Leidsch Dagblad
Lasten voor burgers
volgend jaar omhoog
Vredesmacht moet strijd
Joegoslavië beëindigen
Massale acties tegen
wao-plannen kabinet
Het kan niet anders
Den Haag vandaag.
De Hema morgen.
Dinsdag 17 september 1991
opgericht 1 maart 1860
Nr. 39650
Losse nummers f 1,45
FEITEN EN MENINGEN
Sturen vredes
macht wan
hoopsdaad EG
Echte onderzoek Kraakpanden aan Dirigent Solti
Alphense gifbelt de Witte Singel even terug in
begint morgen uitgebrand concertgebouw
Voorrang voor terugdringen financieringstekort
„1992 wordt een moeilijk jaar waarvan vaststaat dat een
aantal beslissingen van de regering burgers in hun dage
lijks bestaan zal raken." Dat zei koningin Beatrix vanmid
dag in de Troonrede, bij de opening van het nieuwe par
lementaire jaar. Uit de daarna door minister Kok (finan
ciën) gepresenteerde Miljoenennota blijkt dat de lasten
voor de burgers op tal van punten omhoog gaan.
gend jaar zullen naar verwach-
ting 345.000 mensen zonder
baan zitten.
Na de Troonrede presenteer
de minister Kok de Miljoenen
nota 1992 in de Tweede Kamer.
Enkele belangrijke punten uit
de begroting:
De kinderbijslag gaat omhoog.
Sigaretten worden in drie
stappen 75 cent duurder.
Defensie bezuinigt 275 mil
joen gulden. Eerder was al be-
Namens de regering zei de ko
ningin het heel begrijpelijk te
vinden dat groepen burgers in
verzet komen tegen bepaalde
regelingen en wetten, zoals de
kabinetsplannen voor wao en
Ziektewet. De vorstin zei verder
dat de werkloosheid volgend
jaar weer zal stijgen door een
dalende economische groei. Er
zijn nu 325.000 werklozen. Vol-
Leidse politie
vindt groot
aantal wapens
LEIDEN ROY KLOPPER
Een 63-jarige man en zijn 33-ja-
rige zoon zijn afgelopen vrijdag
in Leiden aangehouden wegens
verboden wapenbezit. Dat heeft
de Leidse politie gisteren be
kend gemaakt.
In de woningen van de beide
mannen, aan de Haarlemmer
weg en de Langegracht, werden
ongeveer twintig geweren en
pistolen aangetroffen en vele
honderden patronen en 'antie
ke' kogels. De vader, die lid is
van een schietvereniging, had
voor enkele van de wapens een
vergunning. Die vergunning
gold echter niet voor zijn antie
ke geweren en pistolen. De
zoon bezat alle wapens illegaal.
Tijdens de huiszoekingen zijn
ook de echtgenotes (61 en 33
jaar oud) van de twee mannen
gearresteerd. Gistermiddag wer
den de vrouwen weer vrijgela
ten.
sloten de uitgaven 245 miljoen
te verlagen.
Aan gezondheidszorg wordt
365 miljoen gulden minder uit
gegeven.
De huren gaan 1 juli 1992 op
nieuw met 5,5 procent omhoog.
Het kabinet trekt 90 miljoen
gulden meer uit voor het milieu.
Lesgeld voor scholieren boven
16 jaar gaat 287 gulden om
hoog.
Het openbaar vervoer wordt 6
procent duurder.
Het bedrijfsleven krijgt hon
derden miljoenen guldens min
der subsidie.
Terugdringen van het financie
ringstekort van de overheid
blijft prioriteit nummer één, al
dus Kok. Dit jaar komt het te
kort volgens schema uit op 4,75
procent van het nationaal inko
men (het bedrag dat de Neder
landers gezamenlijk verdienen).
Volgens de Miljoenennota zal
het tekort dankzij de regerings
maatregelen volgend jaar met
een kwart tot een half procent
dalen. Volgens het regeerak
koord moet het in 1994 uitko
men op 3,25 procent.
