Leiden
Neo-nazi's
verspreiden
stickers
ff
Ronald McDonaldhuis bij
Academisch Ziekenhuis
Rommelmarkt populairder dan ooit
Terrein LD blijkt
vervuild met olie
Leidse jongen derde bij
wedstrijd Lego Bouwen
Maandag 21 oktober 1991
DE KINDERKLINIEK van
het AZL krijgt een op
vanghuis voor ouders van
kinderen die in het zie
kenhuis worden ver
pleegd
NIEUWSLIJN
Sociale ontplooiing studenten
Studentenvereniging Augustinus organiseert vanavond een de
batavond over de stelling 'Studenten hebben te weinig mogelijk
heid tot sociale ontplooiing, omdat ze nog maar vijf jaar mogen
studeren'. Voor de stelling pleiten de studenten R. van Grieken
en A. van Leeuwen. Tegenstanders zijn mr. H. van Weeren,
hoofd directie studiefinanciering van het ministerie van onder
wijs en wetenschappen en een nog onbekende medewerker van
het ministerie. De bijeenkomst begint om 21.45 in het Antonius-
clubhuis aan de Lange Mare.
Ambulance oorzaak botsing
Een 22-jarige man uit Warmond heeft een hersenschudding op
gelopen toen hij met zijn auto afgelopen zaterdag tegen een ver-
keerszuil op de Langegracht botste. De Warmonder kwam
vanuit de richting van de Lammermarkt en hoorde bij de Klok-
poort een ambulance met sirene naderen. Daarvoor wilde hij
opzij, maar de achterop komende auto, bestuurd door een 53-
jarige Leidenaar, ging op een andere manier voor de ambulance
uit de weg. Bij de inhaalmanoeuvre botsten de twee flink op el
kaar. De ambulance vervolgde ongestoord zijn weg langs de
brokkenmakers. foto hielco kuipers
Vier keer melding verboden plakken
De racistische stickers die de afgelopen maanden zijn
verspreid in Leiden, zijn afkomstig van de Amerikaanse
National Sozialistische Deutsche Arbeiterspartie Aus-
landorganisation, kortweg NSDAP-AO. Zoals de naam
'NSDAP Overzee' al aangeeft ziet deze neo-nazistische
groepering zichzelf als de opvolger van de NSDAP van
Adolf Hitler, die van 1933 tot 1945 in Duitsland aan de
macht was.
Bij de kinderkliniek in het Aca
demisch Ziekenhuis komt een
Ronald McDonald huis, een
opvanghuis voor familie van
kinderen die in het AZL wor
den behandeld. De directie
van het ziekenhuis en de
stichting Ronald McDonald
kinderfonds hebben daartoè
overeenstemming bereikt
In Nederland zijn tot op he
den vier van deze centra in
Nijmegen, Groningen, Utrecht
en Amsterdam, Een opvang
huis bij het AZL is nodig om
dat in de kinderkliniek patiën
ten uit het hele land en zelfs
het buitenland wordenver
pleegd. Ouders zijn vaak aan
gewezen op verblijf in een ho
tel. Een Ronald-McDonaldhuis
maakt het mogelijk dat de ou
ders vlakbij hun kind verblij
ven. Het is nog niet bekend
wat het opvangtehuis gaat
kosten en waar het wordt ge
vestigd, De plannen bevinden
zich pas in een beginstadium.
Het geld voor het tehuis moet
komen van particulieren,' in
stellingen en bedrijven. Waér
het Ronald McDojialdhuis
komt is al evenmin bekend/:
AZL-woördvoërder Van
Dam verwacht niet dat :dit óp
het AZL-terreinzal kzijn. „Een
dergelijk centrum past niet.}n
het Medi-p^rk,dat op bet
oude ziekennuisterrein komt.
