Leiden
Maastricht wil de auto kwijt
v
Stemming
Zaterdag 26 oktober 1991
Redactie: 071-161400 Eindredactie: PAUL DE TOMBE Vormgeving: RON VAN HAASTREGT
23
Overslag als
wondermiddel
De Maastrichtse autovrije bin
nenstad draait goed, maar nog
lang niet goed genoeg. De per
sonenwagens zijn weliswaar
verdwenen, maar niet de
vrachtauto's. De leveranciers
zitten elkaar met hun kolossale
trucks in de smalle straten van
het voetgangersgebied geregeld
in de weg. Daardoor is de bin
nenstad 's ochtends niet be
paald een wandelparadijs.
Maar de oplossing is in de
maak. Mogelijk al volgend jaar
begint in Maastricht een zoge
heten stadsdistributiecentrum
een overslagterrein waarin
de goederen voor de binnen
stad-winkeliers uit vrachtwa
gens wordt overgeladen in klei
ne busjes. Daar wordt ook in
Leiden over gedacht.
Files
Volgens Paul Jansen, verkeers-
deskundige van de gemeente
Maastricht, heeft iedereen baat
bij een stadsdistributiecentrum.
Het winkelend publiek natuur
lijk, want zij zijn voortaan ver
lost van de vrachtwagens, maar
ook de vervoerders. Het is na
melijk de bedoeling dat het cen
trum 24 uur per dag wordt
opengesteld. „Waarmee ze hun
wagens en medewerkers effi
ciënter kunnen inzetten en op
het moment dat het hen uit
komt", meent Jansen. Maas
tricht wil bovendien een specia
le route reserveren voor de
vrachtwagens, zodat ze de files
rond de stad kunnen vermijden.
Ook voor de winkeliers biedt
het stadsdistributiecentrum
voordelen. „De ondernemers in
het autovrije gebied hebben
langzamerhand de neiging om
hun winkels 's ochtends maar
dicht te houden. Door de vele
vrachtwagens, komt er toch
nauwelijks publiek. Als er straks
busjes door de stad gaan rijden,
wordt het klimaat in het gebied
ook 's ochtends aantrekkelijk,
en trekken ze wellicht meer
klanten."
Om de kosten hoeven de ver
voerders en de winkeliers het
niet te laten. Op dit moment
zijn ze zo'n 20 miljoen kwijt
voor de distributie van goede
ren. Na de ingebruikname van
het stadsdistributiecentrum zou
dat kunnen dalen tot zo'n 15
miljoen. „We hebben berekend
dat het centrum rendabel is bij
1400 zendingen per dag. In de
binnenstad alleen al zijn dat er
nu 3000. Dus het moet lukken."
Inmiddels hebben cle PTT en
Van Gend Loos belangstelling
getoond voor het beheer van
het distributiecentrum.
Zes jaar voor miljoenenroof
LEIDEN
LEIDEN WIM WEGMAN
'Parkeerplaats VRIJ' melden de
lichtjes op het verwijsbord bij
de Maastrichtse Markt. Wat dus
niet betekent dat er gratis ge
parkeerd kan worden. Integen
deel, wie zijn auto er een mid
dagje wil stallen, moet een
handvol guldens in de parkeer
automaat werpen twee gul
den per uur. Er kan met rijks
daalders worden betaald.
Intussen kijkt de verslaggever
een beetje ontredderd om zich
heen. Hij is speciaal naar Maas
tricht gereden om kennis te ma
ken met een historische bin
nenstad waaruit de auto is ge
weerd. Volgens de borden zou
dit het centrum moeten zijn. En
inderdaad, hij ziet rond de
Markt prachtige, eeuwenoude
panden. Maar het plein zelf en
de straten er omheen worden
gedomineerd door wagens, wa
gens en nog eens wagens.
