Personeel Plus
m
Zorg goed voor je zieken
GRAFISCH BEDRIJF
TOERISME
AUTOMATISERING
NAGEKOMEN
Zaterdag 21 september 1991
Samenstelling, eindredactie en coördinatie: WILLEM SCHRAMA JAN VAN DER NAT INEKE VAN DER MEER Vormgeving: RUUD VOGELESANG RALPH KLEINHOUT
37
H. Hermans (19), Purmerend
Opleiding/ervaring: 2 jaar gra
fisch lyceum Amsterdam, an
derhalf jaar stage-ervaring
Kristel Houtman, De Rijp
n tijdelijk werk in drukkerij
luchtvaartmaatschappij
Gewenste functie(s): leerling
offsetdrukker in de Bollen
streek. Leiden e.o.
Opletdingfcrvarinf: mavo. Inta
(schakelopleidmg. 1 |aar), mo
de kleding, presentatie
Irma Daalmeijer (19), Haarlem
Mimi Hoog (21), Haarlem
Gewenste functie(s): werkte-
kenaar/vormgevenn de regio
Haarlem of Amsterdam
Opleldingtavaring: grafisch ly
ceum Amsterdam, MTO rich
ting esthetisch/technisch; 2
maal stage en enige particulie-
T0'
JosKruyswijk (20), Haarlem
Gewenste functiets): micro
monteur in Haarlem, Hoofd
dorp of Amsterdam
Opleiding/ervaring: grafische
lts en mts (afgestudeerd grafi
sche techniek), cursus flexo-
grafie/diepdruk (GOC): stage
van een jaar tijdens mts-oplei-
zen in de regio I Jmuiden, Drie
huis, Santpoort
Opleidingtervaring: mulo-A, ty
pen. Eng. handelscorr.. dok-
tersass.. journalistiek, oriënta
tie op management; 17 ge
werkt in toeristische branche,
als doktersass. en dir. secr.
A. Jansen (47), Leiden
Gewenste functie(s): reisbu-
PR, KLM I; 15 jaar buiten
land. o.a. reisleidster en 12
jaar reisbureau
Peter Nederstigt (25). Haarlem
Gewenste functie(s): bi| een
Noordhollandse organisatie op
Opleiding/ervaring: atheneum-
A. hbo toerisme (NWIT); erva
ring als inkoper/sales repre-
ative bij touroperators en
Gewenste functie(s): program
meur (Pascal. Clipper, SQL),
syteem beheerder/netwerkbe
heerder (Novell). helpdesk
functionaris, docent/trainer.
Opleiding/ervaring: HTS infor
matica (HIO); ervaring malle
bovengenoemde functies
Hoe Martinair succesvol de WAO te lijf gaat
In de WAO-discussie hebben de werkgevers zich nogal terughoudend getoond. De vakbeweging
explodeerde van verontwaardigingen de politiek was in rep en roer, maar in ondernemersland
bleef het relatief rustig. En dat is op z'n zachtst gezegd vreemd, zegt Huib Groeneveld, hoofd
personeel en organisatie van de chartermaatschappij Martinair. Vreemd omdat de werkgevers in
zijn optiek veel kunnen doen aan de aard en omvang van de WAO-problemen.
roeneveld spreekt uit eigen erva-
m ring, want dank zij een gerichte
aanpak komt Martinair al jaren
lang uit op een relatief laag ziektecijfer, ter
wijl ook het aantal arbeidsongeschikten on
der de landelijke maatstaven blijft. Groene
veld: „Voor ons is de ziekenportefeuille even
belangrijk als de werving of het afsluiten van
een cao. We steken er veel tijd, energie en
geld in. Het gaat per slot van rekening om het
welzijn van de mensen en het levert een be
drijf ontzettend veel op als daar voldoende
aandacht aan wordt geschonken."
Bij het bespreken van de WAO-problematiek
onderscheidt Groeneveld twee fasen: eerst
een jaar ziek zijn en daarna de WAO. De
kneep zit 'm vooral in dat ene jaar, zegt hij:
„Daarin moet je als werkgever absoluut een
vinger aan de pols zien te houden. Leg je niet
klakkeloos ne^r bij wat de bedrijfsvereniging,
het GAK en de GMD willen. Dat zijn veramb-
telijkte instanties die leven naar de kleine let
tertjes van de voorschriften en die niet be
paald hun nek uitsteken om dat veel te hoge
aantal WAO'ers omlaag te krijgen. Veel ver
nieuwingsdrang hoef je van die kant niet te
verwachten."
Met een mengeling van verbazing en boos
heid vertelt Groeneveld over de brief van de
bedrijfsvereniging die hij onlangs onder ogen
kreeg en waarin werd gemeld dat het contro
leren van zieken zou worden gestopt. Schert
send: „De mensen mogen nu voortaan zelf
een briefje invullen en opgeven wat er aan
mankeert. Nou, iedereen weet dat je echte
Bij Martinair werken gemiddeld 1650 mensen. In het hoogseizoen, als het charterbedrijf op volle
toeren draait, loopt dat totaal op tot ongeveer 2500. foto pr
zieken en minder echte zieken hebt,
laatste categorie wordt het door
gel op z'n zachtst gezegd niet bepaald
lijker gemaakt."
