Kunst
Het verblindende licht van Dante
Romantisch Opruimen met
royale korting bij
Apjttf
Stormloop op
kaarten voor
Rembrandt'
Eerste kunstbon voor Hans van Mierlo
Vrijdag 1 november 1991
Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYGROK JAN RUSDAM SASKIA STOEUNGA Eindredactie: PAUL DE TOMBE Vormgeving: PIET KOOREMAN
9
DE MEESTE uitleencentra hebben voor 9 november tijdens de 'Tweede Dag
van de Kunstuitleen' een speciaal programma samengesteld. Als thema koos
men dit keer voor 'Kunst als Cadeau'. Het publiek kan de brede collectie van
eigentijdse beeldende kunst in de centra bekijken, kunstenaars ontmoeten of
profiteren van aanbiedingen.
HET ITALIAANS is in Nederland nog een jonge studierichting.
Maar als je kijkt naar het grote aantal Italiaanse romans dat hier
in de afgelopen tien jaren in vertaling is verschenen, schijnt deze
studie zijn vruchten al te hebben afgeworpen.
NIEUWSLIJN
Concertserie 'Muziek in beweging'
«aea®8'
LEIDEN In De Waag gaat aanstaande zondag de nieuwe edu
catieve concertserie Muziek in beweging beginnen. In de drie
concerten, die tot doel hebben eigentijdse muziek voor een
breed publiek toegankelijk te maken, staan dit keer componis
ten uit de jaren twintig en dertig centraal.
Het eerste concert heeft als thema: De invloed van het impres
sionisme na de eerste wereldoorlog. Er worden werken uitge
voerd van Karei Szymanowski, Willem Pijper en Maurice Ravel.
De volgende concerten zijn op zondag 1 december en zondag 26
januari. De aanvang is steeds 14.15 uur. Er zijn verschillende
mogelijkheden voor abonnementen. Bij de serie zijn ook een
programmaboek en drie cassettes met een registratie van de
concerten verkrijgbaar.
Tentoonstelling
Lidy van der Spek
AMSTERDAM In De Rode
Hoed, aan de Keizersgracht 102
in Amsterdam, wordt vanaf 13
november een tentoonstelling
gehouden van werk van de Ha-
zerswoudse kunstenares Lidy van
der Spek. De tentoonstelling, tex
tiele werkvorm (gemengde tech
niek) naar teksten van Huub
Oosterhuis, is te zien tot en met 6
december op werkdagen tussen
10.00 en 17.00 uur.
Onbekend werk van
T.S. Eliot ontdekt
LONDEN In Groot-Brittannie
is onbekend werk ontdekt van
T.S. Eliot, die een vrolijke en war
me kant laat zien van de dichter,
die algemeen wordt beschouwd
als een norse persoonlijkheid.
Dat heeft de Britse nationale bi
bliotheek, die de collectie kocht,
bekend gemaakt. Volgens de Bri-
-V. tish Library vond de 59-jarige
groentekweker Edward Kidner bij
het opruimen van zijn zolder een
oranje doos met 143 brieven met
twee tot dusver onbekende ge
dichten. Eliot schreef die tussen
1934 en 19Ö3 aan zijn kennissen
Geoffry en Doris Tandy en hun
kinderen. Kidners overleden
echtgenote, Anthea Tandy, was
een van die kinderen en Eliots
Een van de werken van Lidy
van der Spek die te zien is in
de Rode Hoed,
foto pr peetdochter.
Geen Torch Song Trilogie
LEIDEN In tegenstelling tot de aankondiging, gisteren in de
rubriek podiumblik, is de produktie Torch Song Trilogie van
avond niet te zien in de Leidse Schouwburg. Het is niet bekend
of het stuk later in het seizoen nog op de planken komt.
Literaire betrekkingen Nederland-Italië in Koninklijke Bibliotheek
Het Italiaanse ijsje wordt
hier ais een fakkel van
marmer door vaders aan
zonen doorgegeven. De
Pizza Quatro Stagioni is in
Nederland net zo bekend
als boerenkool met worst.
