Binnenland
Tevredenheid
over akkoord
Aap was Mies van de Noot van het
'PvdA moet ook de
rijken aanspreken'
BVD en CIA boden
Filipijn wel paspoort
Dossiers patiënten voor iedereen te kijk
D66: Kabinet met VVD/PvdA
NIEUWSLIJN
Compromis onderzoek Bosio-affaire
De fracties in de Tweede Kamer zijn het eens geworden over een
gezamenlijk voorstel voor nader onderzoek in de Boslo-affaire.
Het onderzoek zal in elk geval onder verantwoordelijkheid van
de Kamer worden voorbereid en plaatsvinden. Daarmee krijgt
het kamerlid Lankhorst (Groen Links) zijn zin. Een kamermeer
derheid, bestaande uit Groen Links, PvdA, WD, SGP en GPV,
meent dat de Kamer zelf een onderzoek moet gaan doen naar de
subsidiëring door Economische Zaken van Bosio's bedrijf en de
eventuele relatie met de vondst van een container drugs op Bos
io's naam.
Decemberzegels stuiver duurder
De decemberzegels die de PTT eind deze maand uitbrengt, zijn
vijf cent duurder dan de speciale zegels voor de post tijdens de
feestdagen in de afgelopen jaren. De consument bespaart ten
opzichte van de gebruikelijke postzegel desondanks nog vijf cent
voor verzending van een kaart en vijftien cent voor een kaart in
een open enveloppe. De speciale zegels kunnen worden ge
bruikt voor het verzenden van kerst- en nieuwjaarspost tussen
28 november en 31 december. Daarna blijven ze ook nog geldig,
maar moet worden bijgeplakt tot het bedrag van de normale
porto. De nieuwe decemberpostzegel die vanaf 28 november in
velletjes van twintig stuks te koop is, is ontworpen door Joost
Swarte uit Haarlem.
PvdA wil grote natuurprojecten
Nu de grote waterstaatkundige werken, zoals de Deltawerken,
nagenoeg af zijn, moet het ministerie van verkeer en waterstaat
zich gaan bezighouden met het aanleggen van grote natuurpro
jecten. Het ministerie heeft daarvoor de mankracht en de kennis
in huis en in Nederland is grote behoefte aan wat extra natuur.
Die wens zal PvdA-kamerlid J. Feenstra volgende week op tafel
leggen bij de behandeling van de begroting verkeer en water
staat. Feenstra denkt aan projecten als een tweede duinenrij
voor de kust, een aantal vogeleilanden zoals de Griend en de
Waddenzee, een tweede Oostvaarderplassenproject langs de dijk
Lelystad-Enkhuizen en aan natuurgebieden rond een aantal ste
den.
Personeel Enka in staking
Personeel van Enka Household Products in Ede is vanmorgen
een staking van 24 uur begonnen. De afgelopen nacht liep een
ultimatum af van de bonden aan het bedrijf. De vakbonden wil
len dat de directie terugkomt op haar besluit om de produktie
van sponzen in Ede te staken. Enka, een Akzo-dochter, wil de
onrendabele produktie van sponzen kwijt. De concurrentie,
vooral vanuit Frankrijk en de Verenigde Staten, is te groot.
Taxichauffeurs zijn weer boos
Taxichauffeurs in de vier grote steden denken weer aan grote ac
ties. De chauffeurs zijn boos omdat het ministerie van verkeer
en waterstaat hen een rapport onthoudt waaruit zou blijken dat
de taxibedrijven tientallen procenten omzet verliezen aan de
goedkope, gesubsidieerde treintaxi. Voorzitter F. Thiele van
Taxibelangen Nederland (enkele honderden kleine taxi-onder
nemers) zal vandaag de Tweede Kamer-fracties hierover „schrij
ven, faxen en bellen", zo zei hij zaterdag. Volgens Thiele houdt
het ministerie het rapport bewust achter en wil het pas over
twee weken publiceren, terwijl er deze week al kamervragen
over worden gesteld.
Dode bij schietpartij Chinees gokhuis
Bij een schietpartij in een Chinees gokhuis in Utrecht zijn in de
nacht van zaterdag op zondag een dode en een ernstig gewonde
gevallen. Volgens de politie wijst alles op een liquidatie. Acht
Chinezen zijn aangehouden. In het pand, dat bij de politie be
kend staat ais een zogenoemde soundmixclub en waar wordt
gegokt, waren op het moment van de schietpartij ongeveer veer
tig mensen aanwezig. Zes Chinezen drongen met getrokken
vuurwapens door tot de bovenverdieping waar ze schoten losten
op enkele spelende lanndgenoten.