Het kan best op enkele kilo
meters afstand van het zieken
huis worden ingericht. Dat is
bijvoorbeeld ook in Amster
dam het geval",
LEIDEN «KAREL BERKHOUT
Wie de stickers in Leiden heeft
verspreid is onbekend, het poli-
tie-onderzoek ernaar loopt nog.
„De stickers zijn verboden, dus
degene die ze bij zich draagt is
strafbaar en wordt aangepakt",
licht politie-voorlichter H. Lan-
gendoen toe. Op de stickers
staat de tekst 'Buitenlanders er
uit' met een Amerikaans post
busnummer. Deze zomer werd
bij de politie vier keer melding
gemaakt van stickers in de stad.
De NSDAP is vooral actief in
Duitsland en de Verenigde Sta
ten, terwijl de nazi-propaganda
de laatste tijd ook veel wordt
verspreid in de Scandinavische
landen en Oostenrijk. In Duits
land is de NSDAP verreweg de
grootste verspreider van anti
semitisch en nazistisch propa-
ganda-materiaal. De leider van
de NSDAP, Gerhard Lauck, gaat
prat op sterke banden met neo-
nazistische cellen in Duitsland,
die geregeld in het nieuws zijn
met aanslagen op asielzoekers.
Nazi-ideologie
Lauck wordt beschouwd als de
belangrijkste woordvoerder van
de nazi-ideologie in de Verenig
de Staten. Zijn partij streeft naar
een 'nieuwe wereldorde' (de
naam van het blad dat de
NSDAP elke twee maanden ver
spreidt luidt dan ook New Or
der), waarin geen plaats meer is
voor zwarten en joden. „Mijn
doel is de dag te beleven waar
op geen enkele jood nog ergens
ter wereld een belanrijke positie
bekleedt", kondigde hij begin
jaren zeventig aan. De NSDAP
werkt aan 'een wereldwijde na-
tionaal-socialistische blanke re
volutie om de macht van de
blanken in de blanke landen te
herstellen'.
Posters
Gerhard Lauck, die op zijn der
tiende Mein Kampf las, begon
zijn partij in Lincoln (Nebraska)
waar hij brievenbus opende
voor verspreiding van propa
ganda in de Verenigde Staten
en Duitsland. In 1972 werd hij
in Duitsland opgepakt voor de
verspreiding van Nazi-lectuur
en in 1974 moest hij het land
verlaten na een lezing over Hit-
Ier. In 1976 werd hij voor het le
ven Duitsland uitgezet, nadat
de politie 20.000 Nazi-posters
bij hem vond. In 1979 mocht hij
even terugkomen in Duitsland
om te getuigen in het eerste
neo-nazi proces van na de oor-
De NSDAP werkt tegenwoor
dig met de Verenigde Staten als
uitvalsbasis en de financiële
steun van andere Amerikaanse
neo-nazi groeperingen. Behalve
het blad New Order en de Duit
se tegenhanger Kampfruf, ver
spreidt de NSDAP-AO ook pro-
Hitlerboeken, vlaggen met ha
kenkruizen, cassettes met Nazi-
liedjes uit de Tweede Wereld
oorlog, videobanden en nazi
films. Daarnaast staan op het
repertoire antisemitische werk
jes, boeken waarin de massa
moord op de joden wordt ont
kend en stickers. Die stickers
zijn in Leiden inrtiiddels be
kend.
Wanneer het slecht gaat met de economie worden de rommelmarkten, zoals hier in de Groenoordhallen, druk bezocht
FOTO HIELCO KUIPERS
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Opnieuw duizenden bezoekers kwamen het
afgelopen weekeinde af op de halfjaarlijkse,
grote rommelmarkt in de Groenoordhal.
Sommige doorgangen in de toch forse hal
bleken regelmatig te nauw om de grote
stroom kopers en kijkers tegelijk aan bod te
laten komen. Voor tienduizenden guldens
wisselden huisraad, kleding, boeken, pla
ten, verzamelobjecten, keukengerei, ge
reedschap, curiosa of gewoon lekkere troep
van eigenaar.
