Leiden
Ontdekking
van zwendel
toevalstreffer
Presentatie jubilerende
tandartsen op Leidato
'De natuur blijft je bij, je hartslag vergeet je'
'We wisten het in Donetsk
zo'n beetje als eersten'
GEEN
SUIKEROOM?
'Vanochtend hadden
we het even moeilijk'
Bijval voor plan opknappen Kopermolen
Dertigste
editie
van
beurs
Donderdag 5 september 1991
15
DE TRIVIANTSPELERS
hadden vannacht last van
een inzinking. Maar ze
zetten door.
EENT-SHIRT van de
Leidse Alpinisten Vereni
ging wappert sinds eind
juli op de top van de Kor
snjevskaja
NIEUWSLIJN
Overval op boekhandel Breestraat
Twee overvallers hebben gisteren rond twaalf uur 700 gulden
weggegrist uit de kassa van boekhandel Zandvliet aan de Bree
straat. Tegen de 24-jarige Leidse verkoopster zeiden ze dat ze
een vuurwapen bij zich hadden. Via een briefje lieten ze weten
dat het om een overval ging. Het duo maakte zich lopend uit de
voeten. De politie kon de overvallers niet meer achterhalen. Een
van hen droeg een regenjas. Beiden hadden opvallende zonne
brillen op.
Voetganger geschept op Stationsplein
Een 64-jarige vrouw uit Woerden is gisteravond geschept op het
zebrapad op het Stationsplein. Een 21-jarige automobiliste uit
Leiderdorp reed volgens de politie te hard, zij kon de overste
kende vrouw niet meer ontwijken. Het slachtoffer is met zware
verwondingen overgebracht naar het AZL. Tegen de automobil-
ste is proces-verbaal opgemaakt.
(vervolg van de voorpagina)
Een 'toevalstreffer' noemt de politie de ontdekking van
een omvangrijke zwendel in vervalste buitenlandse iden
titeitsbewijzen waarbij tenminste zeven Nigerianen wa
ren betrokken. Het is niet bekend door wie en waar de
documenten zijn gestolen.
JANET VAN DUK
De vijf studenten, die in het Fy
siologisch Laboratorium aan de
'Wassenaarseweg sinds dinsdag
middag onafgebroken Trivial
iPursuit' spelen, zijn ook de
-tweede nacht goed doorgeko
men. „Al hadden we tussen vier
en zeven uur vanochtend alle
maal tegelijk een dieptepunt.
Maar we zijn er nu weer boven
op", aldus student medicijnen
Ralph Paap vanochtend.
Inmiddels zijn er dertien ron
des Triviant' gespeeld, waarbij
faap en Jeroen Steens ieder vier
ïondes gewonnen hebben. Op-
Vallend is dat de twee proefper
sonen die aan het slapeloos
heidsexperiment meedoen van
de vakgroep Fysiologie, ieder
'maar' één spel gewonnen heb
ben.
„Ik weet niet of er een ver
band is", zegt Paap. Vandaag
krijgt de groep hulp van een fy
siotherapeut. „We zijn geestelijk
wel over het dieptepunt heen",
denkt Paap, "maar lichamelijk
kan die laatste nacht nog wel
eens moeilijk worden."
Morgenmiddag om vijf uur
komt het spel, na 76 uur, ten
einde. De groep wordt per uur
gesponsord. Dat geld komt ten
goede aan de organisatie Artsen
Zonder Grenzen.
De toevalstreffer was de aan
houding begin augustus van
twee Leidse werknemers bij een
bollenbedrijf in Hoofddorp tij
dens een gebruikelijke controle.
De mannen gaven valse namen
op en verklaarden dat ze als
asielzoekers stonden ingeschre
ven bij de Leidse vreemdelin
gendienst. Met behulp van (ver
valste) paspoorten hadden zij
zich tegenover de werkgever
uitgegeven voor Fransen.
Het politieonderzoek wees
vervolgens uit dat het duo het
land al maanden eerder had
moeten verlaten. In de woning
van het tweetal aan de Leidse
Oranjegracht werden vervol
gens diverse valse documenten
waaronder Franse en Britse
paspoorten aangetroffen.
