Leiden
Leidenaars krijgen
recht op referendum
Oppositie: bussen uit Breestraat
Kuiven en suikerspinnen
in Leidse Stadsgehoorzaal
D66 wil lagere lasten
en meer bezuinigen
WD: extra geld voor
promotie van Leiden
Boek verschenen over
restaurants in Leiden
Donderdag 7 november 1991
Redactie. 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANGMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER WIM WEGMAN Eindredactie: PAUL DE TOMBE Vormgeving: SIMON DE GRAAF
19
De Leidse bevolking moet de mogelijkheid krijgen om
zelf met een onderwerp voor een referendum te komen.
Dat staat in een voorstel van het college van B en W. Het
college volgt hiermee een oud idee van D66. „Maar niet
elk onderwerp komt in aanmerking", zo liet wethouder
Walenkamp (CDA/bestuurlijke vernieuwing) gisteren
weten bij de presentatie van het voorstel. „Nee, als een
grote groep burgers met het voorstel komt om een refe
rendum te houden over het dempen van grachten ten
behoeve van het verkeer, zal geen gemeenteraadslid het
steunen."
LEIDEN EMIEL FANGMANN
Er moet een minumum aantal
Leidenaars zijn dat het referen-
dumvoorstel indient. Op dit
moment 1248, want dat is de
kiesdeler van de laatstgehouden
gemeenteraadsverkiezingen.
Vervolgens moet het verzoek
worden gesteund door 3744 kie
zers, drie maal de kiesdeler. Het
college volgt hierbij een idee
van D66 van twee jaar geleden.
De gemeenteraad houdt echter
het laatste woord en behoudt
altijd de wettelijke mogelijkheid
het voorstel tot referendum
of de uitslag ervan af te wij
zen.
Ook wil het college de moge
lijkheid scheppen om in de toe
komst referenda per wijk te
houden. „Maar ik denk dat
daarvoor maar een beperkt aan
tal onderwerpen in aanmerking
komt", zegt Walenkamp.
Over een aantal onderwerpen
mag de bevolking echter niet
worden geraadpleegd. Onder
meer over het onderwerp 'refe
rendum' zelf (zoals in Schiedam
bijvoorbeeld gebeurde), over
besluiten om een rechtszaak te
voeren en over individuele
kwesties zoals benoemingen,
ontslagen en erkenningen.
Toch geslaagd
Het college komt tot het voor
stel omdat het 't experimentele
referendum van maart uitein
delijk toch geslaagd vindt. „Je
moet het referendum in je uit
stalkast met democratische mo
gelijkheden hebben", vindt
Walenkamp. De gemeente is
daarbij uitgegaan van twee eer
der gepubliceerde onderzoeken
van de Leidse universiteit en
van ambtenaren van de ge
meente naar het experimen
tele referendum van maart.
Het college erkent dat het re
ferendum van maart over de
vrije sluitingstijden niet even
gelukkig uitpakte. Zo is niet ge
bleken dat de Leidse bevolking
meer bij het bestuur is betrok
ken. Maar dat is onder meer te
wijten aan het experimentele
karakter van het eerste referen
dum. „En we moeten de vol
gende keer met een beter on
derwerp komen", zegt Walen
kamp. Het college deelt de con
clusie van de onderzoekers dat
het referendum van maart in
vloed heeft gehad op de poli
tiek. Zonder referendum was
waarschijnlijk tot vrije sluitings
tijden voor de horeca besloten.
Walenkamp vindt dat Leide
naars moeten weten waar ze
aan toe zijn, als er een referen
dum wordt gehouden: „lk vind
dat van te voren moet worden
gezegd, wat de gemeenteraad
met de uitslag gaat doen. En de
uitslag, dat is de helft plus één.
Zo werkt democratie." Het refe
rendum is geldig als het aantal
geldige stemmen meer dan de
helft bedraagt van het aantal
uitgebrachte stemmen bij de
laatste gemeenteraadsverkie
zingen.
Voor het formuleren van de
vraag wordt een redactiecom
missie ingesteld. „Met bijvoor
beeld een policoioog en een
neerlandicus er in." In de nota
staat niet vermeld hoe vaak een
referendum kan worden gehou
den. Ook is nog niet bekend of
er voldoende geld is als er vaker
dan voorzien een referendum
komt. De financiën worden per
geval bekeken. Walenkamp:
„Het is het goedkoopst als het
referendum gelijk met verkie
zingen kan worden gehouden.
Maar het kan zijn dat het vol
gende pas over tien jaar wordt
gehouden. Alleen willen we nu
de wettelijke mogelijkheid bie
den."