AMSTERDAM MONICA WESSELING
De Haagse kletsmeijerij die da
gelijks over ons wordt uitge
stort, is absoluut geen beletsel
voor het behoorlijk functione
ren van de parlementaire de
mocratie. Sterker nog, in een
land dat bijna per definitie
wordt geregeerd door een coali
tieregering, is voorzichtig en
ondoorzichtig taalgebruik zo
ongeveer noodzakelijk. Het ge
mor over het Haagse taalge
bruik berust op overgevoelig
heid van de mopperaar. Het
moet nu maar eens afgelopen
zijn.
Krasse woorden, afkomstig
van journalist Martin van
Amerongen. Hij sprak ze uit tij
dens het zaterdag in de Beurs
van Berlage in Amsterdam ge
houden jubileumcongres van
het Genootschap Onze Taal.
Het Genootschap, een club van
taalliefhebbers, vierde zijn zes
tigste verjaardag.
Van Amerongen erkent dat de
„verbale ruis in de Haagse krin
gen" steeds ernstiger vormen
aanneemt. Geen enkele andere
groep bedient zich van woord-
gedrochten als 'probleemcumu-
latiegebiedenbeleid', 'midde-
lentoewijzigingsmechanisme' of
'integrale indicatieve planning'.
Ook omfloerst taalgebruik om
zaken wat minder ernstig af te
spiegelen, raken steeds meer in
zwang: geen huurverhoging,
maar 'huuraanpassing'. Geen
werklozen maar 'anders-actie
ven'. Den Haag is, mede door
het ingewikkelde taalgebruik,
voor veel burgers een ver-van-
mijn-bed-show.
Taal moet veranderen, anders
begrijpen we elkaar niet meer.
Elke generatie heeft haar eigen
taal. De bijstandsmoeder van
nu bestond twintig jaar geleden
niet. .En wie heeft het nu nog
over een deerne? Taalverval be
staat ook niet: dat zou beteke
nen dat het vroeger beter was
en wie bepaalt dat dan?
Volgens taalwetenschapper J.
Renkema is de leek bang voor
taalveranderingen. Die angst is
ongegrond. Taalgebruik kan
slecht zijn, dat ontkent de taal
wetenschapper niet. 'Mij lust
geen worteltjes' of 'Ik pas die
schoen' zal iedere taalliefhebber
de haren overeind doen staan.
Renkema vindt echter dat
niet alleen goed of fout, maar
ook mooi of lelijk een rol moe
ten spelen in taal. Renkema
gooide zelf de knuppel in het
hoenderhok: hij noemde 'hun
hebben' mooier dan 'zij heb
ben'. „We moeten niet alleen
naar taalzuiverheid kijken. Een
zuivere taal is gedestilleerd,
heeft kraak noch smaak. Een
schone taal bevat leven".
De A van Anton, de B van
Bernard, de C van Comelis: het
telefoonalfabet. Uiterst nuttig.
Maar ook ongelooflijk saai,
vindt cabaretier Ivo de Wijs.
Daar weet hij wel wat leukers
op: De A van zeg eens, de E van
gelie, J van minee, I van rebroff,
eR van door, Z van Timman en
de Q van welke chocoladeletters
heeft u dan wèl?.
Het gelegenheidscabaret, ge
vormd door Ivo de Wijs, Drs P.
en Pieter Nieuwint, drie taal
kunstenaars bij uitstek, denkt
het aloude leesplankje voor zo
wel de allochtonen als het
milieu ten nutte te kunnen ma
ken. „Voor de allochtonen zou
hok kunnen verwijzen naar de
woningnood, en schaap en bok
naar het ritueel slachten".
Het milieu combineren met
de oude bekende van het lees
plankje is ook geen probleem:
een milieudictee is dé oplos
sing. Wat te denken van Aap
was Mies van de Noot van het
milieu, Kees staat onder de wa
terbesparende Does of de duif
kwam in de propeller van de Jet.
Burgt neester Ed van Thijn heeft zaterdag met een slinger aan het Rad van Fortuin het nieuwste filiaal ge
opend van Holland Casino's aan het nieuwe Max Euweplein in Amsterdam. foto anp cor mulder
Discussie over vernieuwing begonnen
DEN HAAG GPD
De PvdA moet aantrekkelijk
worden voor welgestelden. De
partij moet ook die groep iets te
bieden hebben. Het 'profiel' van
de PvdA moet daartoe worden
verbreed. Dat idee bracht een
aantal PvdA-leden het afgelo
pen weekeinde naar voren op
een bijeenkomst van de partij in
Amersfoort. Daar startte de dis
cussie binnen de PvdA over een
nieuwe inrichting van de ver
zorgingsstaat. Een commissie
onder leiding van professor
Wolfson moet daartoe eind de
cember voorstellen doen aan de
partij.
