Leiden
Verzet tegen
vuilfabriek
gebundeld
Het Zwitser-Levengevoel
naast een afvalbedrijf
Bonden tevreden over opkomst bij acties
Slachtoffer aanslag
hult zich in stilzwijgen
Bambini gepikeerd
over kritiek AZL-ouders
Stevensbloem blijft
wachten op windscherm
Vragen over salaris stakers
Woensdag 25 september 1991 Redactie: 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANCMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER (chef) WIM WEGMAN
Eindredactie: GERT VISSER Vormgeving: PIET KOOREMAN
15
NIEUWSLIJN
Goedkope spaarlampen bij EWR
De N.V. Energie- en Watervoorziening Rijnland houdt van 1 ok
tober tot 1 december een spaarlampenactie. Alle Leidse huis
houdens krijgen deze week daartoe een informatiepakket toege
stuurd. Daarin wordt de mogelijkheid geboden om tegen gere
duceerd tarief in het bezit te komen van vier van deze duurdere
elektronische lampen. De lampen gaan lang mee en gebruiken
veel minder - 'tot tachtig procent' - energie dan een gewone
gloeilamp.
Portier vernield na verkeersruzie
Een onbekende man heeft gisteren een deuk in een wagen
gechopt op de Pelikaanstraat uit onvrede over het verkeersge
drag van een automobiliste. De 35-jarige vrouw uit Hazerswou-
de-Rijndijk moest stoppen vanwege de verkeerdrukte. In haar
spiegel zag ze dat een wagen achter haar rechtsaf wilde slaan.
Om de bestuurder de ruimte te geven, trok ze op. Daarmee ver
sperde ze de weg voor een man op een snorfiets. Er ontstond
een scheldpartij, waarbij de man ook spuugde. Toen de vrouw
niet reageerde schopte de man een deuk in het voorportier,
waarna hij er vandoor ging.
EEN WINDSCHERM van 40 meter
lengte moet de bezoekers van de Ste-
vensbloem tegen de elementen be
schermen maar de kans dat het nog
deze herfst wordt geplaatst, is niet
groot
Het verzet tegen de geplande vuilfabriek aan de Voor-
schoterweg heeft zich gisteren verenigd. Tijdens een in
formatie-avond over dit plan besloten enkele verenigin
gen van huis-eigenaren en huurders, en de belangenver
eniging Leefbaar Leiden-Zuidwest voortaan gezamenlijk
verder te strijden tegen de komst van de installatie. Ver
schillende clubs kondigden aan het plan tot in hoogste
instantie aan te vechten.
300 Zuidwesters spraken zich gisteren in de aula van het Vlietland-college zeer beschaafd doch zeer beslist
uit tegen de komst van een vuilfabriek naast hun wijk. 'ioto hielco kuipers
LEIDEN WIM WEGMAN
Heel beschaafd lieten de bewoners van Zuid-
West gisteren weten dat ze heel, heel erg boos
zijn. Net nu het hoogheemraadschap er vele mil
joenen tegen aan gooit om de overlast van de
rioolwaterzuivering te verminderen, komt er mis
schien een nieuwe stankbron bij: een huisvuilfa-
briek.
In andere wijken zouden de ruiten van het
buurthuis er uit zijn gevlogen, en zouden de be
stuurders zijn belaagd door schreeuwende en tie
rende omwonenden. Maar niet in Zuid-West. Be
trekkelijk kcilm en bijna zonder stemverheffing,
maakten de bewoners van deze wijk de wethou
der in keurige volzinnen duidelijk dat zijn plan
van geen kant deugt. En als hij op zijn beurt uit
legde waarom het volgens hem wèl deugt, lieten
ze hem netjes uitspreken. Zoals beschaafde men
sen dat doen.
Wie vooraf vreesde dat de informatie-avond
over de geplande 'vuilfabriek' in Leiden Zuidwest
zou uitmonden in een massale volkswoede a la
'Bouwen in bestaande wijken', kon al snel opge
lucht ademhalen. Het was druk in de aula van het
Vlietland-college, maar toch ook weer niet zo
druk dat de bezoekers tot buiten in de rij stonden.
