'Er zit weinig avant-garde bij'
«$]'9i/'92
V
Gaudeamus en het Luistermuseum in de Waag
In wethouder Koek schuilt geen
groot actrice. „Politiek en theater
hebben wel met elkaar te maken,"
geeft ze toe. "Ik moet weieens een
beetje toneelspelen. Maar ik geloof
niet dat op dat terrein mijn grootste
talenten liggen. Ik hou er ook niet
van. Acteren in de politiek komt
gauw in de buurt van: niet menen
wat je zegt. Dat probeer ik
natuurlijk te vermijden".
Hennie Koek is sinds dit voorjaar de
nieuwe wethouder van cultuur
(tevens onderwijs en emancipatie).
Een PvdA-politicus zonder
betweterig toontje, vriendelijk,
zelfverzekerd, maar geen feministe
met haar op de tanden... meer 'the
girl next door'.
LEIPEN «JAN RUSDAM
M e vindt cultuur/ theater wel het
M j leukste onderdeel van haar porte-
feuille. „Leuker dan onderwijs,"
geeft ze toe. „Maar, dat hoeft niet te beteke
nen dat onderwijs minder boeiend is."
Koek noemt zichzelf geen 'theaterdier'. „Ik
ben eerder een muziekliefhebber. De toe
komst van de Stadsgehoorzaal ligt haar dan
ook na aan het hart. Het monumentale ge
bouw aan de Breestraat moet in de toe
komst hèt muziekcentrum van Leiden wor
den. „En ik vind, als we het over muziek
hebben, dat we af moeten van het idee dat
het alleen om de klassieken of alleen avant-
gardistische muziek zou gaan. Popmuziek
moet onlosmakelijk deel uit maken van het
kunst- en cultuurbeleid. Daarom ben ik er
voor om de pop binnen het LVC van de sec
tor welzijn naar de sector cultuur te bren
gen en de Stadsgehoorzaal in de toekomst
niet alleen voor klassieke concerten maar
ook voor popconcerten te bestemmen."
Dat de chansonweek uit de Schouwburg
programmering is geschrapt wordt door de
wethouder, die al enkele jaren zanglessen
volgt, betreurd. „Maar, als gemeente be
moeien we ons niet met de programme
ring," verklaart ze voorkomend. Koefc wil
wel kwijt dat ze de programmering van de
Leidse Schouwburg aan de veilige kant
vindt. „Er zit weinig avant-garde bij." Op de
vraag of er niet teveel wordt gemikt op volle
zalen, deinst de wethouder terug. „Dat vind
ik niet. Het is heel knap om zoveel hoog
staand repertoire, voor zover ik dat kan be
oordelen, in de schouwburg te halen en
toch op safe te spelen. Dat vind ik wel een
verdienste. Als je zegt: de schouwburg had
meer risico kunnen nemen, zeg ik: natuur
lijk, had gekund. Maar meer risico betekent
ook financieel risico. En niemand zit te
Wethouder Hennie Koek toch tevreden over programmering schouwburg
Hennie Koek: „Het is heel knap om zoveel hoogstaand repertoire, voor zover ik dat kan beoordelen, in de schouwburg te halen en toch op safe te spelen. Dat vind ik wel
een verdienste." archieffoto jan holvast
wachten op een vergroting van het tekort
bij de schouwburg."
Risico
„De huidige programmering van de
schouwburg sluit aan bij mijn opvatting dat
een zo groot mogelijk publiek van kunst en
cultuur moet kunnen genieten, zonder ge
weld te doen aan een ander uitgangspunt
dat je met kunst en cultuur niet alleen maar
gebaande paden kunt inslaan. Het moet
niet alleen 'theater van de lach' zijn dat de
klok slaat. Kunst heeft nu eenmaal vaak iets
elitairs. Dat mag best. Als je nieuwe ontwik
kelingen en kunstuitingen wilt stimuleren
brengt dat mee dat ze aanvankelijk door
een ldeine groep worden geappreciëerd."
Denkt de wethouder dat er in Leiden behoef
te is aan een kleine zaal voor minder popu
laire produkties?
„Dat zou kunnen, voor zover het LAK daar
al niet in voorziet Dat weet ik niet precies,
op dat gebied voel ik mij niet voldoende ge
ïnformeerd. Bovendien: als ik die gedachte
in het rijtje zet van wensen die al bestaan
op het gebied van kunst en cultuur, dan zie
ik zo'n kleine zaal, ook al zou er behoefte
aan bestaan, niet op korte termijn gereali
seerd worden."
