Binnenland
'Ambassade
in Balticum
is te duur'
'Dubbelfunctie te
zwaar voor Kok'
D66 bij de jeugd
nu tweede partij
PvdA-fractie bedolven
onder spreekbeurten
NS-claim tegen taxichauffeurs strategische stap
PvdA-top haalt bakzeil
in Alkmaar en Utrecht
MRU2)ËR|
Vrijdag 6 september 1991 Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART 'chef) PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving:
NIEUWSLIJN
Prins Claus 65 jaar
Prins Claus is vandaag 65 jaar
geworden. De prins, die nog
steeds wordt behandeld voor
nieuwe depressieve klachten,
viert zijn verjaardag in huiselij
ke kring. Volgens de Rijksvoor
lichtingsdienst hangt het van
zijn herstel af of hij met zijn
werkzaamheden zal doorgaan
nu hij de pensioengerechtigde
leeftijd heeft bereikt. Claus is
onder meer buitengewoon in
specteur van ontwikkelingssa
menwerking. •FOTO anp ar
thur bastiaanse
Kamer wil opheldering coke Suriname
De Tweede Kamer wil opheldering over de cocaïnehandel in Su
riname en de infiltratie van drugshandelaren in de Nederlandse
overheid alvorens een openbaar debat te houden. De vaste ka
mercommissies voor justitie en buitenlandse zaken hebben dat
gisteren besloten. De Kamer wil eerst per brief op de hoogte
worden gesteld en daarna een gesprek achter gesloten deuren
met de ministers Van den Broek van buitenlandse zaken, Hirsch
Ballin van justitie en Dales van binnenlandse zaken. Daarna wil
de Kamer snel in het openbaar over de zaak praten.
Milieufederatie tegen baggerstort
De Zeeuwse Milieufederatie en de Stichting Natuur en Milieu
willen dat de Raad van State een gedoogvergunning aan België
voor de stort van verontreinigde baggerspecie in de Wester-
schelde vernietigt. België baggert geregeld de vaargeul van de
Westerschelde uit ten behoeve van de scheepvaart voor de ha
vens, met name van Antwerpen. De vervuilde specie wordt bui
ten de vaargeul in de Westerschelde teruggestort. Volgens de
milieu-organisaties stelt de Belgische overheid te weinig in het
werk om de waterkwaliteit te verbeteren. Belgische vertegen
woordigers voerden aan dat er inmiddels maatregelen als het
opleggen van heffingen aan bedrijven, zijn genomen waardoor
de vervuiling moet afnemen. Resultaat daarvan is pas over circa
25 jaar te merken, vanwege het na-ijleffect van de vervuiling.
Kans op aids na bloedtransfusie klein
Het risico dat het aids-virus via een bloedtransfusie wordt over
gedragen, is in Nederland bijzonder klein. Volgens secretaris
Dudok de Wit van het college voor de bloedtransfusie is die kans
kleiner dan één besmetting per jaar. Het aantal seropositieve
donoren is de laatste jaren gedaald. Op een totaal van 742.000
bloeddonaties werden er in 1985 nog 15 besmette donoren gere
gistreerd. Vorig jaar waren dat er 5 op 778.000 donaties. Homo
seksuele mannen en spuitende drugsgebruikers, de voornaam
ste risicogroepen, worden overigens niet als donor aangenomen.
De Vries: Minister moet partijleider narekenen
PvdA-leider Kok zit in zijn dub
belfunctie als partijleider en als
minister van financiën in een
„absolute klemsituatie". „Als
minister van financiën moet
Kok voortdurend de partijleider
van de PvdA narekenen. Als je
consistent wilt zijn, worden de
marges steeds smaller." De
PvdA is als. partij in gevaarlijk
vaarwater terechtgekomen, al
dus minister De Vries van socia
le zaken en werkgelegenheid in
het jongste nummer van de
CDA-krant.
