Binnenland
'Milieuwet
ijken op
de praktijk'
CDA en PvdA sluipend naar mini-stelsel
Bonus voor herintredende wao'er
Hirsch Ballin weerspreekt
zichzelf over drugstransport
Dinsdag 15 oktober 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOS AAA ALTAN ERDOGAN RONALD FR1SART (chef) PATRICK VAN DEN HURK AAARGOT KLOAAPAAAKER SJAAK SMAKAAAN FRANS VISSER Vomigeving: HANS BOEZEUJN
3
Ernstige luchtvervuiling in Maastricht
De lucht in Maastricht en omstreken behoort tot de meest ver
vuilde van Nederland. Dat heeft gedeputeerde Riem gisteren ge
zegd bij de opening van het door het ministerie van milieu geor
ganiseerde congres in de Limburgse hoofdstad over verzurings-
problemen. Volgens Riem zijn de boeren zijn niet de voornaam
ste luchtvervuilers. Dat zijn veel meer de producenten van ce
ment en andere industrieën die verzurende stoffen uitstoten. In
Noord-Limburg is de landbouw door de uitstoot van ammoniak
wel de belangrijkste veroorzaker van de verontreiniging. Zelfs bij
uitvoering van het Nationaal Milieubeleidsplan Plus zal de am-
moniakuitstoot in Noord-Limburg ver boven de nationale nor
men blijven uitkomen. In het zuiden van Limburg zijn de indus
trieën de grote boosdoeners.
Zes jaar cel voor roofovervallen
De Amsterdamse rechtbank heeft gisteren twee broers veroor
deeld tot ieder zes jaar cel wegens twee gewapende overvallen.
Het tweetal sloot bij een overval op een Albert-Heijnfiliaal in
Amsterdam-Zuidoost op 31 mei het voltallige personeel in een
koelcel op. De politie arresteerde de broers de volgende dag in
een Amsterdamse tram. Na hun arrestatie bleken de broers van
28 en 30 jaar oud eveneens een hotel aan de Amsterdamse Mar
telaarsgracht op 2 april te hebben overvallen. Bij die gelegenheid
werd de eigenaresse mishandeld, vastgebonden en gedwongen
de kluis te openen. De vrouw raakte gewond. De broers ontkwa
men met sieraden, horloges en 10.000 gulden.
Lange file door ruzie weggebruikers
Op de Rijksweg 12 tussen Heteren en Ewijk is gisteren een kilo
meters lange file ontstaan door ruzie tussen een vrachtwagen
chauffeur en een automobilist. Ter hoogte van Heteren nader
den de vrachtwagenchauffeur en de automobilist een wegver
smalling. Beiden wilden als eerste de versmalling inrijden. De
automobilist won dat gevecht. Hij daagde de chauffeur vervol
gens uit door vóór hem telkens hard op de rem te gaan staan.
Eenmaal uit de wegversmalling zag de vrachtwagenbestuurder
dat de automobilist op de vluchtstrook stopte en naar hem
stond te schelden. De chauffeur reed door en werd weer gepas
seerd. Even later stopte de automobilist opnieuw en haalde iets
uit de kofferbak dat op een koevoet leek. Hij wierp het projectiel
(dat later een wandelstok bleek te zijn) naar de vrachtwagen. De
chauffeur week snel uit, waardoor de combinatie uit balans
raakte en kantelde. De automobilist en ging er vandoor. De poli
tie heeft hem nog niet kunnen achterhalen
Milieu-activisten hebben vanmorgen op het terrein
van Akzo Chemie in het Rotterdamse Botlekgebied
een dertig meter hoge opslagtank bezet uit protest
tegen de plannen om in de Botlek een nieuwe
chloorfabriek te bouwen. De milieu-activisten beëin
digden hun protest nadat zij aan de leiding van Akzo
een rapport tegen de vermeerdering van chloorpro-
duktie hadden overhandigd. De milieubeweging is
fel tegen de bouw van de fabriek, omdat chloor een
uiterst giftige stof in gas- en vloeibare vorm Is waar
voor volwaardige en milieuvriendelijker alternatieven
bestaan. De actie bij Akzo werd gehouden door
Stichting Natuur en Milieu, Vereniging Milieudefen
sie en Waddenvereniging en de Zuidhollandse
Milieufederatie. •foto anp
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD). Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
CDA en PvdA eisen 'handhaafbaarheid"
Bij het opstellen van milieuwetten en -regels wordt vaak
onvoldoende gedacht aan de vraag of ze in de praktijk
werkbaar zijn. Daarom moet bij alle nieuwe milieuwetge
ving worden bekeken wie de regels gaat handhaven en
hoeveel dat kost.
