Binnenland
Zwaardere straffen
voor illegale arbeid
Senatoren blijven
tegen plan-Simons
Partijen bekvechten over afspraak ziekteverzuim
Actie tegen fraude
met kentekenplaten
'Reumapatiënten niet
korten op hun wao'
Dinsdag 5 november 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK JAN PRENEN SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: WIM ENTIUS
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Ziekenhuis: Insluiping door NOS
Het NOS-Joumaal wordt door de directie van het Ziekenhuis
Hilversum beschuldigd van insluiping in het Zonnestraal-com
plex. Verder wordt bij de politie aangifte gedaan van inbraak,
waarbij een kast werd opengebroken en tientallen psychologi
sche rapporten voor het grijpen kwamen te liggen. Het NOS-
Joumaal deed zondag verslag van het open en bloot liggen van
de patiëntengegevens. De ziekenhuisleiding heeft overigens toe
gegeven dat de dossiers ten onrechte zijn achtergebleven bij de
verhuizing.
Zomer 1990 was een 'smog-topper'
De mooie zomer van 1990 staat met stip op de tweede plaats
van de lijst van smog-jaren. Vooral in de warme zomermaanden
juli en augustus leidde de uitstoot van stikstofoxyden en koolwa
terstoffen door verkeer en industrie tot veel smogvorming. Al
leen in 1982 was de zomersmog erger. Dat stelt het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieuhyhiene (RIVM) in zijn rapport
Luchtkwaliteit; jaaroverzicht 1990, dat gisteren is gepubliceerd.
'D66 moet liberaler stemmen'
Als D66 zo graag met de WD wil gaan regeren, moet de partij
zich in de Kamer eens wat liberaler opstellen. Tot nu toe schurkt
D66 in haar stemgedrag altijd dicht tegen het CDA aan. Dit ver
wijt aan het adres van Van Mierlo en de zijnen uitte WD-fractie
leider Bolkestein gisteravond op een spreekbeurt in Zeewolde.
De liberaal zei de houding van D66 niet te begrijpen nu de partij
in de oppositie zit „en dus zo vrij is als een vogeltje".
Acties aangekondigd in zorgsector
Omdat het kabinet niet tegemoet komt aan de vakbonden zijn
grootscheepse acties te verwachten tijdens de onderhandelingen
over een nieuwe cao voor de zorgsector. De AbvaKabo, de FNV-
bond voor deze sector, heeft de Tweede Kamer daarvoor giste
ren per brief gewaarschuwd. Het kabinet gaat ervan uit dat
werknemers in de gepremieerde en gesubsidieerde sector (zie
kenhuizen, bejaardenoorden, thuiszorg, welzijn) slechts 3 pro
cent loonsverhoging kunnen verwachten. Dit terwijl het Cen
traal Planbureau een loonstijging in de marktsector van 3,75
procent voorspelt. De AbvaKabo stelt dat het kabinet dus de af
spraken schendt die met werknemers en werkgevers zowel in
1989 als vorig jaar zijn gemaakt.
Kerncentrale Borssele weer in bedrijf
De kernenergiecentrale in Borssele is weer opgestart. De centra
le was 7 september stilgelegd wegens een lekkage in een van de
stoomgeneratoren. Bij die storing kwam een geringe hoeveel
heid gasvormige en vloeibare radioactieve stoffen vrij. Bij het lo
zen daarvan bleef de vervuiling, zo maakten Gedeputeerde Sta
ten, het dagelijks bestuur Van de provincie, begin oktober be
kend, ver onder de - strenge - vergunningsnormen op basis van
de Kernenergiewet.
DEN HAAG GPD
Het CDA in de Eerste Kamer
houdt onverkort vast aan zijn
bezwaren tegen het plan-Si
mons voor stelselherziening in
de gezondheidszorg. Vandaag
zal de fractie opnieuw schrifte
lijke vragen stellen aan staatsse
cretaris Simons van volksge
zondheid. Brinkman, de CDA-
fractievoorzitter in de Tweede
Kamer, pleitte gisteren voor uit
stel van de invoering van een
aantal onderdelen van het plan
per 1 januari.
