Leiden
PTT-baas tijdelijk
ontheven uit functie
Twintig jaar terreur
met dodelijke afloop
Celstraf geëist tegen
Leidse brandstichter
'Geen acute bedreiging militair tehuis'
Kleibrink was verliefd op Leiden
Vrijdag 30 augustus 1991
Redactie: 071-161418 KAREI BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANGMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER WIM WEGMAN
Eindredactie: HENK HOUTAAAN Vormgeving: SIMON DE GRAAF
.11
INCEST met kleindochter
werd broers teveel in ja
renlange familietragedie
FOTOGRAAF Herman
Kleibrink, verteller van
het 'verhaal van Leiden'
in foto's, is overleden
NIEUWSLIJN
Viertal aangehouden op station
De politie heeft gisteravond vier Alphenaren aangehouden op
het station. Het viertal had vernielingen aangericht in een trein
wagon en enkele klappen uitgedeeld aan personeel van de
Spoorwegen. Het NS-personeel probeerde tevergeefs het viertal
tegen te houden en schakelde vervolgens de politie in. Het kost
te twee agenten veel moeite om de vier in de boeien te slaan.
Nadat wat klappen over en weer waren gevallen, konden de vier
worden aangehouden. Ze zitten nog vast op het politiebureau.
Drie verdachten zijn 19 jaar oud, de ander is 20 jaar.
Vakantiespullen gestolen uit auto
Een videocamera ter waarde van 5000 gulden, een radio-casset
terecorder en een aantal werphengels zijn ontvreemd uit een
auto die stond geparkeerd aan de Os en Paardenlaan. De 26-jari-
ge eigenaar kwam woensdag thuis na een vakantie. Omdat zijn
drie maanden oude baby nogal huilde, besloot hij de auto pas
de volgende dag uit te laden, 's Nachts sloegen de auto-krakers
echter toe.
Kamerbewoner betrapt insluiper
De 25-jarige bewoner van een kamer in een huis in de Breestraat
heeft gistermiddag een insluiper in de kraag gevat. De verdach
te, een 24-jarige Leidenaar, zag rond twee uur kans het huis bin
nen te komen. De bewoner overmeesterde hem en waarschuw
de de politie. Op het politiebureau bleek dat naar de insluiper
werd gezocht omdat hij eerder een diefstal in Leiden heeft ge
pleegd. De man heeft volgens de politie nog meer zaken op zijn
kerfstok.
LEIDEN/DEN HAAG CERBERUS
Achttien maanden celstraf,
irvan zes voorwaardelijk.
Dat werd gisteren bij de Haagse
rechtbank geëist tegen een 36-
jarige Leidenaar. Hij wordt er
verdacht op 5 juni het huis
i zijn ex-vriendin aan de
Charley Tooropstraat in brand
te hebben gestoken. Tegenover
de rechtbank bezwoor hij dat
hij dat deed omdat hij wilde dat
zijn ex-vriendin weer bij hem
kwam wonen.
Volgens de aanklager is het
echter veel aannemelijker dat
de Leidenaar het huis in brand
heeft gestoken om daarna het
geld van de verzekering te kun
nen opstrijken. De verdachte is
al een aantal jaren verslaafd aan
het gokken op paarden en heeft
zodoende nogal wat schulden
opgebouwd. Hij zou bij de poli
tie ook toegegeven hebben dat
dat de werkelijke reden was
voor zijn daad. Gisteren nam hij
die verklaring echter terug. De
politie zou hem min of meer
hebben gedwongen de verkla
ring te ondertekenen, omdat hij
dan eerder vrij zou komen.
Naast de brandstichting is de
Leidenaar ook poging tot het
veroorzaken van een ontplof
fing ten laste gelegd. Hij zou na
het aansteken van de gordijnen
een gaspit hebben openge
draaid. Volgens de brandweer
hing er een duidelijke gaslucht
toen ze het pand binnengingen.
Voor de rechtbank gaf de man
toe de gaspit open te hebben
gedraaid. Zodoende wilde hij
het laten lijken alsof de brand
een ongelukje was. De schade
van de brand viel overigens
mee: ongeveer zesduizend gul
den.
De uitspraak is op donderdag
12 september.
Directeur Zweekhorst van de Leidse PTT is tijdelijk van
zijn functie ontheven. Het hoofdkantoor In Utrecht heeft
hiertoe besloten nadat de ondernemingsraad eerder deze
maand het vertrouwen in hem heeft opgezegd. „Om ons
onderzoek naar de oorzaak van het conflict rustig te laten
verlopen is hij voorlopig elders aan het werk," zegt E. van
Wageningen van de Utrechtse PTT-directie. CJ. van
Leeuwen is als interim-manager aangesteld.
lijk bureau uitgevoerd om zo
objectief mogelijk te zijn. Maar
we hebben daar intern nog
geen beslissing over genomen."
