Binnenland
Kamer is tegen
plan fouillering
'Veel mooie woorden, maar geen maatregelen'
Voorwaarde voor herstel
koppeling niet haalbaar
'Twintig procent vis
illegaal gevangen'
Gemeentelijke tarieven
dit jaar fors omhoog
Actie tegen
bespuiten
van groenten
Woensdag 6 november 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PREENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: W1M ENTIUS
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Etiket op gevaarlijke stoffen
Met ingang van 1 januari mogen gevaarlijke stoffen alleen nog
worden verkocht als op de verpakking een waarschuwingsetiket
voorkomt. Deze wettelijke verplichting wordt van kracht voor al
le hobby- en huishoudelijke chemicaliën, alsmede voor fotoche-
micaliën en middelen voor industriële doeleinden. Het ministe
rie van welzijn, volksgezondheid en cultuur heeft deze verplich
ting gisteren bekendgemaakt. De etiketten van verf, oplosmid
delen, lijm en drukinkt moeten op dit moment al zijn voorzien
van een waarschuwing.
Asielzoekers in hongerstaking
Vijftien Vietnamese asielzoekers in het asielzoekerscentrum in
Amersfoort zijn vandaag een hongerstaking voor onbepaalde
tijd begonnen. Zij willen daarmee protesteren tegen het asiel
zoekersbeleid van justitie en hun dreigende uitzetting naar
Tsjecho-Slowakije. Volgens de woordvoerder van de groep hon
gerstakers is het uitzicht van uit Oost-Europa gevluchte Vietna-
mezen vrijwel hopeloos. Zij komen in Nederland niet in aan
merking voor de vluchtelingenstatus of een andere verblijfstitel.
Ook voor de groep in Amersfoort is uitzetting naar Tsjecho-Slo
wakije, waaruit de Vietnamezen zijn gevlucht, uitermate waar
schijnlijk. In Tsjecho-Slowakije wacht hen volgens een woord
voerder „de nodige discriminatie door de politie en de bevol
king, met name de skinheads".
CDA bezuinigt op eigen jongeren
De christen-democratische jongerenorganisatie CDJA is woe
dend op 'moederpartij' CDA, die plotseling de bijdrage voor
1992 met 30.000 gulden heeft verlaagd. Volgens het CDJA is er
niet bijgezegd waarom, maar zelf menen de jongeren dat de kri
tische opstelling van hun organisatie niet wordt gewaardeerd.
De korting is opmerkelijk, omdat het CDA voor het eigen perso
neel en de automatisering voor de komende vier jaar 600.000 ex
tra uittrekt.
'Quimpo kreeg geen pas aangeboden'
Minister Dales van binnenlandse zaken houdt vol dat de BVD en
de CIA geen paspoort hebben aangeboden aan de Filipijnse
asielzoeker Quimpo in ruil voor informatie. De kamerleden Dijk
stal (WD), Wülems (Groen Links) en Scheltema (D66) voelden
de minister daarover gisteren in de Tweede Kamer aan de tand.
Volgens hen had de minister de kamer vorige week verkeerd in
gelicht over de affaire-Quimpo. Zij menen dat uit video-opna
men, die de Vara in het geheim heeft gemaakt van gesprekken
tussen Quimpo en agenten van BVD en CIA, zonneklaar blijkt
dat wel sprake is van het aanbod van een paspoort, in ruil voor
informatie.
Bijna miljard sigaretten meer gerookt
Vorig jaar zijn in Nederland 17,3 miljard sigaretten gerookt, bij
na een miljard meer dan in 1989. Het gebruik van kerftabak
ciën) heeft de Kamer deze cijfers verstrekt naar aanleiding van
het wetsvoorstel om de accijns op sigaretten en shag de komen
de drie jaar in stappen op te trekken. Het kabinet denkt daarmee
blijvend 500 miljoen gulden extra binnen te krijgen.
'Voorstellen gaan veel te ver'
AMSTERDAM GPD-ANP
Een meerderheid in de Tweede Kamer is tegen het plan
van minister Hirsch Ballin van justitie om opsporings
ambtenaren ruimere bevoegdheden te geven om te fouik
leren. Van de grote fracties weet Hirsch Ballin zich alleen
verzekerd van de steun van het CDA. Hij slaagde er gis
teravond niet in de bezwaren van PvdA, WD en D66 weg
te nemen. Die vinden dat de voorstellen veel te ver gaan.
verdachten die een valse naam
opgeven, zich de laatste jaren in
toenemende mate voordoet.