Er was plek genoeg voor de 300 belangstellenden.
En hoewel de protesten niet van de lucht wa
ren, sprak ieder op zijn beurt, trouw wachtend tot
hij of zij het woord kreeg van 'gespreksleider' Ge
rard Bovens. „Wilt u nog even wachten, want die
mevrouw was echt net iets eerder. Daarna hou
den we een koffiepauze, en dan komt u aan de
beurt. Dat beloof ik u".
Er werd ook vrij behoedzaam geformuleerd. In
andere wijken zouden bewoners in hun boosheid
misschien hebben geroepen dat de gemeente dat
'lelijke stinkding maar op een fabrieksterrein
moet neerdonderen'. In Zuid-West menen ze dat
'het esthetische effect niet veronachtzaamd mag
worden' en dat de installatie 'wellicht beter zou
passen op een van de industrieterreinen, die van
nature al wat minder fraai zijn'.
Maar hoe beheerst het protest ook was, wet
houder De la Mar is voorlopig nog niet van de
'Zuidwesters' af. De beroeps- en bezwaarproce
dures zijn in deze wijk al uit en te na bestudeerd,
zo bleek uit de betogen. En het pensioenfonds
Zwitser Leven - eigenaar van 120 flatwoningen in
Zuid-West - staat achter de protesterende bewo
ners. Want wat is de reclame-slogan van die
maatschappij nog waard als haar huurders in Lei
den uitkijken op een composterings- en schei
dingsinstallatie voor huisvuil?
LEIDEN ROY KLOPPER
De politie heeft inmiddels zo'n
twintig getuigen gehoord van de
schietparij vorige week bij een
Turks café aan de Nieuwe Bees
tenmarkt. Er zit nog weinig
schot in de zaak, ook al omdat
het slachtoffer niets loslaat over
een eventueel motief.
De 28-jarige café-eigenaar
overleefde vorige week voor de
tweede keer binnen een jaar
een moordaanslag. Een tot nu
toe onbekende schutter vuurde
donderdag vanaf het trottoir
een paar schoten op hem af. De
kroegbaas werd geraakt, maar
na een spoedoperatie verkeert
hij buiten levensgevaar. In okto
ber van het vorige jaar werd de
man al beschoten op het Leven
daal.
Direct na de aanslag op de
Nieuwe Beestenmarkt gingen
negen rechercheurs aan het
werk om de zaak tot klaarheid
te brengen. In eerste instantie
LEIDEN EMIEL FANGMANN
De leiding van het kinderdag
verblijf 'Bambini' is gepikeerd
over de kritiek van ouders op
haar functioneren en de vragen
die het D66-raadslid S. Blok
daarover aan B en W heeft ge
steld. Wij houden ons aan de
regels van de gemeente en de
cao welzijn, zo tracht de leiding
de kritiek te weerleggen. Vol
gens Bambini zijn de perso
neelsleden van het AZL alleen
verontrust omdat de directie
van het ziekenhuis een besluit
I heeft genomen waarin zij niet
zijn betrokken. Ten onrechte
zouden zij hun boosheid rich
ten op het kinderdagverblijf.
Het kinderdagverblijf kwam
vorige week in het nieuws, om
dat het in de nabije toekomst
zeventig kinderen van AZL-per-
soneelsleden moet gaan opvan-
I' gen. Dat staat in een voorstel
van het bestuur van het AZL,
dat het eigen kinderdagverblijf
'De oogappel' wil sluiten. 'De
oogappel' is te klein en kan niet
worden uitgebreid. Volgens de
LEIDEN ROY KLOPPER
Het windscherm bij het winkel
centrum de Stevensbloem in de
Stevenshof laat nog op zich
wachten. Volgens het Philips
Pensioenfonds, dat het scherm
laat plaatsen, zal het er voorlo
pig nog niet staan.