Vijf andere Nigerianen die in
de woning verbleven werden
ook aangehouden. Vier van hen
waren illegaal in Nederland, al
leen een vrouw (32) bleek over
een verblijfsvergunning te be
schikken. In de woning van
deze vrouw aan de Katwijkse
Burggravenlaan vond de politie
vervolgens een koffertje met 21
blanco Nigeriaanse en vier in
ternationale rijbewijzen. Ook la
gen er stempels en inlegvellen
waarmee de rijbewijzen geldig
konden worden gemaakt.
Het zevental had zich met be
hulp van de valse documenten
laten inschrijven bij uitzendbu
reau's om aan werk te komen.
Een rondgang langs Leidse uit-
zendbureau's leverde 75 kopie
ën op van vervalste paspoorten
op naam van Nigerianen en
Ghanezen. „Dat betekent dat er
nogal wat vreemdelingen rond
lopen die gebruik maken van
valse documenten", aldus poli
tiewoordvoerder Graveland.
De 75 mensen die gebruik
maakten van valse papieren zijn
inmiddels door de uitzendbu-
reau's ontslagen en kunnen niet
meer door de politie worden
achterhaald. De Leidse politie
tast volledig in het duister over
de omvang en organisatie van
de groep achter deze zwendel.
Volgens Graveland maakte de
groep 'het zo ingewikkeld mo
gelijk'. Iedereen maakte gebruik
van verschillende valse namen,
sommige valse passen werden
door meerdere personen ge
bruikt Een bank zou voor 1,5
ton zijn opgelicht door ene me
neer V, voor wie drie Leidena-
ren zich uitgaven. Zij leverden
valse buitenlandse cheques in
en namen direct daarna geld
op.
De vijf illegalen zijn inmiddels
het land uitgezet, een persoon
is naar Duitsland gestuurd,
waar hij ook een asielaanvraag
had ingediend.
Een wegwerker is druk bezig met het wegslij-
pen van de bovenste laag asfalt op de Willem
de Zwijgerlaan. Ook op de Gooimeerlaan en
de Usselmeerlaan is het asfalt op diverse
plaatsen versleten en moet er een nieuwe
laag worden aangebracht. Het werk neemt
nog ruim twee weken in beslag maar het ver
keer zal er weinig hinder van ondervinden.
Ingrijpender is het herstel van het wegdek
van de brug over de Slaaghsloot bij de Gooi-
meeriaan. Deze toegangsroute tot de Meren-
wijk wordt vanaf 16 september voor een
week afgesloten. De Groenoordhal en het be
drijfsterrein De Hallen blijven wel bereikbaar.
De Merenwijkers moeten tijdelijk omrijden
via de Usselmeerlaan.
FOTO ELLEN MARTENS
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
De nieuwste plannen van de
Leidse architect F. Verheden
voor verbetering van de Slaagh-
wijk en winkelcentrum de Ko
permolen in de Merenwijk, kre
gen gisteravond bescheiden bij
val en nauwelijks kritiek. De in
formatie-avond in buurthuis Op
Eigen wieken werd met onge
veer 150 belangstellenden goed
bezocht, maar op een enkel 'het
wordt best mooi' of 'die weg
wordt voor kinderen onveilig'
bleven reacties echter uit.
Verheijen ontvouwde zijn
plannen, waarvoor negen mil
joen gulden is uitgetrokken met
verve. Van de hoofdpunten
de bouw van een torenflat en
het creëeren van een 'evene
mentenplein' bij de Kopermo
len, en het verlagen en auto-on
vriendelijk maken van de Ketel
meerlaan bleek duidelijk dat
de nieuwe flat als zijn favoriete
geesteskind kan worden aange
merkt.
Met bewoordingen als 'de
keukens worden met kleuren als
het ware naar buiten gehaald',
'die toren gaat er verdomd ele
gant uitzien en komt rank op
z'n poten te staan' en 'het wordt
het mooiste gebouw van Neder
land', maakte hij duidelijk in
druk op de zaal. Dit in tegen
stelling tot E. Bunt van de afde
ling stadsbeheer van de ge
meente die de ondankbare taak
had te proberen de gortdroge
procedures die bij de plannen
horen, aan de Merenwijkbewo-
ners uit te leggen.
