Rtv show
'Ik ga soms erg ver,
maar ik ken mijn grenzen
Kwart eeuw zonder saai moment
Vrijdag 30 augustus 1991 Redactie: 023-150191/023-150192 JOLANDA OU kb gerard VAN PUTTEN REI NA VAN POPPELEN Vormgeving: ANDRJES DETMAR
ALS WE AAN HET FILMEN ZUN, dan
selecteer ik vaak al voorbijgangers. Ik
kan aan het type mens zien of hij of zij
gaat reageren. Een enkele keer vergis ik
me, maar gelukkig komt dat niet veel
voor. (Ralph Inbar)
IK HEB NERGENS spijt
van, alleen jammer dat
het nu afgelopen is. Er is
altijd wel weer een reden
om te willen blijven.
(Chris Smeekes)
'Zo moeder, zo dochter' onder het toeziend oog van presentator Gerard
van den Berg te gast bij 'Zo vader, zo zoon'. Vier Maijkes op rij achter
Maij. 'Meiske C' (rechtsboven) is de echte dochter van mevrouw Mal).
Generatiebestendig
Het succes kent vele
vaders; de misluk
king is een wees.
Het eigenaardige van 'Zo vader,
zo zoon' is dat er noch van een
doorslaand succes, noch van
een mislukking kan worden ge
sproken. Het spelletjesprogra-
ma slaat weliswaar aan bij een
betrekkelijk select publiek
(1.280.000 kijkers), van een mis
lukking (waarderingscijfer 7,3)
kan moeilijk worden gesproken.
De verwekker van 'Zo vader, zo
zoon' kan vergenoegd vaststel
len dat het familiespelletje van
NCRV-huize al generaties lang
meegaat.
Wie weet dat de houdbaarheid
van 'Zo vader, zo zoon' 'm zit in
die typische jaren '50-kneute-
righeid, in die knusse gezellig
heid waarop de NCRV van
oudsher het patent heeft. Beur
zen open, dijken dicht: die
sfeer.
Akkoord, de walm van spruitjes
lucht zal menige tv-kijker bij het
horen en zien van 'Zo vader
etc.' tegemoet komen. Het bur
germansfatsoen dat het pro
gramma uitademt, de braafheid
en dat melige ook: het lijkt alle
maal niet meer van deze tijd.
Nou en! Bijkans alle omroepen
hebben zich suf herhaald in de
zomermaanden, uit alle hoeken
van het omroeparchief werden
stokoude en sleetse program
ma's gesleept om ze dankbaar
af te stoffen.
Dan heeft de NCRV zich in de
vakantiemaanden toch meer
moeite getroost door het verle
den op het heden te projecteren
met behulp van 'Zo vader, zo
zoon'. Presentator Gerard van
den Berg en panellid/dialecten
kenner Dick Passchier zien, is
onwillekeurig terugdenken aan
de Zeskampshow en al die an
dere legendarische zakloop- en
koekhapspelletjes van het merk
'Ook NCRV'.
Normaal gesproken kan het
koppelen van een kind aan een
verkeerde ouder aanleiding ge
ven tot ingewikkelde misver
standen, die in het uiterste ge
val relaties tot ontploffens toe
kunnen bréngen. Hoe herken
baar is deze samenspraak niet?:
Hij: „Dat kind kan nooit van mij
zijn."
Zij: „Nee, maar het wordt wel
gezegd."
Hij: „Ze kunnen wel zo veel zeg
gen, ik ken dat kind niet en ik
wens dat kind ook niet te ken-
Zij: „Zal best, maar dat kind zat
anders wel vriendelijk naar je te
lachen. Die moeder ook trou
wens."
Enzovoorts, enzovoorts. Dan
rest nog slechts de hoop dat de
problemen verdwijnen, als de
kopstukken van het relatiebu
reau verschijnen.
De ervaring heeft al lang geleerd
dat de NCRV zich geen buil kan
vallen aan de verwikkelingen
die ontstaan, zodra de panelle
den zoon (dochter) niet onmid
dellijk in verband brengen met
een van de vier vaders (moe
ders). Dat schijnt juist de char
me van 'Zo vader, zo zoon' te
zijn.