En als er eens ergens een
bankschandaal is, dan zit
de mafia erachter. Maar
hoe zit het bij ons met de
rest van de Italiaanse cul
tuur, met de literatuur bij
voorbeeld? En omgekeerd:
wat sijpelde er in het verle
den door aan Nederlandse
cultuur in Italië?
LEIDEN CEES VAN HOORE
Op deze vragen probeert de
tentoonstelling 'Het Italië Ge
voel, 700 jaar literaire betrekkin
gen' een antwoord te geven. Ter
gelegenheid van het veertigjarig
bestaan van het culturele ver
drag tussen Nederland en Italië
toont de Koninklijke Bibliotheek
tot 17 januari een aantal werken
uit eigen bezit die de literaire
betrekkingen tussen beide lan
den illustreren. Dr. PAW. van
Heek, hoofddocent Italiaanse
Letterkunde aan de Rijksuniver
siteit van Leiden, leverde een
bijdrage aan deze expositie.
Bertus Aafjes is met zijn
Voetreis naar Rome' het be
kendste voorbeeld van de in
vloed van Italië op onze litera
tuur. Zijn boek is er slechts één
uit een lange rij. P.C. Hooft, Pot
gieter, Louis Couperus, Arthur
van Schendel, Bertus Aafjes,
Oek de Jong als ze de laars
van Europa nooit hadden be
zocht, was veel van hun werk
nooit tot stand gekomen. Maar
zijn er eigenlijk ook Italianen
die over Nederland hebben ge
schreven? Of waagden zij zich
liever niet in het barre Noor
den?
Dr. P.W. van Heek heeft op
die vraag gerekend. We drinken
koffie in een met veel Italiaanse
kunst verfraaide huiskamer
waarin vooral de goudkleur do
mineert; van een tafeltje met
P. W. van Hedc „Wij hebben in het verleden altijd meer naar de zee dan
maskers uit de Commedia dell'
Arte pakt hij wat fotokopieën.
„Hier, dit is een fragment uit
een boek van Lodovico Guicci-
ardini. Hij kwam uit een rijke
koopmansfamilie in Florence.
In 1540 werd hij naar een han
delshuis in Antwerpen ge
stuurd. Tot aan zijn dood in
1581 is hij in Antwerpen geble
ven. In 1567 kwam de eerste
editie uit van zijn boek 'Be-
schrijvinghe van alle De Neder
landen."
Een stad als Leiden wordt
door de Italiaan met veel aan
dacht voor detail beschreven.
Leyden liggende van Delft drie
mylen is een seer oude stadt' en
telt in 1567 'hondert vijfen-
veertich brugghen te weten hon
dert ende uier van steen ende
d'ander van hout gernaeckt'. Na
tuurlijk noemt de Italiaan de la
kenindustrie. Maar interessan
ter zijn zijn opmerkingen over
de andere sekse en die over het
'milieu'. Hij schrijft: 'Maer bo
ven al sijn hier seer schoone en
de witte vrouwen: ook is de locht
(lucht, CvH) hier soeter ende be
ter dan in het heel landtschap'.
Ook memoreert hij 'de erectie
van een Universiteit inde selve
stadt'.
Vraatzucht
Van Heek: „Guicciardini's boek
heeft grote invloed gehad op
het beeld dat men in Europa
had van Nederland. Hij was een
chroniqueur van het hoogste
niveau, een soort verslaggever
van zijn tijd. Extra interessant is
zijn boek omdat het geschreven
is aan de vooravond van de
Tachtigjarige Oorlog. Maar er
zijn nog wel meer reisverslagen
van Italianen op de tentoonstel
ling te zien. Opvallend is dat ze
zich bijna allemaal verbazen
over de enorme hoeveelheden
voedsel die Nederlanders tot
zich kunnen nemen. En de
dronkenschap, die komt ook
telkens weer terug.
