CuLTyuR
Twee doortastende meiden in een T-Bird
Tegendraadse thema's
bij een autodidact
Prospero's Books: spektakel zonder lach
DONDERDAG 24 OKTOBER 1991
BIOSCOPEN
LEIDEN
LIDO 1, 2. 3,4. en STUDIO tel. 071
124130/133210
Steenstraat
Thelma and Louise a.l. dag. 18.45,
21.15.
DyingYounga I .dag. 19.21.15.
Terminator 2 Judgment Day 12 jr
dag. 18.45,21.15, vrza zo wo ook
14.15.
Out for Justice 16 jr.. dag. 19.
21.15, vrza zo wo ook 14.30.
Regarding Henry a.l., dag. 19.
LIDO 1,2,3,4 (Kindervoorstellingen)
Assepoester al, vrza zo wo 14.30.
Teenage Mutant Ninja Turtles II a.l.,
vrza zo wo 14.30.
Beertje Sebastiaan a l vr za zo wo
14.30.
LUXOR tel. 071-121239
Stationsweg
Robin Hood, Prince of Thieves a.l.
dag. 18.45, 21.15, zo ook 14.15.
TRIANON
Breestraat
De Stam van de Holebeer dag 19.
Silence of the Lambs 16 jr., dag.
alMn
AAN DEN RUN
EUROCINEMA tel. 01720-20800.
Van Boetzelaerstraat
Terminator 2 Judgment Day 12 |r
dag. 13.30,20.15, zo 14. 17.
20.15, vrza 13.30,18.30,21.30.
EURO 2
Out for Justice 16 jr.. dag. 13.45,
18.45. 21. zo 13.45,16.15. 18.45,
21.
EURO 3
Assepoester a I zazowo 14.
Another You a.l., dag 13.45,18.45,
21.15, za wo 18.45 21.15, zo
16.15, 18.45,21.15.
EURO 4
Robin Hood, Prince of Thieves a.l.,
dag. 13.30, 20.15, vrza 13.30.
14,17,20.15.
voorscholen'
GREENWAY tel. 071-614354
Schoolstraat
Dances With Wolves a.l.. dag. 20.
The Naked Gun 2,5 a.l vr t/m zo
15.45. 1921.15, wo 1545.
Not Without my Daughter ma t/m do
20.15. wo ook 15.45.
Assepoester a.l vr t/m zo en wo 14.
Ook hondjes gaan naar de hemel al.
FILMHUIZEN LEIDEN
LAK tel. 071-124890
Cleveringaplaats 1
Themroc di 20.
Bof... anatomie d'un iivreur di 22.
LVC tel. 071-146449
Breestraat
S'en fout la mort vrza 21.15.
A Rage in Harlem do 20.45.
KIJKHUIS
In Bed with Madonna vr t/m do
19.30,21.45.
The Russia House vr t/m ma 20,
22.15.
The Fabulous Baker Boys di 20,
0 20.
When Harry Met Sally do 20. 2
BIOSCOPEN DEN HAACa
ASTA 1 tel. 070-3463500
Spui
Robin Hood, Prince of thieves a.l
dag. 14. 18.45,21.30, zo 13.15,
16,18.45,21.30.
ASTA 2
Dying Young a.l., dag. 14,18.45.
21.30, zo 13.15, 16, 18.45,21.30.
ASTA 3
Amadeus a.l., dag. 20, ma di do ook
14.
BABYLON 1 tel. 070-3471656
Naast Den Haag Centraal Station
Prospero's Books 16 jr., dag. 14,
18.45,21.30, zazo 13.45,16.15,
18.45,21.30.
BABYLON 2
Madam Bovary 16 jr., dag. 14,20.
BABYLON 3
Stanno Tutti Bene a.l., dag. 14,
18.45,21.30, zazo 13.45, 16.15,
18.45,21.30.
CINEAC 1 TUSCHINSKI tel. 070-
3630637
Buitenhof
Terminator 2 Judgment Day 12 jr..
dag. 14. 18.45,21.30 zo 13.15,16,
18.45,21.30.
CINEAC 2
Out for Justice 16 jrdag. 14,
18.45, 21.30, zo 13.15,16.18.45,
21.30.
CINEAC 3
Silence of the Lambs 16 jr., dag
18.45,21.30, vr ma dido ook 14.