LEIDEN ERNA STRAATSMA
De uitslag van het onderzoek
wordt naar verwachting voor 5
oktober gepresenteerd. De vak
bonden zullen in samenwerking
met de hoofddirectie ook een
onderzoek houden, waarvan de
resultaten gelijktijdig met het
andere rapport bekend worden
gemaakt. Voorstellen op basis
van de onderzoeken worden
met de ondernemingsraad en
de bonden besproken.
Van Wageningen zegt dat er
tussen directie en personeel
overeenstemming is bereikt
over de te volgen procedure.
„Het onderzoek wordt waar
schijnlijk door een onafhanke-
Het is nog onduidelijk of
Zweekhorst na 5 oktober terug
keert in Leiden. „Daar is nog
niets over te zeggen," aldus Van
Wageningen. „Verder kan ik
geen toelichting op de zaak ge
ven, het is niet de gewoonte van
de PTT om over personenen
richting pers mededelingen te
doen."
Oplossing
Voor het onlangs geschorste on-
dememingsraadslid Aad Koree
is inmiddels een oplossing be
dacht. De PTT'er, die half au
gustus op non-actief werd ge
steld nadat hij tegenover de
pers over het conflict uit de
school klapte, is tijdelijk gesta
tioneerd in een Katwijks post
kantoor.
laap Kleyn van de vakbond
CFO, die de belangen van Koree
behartigt, zegt dat beide partij
en tevreden zijn met deze op
lossing. „Het is in goed overleg
gebeurd," aldus Kleyn. „Koree
wilde de onderzoeken naar de
oorzaken van het conflict niet
beïnvloeden door zijn aanwe
zigheid."
De klachten van het PTT-per-
soneel vloeien voor een groot
deel voort uit een grootscheep
se reorganisatie binnen het be
drijf. Het personeelsbestand is
flink ingekrompen. De werk
druk is daardoor zo groot ge
worden dat veel werknemers
zich ziek hebben gemeld. De di
rectie wordt voorts een chao
tisch en vrouw-onvriendelijk
personeelbeleid verweten.
(vervolg van pagina een)
DEN HAAG/LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Twintig jaar terreur van de va
der gingen er aan vooraf. Hij
dronk, was agressief, mishan
delde vrouw en kinderen, had
sadistische trekjes, pochte met
pistolen waarbij hij een van zijn
zoons ooit verwondde en maak
te seksueel misbruik van onder
meer zijn kleinkinderen. Twee
van zijn zoons, een van 30 jaar
uit Maastricht en zijn 32-jarige
Leidse broer, zochten hem 15
juni van dit jaar op in het woon
wagencentrum aan het Trek
vaartplein. Na een vechtpartij
bleek de 64-jarige vader dusda
nige verwondingen te hebben
opgelopen dat hij daar aan
overleed.
Voor de rechtbank hoorden
de tientallen meegereisde
woonwagenbewoners, agenten
en rechtbankleden de tragische
geschiedenis van de familie. De
zoons hadden er jarenlang on
der geleden. Een was min of
meer gevlucht naar Maastricht,
de ander was in een huis gaan
wonen. Toen bleek dat de vader
ook nog met zijn 9-jarige klein
kind incest had gepleegd, was
de maat voor de Maastrichtse
zoon vol.
Die zoon reed. na nog een te
lefoongesprek met zijn vader te
hebben gehad, naar Leiden.
Daar ging hij eerst naar een dis
cotheek aan de Stationsweg.
Zijn oudere broer zocht hem
daar op. Samen gingen de twee
vervolgens naar het Trekvaart-
plein. „Ik wilde meegaan want
vader luisterde nog wel naar
mij. Ik heb tal van keren een
pistool uit zijn handen kunnen
houden," verklaarde de oudste
broer.
Viezerik
In het woonwagencentrum aan
gekomen, ging de jongste eerst
bij zijn vader naar binnen onder
het uitroepen van: „Viezerik,
wat heb je met mijn dochter ge
daan." De vader zou hem ver
volgens met een hark hebben
bedreigd. Toen de oudste, die
buiten een plasje stond te doen.
glasgerinkel hoorde, liep hij
eveneens naar binnen en sa
men gooiden ze hun vader op
de vloer en schopten en sloegen
hem. „Hoe vaak en hoe hard
dat weet ik niet meer. Het was
in ieder geval veel èn hard, mis
schien wel vijftig keer. Ik ging
helemaal door het lint," aldus
de oudste, een beoefenaar van
een Koreaanse vechtsport.