Voorzitter Kaland van de
CDA-senaatsffactie zei gisteren
dat de Eerste Kamer „gewoon te
weinig tijd" heeft om de plan
nen goed te kunnen behande
len. Bovendien is zijn fractie of
ficieel nog niet op de hoogte
van het uiterst kritische advies
van de Raad van State over de
plannen. Dat advies zal zeker
meewegen in de opstelling van
de CDA-fractie, aldus Kaland.
De Raad van State vreest even
als de CDA-senatoren voor een
chaos als Simons de stelselher
ziening volgens plan invoert.
Bovendien betwijfelt de Raad of
het inderdaad tot kostenbespa
ring zal leiden. Door de houding
van het CDA is een ruime meer
derheid in de Senaat tegen het
tempo waarin Simons zijn plan
nen wil doorvoeren. Naast de
grootste regeringspartij zijn ook
WD en D66 tegen. Simons wil
op 1 januari 1992 huisarts, me
dicijnen, kraamzorg en medi
sche hulpmiddelen overhevelen
van de ziektekostenverzekerin
gen naar de awbz. De awbz
wordt omgevormd tot een ba
sisverzekering voor iedereen.
De ziektekostenverzekeraars
vinden dat Simons te snel gaat
en dat bij het aanhouden van
zijn tempo chaos ontstaat. Si
mons heeft zich al bereid ver
klaard delen van zijn plan uit te
stellen, maar heeft nog niet
aangegeven wat wel en niet kan
per 1 januari.
Tijdens een spreekbeurt giste
ren in Prinsenbeek vroeg Brink
man gisteren om dat snel te
doen. Hij gaf aan zich niet tegen
het plan op zich te verzetten.
„Het stelsel moet worden inge
voerd, maar wel voorzichtig en
zorgvuldig", aldus de CDA-frac-
tievoorzitter.
Zie ook pagina 4
Boetes voor werkgevers fors verhoogd Nederlander
vermoordt
Franse meisjes
KNOV en FNV-bonden geven eigen uitleg aan aanbevelingen
UTRECHT ANP
Nog voor de ondertekening ervan een feit is, hebben de
aanbevelingen van de centrale werkgevers- en werkne
mersorganisaties over vermindering van het ziektever
zuim tot een klein conflict geleid. De werkgevers
(KNOV vooral) en enkele FNV-bonden rollen nu al
vechtend over straat over de interpretatie van de vorige
week gemaakte afspraak.
De werkgevers, die in het midden- en kleinbedrijf
voorop, leggen de nadruk op het inleveren van vrije tijd
en geld om het aantal ziekmeldingen te beteugelen. De
vakbonden, vooral die van de FNV, willen met positieve
'arbeidsvoorwaardelijke stimulansen' het ziektever
zuim terugdringen.
De Voedingsbond FNV is het duidelijk; ze zal geen
enkele aantasting van bestaande rechten accepteren.
Punt uit. Ook onderscheid tussen zieke en gezonde
werknemers kan er bij de Voedingsbond niet in. Vol
gens cao-coördinator P. Andela moet het accent in de
cao-onderhandelingen liggen op zaken als verminde
ring van de werkdruk, terugdringing van overwerk en
aansluiting van ondernemingen bij bedrijfsgezond
heidsdiensten.
Tussen de centrale werkgeversorganisaties en de vak
centrales is vorige week afgesproken dat werkgevers en
bonden afspraken kunnen maken over het inleveren
van vrije tijd en verlaging van de uitkeringen bij ziekte.
Eveneens werd overeengekomen dat de opbrengst van
lager ziekteverzuim, in de cao-onderhandelingen kan
worden verdeeld tussen werknemers en werkgevers.
Andela erkent dat de aanbevelingen niet uitsluiten
dat bij ziekte vrije tijd of geld moet worden ingeleverd.
