Zaken
'Af en toe moet je je nek uitsteken'
Voor 'doodschop' naar burgerrechter
'Alles loopt hier op rolletjes'
Horeca en VVV's tevreden over seizoen
Woensdag 25 september 1991 Redactie: 071-161400 WILLEM SPIERDIJK CAROLINE VAN OVERBEEKE Eindredactie: NIEK FAAS Vormgeving: HENK BUIS
21
STAND VAN
DE OPRICHTERS VAN het
Leids Bureau voor Sport en
Recht stellen vast dat er in de
advocatuur weinig specifieke
kennis van de juridische aspec
ten van sport aanwezig is
DE EIGENAAR VAN
strandbedrijf Willy en
Loes in Katwijk .Vorig
jaar was het toch stukken
beter Het seizoen begon
dit jaar pas half juli."
Draka Interfoam Hillegom wordt proefstation in vervanging van CFK's
Rustig en beheerst formuleert hij zijn gedachten. Steeds
weer dezelfde boodschap. Iedere keer echter 'verpakt' in
iets andere bewoordingen. De essentie van zijn verhaal is
zonneklaar. De angst van de Hillegomse bevolking is on
terecht. Als in de toekomst bij de fabricage van schuim
rubber dichloormethaan gebruikt gaat worden, bestaat er
geen gevaar voor de omwonenden. De toepassing van
het gas is nodig om het huidige gebruik van CFK uit te
bannen van het produktieproces.
HILLEGOM IRENE NIEUWENHUUSE
Volgens P.G. Meijs, directeur
van Draka Interfoam B.V. in Hil
legom, zal zijn fabriek steeds
binnen de toegestane normen
werken. De ruim 1200 veront
ruste Hillegommers die hun
handtekening hebben gezet on
der een protestbrief, vertragen
met hun actie zo alleen - onno
dig - de omschakelingsprocedu
re. „Het risico is echt te ver
waarlozen: wij zijn verantwoord
bezig."
Directeur Meijs staat door de
actie wel onder druk. „Het is
een lastige periode", zegt hij
zelf. Enerzijds zijn er de steeds
stringentere milieunormen van
de overheid. In het kader van
het Nationaal Milieuplan moet
zijn fabriek in de komende ja
ren het gebruik van CFK
(Chloor Fluor Koolwaterstof)
geheel vervangen. De CFK's
tasten immers de ozonlaag rond
de aarde te veel aan. Draka doet
dat onder meer door het gas di
chloormethaan. Anderzijds
wordt de druk vanuit de Hille
gomse bevolking steeds groter.
Ook de plaats, Draka is te vin
den in het centrum van het bol-
lendorp, staat steeds meer ter
discussie. „Ik begrijp die zorg,
maar zij is niet terecht."
Van overheidswege krijgt zijn
firma voor de gigantische om
schakelingsoperatie een bedrag
van 1,5 miljoen gulden. Draka
investeert zelf nog eens 2,2 mil
joen gulden in het project. De
nieuwe recycling-installatie is
door het rijk aangewezen als
demonstratieproject. De erva
ringen die de komende jaren in
Hillegom opgedaan gaan wor
den, kunnen zo gebruikt wor
den bij andere schuimindustrie-
ën. „Wij hebben de neiging om
steeds nieuwe dingen te probe
ren. We hebben ons zelf aange
meld voor dit project: we wach
ten liever niet af." Dat een der
gelijke opstelling het risico van
protesten met zich meebrengt,
neemt hij op de koop toe. „Af
en toe moet je in het ondeme-
mersvak je nek durven uitste
ken."
Van oorsprong is Draka
(Draad en Kabel) een Amster
dams bedrijf (opgericht in
1910). Na de oorlog ging men
over op het isoleren van de ka
bel met kunststof. Steeds meer
werd kunststof het hoofdpro-
dukt. Via kunststofbuizen ging
het verder naar kunstschuim. In
1951 vestigde het bedrijf zich in
Hillegom. Draka fabriceert mo
menteel 'interieurs' voor matra-
sen (Drakacel) en meubels.