In de loop der tijd zijn er vele
vertalingen geweest van klassie
ke Italiaanse werken. 'De divina
commedia' van Dante is een
goed voorbeeld. Daarvan zijn
dertien Nederlandse vertalin
gen. Van Heek herinnert zich
nog goed de indruk die het boek
op hem maakte. „Het was alsof
ik in een felle lamp keek. Alsof
alleen dat boek er nog maar
Het Italiaans is in Nederland
nog een jonge studierichting.
Maar als je kijkt naar het grote
aantal Italiaanse romans dat
hier in de afgelopen tien jaren
in vertaling is verschenen,
schijnt deze studie zijn vruch
ten al te hebben afgeworpen.
„Bekijk je het laatste decenni
um, dan mag je gerust van een
boom spreken. De Italiaanse li
teratuur heeft zich hier nu een
vaste en blijvende plaats ver
overd. Denk aan het werk van
Primo Levi, Ginzburg, Italo Cal-
vino, Italo Svevo, Luigi Piran
dello. Voor 1980 was het toch
vooral een auteur als Moravia
die hier bekend was. Dat kwam
misschien wel door de ver
filming van zijn boeken. Maar
ook de broeierige, sensuele pas
sages in zijn romans kunnen
een rol hebben gespeeld. Ik heb
wel eens het idee dat veel men
sen hem in die tijd alleen maar
lazen voor die 'realistische' pas
sages. Dat de uitgevers daar een
beetje op in speelden, bewijzen
de pikante stofomslagen."
Correspondentie tussen Ne
derlandse en Italiaanse auteurs
is schaars. Van Heek: „Nee, het
gaat in deze expositie echt om
vertalingen en zo. In zekere zin
zou je dan ook kunnen spreken
van indirecte literaire betrekkin
gen tussen Nederland en Italië."
Onlangs zijn de dagboeken
van Etty Hillesum in het Itali
aans verschenen. En Maarten 't
Harts roman 'Regenwulpen' is
in Rome verkrijgbaar onder de
titel 'Un volo di chiurli'. Toch is
de instroom van Nederlandse li
teratuur in Italië niet erg groot.
Van Heek: „Dat is wel zo, ja,
maar je moet realistisch blijven.
Bij ons is die grote belangstel
ling voor Italiaanse literatuur
ook pas iets van de laatste tijd.
Wij hebben in het verleden al
tijd meer naar de zee dan naar
het zuiden gekeken."
Hoe gek 't ook klinkt... Casba gaat romantisch
opruimen. Op maar liefst 800 m2 vindt u ruim
200 romantische showroommodellen die voor
aantrekkelijke prijzen plaats moeten maken
voor de nieuwe najaarscollectie.
PIERRE VANDEL paris
vanm
Jbmte'
rego
HEEFT 'T SOWIESO"
Hoge Rijndijk 315, Zoeterwoude. Telefoon 071-89.93.46
NEW YORK Josep Papp, die
de musical 'A Chorus Line'
naar Broadwasy bracht, is gis
teren in New York overleden.
Papp, wiens New York Shake
speare Festival een van de
meest vooraantstaande niet-
commerciële theaters was,
werd 70 jaar. foto ap
EXPOSITIES
Gouden dansprijs
Brigitte Martin
AMSTERDAM ANP
Het Nederlands Instituut voor
de Dans (NID) in Amsterdam
heeft de Gouden Dansprijs
1990/1991 toegekend aan Bri
gitte Martin, danseres bij het
Nederlands Dans Theater.
De Gouden Dansprijs is inge
steld door het instituut nadat de
Vereniging van Schouwburg- en
Concertgebouw-Directies
(VSCD) had besloten de Gou
den Theaterdansprijs dit jaar
niet uit te reiken. De dansers
zouden volgens de vereniging
onder de 'gouden' maat hebben
gepresteerd. Het NID nam
daarop het initiatief alsnog een
prijs uit te loven.
De jury voor de prijs bestond
uit Henk Boerhof, Bertjan ter
Braak, Paulvne Daniëls en Janny
Donker. De prijs, een gouden
sieraad, zal op 6 november in
het Amsterdamse Muziekthea
ter worden uitgereikt.