Vergadervoorzitter N. Kroon
beperkte zich tijdens het vra-
genrondje tot het pareren in
plaats van beantwoorden van
de vragen uit de zaal. De op
merking van een bewoner dat
de Ketelmeerlaan toch als sluip
route gebruikt gaat worden, kon
hij niet ontkennen. Bij de ge
meente is uitgerekend dat het
aantal auto's slechts met een
derde zal verminderen na de
maatregelen. Toen de vragen
steller concludeerde dat de laan
ondanks zebrapaden, tunnels
en 'bobbels', met name door de
verlaging gevaarlijker voor kin
deren zou worden, gaf Kroon
als respons: „Ook elders in de
stad moet je wel eens een weg
oversteken".
A. van Haarlem, lid van de be
wonerscommissie Sperwer
horst, zorgde als een van de
weinigen voor enige kritiek:
„Het is een mooi plan maar het
gaat teveel over de Kopermolen
en te weinig over de Slaaghwijk.
Had daar die negen miljoen aan
uitgegeven". Na het applaus op
deze opmerking reageerde
Kroon met: „Het is niet de be
doeling dat we een stukje over
slaan.'
Van Hasselt bedwingt Pik Korsnjevskaja (7105 meter)
LEIDEN EMIEL FANGMANN
IRENE VAN BEVEREN
Op de top van de Pik Korsnjevs-
kéja, een berg in de zuidelijke
I Sovjetrepubliek Tadzjikistan,
wappert sinds eind juli een T-
shirt van de Leidse Alpinisten
Vereniging. De alternatieve vlag
werd, bij gebrek aan een echte,
neergezet door Leidenaar Mat-
thijs van Hasselt. Hij bedwong
met zijn Delftse vriend Jan van
der Burg als eerste Nederlan-
ders de 7105 meter meter hoge
reus in de Pamir.
Het tweede doel van de bergbe-
j klimmers, de top van de nabij
gelegen 'Pik Kommunizma'
(7495 m), werd niet bereikt. Van
Hasselt keerde afgelopen week
einde echter tevreden in Neder
land terug. Lachend: „Tot op
zekere hoogte. Want later, op
weg naar de Pik Kommunizma,
de hoogste berg van de Sovjetu
nie, moesten we vanwege een
sneeuwstorm op 6600 meter de
klimtocht staken." De Korsne-
vskaja is evenwel verreweg de
hoogste berg waarop Van Has
selt ooit de top bereikte. „De
twee bergen zijn technisch ge
zien niet moeilijk te beklim
men. Ze zijn fysiek echter
zwaar."
Omdat communicatiemiddelen
ontbraken, kon de 25-jarige
rechtenstudent slechts één keer
een reisbericht, enkele weken
terug vanuit de Oekraïnse stad
Donetsk, naar deze krant stu
ren.
Van Hasselt en zijn medeklim
mers Van der Burg en Jan Wil
lem Elion uit Delft hadden deze
uitgebreide reis nooit zonder de
perestrojka kunnen maken.
Russische bergvrienden praat
ten de boel recht toen KGB-
agenten de zwaar bepakte Ne
derlanders achtervolgden.
Kiespijn
Vanaf Donetsk vertrok het Ne
derlands-Russische gezelschap
naar Dushanbe, de hoofdstad
van het islamitische Tadsjikis-
tan. Vandaar ging het per heli
kopter naar het basiskamp in
het Pamir-gebergte, gelegen op
4100 meter. Daar lag de toegang
tot de twee toppen. De derde
man, Jan Willem Elion, kreeg er
„We zagen het op onze
terugreis in ons hotel op Super
Channel". Bergbeklimmer
Matthijs van Hasselt en zijn
twee reisgenoten hoorden
maandag 19 augustus in
Donetsk eerder van de
staatsgreep dan de meesten van
de anderhalf miljoen inwoners
van deze, op Kiev na, grootste
stad van de Oekraïne. „In dat
hotel bleef Super Channel op
het tv-scherm, er was een
aparte schotel." Buitenlandse
zenders waren elders in de stad
niet meer te ontvangen.