Partijleider Kok reageerde
niet op de pleidooien orri de
PvdA aantrekkelijker te maken
voor welgestelden. Volgens hem
zal de partij in de discussie over
de verzorgingsstaat de eigen
grondslagen 'solidariteit' en 'ge
lijke kansen voor iedereen'
overeind moeten houden. Wel
zullen die begrippen anders
moeten worden vertaald in een
veranderende samenleving met
meer ouderen, toenemende in
dividualisering en een sociaal
stelsel dat onbetaalbaar dreigt
te worden, aldus Kok.
Kok zei dat bij de nieuwe in
richting van de verzorgingsstaat
het hebben van werk of het
kunnen krijgen van werk, en
daarmee bestaanszekerheid,
speerpunt moet zijn. In plaats
van verzorging zal het accent
meer op uitdaging moeten ko
men te liggen: iedereen die iets
kan, moet kunnen werken. Be
lemmeringen die in het huidige
stelsel zitten en mensen ervan
weerhouden aan de slag te gaan
moeten worden opgeruimd, al
dus Kok. Bij de nieuwe opzet
van de verzorgingsstaat zal de
overheid zich moeten beperken
tot enkele kerntaken.
Wolfson betoogde dat zijn
commissie de PvdA concrete
keuzen zal voorleggen, al zal dat
niet op alle terreinen kunnen.
Daarbij staan vier thema's cen
traal: werk als middel om je so
ciaal en economisch te ont
plooien, het profiel van de
PvdA, het scheppen van uitda
gingen in de sociale zekerheid
en de wisselwerking tussen de
overbelaste overheid en maat
schappelijke organisaties.
Op de bijeenkomst liepen de
meningen sterk uiteen. Naast
pleidooien om de PvdA aan
trekkelijk te maken voor welge
stelden, bij voorbeeld door extra
aandacht voor zaken als milieu,
onderwijs en gezondheidszorg
die ook voor de beter betaalden
aantrekkelijke items zijn, waren
er PvdA'ers die de discussie juist
wilden beperken tot enkele on
derdelen van de sociale zeker
heid.
'Dales kreeg onjuiste informatie'
DEN HAAG ANP
Minister Dales van binnenland
se zaken is vorige week in de
zaak van de Filipijnse asielzoe
ker Quimpo door haar ambte
naren verkeerd voorgelicht. De
Binnenlandse Veiligheidsdienst
(BVD) heeft de Filipijn wel de
gelijk een paspoort willen aan
bieden in ruil voor informatie
over een verzetsbeweging op de
Filipijnen.
Dat blijkt uit een uitzending
van Vara's Achter het Nieuws
van afgelopen zaterdag. In het
programma viel een band te ho
ren, waaruit blijkt dat de BVD in
samenwerking met de Ameri
kaanse CIA Quimpo heeft bena
derd met een verzoek om infor
matie.
De veiligheidsdiensten wilden
inlichtingen over New People's
Army (Nieuw Volksleger), dat
herhaaldelijk aanslagen heeft
gepleegd op Amerikaanse doe
len op de Filipijnen. Volgens in
formatie van BVD en CIA zou
Quimpo lid zijn van deze bewe
ging. Quimpo ontkent dat ech
ter.
BVD en CIA vroegen Quimpo
twee keer om informatie tijdens
ontmoetingen in Amsterdam op
26 oktober. Al eerder was Quim
po door BVD en CIA in Utrecht
benaderd. Dat was op 10 okto
ber.
De ontmoeting in Amsterdam
met de agent van de BVD en ie
mand van de CIA op 26 oktober
was opgezet door Quimpo en is
op verzoek van de Filipijn op
band opgenomen door de Vara.
Quimpo droeg daarbij een ver
borgen microfoontje.
De asielzoeker zou tijdens dat
gesprek hebben gevraagd om
een vluchtelingenpaspoort. Dat
zou hem zijn beloofd.
Het ministerie van binnen
landse zaken ziet dat anders. In
reactie op vragen in de Tweede
Kamer op 31 oktober heeft mi
nister Dales bevestigd dat tij
dens dat gesprek tussen BVD en
Quimpo een toezegging is ge
daan, maar dat deze weer is in
getrokken.