BEGEMAN FINE ARTS
Papengracht 38, Werk van Malek
Lehoussine en Lisa Degranges, tot
FOTOGALERIE DE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1, 'Sporen van Avon
tuur', foto's van Elna Obreen, tot
8/11; ma t/m za 10-22 uur, zo 12-22
KUNSTUITLEEN
Lammermarkt 35, Expositie van Fred
van der Linde, tot 7/11; wo t/m za
14-17 uur, do ook 19-21 uur.
ART ACRYLAAT
Nieuwstraat 53/a, Plexiglas objecten
van Chris Fokma, tot 3/11; wo en za
12-17 uur, do 19-21 uur.
ANTIQUARIAAT VAN PADDENBURGH
Diefsteeg 14, olieverfschilderijen uit
Tanzania, tot 15/12; di t/m vr 13-18,
dotevens 19-21, za 12-17, zo 20/10
10-18 uur.
ARS STUDIO
Pieterskerkgracht 9, grafiek van Joke
van Bilsen en schilderijen van Jeroen
van der Ham, van 2/11 tot 25/11; ma
t/m do 19-21 uur, di do 9.30-12 uur,
za zo 13-16 uur.
STELLING
Burgsteeg 14, schilderijen van Phil
Bloom, tot ll/ll;dot/mza 14-18
uur, zo 14-17 uur.
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKENKUNDE
Steenstraat 1, 'Maya's van Mexico',
ZONE
Nieuwstraat 17/b, acrylschildertjen
op hout en op papier van Eveline
Swidde, van 2/1 ltot 30/11; di t/m vr
11-18, do 19-21, za 10-17 en zo
13-16 uur.
GALERIE BLEIJENBERG
Breestraat 113, Schilderijen, prenten
en zeefdrukken van Leonart, tot
21/11; di t/m za 9-18, do 9-21, le
zondag vd maand 12-17 uur.
GEBOUW RIJNSTAETE
Prins Bernhardlaan 10, werk van An-
genelle Thijssen en Wies Dur-Verhoe-
Prinses Irenelaan 88. schilderingen,
tekeningen en objecten van Marieke
vanAmerom, tot 8/11; wo t/m za 12-
17 uur, vr 19-21 uur.
GALERIE TIME IS ART
Nieuwstraat 10, 'Dreamings in Acry
lic 3', hedendaagse kunst uit de Wes
tern Desert, gemaakt door de aborigi
nes, Australië, tot 3/11.
DE WAAG
Aalmarkt 21Tropisme 8. expositie
2, werk van beeldend kunstenaar Do
minique Pelletey, tot 3/11wat/m vr
12-17, za 11-16, zo 12-16 uur.
GALERIE LAK
Cleveringaplaats 1werk van Gerrit-
Jan Fukkmk, tot 22/11ma t/m vr
10-22. za zo 14-17 uur.
HAZERSWOUDE
Kirsten Mikkelsen (DK) en bronzen
beelden van Theo Germann (NL), tot
30/11; za en zo 11-17 uur..
HILLEG0M
KULTURELE RAAD
Pr. Irenelaan 16, Ingeweven aarde
werk van Annemarie Honderos, van
3/11 tot 25/11; ma t/m do 9-12,
13 30-16 en 19.30-21 uur, zo 13-
17 uur.
KATWIJKS MUSEUM
Voorstraat 46, 'Land en zee rond Kat
wijk', werk van 11 leden van de Ver
eniging van Wassenaarse Beeldende
Kunstenaars, tot 17/11; do t/m za
10-12 en 14-17 uur.
GALERIE KRAIJENOORD
Pr. Marijkelaan 21, verkoopexpositie
van schilderijen uit deze en vorige
eeuw. tot 31/12; za 11-19 uur.
i Pauline
Weber en beelden van Brigitte Wa-
woe, tot 4/11; do za zo 13.30-16.30.
do tevens 19.30-21.30 uur.