PvdA en CDA reageerden in
hoofdlijnen positief. Volgens
hen zijn drastische ingrepen
onvermijdelijk. CDA-fractielei-
der Brinkman kondigde wel aan
dat hij zich zal verzetten tegen
de verhoging van het lesgeld
voor scholieren. Hij wordt daar
in overigens gesteund door een
grote meerderheid van de
Tweede Kamer.
WD-fractieleider Bolkestein
verweet het kabinet te veel te
vertrouwen op eenmalige finan-
Koningin Beatrix tijdens het voorlezen
ciële maatregelen en lastenver
zwaringen om de begroting
rond te krijgen. Ook D66-voor-
man Van Mierlo kritiseerde de
incidentele financiële maatre
gelen en het wegschuiven van
uitgaven naar latere jaren. Hoe
wel pijnlijke beslissingen 'on
vermijdelijk' zijn, hekelde hij
een aantal bezuinigingen. Prio
riteiten als onderwijs, milieu en
sociale vernieuwing hebben
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER
glans verloren, aldus Van
Zie verder pagina 3 en dc
Prinsjesdag-bijlage op de pagi
na's 9 tot en met 16
Ook werkonderbrekingen in de regio
Op het Stationsplein en de Stationsweg in Leiden heerste vanochtend verwairing bij de passagiers over het al dan niet rijden van de bussen. Vooral
Zie verder pagina Leiden scholieren werden in de ochtendspits geconfronteerd met lijnen waarop slechts een beperirt aantal bussen reed. foto hiilco KUIPCRS
Geen uitzondering mestuitrijverbod
DEN HAAG/BOLLENSTRÊEK
Ook bollenkwekers die hun land ontsmetten door het gedurende
zes weken onder water te zetten, mogen dit jaar geen mest meer
uitrijden. Dat besliste de president van de Haagse rechtbank van
morgen in het kort geding dat het Landbouwschap en twee kwe
kers tegen de Staat hadden aangespannen. De kwekers konden
door de inundatie van hun land de noodzakelijk bemesting voor 1
september vanaf die datum is uitrijden verboden niet voltooi-
EG en WEU vergaderen donderdag over voorstel
DEN HAAG GPD-fi
De oproep van de vakcentrales
tot actie tegen de wao- en Ziek
tewetplannen van het kabinet
heeft vandaag tot acties geleid
in een groot aantal bedrijven en
instellingen in het hele land.
Vooral in Rotterdam en
Dordrecht legden mensen het
werk massaal neer. Op de Rot
terdamse Coolsingel werd rond
het middaguur door 20.000
mensen gedemonstreerd. In de
havens van Rotterdam en Am
sterdam wordt vandaag een 24-
uursstaking gehouden.
Lang niet alle chauffeurs in de
Leidse regio deden vanochtend
mee aan de stakingsacties bij de
busmaatschappijen. Een FNV-
woordvoerder deelde mee dat
90 procent van het busperso-
neel niet aan het werk was ge
gaan. Volgens NZH-districts-
chef Leeuwenburgh staakte 60
procent van de chauffeurs. Vol
gens hem liepen de lijnen Lei
den-Den Haag goed. Naar
Noord wijk en Katwijk waren de
busdiensten gehalveerd, naar
Noordwijkerhout functioneerde
maar één buslijn normaal.
In de Leidse binnenstad en de
regio waren de diensten be
perkt. „Over de sfeer waarin de
acties verlopen, ben ik tevreden.
Bij het publiek is er begrip",
zegt Leeuwenburgh desge
vraagd. Rond Alphen en den
Rijn verliep het bus- en trein
verkeer vanmorgen nog nor
maal.
De stakingen bij het openbaar
vervoër hebben voor scholieren
voor de nodige problemen ge
zorgd. Een woordvoerder van
De Nieuwe Vaart, een school
voor lager beroepsonderwijs in
Leiden, spreekt over 'een gigan
tische puinhoop'. Naar schat
ting 15 procent van de leerlin
gen had om half tien vanoch
tend de school nog niet bereikt.