Het ministerie houdt vast aan
de verklaring die Dales in de
Tweede Kamer heeft gegeven.
Binnenlandse Zaken liet zater
dag weten de bandopnamen
van de gesprekken met Quimpo
niet te hebben gekregen en
daarom niet te kunnen beoor
delen of het gehele gesprek is
opgenomen. Paul Witteman
van de Vara zegt echter dat de
minister of een van haar mede
werkers is uitgenodigd om de
band vrijdag of zaterdag te ko
men afluisteren.
Het Tweede-Kamerlid H.F.
Dijkstal (WD) wil Dales op het
matje roepen omdat zij de Ka
mer verkeerd zou hebben voor
gelicht.
Affiche verboden
met portret
van Lubbers
DEN HAAG ANP
De Rijksvoorlichtingsdienst
(RVD) heeft de Nederlandse di
rectie van MacDonalds ge
vraagd om verder af te zien van
reclame, waarin premier Lub
bers wordt opgevoerd. De
hoofddirecteur van de RVD, mr.
M.J.D. van der Voet, zei gister
avond dat hij er bij toeval achter
is gekomen dat het portret van
de minister-president zou wor
den gebruikt op een affiche. „Ik
weet niet waar deze afbeeldin
gen zijn verspreid. Ik vind het
nogal flauw van zo'n groot be
drijf om het portret van de mi
nister-president te gebruiken",
aldus Van der Voet. Het affiche
toont het portret van de pre
mier, met daarboven een „ge-
dachtenwolkje". Daaruit zou
moeten blijken dat de premier
verlekkerd aan een hamburger
denkt. Volgens de RVD is het
niet toegestaan om ongevraagd
gebruik te maken van een por
tret van de minister-president.
Volgens Van der Voet heeft ook
het beleggingsconcem Robeco
onlangs een verzoek van de
RVD gekregen te stoppen met
een krantenadvertentie. Daarin
waren minister-president Lub
bers en minister Kok van finan
ciën samen te zien.
Maandag 4 november 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: WIM ENTIUS
Bonden en werkgevers unaniem achter afspraak ziekteverzuim
DEN HAAG ANP
De politie van Hilversum heeft gistermid
dag de directie van het Ziekenhuis Hilver
sum opdracht gegeven de lege Dresselhuis-
vleugel van ziekenhuis De Zonnestraal af te
sluiten voor nieuwsgierige bezoekers. In het
sinds mei van dit jaar verlaten ziekenhuis
lagen dossiers van patiënten open en bloot.
Volgens de directeur van het ziekenhuis,
JA. Ubbink, betrof het dossiers waarin geen
medische gegevens voorkomen. Ubbink:
„Het waren dossiers van patiënten die bij
psychologen van De Zonnestraal onder be
handeling zijn geweest. Bij de verhuizing is
een archiefkast in de Dresselhuis-vleugel
achtergebleven. De dossiers zijn inmiddels
veilig opgeborgen in het nieuwe Ziekenhuis
Hilversum. Het is nog onduidelijk of gege
vens van patiënten zijn verdwenen."
De zaak kwam gistermiddag in de publi
citeit via een reportage van het NOS-Jour-
naal. Volgens directeur Ubbink had de
Journaal-redactie overigens al omstreeks
half drie de directie van Ziekenhuis Hilver
sum gewaarschuwd, omdat die de verant
woordelijkheid heeft over het lege zieken
huis De Zonnestraal. Nadat om vier uur het
eerste NOS-bulletin was uitgezonden, kreeg
de politie van Hilversum een aantal tele
foontjes van verontruste familieleden van
ex-patiënten. Daarop gaf de politie de di
rectie opdracht maatregelen te nemen.
De besturen van de drie vakcentrales hebben het afgelo
pen weekeinde positief gereageerd op het vrijdagnacht
met de werkgevers bereikte principe-akkoord over het te
rugdringen van het ziekteverzuim. Daarin is afgesproken
dat werknemers bij ziekte vakantiedagen kunnen inleve
ren of hun loon niet volledig krijgen doorbetaald. Ook de
werkgevers hebben instemmend gereageerd.
UTRECHT GPD
De besturen van FNV, CNV en
MHP, waarin de voorzitters van
de aangesloten bonden zitting
hebben, waren zaterdag una
niem in hun positieve advies.
Zij zagen als belangrijkste
winstpunt dat hiermee waar
schijnlijk wordt voorkomen dat
het kabinet ingrijpt in de cao's.