De Vries noemt de vereniging
van die beide functies wel erg
zwaar. Dat is te veel voor één
man, aldus De Vries. Overigens
houdt Koks combinatie van
functies geen risico in voor ka
binet en PvdA, denkt hij.
De minister van sociale za
ken, die zegt „blij te zijn met
Kok als minister van financiën",
hoopt dat de PvdA-achterban
Kok niet in de steek zal laten.
Evenals Kok woensdagavond in
Etten-Leur, beklemtoont De
Een beetje laat misschien, maar
de PvdA-vertegenwoordigers in
de Tweede Kamer trekken deze
dagen massaal het land in om
hun achterban te informeren
over de achtergronden van het
wao-besluit. Agenda's worden
geschoond, het reguliere werk
blijft liggen. PvdA-bewindslie-
den en -kamerleden gaan dage
lijks op pad om in café's en ver
enigingszaaltjes de boodschap
uit te leggen.
Het aantal aanvragen voor
spreekbeurten is zo groot dat de
vaste spreekbeurtcoördinator
van de fractie tijdelijk verster
king heeft gekregen van een
hulpkracht. Agenda's worden
vergeleken, afspraken verzet en
data geboekt. Regel is dat alle
verzoeken worden gehono
reerd. Gewesten krijgen een be
windspersoon op bezoek, de af
delingen moeten het doen met
kamerleden of prominente par
tij-functionarissen. Voor het
congres op 28 september moe
ten honderd verzoeken worden
afgewerkt.
Over de motieven achter het
wel of niet aanvragen van een
'kamerspreker' is niets zinnigs
te zeggen. De ene afdeling stelt
alles in het werk om een promi
nent woordvoerder op het podi
um te krijgen, in een andere af
deling lijkt de behoefte aan een
nadere toelichting overbodig.
Van den Broek in conflict met Kamer
Minister van den Broek van buitenlandse zaken blijft
weigeren een Nederlandse ambassade te vestigen in een
van de drie Baltische staten. De Tweede Kamer slaagde
er gisteren niet de minister om te praten. Van den Broek
dreigt nu in conflict te komen met een meerderheid in de
Kamer omdat een motie van Groen Links, WD en D66
voor een ambassade in elk geval wordt gesteund door de
PvdA.
Peuter Arnhem
blijkt toch
verdronken
Minister Van den Broek van buitenlandse zaken wrijft zich vermoeid in de ogen bij het debat gisteren in de
Kamer over de vestiging van een ambassade in een van de Baltische republieken, •foto anp ed oudenaarden
Van den Broek trachtte de Ka
mer ervan te overtuigen dat hij
voor het opzetten van een am
bassade in het Balticum dom
weg geen geld meer heeft. Het
zou betekenen dat elders zes
consulaire vestigingen zouden
moeten verdwijnen. En op extra
geld van minister van financiën
Kok hoeft hij niet te rekenen, zei
hij.
Daar komt nog bij dat Est
land, Letland en Litouwen on
derling zo verschillend zijn, dat
één ambassade eigenlijk niet
volstaat. Dan moet er een keuze
gemaakt worden, wat wrevel bij
de niet-uitverkoren staten tot
gevolg kan hebben, zo argu
menteerde de bewindsman. De
fractiewoordvoerders verwier
pen deze redenering. Hen is
nog onlangs tijdens een parle
mentair bezoek aan de Balti
sche staten gebleken dat deze
landen daar geen moeite mee
zouden hebben.
Van den Broek wil eigenlijk
via de ambassade in Stockholm
of Helsinki de belangen van Ne
derland in de Baltische staten
laten vertegenwoordigen. Hij
zegde de Kamer wel toe bij de
begrotingsbehandeling op dit
onderwerp terug te zullen ko
men.
