Sport
'Leiden is nog een
echte biljartstad'
Direct derby in Katwijk
•,4J.
Leidse schakers doen een behoorlijke stap terug Pot aangetast in goede naam
Martin Centrum ambitieus
Zaterdag 21 september 1991 r*dad* 071-161400 martin hoekstra herman joustra «ad van kaam tim
Eindredactie: CONNY SMITS Vormgeving: SIMON DE GRAAF
Jan van Loon weet het zeker
Even lijkt het wel een wiskundeles, met de keu als aanwijsstok en het biljart als school
bord. Jan van Loon haalt twee instructieboeken tevoorschijn en probeert de geheimen
van het driebanden te ontsluieren. Een biljarter in hart en nieren, zo veel is wel duide
lijk.
leiden herman joustra
Een paar dagen na zijn onver
wachte triomf in het drieban-
den-toernoooi van Centraal in
Oegstgeest voelt de 54-jarige
Leidenaar - in een grijs verleden
ook al een begenadigd gewicht-
heffer, powerlifter en sportvisser
- zich nog steeds de koning te
rijk. „Joh, ik biljart al vanaf mijn
zeventiende, maar driebanden
doe ik pas een jaar of twee seri
eus. Heb ik vorig jaar twintig
lessen gekregen van Joop de
Wilde. Ik speel ineens een stuk
beter. H
Hij bladert wat in de boeken,
waaronder een door Raymond
Ceulemans gesigneerd exem
plaar. „Schitterend, geweldig.
Driebanden volgens het zoge
heten puntensysteem. Als je het
alleen uit de boeken zou probe
ren te leren zou je dat veel te
veel tijd kosten. Al die syste
men, hè..."
Hij probeert met een enorme
gedrevenheid in een mum van
tijd het puntensysteem uit te
leggen, rondhollend om zijn ei
gen wedstrijdtafel („de enige in
heel Leiden"). Praat over hoe
ken, over verschillende oriënta
tie-punten op de banden van
het biljart: „Kijk, die hoek daar
is vijfenveertig graden. Maar de
speelbal ligt hier, ter hoogte van
dit punt. Dan moet je er vijftien
graden vanaf trekken als je hem
daar op die band speelt. Alleen
is deze tafel nog koud. Daarom
moet ik er nog eens twee gra
den vanaf trekken.".
Hij wijst vervolgens naar een
plek ergens op de lange band,
speelt de bal via dat punt, een
korte band en nog eens een lan
ge band feilloos op de bal die hij
moet raken. „Ik laat je gewoon
zien hoe glaszuiver dat gaat. Als
je die systemen nou maar alle
maal opslaat in je hoofd. Ieder
een kan het tot op zekere hoog
te. Want puur op gevoel gaan er
negen van de tien ballen mis.
Als je het uit je hoofd doet, vol
gens het puntensysteem, zijn er
negen van de tien raak.
Creativiteit
Dat lijkt verdacht veel op voor
programmeren, terwijl drieban
den toch bekend staat als de tak
van biljarten die de meeste cre
ativiteit vereist. Hoe zit dat?
„Nou, mot je luisteren. Er zijn
zo veel verschillende patronen,
dus ook veel verschillende op
lossingen. Het gaat erom de
beste oplossing te zoeken. Zo zit
dat. Het is dus zeker creatief'.
Net als snooker dat enorm in
opkomst is. Van Loon vindt het
een fraaie sport, maar toch.
„Snooker? Ik begin er niet aan.
Je kunt nu eenmaal geen twee
heren tegelijk dienen. Er zou
een hoop tijd in gaan zitten.
Tijd die ik anders in het biljar
ten zou steken. Kijk, snooker
heeft door de televisie een enor
me populariteit gekregen. Dat is
mooi. Als ik in Rotterdam kom,
zie ik in elke biljartzaal ook een
snookertafel. Het kan dus sa
men. Da's begrijpelijk. Net als
bij driebanden speel je op over
houden. Denk maar gerust dat
die gasten ook kunnen biljarten
hoor. Ze hebben een feilloze af
stoot, bijzonder veel techniek..."
