/EIDEN
'We zijn heei moedig geweest'
jjGemeente Leiden moet alle zeilen bijzetten
Tumult over reinigingsrechten
rijdag 18 oktober 1991
Redactie: 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANGMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA «TTRa/jtSMA GERT VISSER WIM WEGMAN Eindredactie: NIEK FAAS Vormgeving: RUTGER J HOOGERDUK
15
DE COALITIE-PARTIJEN
hebben onderling heel
wat afgekibbeld over de
verhoging van de reini
gingsrechten
DE POLITIE gaat heel at
tent opzij voor een auto
mobilist die niets heeft te
zoeken in de Breestraat
Wethouder De Vreeze is tevreden over zijn eerste begroting
[PEN KAREL BERKHOUT
NET VAN DUK
even de Vreeze benadrukt een
iar keer dat hij tevreden is met
j eerste begroting die hij als
gthouder van financiën van-
|ag presenteert. De bood-
Jiap is weliswaar dat de Leide-
lars volgend jaar opnieuw ho-
Ire lasten moeten gaan beta-
n, maar De Vreeze verdedigt
de plannen met plezier en over-
"tjging. De ogb stijgt in 1992
jet 6,5 procent, 'en dat is toch
•n volstrekt ander percentage
in de 17,5 procent van vorig
,Er staat ook een hoop tegen-
jvervindt De Vreeze. Hij doelt
tarmee op het geld dat het
illege volgend jaar wil uittrek-
in om nieuwe plannen te ma
il. Anderhalf jaar geleden
»rd in het collegeprogramma
ran PvdA, CDA en Groen Links
gekondigd dat tot en met
1994 6 miljoen gulden wordt
uitgetrokken voor 'nieuw be
leid'. Om ervoor te zorgen dat
aan het einde van deze college
periode ook wat te zien is van
die nieuwe plannen, wordt er
volgend jaar bijna 2 miljoen
voor uitgetrokken. Dat was ook
de uitdrukkelijke wens van de
andere wethouders. CDA'er
Walenkamp wilde volgens De
Vreeze bijvoorbeeld pas ak
koord gaan met de begroting als
hij geld zou krijgen om ambte
naren aan te trekken die de
plannen voor een autoluwe bin
nenstad kunnen voorbereiden.
Ook voor cultuur, milieu, ou
derenbeleid, kinderopvang en
het vervangen van straatlan
taarns is volgend jaar extra geld
beschikbaar. „De vervanging
van slechte lantaarnpalen is in
derdaad geen nieuw beleid,
maar achterstallig onderhoud.
Het is politiek niet lekker scoren
met lantaarns, maar ik vind het
toch moedig om de beslissing te
Kater
Door nu geld te reserveren voor
nieuwe plannen, 'laten we zien
waar we politiek voor staan'. „Ik
vind dat we de burger op die
manier goed kunnen uitleggen
waarom hij meer moet betalen.
Als het alleen wgs om het gewo
ne tekort op te heffen, kan ik
me voorstellen dat mensen zeg
gen: op het stadhuis moeten ze
het ook maar eens zuinig aan
gaan doen. Maar nu is er een
duidelijke koppeling tussen de
stijging van de onroerend-goed-
belasting en het nieuw beleid."
De hoogte van de ogb is dit
keer ook anders bepaald dan in
het verleden, zegt De Vreeze,
die in maart zijn partijgenoot
Bordewijk opvolgde. „Toen
werd eerst gekeken hoe groot
het tekort was, en dan werd be
keken met hoeveel de
moest stijgen om het op te hef
fen. Nu hebben we van te voren
de stijging vastgesteld."
Dat moest ook eigenlijk wel,
omdat de raad de komende drie
jaar niet met de ogb kan doen
wat hij vtil. De wethouder van
financiën heeft daar geen moei
te mee. Integendeel, hij was het
zelf die een jaar geleden, 'toen
iedereen met die kater van die
17 procent zat', de lastenverho
ging ter discussie stelde. De
Vreeze was toen nog fractie
voorzitter van de PvdA, en kreeg
het gevoel dat de stijging van de
belasting nauwelijks meer te
verdedigen was. Op aandringen
van De Vreeze besloot de ge
meenteraad vervolgens dat de
opbrengst van de onroerend-
goedbelasting de komende drie
jaar niet meer dan vijf miljoen
mag stijgen, afgezien van de
prijscompensatie.