T HUYS DEVER
Heereweg 349/a, werk van Peter
Nieuwendijk uit Hillegom, tot 4/11;
dag (beh ma) 14-17 uur.
MUSEUM V.D. BLOEMBOLLEN
STREEK
Heereweg 219, 'Rinkelbellen en luid-
klokken', selectie uit het Nationaal
Beiaardmuseum in Asten.
N00RDWIJKERH0UT
RIJNSBURG
GALERIE HOFSTRAAT
Hofstraat 5. werk van de Koreaanse
kunstenaars Park, Chul en Young II,
Jang, tot 3/11; do en vr 14-19 uur, z«
VOORSCHOTEN
GALERIE MERCEDES
Voorstraat 35/b (steeg), olieverf en
aquarel van Wim van Aken en bron
zen van Wibbine van Roon, tot
24/11; wo t/m za 11-17 uur.
WARMOND
HET OUDE RAADHUIS
Dorpstraat 36. olieverfschilderijen
van Rob Lülingen houtsculptures va
Gé Witmaar, tot 7/11.
WASSENAAR
RAADHUIS DE PAAUW
Raadhuislaan 22, 'Zee, strand en
duin in de Nederlandse Romantiek,
werk van diverse kunstenaars, tot
11/11: di t/m vr 10-16 uur, za zo U
16 u
AMSTERDAM ANP
Er zijn in Nederland al 150.000
kaarten verkocht voor de grote
Rembrandtentoonstelling
'Rembrandt, de Meester en zijn
Werkplaats', die vanaf 4 decem
ber tot en met 1 maart 1992 in
het Rijksmuseum in Amsterdam
is te zien. Daarnaast zijn in het
buitenland 120.000 toegangsbe
wijzen gereserveerd. Een
woordvoerder verwacht dat de
helft van de in totaal 670.000
beschikbare kaarten verkocht
zullen zijn, voordat de tentoon
stelling officieel opent.
Toègangskaarten zijn uitslui
tend telefonisch te bestellen bij
het RRC en bij de VW-be-
spreekbureau's. Ze zijn gekop
peld aan een tijdsblok van één
uur. Tijdens dat blok moet de
bezoeker de tentoonstelling
binnen gaan. Per blok kunnen
ongeveer 750 bezoekers het
museum binnen. Bij het RRC
zijn volgens de woordvoerder
incidenteel blokken uitverkocht.
Vooral voor het weekeinde be
staat veel belangstelling.
Opvallend is de interesse uit
België en Duitsland. Duitsers
blijken de tentoonstelling liever
in Amsterdam te bezoeken dan
in Berlijn, waar dezelfde exposi
tie nog tot 10 november is te
zien. Als verklaring geeft de
woordvoerder dat Amsterdam
voor veel Duitsers 'dichter bij
huis' ligt dan Berlijn. Daarnaast
is de hotelaccommodatie in
Berlijn zeer beperkt.
de sculptuur ontworpen. Onder 343.600 kunstwerken (waarvan
het gezamenlijke motto „Loop 180.610 via de BKR). Gemiddeld
eens binnen bij de kunstuit- hadden de instellingen ver
leen" wordt in de Rijnstreek een spreid over het land werkstuk
boudoir ingericht met erotische ken van 500 kunstenaars in de-
slaapkamerkunst. pot.
In 1989 bedroeg de totale col
lectie van de uitleencentra
AMSTERDAM GPD
De Federatie Kunstuitleen gaat
een Nationale Kunstbon uitge
ven. Fractieleider Hans van
Mierlo van D66 neemt zaterdag
9 november de eerste cadeau
bon in ontvangst in Dordrecht.
De kunstbon heeft dezelfde
werking als de alom bekende
nationale boeken- en platenbon
en is te verzilveren bij 75 kunst
uitleencentra in het land.
In Alphen a/d Rijn wordt spe
ciaal voor de 'Tweede dag van
de Kunstuitleen' een bewegen-