Of hij denkt dat het biljarten
zijn langste tijd heeft gehad, nu
het snooker zo'n enorme vlucht
heeft genomen? „Welnee. Kijk
bijvoorbeeld eens naar de toe
komst van het driebanden. Op
het ogenblik heb je een selecte
groep spelers die wordt gespon
sord door Bayer: Blomdahl, Ko-
bayashi, dat soort gasten. Daar
halen ze een goed inkomen uit
Ze verdienen meer dan wan
neer ze op een steiger bij een
baas zouden staan. Ook de lage
re spelers, met een moyenne
tussen de 0.6, 0.7 kunnen van
sommige zaken al kledinggeld
krijgen en een lichte onkosten
vergoeding. De sport is wat dat
dat betreft lang achtergebleven,
maar het komt."
tie. Als een jong veulen dartelt
hij rond zijn biljart. „Kijk, het
gaat toch om het gevoel. Je hebt
wat ze familiestoten noemen.
Als je dat goed doet komt er
steeds hetzelfde patroon te lig
gen, kun je steeds dezelfde bal
maken. Het gaat om de juiste
dosering. Dat je precies het ge
voel hebt dat je een bal kunt
neerleggen waar je wilt."
Ambitie
„Ik kreeg zondag zelfs honderd
gulden. Nou, wat ben ik nou
voor een biljarter. Ik heb wel de
ambitie hoor, ik ben beter gaan
spelen. Maar de leeftijd hè. De
handen worden minder, de
ogen ook. Nationaal ben ik ner
gens, alleen in Leiden."
En ook op dat niveau is er
nog zeker een mooie toekomst
weggelegd voor het biljarten.
Daarvan is hij zeken „De Leidse
Biljart Bond is een wilde bond,
niet aangesloten bij de KNBB.
We hebben wel eens meer dan
vijfhonderd spelende leden ge
had. Dat is toch wel wat: hele
Jan van Loon: „Nationaal ben ik nergens, maar in Leiden..".
families, vaders, moeders,
broers en zussen leven mee. In
bijna alle Leidse cafés wordt ge
biljart. Het is toch uniek dat
zo'n bond zonder steun van
buitenaf zich al zo lang kan
handhaven. Dank zij mensen
die er alles voor doen, zoals Jan
Kroon. Leiden is nog een echte
biljartstad. Clubs als Carambole
bestaan al zestig jaar. Mijn ei
gen club, UVS, heeft zelfs een
wachtlijst gehad. Het wordt wel
wat minder, maar dat heb je
met alle sporten. Leiden zal
toch een biljartstad blijven, al
gaat de animo er een beetje
uit"
De schoolmeester wordt weer
even wakker in Van Loon. Het is
weer tijd voor een demonstra-
24
SPORT OP TV
11.00-19.30 EURO: Saturday alive: r
11 30-12.00 Sportnet: Spaans voetbal
12.00-13.00 Sportnet: Motorsport: Faszt
Brittannifi-Canada).
14.00-15 00 Sportnet: Argentijns comjjeti-
14 00-15.55 Super. Sport.
14 55-17.15 Ned 3 Studio Sport: Davis-
Cup tennis (Mexico-Nederland).
15.00-16.30 Sportnet: Snooker: WK se-
15.00-17.00 Did 3: Sport 3 Extra.
15.55-16 00 Super: Sport News
1-18.00 Sportnet: Snooker:
18.00-19.00 Sportnet: Powersports in
13.00-14.00 Sportnet: Boksen. Titelge
vecht in het Super middengewicht
14.00-15.00 Sportnet: WK Superbike.
(GP van Portugal) en hockey (Champions
(Epson Grand Prix), paardesport (Jumpini
Sunday Grandstand:
Davis-Cup tennis (Engeland-Oostenrijk). au
tosport (GP van Portugal), en golf (Epson
15.00-18.00 Sportnet: Snooker V
15.25-18.10 Did 2: Sport Extra: met hc
key (Champions Trophy in Berlijn voor it
8.30 Sportnet: Rallycross vanuit
1810-18.40 Did 1: Sportschau.
18.30-19.0C
Engeland.
18.10-18.4
18.30-19.00 Sportnet: Motorsport: Britse
:d 3: Studio Sport.
19.30-19.45 BRT 1 Sport.