De jongste van de twee 'ont
waakte' als eerste uit de 'roes
van woede' waarin beiden ver
keerden en trok zijn broer van
de vader af. „Dadelijk slaan we
'm dood," waarschuwde hij
nog. De vader ademde nog,
maar slechts tot de volgende
morgen. „Ik heb er nog nacht
merries van." bekende de Leid
se zoon. „Hij had voor mij niet
dood gehoeven. Ik had hem lie
ver voor de rest van zijn leven
achter tralies gezien," meende
zijn jongere, meer geëmotio
neerde broer.
Voor officier van justitie Van
De 'Emin ^Foundation presenteert:
OPEN DAGEN TEVENS TENTOONSTELLING onder de titel
Korte lezingen over o.a. de aura. kleur, menselijke ontwikkeling, taal.
Voorts o.a. astrologie, tarot lezen, diapresentatie over de tarot.
Stadsgehoorzaal, Breestraat, Leiden.
Toegang 5,-. Kinderopvang aanwezig.
Lieshout stond moord met
voorbedachte rade als een paal
boven water. De twee hadden
volgens hem in de discotheek
afgesproken dat ze voor eens en
voor altijd zouden aftekenen
met de vader. Wel wilde Van
Lieshout rekening houden met
wat er de afgelopen jaren aan
vooraf ging en met de uit psy
chologische rapporten gebleken
lichte vermindering van de toe
rekeningsvatbaarheid van beide
verdachten.
Ontucht
Raadsman Moszkowicz jr. vond
het betoog van de officier maar
van een laag peil: „Hij houdt
een verhaal alsof het om een
simpele diefstal gaat." In een
lange rede met veel citaten en
verwijzingen verhaalde
Moszkowicz over de traumati
sche ervaringen van het tweetal
met de wrede vader: „Een man
die vlees in de supermarkt ver
giftigde, kinderen over glas liet
lopen en ontucht pleegde zon
der dat de politie kon ingrij
pen." Moszkowicz hield vol dat
het duo de vader alleen een pak
rammel wilde geven. „Als ze
hem hadden willen doden dan
hadden ze wel een pistool geno
men," aldus de raadsman.
Volgens Moszkowicz was de
hele zaak het gevolg van psychi
sche overmacht en hij pleitte
voor vrijspraak omdat er zeer
bijzondere omstandigheden
waren: „De cliënten zijn in feite
zelf slachtoffer. Het is een inci
dent zonder kans op herhaling.
Het feit dat er veel steunbetui
gingen van mede-woonwagen
bewoners aan het adres van de
broers zijn gekomen en dat de
crematie van de vader slechts
door twee personen en dan nog
wel politieagenten is bijge
woond, benadrukte volgens
Moszkowicz deze bijzondere
omstandigheden.
Een verzoek tot onmiddellijke
vrijlating werd door president
van de rechtbank Timmermans
van de hand gewezen. De uit
spraak volgt op 12 september.
i MOOI en LELIJK
Wat vinden Leidenaars
prachtig of juist
afschuwelijk in hun stad?
Een zomerserie. Vandaag:
Cees Goekoop,
burgemeester
Lelijk vind ik de
fietsenstalling bij het
station. Dat gele
ding, dat er een jaar
of zes of acht
geleden is gekomen.
Eigenlijk is het hele
stationsplein niet mooi. Het is
op dit ogenblik een kaal,
unheimisch, winderig,
vervelend plein.
Ik kom er regelmatig. Nee, ik zet
nooit mijn fiets in de stalling
want ik ga meestal lopend naar
de trein, soms met de bus.
Een groot voordeel is wel dat er
altijd een heleboel mensen zijn,
ar dat is dan ook het enige
dat die plek aantrekkelijk
maakt. Architectonisch gezien
heeft het helemaal geen
uitstraling, het straatmeubilair
s eveneens beneden elke maat.
Gelukkig gaat die fietsenstalling
weg, maar ik begrijp niet dat die
r ooit is gekomen.
Mooi is datgene wat harmonie
uitstraalt. Kijk bijvoorbeeld naar
de klinkerbestrating rond de
Pieterskerk. Die klinkers zijn op
zichzelf niet mooi, maar het
totaalbeeld is wel prachtig.
Ik hou niet alleen van oude
gebouwen, ook veel moderne
panden vind ik heel acceptabel.
