Kunst
Colombiaanse kunst in Leiden
Drie kunstenaars: één thema
Toneelgroep Tender zoekt
contact in Van der Werfpark
Een operaspektakel om te zoenen
Sweet Irie spi
:elt in Alphen
ttMag 31 augustus 1991
Redactie: 071-161400 CEES VAN HOORE ANNEMIEK RUYCROK JAN RUSDAM SASKIA STOEUNGA e Eindredactie: HENK HOUTMAN Vormgeving: SIMON DE GRAAF
11
Beeldende kunstenaars in problemen
Kunstenbond roept overheid op
tot handhaven kunstsubsidies
NIEUWSLIJN
Oosterse dans bij Volkenkunde
LEIDEN De oosterse dansgroep 'Lotus' uit de Sovjetrussische
republiek Boeijatië treedt morgenmiddag op in het Rijksmuse
um voor Volkenkunde. Het gezelschap van 22 dansers geeft in
kleurige kostuums een anderhalf durende uitvoering van twaalf
dansen uit de mongools-boeddhistische cultuur van dat gebied.
Aanvang: 15 uur.
Internationale muziekweek
AMSTERDAM Van 2 tot en met 8 september heeft in Amster
dam de Internationale Gaudeamus Muziekweek 1991 plaats. Dit
jaar is het evenement gewijd aan de nieuwste muziek van com
ponisten onder de dertig jaar. Ruim veertig werken van compo
nisten uit zeventien landen zullen worden uitgevoerd. De con
certen zijn in De Beurs van Berlage, Paradiso en De IJsbreker.
Aan het einde van de Muziekweek wordt de Gaudeamus-Prijs
uitgereikt Deze bestaat uit een geldbedrag van 10.000 gulden als
opdracht voor een nieuw werk voor de Muziekweek 1992.
AMSTERDAM «ANP
De Kunstenbond FNV heeft de
provincies en gemeenten opge-
roepen de subsidiemogelijkhe
den voor individuele beeldende
kunstenaars te handhaven en
zo mogelijk uit te breiden. Dat
schrijft de bond in een brief aan
de provinciebesturen en de be
sturen van de vier grote steden,
die zij gisteren heeft verzonden.
De oproep volgt op het kabi
netsbesluit om de beroepskos
tenvergoedingen aan beeldende
kunstenaars met ingang van
1992 centraal door het Fonds
Beeldende Kunsten, Vormge
ving en Bouwkunst te verstrek
ken.
Met die centralisatie dreigen
volgens de FNV de komende ja
ren naar schatting 1750 profes
sionele beeldende kunstenaars
financieel in de knel te komen,
waardoor zij hun beroep niet
langer kunnen uitoefenen.
De Kunstenbond FNV stelt
voor dat de lagere overheden de
kunstenaars blijven ondersteu
nen met individuele subsidies.
Ook wordt de provincie- en ge
meentebesturen gevraagd het
beschikbare bedrag voor de on
dersteuning van individuele
kunstenaars niet te verminde
ren, maar zo mogelijk te vergro
ten.
Op die manier kan de veelzij
digheid van het kunstaanbod
gewaarborgd blijven, aldus de
Kunstenbond FNV.
Internationale
prijs typografie
vlakken op een futuristisch vlie
gend toestel en dan weer, door
de veranderende lichtval en
schaduwpartijen, op een vogel
of een vlinder. Het object staat
op een stenen sokkel waarlangs
's zomers water stroomt zodat
het lijkt alsof het object uit de
vijver omhoog wordt gestuwd.
LEIDEN
Van 3 tot 23 september kan het I
publiek kennis maken met Co
lombiaanse kunst. Dan is in de
Hooglandse Kerk een tentoon
stelling te zien van werk van
Colombianen, georganiseerd
door de Colombiaanse ambas
sade en de provincie Zuid-Hol
land in samenwerking met de
gemeente Leiden.
Verscheidenheid in heden
daagse Colombiaanse kunst' is
de titel die de expositie heeft
meegekregen. De tentoonstel
ling is het resultaat van het ini
tiatief van twee kunstenaars, de
Colombiaan Silvio Montoya en
de Nederlandse Hannah Doele-
man. Bij hen ontstond het idee
om de culturele betrekkingen
tussen Colombia en Nederland
te bevorderen. Daartoe werd
ook een stichting opgericht: de
stichting Culturele Uitwisseling
Nederland-Colombia (CUNC).