Het LAK heeft het gemeentebestuur vorig
jaar al gevraagd om een hogere subsidie.
Gaat de wethouder op dat verzoek in?
„Ik ga daar binnenkort over praten met het
LAK," reageert Koek. „Maar ik zal dat ge
sprek niet ingaan met een dikke portemon
nee. Ik denk dat ik daar heel realistisch in
moet zijn."
Een lege portemonnee dan?
De wethouder denkt even naVooralsnog
heb ik ze weinig te bieden... Kijk, ik vind het
verzoek om een hogere subsidie niet onre
delijk, maar ook al zie ik het belang van
sommige dingen, dan nog moet ik het af
wegen tegen andere waarvan ik ook het be
lang zie. Dat is het probleem. Er zijn een
heleboel zaken die aardig en de moeite
waard zijn, maar er komt de komende jaren
maar een heel klein beetje meer geld voor
de kunst en cultuur beschikbaar, als de po
litiek dat tenminste overeind houdt."
Privatisering
Binnen het Leidse stadhuis zijn stemmen
opgegaan om de Leidse schouwburg over te
laten gaan in particuliere handen. Een goed
idee?
„Nee," verklaart de wethouder vriendelijk
doch beslist. „Er is een fase geweest in de
discussie over de bezuinigingen waarin de
ambtenarij een reeks mogelijkheden heeft
opgesomd. In die reeks kwam de privatise
ring van de schouwburg voor, wat volgens
een voorlopige schatting zes ton zou ople
veren. Nou, dat voorstel heeft de handen
van het college van B en W niet op elkaar
gekregen."
„Ik wil er ook volstrekt duidelijk over zijn
dat met mij niet valt te praten over het ver
kopen van de schouwburg. Zolang we als
gemeentelijke overheid het theater over
eind kunnen houden, moeten we dat doen.
Overigens: Ik denk ook niet dat particulie
ren zullen staan te springen om de schouw
burg van ons over te nemen omdat dat fi
nancieel helemaal niet aantrekkelijk is. Ook
niet als het zou verworden tot een soort
Theater van de lach', om dat klassieke
voorbeeld nog maar eens te gebruiken."
Sponsors
Cultuur-minister d'Ancona heeft onlangs
een pleidooi gehouden voor 'een kunstle
ven dat waardering en loyaliteiten wat min
der in het overheidscircuit zoekt en wat
meer in de samenleving zelf. Met andere
woorden: minder een beroep doen op sub
sidie en meer kunstsponsoring.
Is wethouder Koek het met haar partijgenoot
in Den Haag eens en zou dus ook de Leidse
schouwburg minder op de locale overheid
moet steunen?
„Meer sponsorgelden wijs ik niet af. Een
verschuiving in die richting kan ik mij heel
goed voorstellen. Maar dat hoeft niet ge
paard te gaan met minder subsidie. Ik zou
liever zien dat meer sponsorgelden tot meer
activiteiten leiden: theater overdag voor be
paalde groepen, ouderen bijvoorbeeld, en
tegen een lager tarief. Activiteiten in de zo
mermaanden, dat spreekt mij ook zeer aan.
Het is nu in juni, juli en augustus natuurlijk
een dooie boel wat de podiumkunsten be
treft."
De wethouder laat er geen misverstand
over bestaan dat het theater aan de Oude
Vest wat haar betreft niets te duchten heeft. I
ondanks nieuwe bezuinigingen die op
komst zijn en ondanks het feit dat de
schouwburg de gemeente jaarlijks 1,2 mil- I
joen gulden aan subsidie kost. Hennie Koek
wijst elke gedachte die de schouwburg zou
treffen van de hand en spreekt tegen dat het
vooral de beter gesitueerden zijn die in de
fors gesubsidieerde schouwburgstoelen zit
ten. „Ik denk dat dat niet zo is. Als we de
subsidie verlagen wordt het kaartje duurder
en werken we juist in de hand dat alleen de
mensen die beter bij kas zitten in de
schouwburg komen."
De PvdA-wethouder is het ook absoluut
niet eens met d'Ancona dat de cultuursec
tor „extreem" afhankelijk is geworden van
de overheid. „Nee. ik vind het woord ex
treem in Leiden zeker niet van toepassing.
