Rtv show
Robert Paul: 'Het is
niet meer zo gelikt'
'We willen kinderen weerbaar maken
Rol commissariaat
wordt onduidelijk
A /T
Dinsdag 22 oktober 1991 Redactie: 023-150191/023-150192 JOLANDA OUKES GERARD VAN PUTTEN REINA VAN POPPELEN Vormgeving: ANDRiES DETMAR
zonden. De twee delen duren elk negentig
minuten. De Dynasty-fanaten zien dan dat
Krystle eindelijk van zich af bijt, dat Alexis
de ene klap na de andere krijgt te verwer
ken en dat onze eigen ster Jeroen Krabbé
een meedogenloze ploert neerzet.
Het Amerikaanse horeca-wezen heeft nu
ook Cheers ontdekt. Het Marriot Host In
ternational is van plan een heuse keten van
zogeheten Cheers-bars op te zetten. Deze
café's komen niet alleen que inrichting met
de tv-bar overeen maar ook het personeel
lijkt op de echte hoofdrolspelers. De sollici
tanten moeten als het ware auditie doen
want ze moeten gevat uit de hoek kunnen
komen. Ook stamgasten Cliff en Norm ont
breken niet. Zij zitten op hun vaste plekjes
aan de bar in de vorm van sprekende ro
bots. Het Cheers-café is nu al te bewonde
ren op de vliegvelden van Detroit en Min
neapolis.
6
TECHNISCH IS DAT natuurlijk razend
moeilijk: de dialoog moet doorlopen,
terwijl de personages wisselen. Ik werk
met het decor en met black-outs en heb
allerlei 'escapes' bedacht om in het
donker vliegensvlug van het ene in het
andere personage te springen. (Robert
Paul)
STRIPS
BOLLEBOOM
STARDOM
Onderwijstelevisie neemt reklame kritisch onder de loep
BOES
HEINZ
Kamer buigt zich over tv-sponsoring
Niets mag, alles ge
beurt Dat was in
Nederland jaren
lang de regel op het gebied van
sluikreclame en sponsoring
van tv-programma's. Als het
aan de omroepen, tv-produ-
centen en adverteerders ligt,
wordt deze regel veranderd in:
alles mag, tenzij... Morgen
buigt de kamercommissie voor
omroepzaken zich over de
vraag of het aan omroepen,
producenten en adverteerders
moet worden overgelaten om
via zelfregulering orde op
sponsorzaken te stellen.
Het Commissariaat voor de
Media, dat dreigt een deel van
de controlerende taak kwijt te
raken aan de Stichting Reclame
Code, is hier vooralsnog fel te
gen. Intussen wordt het er alle
maal niet duidelijker op. Wat
wordt de rol van het commissa
riaat en gaan commissariaat en
Reclame Code Commissie el
kaar niet voor de voeten lopen?
De politiek mag de knoop door
hakken.
Op 3 oktober 1989 werd de
Europese Omroeprichtlijn van
kracht. In die richtlijn is be
paald dat sluikreclame op radio
en televisie verboden is en dat
sponsoring van programma's
onder voorwaarden is toege
staan. Zo mogen bijvoorbeeld
nieuwsprogramma's niet wor
den gesponsord. Het staat de
EG-lidstaten vrij zelf een invul
ling aan de richtlijn te geven.
Twee jaar na inwerkingtre
ding van de richtlijn had het ar
tikel over sponsoring in de Ne
derlandse wetgeving moeten
zijn opgenomen. Dat is nog niet
gebeurd. Minister d'Ancona van
WVC verzocht eind vorig jaar
omroepen, adverteerders en tv-
producenten wel met zelfregu
lering op het gebied van spon
soring te komen. Onder leiding
van de Stuurgroep Reclame is
inmiddels zo'n sponsorcode
uitgewerkt. Zowel omroepen
(inclusief RTL 4) als tv-produ-
centen en adverteerders willen
met die code gaan werken.
Voorda^ het echter zo ver is,
moet de Tweede Kamer zich
morgen nog uitspreken over de
vraag of die zelfregulering wen
selijk is.
Inmiddels is echter op 3 okto
ber de Europese Richtlijn van
kracht geworden, zonder dat de
Nederlandse wet is aangepast.
Het Commissariaat voor de Me
dia bedacht om- die reden een
beleidslijn. Het ministerie van
WVC dreigde echter met schor
sing van de beleidslijn. Het
commissariaat trok daarop de
beleidslijn weer in.