De oppositiepartijen D66 en WD zijn eens
gezind in hun mening: de binnenstad is al
autoluw. Dus is het onzin om twee nieuwe
ambtenaren aan te nemen voor de uitwer
king van de plannen om het verkeer uit het
centrum te weren. Beide fracties vinden wel
dat zo snel mogelijk het aantal bussen in de
Breestraat moet verminderen. Bovendien
moet de gemeente ervoor zorgen dat de
parkeergarages beter worden gebruikt. D66
wil ook dat de 'marktenroute' in het cen
trum wordt ontlast.
„Maar je krijgt geen autoluwe binnenstad
door een blik ambtenaren open te trekken.
Het is helemaal niet nodig om twee mensen
aan te nemen voor dit project. Er zijn al ge
noeg plannen gemaakt en je kunt ook ex
terne bureaus inschakelen", vindt fractie
voorzitter Langenberg van D66.
De WD wijst het voorstel nog stelliger af.
„De binnenstad is allang autoluw." De wer
kelijke problemen in de binnenstad zijn de
bussen in de Breestraat en het gebrek aan
parkeergelegenheid, vindt de WD. Die wil
dan ook de 'parkeergelden' gebruiken om
de bouw van een nieuwe parkeergarage
mogelijk te maken of om ervoor te zorgen
dat de huidige garages 24 uur per dag open
zijn.
D66 wil dat de 7,5 ton die de 'fiscalise
ring' van parkeerboetes oplevert, wordt ge
bruikt voor het openbaar vervoer. Het kost
geld als de bussen moeten omrijden omdat
ze niet meer door de Breestraat kunnen.
Verder moet de route naar de parkeergara
ges veel duidelijker worden aangegeven.
„Dat beloven ze elk jaar maar die borden
zijn er nog steeds niet", aldus Langenberg.
LEIDEN .JANETVAN DUK
De lasten minder verhogen en
meer bezuinigen. Deze bood
schap zal de Leidse D66-fractie
de komende weken verkondi
gen als in de gemeenteraad de
begroting voor volgend jaar
wordt behandeld. De reini
gingsrechten zijn vorig jaar
enorm gestegen en door de her
taxatie van woningen is de op
brengst van de onroerend-
goedbelastig (ogb) veel groter
geworden. Nu moet de ge
meente 'extra indikken', aldus
fractievoorzitter Pex Langen
berg.
In de nota 'Het kan ook an
ders' presenteert de fractie een
aantal extra bezuinigingsplan
nen. Zo moet worden bekeken
of zwembad De Vliet dicht kan.
Leiden geeft in vergelijking met
andere gemeenten veel geld uit
aan onderwijs, en dat kan best
minder. De 'ijswacht' op de ge
meentelijke ijsbaan afschaffen,
reclame voeren op vuilniswa
gens en brandweerauto's, en
mensen die meer dan één hond
hebben meer belasting laten
betalen. Dat zijn andere bezui
nigingsvoorstellen van D66. De
fractie wil ook dat voor bepaal
de politiediensten meer geld
wordt gevraagd.
Daar tegenover staat dat D66
een aantal kortingsplannen van
het college wil schrappen. Het
budget voor woningverbetering
en restauratie van woonhuis
monumenten moet minder
drastisch dalen. De fractie ziet
niets in het plan om winkeliers
te laten betalen voor het
schoonmaken van de binnen
stad. Het voorstel van het colle
ge om extra geld uit te trekken
om de personeelsnood bij een
aantal directies op het stadhuis
te lenigen wordt ook afgewezen.
In de nota staan daarentegen
wel 'eigen wensen' van D66. Zo
moet de in financiële proble
men verkerende jazzclub Hot
House meer geld krijgen, en de
fractie wil ook alvast geld uit-
LEIDEN JANET V
Pex Langenberg (D66).
trekken voor een nieuwe vleugel
aan museum De Lakenhal.
Het college van B en W stelt
voor de ogb met 6,5 procent te
verhogen. D66 vindt een 'trend
matige' verhoging van 3,2 pro
cent genoeg. Dan wordt alleen
rekening gehouden met de
prijsstijgingen.
Alle voorstellen bij elkaar zor
gen voor een 'sluitende begro
ting', zegt Langenberg. De frac
tie heeft de eigen plannen laten
doorberekenen door de directie
financiën van de gemeente. „En
het klopt."
De WD is er niet langer tegen
dat de gemeente extra geld uit
geeft voor nieuwe plannen.