In de drie grote steden Am
sterdam, Rotterdam en Den
Haag bij voorbeeld kunnen per
jaar 65.000 processen-verbaal
wegens zwartrijden niet verder
worden verwerkt omdat ach
teraf blijkt dat een valse naam is
opgegeven.
Bij fouillering gaat het om een
„volstrekt legitiem dwangmid
del", aldus Hirsch Ballin. „Van
Hirsch Ballin wil dat opspo
ringsambtenaren de bevoegd
heid krijgen verdachten die wei
geren hun naam te noemen of
een valse naam opgeven, op
straat te fouilleren om hun
identiteit te achterhalen. Daar
bij kan het onder meer gaan om
zwartrijders. Volgens de minis
ter is dit dwangmiddel hard no
dig omdat het verschijnsel van
i verdachte en van
een verdachte mag worden ver
wacht dat hij met open vizier
strijdt. Op de burger mst in het
algemeen de plicht in te gaan
op een verzoek van een orgaan
van de overheid zich met naam
en toenaam bekend te maken."
D66 vreest dat als gevolg van
het voorstel van de minister op
sporingsambtenaren geneigd
zullen zijn om eerst te fouilleren
en dan pas na te denken, in
plaats van andersom. De
rechtsbescherming van de bur
ger die kleine overtredingen
pleegt, zou er te veel door wor
den aangetast. WD en PvdA de
len die vrees, zodat er een Ka
mermeerderheid tegen de ver
ruiming van de fouilleringsmo
gelijkheden is.
Te veel uitkeringsgerechtigden
ZOETTRMEER ANP
De doelstelling om het aantal
aaw- en wao-uitkeringen terug
te dringen tot het niveau van
eind 1989 (758.000) zal in 1994
niet worden gehaald. Dat voor
spelde het secretariaat van de
arbeidsongeschiktheidsfondsen
gisteren. Daarmee staat de be
lofte dat volledige koppeling
tussen lonen en uitkeringen
wordt hersteld indien de norm
van 86 uitkeringen op honderd
werkenden wordt gehaald in
deze kabinetsperiode nog
steeds op de tocht.
Zelfs bij de meest .optimisti
sche veronderstelling levert
1992 nog 815.000 aaw- en wao-
uitkeringen op. In 1993 stabili
seert dat aantal zich en pas in
1994 treedt voor het eerst in ja
ren een verlaging op tot
808.000.
Dat effect is onder meer het
gevolg van meer gedeeltelijke
arbeidsongeschiktheidsuitke
ringen (aanpassing van het be
grip passende arbeid treft 30
procent van de mensen die nu
nog volledig arbeidsongeschikt
worden verklaard) en van een
terugloop van het aantal nieuwe
toekenningen met 5 procent
(afschrikeffect). Tenslotte wordt
geraamd dat als gevolg van an
dere maatregelen (bonus-ma
lus, enzovoort) per jaar 10.000
minder nieuwe arbeidsonge
schiktheidsuitkeringen worden
toegekend.
Bij meer pessimistische voor
onderstellingen blijft het aantal
arbeidsongeschiktheidsuitke
ringen nog groeien van 819.000
in 1992 tot 841.000 in 1994. Ver
geleken met ongewijzigd beleid
zijn er in de optimistische vari
ant in 1994 61.000 volle uitke
ringen minder en in de pesse-
mistische 28.000.
Het secretariaat van de ar
beidsongeschiktheidsfondsen
maakt deze ramingen met een
flinke slag om de arm. Wel staat
vast dat de stabilisatie en uit
eindelijk daling van het aantal
arbeidsongeschikten in de opti
mistische variant nog geflat
teerd is door twee incidentele
factoren.
Zo komen er volgend jaar
tweeduizend minder ABP-ver-
zekerden (ambtenaren, onder
wijspersoneel) voor een uitke
ring in aanmerking in verband
met een vervroegde keuring.
Verder komen er minder (ex-
)zelfctandigen en studenten in
aanmerking voor een arbeids
ongeschiktheidsuitkering door
dat zij in in de jaren voor de ar
beidsongeschiktheid intrad
geen of te weinig inkomen had
den. Het gaat daarbij in 1994
om 9.300 uitkeringen minder,
inclusief 5800 zelfstandigen
zonder uitkeringsrecht.