Het mooie van 'Zo vader, zo
zoon' is dat de panelleden geen
spelbrekers willen zijn. Dat wil
zeggen dat er altijd wel een is
die doet alsof, ook als junior
sprekend senior is. Enerzijds
doet dat wel eens geforceerd
aan, anderzijds verhoogt dat het
vermaak. Van Oubollige Bol,
voormalig vice-Showmaster kan
veel worden gezegd. Bij voor
beeld dat hij zichzelf graag
hoort praten en ook dat hij
zichzelf leuk vindt, al is dat door
de bank genomen dan niet het
geval. Oubollige Bol komt wel
de eer toe dat hij afgelopen
maandag de voorlopig laatste
maar wat heet in het geval van
'Zo vader, zo zoon' laatste?
aflevering heeft gerekt,
je hoefde waarachtig geen de
tective te zijn om te kunnen
vaststellen dat 'meiske C' de
Maijke was van Maij. Oubollige
Bol slaagde erin gespeeld onbe
wust het ene na het andere
'meiske' hoor, en geniet van
die heerlijk archaïsche om
gangstaal in 'Zo vader etc'.
als de Maijke van Maij aan te
wijzen.
In 'Zo vader, zo zoon' is het 'Zo
moeder, zo dochter' toegestaan
ongenoemd (dat wel!) een
hoofdrol te spelen. De NCRV
niet geëmancipeerd, omdat 'Zo
moeder, zo dochter' slechts in
stilte onder één dak mag verke
ren met 'Zo vader, zo zoon'?
Had u gedacht! In menig gezin,
in NCRV-kringen gekoesterd als
de hoeksteen van de maat-,
schappij, mag pa z'n naamp
laatje op de voordeur schroeven
maar is moeders wil wet.
Nieuwe mini-series bij AVRO
lische serie Come in Spinner,
lversumgebaseerd op het boek van
Dymphna Cusack en Florence
James.
We schrijven oktober 1944:
het is oorlog en in het sjieke ho
tel South Pacific in Sydney run
nen Claire (Lisa Harrow), Deb
(Kerry Armstrong) en Ginny
(Rebecca Gibrey) de schoon
heidssalon Antoinette. In de
stad bevinden zich veel Ameri
kaanse strijdkrachten die een
hectische sfeer scheppen. Deb
bie, getrouwd met Jack en m
der van een dochter, heeft
minnaar, de rijke Angus McFar-
land, die haar tot zijn vrouw wil
maken. Debbie wil echter eerst
de terugkeer van haar oneven
wichtige man Jack afwachten.
Intussen ontdekt Claire dat ze
zwanger is van haar minns
de goklustige Nigel Castairs. De
jonge schoonheid Ginny heeft
nog maar net het liefdesverdriet
om haar ex-vriend Kim Scott
verwerkt, of hij staat al weer op
de stoep van haar ouderlijk
huis. Zij durft het echter niet
meer met hem aan.
Vanaf maandag zendt de AVRO
twee vierdelige mini-series uit.
Om 20.28 uur is dat de Australi
sche serie Ring of Scorpio over
drie vrouwen die tijdens een va
kantie in Marokko betrokken
raken bij de drugssmokkel.
Wanneer de talentvolle effec
tenmakelaar Helen Simmons
(Caroline Goodall) op de beurs-
vloer in Sydney de man ziet
staan die zij al jaren dood had
gewaand, kan zij haar ogen niet
geloven: Richard Deveraux die
vijftien jaar geleden het leven
verwoestte van Helen en haar
twee vriendinnen Mariene en
Fiona. Helen zoekt weer contact
met haar vriendinnen. Tijdens
hun ontmoeting komen alle
herinneringen weer naar boven
als ze denken aan hun geza
menlijke vakantie in Marokko,
waar de drie naïeve meisjes
kennis maken met de knappe
Richard (lack Scalia) en zijn
vriend Gary (Peter Kowitz).