METROPOLE 1 tel 070-3456756
Carnegielaan
Thelma Louise 12 jrdag. 14,
18.45, 21.30 zo 13.15, 16.18.45,
21.30.
METROPOLE 2
Regarding Henry a I dag. 14,
18.45, 21.30 zo 13.15. 16,18.45,
21.30.
METROPOLE 3
Dances with wolves a.l dag. 20.30,
vr ma dido ook 14.
METROPOLE 4
Not without my daughter a I dag
18.45, 21.30 zo 13.15,16,18.45,
21.30.
METROPOLE 5
Backdraft a.l., dag. 14,18.45.
21.30, zo 13.15, 16. 18.45.21.30.
ODEON 1 tel. 070-3462400/3462401
Herengracht
Another You a I dag. 13.45,18.45,
21.30, zo 13.30,16,18.45, 21.30.
ODEON2
The Naked Gun 2.5 a I dag. 13.45,
18.45. 21.30. ZO 13.30, 16,18.45,
21.30.
ODEON3
Terminator 2 Judgment Day 12 jr.,
dag. 13.45,18.45,21.30, zo
13.30,16,18.45.21.30.
ODEON4
Point Break 1? ir .dag. 13.45,
18.45, 21.30, zo 13.30, 16. 18.45.
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC tel. 071-3630637
Buitenhof
Terminator 2 Judgment Day 16 jr., za
00 15.
Out for Justice 16jrza00.15.
Wild at Heart 16 \rza 00.15.
NIEUWSLIJN
'Ik was eerst!'
Je zou verwachten dat na recente flops als Milos Formans Val-
monten John Irvins Robin Hood filmmakers zich wel twee keer
zullen bedenken om een onderwerp dubbel te verfilmen. Niet is
minder waar. Bekend is dat er momenteel twee Christopher Co-
lumbus-films in de maak zijn, van Ridley Scott en van George
Cosmatos. Maar ook de moord op John F. Kennedy zal volgend
jaar tot twee maal toe de bioscopen halen: in Oliver Stone's JFK
en in Ruby. Tevens wordt de slag om Long Tan, een bloedig
hoofdstuk uit de Vietnam-oorlog, gelijktijdig verfilmd door zo
wel een Australisch als een Amerikaans team.
Minder geklets in Amerikaanse films
Een Belgisch onderzoeker heeft officieel bevestigd wat iedere
bioscoopganger allang weet: er wordt in Europese films meer
gepraat dan in Amerikaanse. Dimitri Balachoff, chef van een
filmlaboratorium te Brussel, telde vier jaar lang de ondertitels
van 193 speelfilms, en ontdekte dat de meest succesvolle rol
prenten (allen Amerikaans) de minste ondertitels hadden. Bo
vendien duren de scènes van Europese films gemiddeld vier
maal zo lang als die van Amerikaanse films. Balachoff schrijft
dan ook de wereldwijde hegemonie van het Amerikaans film-
produkt toe aan hun strikt visueel ingestelde verteltrant en'dy-
namischer montage. Volgens hem is een Amerikaanse film zon
der geluid nog zeker tien minuten te volgen, terwijl een Europe
se film al na drie minuten onbegrijpelijk is geworden.
FILMS IN LEIDEN
LAK besteedt aandacht aan Faraldo
JFILM
OVERZICHT WILFRIED SIMONS
Films van Cronenberg en Faraldo in LAK.
Kijkers die geen belangstelling
hebben voor wat meer onge
bruikelijke films, raad ik aan het
LAK kómende week te mijden,
maar de daaropvolgende week
juist niet. Dan draait namelijk
op de vaste dinsdagavond Dead
Ringers van regisseur David
Cronenburg (The Fly, The Dead
Zone) en The French Lieute
nant's Woman. De twee films
worden dóór het LAK thema
tisch met elkaar in verband ge
bracht door de Amerikaanse ac
teur Jeremy Irons.
Komende week besteedt LAK-
cinema aandacht aan twee ei
genaardige films van de Franse
regisseur Claude Faraldo. De
meningen over hem lopen uit
een. Als autodidact werkt hij op
een geheel eigen wijze en aan.
de gebruikelijke filmtaal stoort
hij zich niet. Daardoor zijn bij
hem dingen te zien, die door de
meeste kenners als 'zwak' of 'als
niet vakbekwaam' worden afge
daan. Toch wordt hij ook be-
I schouwd als een belangrijke
filmmaker (Cees van Ede).