Het fenomeen rommel- en snuffelmarkt
lijkt niet alleen in Leiden maar in heel Ne
derland populairder dan ooit. Directeur
Linssens van het gelijknamige Roosendaal-
se organisatiebureau, dat onder meer de
markt in Leiden houdt, geeft als belangrijk
ste reden voor het succes, de verminderde
economische situatie in het land. Volgens
hem waren begin jaren tachtig de markten
ook heel populair en ook toen waren de
economische vooruitzichten minder. Dat is
nu, begin jaren negentig, weer het geval.
Turkse medelanders
Naast verzamelaars en dagjesmensen zijn
het nu ook veel mensen met lage inkomens
de rommelmarkten afkomen in de
Dpjes weg te kunnen slepen waar in
de doorsnee winkels veel meer voor moet
worden betaald. Ook relatief veel Turkse
medelanders komen op de markten af of
zijn standhouder. Niet alleen jagen ook zij
op goedkope spulletjes maar ze zijn mees
ters in het afdingen, dat aan elke koop voor
af gaat en een essentieel en niet weg te den
ken onderdeel van de rommelmarkten is.
Vrijwel iedere stad of dorp heeft tegen
woordig haar jaarlijkse, halfjaarlijkse of in
het geval van Leiden zelfs een kleine weke
lijkse markt die een aantal keren per jaar,
zoals het afgelopen weekeinde, wat groter
wordt opgezet.
Dat van een zekere wildgroei sprake is
bleek zondagmiddag op de snuffelmarkt in
de Koudekerkse Poelgeesthal waar een ko
gel kon worden afgeschoten zonder een be
zoeker te raken. De concurrentie van de
Groenoordhal bleek te groot. Om deze ge
brekkige coördinatie te voorkomen, bestaat
sinds jaren 'de Verzamelkrant', een perio
diek waarin alle verzamel- en rommelmark
ten in Nederland en België zijn opgeno
men, mits de organisatoren deze opgeven.
Vier inbraken bij Rosmolen
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
In vier woningen aan de Rosmolen (Merenwijk) is in de nacht van
zaterdag op zondag ingebroken. De politie vermoedt dat het tel
kens om dezelfde dader gaat. In alle vier gevallen werd op dezelfde
manier in de woningen binnengedrongen, namelijk over de af
scheiding heen en door met grof geweld een raam forceren. Uit een
van de woningen zijn 150 cd's plus een platenspeler, sportspullen
en een fototoestel verdwenen. Uit een andere woning is een strijk
bout en een kistje met sierraden weggehaald. Van de andere twee
woningen in nog niet precies bekend wat weg is. Gistermorgen
werd bij een sloot langs de Wassenaarseweg enkele spullen gevon
den die vermoedelijk van inbraken afkomstig zijn. In ieder geval zat
er een cd bij die uit de woning aan de Rosmolen afkomstig was.
'MOOI en LELIJK'
Wat vinden Leidenaars
prachtig of juist
afschuwelijk in hun stad?
Vandaag: H. Budel,
voorzitter van de Stichting
Industrieel Erfgoed
Leiden.
AA Of iets mooi is, dat
hangt nu eenmaal af
van de opinie van de
dag. Waar het om
gaat is of een plaats of gebouw
een historische waarde heeft. In
1825 vond men het Muiderslot
niet meer mooi en moest het
gesloopt worden: de
veilingbrieven lagen al klaar.
Koning Willem I heeft toen
ingegrepen, niet omdat hij het
mooi vond waarschijnlijk, maar
omdat hij de waarde ervan
inzag.
Zo zijn er in Leiden gebouwen
die iets vertellen over de
geschiedenis van de stad, zoals
bijvoorbeeld de
Parmentierpanden aan de
Lammermarkt. Leiden is groot
geworden als een lakenstad,
zodat vooral aan industriële
gebouwen de geschiedenis van
de stad is af te lezen. Zeker nu
de belangstelling verschuift van
politieke naar sociaal-
economische geschiedenis.