Voor de expositie is een selec
tie gemaakt uit werken van jon
ge kunstenaars die, door middel
van verschillende technieken,
een indruk geven van een aan
tal culturele aspecten van Co- I
lombia.
Openingstijden van de Hoog
landse Kerk: maandag 13-16 'Een liefdesletter', een reliëf in beschilderd hout van de Colombiaan Sil
uur, dinsdag 11-16 uur. vio Montoya. foto montoya velasquez
haarlem anp
Het grafische bedrijf Joh. En
schedé en Zonen in Haarlem
heeft een tweejaarlijkse prijs in
gesteld voor grafische ontwer
pers die een nieuwe typografie
van een uitzonderlijke kwaliteit
hebben ontwikkeld, of een op
merkelijke bijdrage hebben ge
leverd aan de ontwikkeling van
een nieuwe typografie.
De Britse typograaf, boekhis
toricus en tevens jurylid John
Dreyfus, overhandigde gisteren
in Haarlem de oprichtingsdocu
menten van de zogenoemde
Maurits Enschedé Award aan
mr. Maurits Enschedé. De inter
nationale prijs is ingesteld ter
gelegenheid van het afscheid
van Enschedé als voorzitter van
de directie, eerder deze week.
Enschedé, die sinds 1954 aan
het bedrijf is verbonden, heeft
de pensioengerechtigde leeftijd
bereikt.
Aan de prijs, die de scheidend
voorzitter in de herfst van 1992
voor het eerst zal uitreiken, is
een bedrag van 20.000 gulden
verbonden.
In de jury hebben naast Drey
fus, de Nederlandse Trinité-ont-
werper Bram de Does, de Britse
design-adviseur John Miles, de
Nederlander Toon Schipper, de
Amerikaan Matthew Carter, de
Duitser Erik Spiekerman en de
Zwitser Jost Hochuli zitting.
Wanneer er zich volgens de jury
geen buitengewone nieuwe
ontwerpen aandienen, dan zal
de prijs niet worden uitgereikt
De laatste jaren bestaat er veel
aandacht voor beeldende
kunst op straat Waren het
vroeger vooral klassieke volks
helden die in brons werden ge
goten, de afgelopen jaren heb
ben gemeenten en particuliere
instellingen ontdekt dat beel
den ook een eigentijds gezicht
kunnen hebben. In straten,
parken en op pleinen zijn de
meest uiteenlopende objecten
verrezen. Objecten die worden
bejubeld, bekritiseerd, beklad,
beplakt en soms ook kapot ge
maakt Van de honderden
beelden en objecten in de regio
Leiden laten we er deze zomer
enkele de revue passeren.
OECSTGEEST JAN RUSDAM
Plaats: Clare Lennarthof, Oegst-
geest.
Bouwjaar: 1991.
Kunstenaar P. Siegers.
Zonder titel.
Het object in de vijver bij het
Clare Lennarthof in de Oegst-
geesterwijk Haaswijk bestaat uit
circa acht meter hoge vlakken
van wit gespoten staalplaat.
Door het spel van licht en don
ker krijgt het object telkens een
andere aanblik. Soms lijken de
THEATERS
DEN HAAG
APPELTHEATER
za 31,20.15 uur:'De Buddha van
Ceylon'.
KONINKLIJKE SCHOUWBURG
za 31,20.15 uur: Vlaams-Neder
lands theaterfestival.
AMSTERDAM
CARRE
dag (beh ma), 20.00 uur; zo. ook
14.00 uur: 'Les Misérables'.
CONCERTGEBOUW
za 31,20.15 uur: Koninklijk Con
certgebouworkest olv Riccardo Chail-
ly; werken van Martin en Bruckner.
NIEUWE DELAMARTHEATER
t/m za 7 sept (beh zo/ma), 20.15 uur:
'The vortex - de draaikolk' van Noël
Coward, met oa Shireen Strooker.
Dirk Zeelenberg, Ton Lensink en Wil
van der Meer.
STADSSCHOUWBURG
za 31,20.15 uur: 'Moscow nights',
choreografie Rick Atwell mmv Mimi-
crimi, Bim Bom en Jazz Ballalaika.