„Maar heel veel werkgevers zullen zich wel tien keer
bedenken voor ze met zulke voorstellen komen", zei
hij. „Zij hebben geen enkele behoefte aan arbeidson
rust".
Ook de Industriebond FNV zal geen verslechtering
van de arbeidsvoorwaarden accepteren. „Maar de aan
bevelingen bieden voldoende ruimte om de cao-onder
handelingen mee in te gaan", aldus een woordvoerster.
De werkgevers in het midden- en kleinbedrijf (KNOV)
storen zich enorm aan deze opstelling van de (FNV-
)bonden. Absolute voorwaarde voor het KNOV is, dat in
de cao's duidelijk wordt opgenomen dat werknemers
geld of vrije tijd kwijtraken als zij zich ziek melden. „Als
de bonden bij hun uitleg blijven, kunnen de aanbeve
lingen wat ons betreft in de prullebak", zegt een woord
voerder.
Het VNO is iets milder. Maar ook die centrale werk
geversorganisatie gaat ervan uit dat werknemers moe
ten inleveren. „Hoe dat tijdens de cao-onderhandelin
gen wordt ingevuld, is niet alleen aan ons." De werkge
versorganisaties die écht moeten gaan onderhandelen,
hielden zich gisteren op de vlakte. De FME (metaal) en
het AVBB (bouw) wilden nog geen commentaar geven.
Alleen de Werkgeversvereniging in het bankbedrijf
die overigens pas in 1993 over een nieuwe cao onder
handelt wilde er wel iets over kwijt. „Ik vraag me af
of er wel een akkoord is. De meningen lopen zo uit
een.", aldus een woordvoerder.
De Christus Koningkerk aan het Statenplein in Rotterdam krijgt een nieuwe spits. Vannacht werd het bo
venste deel van de 48 meter hoge oude toren van de kerk gesloopt, nadat gisternacht twee van de vier pij
lers van de kerkspits door de bliksem waren vernield. Omdat instorting dreigde, werden 22 woningen
door politie en brandweer ontruimd. foto anp ed oudenaarden
Werkgevers die worden betrapt op het in dienst hebben
van illegale buitenlanders, zullen worden bestraft met
geldboetes van enkele tienduizenden guldens. Verder
moeten ze opdraaien voor de kosten van gevangenhou
ding en uitzetting van hun illegale werknemers. De winst
die is ontstaan door het in dienst hebben van goedko
pe illegalen wordt afgepakt
Zaken) aan het tuinbouwgebied
in het Westland. De hoofdoffi
cieren van justitie komen bin
nenkort met landelijke richtlij
nen die de nieuwe straffen mo
gelijk moeten maken.
Volgens de Vreemdelingen-
De Haagse hoofdofficier van
justitie Blok heeft dat gisteren
gezegd tijdens een bezoek van
staatssecretaris Kosto (Justitie)
en minister De Vries (Sociale
diensten werken in de 3200
tuinbouwbedrijven in het West-
land naar schatting tussen de
5000 en de 10.000 illegale bui
tenlanders. Staatssecretaris
Kosto maakte zowel de burge
meesters in het gebied als de
werkgeversorganisaties in de
tuinbouw duidelijk dat illegale
werknemers zullen worden op
gepakt en het land uitgezet.
„Dat zullen we met beleid doen.
We gaan geen razzia's houden.
Je moet voorkomen dat ze door
glas, sloten en polders op de
vlucht slaan", zei de plaatsver
vangend directeur van de DIA,
het controlerende orgaan van
het ministerie van sociale za
ken.
De tuinbouwwerkgevers vroe
gen met name minister De Vries
alles in het werk te stellen werk
lozen in de grote steden te mo
tiveren voor werk in de tuin
bouw. „Als de overheid alleen
maar illegalen oppakt, de werk
gevers straft en verder niets
doet, zullen we het probleem
van de illegale arbeid blijven
houden", zei werkgeversvoor
zitter Zuidgeest.
Glimlachend bekeek gisteren een ME'er hoe rustig de ontruiming van een kraakpand in Rotterdam verliep.