Faraldo neemt voor zijn films
altijd oorspronkelijke en tegen
draadse thema's. Dit schijnt
voort te komen uit zijn per
soonlijke instelling: hij is een
gevoelsmens, anarchistisch van
aard en anti-intellectueel. Hij
beschouwt werken als als een
I vernederende slavernij, waar
van mensen zich zouden moe
ten ontdoen. 'Liever lui dan
moe' lijkt zijn uitgangspunt te
zijn. Een algemene karaktertrek
van al zijn films is, dat er een
warme, menselijke sfeer uit
spreekt en dat zij over het alge
meen vrolijk en komisch van
aard zijn.
Van Faraldo worden volgende
week Bof... Anatomie d'un Li-
vreur uit 1971 en Themroc uit
1972 vertoond.
In Themroc komt een een een
voudige arbeider (Michel Picco-
li), die met zijn moeder en zijn
zuster in een flat woont, plotse
ling in opstand tegen het dage
lijks bestaan. Hij besluit terug te
keren tot de toestand van de
holbewoners en uit zich voort-
aan.alleen nog maar in knorge-
luiden, gebrom, gemompel en
geschreeuw. Al spoedig doen de
buurtbewoners met hem mee
en breekt de algehele anarchie
uit. Een politieman wordt ge
roosterd aan het spit en de om
wonenden eten hem lekker op.
Een broer en zus ontdekken de
liefde en geven zich ongege
neerd over aan incest. De flats
worden omgebouwd tot grot
ten. Na een tijdje komt echter
een reactie op gang en worden
de 'bevrijde' arbeiders weer in
het gareel gedwongen. Themroc
heeft een enorm tempo en is bij
vlagen enorm grappig.
De andere film die wordt ver
toond, Bof... Anatomie d'un Li-
vreur (bezorger) heeft het zelfde
thema als Themroc. Ook hier is
de hoofdpersoon een eenvoudi
ge arbeider, Julian Negulesco,
die kratten met wijnflessen
rondbrengt bij zijn klanten. Hij
woont in één huis met zijn va
der, zijn vrouw Marie, diens
vriendin en een straatveger. De
vader heeft de dood van zijn
zieke vrouw bespoedigd om bij
zijn zoon te kunnen zijn, van
wie hij veel houdt. Zijn geluk is
compleet als blijkt, dat zijn
schoondochter er geen bezwaar
tegen heeft om af en toe eens
met hem naar bed te gaan.
Als op een dag Julian zijn truck
in de prak rijdt, besluit dit ge
zelschap het werk en de dage
lijkse realiteit te laten voor wat
zij zijn en naar het zuiden te
trekken. Onderweg ontdekt Ma
rie dat zij zwanger is; iedereen
is blij met de komst van de ba
by, die op zal groeien in een
vreedzaam mini-maatschappij
tje, waar werk, bezit en jaloezie
zijnuitgebannen.
FILMTIPS VOOR VOLGENDE WEEK
oslecht oomatig oooredelijk oooogoed ooooouitstekend
S'EN FOUT LA MORT LVC OOOO
'Twee zwarte jongens ontmoeten elkaar in Frankrijk. Tussen hen is een
Wereld van verschil: Dah komt uit Benin en Jocelyn uit Martinique. De
twee mannen trainen een gevechtshaan. De (blanke) vrouw van een
restauranteigenaar, waar de hanengevechten worden gehouden,
wordt verliefd op één van de twee jongens, maar dit heeft ernstige ge
volgen...
WHEN HARRY MET SALLY KIJKHUIS OOO
Sally Albrights (Meg Ryan) en Harry Burns (Billy Christal) kennen el
kaar nog van vroeger, en als beider huwelijken op de klippen loopt,
zoeken ze elkaar weer op. Tussen de twee ontstaat een plezierige, pla
tonische relatie, maar uiteindelijk blijkt de sex toch om de hoek te ko
men kijken.
REGARDING HENRY LIDO OOO
De kille advocaat Henry Turner (Harrison ford) loopt tegen een auto
en verliest zijn geheugen. Een lang revalidatieproces is het gevolg,
maar gelukkig wordt hij bijgestaan door zijn vrouw (Annette Bening).
Eindelijk kunnen de twee tijd aan elkaar besteden en in hun huwelijk
gelukkig worden.