Later op de avond, om 22.40
uur, begint de eveneens Austra-
CLOSE UP
Ralph Inbar neemt Nederland weer in de maling
Afscheid valt STER-directeur Smeekes niet licht
Hij verkocht tussen
1959 en 1966 al tu
bes, balsems en
smeersels „bij de vleet" door te
adverteren via het tv-station
REM-eiland. Toen het Rotter
damse farmaceutische bedrijf
Akker echter in fusies verzeild
raakte, vond Chris Smeekes
het welletjes en solliciteerde
bij de STER. Hij is er een kwart
eeuw gebleven en werd het ge
zicht van de Stichting Ether
Reclame. Gisteren nam hij af
scheid. Sleutels en creditcard
zijn al ingeleverd. Maar de
snelste tong van Hilversum is
nog niet uitgepraat Hem
wachten andere werkzaamhe
den, al valt het afscheid moei
lijk. *„Ik heb nergens spijt van,
alleen jammer dat het nu afge
lopen is. Er is altijd wel weer
een reden om te willen blij-
„De meest gestelde vraag de
afgelopen tijd is wel geweest
hoe ik het 25 jaar heb uitgehou
den", vangt hij zijn betoog aan.
„Daar is een simpel antwoord
op: het is een verschrikkelijk
leuk vak. Ik vind televisie en ra
dio fantastische mediums. Als je
bijvoorbeeld de omwenteling in
de Sovjetunie zo voor je neus
ziet gebeuren... Ik heb altijd
heel redelijk verdiend bij de
STER, maar in het bedrijfsleven
had ik meer kunnen krijgen. Ik
heb die overstap vanwege aller
lei overwegingen niet gemaakt.
Ik heb de ambitie om binnen
een organisatie de eerste viool
te spelen. En als het geen grote
organisatie kan zijn, dan maar
een kleine. Ik wil het idee heb
ben dat ik de spil ben. Ik heb
een hekel aan sleur. En als ik die
25 jaar STER moet typeren, dan
zeg ik: never a dull moment."
Toch erkent hij dat er wel
momenten waren waarop hij
zich afvroeg of het niet welletjes
was. „Ik heb wel eens gedacht:
STRIPS
zal ik ermee stoppen. Maar dat
is zeker niet van recente datum.
Want dat zit in mijn karakter.
Als het echt moeilijk wordt, ga
ik niet opzij. Als het makkelijk
wordt, heb ik de neiging te den
ken: nou geloof ik het wel. Wat
dat betreft, ben ik uitstekend
aan mijn trekken gekomen."
Riskant
Gedurende zijn STER-carrière is
Chris Smeekes een keer of tien
benaderd voor een andere
baan. Slechts een paar keer
heeft hij serieus overwogen
daarop in te gaan. „Maar ik heb
uiteindelijk besloten te blijven.
En daar heb ik nooit spijt van
gehad. Ik begon bij de STER
met een jaarsalaris van rond de
40.000 gulden. Het was wel bij
zonder riskant, want de politiek
Als het echt
moeilijk wordt
ga ik niet opzij
kon de STER elk moment af
schaffen. Maar je krijgt je belo
ning in geld en in levensvreug
de."
Smeekes reageert met
glimoogjes als hem wordt ge
vraagd of het beeld dat buiten
staanders van hem hebben van
een capabele maar ijdele man,
klopt. „Als mensen mij capabel
vinden, ben ik daar blij om. Ik
denk dat ik het niet 25 jaar zou
hebben uitgehouden als ik niet
capabel was. Want als adver
teerders een campagne tegen je
beginnen, ben je weg. Of als de
minister of ambtenaren je niet
zien zitten, kun je het vergeten.
Of als de omroepen je niet lus
ten... Als je eigen medewerkers
je niet zien zitten..."
„En ijdel? Dan hangt het er
van af wat je onder ijdelheid j
verstaat. Als men denkt dat ik 's
morgens voor de spiegel sta om
te kijken of mijn haar goed zit,
heeft men het mis. Maar als je
onder ijdel verstaat dat ik er niet I
slechter af wil komen dan ik
ben, dan ben ik ijdel."
Humor
Bij de STER komen dagelijks ve- j
le commercials binnen.
