Kunst
Expositie Hagenaars
in Het Oude Raadhuis
Oorlog als zonde
tegen de tijd
Dans meer in de knel
Vrijdag 18 oktober 1991
Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RUSDAM SASKIA STOELINGA Eindredactie: NIEK FAAS Vormgeving: PIET KOOREMAN
9
NIEUWSLIJN
Cherry Duyns in sociëteit De Burcht
LEIDEN De schrijver en documentairemaker Cherry Duyns,
die vooral bekendheid verwierf met het theatrale cabaret 'He
renleed' en zijn documentaires voor de VPRO-televisie, zal op
vrijdag 25 oktober, in sociëteit De Burcht, ingaan of zijn werk als
documentairefilmer. Duyns zal zijn werk toelichten met tal van
videovoorbeelden uit eigen archief. Ook zijn literaire werk zal
daarbij ter sprake komen. Aanvang 20.15 uur, Burgsteeg 14, Lei
den. Kaarten zijn in de voorverkoop verkrijgbaar bij de boekhan
dels Kooyker, De Kier en Zandvliet.
Cannibal Corpse in Scum
KATWIJK De Amerikaanse death metal-formatie Cannibal
Corpse speelt op zaterdag 19 oktober in het hardrockcentrum
Scum, aan de Noordduinseweg in Katwijk. In het voorprogram
ma staat de Franse formatie Loudblast. Aanvang 20.00 uur.
Concert Bertje Beenen's Bloedgroep
HILLEGOM De Nederlandstalige rockgroep 'Bertje Beenen's
Bloedgroep' treedt zaterdag 19 oktober op in Solution aan de
Van de Endelaan 7 in Hillegom. De zaal gaat open om 21.00 uur.
Vereniging voor de kunsthandel
AMSTERDAM Tijdens de Nationale Kunst- en Antiekbeurs in
de Amsterdamse RAI is deze week de Nationale Vereniging voor
de Kunsthandel (NVK) opgericht. De nieuwe vereniging heeft tot
doel de binnenlandse- en buitenlandse belangen te behartigen
van Nederlandse kunsthandelaren, antiquairs en galeriehou
ders. Aanleiding voor de oprichting van de NVK is de toenemen
de behoefte van handelaren aan een vereniging die alle discipli
nes omvat. Het WK wil ook, al dan niet in samenwerking met
bestaande organisaties, een platform zijn voor overleg met over
heden, of bestaande branche-organisaties.
Mathilde Santing met bigband
MAASTRICHT - Tijdens het tweede Jazz Mecca, het grote Maast
richtse jazzfestival; zal Mathilde Santing voor het eerst in haar
carrière optreden met een bigband, de Amerikaanse Philip Mor
ris Superband. Momenteel repeteert de Amsterdamse zangeres
met het zeventienkoppige orkest in New York. Tijdens het North
Sea Jazz Festival kreeg Santing in juli veel lof van buitenlandse
impressario's. Veronderstelt wordt dat Mathilde Santing na haar
primeur, op zaterdag 26 oktober, mogelijk zal doorbreken op de
Amerikaanse markt.
BEELDENDE KUNST
RECENSIE MARTINE BALLAST
Expositie: olieverfschilderijen van Rob Lü-
ling en houtsculpturen van Gé Witmaar
Gezien: Het Oude Raadhuis, Dorpstraat
Het Oude Raadhuis in War
mond heeft iets. Gelegen aan de
Dorpsstraat in Warmond,
ademt het pand iets statigs uit.
Een chique bordes leidt naar de
ingang. In twee mooie lichte
ruimtes is nu werk te zien van
twee kunstenaars, Rob Lüling
en Gé Witmaar. Twee tegenpo
len. Het enige wat ze gemeen
hebben is hun geboorteplaats
Den Haag.
Rob Lüling schildert. Nog niet
zo lang. Hij werkte eerst met
klei, maar miste 'de kleur'. Hij
debuteert nu in Warmond met
16 abstracte schilderijen. Gé
Witmaar is een wat oudere rot
in het vak. In en buiten de regio
werden zijn werken al vaak ten
toongesteld.