DYING YOUNG LIDO OOO
Gezelschapsdame Hilary (Julia Roberts) wordt verliefd op de termina
le kankerpatiënt Victor (Campbell Scott). Erger dan de aanstaande
dood is echter het verschil in milieu tussen de twee verliefden.
Schijnheilige film probeert het thema 'dood' zo keurig mogelijk te be
handelen, maar faalt daarin.
BEERTJE SEBASTIAAN LIDO OO
Smakeloos verhaal over een beertje dat zich ontrukt aan de ketenen
van een gemene showdirecteur, geholpen door een Superbeer uit de
ruimte. De figuurtjes zijn zeer houterig geanimeerd en hebben boven
dien nauwelijks uitdrukking op hun gezichten.
Cineast Greenaway stelt aanhang op de proef
RECENSIE JOS DE PUTTER
Prospero's Books. Te zien in: Babyion 1, Den Haag.
Peter Greenaway is vooral een slimmerik.
De Britse filmer bezit een haast encyclope
dische kennis en weet die op een vaak
amusante en visueel knappe wijze te pre
senteren. Daarbij spreidt hij ook nog een
voorkeur voor volstrekt willekeurige combi
naties van al zijn verschillende interesses
ten toon.
Zo overdondert hij vanaf zijn vroegste films
de toeschouwer met vreemdsoortige 'ver
halen' over de dood via getallenreeksen,
moordpartijen waarbij het alfabet, copieer-
apparaten dan wel badkuipen een rol spe
len, grootscheepse mythologieëen, verluch
tigd met schilderijen opera en videotech
nieken, of sinistere ruimtes vol lust en be
drog.
Op grond van al die films heeft Greenaway
een vaste schare bewonderaars, mensen die
bereid zijn om mee te gaan in 's mans even
amusante als bizarre universum. Maar ook
hen begint hij nu toch danig op de proef te
stellen. Zijn nieuwste film, Prospero's
Books, is een eigenzinnige bewerking van
Shakespeare's toneelstuk The Tempest, en
bedoeld als eerbetoon aan hoofdrolspeler
Sir John Gielgud.
In de film is de klassieke tekst over Pros-
pero, de hertog van Milaan die in de 16de
eeuw wordt afgezet en vervolgens naar een
magisch eiland vlucht, naar de achtergrond
verdrongen. De lotgevallen die Shakespeare
beschrijft zijn voor Greenaway niet veel
meer dan een aanknopingspunt om het
doek vol te stouwen met dies wat hij tot
nog toe in zijn oeuvre heeft uitgeprobeerd
aan visuele technieken.
Daarbij concentreert hij zich op de 24 boe
ken die Prospero op zijn schip (dat we af en
toe als een hulpeloos speelgoedbootje in
een groot zwembad vol nimfen te zien krij
gen) heeft meegenomen. Zo passeren on
der meer het 'boek over water', dat over de
liefde, kruiden, spelletjes en utopieën de re
vue. Het is een potpourri van feiten, inval
len en trucages (heel vaak bestaat het beeld
uit verschillende lagen, gecreëerd met be
hulp van moderne video- en computertech
nieken), tegen een achtergrond van buite
nissige decors (Greenaways vaste art-direc
tors Jan Roelfs en Ben van Os stelen de
show) en tientallen figuranten in min of
meer ontkleedde toestand.
Het is een visueel spektakel van de eerste
orde, aangevuld met veel opera-achtige
scènes en dans. Maar ondanks al dat ge
bundelde talent vraagje je toch al snel af of
Greenaway nog iets meer heeft te bieden
dan bombarie. De pracht en praal wordt
niet gedragen door een meeslepende vertel
ling zodat Greenaway opnieuw het verwijt
treft dat hem al vanaf het begin van z'n car
rière achtervolgt: heel knap allemaal, maar
het beklijft niet echt en het wordt nooit ont
roerend. Daarbij komt nog dat Prospero's
Books die andere pilaar mist waarop Green-
away's werk steunde: de knipoog. De film
markeert aldus een punt in Greenaway's
loopbaan waarop hij zich als een gearri
veerd kunstenaar beschouwt, niet langer als
iemand die graag intelligente spelletjes
speelt.
Patsers
onder mekaar
Prospero, gemodelleerd door Sir John Gielgud.
In 1988 maakte de volstrekt on
bekende Steven Segal zijn film
debuut in de film Above the
Law. Nu, drie jaar later, blijkt
Segal in Amerika nog steeds bo
ven de wet te staan. Ook in zijn
nieuwste film Out for Justice
kan niets of niemand hem stop
pen in zijn jacht op een brute
moordenaar.