Sinds 1 januari levert het be
drijf nog uitsuitend matrasinte
rieurs die zonder CFK's gepro
duceerd zijn. Voor het hele leve
ringsprogramma geldt dat van
de 54 soorten zachtschuim er
nu 41 zonder de schadelijke stof
gemaakt worden. Voor de ver
dere afbouw zijn nog eens drie
jaren uitgetrokken. Eind 1994
moet het definitief afgelopen
zijn. Meijs gaat er vooralsnog
van uit dat in 1995 de zoge
naamde 'soft-CFK's' hun intre
de in de markt hebben gedaan.
Hij ziet daarom het gebruik van
dichloormethaan in dit kader
dan ook als een tijdelijk situatie.
Marges
Meijs (53 jaar) is sinds 1986 di
recteur. Vanaf dat moment
hoort Draka bij een Engelse
prolyurethaanschuim-produ-
cent, het British Vita, dat werkt
via decentraal management en
business units. Sinds de samen
werking is er volgens de direc
teur een omzetverdubbeling
van honderd procent. Het per
soneelssterkte steeg daarnaast
van 77 naar 120. De winst daar
entegen is dezelfde gebleven.
De verklaring van Meijs: „We
hebben gigantisch moeten in
vesteren in onder meer milieu-
besparende technieken en kwa
liteit. Mede hierdoor zijn de
marges gedaald. Maar we zijn in
ieder geval niet achteruit ge
boerd."
Hoe ervaart Meijs de handte-
kenaktie? „Het hoort bij mijn
job met dit soort zaken om te
gaan. Als ondernemer dien je
verantwoording af te leggen
voor je daden. Dat is goed. Ik
heb er geen enkel belang bij om
problemen te krijgen. De uit
spraak dat het hier in de toe
komst levensgevaarlijk zou gaan
worden, is echter een emotio
nele uiting, waar ik alleen maar
rationeel op kan reageren."
Oplossen
Ook de kritiek van de stichting
Natuur en Milieu vindt hij niet
goed onderbouwd. De stichting
schrijft dat Draka naar andere
middelen dan het gewraakte di
chloormethaan moet gaan zoe
ken. Meijs: „Prof. dr. L. Reijn-
ders doelt op het middel ca-
rapor. Dat gebruiken we al,
maar de toepassing betekent
slechts een onderdeeltje van de
totale oplossing. Wij willen hier
het hele probleem rond de
CFK's oplossen."
De hinderwetvergunning die
noodzakelijk is voor de veran
dering in het fabricageproces
verwacht Meijs medio novem
ber. Uit vooroverleg is hem ge
bleken dat alles technisch op
losbaar lijkt te zijn. In een spe
ciale begelediingsgroep zitten
mensen van VROM, de Arbeids
inspectie, de Ondernemings
raad en de werkgevers van de
Kunststofschuimproducenten.
„Het is een lastige periode, dat
wel, maar wij garanderen dat
we in de toekomst met onze
nieuwe installatie de laagst mo
gelijke concentratie luchtvervui
ling zullen veroorzaken."
Directeur P.G. Meijs van Draka Interfoam. „We beseffen terdege onze verantwoordelijkheid".
FOTO JAN HOLVAST
Distributiecentra
C&A Lisse en
Katwijk bestaan
vijfjaar
KATWUK/LISSE
IRENE NIEUWENHUUSE
Bredero zei het reeds: het kan
verkeren. De werknemers van
de Fordfabrieken werd het in de
jaren twintig onmogelijk ge
maakt om met elkaar te praten.
Vandaag worden in Lisse en
Katwijk de werkomstandighe
den echter zo gecreëerd, dat de
werknemers juist wel met elkaar
een babbeltje kunnen maken.
„Ze komen hier niet alleen om
heel hard te werken", is de be-
rijfsfilosofie van Jan de Beer. Hij
leidt zowel het C&A distributie
centrum in Katwijk als in Lisse.
