Sport
BMWffiOCCASIONS
"The Jong Ones"
Scepsis over Nederlands volleybalteam
IflNDERMELDE
DEJONGS
EEN NIEUWE ERVARING VOOR EEN INGEREDEN PRIJS.
BMW DEALER VAN DER PLAS
BMW MAAKT RIJDEN GEWELDIG.
Van der Velde biedt aan een
beperkt aantal zeer jonge
occasions met altijd minder dan
50.000 kilometer.
GARAGE ABSW0UDE B.V.
Vrijdag 27 september 1991
CONNY SMITS Vormgeving: SIMON DE GRAAF
DE VERSCHILLENDE
meningen over de 'open
inrichting' van volleybaL-
coach Harrie Brokking.
Afwijkend gedrag wordt gezien als bedreigend voor de groepscode'
Goud in Barcelona was het doel van de groep die gefor
meerd werd rond het supertalent Zwerver. De ideeën van
goeroe Arie Selinger waren on-Nederlands, zeker, maar
de coach met wereldfaam kon vissen uit het water praten
- laat staan wat jonge volleyballers aan het volleyballen
krijgen. Er was geld, er was talent, er was een gereputeer
de coach, er was toewijding, er was eensgezindheid en er
was overtuiging. Zo ontstond min of meer een open in
richting voor volleyballers, ook wel het Nederlands team
genaamd.
den haag rotikf winsfn schien veeleer een ploeg van ge-
lijkgestemden dan een ploeg
van hoge kwaliteit, waarbij je je
kunt afvragen wat het doel is
geworden: de handhaving van
de groepscode of eremetaal.
GPD-MEDEWERKERS
Zes jaar voor Barcelona - nu dus
vijf jaar geleden - werd voor het
vrijwillige isolement gekozen. Er
werden volop successen ge
haald en Nederland spreekt te
genwoordig een hartig woordje
mee op het mondiale volleybal
platform. Maar goud in Barcelo
na..., nee; zelfs een medaille lijkt
ver weg met de concurrentie
van Italië, Sovjetunie, Cuba en
de Verenigde Staten. Daar zou
best mee te leven zijn, als Ne
derland doodeenvoudig kwali
teit te kort kwam. Echter, in Ita
lië spelen ook nog vier jongens
die er toch wel wat van kunnen:
Posthuma, Grabert, Zoodsma
en Blangé.
Dat niet misselijke kwartet
mag niet meer meedoen, want
de vier konden zich niet schik
ken in de collectieve gedragsco
de waarvoor indertijd werd ge
kozen. De vier zijn wat indivi-
dualistischer ingesteld, denken
wat meer aan zichzelf, verdroe
gen het collectieve keurslijf niet
langer en waren vervolgens col
lectief ongewenst. Dat was in
dertijd nog redelijk te begrijpen,
maar nu de Oranje-groep meer
dan verontrustende haar
scheurtjes vertoont, blijven de
vier nog steeds buiten de deur.
Het collectief begint daarom
steeds meer te lijken op een
sekte, die verzwelgt in al te col
lectief denken. Wat nu onder de
vlag van Oranje opereert is mis-
Sekte
„Weet je, die gedachte van een
sekte als je over het Nederlands
volleybalteam praat, daar kan ik
me iets bij voorstellen," zegt Jan
Posthuma vanuit Italië. „Ik heb
hier nogal wat commentaar ge
kregen op het functioneren van
het team. De spelers hier von
den de ploeg nogal gesloten. Na
de wedstrijd verdwenen we ook
altijd snel naar de hotelkamer.
We dachten toen ook dat het zo
moest. Ik hoor diezelfde gelui
den trouwens nog steeds over
het Nederlands team. Het is in
feite zo bekrompen, je sluit je af
voor de ideeën van buitenaf en
je ziet de interne ideeën als ide
aal. Ik moet er wel bij stellen dat
ik die bekrompenheid zelf niet
zo ervaren heb, toen ik er mid
den in zat."