Geldproblemen zijn er voorts
de oorzaak van dat Van den
Broek vooralsnog geen ruimte
ziet om de steun aan Oost-Eu-
Vries dat een uitzonderingspo
sitie voor de mensen die blij
vend in de wao zitten onmoge
lijk is. Volgens hem is er geen
methode om de grens tussen
"schrijnend' en 'niet-schrijnend'
te trekken.
Het CNV-voorstel om de wao
weer geheel bij werkgevers en
werknemers terug te leggen,
wijst De Vries niet zonder meer
van de hand. Wel waarschuwt
hij er alvast voor dat de over
heid verantwoordelijkheid blijft
voor een basisvoorziening. Hij
wil best op termijn spreken op
een regeling als bij de aow en de
pensioenen. „Maar men moet
niet terugkomen bij de overheid
als er iets mis gaat, zoals nu bij
de wao."
De Vries is niet te spreken
over de houding van D66.
„Blijkbaar zijn voor D66 de fei
ten niet meer relevant. Precies
een houding waardoor het pro
bleem in de afgelopen jaren tot
haar huidige omvang kon uit
groeien. D66 kiest voor de ge
makkelijke weg."
De dochter van een van de Nederlandse waarnemers die in Kroatië toezicht moeten gaan houden op de overeengekomen wapenstilstand in de bur
geroorlog aldaar, maakte gisteren vlak voor het vertrek nog snel een foto. Nederland stuurt vijf waarnemers en houdt er nog vijf achter de hand.
Overigens werd er gisteren al weer gevochten in Joegoslavië. •foto anp»paul stolk
ACHTERGROND
UTRECHT THEO HAERKENS
„Het is heel goed mogelijk dat de Neder
landse Spoorwegen slechts schadevergoe
ding eisen van de Haagse taxichauffeurs om
hen de pas af te snijden bij verdere acties
tegen de invoering van de treintaxi". Hoog
leraar privaatrecht Grosheide aan de Uni
versiteit Utrecht vermoedt dat NS eerder
een strategisch dan een materieel belang
nastreven „want als de rechter de vordering
toewijst levert de incasso grote problemen
op".
De NS zeggen bij de acties van 5 augus
tus, waarbij op het station in Utrecht spoor
rails werden geblokkeerd, een schade te
hebben geleden van tenminste een miljoen
gulden als gevolg van vernielingen, gederf
de inkomsten en organisatiekosten. De NS
weigeren commentaar en volstaat met de
opmerking dat de zaak grondig is bestu
deerd. „We willen niet speculeren over wat
er gaat gebeuren nadat de rechter zich over
de zaak heeft gebogen. We moeten de uit
spraak gewoon afwachten, want daama is
er een nieuwe situatie".
Hoewel Grosheide het niet denkbeeldig
acht dat NS ook bij een toeweijzing van de
claim uiteindelijk geen cent schadevergoe
ding ontvangt, meent hij dat een uitspraak
van de rechter voor de Nederlandse Spoor
wegen toch van groot belang is. De symbo
lische waarde van een veroordeling is niet
gering. De rechter heeft dan vastgesteld dat
de taxichauffeurs onrechtmatig hebben ge-
Begin vorige maand trokken enige hon
derden taxichauffeurs uit Den Haag naar
het NS-hoofdkantoor in Utrecht om daar
hun woede te uiten over de invoering
van de treintaxi in hun stad. Ze blokkeer
den het treinverkeer en richtten vernie
lingen aan. De Nederlandse Spoorwegen
laten het er niet bij zitten. Ze willen min
stens een miljoen schadevergoeding
voor de aangerichte schade en vertragin
gen in het treinverkeer. Maar dat lijkt
vooral een strategische stap.
handeld.
Zo n uitspraak maakt het betrekkelijk ge
makkelijk nieuwe protestacties tegen de in
voering van de treintaxi in de kiem te smo
ren. „Als er weer eens zoiets dreigt, kan de
directie met deze uitspraak naar de rechter
hollen en een verbod vragen op zo n actie",
aldus Grosheide.