Dit jaar bestaat het bedrijf van
Clemens en August Brennink-
meijer 150 jaar.
Als een 'eeneiige tweeling'
zijn de beide centra vijf jaar ge
leden in de Bollenstreek neerge
zet. Vanwege de hoge arbeids
moraal van de bollenstreekbe
woner, vanwege de gunstige lig
ging ten aanzien van het ver
voer, vanwege de 'sociale veilig
heid' van de streek. En ter ver
vanging van de twaalf centra in
den lande. Volkomen identiek
gebouwd en ingericht. In geval
van een calamiteit kan de ene
firma onmiddellijk en volledig
de distributie van het andere
bedrijf overnemen.
De beide centra zijn volgens
De Beer te vergelijken met een
Zwitsers precisie-uurwerk. Kilo
meters rails tegen de plafonds.
Jassen, broeken, truien gaan er
als vleeskarkassen in eindeloze
rijen. Aan de ene zijde komt de
kleding („wij noemen geen aan
tallen, dat is tegen onze cul
tuur") het gebouw binnen. Aan
gevoerd met vrachtwagens van
af Schiphol, de Rotterdamse ha
vens of over de weg.
De 'reis' van ieder kledingstuk
gaat in het centrum onder meer
via de controlekamer (20 minu
ten per steekproef), de schiet
en nietafdeling en het opbeu-
gelcentrum. De kleding wordt
daarna verkoopklaar gemaakt
en met behulp van een uiterst
vernuftig computersysteem op
nieuw verdeeld. De confectie
worden daarna verzonden naar
de 90 C&A filialen in Nederland.
Iedere dag krijgt ieder van die
filialen een zending uit Katwijk
of Lisse. „Misschien onzakelijk,
maar dit systeem geeft de klant
de verzekering dat het aanbod
in de winkels steeds wordt ver
nieuwd".
„Gaat er hier ergens iets fout,
dan is er binnen een uur een gi
gantisch probleem, ledereen
weet dat en is zich daar van be
wust. Hier wordt hard gewerkt
en daar maken we geen geheim
van. AJs de 450 werknemers
geen rekening met elkaar hou
den. loopt het hele systeem in
de puree.", meldt De Beer (44
jaar). „De eerste twee jaar wa
ren behoorlijk moeilijk, we Wa
ren deze grote eenheden niet
Leids Bureau voor Sport en Recht opgericht
gewend. We hebben toen op
onze mensen een gigantisch be
roep moeten doen. Veel over
werk en extra inzet." En nu?
Een breed gebaar: „Het loopt
perfect."
Trots en met 'opgeheven'
hoofd verder de loftrompet af
stekend: „Als je hier staat, zie je
geen mens, alleen maar bewe
gende jassen en jurken. Alles
loopt letterlijk gesmeerd en op
rolletjes. Waarom ik van mijn
werk hou? Welk treinconduc
teur vindt het niet fantastisch
om te zien dat elke wissel, elke
onderdeeltje, elke schroefje en
moertje goed functioneert? Ik
dus ook."
Relaxed
„Zie ik er niet relaxed uit?",
vraagt De Beer. Het antwoord
niet afwachtend: „Ik weet het,
net de verkeerde stropdas."
Verder serieus: „Dit vak is fan
tastisch, ik ga het steeds leuker
vinden, ik spring van het ene
probleem naar het ander. Noem
maar een maatschappelijk item
en wij hebben ermee te maken.
Moelijk vaak, maar voor gemak
kelijk zijn we niet op de wereld.
Waar heb ik allemaal niet mee
te maken? Zorgen dat onze
vrachtwagens op tijd rijden en
nergens overlast veroorzaken.
De mensen gemotiveerd hou
den. Miljoenen klerenhangers
laten recyclen."
Vooral het personeelsbeleid is
een geliefd onderwerp. Een full
time werkweek is bij C&A vier
werkdagen van negen uur. De
voordelen voor de werkgever is
een vergroting van de bedrijfs-
capaciteit. De machines draaien
door dit systeem geen 36 maar
45 uur per week. En de mede
werker is altijd verzekerd van
een lang weekeinde.