IN KAART
Bij Martinair werken gemiddeld 1650 men
sen. In het hoogseizoen, als het charterbedrijf
op volle toeren draait, loopt dat totaal op tot
ongeveer 2500. Voor die drukke maanden
zijn honderden uitzendkrachten op afroep
beschikbaar.
Martinair heeft een eigen systeem voor het
in kaart brengen en waar nodig begeleiden
van de zieken ontwikkeld. Elke morgen om
half elf krijgt Groeneveld een lijst met daarop
de namen van de afvallers van die dag. Nadat
die namen zijn doorgegeven aan het GAK,
loopt het hoofd personeel en organisatie nog
vóór het middaguur de opgave door.
Groeneveld: „Waarom zijn mensen ziek? Hoe
lang al? Zijn ze kort daarvoor ook al eens
thuis gebleven? Ligt de oorzaak op het medi
sche vlak, of zijn er problemen in het werk?
Op al die vragen moet een antwoord komen.
Daarbij worden afwisselend de bedrijfsarts
en de baas in kwestie betrokken, 's Middags
gaat een speciale medewerkster van ons op
pad en bezoekt een deel van de zieken. Een
bloemetje of fruitmand mee en even infor
meren en bijpraten. Zo krijgen mensen het
gevoel dat de werkgever aandacht aan ze be
steedt. En terecht, want we hebben ze en
dat is niet negatief bedoeld op die manier
goed in de peiling."
Een favoriet moment van ziekmelden is.
heeft Martinair inmiddels ervaren, vrijdag
middag rond vier uur. De melding belandt
dan pas maandag bij het GAK, dat vervolgens
op z'n vroegst dinsdag in de benen komt. Dat
gaat de chartermaatschappij echter niet vlot
genoeg en dus worden er door de eigen me
dewerkster ook regelmatig op zaterdag een
paar bezoeken afgelegd.
Groeneveld: „Veel zijn dat er niet, maar er
gaat wel een boemerang-effect van uit, want
iedere zieke weet dat hij of zij zelfs op zater
dag de kans loopt gecontroleerd te worden.
RESULTAAT
De extra inspanningen van Martinair blijven
niet zonder resultaat. Een paar cijfers. Vorig
jaar lag het gemiddelde ziektepercentage lan
delijk op 9,2 procent, terwijl de chartermaat
schappij op 5.8 procent uitkwam. Voor de
eerste helft van 1991 zijn die percentages res
pectievelijk 9,4 en 5,6.
in 1990 betaalde Martinair ruim 3 miljoen
gulden aan aanvullend ziekengeld. Zou het
percentage niet op 5,8, maar op de landelijke
9,2 procent hebben gelegen, dan was dat be
drag opgelopen tot minimaal 5,2 miljoen gul
den.
Voor wat betreft het aantal arbeidsongeschik
ten hanteert het ministerie van Sociale Zaken
op advies van de Sociaal Economische Raad
(SER) per onderneming een gemiddelde van
3 tot 7 procent van het aantal werknemers.
Bij Martinair kwam men vorig jaar uit op
ruim 4 procent, exclusief de vliegers en
boordwerktuigkundigen voor wie andere re
gelingen gelden.
Groeneveld: „Onze filosofie is vrij simpel:
zorg zo goed mogelijk voor je zieken, want
dat verkleint de kans dat ze in de WAO belan
den. En komen ze daar dan toch gedeeltelijk
in, probeer dan via aanpassingen in hun
werk te voorkomen dat ze alleen nog maar
thuis zitten en elk contact met het bedrijf
verliezen."
Voor mensen die echt honderd procent ar
beidsongeschikt zijn kan Martinair niets
doen. Waar het om gaat, zegt Groeneveld, is
de grote groep die deels is afgekeurd. Of an
ders gezegd: de grote groep die dus deels nog
tot (ander) werken in staat geacht mag wor
den. Een voorbeeld uit de Martinair-praktijk:
iemand van de platform-ploeg die het zware
H. Groeneveld, hoofd personeelszaken: „Leg j
niet klakkeloos neer bij wat de bedrijfsvereni
ging, het GAK en de GMD willen."
united pho tos de boer
werken buiten niet
naar tevredenheid c
in het magazijn.
PRESTATIE
Dank zij een volgens Groeneveld zeer actiev
begeleiding lukt het de chartermaatschapp
tot nog toe de gedeeltelijk arbeidsongesdiil
ten binnen het eigen bedrijf aan het werk i
houden. „Ik vind dat eerlijk gezegd een hel
prestatie. Die kunnen we alleen leveren on
dat het bedrijfsklimaat dermate vruchtbaar
dat we vanuit een grote betrokkenheid h<
nodige voor elkaar over hebben. In zo'n gev;
is het vooral belangrijk dat het managemei
volop meedoet en er echt achterstaat. Zodi
dat management mensen die met probleme
zitten liever niet op de afdeling wil hebben c
eigenlijk als kneuzen in plaats van collega
ziet, is de kans dat het fout loopt uitera.u
groter."