19.33-20.00 Did 3: Sport im Westen
20.00-23.00 Sportnet: American Football:
Notre Dame-Michigan State.
20 20-20.35 BBC 2: Sport.
20.30-21.30 EURO: Hockey vanuit Berlijn:
Champion's Trophy voor vrouwen (Duits-
22.10-23.30 Did 2= Das al
23.00-01.00 Sportnet: Boksen: Titelge
vecht in het Super middengewicht.
19ySfo.30 BRT 1Sportweekend
19.50-19.58 Did 1Sportschau-Tele-
nse. Spaanseen Engel-
20.00-22.30 Sportnet: Autosport: Indycar.
20.30-21.30 EURO: Hockey: Champion's
21.30-01.00 EURO: Tennis: (DavisCup.
Frankrijk-Joegoslavië en Amerika-Duits-
2150-22.15 Dld-2: Sport am Sonntag.
22.05-22.50 BBC 1: Autosport GP van
Portugal.
22.30-00.00 Sportnet: Snooker: WK senior
Dt Championships.
01.00-02.00 Sportnet: Boksen: US Pro.
6.00 Sportnet: Rugby.- Carcasonne-
08.00-09.00 Sportnet: Powersports in
09 00-09.20 Sportnet: Paardesport: li
09.00-10.00 EURO: Transworld sport
09.20-09.30 Sportnet: Golf: The John
Walker Golf report.
09.30-10.00 Sportnet: Paardesport: I;
08.00-08.30 Sportnet: Eurobics.
08.30-10.30 Sportnet: Tennis vanuit Duits
land. halve finale.
10.30-11.00 Sportnet-. Eurobics.
11.00-12.00 Sportnet: Truckracen: Stop
0 EURO: Tennis: DavisCup,
5.00-16.00 Sportnet: Boksen: US Pro.
e Dame-Michigan State.
12.00-14.00 EURO: Atletiek: Decatf
Talence.
12.45-13.15 BRT 1: Sportmiddag.
1730-18.00 Sportnet: World Sport Spe-
17.30-18.20 Ned 3: Studio Sport: Davis
Cup tennis (Mexico-Nederland).
Basketbalcompetitie van start
leiden gerrit-jan van geen
basketbalmedewerker
De eredivisie basketbal bij de
mannen begon vorige week al.
Vandaag volgt de rest. In de top
blazen clubs uit de Leidse regio
nog altijd een stevig deuntje
mee. In Grasshoppers en BV
Lisse heeft de streek twee clubs
die in de eredivisie (vrouwen)
uitkomen. Toevalligerwijs staat
de 'thriller' vanavond in Katwijk
direct' al op het programma.
Luba/Leiden speelt net als vorig
jaar één klas onder de top.
Mannen promotiedivisie
Na dé degradatie van Luba/Lei-
'den vorig jaar mocht de club
toch weer inschrijven voor de
zelfde klasse, omdat Zeemacht
zich terugtrok. Leiden zag zijn
center Ben de Jong vertrekken
naar Voorburg. Loet de Rüyter
blijft de man die voor de (extra)
punten moet zorgen. Peter ter
Haak maakt zijn rentree in de
Vijf Meihal. Hij verbleef voor
zijn werk een jaartje op St. Eu-
statius.
Met de van Leiderdorp geko
men Maarten Wals en Diederik
Hofstede staat er een vrijwel
compleet nieuwe ploeg met een
nieuwe coach. Bert Samson (ex-
Leiderdorp en BVO) zit dit jaar
op de bank. Na het teleurstel
lend verlopen vorige seizoen zal
Leiden zich nu handhaven.
Eerste divisie
BV Lisse begint met een com
pleet nieuwe ploeg aan het sei
zoen. Gerard van der Worp
moet de zaak in goede banen
gaan leiden. Van de dertien spe
lers van vorig jaar zijn er nog
slechts vijf over. De matige oe
fensessie deert Van der Worp
niet. Met de tegenstanders is hij
niet bekend, dus een prognose
is niet te geven.