Het gebouw van de TRN-groep
i het Kanaalpark, bijvoorbeeld.
Het allermooiste bestaat niet.
Als je alle foto's ziet die de
afgelopen maanden in het
Leidsch Dagblad hebben
gestaan, dan weet je dat er
allerhande mooie plekjes in
Leiden zijn. Ze hebben allemaal
hun eigen charme. Als ik op de
Burcht sta en de Hooglandse
Kerk zie, dan vind ik dat ook
heel mooi.
Eigenlijk heb ik drie 'mooiste
plekjes'. De Pieterskerk en
omgeving, de Hooglandse Kerk
en omgeving en de
begraafplaats aan de
Groenesteeg. Een nostalgisch
Het prachtige totaalbeeld van het Pieterskerkplein.
LEIDEN/DEN HAAG CERBERUS
De Vereniging Oud-Leiden en
de Stichting tot Behoud van het
Koninklijk Militair Invaliden
huis zijn te vroeg naar de Raad
van State gestapt om te trachten
via een spoedprocedure het
voormalig Militair Invalidenhuis
aan de Hoge Rijndijk te redden.
Dat bleek donderdag toen de
door Oud-Leiden aangespan
nen zaak werd behandeld. De
gemeente wil de serre en de
eetzaal van pand slopen en
daar, en in de tuin nieuwbouw
uit de grond stampen.
De Vereniging eist dat het
pand op de monumentenlijst
wordt geplaats. Dan is sloop
niet meer mogelijk. In de
spoedprocedure eiste de vereni-
De Vereniging Oud-Leiden en
de Stichting tot behoud van het
Koninklijk Militair Invaliden
huis menen dat door de plan
nen van de gemeente een blij
vende verminking van het pand
dreigt. Het staat al op de ge
meentelijke monumentenlijst,
maar door de bouw- en sloop-
plannen verzaakt de gemeente
volgens beide organisaties haar
taak als beschermheer.
In het voorjaar hebben de ac
tiegroepen al geprobeerd het
Koninklijk Militair Invaliden
huis op de rijksmonumenten
lijst geplaatst te krijgen. Het mi
nisterie van welzijn, volksge
zondheid en cultuur wees dat
verzoek van de hand omdat de
gemeentelijke monumentenlijst
het militair tehuis afdoende zou
beschermen. Tegen deze beslis
sing zijn beide organisaties eni
ge maanden geleden in beroep
gegaan bij de Raad van State.
Deze heelt tot nu toe nog geen
uitspraak gedaan. Nu de ge
meente haar bouw- en sloop-
plannen gewoon doorzet, is er
volgens de vereniging Oud-Lei
den en de Stichting Tot Behoud
van het Militair Invalidenhuis
sprake van een acute bedreiging
van het voormalig militair te
huis. Met een spoedprocedure
bij de Raad van State wilden zij
het ministerie dwingen het in
1913 ontworpen pand, in af
wachting van de definitieve uit-
twee boekjes over Leiden binnen en buiten de
singels, 'Hofjes in Leiden' en 'De Leidse Hortus'.
„Wellicht had het te maken met mijn werk voor
de Sterrewacht, waar ik ook een veranderend stel
sel moest registeren," gaf Kleibrink als verklaring.
Het zijn foto's van grote historische waarde, in
dringende prenten die zelden doen terugverlan
gen naar een goede oude tijd.
stiltepunt vind ik dat. Een
enkele keer ga ik er weieens
Die kerken stralen kracht uit,
evenwicht. De verhoudingen
zijn goed, architectonisch
gezien. De andere betekenis van
de kerken spreekt me minder
aan, ik ben niet gelovig
opgevoed.
Ja, goed, zet er m;
een foto bij van d
Pieterskerk én de
klinkers. Dat is m
Herman Kleibrink, die begin deze week op 81-ja
rige leeftijd overleed, werd in Leiden beroemd om
de fotoboeken die hij maakte. „Er zijn maar wei
nig Leidse boekenkasten waarin geen werk van
Kleibrink pronkt," schreef deze krant vorig jaar
toen het boek 'Leiden in de jaren '50' verscheen.
Dat fotoboek was het laatste van de bestsellers,
waarin Kleibrink het leven in Leiden had vastge
legd als een chroniqueur.
De foto's uit de jaren vijftig tonen een armoedige
wereld die nog maar zo kort geleden volledig is
verdwenen. Zo is er een prent van talloze kinde
ren in de Mirakelsteeg, die hun ouders moeten
helpen met het pellen van bonen voor de conser-
venfabrieken. „Met die wijken had ik iets. Ik ont
moette daar altijd een zekere vriendschappelijk
heid, zeg maar Leidse beleefdheid," zei hij vorig
jaar in een interview in deze krant.