„We zijn die maandag de straat
op gegaan en vroegen de
inwoners wie de president van
de Sovjetunie was. Gorbatsjov,
zeiden ze. We konden hun
vertellen dat Janajev en de
zijnen Gorbatsjov in feite
hadden afgezet." Toen het
nieuws van de coup(poging)
later in Donetsk doorsijpelde,
reageerde de bevolking gelaten.
„Men vond het 'ploche' (slecht).
Maar men zou, zo dachten
mensen die we spraken, de
gevolgen van die coup pas na
maanden merken. We wilden ze
eigenlijk toeschreeuwen: laffe
ratten, ga eens demonstreren.
Want ze wisten toen dat er
tanks over het Rode Plein
reden", zegt Van Hasselt, voor
zijn doen heftig.
„In Donetsk hebben we zelf
weinig gemerkt van
veranderingen ten gevolge van
de poging tot staatsgreep. Er
verschenen geen kranten meer,
dat wel. En we kregen we op
een gegeven moment het
bericht dat tanks Kiev
omsingelden, maar bij ons bleef
het rustig." Angst kenden de
Nederlanders niet.
Terwijl Van Hasselt in Donetsk
nog van een soort dysenterie
"een na-reactie van het
klimmen" herstelde,
maakten zijn reisgenoten Jan
Willem Elion en Jan van der
Burg een uitstapje naar Jalta op
de Krim. „Daar waren ze dus
bijna Gorbatsjov
tegengekomen. Nee, we vonden
het eerder een interessant dan
een angstig avontuur. We
maakten Jan Willem wijs dat
Nederland alle diplomatieke
betrekkingen met de Sovjetunie
verbroken had en dat we er niet
meer uit konden", zo schetst
Van Hasselt de sfeer waarin het
drietal in Donetsk verkeerde.
Afgelopen donderdag begon
hun terugreis naar Nederland.
echter last van zijn longen, oe
deem, en moest samen met
een Rus die kiespijn kreeg de
ijlere luchtlagen tijdelijk verla
ten. Alhoewel het klimmen er
voor Elion niet meer inzat, kon
hij in het basiskamp na zijn her
stel met de walkie-talkie contact
met de klimmers onderhouden.
De Pik Korsnjevskaja werd niet
in een keer genomen. „Nee, je
moet acclimatiseren. Dat bete
kent dat je vanuit het kamp
eerst naar 5100 meter klimt, een
rotsachtig gebied. Met twee ten
ten, je slaapt er slecht, je bent
misselijk en je hebt hoofdpijn.
Maar je acclimatiseert en daalt
weer naar het kamp af. Dan
naar 6100 meter, waar je louter
sneeuw ziet. Dat kostte twee da
gen en opnieuw naar het kamp
terug." Daarna kon Van Hasselt,
in gezelschap van Russen, in
drie dagen naar de top klim
men. Van der Burg, later van
start, bereikte het plateau van
de top een paar dagen ema.
Stalin
Matthijs van Hasselt: „Op die
top? Ik ben er een half uur ge
weest. Je voelt je er net als op de
eerste dag in het basiskamp."
Rot èn fantastisch tegelijk, dat
wil hij eigenlijk zeggen. Want
een tekort aan rode bloedli
chaampjes zorgt op ijle hoogten
voor een verhoogde hartslag.
Die lichaampjes moeten eerst
weer aangemaakt worden. „Je
lichamelijke constitutie op de
klimtocht blijft je niet bij, die
vergeet je. Wel de geweldige na
tuur, een soort Antarctica."
Na een feestje in het basiskamp
('drie glazen cognac') en een
paar dagen pauze kon de tocht
naar de Pik Kommunizma in
een keer worden aanvaard. Op
6600 meter deed een sneeuw
storm hen echter dekking zoe
ken in eert daar aanwezig ten
tenkamp. Omdat het zicht al
lengs minder werd, besloot Van
Hasselt zijn zegeningen te tellen
en weer naar beneden te gaan.
De datum van de terugreis na
derde snel en hij had nu im
mers toch ziin grenzen verlegd.
Verandert die Pik Kommuniz
ma nog van naam? „Dat zal wel,
want vroeger heette de berg ook
al anders. Pik Stalin."
