Schiphol in
vogelvlucht
ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
Na het eind van de Eerste Wereldoorlog was er een groot overschot aan militaire vliegtuigen. Een aantal
slimme ondernemers, onder wie de oud-luchtmachtofficier Plesman, begon met die toestellen pleziervluchten
te maken voor burgers. Om de burgerluchtvaart te promoten organiseerde de oprichter van de KLM in 1919
de ELTA, de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam. Een doorslaand succes. Maar liefst 4000
mensen maakten hun luchtdoop. De foto geeft een beeld van de luchtvaartdag die in 1923 werd gehouden.
Bloemen uit Aals
meer zijn al per lucht
transport vervoerd
zolang er vliegtuigen
zijn. Deze foto da
teert uit 1927, toen
snijbloemen nog iets
heel aparts waren.
De nostalgie straalt van deze in 1954 genomen foto. Voor de ingang van het toenmalige stationsgebouw poseren twee KLM-stewardessen. Het gebouw werd in 1949 in gebruik geno
men. Omdat er toen al vergevorderde plannen waren voor de bouw van een nieuw grootschalig luchthavencomplex, Schiphol-Centrum, werd het aangeduid als 'seml-permanent'. Anno
1991 staat het oude gebouw er nog steeds. Het biedt onderdak aan winkels en kantoren, een cateringfabriek, er is een opvangcentrum voor asielzoekers en KLM Helikopter is er geves
tigd. Het ziet er overigens wel naar uit dat het pand z'n langste tijd heeft gehad. De luchthaven wil het binnen een paar Jaar slopen. foto's spaarNESTAD archief
Direct na de oorlog werd een begin gemaakt met de wederopbouw van Schiphol.
Aanvankelijk gebeurde dat In allerlei noodbehuizingen, pas in 1949 werd het nieu
we stationsgebouw in gebruik genomen. Ook aan hangars was groot gebrek. Om
de motoren en technici zo goea mogelijk te beschermen tegen wind, kou en regen,
werden deze 'neuswarmers' gebruikt.
Zo kocht je in vroeger
jaren een ticket aan
het loket van het ou
de Schiphol. Je kon er
tegelijkertijd oordem
pers aanschaffen.
PTTFR SI UIS
Voor de aanleg van het nieuwe luchthavencomplex met vier nieuwe start- en -lan
dingsbanen moest in 1960 het dorpje Rijk wijken. De zeventig gezinnen die er
woonden, voelden daar niet veel voor. Hun jarenlange verzet, dat werd geleid door
de dominee van de Hervormde Kerk en een van de wethouders van de gemeente, le
verde niets op. De woningen werden opgekocht of onteigend. Op 31 december
1959 verlieten de laatste bewoners, de plaatselijke kruidenier en de smid, als
laatsten het al grotendeels gesloopte dorp. Tegenwoordig herinnert alleen nog de
naam van het bedrijventerrein Schiphol-Rijk aan het ter ziele gegane dorpje.
Een van de hoogte
punten in de Neder
landse luchtvaarthis
torie is de vlucht van
de Ulver. Het KLM-
vliegtuig, een DC-2,
deed In 1934 mee aan de wedstrijd Londen-Melboume. KLM-directeur Plesman wilde met de deelname bewijzen dat een
burgervliegtuig in die tijd snel en veilig grote afstanden kon afleggen. Met die snelheid zat het wel snor, binnen vier dagen
was het toestel In Australië en werd daarmee tweede in de wedstrijd. Met nog 250 kilometer te gaan kwam de Uiver in een
enorm noodweer terecht. Met nog maar voor drie kwartier brandstof aan boord maakte de bemanning op een paardenren
baan een veilige noodlanding. Op Schiphol werd de crew warm onthaald door vele honderden mensen.
Op een drassig terrein in de noordoosthoek van de
Haarlemmermeerpolder landde op 19 september 1916
een vliegtuigfE van het Nederlandse leger. Het weilandje
diendeals oefenterrein voor aspirant-vliegers van de
Koninklijke Luchtmacht.
Driekwart eeuw na de landing van de Farman
tweedekker is het vliegveldje van weleer uitgegroeid tot
een van de grootste internationale luchthavens van
Europa en wordt Schiphol beschouwd als een belangrijke
pijler van de Nederlandse economie.
In z'n 75-jarig bestaan heeft Schiphol vaak in de steigers
gestaan. Al in de jaren twintig mocht het zich een van de
modernste luchthavens van Europa noemen. Daar
kwam in mei 1940 bruut een einde aan toen de Duitsers
het bombardeerden. Nadat de bezetter het had ingericht
als basis voor vijandelijke vluchten naar Engeland, was
het de beurt aan de geallieerden om het in 1943 volledig
te verwoesten. Na de oorlog werd Schiphol snel
herbouwd. Er bestonden toen al plannen voor een
nieuwe luchthaven ten westen van het oorspronkelijkke
vliegveld. Dat werd in 1967 door koningin Juliana
geopend.
Om z'n positie als een van de vijfgrote intercontinentale
luchthavens van Europa vast te houderi, breidt Schiphol
nog steeds verder uit. Er werden nieuwe pieren en
platforms gebouwd, een ruim honderd meter hoge
verkeerstoren, de aankomst- en vertrekhal krijgt een
nieuwe vleugel en de plannen voor een vijfde start- en
landingsbaan verkeren in een vergevorderd stadium.
Deze fotopagina toont enkele fraaie beelden uit het
roemruchte verleden van Schiphol.
FOTO UNITCD PHOTOS DP BOCK