Begin dit jaar werden plan
nen ontvouwd om tussen de
winkels en het park aan de
zuidzijde van de Stevensbloem
een scherm te plaatsen. Daar
mee kan wat worden gedaan
aan de windoverlast voor het
winkelend publiek. Het scherm
zou er in de zomermaanden ko
men, maar er is nog niets ge
beurd. Philips schrijft de vertra
ging toe aan het feit dat de
bouwvergunning lang op zich
liet wachten. Maar hoewel die
er nu is, blijft onduidelijk wan
neer de schermen worden ge
plaatst. Philips-woordvoerder
Frenken: „Het kan in de herfst
worden, maar ik doe er geert
definitieve uitspraken over".
ging de politie ervan uit dat er
weinig getuigen waren, maar
dat viel mee. Er hebben zich
zelfs mensen gemeld die de da
der hebben gezien op het mo
ment dat hij de kogels afvuurde.
Inmiddels staat vast dat het
gaat om een donker geklede
jongeman, met een klein
postuur (ongeveer 1,65 meter).
Hij droeg een soort baseball
pet. Na de schietpartij is hij
weggerend richting Narmstraat
De recherche heeft het slacht
offer inmiddels ondervraagd.
Maar net als na de eerste aan
slag zegt hij geen idee te heb
ben wie op hem heeft gescho
ten en waardin. „Ik heb geen
vijanden," verklaart hij. De poli
tie zet daar overigens vraagte
kens bij. „Er is heus wel wat aan
de hand daar. Maar als hij zelf
niets wil zeggen, ben je snel uit
gepraat," aldus voorlichter D.
Graveland. Het aantal recher
cheurs dat zich bezighoudt met
de zaak is inmiddels ingekrom
pen tot vier.
ouderraad en het personeel van
'De oogappel heeft de raad van
bestuur van het AZL buiten hen
om contacten met het aan de
Boerhaavelaan gelegen 'Bambi
ni' gelegd. Daardoor is een con
flict ontstaan tussen ouderraad
en het AZL-bestuur. Sommige
ouders twijfelen aan de kwali
teit van een particulier kinder
dagverblijf.
D66-raadslid Blok besloot de
vragen aan B en W te stellen,
nadat bezorgde ouders bij hem
hadden aangeklopt. „Het zal u
gerust stellen te weten, dat de
gemeente Leiden vanuit de ver
ordening zeker gemachtigd is
om tegen ons op te treden en
direct zeggenschap over ons
heeft," schrijft Van Lingen nu
aan Blok. Van Lingen meent dat
de verontruste ouders allen
'Oogappel-ouders' zijn, die door
hun ouderraad 'zeer onjuist'
over 'Bambini' zijn ingelicht.
Ouders, die kinderen op
'Bambini' hebben, zijn een
handtekeningenactie begonnen
om steun te betuigen aan het
kinderdagverblijf.
Frenken wil dan ook niet garan
deren dat het scherm er nog
voor de jaarwisseling staat.
Voorzitter J. Visser van de
winkeliersvereniging vindt het
jammer dat het scherm er nog
niet is, al heeft hij begrepen dat
de plaatsing in voorbereiding is.
„Ik hoop wel dat hij er in de
herfst staat, want in die tijd heb
je natuurlijk het weer waartegen
de de mensen moeten worden
beschermd".
Het plan voorziet in een
windscherm van doorzichtig
hard glas, dat tevens vandalis-
me-bestendig is. De drie meter
hoge platen worden geplaatst in
een raamwerk van witte alumi
nium kozijnen. Het geheel is ge
test in een windtunnel.
Het scherm wordt ongeveer
veertig meter lang. Het loopt
ook om het kioskje heen dat los
staat van de overige winkels. De
uitvoering van het plan kost en
kele tonnen. De winkeliers hoe
ven hieraan niet mee te betalen.
LEIDEN «WIM WEGMAN
De vereniging van het verzet
was min of meer te danken aan
een 'handreiking' van wethou
der H. de la Mar. Hij stelde voor
om samen met enkele deskun
dige wijkbewoners te zoeken
naar een manier om de infor
matie over de ingewikkelde pro
cedures zo helder mogelijk aan
de overige omwonenden over te
brengen. Het gebaar van de
wethouder werd in dank aan
vaard, waarna in de wandelgan
gen direct een soort 'waakhond
comité' in het leven werd geroe
pen.