Als je kijkt wat de kunst en cultuur, en wat
de schouwburg nu helemaal kosten... Dat
zijn geen bedragen waarvan ik zeg: dit is zo
enorm de pan uitgerezen, daar moet nodig
het mes in."
Jeugdsentiment
Tot slot: waanvor staat de wethouder dit
seizoen zelf in de rij?
Het seizoenprogramma van de schouwburg
komt op tafel en blijkt door Koek van de no
dige aantekeningen voorzien. „Ik heb een
kruisje gezet bij Torch song trilogy, bij Het
koekoeksnest, dat is een herkansing. Ik heb
vanuit een soort jeugdsentiment een kruisje
gezet bij Janis lan, bij Sikulu natuurlijk.
Adèle Bloemendaal is iemand waar ik ook
wel een avond van geniet. Cosi fan tutte,
omdat ik sowieso vind dat als je in Leiden
naar de opera kunt je het niet moet laten.
Pieter-Dirk Uys, daar heb ik laaiend en
thousiaste reacties op gehoord, Helmert
Woudenberg, Joop Visser, nog een opera...
het optreden van Mathilde Santing, Astrid
Seriese en Julya Lo'ko. Hair natuurlijk, der
tig plussers willen dat volgens mij allemaal
Als er tegelijkertijd geen commissievergade
ringen zijn („daar heb ik nog niet naar ge-
keken") zullen we de wethouder komend j
vaak zien in de Leidse schouwburg I
Wilde het in het begin nog wel eens
voorkomen dat tijdens de
Gaudeamus-concerten de Waag was
'gevuld' met vijf of zes mensen,
allengs wordt het beter. Volgens
Frits Bruins, namens de gemeente
'directeur' van de Waag, komt het
nu geregeld voor dat 30 k 40
mensen de zaal tijdens zo'n concert
bevolken.
MUZIEK LEIDEN ANNEMIEK RUYGROK
LIEFHEBBERS
Bruins heeft De Waag en zichzelf
zo'n drie a vier jaar gegeven om
te bewijzen dat ook moeilijke,
hedendaagse muziek aanslaat. Hij gaat dus
vrolijk verder met 'Gaudeamus' te program
meren. En wellicht dat de komende drie
concerten nu nog méér publiek zullen trek
ken.
Muziek van Poolse en Russische componis
ten staat op het programma van The Barton
Workshop die op 18 oktober in de Waag De
Gaudeamus-serie opent. Het tweede con
cert, op 16 november, behelst de integrale
uitvoering van de Concord Sonate van
Charles Ives door René Eckhardt. „Eckhardt
bewijst dat tien vingers volstaan" schreef de
pers vorig seizoen over deze uitvoering.
Eckhardt, in 1978 samen met fluitist Harrie
Starreveld prijswinaar van het Gaudeamus-
concours, pianist van het ASKO Ensemble
en Het Trio, speelt de Concord Sonate alsof
hij de door Ives voor deze compositie be
doelde extra vingers heeft. Een moeilijke so
nate voor uitvoerende èn publiek, dat mag
duidelijk zijn.
Maar moeilijke, hedendaagse muziek, is de
moeite waard. Dat bleek maar eens uit het
succes van de serie die het Luistermuseum
afgelopen seizoen in Leiden èn Alphen
bracht. Steeds kwamen zo'n honderd men
sen luisteren naar de uitleg over heden
daagse componisten. Aan de hand van
voorbeelden, uitgezocht door het Luister
museum, werd deze vaak ontoegankelijke
muziek dichter bij de luisteraar gebracht.
De serie krijgt een vervolg: Muziek in Bewe
ging, waarin drie historische klankbeelden
aan de orde komen. Te beginnen op zondag
(middag) 3 november, wanneer 'De invloed
van het Impressionisme na de Eerste We
reldoorlog (1919-1927)' zal worden behan
deld. Werken van Pizetti, Szymanowski, Pij
per, Roslawets en Ravel komen in het eerste
programma aan de orde.
Hindemith, Bartók, Rathaus, Wellesz en
Vermeulen komen in het tweede program
ma (1 december) aan de beurt in 'Expres
sionistische bezetenheid in de jaren twintig
(1919-1927) en in het derde programma
worden 'De onzekere jaren '30-jaren van
ordening en nieuwe impulsen' behandeld.