Maar als hij verder is gelopen,
blijkt de reis naar het zuiden
toch niet voor niets te zijn ge
weest. Naast de Markt liggen
een aantal winkelstraten, waar
inderdaad geen enkele auto is te
bekennen. Het zijn oases van
rust, ook al is het er op deze
doordeweekse dag afgeladen
druk met winkelend publiek.
Een serie kleine Haarlemmer
straatjes, maar stemmiger en
luxer en mooier. Het verdwij
nen van de auto uit het Maast
richter centrum heeft de winke
liers geen windeieren gelegd.
Paradoxaal
Paul Jansen, de verkeersdes-
kundige van de dienst stadsont
wikkeling van de gemeente
Maastricht, onderstreept de
economische voorspoed. „De
zaken in het voetgangersgebied
bloeien als nooit tevoren." Toch
was het verzet enorm toen de
gemeente halverwege de jaren
'60 voorstelde om de auto te
weren uit een gedeelte van de
binnenstad. „Het gebruikelijke
verhaal. Ondernemers riepen
boe en bah, want ze waren bang
dat de klanten massaal zouden
weglopen. Maar dat was een
paradoxaal standpunt. Het ver
keer stond destijds voortdurend
vast in het centrum. Alle straten
waren toegankelijk, maar tege
lijkertijd was niets bereikbaar.
En wat is dan het nut van de
toegankelijkheid?"
In 1968 'na eindeloos ge
praat' zagen de winkeliers in
dat het zo niet langer kon en
stemden ze er mee in dat het
gebied autovrij werd. Eerst nog
vrij voorzichtig, pas in 1975 wa
ren de geesten rijp voor defini
tieve stappen en werd het cen
trum met behulp van palen en
kettingen, en een herinrichting
van straten 'voorgoed' onge
schikt gemaakt voor autover
keer.
„Dit soort ingrijpende maat
regelen heeft een 'incubatietijd'
van een jaar of tien. Dat zie je
wel vaker. Ook al zijn de proble
men groot, het duurt een hele
tijd voordat mensen de oplos
sing aanvaarden", aldus Jansen.
Parkeergarages
Om het aantal parkeerplaatsen
te compenseren dat destijds uit
de binnenstad verdween, zijn
rond het voetgangersgebied vier
parkeergarages gebouwd. Vol
gens Paul Jansen zijn die gara
ges er overigens pas achteraf
gekomen. „Als je je binnenstad
wilt afsluiten, moet je niet
wachten tot die dingen er staan.
Dat werkt namelijk niet. Par
keergarages worden gebouwd
als duidelijk is hoe groot de be
hoefte er aan is. En die weet je
pas als in het centrum geen plek
meer is voor auto's."
Inmiddels speelt de gemeente
met het idee om de auto uit de
hele binnenstad te weren. „Het
POLITIEKE RUBRIEK^—
De sponsoring door het
bedrijfsleven krijgt een
steeds loucher gezicht Nu
de tabaksreclame met a
little luck and a lot o'
horse ook uit de bioscoop
wordt verdreven, heeft
een sigarettenfabrikant
zijn toevlucht gezocht tot
het theater.
Aan het begin van
een gesponsorde
musical moest een
acteur enige minuten lang
wellustig aan een sigaret zuigen,
een scene die rechtstreeks komt
uit één van die talloze
Amerikaanse gangsterfilms die
in de jaren vijftig werden
geproduceerd. Directeur Pim
Wallis de Vries van de Leidse
Schouwburg wilde zijn tempel
van kunst niet laten vervallen
tot een tweede-rangsbioscoop
en verbood de reclame.
Wordt het zo langzamerhand
niet eens tijd dat het
gemeentebestuur zich
uitspreekt over de financiële
steun van het bedrijfsleven,
vroeg D66-raadslid Thom de
Graaf zich deze week af bij een
commissievergadering, 'zeker
Het glas gaf de zaal iets van een aquarium, waar geruisloos als vissen onophoudelijk de flapovers klapten
met kreten als 'berstuursinformatie' en 'bedrijfsfilosofie'. foto jan holvast
nu een gemeente-ambtenaar
(Wallis de Vries) in het
openbaar stelling heeft
genomen'. De Graaff was vooral
benieuwd naar de reclame in
het Rembrandt-atelier, dat
immers wordt gebouwd met het
geld van een Japans
elektronicabedrijf.