Hoewel het aantrekken van
mannelijk personeel nog wel
eens problemen geeft, heeft De
Beer altijd ruime beschikking
over vrouwelijke werknemers.
„Biedt ze iets goeds, geef ze een
gezellige kantine, maak het ze
tijdens het werk zo gemakkelijk
mogelijk. Maak een verhoging
zodat ze daardoor geen gevaar
lopen om last van hun rug te
krijgen. Hou er rekening mee
dat bepaalde spiergroepen niet
te eenzijdig belast worden. Zorg
dat ze kunnen werken als ze
kleine kinderen hebben. Stel
daar roosters voor op", is zijn
uitleg. Maar ook: „Denk niet dat
ik een filantroop ben of een gei
ten-wollen-sokken-figuur, maar
ik ben gewoon redelijk en ge
bruik als manager mijn boeren
verstand."
06-nummer
Omdat de aanvoer in de distru-
butiecentra pieken en dalen
kent (de seizoendrukte is ge
bundeld in de maanden maart,
april en mei en daarnaast in au
gustus, september en oktober)
is er een gevariëerd werkaan
bod. Om zijn medewerkers
daarover wekelijks te informe
ren heeft De Beer hiervoor een
06-nummer ingesteld. „Lach
maar! Ondernemen is harstikke
creatief bezig zijn. Dit is veel
slimmer dan iedereen iedere
week een briefje sturen. Werk
nemers kunnen via de lijn zo
aan het einde van de week ho
ren hoeveel werk er de volgende
week is. We garanderen de par-
timers in ieder geval negen uur
werk per week, ze kunnen daar
door bijvoorbeeld in het zieken
fonds".
Omdat full-timers en parti-
mers dezelfde rechten, plichten
en secondaire arbeidsvoorwaar
den hebben, is volgens De Beer
de continuïteit van de onderne
ming gewaarborgd. „We bieden
alle werknemers een kerstboom
vol leuke dingen", weet hij ze
ker. „Maar wij voeren wel een
uiterst strenge selectieprocedu
re, want we gaan er van uit, dat
iedereen die hier komt werken,
dat tot zijn 60 zal doen." C&A
heeft een laag ziekteverzuim
van 5 procent.
Atelier
C&A werkt volgens De Beer
niet meer met eigen ateliers.
„Vijf jaar geleden hebben we
die allemaal van de hand ge
daan en zijn overgegaan op in
koop van kleding bij zelfstandi
ge confectionairs in Japan,
Nepal, Duitsland, Afrika. Noem
maar op. We beschouwen el
kaar steeds meer als partners.
Wat hebben wij eraan om een
bedrijf helemaal uit te knijpen?
Dan gaat die firma wellicht fail-
er op zoek
ondeme-
LEIDEN WILLEM SPIERDUK
Voor de voetballer die slachtof
fer wordt van een 'doodschop'
en daarbij letsel oploopt, is
steeds vaker alleen 'een vrije
trap mee', niet voldoende. Al
enkele malen is het voorgeko
men dat een speler naar de bur
gerrechter is gestapt om de
schade op de dader te verhalen.
Onlangs werd een man uit
Friesland nog door de rechter in
het gelijk gesteld, toen hij van
zijn tegenstander op het voet
balveld schadevergoeding wilde
hebben. De man was door een
wilde trap tegen zijn knie ar
beidsongeschikt geworden.
„De invoed van het burgerlijk
recht op de sport wordt groter,"
stellen Robèrt Munnik en Pa
trick Pennock, die met R.
Nieuwmans en L. Creemers het
'Leids Adviesbureau voor Sport
en Recht' hebben opgericht. Zij
wijzen daarbij ook op het in
schakelen van de rechter door
BW Den Bosch na de bekerfi
nale tegen Feyenoord. De op
richters van het bureau hebben
echter wel vastgesteld dat er in
de advocatuur weinig specifieke
kennis van de juridische aspec
ten van sport aanwezig is. „We
zijn aan het denken gezet door
de Leidse hoogleraar sport en
recht Giltay-Veth. Die heeft ons
verteld dat er duidelijk behoefte
is aan mensen met die kennis."