Minister De Vries van sociale
zaken dreigt al enige weken met
een verbod op afspraken in be
staande cao's over doorbetaling
van het volledige salaris bij ziek
te. Bovendien wil de minister
een wijziging in de wet aan
brengen, waardoor een werkne
mer per ziekmelding een vakan
tiedag inlevert.
„Die maatregel is van de
baan", aldus een opgeluchte
voorzitter J. Stekelenburg van
de vakcentrale FNV. „We kun
nen nu zelf in cao's fatsoenlijke
afspraken maken over het te
rugdringen van het ziektever
zuim."
Onduidelijk is echter of het
zogenoemde 'parapluwetje',
waarmee De Vries in de cao's
wil ingrijpen, ook daadwerkelijk
van de baan is. De minister laat
het afhangen van de komende
cao's. Worden daarin harde af
spraken gemaakt over 'arbeids
voorwaardelijke prikkels', d^n is
hij bereid zijn plannen te
schrappen.
Een belangrijk punt voor de
vakbeweging is dat in het prin
cipe-akkoord is afgesproken dat
de opbrengsten van een lager
ziekteverzuim niet alleen de
werkgever, maar ook de werk
nemer ten goede komen. „Ook
de werknemers profiteren daar-
Een brand heeft het afgelopen weekeinde een schade van ongeveer 25 miljoen gulden veroorzaakt bij het pindabedrijf De Graaf Giessen in Gies-
sen. Bij aankomst van de brandweer stond een van de drie loodsen van het bedrijf ai in lichterlaaie. Broei wordt als mogelijke oorzaak gezien. Vijf
jaar geleden is bij het bedrijf ook een loods afgebrand. De oorzaak is nooit achterhaald. foto anp cor de kock
door van een lager verzuim, bij
voorbeeld door lagere premies
of door verdergaande arbeids
tijdverkorting", zei Stekelen
burg.
Binnen de vakcentrale FNV
hebben de Voedingsbond en de
Vervoersbond zich steeds fel
uitgesproken tegen afspraken
waarin 'de rechten van werkne
mers worden afgenomen'. Een
woordvoerder van de Voedings
bond meende dat de vakbewe
ging nu echter versterkt uit de
onderhandelingen is gekomen.
De tweede man van de Voe
dingsbond P. Andela, zei in een
reactie dat het akkoord 'positief
zal worden uitgelegd. Het zo
maar inleveren van vakantie
dagen is volgens hem uit den
boze. Datzelfde geldt voor het
inleveren van loon. Daarover
wil hij niet onderhandelen.
„Wij vertalen dit positief. Niet
met het verrekenen van vakan
tietegoeden maar met bonus
sen als het ziekteverzuim aan
het einde van het jaar is ge
daald. Bonussen in de vorm van
extra vakantiedagen of een fi
nanciële beloning", aldus Ande
la.
DEN HAAG GPD
D66-leider Hans van Mierlo
heeft een voorkeur voor een ka
binet van D66, WD en PvdA.
Hij vindt het de zwakte van de
PvdA en de WD dat zij nooit
een alternatief hebben aange
dragen voor het CDA, maar zich
altijd afhankelijk hebben opge
steld. „Wij vinden het verstar
rend, onjuist en onzuiver dat
het CDA altijd en vanzelfspre
kend aan de macht is", zo
merkte Van Mierlo zaterdag op
in Amsterdam tijdens het jubi
leum-congres van zijn partij die
25 jaar bestaat.
Óver de oprichting van een
progressieve volkspartij valt met
D66 niet te praten. „Het is op
zijn zachtst gezegd nu niet het
moment om het idee van een
progressieve volkspartij van de
vuilnishoop te halen", aldus
Van Mierlo. Hij noemde de op
richting van zo'n partij „een
niet geloofwaardige operatie".
Verschillende prominente
PvdA'ers hebben de afgelopen
tijd aangedrongen op de op
richting van een progressieve
volkspartij.
Het belangrijkste bezwaar van
Mierlo tegen het samengaan
van de progressieve partijen is
dat dit leidt tot „een herbevesti
ging van de traditionele Neder
landse politieke huiskamer, met
het bankstel van het CDA in het
midden en de twee fauteuils ter
linker en ter rechterzijde." Vol
gens van Mierlo is de WD de
enige partij die garen kan spin
nen bij de oprichting van een
progressieve volkspartij. „Bolke-
stein staat dan te juichen, want
in zo'n situatie is het praktisch
zeker dat het volgende kabinet
weer uit CDA en WD zal be
staan". Ook zal een progressie
ve volkspartij volgens Van Mier
lo nooit meer dan vijftig procent
van de stemmen halen. „Het
geheel wordt dan minder dan
de som van de delen".