Eerste klasse rayon
Met de terugtrekldng van BV
leiderdorp en Waddinxveen
Flyers is de competitie wat uit
gedund. Blitz heeft zich aan
zienlijk versterkt door de komst
van de 2.04 lange Amerikaan
Dave Heidebrecht. Met speler-
/coach Sid Bruinsma (ex-Par-
ker) in de ploeg gaat Blitz voor
de titel. Vorig werd er nog ge
vochten tegen degradatie, maar
dit jaar staat er weer een hard
werkend team met klasse.
Grasshoppers promoveerde
vorig jaar na het behaalde kam
pioenschap. Ook dit jaar maakt
de ploeg een kans om hoog te
eindigen. Het team is al drie
jaar bij elkaar en dus goed inge
speeld. In de voorbereiding
werd er veel gewonnen door het
team van Lace Strong (ex-
Punch, ex-Leiden), die zich
steeds meer gaat thuis voelen in
Katwijk.
Vrouwen eredivisie
Grasshoppers uit Katwijk gaat
een seizoen tegemoet met
slechts acht spelers. Na het ge
dwongen vertrek (de fraudezaak
rond de voormalige manager)
van Zora Malacko heeft de
ploeg een scorer minder, waar
door Marie José Allers zich meer
met de aanval moet bemoeien.
De Elite A-poule is het doel
waarnaar gestreefd wordt.
Coach Wallaart heeft vertrou
wen in zijn ploeg al is hij bang
dat als er blessures komen zijn
basis te smal is.
Ook BV Lisse acteert op het
hoogste niveau. De allereerste
wedstrijd wordt vandaag in Kat
wijk onderling uitgevochten.
Coach Lapidaire kan bogen op
een brede selectie. Uitgangs-
Loet de Ruyter. foto archief
punt is de achtste plaats. Alles
meer is meegenomen.
Promotiedivisie
MSV uit Noordwijk staat de
moeilijke taak te wachten de
tweede plek van vorig jaar te
herhalen. Coach Rik Driessen
moet met zes vrouwen dit hu
zarenstukje gaan herhalen. Een
vrijwel onmogelijke opgave
voor de nieuwe man aan het
Vier 'Leidse' zaalvoetbalteams op landelijk niveau
leiden» aap siera
zaalvoetbalmedewerker
Mag de veldcompetitie inmid
dels in alle hevigheid zijn losge
barsten, de collega's in de zaal
zetten hun eerste schreden pas
vanaf komende week. Het Voor-
schotense Martin Centrum mag
zich de vaandeldrager van de
regio noemen. Het debuteert in
de eerste divisie. In de tweede
divisie probeert Bax het verlo
ren terrein weer terug te win
nen. Doel van beide nieuwko
mers RGC en McDonald's is
handhaving. De vijfde in rij,
THB Boys uit Lisse, trok zich te
rug uit de landelijke competitie
en komt nu uit in de Leidse
hoofdklasse.
Martin Centrum probeert
met het aantrekken van de jon
ge Patrick Heymans (Bram's
Snackbar) en Meivin Tjin (ex-
Maas) gouden tijden van het
'Leidse' zaalvoetbal te doen her
leven. Locatie op vrijdagavond
is de eindelijk vrijgegeven Vliet-
horst in Voorschoten. Zo wil
coach Jan Heyne door middel
van aantrekkelijk voetbal op de
verder voetballoze vrijdag pro
beren vele toeschouwers te
trekken uit de regio. Behalve de
eerder genoemde aanwinsten is
er in Voorschoten weinig veran
derd. Wel kan de vereniging bo
gen op een ruim sponsorbudget
en een verbeterde organisatie.
Het aantrekkelijke beginpro-
gramma (de geduchte tegen
standers komen later aan bod)
moet een goede klassering mo
gelijk maken. Het doel is, vol
gens Heyne, „handhaven, maar
met een stevige knipoog naar
plek vier die recht geeft op pro
motie naar de nieuw te vormen
eredivisie." Vooralsnog geen si
necure. Als favorieten be
schouwt Heyne Ceverbo en het
Volendamse Rex.
McDonald's mag zich na de
fusie met de Zwarte Wolf en de
komst van het complete zaal
voetbalteam van Docos een ge
duchte debutant noemen.
