Binnenland
Infiltratie van mafia
niet onder controle
CDA in Senaat zal
buigen voor kabinet
VNG eist vaste prijs
van papierindustrie
'Wij krijgen achteraf meestal gelijk'
BAT houdt vast aan
sluiting van fabriek
Ministerie kort ten
onrechte kamerleden
Vrijdag 18 oktober 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (chef) PATRICK VAN DEN HURK SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER MARCOT KLOMPMAKER Vormgeving: JAN KUNGE
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Marine schorst 'bordeelofficieren'
Twee officieren van de Koninklijke Marine zijn geschorst in ver
band met hun betrokkenheid bij de exploitatie van een bordeel
in Den Helder. De marine bekijkt in opdracht van minister Ter
Beek van defensie of de twee kunnen worden ontslagen. De
schorsing volgt op vragen van het GPV-kamerlid Van Middel
koop. Tegen een officier van de Koninklijke Landmacht loopt
nog een onderzoek. Hij wordt ervan verdacht een escort-service
te leiden vanuit de legerplaats Almelo. Het gemeentebestuur
heeft die zaak bij het ministerie aangekaart.
Huurwaardeforfait minder omhoog
De verhoging van de belastingtoeslag voor eigenaar-bewoners
van huizen (het huurwaardeforfait) valt op 1 januari 1993 waar
schijnlijk minder hoog uit dan eerder was voorzien. Reden is dat
de inflatie dit jaar hoger uitvalt. Het kabinet rekende op 2,5 pro
cent inflatie, dat wordt vrijwel zeker 3 procent of meer. Dat leidt
tot een beperking van de verhoging van het forfait, die eerder op
0,4 procent was bepaald. Volgens minister Kok van financiën
wordt medio volgend jaar bekeken met hoeveel het forfait op 1
januari 1993 stijgt.
Ontsnapte gepakt bij verkeerscontrole
De Rotterdamse politie heeft gisteren tijdens een verkeerscon
trole een 30-jarige man aangehouden die twee weken geleden
ontsnapte uit het Huis van bewaring De Schie in Rotterdam. De
man kon De Schie onopgemerkt verlaten omdat een broer zijn
plaats had ingenomen. Hij zat en zit opnieuw in De Schie in af
wachting van de beslissing op een uitleveringsverzoek van de
Verenigde Staten. De Amerikaanse justitie verdenkt hem van het
smokkelen van drugs van Suriname naar de VS. De ontsnapping
zorgde voor grote ergernis bij de Rotterdamse politie. Zij had
een tip over de op handen zijnde ontsnapping doorgegeven aan
de Centrale Recherche Informatiedienst.
Gelderland gaat biologisch eten
De bedrijfskantine van de provincie Gelderland zal volgende
week uitsluitend biologisch verantwoorde produkten verkopen.
Gedeputeerde Staten nemen de meerkosten van dit voedsel,
naar schatting vijftienhonderd gulden, voor hun rekening. Tij
dens de biologische week zullen verschillende organisaties voor
lichting geven over hun produkten. De provincie Gelderland is
het eerste 'bedrijf in Nederland waar een compleet assortiment
biologische produkten in de kantine verkrijgbaar is. Als het ex
periment aanslaat zal het bedrijfsrestaurant biologische produk
ten in het standaardassortiment opnemen.
Kaland vindt plan-Simons-crisis waard
De CDA-fractie in de Eerste Ka
mer zal wijken voor het machts
woord van het kabinet. Fractie
leider Kaland vindt echter dat
een kabinetscrisis tot de moge
lijkheden blijft behoren. „Het
moet kunnen dat een kabinet
een keer valt door de opstelling
van de Eerste Kamer. Dan moet
het wel gaan om een belangrijk,
principieel wetsvoorstel", aldus
de CDA'er.
Kaland heeft dat gezegd in
een vraaggesprek met het Eind-
hovens Dagblad van gisteren.
De fractieleider ontkende echter
dat hij daarmee toch zou heb
ben gedreigd met een kabinets
crisis rond het plan-Simons. „Ik
ben mij daar niet van bewust",
aldus het Eerste-kamerlid.
Zoals bekend heeft de CDA-
fractie in de Senaat grote be
zwaren tegen het plan-Simons.
Na een gesprek met de staatsse
cretaris van volksgezondheid
liet Kaland gisteravond weten
dat zijn fractie de plannen 'on
bevooroordeeld' zal bekijken.
Simons zelf wilde niet op zijn
gesprek met Kaland of de publi-
katie ingaan.