Een van de krakers had zo z'n eigen idee over de politie-actie. Hij moest met bed en een zak kleren op zoek
naar een andere slaapplaats. foto anp john de pater
Een 46-jarige Nederlander heeft
bekend twee 10-jarige Franse
meisjes uit het Zuidfranse
plaatsje Elne op 19 oktober te
hebben verkracht en vermoord.
Na twee dagen te hebben rond
gereden met de lijken, gooide
hij de meisjes 250 kilometer
verderop in een diep ravijn.
Gekweld door wroeging reed
hij daarop naar Lourdes. waar
hij 'een teken' verwachtte van
de heilige Bemadette. Maar de
poorten van de grot in Lourdes
waren dicht. De man, getrouwd
en vader van twee kinderen,
heeft daarop geprobeerd in zijn
hotelkamer een einde aan zijn
leven te maken. Zo heeft hij
zich de polsen doorgesneden,
pillen geslikt en gepoogd zich te
verhangen. Daarbij maakte hij
zoveel herrie, dat de hoteldirec
tie de politie riep. De zelf
moordpoging en aanvullende
informatie over de man brach
ten de politie uiteindelijk op
zijn spoor.
De man woonde al jaren in
Frankrijk. Toen hij zijn baan
verloor, reed hij naar het zuiden
om werk te zoeken. Toen hij
door Elne reed, bemerkte hij de
twee meisjes. Hij vroeg of ze
hem een telefooncel konden
wijzen, nam de nichtjes mee en
verkrachtte en vermoordde hen.
Hij was al eerder veroordeeld
wegens ontucht met meisjes.
Honderden inwoners van El
ne hebben het afgelopen week
einde gedemonstreerd voor
herinvoering van de doodstraf.
Bij de begrafenis vandaag wor
den nieuwe demonstraties ver
wacht.
'V&D behandelt
leidinggevenden
op slordige wijze'
AMSTERDAM .GPD
De regionale ondernemings
raad van Vroom Dreesmann
in Amsterdam beschuldigt de
directie van onzorgvuldig han
delen bij het herplaatsen van
1100 man leidinggevend perso
neel. Zij moeten in het kader
van de reorganisatie solliciteren
naar de functie 'verkoopchef.
waarvoor 650 vacatures zijn.
Behalve het middenkader kan
ook het lager personeel naar de
functie van verkoopchef sollici
teren.
Terwijl de sollicitatieprocedu
re al in volle gang is, weten de
kandidaten volgens voorzitter P.
Roest van de Amsterdamse re
gionale ondernemingsraad nog
steeds niet „waar ze precies op
solliciteren. Maar iedereen doet
mee, omdat niet solliciteren bij
na automatisch betekent dat
men weg moet bij V&D."
Het enige dat tot nu toe over
de functie bekend is, is dat een
verkoopchef in loongroep zes
wordt ingeschaald. Dat levert
problemen op voor leidingge
vend personeel in loongroep
negen en tien, omdat in de cao
is bepaald dat ze er bij herplaat
sing niet meer dan twee salaris
schalen op achteruit mogen
gaan.
Volgens V D-woordvoeder
Lempers is de „salaris-classifi
catie een voorlopige". Volgens
hem is geen sprake van onzorg
vuldigheid, maar is V D vorige
week alvast begonnen met het
inschrijven van kandidaten „om
het personeel niet langer in on
zekerheid te laten".
CDA Groningen
wil één provincie
in het Noorden
GRONINGEN ANP
De Groningse CDA-statenfractie
heeft gisteren samenvoeging
van de drie noordelijke provin
cies bepleit. Het CDA roept het
college van GS van Groningen
op met de colleges van Fries
land en Drenthe volgend jaar
„tot een stappenplan" te ko
men. Als het mogelijk is, wil het
CDA ook Overijssel en
Flevoland bij het nieuwe lands
deel te betrekken. Het CDA
meent dat een samenwerkend
Noorden een betere kans maakt
in een verenigd Europa. De sta
tenfractie van het CDA volgt
met dit standpunt de fractie van
de WD, die vorig jaar de vor
ming van een noordelijke pro
vincie bepleitte. Ornaat ook
D66 zich niet tegen de plannen
verzet, is er bij GS een meerder
heid voor samenvoeging.