Thuishaven van deze jonge
ploeg (de gemiddelde leeftijd is
23 jaar) is de 3 Octoberhal. Be
kende namen in het Leidse
team zijn onder meer de ge
broeders Hans en Herman van
Marwijk. Verder bestaat de
ploeg louter uit spelers van de
Leidse veldvoetbalvereniging
VNL Na jarenlang geacteerd te
hebben op afdelingsniveau
denkt het team voldoende in
huis te hebben om zich in elk
geval te handhaven in de twee
de divisie. De enige ervaring op
landelijk niveau deed de ploeg
van aanvoerder Nico Lakenberg
vorig jaar op tegen gerenom
meerde teams als 't Gat van Ne
derland en de latere landskam
pioen café Rex in het kader van
de landelijke beker. „Degrade
ren", aldus Lakenberg, „komt
niet in ons woordenboek voor."
Vooral door de homogeniteit
van het team hoopt McDo
nald's ver te komen in de LD-
cup, waaraan nu ook de lande
lijke teams deelnemen.
Bax mag zich met de komst
van Frans en Wim Bouckaert
van THB Boys favoriet noemen.
Het nu al beruchte aanvalsduo
Wim Bouckaert/Hennie Koet
moet voor de doelpunten zor
gen. Laatstgenoemde is verras
send genoeg bij de Voorhouten-
se formatie gebleven. Hij stond
immers in de belangstelling van
vele teams. Ook bij Bax is de
uittocht van spelers achterwege
gebleven. Pr-man Maarten Wig-
gers: „Met deze ploeg moeten
we sowieso bij de eerste twee
komen. Dat geeft automatisch
recht geeft op promotie. Liever
worden we natuurlijk kam
pioen."
RGC heeft net als McDonald's
maar één doel en dat is hand
haven. De Warmonders spelen
hun thuiswedsrijden in De
Gaasbak in Voorhout en heb
ben in Alex en Albert Bosma
haar belangrijkste spelers. RGC
promoveerde vorig seizoen
nogal onverwacht naar het op
één na hoogste niveau. „Dan
maar proberen erin te blijven",
zegt de 37-jarige oude rot Anton
Brakhoven. „Gelukkig zijn we
ook met het feit dat we in West
2 zijn ingedeeld. Zo treffen we
tenminste nog regioteams en
blijven we wat dichter bij huis.
Zo zal de eerste competitiewed
strijd tegen Bax absoluut een
kraker worden. Vooral omdat
we alle twee thuis in De Gaas-
bak spelen."
leipen* ruud dobbelaar
schaakmedewerker
Het Leidse competitieschaak is aan de
vooravond van de nieuwe KNSB-com-
pctitie niet meer wat het is geweest.
Philidor tuimelde vorig seizoen uit de
hoofdklasse en zag daarna verschillen
de vedettes vertrekken. Terugkeer naar
het competitiewalhalla lijkt daarmee
een heikele kwestie. Collega-eerste
klasser LSG zat in vroeger tijden nog
weieens op de wip richting hoofdklas
se, maar lijkt inmiddels toch in het lot
van godegen eersteklasser te berusten.
Daarmee heeft de Leidse competitie
elite IVöorlopig een fikse stap terug ge
daan.
Omdat Coen Stehouwer, Peter Gelp-
ke (beiden naar Amstelveen), Ik Oei
(LSG). Fred Hallebeek (Eindhoven) en
mogelijk ook de minder gemotiveerde
Piet Bakker het Leidse vlaggeschip ver
lieten, restte de nieuwe Philidor-cap-
tain Raymond Vermeij niet veel anders
dan een drastische verjonging. Gert-
Michiel de Niet, Machiel de Heer,
Leids jeugdkampioen Fred Slingerland,
Leiderdorper Edwin van Haastert en
(als stand-in voor Piet Bakker) Anne
Reedijk, mogen nu proberen de oude
glorie te doen vergeten. Dit alles in sa
menwerking met de getrouwe 'blijvers'
Rag de Graaff, Henk van Maaren, Her
man van Halderen, Heieen de Greef en
Nico Kuijf.
Vermeij heeft op de lange termijn
wel vertrouwen in een goede afloop:
„Mijn eerste doel is om weer een col
lectief te smeden. Als je een goed
teamverband hebt, scheelt dat zo de
nodige punten. In dat opzicht kan de
verjonging ook geen kwaad. Gevestig
de reputaties krijgen bij mij geen voor
rang. Wie slecht scoort, vliegt er zo uit.