Zwaar weer
De Vreeze gaat er vooralsnog
vanuit dat volgend jaar het
zwaarste is voor de gemeente
Leiden. Daarna stijgt de ogb in
elk geval minder fors. Er wordt
wat geld opzij gelegd om nieu
we tegenvallers op te vangen,
maar of dat genoeg is durft de
wethouder van financiën niet te
zeggen. „Als minister Kok met
een extra maatregelen komt,
dan moeten we opnieuw bezui
nigen. Die problemen lossen we
in elk geval niet op met een ex
tra verhoging van de ogb. Maar
ik ga er niet van uit dat het Rijk
tegen die tijd met nieuwe be
zuinigingen komt. Er komen
dan nieuwe Kamerverkiezingen
aan en Kok heeft ook al zwaar
weer gehad."
Vooruitlopen op eventuele
nieuwe ingrepen in Leiden wil
hij niet. „Daar is het te vroeg
voor. Maar Leiden blijft natuur
lijk een stad waar de financiële
marges klein zijn. In Zoeter-
woude of in andere delen van
het land zullen nieuwe bezuini
gingsmaatregelen gemakkelijker
kunnen worden opgevangen."
beheerder van de
gemeentelijke geldpot geeft toe
dat hij tijdens het maken van de
begroting weieens naar adem
heeft moeten happen. De dis
cussie over de reinigingsrechten
en de verdeling van het geld
voor nieuw beleid noemt hij de
grootste hobbels die de afgelo
pen maanden zijn genomen.
Maar De Vreeze is een man die
liever praat over de zaken die
goed zijn gegaan.
Hij voelt er ook weinig voor
om ronduit verschillen te noe
men met zijn voorganger Bor
dewijk. Maar indirect geeft hij
toch aan welke veranderingen
er zijn. „Dit is niet een PvdA-be-
groting, dit is een begroting van
het hele college. Ik wil niet zeg
gen dat we een vriendenclub
zijn, maar er wordt wel heel
goed samengewerkt. Er is niet
een bepaalde pikorde of zo."
En: „De ambtenaren hebben
een geweldige bijdrage gele
verd. Zonder hen had ik het niet
gekund, en ik hoop het over elf
jaar ook nog niet te kunnen",
verwijst hij naar zijn voorgan
ger.
BEGROTING 1992
In 1990 werd de vuilverbranding gesloten, waardoor de reinigingsrechten met een klap omhoog gingen. Die
klap kwam bij eigenaren met een duur huis relatief minder hard aan, doordat zij al veel onroerendgoed-belas-
ting betaalden. illustratie rutcer j hoocerdiik
LEIDEN KAREL BERKHOUT
Het Leidse gemeentebestuur
heeft alle suggesties en voorstel
len voor bezuinigen moeten
overnemen om de tekorten van
de komende jaren te kunnen
dekken. Het bezuinigingspakket
van 10 miljoen gulden, dat de
gemeente dit voorjaar bij elkaar
harkte in de hoop op onderde
len nog te kunnen schuiven,
wordt in 1992, 1993 en 1994 vol
ledig doorgevoerd. Tegenvallers
hebben alle lucht geperst uit de
aanvankelijk ruim genomen be
zuinigingsvoorstellen.
Het bezuinigingsonheil kwam
begin dit jaar over Leiden, toen
het Rijk bij de bezuinigingsope
ratie van de Tussenbalans de
gemeenten het mes op de keel
zette. Leiden kreeg te maken
met een korting van ongeveer 5
miljoen gulden uit het ge
meentefonds, terwijl andere be
zuinigingen van onbekende
omvang nog in het vat zaten.
Om enige ruimte te hebben
besloot het college van B en W
om een bezuinigingspakket van
10 miljoen gulden bij elkaar te
sprokkelen. Raadsleden en bur
gers konden daarna nog enkele
suggesties doen, waarna alle
voorstellen in de politieke mixer
zouden gaan. Het idee was dat
burgers in de inspraak nog met
alternatieven konden komen
voor de voorstellen van het col
lege van B en W.
Deze zomer waren er echter
tegenvallers, onder meer door
een korting op de uitkering uit
het gemeentefonds. Het college
van burgemeester en wethou
ders heeft 'om die reden alle
ideeën dankbaar overgenomen
om het bezuinigingspakket nog
wat uit te breiden. Van alterna
tieven en verschuivingen is dus
geen sprake, al beroept wethou
der Steven de Vreeze zich nu op
de ambtelijke voorstellen en op
de alternatieve bezuinigingsno
ta van de WD die hij eerst niet
eens in de inspraak heeft willen
inbrengen.