Voorwaarde is wel dat de lasten
daardoor niet stijgen. De fractie
wil volgend jaar onder andere
meer geld uittrekken voor pro
motie van Leiden, verbetering
van de straatverlichting, de
thuisalarmeringsapparaten voor
ouderen en de omgevingsvak-
ploegen die vooral actief zijn in
de oude wijken.
Dat staat in een reactie van de
WD-ffactie op de begrotings
voorstellen van B en W. Om er
voor te zorgen dat de ogb niet
meer stijgt dan 3,2 procent (die
vanwege de algemene prijsstij
gingen hoe dan ook noodzake
lijk is) en om de nieuwe wensen
te kunnen vervullen, is volgens
de WD een bezuinigingspakket
van 1,9 miljoen gulden nodig. Al
voor de zomer lanceerde de li
berale fractie een eigen bezuini
gingspakket. Er moet nu wor
den gekozen voor de maatrege
len die het snelst kunnen wor
den uitgevoerd, aldus de W-
D'ers.
De WD wil voorlopig afzien
van de bouw van een Centrum
voor Beeldende Kunst. Ook aan
kinderopvang wil de WD veel
minder uitgeven dan het college
voorstelt. De subsidies voor on
der meer het anti-discriminatie
meldpunt, en projecten om
mensen meer bewust te maken
van de problemen in de Derde
Wereld moeten ook omlaag.
De liberale fractie wil ook
snijden in de uitgaven op
emancipatiegebied. Ook wil de
WD niet langer geld uittrekken
voor maatregelen om minima
te helpen.
In het plan van B en W om de
toeristenbelasting in te voeren
ziet de WD helemaal niets. Ook
tegen het voorstel om winke
liers voor schoonmaakkosten te
laten opdraaien is de fractie fel
gekant.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
De jaren vijftig en zestig herle
ven aanstaande vrijdag in de
Stadsgehoorzaal aan de Bree
straat. Vetkuiven, suikerspin
nen, juke boxen, en rockabiüy's.
Afgaande op voorlopige reacties
en de voorverkoop, denkt orga
nisator Piet Zonneveld (38) aan
een uitverkocht huis bij het
Rock Rollfeest, wat neerkomt
1500 bezoekers.
Met name aan de aankleding
van het gemeentelijke zalen
complex aan de Breestraat,
schonk Zonneveld (in het dage
lijks leven directeur van een be
veiligingsfirma) veel aandacht.
Alles in de stijl van Amerikaan
se high-schools uit de tijd van
Grease, The Fonz, James Dean
en Marilyn Monroe. Popcorn,
neonlichten, cadillacs, cocktails
en een kapper die het haar het
gewenste vetgehalte geeft: „Het
is de bedoeling dat de bezoe
kers ook in de kleding van die
tijd komen, maar dat is natuur
lijk geen verplichting", aldus
Zonneveld.
Voor de muziek zorgen drie
bands. The Crazy Cadillacs, de
Raspers en That Crazy Beat.
„We hebben een aantal dans
scholen benaderd waar ze aan
rock rolldansen doen. Daar
hebben we veel positieve reac
ties van gekregen, zelfs vanuit
België. Een dansschool uit Den
Haag komt met ongeveer vijftig
leerlingen naar het feest", weet
de organisator.
Kaarten voor het evenement
zijn morgen nog verkrijgbaar bij
de voorverkoopadressen. Het
partijtje begint vrijdagavond om
acht uur, waarna, gezien de hui
dige sluitingstijden, 'rock
around the clock' net niet ge
haald zal worden.
LEIDEN Onder het toeziend
oog van het Leidsch Dagblad
promotieteam en haar man
Bert Kamp, ontving de Leider-
dorpse Thea Koning gistermid
dag in het NS Reisbureau een
grote reischeque van 1500 gul
den. Koning kreeg de cheque
uit handen van N.SIagter-Gam-
tsen van de NS. Met de slag
zinwedstrijd van het Leidse NS
Reisburo in samenwerking met
het Leidsch Dagblad won zij
deze prijs. Er kwamen 180 in
zendingen binnen. „Het is niet
de eerste keer dat ik een prijs
win, al eerder won ik een reisje
naar Engeland", vertelt de win
nares die nog twijfelt of ze het
geld zal gebruiken voor een
kerstreisje naar Londen of een
cultureel uitstapje naar Grie
kenland. foto henk bouwman
De krant meldt vrijwel
altijd ellende.
Ongelukken, overvallen,
politieke rampspoed, het
kan niet op. Daarom
vandaag eens een lief
verhaal, een ontroerende
geschiedenis. Er was eens
een eendje Kwak uit de
Mors.