Veel meer dan een bordje met
de tekst 'dit werd mogelijk
gemaakt door' kon De Graaff er
in zijn onschuld niet bij
voorstellen. Aan een Rembrandt
met een walkman, de
restauratie van de Nachtwacht
in een videoclip of een
'eigentijdse visie op Rembrandt'
in elektronische lichtbeelden,
moeten we inderdaad maar niet
denken. Al schijnt een
kunstenaar op dit moment in
het atelier met elektriek bezig te
zijn zo'n visie te ontwikkelen.
Regels voor sponsoring zoals
De Graaf die wil zijn geen
overbodige luxe, nu de
gemeente steeds meer zaken
wil laten betalen door het
bedrijfsleven. Het bekendste
voorbeeld is de Lakenhal waar
een kassenbouwer voor een
soort glazenoverkapping moet
gaan zorgen. Maar ook de
Stadsgehoorzaal moet met
sponsorgeld een muziek- annex
congrescentrum worden.
Opvallend is dat bedrijven
alleen een geldzak klaar hebben
voor kunst of wat daarvoor
moet doorgaan. De gemeente
blijft opdraaien voor het
onderhoud en trekt de
komende jaren bijvoorbeeld
600.000 gulden voor
lantaarnpalen.
Misschien is het een idee om
bedrijven de restauratie van
bruggen en gebouwen te laten
betalen in ruil voor reclame.
Dan kan er bij het bouwproject
een bord komen met 'deze brug
werd opgeknapt door
aannemingsbedrijf X'. Dan
betaalt het bedrijf voor de
gemeente het bouwproject en
niet andersom, zoals nu
gebeurt.
oor talloze advies-
onderzoeksbureau-
tjes valt dezer dagen goudgeld
te verdienen aan de Leidse
politiek. Sinds de desastreuze
opkomst bij de laatste
verkiezingen voelt het
gemeentebestuur zich in zijn
hemd staan tegenover de
bevolking van Leiden. „De
burger is niet tevreden over de
politiek en ik beschouw het als
één van mijn taken om daar iets
aan te doen", zei PvdA-
wethouder Steven de Vreeze
(financiën) gisteren tijdens een
studiedag voor ambtenaren en
politici in het stadhuis.
Nieuwe kleren zijn echter
nogal modieus, bleek in de
Burgerzaal waar de toehoorders
zwijgend luisterden naar de
goeroes uit het bedrijfsleven.
Achter het glas dat de zaal iets
van een aquarium gaf, klapten
geruisloos als vissen
onophoudelijk de flapovers met
kreten als 'bestuursinformatie'
en 'bedrijfsfilosofie'. Wie de
deur open deed kreeg het geluid
er gratis bij.
Jammer alleen dat de
Rotterdamse hoogleraar Roel in
't Veld, ooit raadslid voor de
PvdA in Leiden, er al op had
gewezen dat de gemeente geen
bedrijf is. Dat de gemeente zich
altijd met details zal blijven
bezighouden, ook al vinden de
organisatie-adviseurs dat de
politiek alleen maar over
hoofdlijnen moet praten.
Bewoners blijven de raadsleden
tenslotte aanspreken op details
als paaltjes voor de deur, de
plaats van het Rembrandtbeeld
en de bebouwing van een meter
grasveld. „Het was beter
geweest als wij eerst het geloof
en dan de twijfels hadden
gehoord", verzuchtte PvdA-
raadslid Anneke Boot.
De nieuwe kleren voor de
kiezer die de politiek wil
aantrekken zijn ook nogal duur.