ïelfs de Haagse politie moest gisteren een gulden tol betalen om op het"
Binnenhof te kunnen surveilleren. Op dezeïudieke wijze voerde de
stichting Pro-Auto gistermiddag actie tegen de tolplannen van minister
Maij-Weggen. foto anp ruud hoff
RUSWUK ANP
Naar schatting 20 procent van
de vis die op de Nederlandse
visafslagen wordt aangevoerd, is
illegaal gevangen. Jaarlijks is
daar een bedrag van tenminste
150 miljoen gulden mee ge
moeid. Tot deze schatting komt
het Amsterdamse adviesbureau
Felix Co.
Het bureau, dat de stuur
groep Biesheuvel bijstaat bij het
ontwikkelen van een plan om
de overschrijdingen van de
vangstquota te beteugelen, ba
seert zich op gesprekken met
visserijorganisaties en op analy
ses van beschikbare cijfers.
Het bureau doet een aantal
suggesties om een eind te ma
ken aan de vangstoverschrijdin
gen. Zo moet het visserijbe
drijfsleven de overheid de ga
rantie geven dat het zich aan de
gemaakte afspraken zal hou
den. Daarnaast moet de aan
voer van vis over het hele jaar
worden gespreid zodat een sta
bielere marktprijs ontstaat. In
de sector moet de overtuiging
ontstaan dat zakelijke overwe
gingen en fatsoenlijk koopman
schap zijn te combineren.
AMSTERDAM
een voorgedeukte taxi van kunstenaar Wim T. Schippers, die als kunstwerk heeft rondgereden, hangt sinds
gisteren voor de Oude Kerk van Delft. Het taxi-kunstwerk maakt deel uit van een grote manifestatie van mo
derne kunst die wordt gehouden in het Prinsenhof-museum, dat voor de kerk staat. foto anp cor out
Huurders zijn dit jaar gemid
deld 15 procent duurder uit
voor gemeentelijke belastingen
en heffingen voor huishoudens.
Zij betalen gemiddeld 365 gul
den per jaar. Voor eigenaar-be
woners zijn de tarieven ten op
zichte van 1990 met 8,5 procent
gestegen naar gemiddeld 575
gulden per jaar. Dit leiden Kon-
sumenten Kontakt (KK) en het
secretariaat voor uitkeringsge
rechtigden en ouderen van de
FNV af uit een onderzoek waar
aan 193 gemeenten hebben
meegewerkt. De uitkomsten
zijn vanmorgen gepresenteerd
in Amsterdam.
Dit jaar hebben naar schat
ting 160.000 huishoudens geen
kwijtschelding gekregen van af
valstoffenheffing en rioolrecht.
Voor huurders komt dat neer op
een verlies aan inkomen van
260 gulden.
Gecombineerd met de stij
gende tarieven spreken KK en
FNV van een „aanzienlijk inko
mensverlies" voor huishoudens
Voorzitter ABOP noemt onderwijsbegroting propaganda
AMSTERDAM REMCO POLS
ANP-VERSLAGGEVER
De onderwijsbegroting van minister Ritzen en
staatssecretaris Wallage „nadert de grens van
propaganda". De bewindslieden „wijden veel
mooie woorden aan de positie van de leraar,
maar met concrete maatregelen komen zij niet".
Die kritiek uit Ella Vogelaar aan de vooravond van
de behandeling van de begroting volgende week
in de Tweede kamer. Zij is voorzitter van de
grootste onderwijsbond, de Algemene Bond van
Onderwijs Personeel (ABOP).
Wij willen wél, maar het wordt interessant waar
het geld vandaan komt, antwoordt Vogelaar op
de vraag of ook de onderwijsbonden een tweede
„convenant over het leraarschap" zouden willen
sluiten. In 1990 trokken Ritzen en Wallage struc
tureel 300 miljoen gulden uit voor zo'n afspraak
met de bonden. Wallage liet zich onlangs ontval
len een vervolg op de afspraak te willen maken.
De ABOP heeft echter nog geen uitnodiging ge
kregen.
De bond vindt dat niet zo verwonderlijk, maakt
Vogelaar duidelijk. De verbetering van de positie
van de leraar is een van de centrale punten in de
onderwijsbegroting voor 1992. In de uitwerking
komen Ritzen en Wallage echter niet verder dan
het opsommen van oude afspraken.