Een toevallige ontmoeting met een dame die nog 'vrij' is. Dat staat wandelaars in het Van der Werfpark mor
gen- en maandagavond te wachten. Dan waart de toneelgroep Tender er rond. foto johan van noppen
LEIDEN ANNEMIEK RUYGROK
Wie morgenavond zo rond een uur of tien door
het Van der Werfpark wandelt, zou wel eens een
vreemde ontmoeting kunnen hebben. Het kan
zijn dat de wandelaar wordt aangeklampt door
een dame of heer die 'contact' zoekt. Het gaat
hier niet om 'oneerbare' voorstellen of pogingen
om daadwerkelijk kennis te maken, het heeft te
maken met een try-out van de toneelgroep Ten
der uit Amsterdam.
Morgen- en maandagavond probeert deze
groep, die inmiddels al tien jaar bestaat, een
nieuwe produktie uit. Begonnen wordt in het Van
der Werfpark, daarna wordt de 'kennismaking' in
een Leids etablissement voortgezet.
Uit het voorgaande moge blijken dat de pro
duktie gericht is op het maken van contact Wie
in het park loopt is als het ware vogelvrij, kan
worden benaderd door een acteur die een 'blind
date' met het slachtoffer maakt. „Het gaat erom
te zien hoe mensen hierop reageren. De produk
tie is een wisselwerking tussen acteurs en het pu
bliek. Omdat die laatste groep steeds wisselt,
komt er telkens een nieuwe produktie tot stand."
Tender bestaat uit een vaste groep van zes ac
teurs met vijf a tien gastspelers. Behalve in Leiden
zal ook in Haarlem 'contact worden gezocht'. De
daadwerkelijk première van het stuk is op 1 okto
ber in Amsterdam.
Cox Habbema weg
bij Opera Forum
ENSCHEDE «GPD
Actrice en directeur van de
Stadsschouwburg Amsterdam
Cox Habbema stapt op als artis
tiek adviseur van Opera Forum.
Habbema, die in maart van het
vorig jaar werd binnengehaald
om het 'dramatische gehalte'
van de operavoorstellingen te
verbeteren, had een aanstelling
voor een periode van vijfjaar.
Habbema vertrekt uit onvre
de over haar functioneren bij
Forum. Door de financiële peri
kelen van het gezelschap, de in
krimping van het aantal nieuwe
operavoorstellingen, bleek er
voor haar nauwelijks een zinni
ge taak te zijn weggelegd. Ze
had het gevoel overbodig te
zijn. Ook had Habbema in alge
mene zin moeite met het artis
tieke en financiële beleid van
Forum.
Verdi's Aida in Amsterdamse sporthal
AMSTERDAM ROB VAN DER HILST
Een van de alleraangenaamste
verrassingen van het Neder
landse klassieke podium heet
Ed Spanjaard. Deze dirigent en
pianist (ook dat), die met groten
als Herbert von Karajan, Ber
nard Haitink en Georg Solti
werkte én in Bayreuth, Covent
Garden en Glyndeboume diri
geerde, is thans artistiek leider
van een van de opmerkelijkste
en mijns inziens overweldi-
gendste operaprodukties in ja-
Spanjaard leidt thans een bui
tengewoon interessante solis
tencast, het volledig bepakte en
bezakte Residentie Orkest, wel
180 koorzangers, 12 zogeheten
banda's en 12 balletdansers in
zes uitvoeringen van de opera
Aida. Wellicht 'de' Italiaanse ro
mantische opera bij uitstek, ge
schreven door het duo Giusep
pe Verdi's (noten) en Antonio
Ghislanzoni (tekst).
De plek waarop de uitvoerin
gen worden gehouden gister
avond de première, overige
voorstelingen op 2, 5, 8, 11 en
14 september is het Sporthal-
lencomplex Zuid in Amsterdam,
bij het Olympisch Stadion. De
organisator van het spektakel
want dat is de dóór de Duitser
Dominik Neuner ontworpen re
gie, echt van begin tot einde
is de stichting Aida. Deze vrije
Aida-produktie ging vorig jaar al
in 's Hertogenbosch 'over de
planken', zoals dat heet. En met
veel succes.