Het mooiste gebouw in Leiden
vind ik het pand aan de "Oude
Rijn 86, dat begin jaren twintig
is gebouwd. Het is een
prachtige combinatie van werk
en wonen, met beneden de
werkplaats en boven het
woonhuis. Het pand is één van
de weinige in Leiden dat
gebouwd is in de stijl van de
Amsterdamse School net als het
oude politiebureau. Binnen de
nogal uitbundige stijl van de
Amsterdamse School met veel
versieringen is dit gebouw
bovendien een tamelijk sober
voorbeeld.
Behalve de voordeur is het pand
Gemeente tegen
toewijzing
van zendtijd
Mooi: Oude Rijn 86 in de stijl van de Amsterdamse school.
nog helemaal gaaf en in de
oorspronkelijke staat. De
trapeziumvorm bij de voordeur
wordt verscheidene rhalen
herhaald in de gevel, onder
meer in de vensters. Het motief
van de topgevel komt terug in
het bovenlicht.
Het lelijkste vind ik 'het gat in
de gevels' aan de Aalmarkt, de
parkeerplaats naast Van Bergen
Henegouwen. Ik vind het vooral
lelijk, omdat er iets heel moois
stond. In 1976 werd daar het
Van Nelle-magazijn gesloopt,
het enige voorbeeld van de
Nieuwe Zakelijkheid dat wij in
Leiden hadden. Het was een
gebouw van de architecten
Brinkman en Van Lucht, die
ook de Van Nelle-fabrieken in
Rotterdam ontwierpen.
De Nieuwe Zakelijkheid was
een zeer sobere stroming in de
architectuur en vormgeving, die
zich afzette tegen de
esthetiserende (mooiige) stijl
van onder meer de
Amsterdamse School en De
Stijl. Het Van-Nellemagazijn
aan de Aalmarkt had een heel
speciale belettering, waarbij de
tekst eindeloos in de gevel werd
herhaald. Aan de Lammermarkt
had een heel mooi
gebouw kunnen
staan.
mmermanci
De gemeente gaat in beroep te
gen de beslissing van het Com
missariaat voor de Media om
alle zendtijd die plaatselijk be
schikbaar is aan Omroep Rijn
land toe te kennen. De gemeen
teraad heeft eerder de voorkeur
gegeven aan de Stichting Over
koepelende Omroep Leiden
(SOL).
De gemeente verkiest de SOL
boven Omroep Rijnland omdat
deze omroepinstelling een puur
plaatselijke organisatie is en
louter Leidse programma's wil
maken. De omroeporganisatie
is bovendien heel toegankelijk
voor anderen die programma's
willen uitzenden. De SOL wil
namelijk als vergunninghouder
niet de programma's zelf ma
ken, maar dat anderen laten
doen. Omroep Rijnland daaren
tegen wil als vergunninghouder
ook alle programma's zelf ver
zorgen.
Het Commissariaat voor de
Media geeft er zelf de voorkeur
aan dat de vergunninghouder
ook zorg draagt voor de pro
gramma's. Dat zou meer stro
ken met de bedoelingen van de
wetgever. Om deze reden is de
vergunning aan Omroep Rijn
land toegewezen.
Dat Omroep Rijnland in haar
bestaan wordt bedreigd door
toewijzing van de zendvergun
ning aan de SOL is volgens het
college van B en W niet waar.
Deze streekomroep zou gebruik
kunnen maken van de zendtijd
van de SOL
De behandeling van de het
bezwaarschrift zal naar ver
wachting zeker zo n twee jaar in
beslag nemen. De SOL heeft
enige tijd gelden al beroep aan
getekend tegen de beslissing
van het Commissariaat.
ken zich verder zorgen over het
tekort aan parkeerplaatsen, dat
volgens hen zal ontstaan als het
huidige parkeerterrein wordt
bebouwd.