Op de vraag of het plan-Si
mons, of de Wet op de basisvor
ming in het onderwijs tot de ca
tegorie horen waarover een ka
binet in de Senaat zou moeten
kunnen struikelen zegt Kaland
in het Eindhovens
„Het nieuwe systeem van ziek
tekostenverzekering grijpt diep
in in ons systeem van voorzie
ningen. Daar zijn veel mensen
van afhankelijk. Ook de basis
vorming is voor ons een zwaar
principieel punt".
In de krant merkt Kaland ech
ter ook op het „jammer" te vin
den dat de oppositie in de Eer
ste Kamer het CDA steunt in be
zwaren tegen bepaalde wets
voorstellen. „Daardoor komen
wij altijd direct in problemen.
Want dan is er een meerderheid
in de Senaat tegen. Wanneer
het kabinet op zo'n moment
met een crisis dreigt, kunnen
wij onze opvattingen niet over
eind houden".
Kaland ontkent een 'politiek
saboteur' te zijn. Voorts merkt
hij op dat er „echt een hele an
dere situatie ontstaat wanneer
een kabinet zegt dat een ver
werping door de Eerste Kamer
onaanvaardbaar is. Je moet je
dan drie keer bedenken. Het is
bestuurlijk en politiek heel ne
gatief om een kabinet naar huis
te sturen".
Kaland: „Als blijkt dat je op
vattingen vaak afwijken van die
van de Tweede Kamer kom je
voor een nieuwe afweging te
staan. Wat is belangrijker: je ei
gen opvattingen of de loyaliteit
aan het kabinet?"
Fabrikanten willen juist verlaging
De Vereniging van Nederlandse
Gemeenten (VNG) eist dat de
papierindustrie de garantie
geeft dat ingezameld oud papier
daadwerkelijk wordt afgeno
men. Milieuminister Alders
moet de papierindustrie daar
toe verplichten, aldus de VNG
in een brief aan de minister.
De VNG vraagt van de papier
industrie een toezegging dat het
ingezamelde oud papier zonder
limiet en ongesorteerd wordt af
genomen. Bovendien moet de
achterban van de Nederlandse
Vereniging van Groothandela
ren in Papierafvallen toezeggen
dat de prijsafspraken daadwer
kelijk worden gerespecteerd, al
dus de VNG.
Maar de papier -en kartonin
dustrie liet gisteren al weten
niet langer bereid te zijn om
zoals het afgelopen half jaar
zes cent per kilo oud papier te
betalen. „De prijs moet weer op
het normale marktniveau ko
men". aldus de Vereniging van
de Nederlandse Papier- en Kar
tonfabrieken (VNP). De VNP
wijst daarbij onder meer naar
de prijs in Duitsland: één cent
per kilo.
Alleen met de door haar ge
wenste toezeggingen is de VNG
echter bereid om de afspraken
te verlengen die tot 1 oktober
dit jaar golden. Met name in het
oosten van het land stagneert
de afname van bepaalde soor
ten papier. Niettemin gaan ge
meenten nog steeds door met
het gescheiden inzamelen van
oud papier, omwille van het
milieu, aldus de VNG.
Onderzoek zal nog lange tijd vergen
De Surinaamse drugsmafia infiltreert niet alleen bij de
Nederlandse politie, maar ook op relevante posities in
andere overheidsdiensten en het bedrijfsleven. Hoe ver
de mafia bij deze diensten en ondernemingen is geïnfil
treerd, is nog onduidelijk. Het onderzoek daarnaar zal
veel tijd vergen.
DEN HAAG GPD
Dat melden de ministers Dales
van binnenlandse zaken en
Hirsch Ballin van justitie in een
een brief waarover de Tweede
Kamer gisteravond heeft ge
sproken.
Volgens beide ministers zijn
de infiltratiepogingen bij de po
litie inmiddels min of meer on
der controle. „De omvang en de
hoofdkenmerken" zijn bij de
Binnenlandse Veiligheidsdienst
(BVD) bekend, aldus Dales. De
conclusie van beide bewindslie
den is dat de integriteit van de
politie nog niet wezenlijk is
aangetast.
Duidelijk is wel dat het aantal
geslaagde infiltraties bij andere
overheidsdiensten en het be
drijfsleven vooralsnog geringer
is dan het aantal gesignaleerde
en verhinderde pogingen. „Ge
zien de aard en de complexiteit
van het probleem zal het onder
zoek naar de werkelijke omvang
de nodige tijd vergen," aldus
Dales en Hirsch Ballin.