Omroepen moeten zich dus
nog steeds aan de mediawet
houden. Invoering van de Eu
ropese Richtlijn heeft alleen tot
gevolg gehad dat het aan om
roepen wordt toegestaan aan
het begin en aan het eind van
programma's sponsors te ver
melden.
Toetsing
De sponsorcode die zelfregule
ring in de omroep moet be
werkstelligen, komt voor een
groot deel overeen met de Eu
ropese Richtlijn. Toetsing van
de code moet bij de Stichting
andere vormen van reclame.
Omroepen en tv-producenten
die de code overtreden, kunnen
volgens de zelfregulering reke
nen op een boete van maximaal
vijftigduizend gulden. Het Com
missariaat voor de Media is
echter fel gekant tegen deze
werkwijze. „Principieel gaat het
er ons om dat in de Europese
Richtlijn staat dat de overheid
moet toezien op uitvoering", al
dus W. Moerer van
Reclame Code komen te li|
Deze stichting toetst i
Het commissariaat is vo
stander van afspraken tussen
omroepen, producenten en ad
verteerders onder leiding van
het commissariaat. Voorts vindt
het commissariaat de maximale
boete van vijftigduizend gulden
veel te laag. Als die toetsing niet
meer bij het commissariaat
komt te liggen, vreest Moerer
bovendien dat er diverse banen
bij de afdeling die tv-program
ma's bekijkt, verdwijnen. „Al is
dat voor ons geen reden om te
gen die zelfregulering te zijn."
Alhoewel het ooit de bedoe
ling van de regeling van tv-
sponsoring is geweest duidelijk
heid te scheppen, dreigt er in de
naaste toekomst een enigszin
chaotische situatie. Mocht de
kamer instemmen met de zelf
regulering op het gebied van
sponsoring, dan nog blijft het
Commissariaat voor de Media
een controlerende taak houden.
Zo zal het commissariaat blij
ven waken over de vraag of om
roepen niet te ver gaan in hun
ledenwerving en of omroepen
niet te enthousiast meewerken
aan het maken van winst door
derden.
De Stuurgroep Reclame is t
om die reden voorstander va
de hele controle bij de Reclame
Code Commissie onder te bren
gen. Maar zal het parlement, de
hele controlerende taak uit han
den willen geven? Per slot gaat
het om publieke omroep.
Onduidelijk
„Ik geef toe dat er een onduide
lijke situatie dreigt", zegt ook
directeur A.Vermeulen van de
Stuurgroep Reclame. Het Com
missariaat voor de Media is he
lemaal sceptisch. „Sommige
omroepen hebben die sponsor
code nog nooit gezien, terwijl ze
er volgens de stuurgroep al mee
zouden moeten werken. Kijk,
omroepen, producenten en ad
verteerders roepen wel dat ze
sponsoring goed willen regelen.
Maar als dat werkelijk zo is,
waarom hadden ze het dan al
niet geregeld?"
De samenstellers van de code
vinden de kritiek van het com
missariaat overdreven. Per slot
staat het het Commissariaat
voor de Media vrij om in de toe
komst, als er overtredingen van
de wei worden vastgesteld, een
klacht in te dienen bij de Recla
me Code Commissie.
Het commissariaat probeert
intussen de kamerleden en mi
nister ervan te overtuigen dat
de overheid de controle op na
leving van de wet niet uit han
den moet geven. Hoe de ver
standhouding tussen commis
sariaat en minister is, mag al
blijken uit de aanvaring rond de
door het commissariaat voorge
stelde beleidslijn. Er is iets mis
in de communicatie tussen de
minister en haar eigen advies
orgaan. Dat op zichzelf geeft al
te denken.
ANNEMIEK HUYERMAN MEDEWERKER
I oet je altijd
I I zo opletten
X. JL. in reklame?
vraagt Melinda beteuterd. De
ze en andere vragen komen aan
bod in de nieuwe televisieserie
voor het basisonderwijs 'Rekla
me: dat belooft wat!' van de Ne
derlandse Onderwijs Televisie
(NOT).
Het meisje Melinda stelt de
vraag nadat ze haar vriendje
Tom van haar spaargeld op
hamburgers heeft getracteerd.
Zelf houdt ze niet zo van vlees,
maar ze had graag willen bellen
met het sprekende varken Flap.
Dat had de televisiespot van Ko
ning Hap toch beloofd? Melinda
had alleen niet begrepen dat het
kopen van een hamburger
slechts één kans op een gesprek
met het bijzondere dier in het
vooruitzicht stelde. Ook Flash
man, het cadeautje dat Tom
voor de jarige Melinda koopt,
blijkt een tegenvaller.