Eerder deze week besprak een
raadscommissie de adviezen
van een bureautje voor het
bouwen aan een beter imago bij
de burger. De communicatie
nota van 50.000 gulden werd in
een paar zinnen afgemaakt. „Ik
hoop dat u de nota nog in de
computer heeft zitten, dan kunt
u hem zo kwijt aan andere
gemeenten", zei D66-raadslid
Thom de Graaf even
beminnelijk als dodelijk. „Het is
leuk als een wethouder praat
over een verantwoord milieu,
maar zolang een milieu-
ambenaar mij adviseert om de
olie maar door de wc te
spoelen, blijft een ongunstig
beeld van de gemeente
bestaan", gaf Boot haar eigen
ervaring fijntjes weer.
Zo wees de politiek het
bedrijfsleven vriendelijk de
deur: liever in je hemd dan
Meer dan twee miljoen gulden
bedroeg de buit die een inwo
ner van Leiden en vier andere
overvallers medio 1988 uit een
geldauto in Antwerpen haalden.
Gisteren stond de 37-jarige Lei-
denaar terecht voor het ge
rechtshof in Den Haag vanwege
zijn aandeel in de roof.
De man werd een jaar gele
den door de Haagse rechtbank
veroordeeld tot zes jaar cel en
terugbetaling van 450.000 gul
den. Procureur-generaal J. Cou-
zijn eiste gisteren dezelfde straf
in hoger beroep. Volgens haar
ging het om een goed georgani
seerde overval, waarin de Leide-
naar een belangrijke rol speel
de. De man dwong de twee be
stuurders van de geldtransport
auto met behulp van een vuur
wapen op de grond te gaan lig
gen. Hierna kon het geld wor
den overgeladen.
Volgens de verdachte Leide-
naar was de overval in scène ge
zet. „Ik deed maar alsof ik die
mannen bedreigde. Mij was
door de organisatoren van de
overval verteld dat die twee om
gekocht waren. Ze hadden de
instructie om meteen op de
grond te gaan liggen."
Omdat de buit van 2.3 mil
joen gulden uit twintig verschil
lende valuta en talloze cheques
bestond, was het tellen een hele
klus geweest. De stapels biljet
ten en deviezen besloegen het
vloeroppervlak van twee ka
mers, zei de Leidenaar gisteren.
Hij vertrok met valuta ter waar
de van 450.000 gulden, zette die
op een Luxemburgse bank en
nam het geld in Nederland op.
Raadsman mr. H. Brander be
pleitte een lagere straf, omdat
de Leidenaar pas in een laat sta
dium bij de overval betrokken
raakte. Het hof doet over twee
weken uitspraak.
MEDISCHE DIENSTEN
Het Vrijthof in
Maastricht Het
weren van de auto
heeft het centrum
van deze stad lou
ter voorspoed ge
bracht.
is een ongekende schaalvergro
ting van het gebied maar ook
van de problemen. Want waar
laten we de auto's van de bewo
ners? En hoe sluiten we het ge
bied af? Een ketting rond het
centrum lijkt me te veel van het
goede. Je zult bovendien bewo-
nersverkeer moeten toelaten,
maar wie controleert wie bewo
ner is en wie niet? Goede syste
men daarvoor zijn nog niet ge
vonden."
De steun voor een verdere
uitbreiding van het autoluwe of
autovrije gebied in Maastricht
lijkt in elk geval groot. „De be
woners en de ondernemers in
de binnenstad dringen er bij de
politiek steeds vaker op aan om
alle woon-werkverkeer en au
to's van bezoekers de stad uit te
gooien. Ik denk dat het ook wel
die richting op zal gaan, al zal
het opnieuw tien jaar duren
voordat het ook werkelijk zo ver
ARTSEN
Leiden
De weekenddienst begint zaterdag
om 8 uur en eindigt zondag om 24
uur. Spreekuur van 12-12.30 uur (al
leen voor spoedeisende medische
hulp).