DEN HAAG ANP
Aldus CDA en PvdA gisteren tij
dens een uitgebreide commis
sievergadering over de handha
ving van milieuwetten met de
ministers Alders van milieu,
Maij-Weggen van verkeer en
waterstaat, Bukman van land
bouw, Dales van binnenlandse
zaken en Hirsch Ballin van jus
titie. Ook de overige fracties
spraken hun zorgen over de
handhaving uit.
De Tweede Kamer vroeg al in
1988 om een zogeheten hand-
haafbaarheidstoets, daarin ge
steund door provincies en ge
meenten. Esselink (CDA) en
Van Heemst (PvdA) maakten
het kabinet duidelijk nu snel
een heldere toets te verwachten.
Komt die er niet, dan wil de Ka
mer ingrijpen omdat de geloof
waardigheid van de regelgeving
in het geding is.
Van Heemst sprak zich ook
uit voor een milieu-ombuds
man op regionaal niveau, die
namens burgers milieuklachten
kan uitzoeken. Bij hem kunnen
bijvoorbeeld werknemers te
recht die constateren dat hun
bedrijf de regel overtreedt maar
daar uit angst voor represailles
niets tegen durven te doen.
Over het gedoogbeleid van de
overheid is de Kamer evenmin
te spreken. Ondanks de beloof
de verbeteringen licht het Rijk
volgens Esselink „nog onop
houdelijk" de hand met de ei
gen goede voornemens. De
PvdA wil een „plan van aanpak"
dat duidelijk maakt hoe en
wanneer aan gedoogsituaties
een einde komt.
Esselink wil dat bij de politie
de controle op de naleving van
milieuwetten uit de „hobby
sfeer" komt. „Na vijf jaar onop
houdelijk hameren op dit aam
beeld door onze fractie rekenen
wij dat Dales en Hirsch Ballin
aan", aldus de CDA'er.
DEN HAAG «GPD
Gedeeltelijke arbeidsongeschik
ten die weer aan de slag gaan
tegen een lager salaris dan hun
uitkering, tijdelijk via een aan
vulling compenseren voor het
inkomensverlies. Minister De
Vries van sociale zaken laat
daarvoor een regeling uitwer
ken die wordt opgenomen in de
wetsvoorstellen over Ziektewet
en wao.
In de plannen kan een wao'er
een deel van zijn uitkering be
houden als de baan die men wil
aannemen minder oplevert dan
de uitkering. Op die manier
moeten wao'ers gestimuleerd
worden weer te gaan werken.
Hoe lang de wao'er die aanvul
ling houdt, staat niet vast. Ook
zijn de ambtenaren op Sociale
Zaken er nog niet uit, hoe hoog
de aanvulling op het loon moet
zijn. De keuze is tussen een
aanvulling tot het niveau van de
oude wao-uitkering of nog wat
meer bij wijze van extra stimu
lans.
Het idee voor de financiële
stimulans is recent opgekomen.
Afgelopen zomer zijn er in het
kabinet geen afspraken over ge
maakt „Het betreft een extraa
tje", aldus een betrokkene.
Door de regeling moet het volu
mebeleid (het beleid om het
aantal wao'ers terug te dringen)
een extra impuls krijgen.
Het is overigens zeer de vraag
of het kabinet erin zal slagen de
wetsontwerpen op tijd bij de
Kamer te krijgen. Het kabinet
wil de maatregelen op 1 juli
1992 doorvoeren. Om dat te ha
len, moeten de wetsvoorstellen
eind dit jaar bij de Kamer zijn.
Indien 1 juli 1992 niet wordt
gehaald, zal de bevriezing van
wao-uitkeringen ook niet op 1
juli 1993 kunnen ingaan. Dat zal
dan minstens een half jaar op
schuiven.
Andriessen
schrapt toch
kolencentrale
DEN HAAG GPQ-ANP
De provincie Zuid-Holland is
„verheugd en verbaasd" dat mi
nister Andriessen van economi
sche zaken heeft besloten de
bouw van een nieuwe kolen
centrale op de Maasvlakte te
schrappen Beter ten halve ge
keerd dan ten hele gedwaald,
aldus milieu-gedeputeerde Van
der Vlist gisteren in een reactie.