Nummerbord al bij fabricage registreren
DEN HAAG GPD
De Rijksdienst voor het Wegver
keer (RDW) bereidt een aantal
maatregelen voor, dat fraude
met kentekenplaten voor mo
torrijtuigen vanaf 1994 veel
moeilijker moet maken. Dat is
nodig omdat 100.000 tot
200.000 auto's soms of regelma
tig met valse kentekenplaten
rondrijden, zo verklaarde RDW-
woordvoerder J. van der Brug
gen gisteravond in de actualitei
tenrubriek Hier en Nu.
Omdat vaak valse kenteken
platen worden gebruikt, krijgt
een onbekend aantal automobi
listen ten onrechte bekeuringen
thuisgestuurd voor overtredin
gen die anderen hebben be
gaan. Tot dusverre accepteert
de rechter een foto van een auto
in overtreding als wettig bewijs
en moet degene op wiens naam
het kenteken staat geregi
streerd, betalen.
Tijdens de uitzending werd
gedemonstreerd hoe men zon
der zich te legitimeren binnen
een kwartier en voor een paar
tientjes een set valse kenteken
platen kan kopen bij vrijwel alle
handelaren in auto-onderdelen.
Om de fraude in de nabije
toekomst tegen te gaan, wil de
RDW dat alle aluminiumplaten
waarvan kentekenplaten wor
den gemaakt al bij de produktie
een registratienummer krijgen,
dat later door een computer aan
het kenteken van een auto
wordt gekoppeld. Verder wil de
dienst dat men zich met rij- en
kentekenbewijs legitimeert bij
de aankoop van maximaal twee
nieuwe platen. Tot slot wil de
RDW dat betere afspraken wor
den gemaakt met de producen
ten en verkopers van kenteken
platen.
Met ministerie van justitie is
blij met de voorstellen van de
RDW, die in 1994 van kracht
moeten worden. Bovendien
heeft het ministerie toegezegd
dat automoblisten die ook maar
enigszins aannemelijk kunnen
maken dat zij een bestrafte ver
keersovertreding niet kunnen
hebben begaan, van de rechter
voortaan het voordeel van de
twijfel krijgen.
'Mensen worden dubbel gepakt'
DEN HAAG GPD
Reumapatiënten moeten wor
den uitgesloten van de kabi
netsplannen voor de wao. Dat
heeft woordvoerder Engelman
van de Nederlandse Reumapa-
tiëntenbond gisteren gezegd.
Hij sprak bij de presentatie van
het rapport Reumatoïde Artritis;
hoe verder? van de Stuurgroep
Toekomstscenario's aan staats
secretaris Simons (volksgezond
heid). De stuurgroep onder
zoekt onder meer de medische
ontwikkelingen rond enkele
chronische ziekten.
Volgens Engelman worden
reumapatiënten door de wao-
maatregelen dubbel gepakt: zij
raken buiten hun schuld uit het
arbeidsproces en dreigen nu
door het kabinet op het be
staansminimum te komen. Vol
gens de bond zou het „in hoge
mate als onbillijk worden erva
ren als dergelijke patiënten voor
de rest van hun leven een mini
muminkomen zouden krijgen".
Het kabinet wil onder meer de
hoogte van uitkeringen van
wao ers onder vijftig jaar afhan
kelijk maken van de duur van
hun arbeidsverleden.
Volgens Engelman bestaat
twee derde van alle reumapa
tiënten uit vrouwen. Doordat
het merendeel van deze vrou
wen nooit heeft gewerkt, is het
aantal reumapatiënten in de
wao volgens hem laag. De
stuurgroep verwacht dat het
aantal reumapatiënten zal toe
nemen van 93.500 vorig jaar tot
113.000 in het jaar 2005.