Smeekes zegt nooit de behoefte
te hebben gehad met adverteer
ders contact op te nemen om
zijn mening over die commer
cials te geven. „Dat accepteert j
de adverteerder ook niet."
.Adverteerders stellen op
merkingen van ons alleen op
prijs als er in de commercial
een keiharde taalfout zit. Dat
accepteren ze. Wel hebben wij
toen we in 1976 met afschaffing j
werden bedreigd, een onder
zoek laten verrichten naar irri-
tatie die commercials op zou
den wekken. Zo konden we irri- i
tante commercials weren om te
voorkomen dat het hele medi
um zou worden gestopt. Maar
die maatregel hebben we nooit
hoeven uit te voeren."
Smeekes zal niet duimen
draaiend thuis gaan zitten. Hij
is al commissaris van een druk
kerij, is adviseur van een bui- I
tenlands tv-station en hij wordt j
commissaris bij een reclamebu- j
reau. Toch solliciteert hij indi
rect naar meer werk als hij met
spijt in zijn stem vaststelt niet j
benaderd te zijn om in de toe-
komst bij de STER betrokken te
blijven.
„Misschien kan ik op een of j
andere manier ook nog iets
voor de publieke omroepen be
tekenen. Maar misschien vin
den ze me te lastig, te bazig, j
Want ik ben geen conformist. Ik
ben iemand die altijd tegen de
stroom inzwemt. Maar ik kan
niet zeggen dat ik ergens spijt J
van heb. Ja, ik heb er spijt van
dat het nu afgelopen is."
alph Inbar heeft
.met zijn verborgen
Bananasplit-camera. Vanaf
vandaag zijn de resultaten
daarvan acht weken lang via
de TROS te volgen. Inbar
wordt in omroepkringen regel
matig aangesproken met mr-
Bananasplit. Niet verwonder
lijk omdat het programma nu
alweer haar zesde seizoen in
gaat Regisseur en presentator
Inbar denkt dat het einde nog
niet in zicht is. Hij heeft ge-
ioeg ideeën voor grappen en
„Nee, je zult mij niet meer
horen zeggen dat ik met Bana
nasplit stop. Dat heb ik al een
paar keer geroepen en dan ging
ik een half jaar later toch weer
de slag. Ik kan het niet la
ten. Als een serie is opgenomen
i gemonteerd, heb ik geen puf
meer. Op zo'n moment heb ik
wel eens gezegd dat ik ermee
stop. Als je dan echter het resul
taat op de tv ziet en de enthou
siaste reacties hoort, dan vallen
mijn bezwaren weer weg. Het is
een zeer arbeidsintensief pro
gramma. Daar zie ik iedere keer
weer tegenop."
Inbar bedenkt bijna alle grap
pen zelf. „Toen ik met Banana
split begon, was dat anders.
Toen heb ik een groot aantal
uit de Amerikaanse
Camera naar Neder
lands model omgezet. Tegen
woordig zijn alle stunts origi-
neeL We zenden maar één
Amerikaanse grap per aflevering
uit. Dat is niet omdat we niet
genoeg Nederlands materiaal
hebben, maar omdat Banana
split in een Amerikaans-Neder
lands uitwisselingsprogramma
zit. Vorig seizoen zijn bijna al
mijn grappen in de Amerikaan
se Totally Video Camera Show
litgezonden. Daar was ik best
vel trots op."
Gedrag
Regisseur Inbar vertelt dat hij
door de jaren heen steeds meer
inzicht heeft gekregen in het ge
drag van Nederlanders en Vla
mingen. „Na zoveel jaren grap
pen bedenken, weet je zo onge
veer wel of de stunt gaat aan
slaan of niet. Het komt zelden
voor dat een bedachte grap he
lemaal niet werkt. Belangrijk is
dat je situaties creëert waarin de
gemiddelde kijker zich herkent.
Subtiele grappen dus. Als we
aan het filmen zijn, dan selec
teer ik vaak al voorbijgangers. Ik
kan aan het type mens zien of
hij of zij gaat reageren. Een en
kele keer vergis ik me, maar ge
lukkig komt dat niet veel voor.
