'Te gek, zo helemaal
uit je dak gaan'
T"7
ZATERDAGS
z
BIJVOEGSEL
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1991
van kadoeng-kadoeng. Aan de
voeten van drie dj's danst een bontgekleurde
menigte zich naar extase. House-party in
Amsterdam; illegaal, op een ietwat afgelegen
Kadoeng. Het fenomeen house bestaat
'eeds, maar de aanhang is veranderd.
Vroeger waren het voornamelijk de
creatievelingen, de alternatieven, nu zie je
steeds meer het type voetbalsupporter.
House-party: de
bevrijding van de geest
rijke verschuiving - vinden mensen van het
eerste uur - in de categorie bezoekers.
John, medewerker van organisator Raymond:
„In het begin waren het voornamelijk crea
tievelingen die kwamen: Rietvetóers en zo.
Alternatieve-mensen. Er hing een geweldig
gevoel van saamhorigheid, van vriendschap.
Nu zie je steeds meer het type voetbalsup
porter. Dat is agressiever. Als er vroeger een
biertje werd omgelopen was het 'sorry' en 'ik
ga wel even een nieuwe voor je halen'. Er
werd in de eerste jaren van house ook ver
standiger omgesprongen met drugs, voor zo
ver je daar verstandig mee kunt omsprin
gen... Momenteel rotzooien ze maar wat
aan." Raymond: „House is een massapro-
dukt geworden. Jammer." Dj Dov: „Het ex
clusieve ging eraf. Ik denk dat het tijd is voor
een nieuwe trend. Terug naar de soul mis
schien, vanuit de behoefte aan rust na deze
wilde muziek."
Kleurige t-shirts, hoeden, petten, borsten ge
vat in dun katoen, korte broeken, fluoriseren-
de sieraden, hoog gelakte laarzen, afgetrapte
gympen, het hoofd in doek, jarretels.
Oprie wilde deining van de house-muziek ja
gen de lijven zich in een dansmarathon op
tot de geest is bevrijd. Het dreunen voert
naar extase. Spetterende lichteffecten leveren
een belangrijke psychedelische bijdrage. En
XTC, wie zal het zeggen. Een blonde bezoek
ster. „Kijk maar eens goed naar die gezichten
hier, dan weet je het wel: drugs."
Kadoeng-kadoeng. Te gek, zo helemaal uit je
dak'. Voor een tientje of twee entree.
De voeten jagen druk over enkele vierkante
centimeters. Armen en handen maken wilde
gebaren. Voor deze dans hoef je niet gestu
deerd te hebben.
Kadoeng-kadoeng. Tot 's morgens tegen ze
ven uur. Karl: „Zouden we om drie uur 's
nachts stoppen, dan komt er niemand. Da's
te vroeg om uitgeput te raken."
Kadoeng-kadoeng. Bij de bar waar hij een co
la bestelt, zegt Richard: „Ik drink geen drup
pel alcohol op een party. Drugs heb ik nog
nooit gebruikt. Ik ga gewoon op in de mu
ziek. Daar word ik één mee. Zonder 'spul'
dus."
Geen politie. Toch wel even spannend. In
een buurt met woningen is de kans op klach
ten groot. Niet de meest ideale plek. deze,
maar Karl zei het al: moeilijk om met house
onderdak te komen.
FOTO'S UNITED PHOTOS D£ BOER NILS VAN HOOTS
Kort voor de party pas, de naaste bewoners
ingelicht. Raymond: ..Als er mensen de poli
tie gaan bellen, zijn we verloren."
Jean-Pierre uit Utrecht verlaat uit onvrede
vroegtijdig het feest. Dat doen er meer. Jean-
Pierre: „Ik ga al een paar jaar in heel Neder
land house party's af, maar zo beroerd heb ik
het nog nooit meegemaakt. Wat een afschu
welijke hitte, wat een onveilig hok. Onverant
woord." Te weinig attracties ook. vindt hij
„plus te veel gabbers."
Gabbers zijn de foute housers. Jean-Pierre:
„De mensen die zoveel XTC nemen dat ze
erin blijven hangen. Van die contact-gestoor
de figuren die alleen maar rondjes lopen.
Daar heb ik er hier nogal wat van gezien.
Raymond en Karl: „Een typische reactie van
iemand die bij een house-party te veel luxe
verwacht. Het gaat om de eenvoud."
Bij het opruimen van wat er aan troep is ach
tergelaten, zegt Raymond 's maandags na de
house-party: ..Fir mankeerde een aantal din
gen aan dit feest. Zo zal het nooit meer ge
beuren."
H loep. Het wit van een batterij tl-sta-
ven boort zich meedogenloos in de
spelonk van 45 meter lang, 10 breed
en 3.15 hoog. De wijzers van de zondagoch-
tendtijd staan op 6.47.
Floep. De droomwereld waarin zo'n vijfhon
derd jongeren vanaf elf uur zaterdagavond
leefden - het House-paradijs - ligt er onder het
plots opgedraaide helle licht, wreed opengere-
i bij. Vertrapte plastic drinkbekers soppen
een laagje prut van gemorste drank en ver
malen peuken. Tegen plafond en wanden zijn
oor deze gelegenheid opgehangen lam
pen na een nacht hypernerveus knipperen, tot
rust gekomen. Op het podium beginnen de
drie dj's in te pakken: vier draaitafels, tiental
len meters snoer en kabel, een partij geluids
boxen van groot formaat Bezoekers zoeken
gedanst de uitgang; extravagant in de
kleren, velen met de navel bloot
The House-party is over.
Twee dagen voor de party. Rand centrum
Amsterdam. Een betonnen ruimte, 20 meter
voorbij de Hogere Zeevaartschool. Het is een
buurt van pakhuizen en renovatiewoningen.