'Sociale redzaamheid' staat er
in de NOT-prospectus boven de
informatie over de vierdelige
mini-serie met 'soap-elemen-
teiV, die tot stand kwam in sa
menwerking met de Consu
mentenbond en de Stichting
Comac. Medewerkster Gemma
Geurts van de sectie Educatie
van de Consumentenbond zou
daar nog de term 'weerbaar
heid' aan toe willen voegen.
„We willen kinderen weerbaar
maken tegen het toenemende
reklamegeweld op televisie en
kritisch leren kiezen en kopen",
vertelt ze. „Ook kinderen zijn
voortdurend omgeven door rek
lame. De macht van het beeld
wordt steeds groter en commer
cials zitten zeer knap in elkaar,
waardoor het kan gebeuren dat
jonge kinderen teleurgesteld ra
ken, omdat het echte produkt
niet overeenkomt met hun fan
tasieën erover. De doelgroep
zijn leerlingen tussen de acht en
tien jaar, want op die leeftijd
kunnen kinderen reklamefilm-
pjes nog niet op hun juiste
waarde schatten."
Overdrijven
De andere twee hoofdpersonen
in het doorlopende verhaal zijn
het varken Flap en de jonge-
honderige reklamemaker en al-
lesverkoper Daan de Snelle (let
op de achternaam). Samen met
hen stappen Tom en Melinda in
de wereld die reklame heet en
maken ze kennis met verkoop-
en reklametechnieken. Ook
ontdekken ze hoe reklame kan
inspelen op de wens van kinde
ren om 'erbij te horen' en hoe
produkten een behoefte of rage
kunnen creëren. De kinderen
merken dat reklame vaak de
kunst van het overdrijven beoe
fent en beloftes niet altijd waar
maakt.
In een interview met Daan de
Snelle geven de samenstellers
van het programma op de vraag
of reklame liegen of overdrijven
is, hem het antwoord in de
mond: „Nou, een heel klein
beetje liegen." In de bij de uit
zendingen horende lesboekjes
is De Snelle's uitspraak aanlei
ding voor een discussie over
wat wel en niet mag in reklame.
Geurts wil graag benadrukken
dat het onderwijsprogramma
reklame niet als boosdoener af
schildert. Reklame heeft ook
een belangrijke functie in onze
maatschappij. We hebben dit
systeem met elkaar afgespro
ken."
In een serie die het fenomeen
reklame behelst, kun je niet om
reklame heen. Behalve persifla
ges op commercials waarnaar
het leuk raden is, trekt een hele
parade wasmiddelen voorbij en
bevindt bij voorbeeld het ham
burgerrestaurant zich in een
winkelcentrum temidden van
zaken als Blokker en M S. De
beelden zullen geen enkel pro
bleem opleveren, vertelt Geurts,
want het programma is gepro
duceerd onder toezicht van het
Commissariaat voor de Media.
De uitzenddata staan met op
zet gepland voor eind oktober
en begin november. Geurts:
„We hebben niet voor niets de
periode voor Sinterklaas en
Kerstmis gekozen. Elk jaar be
gint de hausse in televisiecom
mercials voor speelgoed en an
dere cadeaus steeds vroeger.
Overigens is het in de winkels
op 6 december net zo druk is als
de dagen ervoor; iedereen wil
verkeerde of teleurstellende
aankopen ruilen."
Eerste uitzending: dinsdag 29
oktober 11.00 uur
Hoofdrolspelers Tom (Roel van Baelen), Melinda (Judith van Dillen) en hef varken Flap. •foto nob
5T
k had de komende
twintig jaar pro-
JL- bleemloos one man
shows kunnen doen, maar ik
wilde verder kijken dan mijn
neus lang is." Robert Paul
heeft een simpele verklaring
voor de opmerkelijke wending
in zijn loopbaan. Op 7 novem
ber gaat de 'one man-musical'
Het Trappenhuis in première
in het Cultureel Centrum Am
stelveen, volgens Paul zelf een
'unieke voorstelling voor Ne
derland'. „Ik denk zelfs dat er
internationaal niet eerder zo'n
produktie is gemaakt."
De zeldzaamheid van het ver
schijnsel solo-musical daar ge
laten, staat het als een paal bo
ven water dat het publiek de
gladde imitator Robert Paul
maar moet vergeten. „Het is al
lemaal niet meer zo gelikt. Be
grijp me goed: ik heb nergens
spijt van en ik heb altijd met
plezier en 100 procent inzet ge
werkt. Maar dat was het dan
ook, verder kon ik niet. Nu is al
les anders geworden. Ik heb ri
sico's genomen en mijn talent
ontplooid."