Kwak is een typisch
voorbeeld van een
eendje dat voor een
dubbeltje is geboren
en toch een kwartje werd.
Enkele jaren terug werd het,
toen nog jonge beest, in een
buurtvijver belaagd door vier
grote soortgenoten. Gepikt,
achterna gezeten en uitgeput
was het dier ten dode
opgeschreven. Maar wat een
geluk, het diertje werd liefdevol
opgenomen door de familie
Duijzend van de Lage Morsweg.
De eend werd uit de vijver
gehaald, thuis afgedroogd en
tussen twee warme kruiken
gelegd. In een rieten mandje
werd Kwak onder de dekens
gestopt.
De volgende dag leerde een
bezoek aan de dierenarts dat
het beestje was verstoten omdat
het niet kon lopen en misvormd
was. Daarbij had het ook nog
eens een longontsteking
opgelopen. Ellendige
geschiedenis.
Maar na verloop van tijd begon
Kwak een beetje op te
kalefateren. Het ging
gaandeweg beter met de
huiseend van de familie
Duijzend. Maar, zoals dat gaat
in sprookjes, er was ook nog
een storende factor. In
de woning van de
familie Duijzend liep al
tien jaar een kater
rond, voor zover je bij
een 20 pond zware
katachtige niet moet
spreken van 'sleepte
zich ook een kater
voort'. In ieder geval,
het beest heette
Mokus. Klinkt
onheilspellend. En
katers staan nou toch
al niet niet bepaald
bekend om hun
gastvrijheid ten
opzichte van gevogelte.
Hoe zou het dier reageren op
Kwak? U leest het in het
volgende hoofdstuk van Steeds.
Kwik
Intussen kreeg Kwak zwemles.
In lauw water werden de stijve
pootjes van het beest door me
vrouw en meneer Duijzend op
en neer bewogen. En na enige
dagen gebeurde het wonder: in
een badkuip van een familielid
bewoog Kwak zijn pootjes uit
zichzelf en ging hierna staan.
Kwak groeide uit tot de ideale
schoonzoon van de buurt. Me
vrouw Hennie Duijzend: „Waar
Mevrouw Hennie Duijzend: „Waar we ook kwamen, hij was de lieveling van iedereen." foto hielco kuipers
we ook kwamen, hij was de lie
veling van iedereen." Zelfs Mo
kus begon Kwak een toffe peer
te vinden. Even trad een ver
koeling op in de relatie toen
Kwak de kat vanuit de vijver nat
spetterde, maar daarna zochten
ae twee toenadering.
Kwak maakte wel heel bijzon
dere dingen mee, zoals kerst.
Dat is veel soortgenoten niet le
vend vergund. En het donderse
dier legde twee maanden later
het eerste ei. Mevrouw Duij
zend is niet op haar achter
hoofd gevallen: „Toen begrepen
we dat het een vrouwtje was en
geen mannetje."
Kwek
Enfin, Kwak ontwikkelde zich
zoals het een Mors-eend be
taamt. Het beest kreeg zijn ei
gen huisje en een stukje vijver
in de tuin toégewezen. Kwak
was een gemakkelijk kind, at
met de pot mee. Andijvie, kaas,
witlof, alles ging erin als het
maar in een bakje water was ge
mikt. Waaks was-ie ook, als aan
de deur werd gebeld of de tele
foon ging* begon het dier luid te
snateren.
Sjans had Kwak ook. Begin
maart streek een mooie woerd
in de tuin neer, liep eens om
haar heen en at een hapje mee.
caans, Nederlands en anderen.
„Van een eerlijke Hollandse hap
tot vreemde en exotische ge
rechten", meldt het voorwoord.
De eetcafés staan in een apart
hoofdstuk.
Hoewel de titel van het boek
anders doet vermoeden, heeft
het niets te maken met het ge
lijknamige eetevenement dat
jaarlijks in Leiden tijdens de La-
kenfeesten wordt gehouden.
Toch leek het de uitgever leuk
om het eerste exemplaar aan de
organisatoren van het Leidse
culinaire festijn uit te reiken.
Het boek kost 7,50 gulden en is
verkrijgbaar bij boekhandels en
bij de VW.
'Leiden Culinair' is de titel van
een vanmiddag in Holiday Inn
gepresenteerd pocketboekje dat
dienst moet doen als restau
rantgids voor Leiden en de re
gio. In deze eerste druk zijn on
geveer negentig procent van al
le eetgelegenheden opgeno
men.