Met aan de overkant het water van de Nieu-
wevaart, plus een oud-ijzer opslag. Beetje bi-
omgeving. Zo hoort het ook.De ligging
van de lokatie vormt een wezenlijk onderdeel
dit soort feesten, waar tot aan de grens
uitputting gedanst wordt op house (afge-
van The Warehouse, de naam van een
discotheek in Chicago, het startpunt van de
rage).
Over deze opzwepende elektronische mliziek
keihard, overwegend instrumentaal - ver
schillen de meningen. House is een verzame
ling van elementen uit stijlen als disco,
gospel, soul, hip-hop, new-age, ska, en
Zuidamerikaans. Het fenomeen kwam in
1988 vanuit Amerika, via Engeland, naar Eu
ropa.
Aanhangers ervaren deze stroming als een
nieuwe cultuur na de rock'n'roll, de beat, de
hardrock en de punk. Tegenstanders noemen
:en absoluut toppunt van armoede. Er is,
zo leggen ze hun weerstand uit, louter 'ge
pikt' uit bestaand repertoire. Ander bezwaar
de instrumenten worden overspannen ge
hanteerd. Ze weigeren house aan te duiden
als muziek. In hun oren is het niet meer dan
goedkope herrie.
De kale betonnen ruimte bij de Zeevaart-,
school wacht op de scheppende hand van
House-party organisatoren Raymond en Karl.
van hun medewerkers metselt met gips-
blokken de doorgang naar een aangrenzende
hal af. Een tegenvaller, dat de eigenaar van
deze ruimte op het laatste moment niet mee
wil verhuren. Moeilijk, steeds weer, om een
.geschikt onderkomen te vinden. Karl: „House
Mieeft nou eenmaal een slecht image."
*pie niet zo'n beste naam dankt dit modever
schijnsel aan rond de party's gesignaleerd
drugsgebruik, met name het middel Ecstasy
(XTC) waarvan de vertaling neerkomt op ver
rukking en in trance. Raymond noemt dat bij
de buitenwacht opgeroepen beeld 'een groot
misverstand'. Hij kan zich daar danig boos
over maken, en wijst beschuldigend naar 'de
media'. „Die", zegt hij, „dikten het drugsge
bruik op house-party's enorm aan. Daar heb
ben we veel last van. Ten onrechte. Ook zon-
der XTC kun je op zo'n feest in hogere sferen
^terecht komen." John, een van zijn assisten
ten: „Je hoeft geen spul te gebruiken om high
Me worden. Als je maar lang genoeg danst...
Dan neemt het ritme je vanzelf over."
weestplaatsen als deze betonnen bak, liggen
het illegale circuit. Het zijn panden die - in
het algemeen - niet voldoen aan vergun
ningseisen zoals brandveiligheid en horeca-
bestemming. Alleen op het gebied van ge
luidsoverlast worden de voorwaarden bena-
derd door uit te wijken naar afgelegen terrei
nen. Raymond: „Het publiek WÜ in loodsen."
Karl: „De kracht van loodsen is, dat de bezoe
kers in die kale ruimte zelf de sfeer kunnen
maken. En: veel mensen krijgen alleen al van
het zoeken naar de plaats waar het in zo'n
verlaten gebied te doen is, een kick." De
waas van het stiekeme, verheft voor veel hou
sers de illegale party's boven die in de ge-
structureerde, aan wettelijke normen onder
worpen, disco's. Raymond: „De situatie in
een disco is te vergelijken met bestuurd wor-
I den door de regering. Wij zijn een vrijstaat."
De muziek doet van kadoeng-kadoeng,
whang-whang-whang, tsjeboem-tsjeboem.
Tussendoor geluid als van een patrouillewa
gen uit Miami Vice, sirene-vol in de bocht de
misdaad achtervolgend. Op een podium
springen drie dj's boven draaitafels waar ze
de platen mixen. Aan hun voeten een bont
gekleurde massa. Die is bij binnenkomst
meteen al ernstig gaan transpireren. Er hoeft
niet eens voor gedanst te worden. Blote bo
venlijven glimmen van overdadig zweet,
slierten haar plakken tegen verhitte hoofden.
Niet vreemd op een house-party, dat de bo
venkleding uit gaat. Maar nou gebeurt dat
wel erg snel. Het is dan ook geen harden, met
zo'n 450 man in deze ruimte. Raymond schat
de temperatuur op 50 graden.'Er zijn wel
ventilatoren, maar geen afzuigkanalen. En
niet alle ventilatoren werken. Wat het wèl
doet blaast hete lucht, de damp van de hou
sers die zich uitleven binnen het bereik van
de wentelwieken. Barre omstandigheden,
vooral voor de rokers: door te weinig zuurstof
weigeren de aanstekers.
De geluidsboxen lijken uit elkaar te willen
spatten, maar ze doen het niet. Dov, de eer
ste onder de dj's, heeft het volume opge
schroefd naar 14 kilowatt. Dat staat gelijk aan
rond 120 decibel, ofwel - om het aanschou
welijk voor te stellen - een sterkte die overeen
komt met het geluid van een opstijgende
straaljager, gemeten langs de startbaan. Zo is
het op alle house-party's. Ter vergelijking:
voor het bedrijfsleven ligt de wettelijke norm
op 80 decibel: daar boven moet met gehoor-
beschermers worden gewerkt.
Het donker gekrulde meisje dat, als zovelen,
bij de buitendeur naar adem komt happen
zegt: „Leuke avond. Alleen jammer dat je ook
.hier steeds minder echte housers ziet." Dat
geluid is meer te horen. Los van de vraag of
house zich heeft overleefd: er zit een belang