Poulenc, Jolivet en Tippett zijn dan de na-
men die tijdens de 'les' op 26 januari aan de
orde komen.
Hot House zal ook dit jaar het Waagpodium
gebruiken om al dan niet avantgardistische
jazz voor het voetlicht te brengen. En verder
wil Frits Bruins trachten het slagwerkfesti
val weer aan te pakken. Voor liefhebbers
van niet alledaagse muziek is dus weer vol
doende te genieten in het aanbrekende sei
zoen.
De Stichting Folkclub Horus opent het con
certseizoen op 25 oktober met de 'White
Mountain Blue Grass Band' in de Leidse
Waag. De eerste open podiumavond is op 11 oktober in
het Waaggebouw aan de Aalmarkt.
De Leidse Folkclub Horus zou elke maand wel drie
avonden („volle bak") kunnen verzorgen in de Waag.
Van de gemeente Leiden krijgen ze echter ternauwer
nood de kans om één avond te beleggen. Smeekbeden
hebben tot nu toe weinig uitgehaald.
De bestuursleden Josee van der Tuin, Thomas Steen
weg en Michel Collins zijn gedreven organisatoren en
ambitieuze muzikanten. De Stichting Leidse Folkclub
Horus maakt deel uit van hun persoonlijke leven. „Het
is heel leuk om folkmuzikanten voor concerten te con
tracteren of op een open podiumavond allerlei mensen
met hun instrumenten in de weer te zien. Maar het is
nog leuker om zelf voor een enthousiaste zaal op te tre
den. Daar kun je niet genoeg van krijgen."
Collins noemt folk traditionele, akoustische muziek.
„Dus zonder versterking," benadrukt hij voor alle dui
delijkheid, want dat is een duidelijke eis voor folkmu
ziek. „Verder omvat folk een heleboel dingen: blues,
swing, bluegrass en zelfs country en rock. Bij ons wordt
veel Engelse, Ierse en Amerikaanse muziek gespeeld.
Ook de Zuidamerikaanse muziek is in Leiden sterk ver
tegenwoordigd."
De Folkclub Horus is zo'n 23 jaar geleden begonnen in
café Aniba. Studenten van Catena hebben de club op
gericht. Daarna is er een gestage groei in het aantal lief
hebbers geweest. Er is zelfs 13 keer een Leids Folkfesti-
val georganiseerd, dat nationale bekendheid genoot.
Een jaar of vier geleden is daar een beetje de klad in ge
komen, omdat de subsidie voor veel groepen wegviel
en ze daardoor uit elkaar gingen.
Thomas Steenweg, secretaris, constateert nu weer een
duidelijke opleving. "Aan het open podium en de ses
sies is dat duidelijk te merken. Het bezoekersaantal
groeit nog steeds. Omdat de Waag maar heel weinig
voor ons beschikbaar is, moeten we noodverbanden
leggen. Elke tweede zondag van de maand hebben de
sessies plaats in café de Plantage. Dat is een heel swin
gend gebeuren."
De organisatie van de open podiumavonden in de
Waag is in handen van Josée van der Tuin. „Deze avon
den zijn heel geschikt om het zelf maken van folkmu
ziek te bevorderen. Er wordt dan heel wat muziek, ken-
Josee van der Tuin, Thomas Steenweg (links) en Michel Collins zijn ge
dreven organisatoren en ambitieuze muzikanten. De Stichting Leidse
Folkclub Horns maakt deel uit van hun persoonlijke leven.
foto hielco kuipers
nis en ervaring uitgewisseld. Mensen uit het publiek die
in eerste instantie komen om te luisteren, worden vaak
gestimuleerd om zelf muziek te maken en vaak treden
ze dan na enige tijd zelf op. Want dat is de bedoeling
van die avonden. Solisten en groepen die willen en dur
ven krijgen de gelegenheid om drie nummers ten geho
re te brengen. Wel graag van tevoren opgeven (071 -
612726)."
Het folktrio kan nog uren doorgaan met praten over de
samenwerking met andere folkclubs, internationale fes
tivals, zangers, instrumenten en concerten. Maar als
Collins meldt dat hij mogelijkheden ziet om weer een
groot Leids festival te organiseren, vallen ze even stil,
want dat moet nog in de bestuursvergadering worden
besproken. Topsecret'. Dus tijd om op te stappen.
SASK1A STOEUNGA