Het college komt gedeeltelijk
tegemoet aan de bezwaren van
de bewoners. Hoewel het be
bouw beperkt houden tot vier
bouwlagen. Daarmee sluit het
beter aan bij het aangrenzende
univeriteitscomplex, stellen ze.
Eventuele parkeeroverlast kan
worden voorkomen als de werk
nemers van het LD een aantal
plaatsen krijgen toegewezen in
de bewonersgarage aan de Ma
liebaan. Daar is overdag vol
doende ruimte.
Wat er op korte termijn met
de oude woningen aan de Witte
Singel gebeurt, is nog niet hele
maal duidelijk. Wethouder Van
Rij zegde onlangs toe dat de
panden waarin dit iaar al
twee keer brand is uitgebroken
snel gesloopt mogen worden.
Het college valt in het antwoord
op de bezwaarschriften echter
weer terug op zijn oude stand
punt. Dat houdt in dat de hui
zen pas tegen de vlakte mogen
als er meer duidelijkheid is over
de definitieve bouwplannen, of
als de gebouwen een direct ge
vaar voor de omgeving vormen.
Volgens het jongste onderzoek
van Bouw- en Woningtoezicht
zijn de 83 jaar oude panden
weliswaar niet meer geschikt
voor bewoning, maar is er van
instortingsgevaar nog geen
sprake.
Het terrein van het Leidsch
Dagblad is verontreinigd met
olie. Deze krant kan daarom pas
beginnen met haar nieuwbouw-
plannen wanneer de grond is
schoongemaakt. Hoe ernstig de
vervuiling precies is, en op wel
ke wijze het best kan worden
gereinigd, moet nog nader wor
den onderzocht. Voorlopig gaat
het college van B en W er vanuit
dat alle grond die straks bij de
bouw vrijkomt, als verontrei
nigd moet worden beschouwd,
en dus afgevoerd moet worden.
In de bodem onder het Leidsch
Dagblad zijn ook verhoogde
concentraties lood en zink aan
getroffen. Dergelijke stoffen ko
men echter wel vaker voor in
stedelijke gebieden. De lood- en
zinkverontreiniging leveren ook
nauwelijks een bedreiging op
voor de volksgezondheid en
hoeven daarom niet direct te
worden aangepakt. Dit meldt
het college van burgemeester
en wethouders in antwoord op
de bezwaren die tegen het
bouwplan van het Leidsch Dag
blad zijn ingediend.
De directie van het LD wil aan
de Witte Singel, op de plek waar
nu een aantal oude woningen
en de bijgebouwen van deze
krant staan, een nieuw kantoor
gedeelte en ongeveer 75 appar
tementen bouwen. De omwo
nenden zijn niet helemaal ge
lukkig met het plan. Ze hebben
onder meer bezwaren inge
diend tegen de hoogte van het
nieuwe complex, dat uit vijf
bouwlagen zal bestaan. Ze ma-
Leidenaar Camiel van Veltho-
ven heeft zaterdag in Aalsmeer
een derde prijs gewonnen bij de
nationale kampioenschappen
Lego Bouwen 1991. De 9-jarige
scholier van de Dukdalf, die in
9-jarigen
prijs voor
zijn ontwerp 'De familie kip',
waarvoor hij vijf kwartier de ge
legenheid had. Hij kreeg een
helikopter en een pneumatische
graver van technisch Lego ter
waarde
gulden.
bijna vierhonderd
voor de wedstrijd tientallen kin
deren verzameld in drie leef
tijdscategorieën. Zij waren allen
winnaars van lokale wedstrijden
die Lego dit voorjaar in samen
werking met Intertoys organi
seerde. Opnamen van de wed
strijd worden aan het eind van
deze maand in het Veronica-
programma B.O.OÜ. vertoond.