LEIDEN ROY KLOPPER
Voor sommigen is het mis
schien even schrikken om tij
dens de komende Leidato op
een stand met tandartsstoelen
te stuiten. Dat is echter onno
dig: er wordt niet geboord of ge
trokken, de tandartsen uit het
district Rijnland geven alleen
informatie en laten hun gereed
schap thuis.
Ongeveer 300 tandartsen uit
de regio tussen grofweg Ter Aar
en Noordwijk hebben volgende
week een informatiestand in op
de dertigste Leidato. Aanleiding
is het 25-jarig jubileum van de
afdeling Rijnland van de Neder
landse Maatschappij tot bevor
dering van de Tandheelkunde
(NMT).
Er komt een stand van zo'n
65 vierkante meter die geduren
de tien dagen wordt bemand
door tandartsen, mondhygië
nisten, orthodontisten en tand-
technici. De nadruk ligt op in
formatie over verfraaiing van
gebitten. Er staat bijvoorbeeld
een computergestuurde camera
waarmee close-ups van het ge
bit worden getoond. Zo kunnen
de bezoekers op een beeld
scherm met de tandarts meekij
ken. Het beeld kan worden stil
gezet zodat het mogelijk is de
gebitstoestand rustig te bespre
ken. De tandartsen hebben een
paar dagen de beschikking over
een computer waarmee het
mogelijk is beelden te manipu
leren. Mensen kan worden ge
toond hoe hun gebit er uitziet
na een ingreep.
De tandartsen zien de Leidato
als een ideale mogelijkheid om
een imago-verbetering te be
werkstelligen. „We moeten af
van dat beeld van ruwe kiezen
trekkers", aldus de Alphense
tandarts R. Buenting. Hij krijgt
nog altijd mensen van een jaar
of twinitig in zijn parktijk die
een kunstgebit willen. „Dat is
treurig, zo anno 1991. Velen we
ten niet half wat de mogelijkhe
den tegenwoordig zijn."
Helemaal zonder tandartsma
teriaal is de stand in de Groen-
oordhallen ook weer niet. Een
mondhygiëniste is aanwezig om
bezoekers adviezen te geven
over gebitsverzorging. Door
middel van een speciale vloei
stof wordt tandplak opge
spoord. In een soort mini-labo
ratorium worden diverse tand
heelkundige technieken gede
monstreerd. Zo kunnen bezoe
kers zien hoe een kunstgebit
wordt gemaakt.
De presentatie in de Groen-
oordhallen wordt betaald door
de deelnemende tandartsen en
een grote groep sponsors. Of de
stand ook na dit jubileumjaar
nog terugkeert op de Leidato is
de vraag. Buenting: „Het is een
experiment, we moeten zien of
het aanslaat bij het publiek."
Koop dan snel een staatslot en wie weet is die rol u zeer binnenkort
zelf op 't lijf geschreven U heeft nog 3 dagen voor de verkoop
van deze maand sluit U vindt de verkoopadressen in de Gouden Gids.
Wacht niet, er is immers geen mooier lot dan een staatslot.
GELUK IS NOG 3 DAGEN TE KOOP.
De Leidato, van vrijdag 6 tot
en met zondag 15 september
in de Groenoordhallen,
wordt dit jaar voor de dertig
ste keer gehouden. Er staan
ongeveer 300 stands. De or
ganisatie hoopt op zo'n
80.000 bezoekers.
In tegenstelling tot vorige
jaren zijn er geen grote ar
tiesten aangetrokken als pu
bliekstrekker. Wel is er een
grote regionale talentenjacht,
met vijf voorrondes en een fi
nale op de slotdag.
In het evenementenpavfl-
joen wordt het publiek ver
der vermaakt met de Miss
Rijnland-verkiezing en diver
se modeshows. Op de Leida
to is een aparte bruidsstraat
ingericht, compleet met
bruidsauto's, taarten en kle
ding. De toegangsprijs be
draagt 6 gulden.
Matthijs van Hasselt op de Pik Kommunizma: „Deze top zal binnenkort wel van
im veranderen."
FOTO MATTHIJS VAN HASSELT