„De telefoon staal roodgloei
end. Leerlingen bellen dat ze er
gens gestrand zijn", aldus de
woordvoerder.
Werknemers van de I loog-
ovens. Fokker, Zaanse bedrijven
als Lassi en Pielkenrood en tien
tallen andere bedrijven in en
om Amsterdam legden het werk
neer om een grote manifestatie
op de Dam te bezoeken.
Bijna de helft van de bevolking.
48 procent, staat achter de ac
ties van de vakbeweging, zo
blijkt uit een NIPO-enquète.
Bijna tweederde deel van de
Nederlandse bevolking is het
niet eens met de plannen van
het kabinet inzake de wao eq
Ziektewet.
COMMENTAAR
De regering regeert. Dit en vol
gend jaar wordt zestien miljard
gulden bezuinigd, terwijl de be
lastingen met maar liefst vijf
miljard gulden omhoog gaan.
De gevolgen laten zich raden.
Bijna alle burgers zullen het
merken in hun portemonnee.
Wie ziek, arbeidsongeschikt of
werkloos wordt zal, alle mooie
verhalen ten spijt, meer pijn
voelen.
Kan het ook anders? Hier en
daar valt best een kanttekening
te maken, maar echt anders kan
het niet. Eigenlijk zou dit kabi
net nog draconischer maatrege
len moeten treffen. Want wat
jaren geleden voorspeld is,
wordt nu werkelijkheid. De prijs
voor de staatsschuld, in 1992
opgelopen tot zo'n 350 miljard
gulden, drukt andere voorzie
ningen voor de burgers van de
begroting weg.
Wat Ruding in de luwte van een
jaarlijks behoorlijke economi
sche groei verzuimde, mag Kok
nu in een verslechterend econo
misch klimaat opknappen. Sa
neren. Hij toont zich daarbij
een bekwame boekhouder, die
consistent en rechtvaardig de
lasten over burgers en bedrijven
verdeelt.
Als Kok en de andere leden van
het aangeschoten kabinet bij de
verdediging van de plannen de
zelfde vitaliteit opbrengen die
Kok etaleert bij het samenstel
len van 's-rijks begroting, dan
kan de opgefokte maatschappe
lijke weerstand tegen de nood
zakelijke sanering van de over
heidsuitgaven wellicht sneller
verdampen dan nu voor moge
lijk wordt gehouden. Lukt dat
niet, en daar ziet het eerder
naar uit, dan kan het kabinet
beter besluiten op te stappen.
Want zonder een breed maat
schappelijk draagvlak wordt
Koks beleid binnen de kortste
keren vakkundig uitgehold. Wat
politici anderen verwijten, is
hun ook niet vreemd. Onder
hoge druk hebben ze vaak last
van slappe knietjes.
BRUSSEL-DEN HAAC-ZACREB
HANS DE BRUUN
De Europese Gemeenschap on
derneemt deze week een alles-
of-niets-poging om verder ge
weld en bloedvergieten in Joe
goslavië te voorkomen. Donder
dag beraden de ministers van
buitenlandse zaken van de EG
en de Westeuropese Unie
(WEU) zich over een voorstel
van minister Van den Broek om
een WEU-vredesmacht naar
Joegoslavië te sturen. Servië
heeft het idee gisteren al direct
van de hand gewezen.
De lichtbewapende soldaten
van de negen WEU-landen zou
den zich niet in de gevechten
tussen Kroaten en Serviërs
moeten mengen, maar een buf
fer moeten vormen tussen de
vechtende partijen. Dat moet
leiden tot een staakt-het-vuren,
waarna de EG-waamemers ein
delijk kunnen gaan doen waar
voor zij naar Joegoslavië zijn ge
stuurd: het toezien op een be
stand.
Hoeveel soldaten en uit welke
landen er naar Joegoslavië zul
len gaan. vormt onderwerp van
het WEU-beraad van donder
dag, waaraan ook de ministers
van defensie van de negen
WEU-landen zullen meedoen.
Van den Broek heeft zich tot
nog toe steeds tegen het sturen
van een Europese vredesmacht
verzet. Maar nu is de situatie zo
verslechterd dat er geen andere
oplossing meer is.
