Cultuur
Wachten op
meesterwerk
Ach, die verborgen gevaren van een stadsjungle
Ongecensureerde dromen van
een bierdrinkende Duitser
PONDERDAG1 7 OKTOBER 1991
FILM
NIEUWSLIJN
Geen tweede Last Picture Show
In 1971 maakte Peter Bogdanovich The Last Picture
Show. Een zwart/wit film over middelbare scholieren in
een klein stadje in Texas in 1951. De produktie lanceerde
de carrières van hoofdrolspelers Jeff Bridges, Cybill Shep
herd en Timothy Bottoms, want filmcritici ontvingen de
film en regisseur met open armen.
Texasvilie is het vervolg op die
succesvolle film met hetzelfde
Texaanse stadje met dezelfde
hoofdrolspelers nu in 1984 en
dezelfde regisseur. Om dit ver
volg goed te kunnen genieten is
het vrijwel een voorwaarde om
eerst The Last Picture Show nog
een keer te zien en de carrière
van de regisseur te aanschou
wen.
In Amerika werd Texasvilie
dan ook uitgebracht in een dou
ble bill, met een spiksplinter
nieuwe kopie van The Last Pic
ture Show. U zult het moeten
doen met een videoband of
zoals in mijn geval de herinne
ring. De carrière van Bogdano
vich vat ik nog wel even voor u
samen. Hij vestigde in de jaren
zestig de aandacht op zich door
alle grote regisseurs van Holly
wood te interviewen.
Alle personages die na The
Last Picture Show nog in leven
waren zien we 33 jaar ouder
weer terug, ouder, wijzer, maar
ook onbevangener. Bogdano
vich kijkt vooral mee over de
schouder van het personage
van Jeff Bridges, die in de tus
senliggende periode oliemiljo
nair is geworden en ondanks
een dreigend faillissement niet
kan stoppen met geld uitgeven.
Texasvilie is alleen al een be
zoek waard vanwege de acteer-
BIOSCOPEN
LEIDEN
LIDO 1, 2,3,4. en STUDIO tel 071
124130/133210
Steenstraat
The Naked Gun 2,5 a.l. dag. 19,
21.15.
Dying Young a.l., dag. 19, 21.15.
Terminator 2, 12 jr., dag. 14.15,
18.45,21.15.
Only the lonely a.l., dag. 19, 21.15,
vr., za zo. en woe. ook 14.30.
Regarding Henry a.l., dag. 19,
21.15.
LIDO 1, 2, 3,4 (Kindervoorstellin
gen)
Assepoester a.l., vr. za. zo. wo.
14.30.
Teenage Mutant Ninja Turtles II a.l.,
vr., za.. zo., woe. 14.30.
Beertje Sebastiaan a.l., dag. 14.30.
LUXOR tel. 071-121239
Stationsweg
Robin Hood, Prince of Thieves a.l.,
dag 18.45. 21.15, zo ook 14.15.
TRIANON
Breestraat
De Stam van de Holenbeer dag 19.
Silence of the Lambs 16 jr., dag
21.15.
ALPHEN A/D RIJN
EUROCINEMA tel. 01720-20800.
Van Boetzelaerstraat
Robin Hood, prince of thieves a.l.,
DAG. 18.30, 21.30, vr., za. en zo ook
13.30, zo. 14, 17, en 20.00.
The Naked Gun 2,5 dag. 18.45,
21.00, zo. 13.45, 16.15.
Terminator 2, Judgment Day 12 jr.,
dag. 18.30, 21.30, vr.za .wo.
13.30, zo. 14.. 17. en 20.00.
Another You a.l., dag. 18.45, 21.15,
vr. za en wo 1345, zo 13 45 en
16.15.
EURO 4 (Kindervoorstelling)
Assepoester vr. t/m zo en wo. 14
VOORSCHOTEN
GREENWAY tel. 071-614354
Schoolstraat
Dances With Wolves a.l., dag. 20
The Naked Gun 2,5 vr t/m zo 15.45,
19.00 en 21.15, woe. 1545
Not Without my Daughter, vr. t/m zo.
en woe 15.45, ma. t/m do 20.15.
Assepoester vr. t/m zo en woe. 14
Ook hondjes gaan naar de hemel vr.
t/m zo. en woe. 14.
FILMHUIZEN LEIDEN
LAK tel.071-124890
Clevenngaplaats 1
Les Enfants du Paradis di 20.
LVC tel. 071-146449
Breestraat
The Hot Spot vr, za zo. 21.15
Milou en Mai vr za 20. en 22.30.