In maart van dit jaar is een
bestrijdingsplan opgesteld. De
BVD, de Criminele Recherche
Informatiedienst (CRI) en de In
lichtingendienst Buitenland
(IDB) werken op basis van dat
plan intensief met elkaar sa
men. Voor Nederland staat in
middels vast dat legerleider
Desi Bouterse een belangrijke
rol in de drugshandel speelt.
De Tweede Kamer was zeer
ontstemd over het feit dat beide
ministers zich zo op de vlakte
houden over de aard en om
vang van de infiltratie. Vrijwel
££?NST HlCSCH BALLIN
alle partijen hadden het over
een wezenlijke bedreiging van
de democratische rechtstaat en
vonden dat de hoogste prioriteit
gegeven moet worden aan het
uitroeien van het probleem.
„Wanneer de georganiseerde
misdaad door middel van om
koping, infiltratie en intimidatie
haar tentakels tot in de Neder
landse overheid krijgt, dan is
dat. een belangrijke bedreiging
van de democratische rechtsor
de," aldus D66-Kamerlid
Wolffensperger.
Dijkstal (WD) en Stoffelen
(PvdA) vinden dat de ministers
het probleem in de brief gerin
ger afdoen dan het in werkelijk
heid is. „Het gaat niet om india
nenverhalen. Er is met succes
getracht te infiltreren in het
overheidsapparaat. Dat is een
bedreiging van de rechtstaat."
CDA-Kamerlid Van der Heij
den trok fel van leer tegen beide
ministers. Hij vond dat in de
brief de suggestie wordt gewekt
dat mensen met een andere
huidskleur uit Suriname ver
dacht zijn. Dales ontkende dat
ten stelligste. Zij wees er ook op
dat er geen aanleiding is voor
„algemene verdenking van le
den van een bepaalde bevol
kingsgroep. Het personeelsbe
leid van de overheid, dat is ge
richt op het in dienst nemen
van meer mensen met een bui
tenlandse of overzeese achter
grond, wordt dan ook gewoon
doorgezet.
'-m
NCB-directeur Rabbae over minderhedendiscussie:
Een spandoek in de storm. Dat was gisteren een van de protest-uitingen die staatssecretaris Heerma van volkshuisvesting kreeg te verduren bij de
opening van de Kamebeektunnel in Zwolle. Naast studentenprotesten tegen de huursverhoging, werd de openingshandeling omlijst door demon
strerende Zwollenaren die de tunnel veel te duur vinden. foto anp Raymond rutting
UTRECHT WENDY KIND
ANP-VERSLAGGEVER
„Hébben migranten hier ooit gedemon
streerd tegen de Nederlandse rechtsorde?
Of tegen de Nederlandse regels en nor
men? Wij zijn de laatsten om daar tegen te
zijn. Waarom moet minister Dales er dan
zo nadrukkelijk op wijzen dat wie zich te
gen die regels verzet, hier niet thuishoort?
„Ik ken mevrouw Dales. Ik verdenk haar
nergens van. Haar opstelling van de laatste
twee weken vind ik echter wat vreemd. Die
opmerkingen gaan in de richting van Bol-
kesteins bizarre uitspraken."
Aan het woord is de 50-jarige Mohamed
Rabbae. Sinds negen jaar is hij directeur
van het Nederlands Centrum Buitenlanders
(NCB) in Utrecht. Toen vorige week de
Tweede Kamer instemde met het kabinets
voorstel om het naturalisatiebeleid te ver
soepelen, trakteerde hij zijn personeel op
gebak.
Want Rabbae is blij: „Dat kabinetsbeluit
is het resultaat van vijftien jaar doordram-
men. Het versterkt de rechten van migran
ten die al langer in Nederland wonen. Het
regelt verblijfsrecht, sociale zekerheid,
stemrecht en bovendien krijgen migranten
overal in Europa een gelijke rechtspositie.
Gelijke rechten en kansen, integratie dus ei
genlijk."
Later in het gesprek zegt Rabbae glimla
chend dat „wij achteraf vaak gelijk krijgen.
Als je ze maar de instrumenten aanreikt en
zelf methodes ontwikkelt, dan werkt het
heus wel".
Integratie: het woord is de afgelopen we
ken wel vaker gevallen. Zeker nadat WD-
leider Bolkestein het op een congres in Lu-
zem tot zijn stokpaardje maakte. Het in Ne
derland gevoerde minderhedenbeleid heeft
sindsdien nog nooit zo in de belangstelling
gestaan.