Volgens secretaris-generaal
Van Eekelen van de WEU dient
een vredesmacht voor Joegosla
vië uit tenminste 30.000 man te
bestaan om enig succes te kun
nen oogsten. Voor de KRO-ra-
dio zei Van Eekelen vanochtend
te verwachten dat ook Neder
landse manschappen naar Joe
goslavië worden gestuurd. Dc
vier grote fracties in de Tweede
Kamer hebben in een eerste re
actie kenbaar gemaakt daar
geen bezwaar tegen te hebben.
Wel bestaat er bij PvdA, CDA,
WD en D66 twijfel over de
haalbaarheid van het zenden
van een vredesmacht.
De 200 extra waarnemers die
de EG vorige week naar Joego
slavië stuurde, zijn door de aan
houdende gevechten nog altijd
niet op hun plek van bestem
ming aangekomen. ..Het zijn
bovendien burgers, die bij elk
schjot de schuilkelders moeten
opzoeken aldus Van den
Broek. Zijn Italiaanse collega De
Michelis heeft gisteren gezegd
dat het misschien beter is om
VN-troepen in te schakelen.
Frankrijk, Kroatië en de Joego
slavische president Mesic heb
ben dat idee al eerder gelan
ceerd.
Het federale leger van Joego
slavië heeft gisteren een offen
sief aangekondigd om de door
Kroaten belegerde federale ka
zernes te ontzetten. Kroatische
gardisten hebben onder meer
kazernes in het Oostkroatische
Osijek en in de Adriatische kust-
regio, in Split, Zadar en Sibenik,
afgegrendeld en stroom en an
dere voorzieningen naar de ka
zernes afgesneden. Op haar
beurt heeft de Joegoslavische
marine zeven Kroatische haven
steden geblokkeerd.
In de Kroatische hoofdstad
Zagreb werd gisteren opnieuw
luchtalarm gegeven. De zend
mast van de Kroatische televisie
.buiten Zagreb werd bij een
luchtaanval beschadigd. Bij Os
ijek werd gisteren een gevechts
vliegtuig neergeschoten. Het
vliegtuig werd in de nabijheid
van het plaatsje Dinji Miholjac
aan de Kroatisch-Hongaarse
grens neergehaald door een
vanaf de grond afgevuurde ra
ket.
Zie ook pagina 2
18,19,20 en 21 september (zie pag 8
HEMA Dc normaalste zaak van de wereld
Geen krant ontvangen
nri 071 - 161400
btL: 071 - 161499
HET WOORD IS AAN
Democratische politiek is de kunst
om het volk wijs te maken dat het
regeert.
Louis Latzarus
VANDAAG
Binnenland -
Buitenland
Cultuur
Feiten en meningen
Familieberichten
Info
RTV Show -
Sport
VANDAAG OOK
ALLES OVER MIL
JOENENNOTA
PAGINA'S 9 t/m 16
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
morgenavond
Droog
In de nacht plaatselijk misn Over
dag eerst zonnige penoden, latre
bewolking, op de meeste plaatsen
droog Middagtemperatuur 21
graden In de nacht en ochtend
weinig wind, later zwakke tot ma
tige zuidwestelijke wind
Megaport-plan
bepleit voor
hele Randstad
UTRECHT ANP
In plaats van losse plannen
voor Schiphol cn de Rotter
damse haven moet er een 'me
gaport-plan' komen voor de
hele Randstad. Uitvoering
vergt een extra investering van
1 miljard gulden per jaar. Dat
bedrag moet later met jaarlijks
250 miljoen omhoog. Bedrij
ven zouden daarvan een deel
moeten opbrengen. Dat staat
in het plan Randstad Me-
gaport, geschreven onder lei
ding van de Amsterdamse
hoogleraar P. Nijkamp in op
dracht van de Nederlandse
Vereniging van Wegenbou
wers. De Randstad zou kunnen
uitgroeien tot een „econo
misch zwaartepunt met een
unieke positie" in Europa en
de wereld.