Hardy Menckehorst, sport-
psycholoog en oud-spelverdeler
van Sudosa uit Assen, kan de
woorden van Jan Posthuma wel
plaatsen. „Een van de voor
naamste neveneffecten van zo'n
isolement is dat de groep de
normen ontleent aan de groep
en die normen niet meer toetst
aan de buitenwereld," zegt
Menckehorst, die topsporters
begeleidt en ook cursussen
sportpsychologie verzorgt aan
de Rijks Universiteit in Gronin
gen. „Daardoor ontstaat een ei
gen werkelijkheid. De groeps-
ideologie zorgt er in feite voor
dat ze wat los komen te staan
van de buitenwereld."
Een rondgang langs insiders
leert dat er alom scepsis bestaat
over de open inrichting van de
tegenwoordige bondscoach
Harrie Brokking. Maar hun kri
tische geluiden worden al gauw
bestempeld als negatief in de
sterk bijziende optiek van de in
ternationals, die zelf niet in
staat lijken te onderkennen dat
ze de verkeerde weg zijn inge
slagen. Gebrek aan persoonlijk
heid is daar misschien de reden
van, of wellicht is de persoon
lijkheid ondergesneeuwd in het
strakke keurslijf.
Luxe discussie
Joop Alberda, af en toe assistent
van Brokking en eerder in de
markt om Selinger op te volgen,
gelooft dat de gekozen afzonde
ring effect heeft gehad. „Het
isolement is goed om veel te
kunnen trainen en om een ge
weldig niveau te halen," vindt
de Groninger, die veel samen
werkt met Doug Beale, ex-trai-
ner van Olympisch winnaar de
Verenigde Staten. „Maar op een
gegeven ogenblik moet je het
systeem openbreken, want al
leen op die manier houd je het
leuk. Op die wijze zijn de on
derlinge ergernissen wat beter
te verdragen en bovendien
werkt het prikkelender als je el
kaar na verloop van tijd weer
eens ziet. Het wordt echter niet
makkelijk om zo'n operatie nu
nog uit te voeren."
Peter Blitz, sportpsycholoog
te Amsterdam, ziet eveneens
een aantal hindemissen. „De
niveaus van competitie en na
tionaal team liggen te ver uit el
kaar en dat is niet gezond.
Daardoor is er geen druk van
buitenaf, want er is geen reser
vebank met hongerige wolven.
Een tweede effect van het isole
ment is dat de groepsvorming
te hecht wordt. De onderlinge
verstandhouding moet goed
zijn, maar dit is te veel een fa
milie. Voor nieuwe mensen is
het ook net alsof ze een sekte
binnen stappen. Spelers die
zich lid van de familie mogen
noemen en die het een moment
minder gaat, mogen welhaast in
relatie-therapie gaan."
„Ze hebben onderling volko
men uitgekristalliseerde beel
den van elkaar," vervolgt Blitz.
„Dat betekent dat de vooroor
delen ook volkomen vast liggen.
Bepaalde dingen hoeven niet
meer gezegd te worden, want ze
weten alles al van elkaar. Ten
minste, dat denken ze. Dat is
pure stilstand. Het is dikke
stroop in zo'n groep, het is alle
maal veel te natuurlijk."
Afwijkend gedrag
„Intern onstaat ook iets dat zich
verzet tegen kritiek van buiten
af: wat weten die lui er nu van
af. Om topprestaties te leveren
moet je iets tegennatuurlijks
doen, want geen mens is van
nature een topsporter. Hier is
alles te natuurlijk en dat werkt
contra-prestatief. Je moet je als
speler willen onderscheiden. Af
wijkend gedrag wordt echter ge
zien als bedreigend voor de
groepscode en dus werkt deze
groep nivellerend. In feite zijn
de groepsprocessen sterker dan
voor de kampioens-aspiraties
gezond is, want sterke spelers
worden niet geaccepteerd om
dat ze niet in de groep passen.
Het oogt sektarisch. In elk dorp
kent men van die families."
Het Europees kampioenschap
wees uit dat Nederland mo
menteel stil staat en zelfs voor
bij werd gestreefd door de Sov
jetunie. Volgens Paul van Slie-
drecht, trainer van landskam
pioen Dynamo, ligt het allemaal
•heel simpel: „We hebben in Ne
derland twaalf volleyballers van
wereldniveau. Stuur je daarvan
ongeveer de vier besten weg,
dan heb je nog maar acht goei-
en over. Het is niet meer dan
een simpele optelsom. Ik denk
ook dat het systeem te lang
heeft geduurd. Je kunt je dood-
trainen, maar zonder kwaliteit
red je het niet."