Voor de patiënten van de artsen:
Groep 1 - Baars. Groeneveld, Jans
sen, Van Leeuwen, Maris, Van der
Meer, de Ruiter, Van Schie, Tan. Ver-
hage en Zwijnenburg:
za 8 uur tot zo 8 uur: Y. Groeneveld,
Rosmolen 2, tel. 218661.
zo 8 uur tot 24 uur: R van Leeuwen,
Rosmolen 2, tel. 218661.
Groep 2 - Bergmeijer, Van Gent,
Klaassen, De Lange, Van Luyk, Mid
dendorp. Nering Bögel, Pufkus, Rus
en Taytelbaum:
za 8 uur tot zo 8 uur: A. van Luyk,
Wasstraat 2/a, tel. 122622.
zo 8 uur tot 24 uur: F. Kruis, Minne
broersgracht 41, tel. 126371.
Groep 3 - Boeis, J. de Bruyne, W. de
Bruyne, Fogelberg, Huibers. Jurgens,
Lely, Van den Muijsenbergh en Smit:
za 8 uur tot zo 8 uur: J Lely, Lek
straat 91/a. tel. 416555.
zo 8 uur tot 24 uur: H. Jurgens, Burg-
gravenlaan 102. tel. 125820.
Groep 4 - Bénit, Horn, de Kanter.
Lahr, Lodder. Nieuwenhuis. Paulides,
Van Rijn, Van Wingerden. J.G. Zaaijer
en R E. Zaaijer
za 8 uur tot zo 8 uur: M. Hom, Zo-
cherstraat 1. tel. 766123.
zo 8 uur tot 24 uur: J. de Kanter, I.
Boudier Bakkerplein 3, tel. 311414.
Groep 5 - Crul, A. Hammerstein, D
Hammerstein, De Lorm, De Jong,
Kooijman, Prince, Reinders en Wiers-
za 8 uur tot zo 8 uur: D. Hammer
stein. tel. 720936.
ir tot 24 uur: F. Oostendorp,
terstelefoon 071-122222 kunt u
nemen welke arts dienst heeft.
Leiderdorp
za: M. Landsmeer, Florijn 10. tel.
413913; zo: O. Du Ry van Beest Hol
le. Vlaskamp 16. tel. 891100;
spreekuur (uitsluitend voor spoedge
vallen) van 12.30 tot 13.00 uur.
Oegstgeest
van za 8 uur tot ma 7.30 uur: J. Voor
zaat, Boerhaaveplem 19. tel.
177461.
Voorschoten
za: E. Schotanus, Leidseweg 305,
tel. 612356; zo: A. Meiman, J.W. Fr-
isolaan 13. tel. 612118.
Warmond
F. Walenkamp, Dorpsstraat 45, tel.
10030.
Wassenaar
za: G. Schaepman, v.Z.v.Nijevett-
straat 42. tel. 14561; zo: 8 Dinger
van Kruinmgen. Hofcampweg 65. tel.
76418.
Zoeterwoude
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst
van de apotheken in de regio Leiden,
wordt waargenomen van vr. tot vr.
Apotheek Tot Hulp der Menschheid.
Rosmolen 13. Leiden, tel. 211611,
Apotheek Stevenshof, l Boudier Bak
kerplein 1, Leiden, tel. 313234,
Apotheek Voorschoten, Leidseweg
66, Voorschoten, tel. 612525.
Roest (Leiden en omstreken): A.
Helder, Hermelijnvhnder 36. tel
220513.
Voor de praktijk van Vestiens en Van
der Wouw: E. van der Wouw, Boshui-
zerlaan 26. tel. 764058.
Voor de praktijk van Duijn, Brandt
R.J.W. Duijn, Pres. Kennedylaan
260, Oegstgeest. tel. 156161; o»
DJ. Brandt. Homanstraat 1. Rijns-
burg, tel. 173266.
Voor eigen praktijk:
176761.
Voor de praktijk van mevr. S. Stibbe.
Bronkhorststraat 13. Leiden, tel
218393, alleen op telefonische af
spraak.
Wassenaar
Alarm- en informatiekring dierenart
sen: dokterstelefoon 070-3455300.