Van de 10 miljoen gulden die
in drie jaar moet worden weg
gewerkt, bezuinigt de gemeente
volgend jaar 3,6 miljoen gulden,
terwijl de overige 6,4 miljoen in
1993 en 1994 wordt gekort.
Daarnaast haalt de gemeente in
1992 1,3 miljoen gulden uit de
verhoging van de onroerend
goed-belasting. De vertraging
van de investeringsprogram
ma's en het langzamer aanne
men van personeel moeten nog
eens 2,8 miljoen gulden in het
laatje brengen. Bij elkaar is dat
een bedrag van 7,8 miljoen gul
den.
Dat geld wordt gebruikt om
de korting van het Rijk (4,5 mil
joen gulden) op te vangen, per
soneelstekorten gedeeltelijk aan
te vullen (1,3 miljoen) en 'nieuw
beleid' (2 miljoen) te voeren. De
belangrijkste uitgaven van dat
'nieuwe beleid' worden volgend
jaar gedaan voor het welzijns-
programma (560.000 gulden) en
sociale vernieuwing (360.000
gulden).
De hoogte van de reinigings
rechten in 1992 heeft tijdens de
begrotingsvoorbereiding geleid
tot politiek tumult. Er is zelfs
een extra beraad van de wet
houders met de fractievoorzit
ters van PvdA, CDA en Groen
Links nodig geweest om tot
overeenstemming te komen.
Uiteindelijk is besloten het ta
rief met 13,5 gulden te verho
gen, in plaats van de 43 gulden
die eigenlijk nodig zijn.
De drie collegepartijen waren
het erover eens dat de reini
gingsrechten zo laag mogelijk
moesten blijven. Groen Links
was zelfs van mening dat deze
belastingvorm helemaal niet
omhoog mocht, omdat voor alle
inkomens dezelfde prijs geldt.
Daardoor worden in verhou-
ding de mensen met het minste
geld het zwaarst getroffen. De
fractie stelde in september al
voor de extra kosten van de
vuilverwerking te betalen uit de
algemene pot van de gemeente
met een verhoging van de ogb.
Dat ging PvdA en CDA te ver.
Besloten is nu de Leidenaars
niet op te laten draaien voor de
verhoging van de vuilverwer-
kingskosten met 50 gulden,
maar vast rekening te houden
met het feit dat de verwerking
in de zomer waarschijnlijk 30
gulden per ton goedkoper
wordt. „Het is raar en politiek
onwenselijk om de prijs nu te
verhogen van 200 naar 250 gul
den en daar in de zomer weer
30 gulden af te halen", aldus
wethouder De Vreeze.
Het betekent wel dat de ge
meente het eerste half jaar te
weinig geld binnenkrijgt. Daar
om wordt een 'technische in
greep' voorgesteld. Het college
wil de afschrijving van de voor
malige verbrandingsinstallatie
half jaar later betalen en dat
geldt ook voor de verliezen die
nog moeten worden 'afbetaald'
in verband met de afgeblazen
plannen voor stortplaats De
Does.
Om de reinigingsrechten te
drukken heeft de gemeente een
potje van 700.000 gulden ge
vuld, waaruit de prijsstijgingen
van de afvalverwerking kunnen
worden betaald. Uit de 'lijst van
10 miljoen' is daarvoor een be
drag van 500.000 gulden gere
serveerd, die komt uit de bespa
ring die het gescheiden ophalen
van huisvuil moet opleveren.
De winkeliersbelasting voor het
schoonmaken van de binnen
stad brengt bovendien nog eens
200.000 gulden in het laatje.
MEDISCHE DIENSTEN
ARTSEN
De weekenddienst begint zaterdag
om 8 uur en eindigt zondag om 24
uur. Spreekuur van 12-12.30 uur (al
leen voor spoedeisende medische
hulp).
Voor de patiënten van de artsen
Groep 1 - Baars. Groeneveld, Jans
sen. Van Leeuwen. Maris. Van der
Meer. de Ruiter. Van Schie. Tan. Ver-
hage en Zwijnenburg:
za 8 uur tot zo 8 uur M.vanSchie.
Rijnsburgerweg 96. tel. 177100
zo 8 uur tot 24 uur: C. v d Meer/H.
Meyer. Stokroos 1. tel 215510.
Groep 2 - Bergmeijer. Van Gent.