Andriessen besloot gisteren
de kolencentrale te schrappen
en in plaats daarvan stroom uit
Noorwegen te importeren en de
bouw van een aantal kleine
warmtekrachtcentrales te ver
snellen.
Andriessen hield aanvankelijk
vast aan de bouw van een nieu
we centrale op de Maasvlakte.
De bewindsman wenste een
conventionele kolencentrale
(een poedergestookte eenheid),
omdat de veel schonere kolen-
vergassingstechniek volgens
hem nog niet voldoende ont
wikkeld is. De milieubeweging
was het volstrekt oneens met de
minister. maar Andriessen
kreeg wel de steun van de Ka
mer.
De rechter stak vervolgens
een spaak in het wiel omdat
Economische Zaken had geen
milieu-effect-rapportage (MER)
laten uitvoeren. De afgelopen
week werd Andriessen ook nog
verweten de Tweede Kamer on
volledig te hebben ingelicht.
Rechter Brenninckmeijer van de
Centrale Raad van Beroep be
schuldigde de minister ervan de
alternatieven voor een kolen
centrale niet voldoende op een
rij te hebben gezet. Andriessen
ontkent dat.
DEN HAAG CAREL GOSEUNG
Thijs Wöltgens, fractieleider van de PvdA, noemde de
algemene beschouwingen van afgelopen week „niet
de meest opwindende uit de parlementaire geschie
denis". Maar wél was er een belangrijk fundament ge
legd voor een werkzame samenleving, een schoner
milieu en het eerlijker delen van lasten en lusten, zei
hij.
De sociaal-democraat kan wel eens gelijk krijgen.
Ten eerste is er de afwijzing van zowel Wöltgens als zijn
CDA-collega Brinkman om nog te tornen aan de kabi
netsbesluiten over Ziektewet en wao. Daar komt nog
dat beide partijen in het sociale systeem meer rekening
willen houden met draagkracht. Uitkeringen moeten
afgestemd worden op individuele omstandigheden.
Op die manier moeten de gelden weer terechtkomen
bij degenen die ze echt nodig hebben. „Dit betekent
dat wij stapsgewijs op weg moeten naar een nieuwe so
ciale orde, waarin systemen zowel uit een oogpunt van
solidariteit als van betaalbaarheid houdbaar blijven
voor hen die daarop echt zijn aangewezen", aldus
Brinkman.
De andere opzet zal gepaard moeten gaan met een
strenger sanctiebeleid tegen misbruik en een strenger
beleid bij de uitvoeringsinstanties in de sociale zeker
heid. Om met Brinkman te spreken: „Meer voorzorg,
om nazorg te beperken".
Brinkman en Wöltgens plaatsten hun pleidooien in
het kader van een nieuw sociaal gevoel in de samenle
ving. De CDA'er sprak van „het wij-gevoel van men
sen". En Wöltgens had het over „iets meer burger-
schapsgevoel". De intentie was duidelijk: mensen moe
ten meer naar elkaar omkijken, meer voor elkaar zor
gen in plaats van dat aan de overheid over te laten.
Individueler bepaalde uitkeringen en meer zorgen
voor elkaar komen in feite op dezelfde noemer uit: de
overheid zorgt alleen nog voor een bestaansminimum.
Wie meer wil, moet zichzelf maar bijverzekeren.
Kortom: het mini-stelsel in de sociale zekerheid staat
voor de deur, al durft niemand dat openlijk te zeggen.
De draai die CDA en PvdA aan het nemen zijn op so
ciaal terrein, zal ook consequenties hebben voor het
belastingstelsel en de subsidies. De coalitiepartners wil
len ook daar meer rekening houden met draagkracht
en individuele omstandigheden. De adviezen van de
commissie-Stevens over belastingherziening kunnen
als basis dienen voor een verdere belastingvereenvou-
ding, waarbij volgens Brinkman vooral de middeninko
mens ontzien moeten worden.
Voor Wöltgens gelden vrijwel dezelfde uitgangspun
ten: lasten verlichten voor werkenden, gezinnen met
kinderen en lage- en middeninkomens. Dat kan alleen
als de talrijke aftrekposten, waar vooral de hogere inko
mensgroepen gebruik van maken, sneuvelen. Aldus
Wöltgens.