Er zijn namelijk grappen bij, die
je maar één keer kunt filmen. In
het vorige seizoen lieten we ie
mand 'per ongeluk' een hele fa
brieksschoorsteen opblazen. Als
die man niet leuk had gerea
geerd, was het zonde van alle
moeite geweest. Je kunt het niet
even overdoen met een ander
persoon. Of zoals met de fietser
a Jm
die we door een nep-Nacht-
wacht lieten rijden. In eerste in
stantie dacht ik dat die tape ver
knoeid was. Die man reageerde
zo nuchter. Zo van 'Dan hadden
jullie maar moeten uitkijken
met dat schilderij'. Toch be
dacht ik later dat zo'n nuchtere
Amsterdammer ook grappig is
om uit te zenden. Iedere reactie
is een reactie."
Risico
Soms gaat Inbar ver met zijn
grappen. Brengt hij mensen
echt in verlegenheid. „Toch heb
ik echt mijn grenzen. Ik hou
mezelf voor dat een grap ge
slaagd is, als het 'slachtoffer' er
nadien ook om kan lachen. Er
moet ook altijd een positief ein
de aan een grap zitten. Verder
heb ik als stelregel dat ik nooit
in ziekenhuizen, op begraaf
plaatsen of in vliegtuigen zal fil
men. Die eerste twee locaties
zijn geen plaatsen om grappen
te maken. In een vliegtuig mag
je nooit risico's nemen.
Ook bij de nieuwe afleverin
gen van Bananasplit duikt
Ralph Inbar aan het einde van
een grap op om de slachtoffers
de hand te drukken. „Als men
sen mij zien, weten ze direct dat
het om Bananasplit gaat. Feil
loos voelen ze dan aan dat ze in
de maling zijn genomen en
breekt vaak de bevrijdende lach
door. Dat effect kan ook lastig
zijn voor mij. Als ik privé ergens
ben, beginnen mensen ook
vaak te lachen en roepen ze me
na met kreten als 'Hé, Mister
Bananasplit'. Meestal is dat niet
erg, maar er zijn sittuaties waar
in ik me dan heel erg opgelaten
voel. Toen mijn vader overleed
in een ziekenhuis waren er ook
mensen in de gangen van dat
ziekenhuis die begonnen te la
chen toen ze mij zagen lopen
en ze schreeuwden mij na. Op
zo'n moment is die bekendheid
heel pijnlijk en vervelend."
Verlegenheid
Vanaf vanavond kan Nederland
weer genieten van de grappen
waarmee Inbar een groot aantal
landgenoten in 'verlegenheid'
heeft gebracht. Maar ook een
aantal bekenden is niet aan de
verborgen camera ontkomen.
Zo zullen Leo Beenhakker, Mar
griet Hermans, Jaap van Zwee-
den en tv-dokter Ferdinand
Zwaan ook het 'slachtoffer' van
Inbars grappen geworden. In de
eerste aflevering is Martin Gaus
te zien. Hij is echter zelf niet het
onderwerp van spot, maar ver
leent zijn medewerking aan één
van Inbars ideeën.
Bananasplit is acht weken
lang te zien. Daarna wordt door
de TROS en Veronica gestart
met het Amerikaanse verborgen
i-programma Candid Ca-
Inbar zelf is alweer druk bezig
met een nieuw programma. Hij
wil er nog niet teveel over kwijt.
„Dat nieuwe programma komt
vanaf januari op het scherm.
Het wordt een soort human-in-
terest show met amusement en
een verborgen camera- element
erin."
Bananasplit, uitzending, van
avond, 20.27 uur, Nederland 2)
„Ik heb de ambitie om binnen een organisatie de eerste viool te spelen. En als het geen grote organisatie kan
zijn, dan maar een kleine. Ik wil het idee hebben dat ik de spil ben." foto dijkstra
BOES
Ralph 'Mr. Ba
nanasplit1 In
bar blijft door
gaan met ar
beidsintensief
programma.
foto dijkstra
BOLLEBOOM
HEINZ
/come,
0AH/