Het begrip voor het plan werd
er, desondanks, niet groter op.
De bewoners betwijfelen niet
het nut van de installatie die is
bedoeld om de hoeveelheid af
val, en dus de hoge stortkosten,
te verminderen. Ze vinden ech
ter dat het ding niet in hun
buurt hoort te staan. Ze vrezen
een enorme geluid-, verkeers-
en vooral stankoverlast. En de
hinder in deze wijk is toch al
groot omdat de rioolwaterzui
vering - ondanks alle maatrege
len van het hoogheemraad
schap - geregeld een behoorlij
ke stank verspreidt. De bewo
ners zien verder op tegen het
gedender van de 65 vuilniswa
gens, die dagelijks hun buurt
zullen aandoen en voorspellen
nog grotere opstoppingen op
het toch al overbelaste Lam-
menschansplein.
Vrijblijvend
De la Mar slaagde er niet in om
de Zuidwest-bewoners gerust te
stellen. Hij beloofde dat de ge
meente Leiden niet aan het
LEIDEN JANET VAN DUK
Het PvdA-congres krijgt zater
dag een 'Leidse' resolutie voor
geschoteld met daarin de op
roep de plannen voor wao en
ziektewet af te wijzen. De motie
werd gistermiddag voorgelezen
op het Stadhuisplein, waar en
kele honderden ambtenaren
bijeenkwamen uit protest tegen
de voorstellen van het kabinet.
De aanwezigen lieten door mid
del van applaus weten achter de
resolutie te staan.
De organisatie van de bijeen
komst was in handen van de
bonden AbvaKabo, CFO en
Ambtenarencentrum. Behalve
gemeenteambtenaren gaven
ook werknemers van andere
overheidsinstellingen zoals de
universiteit en de meob in
Oegstgeest acte de présence.
Ook een paar PTT'ers waren
naar het plein toe gekomen.
„Wij doen vandaag alleen mee
aan deze werkonderbreking.
Het is nu de tijd voor spelde
prikken maar als de plannen
niet veranderen gaat de poort
bij ons dicht. De bereidheid is
er zeker", verzekerde een van
de postbodes.
De directie civiele werken en
de reinigingsdienst van de ge
meente gingen gisteren al de
hele dag plat. Volgens E.
Vermeulen van de organiseren
de bond AbvaKabo verliep deze
actie vlekkeloos.
Risico
Ook over de protestmanifestatie
toonde hij zich tevreden: „Het
gaat allemaal heel gediscipli
neerd. Zelfs het weer werkt
mee". Vermeulen was blij dat
een aantal 'bureau-ambtena
ren' de manifestatie bijwoonde.
Zo was bijvoorbeeld de afdeling
plan zal meewerken als de over
last te groot blijkt te zijn. Maar
hoeveel hinder het ding zal ver
oorzaken, is nu nog met geen
mogelijkheid te zeggen. Dat zal
moeten blijken uit de zogeheten
milieu-effecten rapportage, een
onderzoek dat vandaag officieel
begint.
Op zichzelf - los van de even
tuele stank - vindt De la Mar het
echter een goede plek. „Als het
Leidse college er absoluut niets
in zag, was die plaats nooit
voorgesteld. Want laten we daar
eerlijk in zijn. Het is geen vrij
blijvend plan".
De bewoners vroegen echter
bij herhaling of de gemeente
niet wat aan de fabriek zou ver
dienen, en dus enig overlast
voor de bewoners maar voor lief
zou nemen. Hoewel De la Mar
even zo vaak bezwoer dat de ge
meente er niets aan overhoudt -
behalve misschien de mogelijk
heid om de torenhoge reini
gingsrechten eindelijk een keer
te verlagen - bleef de vraag ko-
Het lukte De la Mar evenmin
om de bewoners ervan te over
tuigen waarom juist Leiden
Zuid-west in de prijzen is geval
len. Volgens hen kan de instal
latie beter worden neergezet in
een van de minder dichtbevolk
te regio-gemeenten. Die heb
ben echter weinig belangstelling
getoond voor het ding, zo bleek
uit de woorden van de wethou
der.