KIJKHUIS
Milou en Mai vr t/m do 19 30, 21.45
The Sheltering Sky vr t/m ma 20.
22.15.
The Name of the Rose di 20, 22.15.
Driving Miss Daisy wo 20. 22.15
Misery do 20. 22.15
DEN HAAG
ASTA 1 tel. 070-3463500
prestatie van Jeff Bridges, die
laat zien dat zelfs hij wel eens
miskleunt. Met zijn buik voor
uitgestoken en zijn kin op zijn
borst gedrukt om zwaarlijvig
heid te suggereren, kijkt Bridges
een film lang niet begrijpend
voor zich uit.
Dat is geheel in overeenstem
ming met zijn personage, die
niet begrijpt waarom zijn vrouw
en kinderen, zijn oude jeugd
liefde Cybill Shepherd en zijn
beste vriend Timothy Bottoms
en de rest van de uitstekende
cast zich gedragen, zoals ze zich
gedragen. Zonder het uit te
spreken, brengt Bridges wel het
gevoel over van wat had kunnen
zijn. Alle jeugddromen en idea
len die zijn personage in 1951
had, zijn niet uitgekomen en
over dat en alles wat in het stad
je verdwenen is, kan Bridges
zeer weemoedig uit de ogen kij
ken.
Voor Texasvilie en de carrière
van regisseur Bogdanovich
geldt hetzelfde. Het is niet ge
worden, wat we na het zien van
The Last Picture Show hadden
gehoopt dat het zou worden.
Maar hij slaagt er bij elke mis
lukking weer in om zijn talent te
laten doorschemeren. Na afloop
van iedere Bogdanovich-film
heb je de indruk dat iemand
aan het werk is geweest die
weet hoe het moet, het deze
keer niet heeft gedaan en mis
schien de volgende keer wel het
meesterwerk maakt, waar we
nu al meer dan twintig jaar op
wachten.
Spui
Robin Hood, prince of thieves a.l.,
dag. 14. 18.45. 21.30, zo 13.15.
16, 18.45.21.30.
ASTA 2
Dying Young a.l., dag. 14, 18.45.
21.30, zo 13.15, 16, 18.45.21.30.
ASTA 3
Amadeus a.l.. dag. 20.00, ma, di, do
ook 14.
BABYLON 1 tel. 070-3471656
Naast Den Haag Centraal Station
Regarding Henry a.l.. dag 14, 18.45,
21.30, zazo 13.45, 16.15, 18.45.
21.30.
BABYLON 2
Madam Bovary 16 jr., dag. 14,20.
BABYLON 3
Stanno Tutti Bene a.l., dag. 14.
18 45.21.30. zazo 13.45, 16.15.
18.45,21.30.
CINEAC 1 TUSCHINSKI tel. 070-
3630637
Buitenhof
Terminator 2 Judgment Day 12 jr.,
dag. 14. 18 45.21.30 zo 13.15. 16.
18.45.21.30.
CINEAC 2
Quick Change a.l., dag. 14, 18.45,
21.30, zo 13.15, 16, 18.45.21.30
CINEAC 3
Silence of the Lambs 16 jr., dag
18.45. 21.30. ma. di. do ook 14.
METROPOLE 1 tel.070-3456756
Carnegielaan
Terminator 2 Judgment Day 12 jr..
dag. 14.18 45.21.30 zo 13.15,16.
18.45.21.30
METROPOLE 2
Texasvilie 16 jr., dag. 14, 18.45,
21 30zo 13 15, 16. 1845. 21.30
METROPOLE 3
Dances with wolves a.l., dag. 20.30.
vr ook 14.
METROPOLE 4
Not without my daughter a.l dag
18.45, 21.30 vr ook 14
METROPOLE 5
Backdraft a I., dag. 14, 18.45,
21.30, zo 13 15. 16. 1845.21 30
ODEON 1 tel 070-3462400/3462401
Herengracht
Another You a.l dag. 13.45, 18.45,
21 30. zo 13.30, 16, 18.45.21.30
ODEON 2
The Naked Gun 2,5 a I., dag. 13.45,
18.45, 21.30, zo 13 30. 16. 18 45.
21.30.
ODEON 3
Point Break 12 jr., dag. 13.45,
18 45. 21.30, zo 13.30. 16. 18.45,
21.30.
ODEON4
Boyz 'n the Hood 12 jr.. dag. 13.45,
18 45. 21.30. zo 13 30, 16. 18.45.