Het werk van Lüling doet qua
techniek wat Pollock-achtig
aan: klodders, strepen en kras
sen. Twee kleinere werken uit
1991 springen er vergeleken
met de andere uit. Ze zijn an
ders van kleur en doen even
wichtig aan. Blauw, groen en
wit overheersen. Geen klodders
en gekras, maar grotere vlakken
dunne verf. Op enkele werken is
nog wat te zien van Lüling's
klei-verleden. Hij doorbreekt
daarop de twee-dimensionali-
teit van het doek door klei aan
te brengen.
Waar bij Lüling niets herken
baars in zijn werk is te zien, zijn
de houten beelden van Witmaar
juist allemaal figuratief. Ze heb-,
ben met mensen te maken en
doen bij de eerste indruk
oubollig aan. Misschien kom
dat wel door het materiaal. Wit
maar lijkt de voorkeur aan ei
kenhout te geven en van eiken
hout moet je houden.
In twee werken is Witmaar
bezig met 'het naar boven klim
men'. In 'De klim naar de weer
klank' klimmen drie figuren
langs het touw naar de klepel
van een torenklok. En in 'De ei
gen plaats vindend' klimmen of
zitten vijf figuren op de sporten
van een in de ruimte hangende
ladder. Grote houten raamwer
ken vormen het geraamte waar
in deze beeldhouwwerken aan
een touw zweven. Ze leiden de
aandacht erg af van waar het
nou eigenlijk om gaat.
Toch maakt Witmaar het
weer goed: een klein beeldje
van ebbenhout beeldt een
staande vrouw uit, met haar ar
men langs het lichaam. De vor
men van het lichaam worden
slechts geduid. Het hoofdje is
klein en glad en geeft het beeld
een teder accent. Klein maar
fijn.
Expositie Thom Vink in Legermuseum
BEELDENDE KUNST
RECENSIE ANNEMIEK RUYGROK
Thom Vink. oorlogsschilder. Tentoonstel
ling van schilderijen en tekeningen ge
maakt in Noord-lrak,
Te zien: tot 1/12, di. t/m za. 10-17 uur.
zo. 13-17 uur. Legermuseum, Korte Geer
Delft.
Begin juni vertrok de Leidse
kunstenaar Thom Vink, in op
dracht van het Delftse Leger
museum, naar Noord-lrak om
daar de handelingen van het
elfde Geniehulpbataljon gade te
slaan. Met behulp van foto's en
snelle schetsen legde hij vast
wat daar in Zakho ten behoeve
van hulp aan Koerdische vluch
telingen werd verricht. Na twee
weken keerde hij terug en werk
te zijn schetsen uit. Het resul
taat daarvan is tot 1 december
in het Legermuseum te zien.
'Thom Vink, oorlogsschilder'
is de expositie gedoopt. Maar de
term oorlogsschilder vind ik in
dit verband wat overtrokken,
aangezien Vink moest vastleg
gen wat er aan uredeshulp tot
stand kwam. Een oorlogsschil
der, zo leren we uit de historie,
trok, soms met gevaar voor ei
gen leven, mee met de troepen
aan het front en legde daar de
oorlogsgruwelen met potlood
en penseel vast. Omdat er nog
geen andere media waren.
KCO wil in top 5
orkesten blijven
Het Koninklijk Concertgebouw
orkest (KCO) behoort tot de top
vijf van internationale orkesten
en wil dat graag zo houden.
Hiertoe heeft de directie een
aantal beleidsvoornemens aan
gekondigd voor de periode
1993-1996. Het KCO vindt een
orkestbezetting van 115 musici
noodzakelijk, omdat dan „zon
der overbelasting als gevolg van
personeelstekort de brede mu
zikale traditie van het KCO kan
worden voortgezet en uitge
breid".
Óp dit moment worden ne
gen boventallige musici via
sponsors betaald. Een onjuiste
situatie, zo oordeelt het KCO.
Verder moet het tekort van 2,1
miljoen gulden, over de periode
1987-1990, worden terugge
drongen. Om de tekorten op te
lossen, vreest het orkest zijn
prijzen te moeten verhogen.
Het orkest wil zijn muzikan
ten beter betalen. Bij het minis
terie van WVC is daartoe het
verzoek gedaan de subsidie met
een miljoen gulden te verhogen.