Voor vliegers en boordwerktuigkundigen ge
den andere regels. Die kunnen, om ma;
eens iets te noemen, niet gedeeltelijk n
beidsongeschiki zijn. Groeneveld: „Het is f
procent of 100 procent. Een vlieger mag no
eenmaal niet half fit achter de knuppel zittel
De keuringen zijn streng en worden gedaa
door het Nationaal Lucht- en Ruimtevaa
Geneeskundig Centrum in Soesterberg. Hei-
dat de mensen vanwege arbeidsongeschik
heid eenmaal voor een tijd aan de grond g«
zet, dan zou ik kunnen overwegen die vlic
gers tijdelijk op andere afdelingen binne
Martinair in te zetten. Maar dat ligt voor d
beroepsgroep van oudsher nogal moeilij.
Het zijn per slot van rekening vliegers. Di.,
zet je niet zomaar op kantoor, hè. Je merl I
dat ze daar toch een beetje moeilijk ov#|
doen. Maar er zijn er gelukkig best die et'
paar middagen op een overbezette afdclirj
willen komen helpen. Of die een dagdiensi'l
draaien bij de vluchtsimulator en helpen h I
het geven van instructies.
UIT HANDEN
Voor Groeneveld staat het als een paal bove
water dat werkgevers op zaken als ziekt eve,
zuim en arbeidsongeschiktheid zelf grote ii,
vloed kunnen uitoefenen. Daarbij voert hij c i
inspanningen en resultaten van Martinair o
dat gebied als sprekend bewijs op. Groent
veld: „In de WAO-discussie lopen vooral c*
vakbonden te hoop. Maar waarom hoor ik o
werkgevers nauwelijks? Wat is hun inbreng
Hoe zien hun ideëen er uit? Ik denk cerli»
gezegd dat ze hun ziekenportefeuille nog ve
te vaak uit handen geven aan instanties a
het GAK, de bedrijfsvereniging en de GMI
Maar die lopen niet voorop, die anticipere
niet genoeg. Natuurlijk kun je er als werkg»
ver niet omheen. Maar je zult er toch voor»
zélf tegenaan moeten."
„Kijk. bij het GAK en de GMD staat Martina,
bekend als de bonte, nogal lastige hom,
Toch hebben we geen problemen met
Waarom niet? Omdat ze verdraaid goed in
gaten hebben dat onze aanpak resulttu
heeft. Wat dat betreft spreken de cijfers du 1
delijke taal. En stel nou dat de percentagt
bij ons sterk stijgen en het beeld verslechtei
Dan moet je niet gaan zitten zeuren over h<
GAK en de GMD die te weinig doen of ni«
snel genoeg zijn. Nee, dan is er intern blijl
baar iets mis. Dan is er. zoals wij dat no<
men, shit in de tent. Dus doe dóér dan w;
aan in plaats van op anderen te mopperen
Marleen Ouwerkerk, Leiden
J. Ven (28), Haarlem
Gewenste functie(s): systeem
programmeur, ontwerper in de
regio Haarlem/Amsterdam of
kunde; 4 jr. erv. in ind. en
adm. automatisering (Taal 'C'.
Microsoft. Mark Williams, Bor
land Turbo C en Pascal)
Yvonne Hagedoom (19),
Opleiding/ervaring: havo. SKI-
P/ECABO-opleiding applicatie-
programmeur (bekend met
MS-DOS. CT0S. DBase. Lo
tus. WP en Pascal); half jaar
stage in bovengenoemde func-
A. Recourt (28). Purmerend
niveau, automatiseringsoplei
dingen; Easytrieve Plus. DBa-
KeesMeuteman (24). Haarlem
flHPSS239HI
gement
Opleiding/ervinng: vwo en div
automatiseringscursussen; er
varing met div autom e
gecomputeriseerde grafische
vormgeving en drv systeem
analyses
Maitin Kappetein (31), Haarlem
Gewenste hinctiels): a:~ -
beheerder voor 4 dagen per
weekin de regio Haarlem
Opleiding/ervaring: havo. ken-
n-s van WP S 1Datafie*. No
vell. Computer-fa*, printers.
vengenoemde functie op «en
Vera Bakker (41), Haarlem
Gewenste functie(s): telefonis
te/receptioniste. typiste, adm.
medew. in regio Haarlem. Lei
den. Den Haag
kennis van Portugese taal. op
leiding adm. medew. CAW,
kenms van automatisering; 6
laaradm. medew. m Brazilië,
Patrice den Dopper (19). U
Opleiding/ervaring: lager detail
handelsonderwijs, thans me
ao, typediploma; erv als archi
vans op bank, adm m
„O-
Lilian Hoogstader (42). Uitgeest
Gewenste functielsfc doktersas
sistente regK> Haarlem. Am-
v apotheek. 2
b en polikli-
1.17 jr geologisch lab
M. Vtsscher (21). Schoort
Gewensts lunche(s): progr