Joop Alberda gelooft niet zo
in de verklaring van Brokking
dat het technisch basisniveau
van het team te gering zou zijn.
„Onder druk kan zich iets der
gelijks uiten, maar daarom
hoeft het geen technisch man
kement te zijn," vindt hij. „Het
kan ook een stress-mankement
zijn. Op het EK bleef de ploeg in
acht sets beneden de acht pun
ten, dus is er volgens mij meer
aan de hand. Er staat heus een
fantastisch team, maar wat ik
mis is balans. Balans tussen
jong en oud, balans tussen ster
ren en waterdragers en ga zo
maar door. Door het vertrek van
vier spelers is die balans hevig
verstoord geraakt."
„De waterdragers zorgen er
voor dat je bij de eerste vier van
de wereld kunt komen, de ster
ren zorgen voor de eerste
plaats. Met die vier erbij win je
het EK en het WK, al vraag ik
me wel af of je ze alle vier nodig
hebt.
Disco
Hoe functioneert het Neder
lands team als groep? Romke
Hoogstra kent de ploeg. „Ik heb
het unieke feit mogen beleven
dat de spelers in Brazilië eens
massaal naar de disco gingen,"
vertelt hij. ,,Ze dronken zelfs
een pilsje. Dat was iets bijzon
ders, want ze gaan nooit eens
op stap."
Hoogstra denkt dat de stil-
Trainer-coach Harry Brokking samen met Peter Blange na het behalen van brons in Zweden.
stand van het Nederlands team
ook een kwestie van kwaliteit is.
„Ron Zwerver en Avital Selinger
zijn supertalenten en Held komt
ook wel in Italië terecht, maar
verder...," klinkt het gereser
veerd. „Benne is een gemaakte
volleyballer. Hij kan niet stop
pen, maar wordt wel tot stopper
gebombardeerd. In het team
roept dan niemand dat dat fout
is, want ze denken allemaal dat
het goed genoeg is. In zo'n ge
sloten systeem zijn ze nu een
maal bereid met minder genoe
gen te nemen, want dat houdt
de sfeer beter en dan gaat ieder
een wat makkelijker voor elkaar
door het vuur. Kennelijk moet je
in zo'n systeem veel concessies
doen. Ja, misschien is er wel een
ploeg van gelijkgestemden in
plaats van een ploeg met hoge
kwaliteit."
Met deze laatste constatering
geconfronteerd, zegt Alberda:
„Ik zou het anders definiëren,
maar ik ben het er wel mee
eens. Er zit best kwaliteit in
deze groep, maar de gelijkge
stemdheid werkt nu in het na
deel. Het hoeft niet per se een
vriendenploeg te zijn, die het
hoogste bereikt."
Verkeerde weg
Het raamwerk van het team
veranderen ligt moeilijk, het is
bijkans een onmogelijke opera
tie. Mast: „Het zal een geweldi
ge opofferingsgezindheid van
deze ploeg eisen om tot de con
clusie te komen dat de verkeer
de weg is ingeslagen. Het is ech
ter ook moeilijk te bepalen waar
het exact is fout gegaan, want in
feite was Arie Selinger de eerste
domino-steen die viel."
Voor de rechtlijnige Van Slie-
drecht ligt het simpel: „Er is
maar één die het kan verande
ren en dat is de sponsor. Im
mers, wie betaalt is de baas. De
sponsor wacht gewoon op het
meest geschikte moment, tot de
sfeer er rijp voor is. Let maar op.
Het zou gezond zijn, want met Ij
die jongens uit Italië erbij krijgt
de ploeg weer wat impulsen. De ij
hiërarchie ligt nu al jaren vast
en dan moet iedereen weer
knokken voor zijn plaatsje in de
pikorde. Dat kan absoluut geen
kwaad."
DEALER
BMW 316
BMW 316
BMW 3161/4
BMW 3161
BMW 3161/4
BMW 3161
BMW 3161
BMW 3181
BMW 3201/4
BMW 3251
BMW 5201
BMW 5251
BMW 5251
BMW 5301
BMW 5351
BMW 7301 aut.