'Agent Patser' wordt hij ge
noemd door zijn vriendjes van
vroeger, van wie de meesten op
het slechte pad terecht ziin ge
komen. Zoals Richie Madano,
met wie hij samen opgroeide in
het Italiaans sprekende deel van
Brooklyn. Terwijl Richie echter
het slechte pad opging en in de
drugsscene terecht kwam,
maakte 'good guy' Gino Felino
carrière bij de politie en klom
hij op tot rechercheur bij de
narcoticabrigade.
In geweld blijken de twee echter
nauwelijks voor elkaar onder te
doen. Terwijl de een iedereen
die hem hinderlijk voor de voe
ten loopt neerknalt, deelt Gino
in zijn jacht op Richie de nodige
kanllen uit. Waar nodig brekt hij
hier en daar een arm, slaat met
een honkbalknuppel of koeke-
pan om zich heen, of schiet zijn
pistool leeg op alles wat hem
bedreigt.
Tussen de gevechten door ko
men we nog iets te weten over
hoe mooi en rustig het vroeger
was in Brooklyn, en hoezeer al
les veranderd is door de crack
en de cocaïne. Dat zal ongetwij
feld waar zijn, maar dat is nog
geen reden voor de krankzinni
ge moord- en knokpartijen in
deze film, met als hoogtepunt
een agent die zijn verdachte
vermoordt door hemeen kurke-
trekker in het voorhoofd te ram
men, en daarna te schuld door
promofoto te schuiven naar de maffia.
Thelma Louise: lak aan Hollywood-wetten
Thelma Louise. Te zien in Metropole 1
Den Haag.
De afgelopen weken konden
Amerikanen er getuige van zijn
hoe een vrouw de ongewenste
intimiteiten van haar vroegere
werkgever publiekelijk aan de
kaak stelde. Louise doet het an
ders. Wanneer ze ziet dat een
man haar vriendin Thelma pro
beert te verkrachten, pakt ze
een revolver en schiet hem
overhoop.
Thelma Louise is dan pas een
kwartier onderweg, maar de
film heeft zich dan al onttrok
ken aan een paar ongeschreven
wetten van Hollywood. Zoals de
wet die zegt dat je geen span
nende film kan maken met twee
vrouwen in de hoofdrol. Of die
waarin staat dat onrecht tegen
vrouwen altijd door mannen
dient te worden gewroken.
En er wordt nog meer overhoop
gehaald in Thelma Louise, de
meest verrassende Hollywood-
film van het jaar. In feite keert
de rolprent een typisch manne
lijk filmgenre binnenstebuiten,
namelijk de road-movie. Het
zijn nu eens twee doortastende
meiden die in een '66 T-bird
over eindeloze snelwegen en
langs stoffige benzinestations
Eenmaal verlost van hun bela
ger en op de vlucht voor de po
litie, ontdekken beide vrouwen
dat ze meer dan alleen een lijk
hebben achtergelaten. Thelma's
verstikkende relatie bijvoor
beeld, of Louise's benepen
baantje. Maar de prijs voor deze
vrijheid is hoog, want een door
mannen gedicteerde maat
schappij tolereert geen vrouwen
die hun rechten met revolvers
komen opeisen.
Susan Sarandon en Geena Davis ki
Dit klinkt allemaal misschien
wat zwaar op de hand, maar ge
lukkig is Thelma 8e Louise geen
feministische versie van Bonnie
Clyde geworden. Een puntig
script en een flexibel regisseur
zijn daar debet aan. Met zijn
Hen er als Thelma Louise op los.
veelgeroemd gevoel voor esthe
tiek (Blade runner!) plaatst Rid
ley Scott de handelingen in een
decor van majestueuze verge
zichten, terwijl de constante be
weging binnen de scènes de
film de vaart van een echte
road-movie geeft.
Maar de grootste troef is toch
de casting van Geena Davis en
Susan Sarandon. Aan hun vol
maakt natuurlijke en humoristi
sche spel is het te danken dat
Thelma Louise boven haar
boodschap uitstijgt. Wat niet
wegneemt dat de grimmige on
dertoon van deze film nog wel
even in het hoofd van de kijker
blijft hangen wanneer de ge
waagde finale voorbij is.