Maar net als nu, vormde toen
niet een klassiek geoutilleerd
operagebouw de plaats van
handeling, maar de Brabanthal
len. De problemen die de Bos
sche Aida-uitvoeringen in een
enorme hal, op een enorm, plat
vloeroppervlak met oplopende
tribunes aan weerszijden toen
kenmerkten, zijn in Amsterdam
dezelfde. Regisseur Neuner
heeft ook in Amsterdam reke
ning moeten houden met totale
afwezigheid van typische to
neelfaciliteiten. Van die nood
bleek hij, tijdens de openbare
generale repetitie, een deugd te
Door onder andere een groot
metalen bouwwerk, dat het
hoofd van een Egyptische farao
voorstelt, door een fraaie
kostumering en een uitgekiend
bewegingsplan waarin koorzan
gers, dansers en zwijgende figu
ranten op vele momenten als
het ware een eigen dramaturgie
leken te volgen, ontstaat op
zichzelf al een pakkend visueel
geheel.
Gevoegd aan de voortreffelij
ke solistengroep inderdaad is
sopraan Maria Chiara een Aida
van zeer groot formaat en bleek
bariton Alexei Steblianko een
echte door tweestrijd ver
scheurde Radames en het
Residentie Orkest dat door het
gedreven en vooral stabiliseren
de optreden van Ed Spanjaard
zich staande wist te houden in
de badkuipse zaalakoestiek,
dringt zich slechts een conclu
sie aan: dit is een Aida om te
zoenen.
Voor inlichtingen over de
voorstellingen: Amsterdams Uit
Buro.
HILLEGOM»
Drie kunstenaars: één thema.
En dat thema heeft alles te ma
ken met 'Tekens uit het verle
den'. Brigitte Schreuder, Stoffer
Winter en Jan Noordhuis tonen
hun werk, keramische plastie
ken, objecten en schilderijen
van 8 tot 30 september in het
gebouw van de Culturele Raad
in Hillegom.
Brigitte Schreuder maakt kera
mische plastieken, die als inspi
ratiebron de klassieke en ro-
maanse bouwkunst hebben.
Oude gebouwen en ruïnes op
soms verrassende plaatsen in
het landschap; resten van orna
menten, aanbouwsels op en
aan gebouwen als sporen van
de menselijke hand. Het werk
wordt opgebouwd uit platen
klei en vaak meerdere keren van
een glazuurlaag voorzien om
een schilderachtig effect te be
reiken.
Als bron voor zijn werk ge
bruikt Jan Noordhuis 'De Oud
heid'. Egypte, tempels, pilasters,
oude structuren, mummies, het
verweerde het aangevretene
door de tijd en tekens. Hij werkt
met verschillende materialen
zoals krijt, conté, pastel en olie
verf met als ondergrond jute,
papiersoorten en zeildoek, maar
ook ijzer, leer en lood. Noord
huis maakt kunstwerken zowel
ALPHEN AAN DEN RUN»
Jongerencentrum Het Kasteel
vergast Alphense reggae-lief-
hebbers vanavond op een Britse
act: Sweet Irie met zijn acht
mans-formatie.
Sweet Irie behoort tot de
jongste generatie reggae-muf-
fin-rappers. Ontstaan in Jamai
ca, betekent' dit een bruisende
mengelmoes van twee danswe-
relden: raps, samples en hip
hop-beats gecombineerd met
reggae.
Sweet Irie groeide op in de
Londense wijk Ladbroke die
eerder al muzikale grootheden
als Aswaid en The Clash voort
bracht Zijn verblijf in Jamaica
inspireerde hem tot het schrij
ven van teksten en rappen op
reggaeritmes.
Terug in Engeland kwamen
zijn tapes in handen van drum
mer Zeb van Aswad, reggaehits
als 'On and on' en 'New Taik'
waren het gevolg. Onlangs ver
scheen van Sweet Irie een de
buutalbum: 'DJ of the Future'.
In het gebouw van de Culturele Raad in Hillegom exposeren Brigitte
Schreuder, Stoffer Winter en Jan Noordhuis (vlnr). foto p«
in het platte vlak als driedimen-
sioneel.
Stoffer Winter houdt zich
voornamelijk bezig met schilde
ren. In plaats van de traditione
le verfkwast gebruikt hij vaak
een vcrfrollcrtje. Primitieve cul
turen, natuurvolken, religie,
beelden, muziek en literatuur
beïnvloeden zijn werk.