„De Gevulei heeft de andere
gemeenten verschillende keren
gevraagd of zij nog een plek
hadden. Alleen Oegstgeest rea
geerde. De plek die die gemeen
te heeft voorgesteld, wordt nu
trouwens ook onderzocht en is
een even serieuze gegadigde als
stedebouw van het stadsbouw-
huis goed vertegenwoordigd.
'Collectief waren lunchpakket
ten ingeslagen. Broodjes, appels
en koffie stonden uitgestald op
een bankje aan de rand van het
plein.
„Traditioneel is het nu een
maal zo dat de uitvoerende
diensten het voortouw nemen
bij acties. In dit geval is het ook
wel logisch, want vooral bij ci
viele werken en bij de reiniging
hebben de mensen een ver
hoogd risico om in de ziektewet
of wao terecht te komen", aldus
Vermeulen. Een andere reden is
dat de AbvaKabo juist bij deze
de Voorschoterweg. Verder kan
ik niet gaan. Ik kan de andere
gemeenten niet dwingen om
een plek te zoeken".
Weiden
Volgens De la Mar is er ook wel
iets voor te zeggen dat de fa
briek in Leiden wordt gebouwd.
„Per slot van rekening wordt
hier de helft van al het afval uit
de regio geproduceerd". De
Zuidwest-bewoners dachten
daar anders over. Als de regio-
LEIDEN
De CDA-fractie in de gemeen
teraad vindt het niet vanzelf
sprekend dat de ambtenaren
die gisteren acties hebben ge
voerd gewoon worden doorbe
taald. Aanvankelijk kondigde
het college aan het salaris ge
durende een dag in te zullen
halen. Later meende het colle
ge dat wanneer het werk op
gemeenten niet 'vrijwillig' als
nog een plek zochten, moest de
provincie maar ingrijpen. „U
maakt mij niet wijs dat ergens,
in een van die uitgestrekte wei
den, niet een plekje voor deze
installatie gevonden kan wor
den. Ze willen gewoon niet,
want ze weten dat Leiden de
zaak opknapt. U bent veel te
bereidwillig geweest", verweet
een van de omwonenden De la
Mar.
Maar volgens de wethouder
levert ook een aanwijzing van
een ander moment zou wor
den ingehaald, er geen reden
voor een dergelijke maatregel
is.
CDA-raadslid Huib Kruijt vindt
dat het college dit maar eens
moet uitleggen in de gemeen
teraad. Hij vindt dat het colle
ge bovendien eens duidelijk
moet maken hoe ze voortaan
denkt op te treden bij stakin
gen en werkonderbrekingen.
de provincie niets op. „Als een
gemeente zich verzet, is zo'n
actie gedoemd te mislukken.
Het leidt trouwens alleen maar
tot tijdverlies, en dat kunnen we
ons niet meer veroorloven. Over
een paar jaar mogen we hoogst
waarschijnlijk geen onbewerkt
huisvuil meer storten. Dan zit
ten we hier met 100.000 ton af
val dat we nergens kwijt kun
nen. Want die nieuwe vuilver
branding bij Ypenburg zie ik de
eerstkomende vijf tot zeven jaar
nog niet draaien".
gehandicapte studente. Zij wees
erop dat de plannen van de re
gering voor de aaw-uitkering
ondergesneeuwd dreigen te ra
ken. De bezuinigingsmaatrege
len hebben echter grote nadeli
ge gevolgen voor zo'n 5000
mensen in het land, aldus de
Leidse.
X. den Uyl, lid van het dage
lijks bestuur van de AbvaKabo
bracht een steunbetuiging van
de 'bondsraad' over aan de ac
tievoerders. C. Vergeer liet vanaf
het 'podium' weten dat de
tweemansfractie van de Socia-
listiese Partij ook achter de ac
ties staat.