Robert Paul heeft hulp gehad
bij het omgooien van het roer.
Van het schrijverscollectief,
naast Paul zelf bestaande uit
Rients Gratama, Sietze Dolstra,
Niek Barendse en Chris Calvin,
dat hem middels Het Trappen
huis aan 'serieuze thema's in
een soap-achtig geheel' hielp.
Maar ook van regisseur Paul
Vermeulen Windsant, een erva
ren cabaret-regisseur, die met
hoogst actueel en vernieuwend
theater echter nog de meeste
naam heeft gemaakt. „Hij heeft
de dingen uit me gehaald die ik
altijd had laten liggen. Ik twijfel
de wel eens of ik iets helemaal
uit moest spelen en dan zei hij:
toe maar, dat kun je wel. Paul
was fantastisch op zijn plek; hij
heeft me tot de conclusie ge
bracht dat iedereen een regis
seur nodig heeft."
Mini-crimi
In Het Trappenhuis figureren
drie vrouwen en vier mannen,
allemaal tot leven gebracht door
Robert Paul. Het is een mini-
crimi met een misdaad en de
centrale vraag is natuurlijk: wie
heeft het gedaan. „Voor mij
biedt Het Trappenhuis de mo
gelijkheid om eindelijk eens alle
karakters die ik kan spelen sa
men te brengen. Die zeven bu-
rén ontmoeten elkaar in dat
trappenhuis. Ik speel de con
frontaties tussen die mensen."
„Technisch is dat natuurlijk
razend moeilijk: de dialoog
moet doorlopen, terwijl de per
sonages wisselen. Ik werk met
het decor en met black-outs en
bij het schrijven heb ik allerlei
'escapes' bedacht om in het
donker vliegensvlug van het ene
in het andere personage te
springen. Dat geeft een soort
schok-effect; de mensen reage
ren er heel leuk, een beetje
giechelig op."
Robert Paul speelt alle zeven
buren met live geluid. Alleen
een achtste karakter, de politie
man, staat op band. „Met die
politieman heb ik dialogen.
Juist omdat de helft daarvan
niet live is, moest het heel le*-
vensecht opgenomen worden.
Dat was razendmoeilijk, om
daar compleet realistische ge
sprekken van te maken."
Robert benadrukt nogmaals,
dat de mensen van hem geen
imitaties en .vrolijke cabaret
tekstjes moeten verwachten.
„Het moet puur van het acteren
komen. Ik doe nu drama en
daar zitten uiteraard komische
aspecten aan, maar ik snijd ook
serieuze thema's aan. Bij voor
beeld discriminatie. Niet dat dat
woord valt, het komt aan de or
de via één van de trappenhuis-
buren. Dat is Wanda Graan
oogst, die in '73 uit Suriname
naar Nederland is gekomen.
Maar het stuk gaat er ook over
dat je je in mensen kunt vergis
sen. Als het penibel wordt, laten
sommigen je in de steek."
Robert Paul heeft het zich
met deze zware klus moeilijk
gemaakt. Als glimlachende gast
heer van een zaal vol abonne
menthouders verdiende hij zijn
centen heel wat makkelijker.
„Maar dit is heerlijk om te
doen. Ik houd van het risico en
van de ontwikkeling van mijn
talent."
Robert Paul: „Nu is alles anders geworden. Ik heb risico's genomen en mijn talent ontplooid." foto pr
Tom en Jerry zijn jarig. Het is precies vijftig
jaar geleden dat deze kat en muis in een te
kenfilm de strijd met elkaar aanbonden. De
makers, Hanna en Barbera, onder andere
ook bekend van Yogi Bear en The Flinsto-
nes, zijn momenteel druk aan het werk een
speelfilm over het wereldberoemde duo van
de grond te krijgen. In de film die gepland
staat voor volgend jaar zullen Tom en Jerry
voor het eerst praten.
Tony Danza, Tony Micelli in De baas in
huis. wil stoppen met de serie. „Ik heb bij
elkaar veertien jaar in twee geweldige series
gespeeld Taxi en Who's the boss?
maar nu is het welletjes. Ik wil een tijdje
rust." Hoewel Tony en Angela aan het eind
van de serie met eikaar in het huwelijk tre
den, ziet het er niet riaar uit dat Danza zal
meedoen aan een vervolgserie over het
echtpaar Micelli.
De afsluitende mini-serie Dynasty zal op 2
en 9 december door Veronica worden uitge-
Jerry binnenkort samen met Tom in een speelfilm.