Het Leids Bureau voor Sport
en Recht richt zich volgens de
folder die aan alle Leidse sport
verenigingen is gericht op alle
juridische zaken waarmee een
Hielco Kuipers
vereniging in aanraking kan ko
men, zoals het opstellen van
statuten, het verzekeren van
verenigingspanden, het huur-
en pachtrecht, het aansprake
lijkheidsrecht en het sociaal
recht.
Bar en boos
Maar de oprichters van het bu
reau. één jurist en drie bijna af
gestudeerden, richten zich niet
alleen op sportclubs, maar ook
op de sporter. „Het is vaak bar
en boos, hoe er in de sport met
mensen wordt opgegaan. Kijk
eens dat er in de wielersport al
in de publiciteit wordt gebracht
dat iemand doping heeft ge
bruikt zonder dat er een contra
expertise is geweest. Ik ver
wacht ook dat de sporter steeds
minder vaak het tuchtrecht in
hun sport accepteren en de
hulp van de burgerrechter in
roepen", meent Patrick Pen
nock.
Het Leidse bureau denkt hun
diensten tegen een concurrere-
ned tarief te kunnen aanbieden.
Voor 65 gulden per uur krijgt de
klant advies. „Het uurtarief van
een advocaat ligt op 235 gulden
per uur, ik denk daarom dat de
drempel naar ons bureau niet
zo hoog is", stelt Robèrt Mun
nik.
Voor procedures voor de
rechtbank zal het bureau een
derde moeten inschakelen. „Za
ken bij de kantonrechter kun
nen wij echter zelf doen. Het
gaat dan op gevallen die een be
drag van 5000 gulden niet tebo-
ven gaan. We denken in de
meeste gevallen met kleine
clubs te maken te hebben, dus
de meeste procedures kunnen
we zelf voerenaldus Munnik.
De vier oprichters verwachten
niet met deze activiteit op korte
termijn hun boterham te kun
nen verdienen. „We hopen dat
het in deze regio gaat lopen om
dan later landelijk te gaan wer
ken".
LEIDEN PASCALLE CAPPETTI
ming.
Hoe zit het nu met het roem
ruchte C&A'tje? Is het imago
van flodderkleding inmiddels
vals en achterhaald? De Beer:
„Wij leveren een kwaliteit voor
de allerlaagste prijs. Ik praat
niet over een t-shirtje van vijf
gulden, dan weten we allemaal
wat we in huis halen. Er zijn nu
life-styles ontwikkkeld. Voor bij
voorbeeld het jonge meisje, de
werkende vrouw, de traditione
le man. Het is altijd waar voor je
geld, want we blijven op de prijs
letten. Een kwaliteitspak kan je
bij ons voor Ö00 gulden kopen.
Maar als de klant voor precies
hetzelfde pak elders 1200 gul
den wil betalen, moet hij dat
natuurlijk helemaal zelf we
ten..."
MEDEWERKSTER
Hoteleigenaren, strandpaviljoenhouders,
campingbeheerders en VW-directeuren: ze
zijn tevreden over het afgelopen zomersei
zoen. De waarderingen liggen tussen 'rede
lijk' en 'uitstekend'. Toch vallen de resulta
ten in vergelijking met vorig jaar tegen. De
meesten wijten dit aan de late vakantie en
het slechte weer in het voorseizoen.
„Ik ben zeker niet ontevreden", zegt W.
Lange, de eigenaar van Strandbedrijf Willy
en Loes in Katwijk, „maar vórig jaar was het
stukken beter. Het seizoen begon dit jaar
pas half juli. Gelukkig is de schade een
beetje bijgespijkerd door augustus." Ook H.
Beugelink van Camping De Noordduinen
in Katwijk spreekt over een slechte start.