De WD-leider stelde dat moslims in Ne
derland zich zullen moeten aanpassen aan
de Nederlandse waarden en normen. En
Dales, coördinerend minister voor het min
derhedenbeleid, benadrukte later dat er „in
ons land regels zijn die voor allen gelden".
Rabbae's oordeel over Bolkesteins relaas
is hard: „Hij wilde een thema aanpakken.
Als liberaal denker die wat in zijn mars
heeft, die boeken leest en naar toneelstuk
jes gaat. Hij pakte de moslims aan en dis
kwalificeerde meteen een hele groep. Niet
op een analytische manier, maar op een
populistische en laag bij de grondse." Bol
kestein was zich waarschijnlijk niet bewust
van dat effect, denkt Rabbae. „Maar alles
duidt er op dat hij politieke munt uit zijn
opmerkingen heeft willen slaan."
De NCB-directeur voorspelt dat de WD
met zijn verhaal niet alleen verbitterde
PvdA-kiezers naar zich toetrekt, maar nu
ook de eigen kiezers „met Janmaat-achtige
ideeën binnen zijn partij heeft weten te
houden". Het zou hem niet verbazen als
Bolkestein eveneens 'politiek gescoord'
heeft in een heel andere hoek. Hij vreest dat
aanhangers van de ultra-réchtse Centrum
democraten naar de WD overstappen. Om
dat die partij groter en dus machtiger is
maar toch ongeveer hetzelfde wil: „Krachti
ger optreden. In een veel beschaafder ka
der, dat wel."
Minister Dales heeft Bolkesteins hand
schoen opgepakt. Nederland maakt zich op
voor een breed opgezet 'Nationaal Debat'
over de integratie van minderheden. Om
wolligheid en ongecontroleerd gepraat te
voorkomen, moet er in dat debat overeen
stemming zijn over de aanpak van vier a vijf
concrete problemen, heeft Rabbae geadvi
seerd.
Wie moet er eigenlijk confereren? Rab
bae: „Voor mijn part Lubbers. De burge
meesters van de grote steden, werkgevers
en werknemers en natuurlijk migranten
zelf." Agenda? „Een herinrichting van het
onderwijs, met meer aandacht voor de indi
viduele leerling. Want hoewel steeds meer
buitenlandse jongeren een universitaire
studie beginnen, verlaat nog steeds 80 pro
cent van de jongeren in de grote steden de
beroepsopleiding voortijdig."
Verder moet volgens hem concreet wor
den gepraat over werkloosheid onder mi
granten. Doel moet zijn die binnen vijf jaar
terug te brengen van de huidige 50 procent
tot 20 procent. Ook het huisvestingsbeleid
moet wat Rabbae betreft hoog op de agen
da: „Het automatisme achter het huisves-
ringsloket 'Oh, jij bent een Marokkaan,
ga maar in een volkswijk wonen wonen'
moet weg. Iemand die in een wijk met
vooral Nederlanders wil wonen, krijgt daar
nu niet de kans voor
Tot slot zou het Nationale Debat moeten
gaan over wat Rabbae als de belangrijkste
poot van het beleid in de komende tien jaar
ziet: preventie. Opvang van nieuwkomers,
goed onderwijs en voldoende Nederlandse
taalcursussen voor deze groep. De wacht
lijsten voor dergelijke cursussen zijn nog
steeds te lang. „Pas als je die problemen
aanpakt, bestaat de kans dat de werkloos
heid onder migranten teruggaat naar nor
male proporties."
Werknemers van sigarettenfabriek BAT ondersteunden gistermiddag
met een massale opkomst en protestborden hun eisen bij de Onderne
mingskamer. foto ANFtO ROS c cro£s
AMSTERDAM ANP
De directie van de sigarettenfa
briek BAT in Amsterdam houdt
vol dat sluiting van de fabriek
op uiterlijk 1 januari 1993 nood
zakelijk is om de kosten van de
onderneming structureel te ver
lagen. De ondernemingsraad
(OR) vindt dat de belangen van
de produktiemedewerkers „op
onaanvaardbare wijze onderge
schikt zijn gemaakt aan de be
langen van het BAT-concern".
Dit bleek gisteren tijdens de
behandeling door de Ondeme
mingskamer van het verzoek
schrift van de OR om de sluiting
op 'kennelijke redelijkheid' te
toetsen.
De Ondernemingskamer van
het gerechtshof in Amsterdam
doet op donderdag 28 novem
ber uitspraak. In tegenstelling
tot de BAT-directie beschouw!
de Ondernemingskamer de
sluiting en concentratie van de
produktie in de BAT-vestiging
in Brussel niet als een 'simpele
kwestie' en heeft daarom de
maximale termijn van zes we
ken nodig om tot een uitspraak
te komen.