WVC betaalt nu ongeveer 4,5
miljoen gulden aan het orkest.
Ook bij de gemeente Amster
dam is een subsidieverzoek ge
daan. Amsterdam draagt voor
ongeveer 8 miljoen gulden bij
en dat wil het KCO graag met 2
miljoen gulden verhoogd zien.
Maar sinds de Tweede We
reldoorlog en zeker Vietnam,
zitten oorlogscorrespondenten
op het vinketouw en registreren
fotografen en cameramensen
voorzover de legerleiding dat
overigens toelaat de oorlogs
handelingen.
De opdracht aan Vink moet
dus worden gezien als een ana
chronisme. als een zonde tegen
de tijd. Het resultaat is er naar
en dat is zeker niet denigrerend
bedoeld. De gebruikte 'ouder
wetse' methode geeft, na al het
oorlogsgeweld dat we uit de
Golf via de huidige media kon
den verorberen, iets verstilds
weer. 'The day after', na lucht
aanvallen en kanonnenvuur. Als
vredestroepen de rotzooi die
hun collega's hebben aange
richt, kunnen opknappen.
In elf schilderijen wordt een
beeld geschetst van aankomst
van de manschappen, wachten
de soldaten, konvooien. En ver
volgens een graafmachine, een
tentenkamp, een uitkijktoren.
De kop van een oudere Koerd,
berustend, tegenover het gelaat
van een jonge vrouw met angst
en vertwijfeling in haar ogen.
Het is bizar, omdat het zo kleur
rijk is. Dikke, zwarte lijnen, in
gekleurd met groen, blauw en
rood, tegen een vlakke, ge
poetste achtergrond. Alle schil-
Het gelaat van een jonge Koerdische vrouw met angst en vertwijfeling in haar ogen. Het is bizar, omdat het zo kleurrijk is. Schilderijen e
gen van Leidenaar Thom Vink in het Legermuseum te Delft.
derijen zijn zonder titel, omdat
ze genoeg zeggen over wat er
daar gebeurde. Drie mannen
met gasmaskers op, als vreemd
soortige dieren. Omdat er toch
weer luchtalarm was. En Vink
schetste, maar had geen be
scherming in de vorm van zo'n
masker. Verderop vinden we fo
to's van soms deerlijk verminkte
Koerden. Gruwelijk, allicht,
maar door wat er al tijdens de
oorlog in kranten en tijdschrif
ten aan het oog voorbijging, zijn
ze niet méér dan de zoveelste
toevoeging aan wat we al wis
ten: dat de gevolgen van een
oorlog afschrikwekkend zijn.
Vink maakte ook dagboek
aantekeningen. kleine schetsen,
poppetjes meer. Ook die han
gen er en ze vormen de over
gang naar zijn houtskoolteke
ningen, die in al hun eenvoud
indrukwekkend zijn te noemen.
Troosteloos, zo schetst Vink het
kampement. De primitieve
veldkeuken, de wateropslag, do
zen met mineraalwater. Hier
manifesteert zich het anachro
nisme in de beste zin van het
woord. En al zijn de onderwer
pen minder gruwelijk, de teke-
AMSTERDAM 'Gezicht op Keulen', een schilderij van James Webb uit 1870, is één van de schilderijen die binnenkort wordt geveild bij So
theby's in Amsterdam. Op 5 november is er bij het Amsterdamse veilinghuis een grote veiling van 19de eeuwse schilderijen waarvoor erg veel
belangstelling bestaat. foto anp
ningen doen denken aan wat
sommige slachtoffers van de
Nazi's in de concentratiekam
pen op papier zetten: zwarte lij
nen. een grauwe achtergrond,
de somberte van de oorlog en
zijn verschrikkingen. Méér dan
foto's of televisiebeelden geven
deze tekeningen de ontredde
ring weer die een oorlog teweeg
brengt
Nieuwe komedie
van Annie
M.G. Schmidt
AMSTERDAM ANP
Annie M.G. Schmidt schrijft
momenteel een nieuw blijspel,
het eerste sinds 1979 bestemd
voor de ongesubsidieerde sec
tor. Gislebert Thierens produ
ceert het stuk dat in oktober
1992 in premiere gaat.