21.30.
FILMHUIZEN DEN HAAG
HAAGS FILMHUIS tel. 070-3656030
Denneweg
La double vie de Veronique dag
19 30.21 45 zo ook 14. 16.15
Sta. Sterf, Verrijs dag. 19.30.21.45.
zo ook 14 en 16.15.
Retrospectief van Herbert Achtern
busch dag 19 30, 21.45
IJzersterke momenten in komedie Quick Change
RECENSIE AAARK VAN DEN TEMPEL
i City 1, De
Vreselijke haast en geen taxi in
de wijde omtrek te bekennen.
Zelfs als u het nooit aan den lij
ve heeft ondervonden, kent u
het wellicht uit de bioscoop: In
to the Night, of After Hours.
Mooie films over de verborgen
gevaren van de grootsteedse
jungle.
Quick Change, een komedie
van en met Bill Murray, draait
geheel om dit gegeven. Grimm,
Phyllis en Loomis beroven bij
zonder ingenieus een bank. Een
kwartier later (in filmtijd ten
minste) staat ze buiten, onver
dacht en mét de buit. Maar dan
verdwalen ze met de vluchtauto
in een achterbuurt, wordt hun
wagen door de brandweer weg
gesleept en belanden ze na lang
zoeken in de taxi van een on
verstaanbare Koerd. Kortom,
geen ramp blijft ze bespaard.
'Gaat daar ons vliegtuig?', vraagt
Loomis wanhopig als op weg
naar het vliegveld een toestel
laag overkomt. 'Welnee, ons
vliegtuig was allang neerge
stort.'
Quick Change moet er op pa
pier fantastisch hebben uitge
zien. Een leuk verhaal, verras
sende wendingen en geestige,
vaak scherpe dialogen. Ook de
rolverdeling is eersteklas: Mur
ray, Geena Davis en Randy Qaid
zijn de prettig gestoorde buiten
beentjes van Hollywood's mak
ke acteervee. Dat Quick Ciiange
niet helemaal overtuigt, is dan
ook spijtig. Het is vooral de af
standelijke benadering van
Murray die echte betrokkenheid
uitsluit. Quick Change is meer
een opsomming van ijzersterke
momenten dan een hechte ko
medie. Zoals wanneer de als
clown vermomde Bill Murray in
de bank gevraagd wordt of hij
werkelijk wel een clown is, met
zijn doodgraverskop antwoordt:
'I'm the crying-on-the-inside
kind, I guess.Ook de scène
waarin de drie, achtervolgd
door zowel gangsters als politie,
op een buschauffeur stuiten die
hen alleen met gepast geld wil
toelaten, is meesterlijk opgezet
en uitgevoerd.
Prachtige momenten, en een
verademing in een tijd waarin
Eddie Murphy's ontblote tand
vlees als het toppunt van humor
geldt.
Beineix rekt oeuvre op
Jean-Luc Beineix heeft zijn Betty Blue in een langere versie laten
uitbrengen. En met succes, want in Parijs trok de film 100.000
bezoekers in vijf weken tijd. Betty Blue was oorspronkelijk 3,5
uur lang, maar moest op last van Gaumont terug naar twee uur.
Na vijfjaar touwtrekken gaf deze producent eindelijk toestem
ming voor het gebruik van het restmateriaal. Onmiddellijk is
Beineix begonnen met de hermontage van zijn geflopte Rosalyne
et les lions uit 1988, waar ook danig in gesneden was. Gaumont
heeft echter geweigerd filmmateriaal vrij te geven voor een 'ge
restaureerde' versie van Beineix' La lune dans le caniveau
(1983), waar destijds ook anderhalf uit uit was verwijderd.
Anti-apartheidsfilms uit Zuid-Afrika
Sinds de boycot is opgeheven, krabbelt de Zuidafrikaanse film
industrie weer overeind. Hielden de plaatselijke filmmakers zich
jarenlang in leven met dubieuze actie-produkten voor de inter
nationale video-markt, tegenwoordig kunnen meer respectabele
films worden afgeleverd. Zoals een filmversie van de ook in Ne
derland populaire anti-apartheidsmusical Sarafina!, waarin on
dermeer Whoopi Goldberg haar opwachting zal maken. Ook
Road to Mecca en Cry, the beloved country zullen handelen over
de apartheidsterreur.