Volgens de hoogleraar gaat ook in juridi
sche kwesties op dat gelijk hebben nog iets
anders is dan gelijk krijgen. Gezien de om
vang van de bedrijven en bedrijfjes zal het
niet gemakkelijk zijn door de rechter opge
legde schadevergoedingen daadwerkelijk te
De NS heeft niet alleen de Haagse taxi
centrale HTMC, de Samenwerkende Haag
se Taxiondernemers SHTO en de Vereni
ging Taxibelangen Nederland VTN ge
daagd, maar ook een aantal individuele
chauffeurs, wier identiteit NS niet wil prijs
geven. Grosheide vindt dat een verstandige
aanpak. Hij trekt een vergelijking met het
aanpakken van krakers die als groep in een
kraakpand wonen: „Je kunt niet de hele
groep dagvaarden, want het is niet meer
dan een verzameling individuen die alle
maal eigen verweer hebben". Overigens is
het de bedoeling dal te veranderen bij de
herziening van het Nieuw Burgerlijk Wet
boek.
Het aanspreken van individuele wets
overtreders heeft juridisch als voordeel dat
een enkeling aansprakelijk kan worden ge
steld voor de volledige schade. Dat gebeur
de ook al na de spraakmakende bezetting
van het Maagdenhuis aan het eind van de
jaren zestig. „Als er honderd man zijn be-
ziggeweest. ben je niet verplicht ze allemaal
voor de rechter te dagen". Grosheide beves
tigt dat rechtsongelijkheid die hieruit voort
vloeit, niet altijd te voorkomen is. De kans
dat 'de grootste raddraaier' ontsnapt omdat
men zijn naam niet kent, is immers niet
denkbeeldig. Praktisch gezien levert het
aansprakelijk stellen van enkele individuen
niet zoveel op omdat enkelingen zeker niet
in staat zijn forse schades te vergoeden. „En
met de onderlinge solidariteit is het in die
gevallen doorgaans beroerd gesteld, dus dat
levert niets op".
ropa substantieel te verhogen,
waarop onder meer Groen
Links. D66 en WD aandrongen.
De minister wilde slechts toe
zeggen dat hij wil bepleiten het
programma uit te breiden tot de
Baltische staten. Maar dat bete
kent dan wel dat de spoeling
voor iedereen dunner wordt, zo
waarschuwde hij.
De driejarige Arnhemse peuter
die op 22 augustus dood werd
aangetroffen in het Arnhemse
Park Presikhaaf, blijkt niet te
zijn vermoord. Het meisje is
spelenderwijs te water geraakt
en verdronken.
Dat blijkt uit getuigenverkla
ringen van een 13-jarig meisje
en een 10-jarige jongen. Zij
speelden op 20 augustus met
het meisje in het park, toen het
meisje in het water belandde.
De twee raakten in paniek,
maar hebben diverse reddings
pogingen genomen. Die liepen
op niets uit. Uiteindelijk dek
ten ze de plaats van verdrin
king toe met takken.
Het recherchebijstandsteam
Gelderland heeft de twee pas
gisteren kunnen achterhalen.
De kinderen hadden het ver
haal al die tijd voor zich ge
houden. De politie hield reke
ning met een misdrijf, juist
omdat de vindplaats met tak
ken was bedekt.
Gelukkig gezinsleven nog steeds belangrijkst
achttien verschillende onder-
werpen als relaties, politieke
opvattingen, financiën, media,
sport en mode. Sikkema noemt
het opvallend dat de technische
beroepen ondanks campagnes
als 'kies exact' totaal niet in trek
zijn. Op de vraag wat jongeren
later willen worden, staat een
baan in het onderwijs op de
eerste plaats. „Knelpunt op de
arbeidsmarkt van de toekomst
wordt het vervullen van de
technische beroepen", voor
spelt Sikkema.
Voor de jeugd staat een ge
lukkig gezinsleven voor meer
dan de helft op de eerste plaats.