Als het college oordeelt dat de
BAT-directie niet in redelijk tot
sluiting heeft besloten, kan de
sluiting nietig worden verklaard.
OR-advocaat W. Kroft noem
de de onderbouwing van de
sluiting uiterst minimaal. De di
rectie komt steeds met het ver
haal dat de afzet van sigaretten
(Barclay, Luckv Strike, Belinda,
Mantano) onder grote druk
staat door accijnsverhogingen
en een dalend aantal rokers.
Desondanks is de winst van
BAT Nederland de afgelopen ja
ren alleen maar toegenomen,
stelde hij.
Dit jaar zal de winst naar ver
wachting 18 miljoen gulden be
dragen. „De noodzaak van de
sluiting is niet aangetoond. Het
gaat vooral om de wens van het
moederconcern om de produk
tie te concentreren en daarmee
de kosten te verlagen. De goed
lopende fabriek in Amsterdam
wil BAT daaraan opofferen", al
dus Kroft.
Het was gisteren overigéns de
tweede keer dat de BAT-directie
voor de Ondernemingskamer
werd gedaagd. In 1980 wilde de
directie ook al tot sluiting over
gaan, maar de Ondernemings
kamer bepaalde toen dat er on
voldoende en onzorgvuldig met
de OR was overlegd en haalde
een streep door het sluitings
plan.
Reclameverbod roken dreigt nog
Als de tabaksindustrie in 1994 niet drastisch minder reclame maak
voor sigaretten en shag dan nu, moet zij rekening houden met eei
algeheel verbod op reclame. Dat heeft staatssecretaris Simons vat
volksgezondheid gisteren gezegd in de Tweede Kamer.
Simons en minister Andriessen van economische zaken wilier
nu nog één keer met de fabrikanten van sigaretten en shag gaar
praten om hen ertoe te bewegen hun reclame-activiteiten alsnog t<
verminderen. Doen zij dat niet, dan dreigt alsnog een reclameu-r
bod.
Ajfaire-Kojfeman krijgt nog staartje
DEN HAAG GPD
Ambtenaren van het ministerie
van binnenlandse zaken heb
ben in het verleden meerdere
kamerleden ten onrechte op
hun salaris gekort omdat zij ne
veninkomsten zouden hebben.
Daarbij ging het om geld dat de
parlementariërs kregen uit werk
vóór hun kamerlidmaatschap.
Volgens de regels mag de toela
ge van een kamerlid echter al
leen worden gekort als hij of zij
geld ontvangt uit een echte bij
baan.
De kwestie is aan het rollen
gebracht door de affaire rond
het CDA-kamerlid Koffeman.
Deze schortte recent zijn werk
zaamheden op na geruchten als
zou hij naast zijn kamerlid
maatschap nog geld ontvangen
hebben van zijn vroegere werk
gever, de Algemene Christelijke
Politiebond (ACP).
Het onderzoek naar deze ge
ruchten is nog steeds niet be
gonnen, omdat eerst de officier
van justitie en daarna de rech-
ter-commissaris op vakantie
ging. Het onderzoek begint nu
formeel komende week.
Volgens direct betrokkenen
gaat Koffeman vrijuit. Hij heeft
weliswaar nadat hij tot kamerlid
werd gekozen (14 september
1989) nog drie maanden salaris
en een auto ter beschikking ge
kregen van de ACP, maar vol-
gens de regels betrof het hier in
komsten uit zogeheten 'vroege
re arbeid'. Die zijn toegestaan.
De zaak-Koffeman heeft ech
ter wel de vinger op een gevoc
lige plek hij het ministerie van
binnenlandse zaken gelegd Dit
departement bepaalt formeel de
toelage voor kamerleden. Bin
nenlandse Zaken blijkt nu zon
der meer neveninkomsten, ook
al komen die uit vroegere ar
beid, te hebben afgetrokken van
de toelage van kamerleden. De
wet bepaalt echter dat dat al
leen mag bij neveninkomsten
uit werk dat tijdens het kamer
lidmaatschap wordt gedaan.
Pas door de affaire-Koffeman
zijn diverse kamerleden daar
achter gekomen en hehben bij
de betrokken instanties aan de
bel getrokken. Over de omvang
van de ten onrechte ingehou
den bedragen en het aantal par-
lementariëts zijn nog geen ge
gevens bekend.