Klaassen. De Lange. Van Luyk. Mid
dendorp. Nering Bögel, Pufkus. Rus
en Taytelbaum
za 8 uur tot zo 8 uur: J. Rus. Middel
stegracht 129. tel 132500.
zo 8 uur tot 24 uur: G. Nering Bdgel.
tel. 124403.
Groep 3 - Boels. J. de Bruyne, W. de
Bruyne. Fogelberg, Huibers. Jurgens,
Lely, Van den Muiisenbergh en Smit:
za 8 uur totzo8uur: F. Huibers.
Burggravenlaan 102, tel. 125820.
zo 8 uur tot 24 uur J. de Bruyne,
Kernstraat 11. tel. 125245.
Groep 4 Bénit, Hom, de Kanter,
Lahr, Lodder, Nieuwenhuis. Paulides.
Van Rijn. Van Wingerden. J.G. Zaaijer
en R E Zaaijer
za 8 uur tot zo 8 uur: J Zaai|er/R
Zaaijer. R.P. Geerlmgspad 11. tel
316008.
zo 8 uur tot 24 uur: G Bénit. Kenne-
dylaan 24. tel. 720404.
Groep 5 - Crul. A Hammerstem. D.
Hammerstem. De Lorm. De Jong,
Kooijman. Prince, Remders en Wiers-
za 8 uur tot zo 8 uur H de Jong.
Noordemdepiein 4/a, tel 123752.
zo 8 uur tot 24 uur J Remders, Ge
rard Brandstraat 29. tel 760947.
Waarnemmgsregeii^g Homeopati
sche artsen C Juffermans/D. Koster.
Haagweg 41. tel: 315900via dok
terstelefoon 071 1-22222 kunt u ver
Leiderdorp
za: F Kemme. Grotiuslaan 12. tel
893139: zo. P van 't Woud, Hoofd
straat 40. tel. 410070; spreekuur
(uitsluitend voor spoedgevallen) van
12.30 tot 13.00 uur.
Oegstgeest
van za 8 uur tot ma 7.30 uur C. de
Ruiter, H. Andriessenlaan 31tel
156200.
Voorschoten
za A Tromp, Leidseweg 328. te4
762159; zo: C. Meijer. J.W Frisolaan
13. tel. 613032.
Warmond
Huisartsenpraktijk 'Boerhaave', Prof.
Aaiberselaan 2. Voorhout, tel
02522 11393
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst
van de apotheken in de regio Leiden,
wordt waargenomen van vr. tot vr
Apotheek Reyst. Steenstraat 35. Lei
den. tel. 120136; Apotheek Loeves-
tem. Loevestem 6. Leiderdorp, tel.
890000; Apotheek Meidoorn, Voor
straat 59. Voorschoten, tel. 613350.
DIERENARTSEN
Voor de praktijk van Muurling. Hei
der, Roest (Leiden en omstreken): G
Roest, Ockenrode 14. Leiderdorp,
tel 890405
Voor de praktijk van Vestjens en Van
der Wouw R Koster. Narcisstraat
47. Voorschoten, tel. 613836
Voor de praktijk van Duijn. Brandt
R J W Duijn. Pres Kennedyiaan
260. Oegstgeest. tel. 156161of
D J. Brandt. Homanstraat 1. Rijns-
burg.tel. 173266.
TANDARTSEN
De weekenddienst voor Leiden. Lei
derdorp. Oegstgeest en Warmond
wordt waargenomen door
8 Oderkirchen, Lorentzkade 24. Lei
den. tel 132828; spreekuur om
13.00 uur.
WIJKVERPLEGING
Kruisvereniging Leiden. Oude Rijn
59. tel 120144; na 17 00 uur erf.n
het weekend uitsluitend bereikbaar
via dokterstelefoon, tel 122222
Bereikbaarheid Kruisvereniging 'Hart
van Holland', werkgebied Rijnstreek:
Leiderdorp en Zoeterwoude Voor
dringende gevallen buiten de spreek
uurt.jden. tel: 01720-24024
en gaat vlak achter het wagentje
kleven. Bij het Kort Rapenburg
komt de bevrijding: Corsa
rechtdoor, bus rechtsaf.
Breestraat (3)
En terug maar weer. Fietsers
stuiven aan alle kanten langs,
gooien zich bijna voor de wa
gen. Voetgangers steken over
zonder op of om te kijken. Jon
gere passanten priemen met de
middelvinger richting hemel als
ze via een claxon-signaal op
hun roekeloze gedrag worden
gewezen. Het lijkt er zelfs een
beetje op dat de chauffeurs hun
bussen bewust verder naar links
sturen om automobilisten het
doorrijden zo moeilijk mogelijk
te maken.