„Niks nieuws. Geen middelen." Vandaar dat zij
spreekt van propaganda. Een voorbeeld: dat de
jonge leraren, de zogeheten „Na-hossers", ach
teraf extra geld krijgen, hebben de bewindslieden
nu al drie keer verteld. Vogelaar: „Zo kan ik het
Ella Vogelaar: „Er is nog altijd geen alternatief voor
het niet doorgaan van de korting op de lesgelden".
foto anp »cor out
ook. Elk half jaar suggereren dat je weer wat aan
die positieverbetering dqet."
„Ze doen hun best, maar de marges zijn bijzon
der smal", is haar oordeel over de twee PvdA-be-
windslieden, ruim twee jaar na hun aantreden.
Anders dan onder oud-minister Deetman is er
bijvoorbeeld nog geen directe ingreep als een for
matiekorting, waarbij de klassen groter worden,
geweest. Maar na een hoopvol begin bemerkt zij
nu stagnatie. Zelf hebben Ritzen en Wallage wei
nig nieuws meer te bieden en tegelijkertijd komt
het kabinet met maatregelen die ook de leraar di
rect merkt.
Vogelaar wijst op de inkomensontwikkeling
voor de ambtenaren, de plannen met de wacht
gelden en de maatregelen rond wao en ziekte. Zij
vraagt zich ook af hoelang een „ordinaire forma
tiekorting" nog kan uitblijven. De fracties van
PvdA en CDA in de Tweede Kamer wijzen de aan
gekondigde lesgeldverhoging af, maar hebben de
alternatieve invulling voor een bedrag van 85 mil
joen gulden nog niet gevonden. Een formatiekor
ting zou een „trendbreuk" zijn, luidt het drei
gend. „Het wordt spannend op dat punt."
De ABOP en de andere onderwijsbonden haak
ten voor de zomer af toen werd gesproken over
de nieuwe opheffingsnormen. De normen zelf
vormden voor de ABOP overigens niet het strui
kelblok bij de onderhandeling over de sluiting
van straks ruim duizend basisscholen, stelt Voge
laar. „Geïsoleerd hadden wii daar misschien nog
wel ja tegen gezegd. Maar de bewindslieden wa
ren niet bereid financiële toezeggingen te doen."
Het commentaar van Wallage op het afhaken
van de ABOP en de andere onderwijsbonden,
voor de zomer, bij deze onderhandelingen,
noemt zij „gemakkelijk en goedkoop". De staats
secretaris zei op een persconferentie dat de bon
den alleen willen praten als hij geld heeft te ver
geven. „De grens was voor ons dat wij niet gecon
fronteerd wilden worden met nieuwe bezuinigin
gen."
Na de zomer liepen de ABOP en de andere on
derwijsbonden aanvankelijk weer weg, ditmaal
bij de onderhandelingen over het nieuwe fonds
voor de vergoeding aan scholen voor de vervan
ging van leraren bij ziekte. Geen bedrijfsongeluk-
je, zegt de voorzitter, maar ook geen gevolg van
een andere opstelling. Ze zei het al: „De marges
zijn bijzonder smal, daar loop je dus steeds tegen
aan."
De ABOP is blij dat de aangekondigde lesgeld
verhoging van tafel is, zegt Vogelaar over de on
derwijsbegroting. Maar de aangekondigde verla
ging van de wachtgelden voor werkloze ambtena
ren staat er nog op. „Deze verslechtering kan zo
niet", zegt Vogelaar over deze ingreep die vooral
de leraren zal treffen. Jaarlijks betaalt de overheid
1,3 miljard aan wachtgelden voor werkloze amb
ténaren. Daarvan gaat 900 miljoen naar het on
derwijs.
De wachtgelden zijn te hoog als we ze vergelij
ken met de uitkeringen in het bedrijfsleven, luidt
het argument van het kabinet. „Het is meten met
twee maten", zegt Vogelaar daar op terug. „Aan
de ene kant zegt net kabinet: we willen vergelijk
bare uitkeringen. Maar aan de andere kant, als
wij zeggen: we willen dezelfde loonruimte als in
het bedrijfsleven, is het antwoord doodleuk: 3
procent, dat is het. Dat gaat natuurlijk niet."
Zoektocht naar
containers bij
Schiermonnikoog
SCHIERMONNIKOOG GPD-ANP
Op de Noordzee bij Schiermon
nikoog is een zoekactie gaande
naar zeventien containers die
gistermiddag tijdens een storm
van het dek van een Brazilaans
vrachtschip zijn gespoeld. Vier
bevatten een giftige lading.
