071-
894349.
EXPOSITIES
Terwijl het koffiezetapparaat pruttelt, zetten de heren de tekst van de
koorleden uit 'Oedipus' van Sofokles in. foto pr
ge onderbreking en met hooguit
een glimlach voor een bepaalde
vondst of een grappige samen
loop van omstandigheden. Die
repetitievorm is dan weliswaar
pure fictie, maar levert als regie
truc een interessante 'Oedipus'
in de grondverf op.
Op deze manier is namelijk
een groot aantal regietechni-
sche problemen die een ensce
nering van een klassieke trage
die nu eenmaal met zich mee
brengt, bij voorbaat al opgelost.
Acteurs kunnen bijvoorbeeld in
eigentijdse kleding optreden
zonder dat men daarmee tege
lijk een uitgesproken keuze
hoeft te maken tussen klassieke
of moderne of welke vormge
ving dan ook.
De 'Oedipus' in deze ruwe
versie mist dan ook de veelal
gepolijste saaiheid en gekun
stelde verhevenheid van een
opvoering van een klassieke tra
gedie. De acteurs spelen acteurs
die tijdens een repetitie geboeid
raken door de tekst van Sofok
les. Dat gebeurt zo geraffineerd
dat wij ons als toeschouwers
zonder meer laten meeslepen.
LEIDEN
BEGEMAN FINE ARTS
Papengracht 38, Werk van Malek
Lehoussme en Lisa Degranges. tot
26/11; do en vr 11-17 uur. za 11-18
Tanzania, tot 15/12; di t/m vr 13-18.
dotevens 19-21. za 12-17, zo 20/10
10-18 uur.
ARS STUDIO
Pieterskerkgracht 9. grafn
ïilsen en schik
irijen van Jero
n Joke
t/m d
Informatie 071 - 4165 85 ÉÉN RONDJE MEUBELPLEIN, NEGEN RONDJES W00NIDEEËN A4. afslag Hoogmade
MEUBELPLEIN
LEIDERDORP
HET GROOTSTE MEUBELPLEIN
VAN NEDERLAND
.tot 25/11;
19-21 uur. di do 9.30-121
13-16 uur.
STELLING
Burgsteeg 14, installaties v
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKENKUNDE
Steenstraat 1, "Maya's van Mexico',
tot 30/12.
GALLERIA PR0PITIA
Levendaal 119. tekeningen van de
Zweeds/Duitse Manfred Hürlimann.
tot l/12;dovrzazo 13-18 uur
GALERIE TIME IS ART
Nieuwstraat 10. schilderijen en werk
op papier van Wim Koreman. tot
7/12; wo t/m zo 14-18 uur.
GALERIE LAK
Cleveringaplaats 1werk van Gerrit
Jan Fukkink. tot 22/11ma t/m vr
10-22, za zo 14-17 uur.
ZONE
Nieuwstraat 17/b, acrylschildenjen
op hout en op papier van Eveline
Swidde. tot 30/1 Ik
Nieuwe Rijn 1, foto's van Leo Erken,
tot 13/12; ma t/m za 10-22 uur, zo
12-22 uur.
KUNSTUITLEEN
Lammermarkt 35, werk van 9 Leidse
fotografen; van 16/11 tot 16/12; wo
t/m za 14-17 uur, do 19-21 uur.
GALERIE AZL
Rijnsburgerweg 10. gebouw 1. werk
van Maria van Elk. van 16/11 tot
15/12; dag 10-17 uur.
GALERIE'THUYSBENEE
Nieuwe Rijn 3. beelden, reliëfs en
mozaïken van Joop van Kralingen.
van 18/11 tot 8/12; di t/m zo 12-16
HOFMAN VAN DER ZEE
Hooftstraat 235. schilderijen en gra
fiek van Hans Vredegoor, tot 11/12;
HAZERSW0UDE
GALERIE LAERKEN
Bent 2, Olie op doek en gouaches van
Kirsten Mikkelsen (DK)en bronzen
beelden van Theo Germann (NL), tot
30/1 l;za en zo 11-17 uur.
HILLEG0M
n Annemarie Honderos, tot
25/11; ma t/m do 9-12. 13.3016e
19.30-21 uur. zo 13-17 uur.
r11-18.
do 19-21. za 10-17 en zo 13 16 uur
GALERIE BLEIJENBERG
Breestraat 113. Schilderijen, prenten
en zeefdrukken van Leonart. tot
21/11di t/m za 9-18. do 9-21 uur
DE KLEINE KLUP
HOOFDDORP
THEATER HET OUDE RAADHUIS
Hoofdweg 675. keramische muurin-
staiiatie en ander werk van Piet
Stockmans. tot 20/1/92. open tijdens
voorstellingen.
KATWIJK
GALERIE KRAIJENOORD
it 31/12; za 11-19 u
LEYTHENRODE
Hoogmadeseweg 55, Bloemen in
aquarel van Ylonka Welier-von Zeppe
lin, tot 31/12. dag 10 20 uur.
ARTOPA
Greveimgstraat 50. Olieverf schilder
en. aquarellen en tekeningen van
leerlingen van Fer Hakkaart, tot
25/11; do za zo 13.30-16.30. do tï
vens 19.30-21.30 uur.
1 HUYS OEVER
Heereweg 349. werk van leden van
de kunstkring '88 Duin- en Bollen
streek. van 16/11 tot 2/12.
MUSEUM V.D. BLOEMBOLLEN
STREEK
Heereweg 219, 'Rinkelbellen en lui
N00RDWIJKERH0UT
GEMEENTEHUIS
VOORSCHOTEN
/fl-^uur
Paul Citrc
19/11 tot 9/12. di t/m vr 10-16 uur.
zazo 13 16 uur
GALERIE VERHAAR
Scnooistraat 9. schilderijen en etsen
van Frederik van Batenburg, tot 6/12
do t/m zo 13-18 uur.