Om half drie wordt opnieuw
een lange rij bussen gepasseerd
voor het stadhuis. En op de lin-
kerweghelft doemt alweer een
wagen op met blauwe zwaai
lichten, een busje dit keer. Zuur
natuurlijk. Maar dat valt voor
honderd procent mee: de be
stuurder remt keurig af om het
wagentje door te laten. Geen
bon, integendeel, behulpzaam
gedrag van de surveillance
dienst.
Vast staat in elk geval dat de
auto niet populair is op de Bree
straat. Wie bang is voor grote
bussen, boze blikken en plotse
ling overstekende mensen, kan
beter omrijden. Maar wie angst
heeft voor een bon kan er met
een gerust hart overheen. Als
automobilist op de Breestraat is
de politie je beste vriend.
De Breestraat is een
tranendal. Het is
geen promenade,
gewone straat. Het is zo n
onwerkbaar compromis tussen
bekvechtende partijen. Ach, dat
je als voetganger geregeld van
'de sokken wordt gescheurd
door passerende taxi's is
bekend. Eveneens dat fietsers
denken dat ze zich op het
breedste rijwielpad van het land
.bevinden en slalommend de
buschauffeurs het bloed onder
de nagels vandaan halen. Het is
treurig, maar niets nieuws.
En die auto's zijn ook maar niet
Uit te bannen. Na de meest
recente aanpassing van de
;yvinkelstraat bezwoeren politiek
en politie dat het de
automobilisten zwaar zou
worden gemaakt. Zij die toch
door de straat crossten konden
rekenen op een vette bon. En ja
hoor, de eerste weken was het
goed raak. Geregeld controles
en reeksen prenten.
Maar omdat in de
wervingsfolders staat dat een
politie agent een afwisselende
baan heeft, werd dit strikte
beleid niet lang volgehouden.
,De agenten werden elders
llngezet, de Breestraat leek
De Breestraat is verboden
gebied voor auto's. Een
uurtje in een gewone auto
door de winkelstraat geeft
een verrassend beeld:
iedereen doet aan
autootje-pesten, behalve
de politie. Die gaat zelfs
keurig aan de kant.
'eerste prioriteit-af.
Daarom rijst de
vraag hoe het nu zit
met de controle.
Kun je zo maar met
de auto door de
Breestraat zonder
het risico te lopen
een geel vodje te
krijgen? Een
steekproefje.
Breestraat
(2)
Donderdagmiddag
17 oktober om 14.00 Wie bang
uur voor de eerste doorheen,
.keer de Breestraat
in, vanaf het Noord
einde. Hartstikke verboden,
maar niemand schijnt iets op te
merken. Zo ongeveer ter hoogte
van V&D begint het gelazer.
Voor de halte staan drie bussen.
Dat kan nog wel een tijdje du
ren, dus links er langs. Op de
verkeerde weghelft aangeko
men kijken tegemoet komende
fietsers erg kwaad. Maar dat is
nog niet het ergste. Uit dezelfde
richting komt zo'n grote gele
NZH-bus. De chauffeur lijkt niet
van plan te stoppen voor illega
le auto's en dreigt op het nietige
Corsaatje in te rijden. De red
ding ligt in een gaatje tussen de
twee wachtende bussen rechts.
Net van de schrik bekomen
doemt het volgende onheil op:
een politiewagen aan de over
kant. Afgaande op de verhalen
van politiek en hermandad be
tekent dit onherroepelijk een
bon. Toch zonde, zo vlak na de
start van het experiment. Maar
de twee agenten in de wagen
slaan geen acht op het wagen
tje, dat toch in de verste verte
geen gelijkenis vertoont met
een bus of taxi.
Nou ja, ze kunnen natuurlijk
ook op weg zijn naar een of an
dere belangrijke klus. Het zij ze
vergeven. De argwaan wordt
echter groter als bij de derde
passage vanuit de Korevaar-
straat twee kuierende agenten
meer belangstelling hebben
voor de etalage van kadowinkel
Bonaparte dan voor het rode
karretje dat achter hen langs
rijdt. Weer geen bon.
Om het niet te gek te maken
met het criminele gedrag blijft
de proefwagen keurig vijftien
kilometer pér uur rijden, de
voorgeschreven snelheid voor al
het gemotoriseerde verkeer in
de winkelstraat. Dat wordt een
buschauffeur te gortig. In de
spiegel komt het gele gevaarte
dat hij bestuurt snel dichterbij