De meeste containers zijn ge
vuld met malt en zijn meteen
naar de bodem gezonken. Des
ondanks heeft het Kustwacht
centrum meteen een waarschu
wing aan de scheepvaart in dit
gebied laten uitgaan, omdat
drijvende containers gevaar
kunnen opleveren voor passe
rende schepen. Aanvankelijk
leek het erop dat de drijvende
containers naar Schiermonni
koog en Ameland koersten.
Het schip, de Intre Pedro, dat
op weg was naar Lissabon, voer
op dat moment ongeveer twin
tig kilometer uit de Noordzee
kust van Schiermonnikoog, in
de drukke scheepsvaart route.
met een minimuminkomen.
Dat zal de komende jaren alleen
maar toenemen. Huurders zijn
in 1995 gemiddeld 450 gulden
per jaar kwijt aan afvalstoffen
heffing, rioolrecht en onroe-
rend-goedbelasting. Eigenaar
bewoners van huizen met een
waarde van 100.000 gulden
kunnen rekenen op 700 gulden
per jaar. KK en FNV vrezen dat
het aantal kwijtscheldingen nog
verder zal afnemen als de
normbedragen voor kwijtschel
ding worden verhoogd.
De afvalstoffenheffing is dit
jaar het meest gestegen: 30 pro
cent tegen gemiddeld 14 pro
cent bij het rioolrecht. De tarie
ven voor onroerend-goedbelas-
ting bleven voor eigenaren in
bijna de helft van de gemeenten
gelijk ten opzichte van 1990 of
gingen omlaag.
Huurders in Oegstgeest zijn
met totale kosten van 620 gul
den per jaar het duurst uit; in
Ermelo daarentegen bedragen
de totale kosten slechts 173 gul
den.
UTRECHT ANP
Milieu- en consumentenor
ganisaties zijn gisteren be
gonnen met een landelijke
actie tegen het overmatige
gebruik van bestrijdingsmid
delen in de groententeelt. De
actie is bedoeld om consu
menten te stimuleren voort
aan biologisch geteelde pro-
dukten te kopen.
Volgens de organisaties die
aan de actie deelnemen, ligt
de verantwoordelijkheid voor
de dreigende achteruitgang
van natuur en milieu niet al
leen bij de boeren. Zij heb
ben slechts voldaan aan de
vraag vanuit de samenleving
zoveel mogelijk te produce
ren tegen zo laag mogelijke
prijzen. Ook consumenten
en detailhandel moeten hun
steentje bijdragen, zodat de
boer de kans krijgt milieu
vriendelijker te werk te gaan,
aldus de organisaties.
De actie is een vervolg op
de vorig jaar gehouden cam
pagne tegen de aardappel
teelt, maar heeft een wat bre
der karalcter. Zo wordt de
consument gewezen op het
bestaan van milieuvriende
lijk geteelde uien en worte
len. Om dat te benadrukken,
is het winkelende publiek
gisteren op diverse plaatsen
in het land onthaald op huts
pot. gemaakt van onbespo
ten aardappelen, uien en
wortelen.
De Nederlandse land- en
tuinbouw gebruikt jaarlijks
circa 18 miljoen kilo bestrij
dingsmiddelen en is daar
mee veruit de grootste ge
bruiker in de Europese Ge
meenschap. De overheid
streeft er naar het gebruik
van bestrijdingsmiddelen in
het jaar 2000 met de helft te
verminderen. Het landbouw
bedrijfsleven onderschrijft
dat streven, maar vindt dat
de overheid te traag is met
de toelating van minder
schadelijke bestrijdingsmid
delen.
Bovag wil einde
rijbewijs-toerisme
Het aantal Nederlanders dat
naar de Nederlandse Antillen
afreist om zijn rijbewijs te halen
stijgt sterk. Bij het werven van
gegadigden voor een rij-oplei-
ding op de Antillen worden
„agressieve" methoden niet ge
schuwd. De Bovag (Bond van
garagehouders) stelt dat in een
gisteren gepubliceerde brief aan
minister Maij (verkeer) en de
Tweede Kamer. De organisatie
spreekt van een „potentieel ver-
keersgevaarlijke situatie", om
dat de rij-opleiding op de Antil
len weinig voorstelt. Ze doet
een „dringend beroep" op de
minister om „passende maatre
gelen" te nemen.
Uit gegevens van de Rijks
dienst voor het Wegverkeer leidt
de Bovag af dat van 1 tot 29 ok
tober op Curacao 75 rijbewijzen
zijn gehaald, die nog dezelfde
maand zijn omgewisseld voor
een Nederlands exemplaar.