Wat de subsidies betreft, is het plaatje niet veel an
ders. Subsidies moeten terechtkomen bij degenen die
ze echt nodig hebben. Een alternatief is het in de prijs
van overheidsvoorzieningen tot uitdrukking brengen
van het draagkrachtprincipe. Iemand die meer ver
dient, moet meer betalen.
Het zal niemand verbazen dat in het totale beeld ook
het wettelijk minimumloon ter discussie staat. Het CDA
is bereid om over een verlaging te praten, hoe moeilijk
dat binnen de partij ook ligt. Bij de PvdA is men nog
niet toe aan een openlijke discussie, al houdt men die
ook niet tegen.
Beide regeringspartijen hopen zo op een aantal ter
reinen te kunnen scoren. Ten eerste moeten de wijzi
gingen in de sociale zekerheid het beroep op het stelsel
doen afnemen. Lagere premies moeten net gevolg zijn.
Ten tweede moet een omgevorpid belastingstelsel tot
minder belasting voor de lagerbetaalden leiden en
meer belasting voor de beter verdienenden. Ten derde
moet een veranderd subsidiebeleid kostenbesparend
werken. Bovendien zijn er minder ambtenaren nodig
om al die regelingen uit te voeren.
Lagere premies en belastingen zorgen ervoor dat
burger en bedrijf meer overhouden. Als bovendien de
sóciale- en subsidiesystemen alleen nog gebruikt wor
den door degenen die het echt nodig hebben, kan de
overheid meer geld overhouden voor andere, noodza
kelijker uitgaven.
Kamerlid eist nieuw debat over ajfaire-Bosio
DEN HAAG GPD-ANP
De Tweede Kamer moet nog
deze week een spoeddebat hou
den over de affaire-Bosio.
Groen Links-kamerlid Lank-
horst heeft dat gisteren geëist
omdat de vorige en huidige mi
nister van justitie, Korthals Altes
en Hirsch Ballin, uiteenlopende
lezingen geven over een drugs
transport in 1985, de naar de in
Arnhem wonende Franse za
kenman Bosio genoemde Bos-
io-affaire. Bovendien spreekt
Hirsch Ballin ook zichzelf tegen.
De drugs werden in Antwerpen
onderschept op 4 november
1985. Dat gebeurde, zo deelde
Hirsch Ballin begin dit jaar mee
aan de Kamer, na een tip van
Bosio zelf aan de politie in Arn
hem. De minister liet de Kamer
gisteren echter na schriftelijke
vragen van Lankhorst weten dat
de drugs werden onderschept
op basis van een tip van een in
formant „niel zijnde de heer
Bosio".
Hirsch Ballin zegt nu dat Bos
io op 4 november 1985 bij de
Arnhemse politie is gekomen
met de mededeling dat er in
Antwerpen een container stond
met drugs. Die tip werd doorge
speeld naar de Centrale Recher
che-Informatiedienst (CRI). Op
dat moment was de container
echter al in beslag genomen op
basis van een tip van een infor
mant die werkte voor de Ameri
kaanse anti-drugsbrigade DEA.
Volgens Lankhorst staat die
lezing haaks op eerdere mede
delingen van bewindslieden aan
de kamercommissie voor de
verzoekschriften, die zich vanaf
begin 1989 met de zaak bezig
hield. De oud-ministers De Kor
te van economische zaken en
Korthals Altes van justitie lieten
die commissie toen weten dat
de drugs op basis van een tip
van Bosio in beslag waren geno
men.
De zaak-Bosio is pikant om
dat de zakenman in 1982 een
krediet van 6,5 ton kreeg van
Economische Zaken voor zijn
im- en exportbedrijf hoewel een
bank hem dat had geweigerd na
een negatief advies van het bu
reau Berenschot. Wel werd het
advies van Berenschot gevolgd
om een regeringswaamemer
aan te stellen. Die kreeg echter
na korte tijd ruzie met Bosio.
Later beschuldigde Bosio hem
van illegale wapensmokkel. On
danks een tweede krediet van
Economische Zaken van circa 2
miljoen gulden werd het bedrijf
van Bosio uiteindelijk failliet
verklaard.
In 1989 wendde Bosio zich tot
de kamercommissie voor de
verzoekschriften. Hij betichtte
Economische Zaken ervan te
hebben meegewerkt aan de te
loorgang van zijn bedrijf. Een
onderzoekscommissie onder
leiding van Korthals Altes con
cludeerde in april 1989 dat het
krediet nooit had moeten wor
den gegeven, maar dat er verder
niets aan de hand was.