COMMENTAAR
Vuilfabriek
De bewoners van Leiden-Zuid
west maken zich terecht grote
zorgen over de afvalfabriek die
de gemeente naast hun wijk wil
gaan bouwen. De vuilschei-
dingsinstallatie bestaat in deze
vorm nog nergens ter wereld, al
worden de afzonderlijke tanks
al wel gebruikt bij composte-
ringsinstallaties. De kans be
staat dat in de toekomst blijkt
dat de fabriek enorm stinkt en
dat de voorbijkomende vuil-
vrachtwagens flink herrie ma
ken.
De inwoners van Leiden heb
ben om begrijpelijke redenen
weinig vertrouwen in de belof
tes van de overheid. Te vaak is
in het verleden gebleken dat de
bewoners wel degelijk last had
den van zaken, waarvan de ge
meente had bezworen dat de
overlast beperkt zou zijn. Als
voorbeeld mag gelden de vuil-
overslag aan de Haagweg. waar
buurtbewoners slachtoffer wer
den van een Zwartepietenspel-
letje tussen gemeente en pro
vincie.
Het is dus van het grootste be
lang dat de gemeente de proce
dures zorgvuldig uitvoert en dat
de resultaten van de milieu-ef
fecten rapportage (mer) zwaar
meewegen in het uiteindelijke
oordeel van de gemeente over
de plaats waar de fabriek is ge
dacht. De ingewikkelde proce
dures moeten bovendien zo
helder mogelijk aan de overige
omwonenden worden uitge
legd. De vorming van het
'waakhond-comité' van de be
woners moet dan ook worden
toegejuicht.
Dat neemt niet weg dat het
noodzakelijk is dat de vuilschei-
dingsinstaUatie in Leiden komt.
De afvalberg is zonder overdrij
ving één van de grootste proble
men van deze tijd, in Nederland
en vooral in Leiden. Niet alleen
hebben de afvaltarieven hier in
middels recordhoogten bereikt,
maar ook weet de gemeente
niet meer waar de honderddui
zenden ton huisvuil naar toe
moeten.
De bewoners van Zuid-West
zijn overtuigd van het nut van
de installatie, maar willen hem
niet in hun buurt. Zij moeten
echter beseffen dat de oplossing
van de enorme milieu en afval
problemen niet alleen een zaak
van 'de buurman' is. De plaats
aan het water en aan de snel
weg lijkt op het eerste gezicht
geen slechte keuze. Als uit de
rapportage blijkt dat de overlast
beperkt is, moet de installatie
daar komen.
Panda's in
Hooglandse Kerk
LEIDEN
De Hooglandse Kerk staat op 12
oktober geheel in het teken van
de Panda. Rond dit met uitster
ving bedreigde diertje hebben
tal van aktiviteiten plaats. Het
evenement is in handen van het
Wereld Natuur Fonds en de
presentatie gebeurt door Leonie
Sazias. De opbrengst gaat naar
een project in het Ituri-regen-
woud in Zaïre.
HOELANG
KUNTU
NOG ZONDER?
Ja. ik naaa aan introJactia-
ds aar «te twee waken |retis.
M.|n abonnement betaal ik daarna
Per maand (f 26,45) via automa
tische betaling'
Per kwartaal (f 76.75) via accept
giro
Per kwartaal (f 76.75) via auto-
Naam en voorletters
Adres
Postcode
Woonplaats
Telefoon (i.v.m controle bezorging)
Nummer bank/girorekening
Handtekening
Deze bon in een envelop, zonder
postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad
Antwoordnummer 10050
2300 VB Leiden
'Nu alleen speldeprikken, straks echte acties
Millie Ames (een 29-jarige studente in Leiden) spreekt de actievoerders op het stadshuisplein toe. De studente is blind en dreigt samen met 5000
andere aaw-ers haar uitkering kwijt te raken door te plannen van het kabinet. «foto hielco kuipers
afdelingen veel leden heeft. „Bij De deelnemers aan de mani-
de reiniging is 80 85 procent festatie werden onder meer toe
lid van de AbvaKabo". gesproken door M. Ames, een