TANDARTSEN
De weekenddienst voor Leiden, Lei
derdorp, Oegstgeest en Warmond
wordt waargenomen door
M. Wiennga. J. Haydnlaan 8, Leiden
tel. 762925; spreekuur om 13.00
.tel.01751-12586
59. tel: 120144, na 17 00 u
het weekend uitsluitend bereikbaar
via dokterstelefoon, tel: 122222
Bereikbaarheid Kruisvereniging "Hart
van Holland', werkgebied Rijnstreek:
Leiderdorp en Zoeterwoude: Voor
dringende gevallen buiten de spreek
uurtijden, tel: 01720-24024
ALGEMEEN MAATSCHAPPELIJK
WERK
Sociaal Psychische Hulp: voor drin
gende hulp buiten kantooruren, tel:
AGENDA
REDACTIE JANET VAN DIJK EN KAREL BERKHOUT
ZATERDAG 26 OKTOBER
Leiden
Open dag van de Leidse Aquarium en
Terrarium Ver. 'De Natuurvriend',
clubgebouw K&G. J.C. de Rijpstraat
29. van 9.00 tot 16.00 uur.
Molenwandeltocht over 10 en 15 km,
rt vanaf VW. Stationsplein 210
Robijnhof 1met een informa
tiemarkt en elk half uur een rondlei
ding. van 10.00 tot 16.00 uur
Bingo in Buurthuis Op Eigen Wieken,
Valkenpad. aanvang 20.15 uur.
Zestiger jaren-feest mmv de Pub
Band en The Moonpiepers in de
Stadsgehoorzaal, aanvang 20.30 uur.
'Lot', familievoorstelling door theater
groep Sirkel in het LAK-theater. aan
vang 20.30 uur.
Jazzpodium Hot House met 'Niks' m
de Waag, Aalmarkt 21, aanvang
21 30 uur.
Leiderdorp
Kinderbingo m de Muzenhof. aan
vang 14 00 uur.
Interculturele dag door Leiderdorp
Aangenaam in Sjeiter, Heemraadlaan
'Der Zigeunerbaron' in de Muzenhof.
aanvang 20.15 uur.
Voorschoten
Disco-avond door het Open Jongeren
n 20.30 uur tot 01.00 uur dicht.
Warmond
Open dag in Mariènhaven, van 10.00
ZONDAG 27 OKTOBER
Leiden
Excursie o.l.v. een gids door het
Heempark. Oegstgeesterweg. start op
het pleintje bij de ingang om 14.00
Leiderdorp
Leiderdorpse Operettevereniging met
'Der Zigeunerbaron' in de Muzenhof.
aanvang 20.15 uur.
Voorschoten
Herfstwandelmgolveen IVN-gidsop
Landgoed de Horsten, start ingang
Papeweg om 14.00 uur.
Zoeterwoude
Optreden van Trio Hasjee in Don Bos
co, Zuidbuurtseweg 58, aanvang
21.00 uur.
MAANDAG 28 OKTOBER
Gespreksgroep voor familieleden van
psychiatrische patiënten, georg door
zeifhuiporganisatie Labyrint, in het
GGD-gebouw, Roodenburgerstraat
1/a. aanvang 19.30 uur.
Dia-vertoning van fotograaf Robert
Eckhardt over de wisseling van de
seizoenen in de Alpen, Kapelzaal K
O-gebouw, Oude Vest 45. aanvang
20.15 uur
Oegstgeest
Open repetitie van Operetteveren
ging de Troubadours in 't Groot Prof
fijt, Boerhaaveplem. aanvang 20 00
Wassenaar
Ansichtkaartenruilbeurs door prent
briefkaartkring 'De Bollenstreek' in
De Warenar, Kerkstraat 75. van
19 00 tot 21 30 uur.
Zoeterwoude
Schnjfavond van Amnsty Internatio
nal m 'Ons Huis', Zoeterwoude-dorp
aanvang 20.00 uur.