De foto's vertelden Kleibrink 'het verhaal van Lei
den', de stad waaraan hij zijn hart had verpand.
„Ik fietstè door de stad en dan schoot een beeld
door mijn hoofd waarvan ik wist: die moet ik pik
ken. Dan dokterde ik uit wanneer ik de plaat zou
maken: 's ochtends, of 's avonds en met welk
licht. Dikwijls was dat in de morgen, dan kwam
het decor het beste uit," zei hij.
Vooral het Leiden van na de oorlog heeft hij ge
vangen in foto's in een poging de tijd voor altijd
vast te grijpen. Kleibrink maakte zo onder meer
de fotoboeken 'Leiden, een Hollandse erfenis'.
ToverachtJger
Kleibrink is altijd een amateur gebleven, die aan
vankelijk niet van plan was om de foto's te publi
ceren. „Ik deed het voor mij zelf. Ik maakte de
dozen open en legde de platen uit op tafel als een
kaartspel," zei Kleibrink die in 1931 in Oegstgeest
kwam wonen. De in Amsterdam geboren foto
graaf was volledig autodidact, die op 6-jarige leef
tijd zijn eigen fototoestel maakte met een lens
van een kermisartikel en een sigarenkistje. „Ik
was verliefd op de zus van een vriendje en wilde
een foto van haar maken."
In zijn verliefdheid op de stad raakte in de laatste
jaren van zijn leven verbitterd door de opkdmst
van de auto. „Het ruïneert het stadsaanzicht. De
binnenstad is een mooie vrouw in slechte kle
ren". zei hij kwaad. Nee. dan wachtte hij liever op
de dekmantel van de sneeuw, een veelvoorko
mend motief in zijn werk. „Oude steden worden
door de sneeuw feeërieker, toverachtiger. De wit
te jas past Leiden het best".
spraak, alvast op de rijksmonu
mentenlijst te plaatsen.
De vertegenwoordiger van
het ministerie verklaarde giste
ren echter dat die acute bedrei
ging pas aanwezig is als de ge
meente een bouw- en sloopver
gunning voor de uitvoering van
haar plannen heeft afgegeven.
Dat staat de eerstkomende tijd
nog niet te gebeuren. Op aan
drang van de waarnemend
voorzitter van de afdeling recht
spraak mr. CJ. van Zeben, heb
ben beide organisaties daarop
hun verzoek om een voorlopige
plaatsing op de rijksmonumen
tenlijst ingetrokken. Wel ver
klaarden zij een nieuw verzoek
in te dienen, zodra de gemeente
een bouw- en sloopvergunning
heeft afgegeven.
Leidse actie
tegen wao-plan
Lei denaren kunnen op Prinsjes
dag met de vakbonden FNV.
CNV en MHP ten strijde trekken
tegen de wao-plannen van het
kabinet. Op 17 september ver
trekt om 8.30 uur een gratis bus
van molen De Valk naar Rotter
dam, waar een manifestatie
wordt gehouden. Ludieke ac
ties, een groot videoscherm met
de troonreden. FNV-vice-voor
zitter K. Adelmund en enige
duizenden demonstranten
moeten de demonstraie enig
gewicht geven. Aaanmelden
kan op tel. 141296.
STADSKABEL DICHT De ge
meentelijke afdelingen Belas
tingzaken en Stadskabei zijn
van vrijdag 30 augustus tot
dinsdag 3 september niet be
reikbaar in verband met verhui
zing naar de Ir. Driessenstraat 1
Het nieuwe telefoonnummer
van Belastingzaken is 162777,
de Stadskabei is voortaan be
reikbaar via tel. 162727.
LEIDEN De braderie in de Haarlemmerstraat werd vooral gisteravond behoorlijk druk bezocht. Bij som
mige kraampjes stonden dusdanig veel mensen dat de indruk werd gewekt alsof ze de waar weggaven.
Een kapper nodigde voorbijgangers uit zich gratis te laten knippen. Veel van dit soort speciale attracties
waren er overigens niet.
Bij de kraampjes in de Breestraat bleef het erg stil. Vooral aan het begin van de straat stond nauwelijks iets
uitgestald. Trouwstoeten konden dan ook gemakkelijk, tussen de stands door, naar het stadhuis rijden. De
bussen moesten de hele dag omrijden via Noordeinde, Witte Singel en Zoeterwoudsesingel. foto wim
DIJKMAN