Op de vraag wat ze belangrijk
vinden in het leven staan verder
'klaar staan voor anderen' (27
procent), kinderen (26), trou
wen (21) en nieuwe dingen
meemaken (21) hoog geno
teerd. Geld verdienen (19 pro
cent) en carrière maken (17)
zijn wat uit de gratie.
Politiek gezien is er sprake van
een aardverschuiving onder
jongeren. Sprak vier jaar gele
den nog maar 8 procent van de
jeugd tot 24 jaar een voorkeur
uit voor D66, nu kiest 22 pro
cent voor de Democraten. Na
het CDA (25 procent) is daar
mee D66 de op één na grootste
partij voor de jeugd, zo blijkt uit
het onderzoek 'longeren '91'
van het bureau Inter/View. De
PvdA is gezakt van 29 naar 18
procent.
Volgens onderzoeker Sikkema
zijn jongeren niet zozeer geïnte
resseerd in politieke thema's,
als wel in de personen. Onder
werpen als de wao spreken hen
totaal niet aan. Meer dan de
helft zegt totaal geen interesse
voor de politiek te hebben.
Voor het rapport werden 3000
jongeren in vierhonderd ge
meenten ondervraagd over
'Er is geen hond meer die ons gelooft
De PvdA Noord-Holland-Noord
heeft gisteravond geen spaan
heel gelaten van de kabinets
plannen rond wao en koppe
ling. Ondanks de aanwezigheid
van staatssecretaris Ter Veld
verwierp het gewest de plannen
als onaanvaardbaar. De sociaal
democraten in het gewest
Utrecht spraken zich gisteren
eveneens tegen de voorstellen
uit.
In scherpe bewoordingen le
verden afgevaardigden van
Noordhollandse afdelingen kri
tiek. Het afdelingsbestuur en de
gemeentraadsfractie uit Stede-
broec lieten weten op te stap
pen als het kabinet de omstre
den plannen doorzet. Andere
afgevaardigden lieten weten
een kabinetscrisis te verkiezen
boven deze „schandelijke in
breuk op de sociale zekerheid
Oproepen van Ter Veld,
staatssecretaris Kosto van justi
tie en diens echtgenote om de
kabinetsplannen niet zonder
nadere toelichting en interne
discussie te verwerpen, vonden
geen gehoor. Met grote meer
derheid spraken de PvdA'crs in
een tweede motie uit dat de dis
cussie op het partijcongres van
28 september „een inhoudelijk
debat over de gesloten compro
missen in het kabinet moet
zijn".
Ook in Utrecht werden de
plannen verworpen. Toen ka
merlid Van Gelder daar op
merkte dat de PvdA met het re
geerakkoord van de leden man
daat heeft gekregen om het pro
bleem van de wao aan te pak
ken, barstten de leden los. „Dat
was toch geen mandaat om op
deze verschrikkelijke manier in
te grijpen in de sociale verzeke
ringswetten. Er is nu wanhoop,
ellende en onbegrip. Veel men
sen hadden hun hoop op de
PvdA gevestigd. Nu ligt de zaak
in puin", reageerde een aanwe
zige. Een ander „Alles wat in
het kabinet tot nu toe is gedaan,
is ten koste gegaan van groepen
waar wij altijd voor zijn opgeko
men. En wat doen we nu: we
gaan wild om ons heen slaan. Er
is geen hond meer die ons ge
looft".
Wie de Penang fauteuil in zijn inferieur
opneemt, kiest voor een stukje
rustgevende sfeer
Dankzij de uitgekiende vorm en de fraaie
kussens is deze stoel uitermate geschikt
om even in weg Ie dromen
Naar het Verre Oosten bijvoorbeeld
Gemaakt van degelijk naturel pitriet
En dat voor slechts 780,-
RATTAN FURNITURE
Hartenstraat 21-25 Amsterdam
Telefoon 020-6231180
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