De kamercommissie besloot
tijdens een hoorzitting in juni
niets te doen, hoewel commis
sievoorzitter Dijkstal onder aan
drang van Lanldiorst toegaf dat
de zaak vol vragen en tegenstrij
digheden zit. Dijkstal liet giste
ren weten dat hij nu eerst de
brief van Hirsch Ballin wil lezen.
Jenny Goeree
krijgt 4 maanden
ZWOLLE ANP
De Zwolse rechtbank heeft van
morgen de evangeliste lenny
Goeree veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van twee maan
den wegens het beledigen van
joden in het blad Evan 25. Ver
der moet ze nu alsnog de twee
maanden uitzitten aie ze in
maart 1989 voorwaardelijk
kreeg opgelegd voor de num-
mi is 10 en 12 ven Bvan.
In Evan 25 herhaalde Goeree
eerdere beledigingen aan het
adres van de joden. Zo stelde zij
onder meer dat door de verwer
ping van de Messias lezus
Christus het onheil van
AlIM hwitz over de joden is ge
komen. Volgens de rechter is
wegens het „ernstig grievende
karakter van de strafbare han
delingen" celstraf op zijn plaats.
Kamers willen
5,3 miljoen extra
van kabinet
DEN HAAG ANP
De Eerste en Tweede Kamer
wensen niet mee te doen aan
de bezuinigingen van de rijks
overheid. Voor komend jaar ei
sen de parlementariërs 5,3
miljoen gulden meer dan het
kabinet wil geven. Tweede-Ka
mervoorzitter Deetman heeft
daarvoor samen met CDA,
PvdA, WD, D66 en Groen
Links voorstellen ingediend.
In april 1992 neemt de
Tweede Kamer haar nieuwe
behuizing in gebruik. Vöor het
openingsfeest heeft zij nog
twee miljoen gulden nodig. De
nieuwbouw brengt met zich
mee dat er meer personeel
moet worden aangetrokken,
wat nog eens 1,4 miljoen extra
kost. Nieuwe apparatuur gaat
bijna 900.000 gulden kosten en
ander nieuw materiaal nog
eens een half miljoen. Met nog
wat kleinere posten komt het
extra wensenpakket op 5,3
miljoen gulden. De totale uit
gaven van de Tweede Kamer in
1992 worden door de regering
geraamd op 103 miljoen gul
den.
De Eerste Kamer is wat be-
-Scheidener. Zij wil 139.000 gul
den extra op een begroting van
7,7 miljoen gulden, voor aan
schaf van materiaal en buiten
landse reizen van senatoren.
'Helden van het Vaderland, de Nederlandse geschiedenis in 253 schilderijen' Is de naam van een tentoonstelling die vanaf vandaag in het Amster
dams Historisch Museum is te zien. Jacob de Vos gaf in de vorige eeuw 33 veelbelovende jonge kunstenaars opdracht om een tafereel van de Ne
derlandse geschiedenis tussen 40 na Christus en 1861 vast te leggen. De Vos zelf schreef het verbindende verhaal. Deze 19e-eeuwse visie op de
vaderlandse geschiedenis is in Amsterdam te zien tot de jaarwisseling. •foto anp marcel antonisse
Dit jaar
nieuw record
asielzoekers
Het aantal asielzoekers zal dit
jaar wederom stijgen, zo stelt de
directie vreemdelingenzaken
van het ministerie van justitie in
het jaarverslag over 1990. Vorig
jaar vroegen ruim 21.000 men
sen asiel aan in ons land. Dat
was een recordaantal. In 1989
werden veertienduizend asiel
verzoeken gedaan, hetgeen toen
ook al een record was.
Vorig jaar zijn uiteindelijk 694
mensen toegelaten als vluchte
ling. Daarnaast ontvingen 844
mensen een verblijfvergunning.
Ruim negenduizend asielzoe
kers kregen een afwijzing.
Vannacht precies 25 jaar geleden
viel het kabinet-Cals in de beruch
te Nacht van Schmelzer over het
financiële beleid. Over die nacht
heeft Martin van Amerongen een
toneelstuk geschreven, dat een re
habilitatie van de KVP-fractielei-
der betekent Het Nationaal To
neel voert het stuk uit Bij de pre
miere was Norbert Schmelzer zelf
aanwezig. Samen met acteur Wim
van Rooij, die zijn rol speelt be
keek hij een fotoboek over de
voorstelling dat hij later mee naar
huis mocht nemen. «foro anp