BMW 7301
BMW 7301
Peugeot 205 XS
V W Golf 1.3
VW Jetta Pacific
Ford Scorpio 2.91 aut.
Mazda 626 GLX aut.
blauw metallic
wit
zilver metallic schuifdak
rood shadowline
blauw metallic
royal blauw metallic veel opties
wit edition uitvoering
diamant zwart metallic
diamant zwart metallic
groen metallic sportpakket
zilver metallic/edition uitv.
grijs metallic
malachit groen lederen bekleding
royal blauw metallic
blauw metallic
Delphin metallic airconditioning
aut. Delphin metallic
aut. Royal blauw metallic
WEGENS INRUIL VERKREGEN
blauw
blauw
ƒ20.500,-
ƒ19.500,-
26.250,-
26.250,-
29.950,-
36.500,-
36.750.-
28.750,-
24.750 -
59.950,-
22.950,-
ƒ49.950,-
69.500,-
59.950,-
74.500,-
52.750,-
62.750,-
77.500,-
13.950,-
14.500.-
22.500,-
23.500,-
21 500,-
1987
1987
1988
1988
1989
1990
1990
1988
1987
1990
1987
1988
1990
1989
1989
1987
1987
1987
1990
1988
1988
DONDERDAGAVOND KOOPAVOND
AMBACHTSWEG 14 KATWIJK TEL.: 01718-26161
CITROEN
2 CV 6
blauw
49.000 km
10/86
AX 11 TGE 3 drs
zwart
31.650 km
8/90
AX 11 TGE 3 drs
wit
32.000 km
3/90
AX 11 TGE 5 drs
wit
24.000 km
3/90
AX RE 5 drs
zwart
46.100 km
4/89
AX 11 TRE 5 drs
wit
39.500 km
10/88
BX 14 Palais
grijs
22.000 km
1/90
BX 14 TE
zwart
21.900 km
3/90
BX 14 TE
wit
19.600 km
5/90
BX 14
blauw
49.000 km
1/89
BX 14 RE
rood
44,000 km
10/87
BX 16Tgi
grijs
8.000 km
1/91
BX 16 TGi Break
grijs
9.652 km
4/91
BX19TRS
zilver
40.700 km
3/89
BX 19 TZi
rood
29.950 km
3/90
BX 19 GTi
rood
10.950 km
4/91
BX diesel
rood
42.000 km
3/90
BX diesel
blauw
44.000 km
11/89
Toyota Corolla 1.3 HB
21.900 km
6/89
Kennedylaan 118, Leiden telefoon 071-769322
ABSW.0UDE MAAKT NISSAN RIJDEN COMPLEET
NIEUWE OFFEMWEG 2 -2201 AP NOORDWIJK - 01719-19246
npjiQ-i L' i Ldzyj o idealer waar mee te praten valt.
Citroen BX 16 TZi
Citroen AX11TGE
Citroen BX 16
Citroen XMV6 3.0i
Citroen XM AMB 2.0i
Citroën AX Image
Renault 5 Super AUTOMAAT
Peugeot 205 XE Sch.dak
Mazda 323 1.3
Nissan Micra March DX
Mazda 626 LX Sedan
Fiat 55 S
wit dec. 1990 1.300km 27 950.-
wit juli 1990 22 800km 14.750,-
rood dec. 1990 3.200km 26.500,-
zilver febr. 1990 40.000km P.O.A.
rouge aug. 1990 30.000km P.O.A.
grijs febr. 1991 7.000km 17.950,-
5-deurs aug. 1986 rood 10.950,-
3-deurs nov. 1988 rood 12.950,-
3-deurs juni 1988 wit 13.750,-
3-deurs nov. 1988 rood 12.950,-
4-deurs juni 1987 groen 12.950,-
3-deurs jan. 1988 blauw 11.950,-
Div. AX-BX-CX v.a. bj. '84 - '90 v.a. f 4.950,- tot
AUTOBEDRIJVEN B.V.
VALKENBURG ZH Hoofdstraat 102-106 Tel. 01718-16947
KATWIJK Zeeweg 82b Tel. 01718-16175
NOORDWIJK v.d. Mortelstraat 2?4 Tel, 01719-19303