„De periode tussen Pinksteren en begin juli
was ronduit slecht. Daarna zat het wel vol,
maar dat loop je niet meer in. De camping
heeft 500 plaatsen en meer kan ik er niet
kwijt. In augustus moest ik mensen weige
ren." Als beheerder weet hij dat campings
gevoelig zijn voor weersomstandigheden.
„De mensen blijven dan weg", aldus Beu
gelink. De eigenaar van het Waikiki Hotel in
Noordwijk, I. van Oostrum, heeft nergens
last van gehad. „Wij hebben voornamelijk
met reserveringen te maken en zijn dus niet
afhankelijk van weer en toeristen die op de
bonnefooi een hotelkamer boeken. Het
meestal wat oudere publiek halen we vooral
van de Hollandse Markt. Toen de Golfoor
log uitbrak, stroomden de reserveringen
binnen." De bezettingsgraad in zijn hotel
was dan ook vrij constant en bedroeg ge
middeld 95 procent.
Het beroerde voorseizoen dit jaar en het
slechte naseizoen vorig jaar zorgde ervoor
dat de omzet van de meeste hotels onge
veer gelijk is aan afgelopen jaar. Echter,
doordat de prijzen van de kamers met 4 5
procent stegen, viel de omzet voor de hotels
eveneens 5 procent hoger uit.
„Ik denk dat Noordwijk een goede uit
straling heeft", antwoordt H. Stokman,
eigenaar van het Astoria Hotel in Noordwijk
op de vraag waarom het afgelopen seizoen
zoveel Nederlanders in het hotel verbleven.
Nederland wordt weer populair bij de Ne
derlanders. maar ook bij de Zuid- en Oost-
Europeanen.
Dit merkt ook directeur M. van der Jagt
van de VW-Noordwijk. „Het Nederlands
Bureau voor Toerisme en de KLM werken al
jaren aan allerlei voorlichtingscampagnes
om Nederland te promoten. De Van-Gogh-
tentoonstelling heeft natuurlijk eraan bijge
dragen dat veel meer Italianen van Neder
land hebben gehoord."
„In Nederland gebeurt veel op kleine
schaal. Dat trekt buitenlanders", vertelt di
recteur K. Verplancke van VVV-Katwijk. De
reddingsdemonstratie en het Bloemencorso
waren voor Katwijk belangrijke evenemen
ten waar veel publiek op af kwam. Trots
meldt hij: „Het meeste publiek kwam naar
Katwijk. Eerst konden de mensen naar de
reddingsbrigade kijken en daama hoefden
ze zich maar om te draaien om het Bloe
mencorso voorbij te zien trekken."
Het vogelpark Avifauna in Alphen spreekt
van een goed seizoen. Het park trok veel
buitenlanders, met name Italianen. Die toe
stroom van buitenlanders dankt Avifauna
aan de opening van van het motel net voor
het seizoen begon. Pieken, zegt een woord
voerder, zijn er niet geweest. Dank zij de va
kantiespreiding was het het hele seizoen
druk.
In welke mate Leiden heeft geprofiteerd
van de mooie zomer kan VVV-dim teui I
Hugens niet vertellen. Hij heeft nog geen
beschikking over ciifers van de hotels en
musea. Hugens denkt dat Leiden weinig af
wijkt van andere trekpleisters. De start was
traag; de tweede helft van het seizoen een
stuk beter. De terugval, waarop 'iedereen'
zich had voorbereid, is uitgebleven.
De Keukenhof in Lisse kreeg maar liefst
85.000 bezoekers meer binnen dan het jaar
ervoor. Naar schatting kwamen er tussen de
60.000 en 70.000 voormalige Oostduitsers
naar de bloemenpracht kijken. De Keuken
hof registreerde 1230 bussen en 13.000 par
ticuliere auto's meer dan in 1990. Volgend
jaar zal het minder zijn. denkt een woord
voerder. omdat dan de Floriade een ge
duchte concurrent is. Dat kost de Keuken
hof. zegt hij, 100.000 bezoekers.