Niet dat ik nu verwacht direct te pro
moveren. Maar als de jongeren nog
wat gegroeid zijn en bovendien wat
meer ervaring hebben opgedaan, moet
het te zijner tijd zeker kunnen lukken."
Ook bij LSG traden de nodige muta
ties op, zij het minder ingrijpend dan
bij rivaal Philidor. Kopman Adriaan
Clemens vertrok en wordt vervangen
door 'aartszwerver' Ik Oei. Jan Tole-
naar, Wim van de Pol, Aad van Moorsel
en Folkert Geertsma moesten hun
plaats afstaan aan Peter Passenier, Erik
de Vries, Michel Hocks en Chris
Roosendaal. Clubkampioen Leon Ko-
nings, nationaal vrouwenkampioen
Annemarie Benschop, Henk van Put
ten, Wim Heemskerk en Jan Aart van
der Steen zullen hun handhaving op de
hogere borden moeten waarmaken.
Op het sterke invallersduo Tom Wiley-
Joan Baart kan daarbij vermoedelijk
geen beroep meer worden gedaan.
Captain Folkert Geertsma: „Veel meer
dan een goede middenmoot zit er vol
gens mij niet in. De kampioensstrijd
zal in deze eerste klasse B vermoedelijk
tussen DD en Capelle gaan, met vooral
Sas van Gent en mogelijk nog Philidor
als outsiders."
De beide Leidse teams openen van
daag in deze eerste klasse B overigens
tegen de zwakke broeders. Philidor
wacht daarbij vanaf 13.00 uur in de
Leidse meao de reserves van het Zaan-
se Witte Paard. LSG treedt, dit keer
vanaf 12.00 uur eenmalig als gastheer
spelend in de Oegstgeester Rode
Leeuw, aan tegen Krimpen aan de Ijs-
sel.
In de tweede klasse B moeten LSG 2
en het gepromoveerde De Zwarte Pion
uit Lisse (in de plaats van het gedegra
deerde Philidor 2) de Leidse eer hoog
houden. Het lijkt de klasse van de ge
lijkwaardigheid, waarin de versterkte
LSG-reserves niet kansloos voor de titel
moeten worden geacht. Lisser captain
Marcel van Velzen gokt met een onge
wijzigd team op een plaats in de mid
denmoot.
In de derde klasse C moeten Voor
schoten en Philidor 2, ervan uitgaand
dat hun zwakke optreden van vorig
seizoen een incident was, sterk genoeg
worden geacht voor een gooi naar de
titel. Voor debutant Philidor 3 daaren
tegen wordt 3D een zware kluif.
Cor Pot en NAC zijn uit elkaar.
Donderdagavond diende de
spelersraad bij het bestuur een
motie van wantrouwen in tegen
de coach. Pot: „Dan is alles dui
delijk, dan gaan we uit elkaar."
Bij de spelersgroep is Jan Reker
favoriet om Pot op te volgen.
Pot en het bestuur van NAC
resten nog onderhandelingen
over de financiële gevolgen van
de breuk. Voor Pot is iets anders
van groter belang. „Ik ben aan
getast in mijn goede naam. Ik
begrijp en billijk het standpunt
van de spelers ook niet. Als ze
zeggen dat de hele groep het
niet meer in me zag zitten, heb
ik daar mijn twijfels over."
Danny Schrijvers, lid van de
spelersraad, is daar echter dui
delijk over. „Het was een una
niem standpunt. De groep vond
Pot niet capabel als trainer van
NAC. In de voorbereiding in
Duitsland hadden we die motie
van wantrouwen al bij het be
stuur kunnen neerleggen."
Het ontbrak Pot volgens de
spelers aan meerdere talenten.
Schrijvers: „Je praat dan over
zijn tactisch inzicht, de trainin
gen, de discipline, misschien
ook wel over zijn eerlijkheid.
Kijk, de voorzitter maakte ons
terecht uit voor lamzakken.
Maar dat we slecht speelden en
slecht presteerden kwam ook
door Pot."
Wim Bouckaert.
archieffoto