Het stuk heet 'We hebben sa
men een paard'. Producent
Thierens omschrijft het als een
„typisch Hollandse komedie.
Schmidt heeft het toneelstuk
speciaal geschreven rond Trudy
Labij en Annet Nieuwcnhuyzen,
haar lievelingsactrices", zegt
Thierens. Verder wil hij over de
inhoud nog niets anders kwijt
dan dat de personages beiden
„hetzelfde paard hebben en be
rijden".
Hoofdrolspelers Labij en
Nieuwenhuyzen spelen dit sei
zoen ook in ongesubsidieerde
produkties van Thierens. De re
gisseur zal volgende week be
kend worden gemaakt. Vervol
gens worden nog acteurs bij
drie andere rollen gezocht.
Het laatste blijspel van Annie
M.G. Schmidt dat in de onge
subsidieerde sector werd uitge
bracht was 'Er valt een traan op
de tompoes' uit 1979, overigens
ook een co-produktie van Thie
rens. Dat stuk werd drie jaar la
ter nog eens herhaald.
EXPOSITIES
LEIDEN
BLEIJENBERG LIJSTEN
Breestraat 113, Beelden en kleinpas-
tiek van Gerard Brouwer, tot 24/10;
di t/m za 9-18 uur, do 9-21 uur. eer
ste zondag van de maand 12-17 uur.
FOTOGALERIE DE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1. 'Sporen van Avon-
KUNSTUITLEEN
Lammermarkt 35, Expositie van Fred
van der Linde, tot 7/11-, wo t/m za
14-17 uur, do ook 19-21 uur.
ART ACRYLAAT
Nieuwstraat 53/a, Plexiglas objecten
van Chris Fokma, tot 3/11wo en za
12-17 uur. do 19-21 uur.
ANTIQUARIAAT VAN PADDENBURGH
Diefsteeg 14. olieverfschilderijen uit
Tanzania, tot 15/12; di t/m vr 13-18,
dotevens 19-21, za 12-17, zo 20/10
10-18 uur.
PIJPENKABINET
Oude Vest 159/a, Langste klei-pijp
ter wereld, tot 1/11; zo 13-17 uur.
ARS STUDIO
Pieterskerkgracht 9, tekeningen en
rijen van Elbert Ploos van Am-
13-16 u
GALERIE AZL
Rijnsburgerweg 10, gebouw 1, ten
toonstelling van Medicom fotocollec
tie. tot 28/10, dag 10-17 uur.
STELLING
Burgsteeg 14, schilderijen van Phil
Bloom, tot 11/11; do t/m za 14-18
uur. zo 14-17 uur.
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKENKUNDE
Steenstraat 1, 'Maya's van Mexico',
tot 30/12.
GALLERIA PROPITIA
Levendaal 119, 'Grafiek' van de
Zweedse Jan Peterson, tot 2/11do vr
zazo 13-18 uur.
GALERIE TIME IS ART
Nieuwstraat 10, 'Dreamings in Acry
lic 3'. hedendaagse kunst uit de Wes
tern Desert, gemaakt door de aborigi
nes. Australië, tot 3/11.
DE WAAG
Aalmarkt 21, Tropisme 8, expositie
2, werk van beeldend kunstenaar Do
minique Pelletey, tot 3/11wo t/m vr
12-17, za 11 16. zo 12-16 uur.
GALERIE LAK
Clevermgaplaats 1. werk van Gerrit-
GEBOUW RIJNSTAETE
Prins Bernhardlaan 10, werk van An-
genelle Thijssen en Wies Dur-Verhoe-
Pnnses Irenelaan 88, schilderingen,
tekeningen en objecten van Marieke
van Amerom, tot 8/11; wo t/m za 12-
17 uur. vr 19-21 uur.
HOFMAN VAN DER ZEE
Hooftstfaat 235, olie op papier,
aquarel en grafiek van Jeroen Krabbé,
tot 30/10; wo do za 13-17 uur. vr 13-
21 uur.
HAZERSWOUDE
GALERIE LAERKEN
Bent 2, beelden van Theo Germann,
olieverf van Hans Morten, en werk
van John Hansen, Martha Zwart en
Godske Bruun, tot 28/10.