Het boek is een uitgave van
BDH producties, een Rotter
dams bedrijf dat soortgelijke
restaurantwijzers heeft uitge
bracht in eigen stad, Breda en
Eindhoven. De restaurants in
het boek zijn ingedeel naar na
tionaliteit. Argentijns, Chinees,
Frans, Grieks, Italiaans, Mexi-
De macho-eend was goed opge
voed, hield zijn snavel en vleu
gels thuis en is nooit meer ge
signaleerd. En er volgde nog een
blauwtje. Een door kennissen
geschonken witte woerd vloog
na de eerste kennismaking hard
weg. Kwaks slechte adem ver
moedelijk. Maar Mokus en de
familie Duijzend bleven haar
trouw, en ze leefde nog lang en
gelukkig.
Kwak
De geschiedenis van Kwak is
opgeschreven en uitgegeven
door mevrouw Duijzend. Ze
noemt het boekje 'een verslag
van een studie naar de ontwik
keling van Kwak'. Nou is het net
niet wetenschappelijk genoeg
voor de universiteitsbibliotheek.
Daarom verloopt de distributie
via de bibliotheek aan de Ro
bijnstraat en enkele buurtwin-
kels. Duijzend heeft het boek
zelf geschreven, gestencild en
ingebonden. Yvonne Rijsdijk is
verantwoordelijk voor de teke
ningen die naast talloze foto's
als illustratie staan.
De eerste oplage telt 300 stuks.
Als die grif van de hand gaan,
wil de schrijfster proberen een
uitgever warm te maken voor
een grotere oplage. Op 20 no
vember neemt burgemeester
Goekoop, naar verluidt verwoed
eende-liefhebber, het eerste
exemplaar in ontvangst. Overi
gens, eendje Kwak en kater Mo
kus zijn dood. Over de oorzaak
van deze tragedie worden in het
boekje geen mededelingen ge
daan. Liefdesverdriet soms?
REDACTIE LOMAN LEEFMANS EN ROY KLOPPER
Zeven winkeldieven aangehouden
In verschillende zaken in de binnenstad zijn gisteren zeven winkel
dieven aangehouden. De verdachten, die allemaal minderjarig zijn,
zijn betrapt met een buit variërend van een deodorant tot een hoe
veelheid kettingen ter waarde van 230 gulden. Een van de aange
houden winkeldiefjes, een 16-jarige jongen uit Leiden, bekende te
genover de politie de afgelopen weken 20 keer eerder spullen uit
winkels te hebben gestolen.
Jongen aangereden op zebrapad
Een Leids jongetje is gistermiddag gewond geraakt bij een aanrij
ding op een zebrapad op de Churchilllaan. Het jongetje stak over
nadat een auto op de rechtrijbaan voor hem was gestopt. Een wa
gen op de linkerrijbaan, bestuurd door een 27-jarige Leidenaar,
reed echter door en schepte het Leidenaartje. De jongen is met ge
kneusde ribben en een hersenschudding overgebracht naar het
AZL
AGENDA
DONDERDAG 7 NOVEMBER
Leiden
Lezing door P. Langenberg,
over de interne en externe
communicatie bij de fusie van
rijks- en gemeentepolitie, in
grand-café In den Leidschen
Salon, aanvang 18.00 uur.
Leiderdorp
Klaverjassen en sjoelen bij Ta-
marco, Clubgebouw, aanvang
20.00 uur.
Klaverjassen en rummikub bij
de Buitengewonen, Frerikshof,
aanvang 20.00 uur.
Thema-avond 'Spel en speel
goed', org. Spel- en opvoed-
huis 'De Kringloop', in Sjelter,
Heemraadlaan 67, aanvang
20.15 uur.
Noordwijkerhout
Sprekersavond met lezing of
dia-avond over vogels, 't Vic-
VRIJDAG 8 NOVEMBER
Leiden
Nacht-Zwemmarathon door de
Leidse Reddingsmaatschappij
in zwembad de Zijl, Paramari-
bostraat, start om 20.30, fi
nish is om 07.30 uur.
Leiderdorp
Prijsklaverjassen bij IJssport
Leiderdorp, kantine ijsbaan,
aanvang 20.00 uur.
Klaverjassen bij supportersver
eniging RCL, De Bloemerd,
aanvang 20.00 uur.
Noordwijk
Kaartavond van de Noordwijk-
se Ver. van Postduivenhouders
'Steeds Sneller' in Het Koer-
huis, Daniel Noteboomstraat,
aanvang 20.00 uur.