Vliegramp in Andes wordt verfilmd
Frank Marshall Arachnophobiais aangezocht om de 1974-
bestseller Alive van Piers Paul Reed te verfilmen. Het boek, dat
onder de titel Zolang er leven is ook in Nederland een succes
was, beschrijft de op waarheid beruste ontberingen van een
groep Argentijnse rugby-spelers die met hun vliegtuig in de An
des waren neeegestort. Om niet van de honger om te komen
hadden de overlevenden het vlees van hun gestorven kamera
den moeten eten. Alive zal als een co-produktie van Disney en
Paramount tot stand komen.
Hernieuwde waardering voorfilms van Herbert Achternbusch
FjLM
ACHTERGROND LEO BANKERSEN
Retrospectief Herbert Achternbusch. Te
zien in het Haagse Filmhuis.
Aan het eind van de jaren ze
ventig circuleerden op het Rot
terdams Filmfestival en in de
filmhuizen een paar hoogst
merkwaardige films. Das An-
dechser Gefühl, Die Atlantik-
schwimmer en Bierkampf wa
ren beslist de meest maffe Duit
se films ooit gemaakt.
Kolder met een hoog melig
heidsgehalte in Beiers dialect,
steevast rijkelijk met bier be
sproeid. De meeste weldenken
de filmkijkers moesten er niet
veel van hebben, maar voor een
kleine schare liefiiebbers kregen
ze al snel een solide cultstatus.
De maker van deze curiositei
ten heette Herbert Achtern
busch. Of het een geniale kome
diant was of een gestoorde
charlatan viel niet zo gemakke
lijk vast te stellen. Het bierdrin-
ken kwam in ieder geval recht
uit het hart. Als Achternbusch
zelf al eens in Rotterdam op
dook om zijn geesteskinderen te
begeleiden, dan dook hij weer
even snel onder in de plaatselij
ke cafés. Een droevige clown die
zich in de grote wereld niet
thuis voelde.
Een clown die in de tussentijd
onverstoorbaar door is gegaan
met het maken van films die,
zoals hij zelf zegt, toch niemand
begrijpt. Dat hij er in geslaagd is
om sinds zijn debuut in 1974
twintig films te maken is op
zich al een bijzondere prestatie.
Dat die films altijd even bizar en
onaangepast zijn gebleven als
in het begin is nog opmerkelij
ker. Zeker als we bedenken dat
na de heisa rond de vermeende
godslasteringen in Das Ges-
penst (1982). Achternbusch ge
dwongen is zijn films groten
deels zelf te financieren. Voor
zijn creativiteit blijkt dat geen
beletsel te zijn.
De hoogste tijd dus om die
Achternbusch eens uit het ver
domhoekje te halen. Wie het
werk van Achternbusch nu in
perspectief ziet kan in ieder ge
val vaststellen dat die absurde
kolder niet zomaar uit de lucht
kwam vallen. Ergens onder al
die karikaturen van bierdrin
kende politieagenten sluimert
een intense haat-liefde verhou
ding met Duitsland in het alge
meen en met zijn geboorteland
Beieren in het bijzonder.
'Als ik aan Beieren denk, voel
ik me automatisch schuldig',
zegt Achternbusch in 'Das letzte
Loch'. Hij speelt daarin een pri-
ve-detective die door zijn ont
dekking van de Duitse joden
moord helemaal van de kaart is
geraakt. De kolder van Achtern
busch heeft pijnlijke kanten,
chaos is het wapen waarmee hij
de waanzin van de wereld te lijf
gaat. Hij is de laatste echte
Dadaist.
De vraag of de films van Ach
ternbusch niet alleen maf, maar
ook goed zijn is daarmee nau
welijks relevant meer. Het zijn
ongecensureerde dromen, en
geen pogingen om iets moois of
kunstzinnigs te maken. Wie
eenmaal de kant van Achtern
busch heeft gekozen zal het
amateurisme van zijn vaste ac
teurs voor lief moeten nemen,
en moet ook niet ongeduldig
worden als het allemaal even
inzakt.
Wie voldoende geduld en
nieuwsgierigheid heeft wordt
altijd weer beloond met een ge
denkwaardige moment. Zoals
de slotmonoloog in Das letzte
Loch, onverwacht aangrijpend
na de flauwe grappen over de
hoeveelheid schnapps die je
moet drinken om de joden te
vergeten.
Heilt Hitier! Een kritische film van en met Herbert Achterbusch.
ARCHIEFFOTO
Cybille Sheppard en Jeff Bridges in Texasvilie.
Bill Murray, Geena Davis en Randy Qaid vormen een prachtig trio boeven in Quick Change.
PROMOFOTO