KATWIJKS MUSEUM
Voorstraat 46. 'Land en zee rond Kat
wijk', werk van 11 leden van de Ver
eniging van Wassenaarse Beeldende
Kunstenaars, tot 17/11do t/m za
10-12 en 14-17 uur.
GALERIE KRAIJENOORD
Pr. Marijkelaan 21, verkoopexpositie
van schilderijen uit deze en vorige
eeuw. tot 31/^2; za 11-19 uur.
LEIDERDORP
OPENBARE BIBLIOTHEEK
Cor Gordijnsingel 3, 'Huizen in boe
ken', werk van Ank van Wieringen, tot
n Pauline
Weber en beelden van Brigitte Wa
woe, tot 4/11; do zazo 13.30 16.30,
dotevens 19.30-21.30 uur.
'T HUYS DEVER
Heereweg 349/a. werk van Peter
Nieuwendi|k uit Hillegom, van 20/10
tot 4/11; dagfbeh ma) 14-17 uur
N00RDWIJKERH0UT
n Annemarieke van den Bosch,
19/10 tot 9/11; ma t/m vr9-12en
14-16 uur.
GALERIE HOFSTRAAT
Hofstraat 5. werk van de Koreaanse
kunstenaars Park, Chul en Young II.
Jang, tot 3/11do en vr 14-19 uur, z<
DEN HAAG ANP
VOORSCHOTEN
tel en litho's van Alfred Rozelaar
Green en bronzen sculpturen van R
Dado, tot 20/10; wo en do 13-17
uur. vr en za 11-17 uur
HET OUDE RAADHUIS
Dorpstraat 36, olieverfschilderijen
van Rob Lüling en houtsculptures va
Gé Witmaar, tot 7/11.
WASSENAAR
RAADHUIS DE PAAUW
Raadhuisiaan 22, 'Zee. strand en
duin in de Nederlandse Romantiek,
werk van diverse kunstenaars, tot
11/11; dl t/m vr 10-16 uur. zazo 12
16 uur.
tot 18/11; ma t/m vr 9-16 u
Hoewel het qua kwaliteit, aan
bod en belangstelling goed gaat
met de dans in Nederland,
komt deze kunstsector met na
me door de te krappe financiën
steeds meer in de knel. Dat stelt
het Dansplatform, waarin vijf
organisaties op het gebied van
de dans zitting hebben. Verrui
ming van de middelen zou dan
ook onontbeerlijk zijn.
Gisteravond presenteerde het
Dansplatform in Den Haag een
'dansbrochure' met aanbevelin
gen om de dans tot verdere
bloei te brengen. In de eerste
plaats moeten de gezelschap
pen de beschiking krijgen over
een soort van 'reservebank'.
Door een tekort aan vervangers
gaan geblesseerde dansers nu
vaak te vroeg weer aan de slag.
Dansers lenen van andere ge
zelschappen stuit natuurlijk ook
op allerlei moeilijkheden.
Dan moeten de kleinere groe
pen, die op incidentele nasis
worden gesubsidiëerd, de kans
krijgen toch echte blijvende en
sembles te vormen. Dat hechte
re samenwerking tussen de
dansers zal als vanzelfsprekend
leiden tot een grotere kwaliteit
van het gebodene. Ook moeten
de gezelschappen voldoende
personeel hebben voor organi
satorische. publicitaire en mar
ketingtechnische ondersteu
ning.
Het budget voor incidentele
produkties moet worden ver
hoogd. vindt het platform ver
der. en de arbeidsvoorwaarden
dienen op een behoorlijk ni
veau te worden gebracht. Dit
punt heeft overigens al de aan
dacht van minister D'Ancona
van Cultuur.
De danswerkplaatscn moeten
beter worden ingericht en op
leidingen dienen beter aan te
sluiten bij de praktijk, aldus het
platform. Er dient ook een
structureel aanbod te komen
van opleidingsmogelijkheden
voor choreografen. Het plat
form doet de aanbevelingen in
de hoop dat die zullen worden
meegenomen in het Kunsten
plan 1993 - 1996.