Binnenland
'Asielzoekers niet scheiden'
DAF verliest 180 miljoen
Industriebond FNV dreigt
met estafettestakingen
Maurits vrijuit voor
veel te hard rijden
Cassettebandje wordt
35 procent duurder
Scheveningen gevaarlijkste strand van Nederland
Vrijdag 23 augustus 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRJSART (chef) PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: WIM ENTIUS
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Alternatief plan Vluchtelingenwerk Nederland
Friese actie tegen bromfietsongevallen
De Friese politie begint maandag met een actie om het aantal
ongevallen met bromfietsers terug te brengen. Er wordt daarbij
samengewerkt met het Openbaar Ministerie en Veilig Verkeer
Nederland afdeling Friesland. Doel is om binnen vijf jaar hon
derd doden en gewonden minder te hebben. In 1989 was bij bij
na een kwart van de verkeersongevallen een bromfietser betrok
ken. Van 26 augustus tot 10 september kan de bromfietser zijn
brommer vrijblijvend laten keuren door de plaatselijke politie.
Met ingang van 11 september wordt in de hele provincie dage
lijks controle gehouden. Overtredingen zullen streng worden be
boet, aldus verkeersofficier van justitie Bunk. Alle 16- en 17-jari-
gen hebben persoonlijk bericht gekregen over de actie.
Nederland weigert Herrenberg visum
Nederland heeft Henk Herrenberg, de speciale vertegenwoordi
ger van de Surinaamse legerleider Bouterse, deze week een vi
sum geweigerd, zo heeft een woordvoerder van Buitenlandse
Zaken gisteren meegedeeld. Herrenberg, die ambassadeur in
Den Haag en minister van buitenlandse zaken is geweest, wilde
in Nederland besprekingen voeren met leden van het vroegere
verzet.
Brandstof weer goedkoper
Benzine en diesel zijn met ingang van vandaag drie en vijf cent
per liter goedkoper. De dalingen zijn het gevolg van de daling
van de prijzen voor olie- en olieprodukten op de internationale
markten in combinatie met een lagere dollarkoers als reactie op
het mislukken van de staatsgreep in de Sovjetunie. Marktleider
Shell hanteert voor een liter diesel nu een adviesprijs van 118
cent per liter. Voor super plus, Euro loodvrij en super gelood lui
den die achtereenvolgens 193,189 en 205 cent per liter.
CFO tegen personeelsstop gevangenis
De CFO, de CNV-bond voor overheidspersoneel, heeft in een
brief aan de Tweede Kamer stelling genomen tegen de door mi
nister Hirsch Ballin van justitie afgekondigde personeelsstop in
het gevangeniswezen. Volgens de bond leidt deze tot grote pro
blemen in de inrichtingen. In de brief wijst de bond erop dat het
ziekteverzuim onder het personeel in de jeugdgevangenis in
Zutphen al circa 35 procent bedraagt. Datzelfde geldt voor een
afdeling van langgestraften in de inrichting De Grittenborg in
Hoogeveen. Volgens de CFO zal de maatregel de agressie en de
ontevredenheid doen toenemen, het personeel moet steeds va
ker met minder mensen een zwaarder wordende klus klaren.
Het ziekteverzuim zal hierdoor verder gaan stijgen, zo vreest de
bond.
CLBN ontdoet zich van Parretti
Credit Lyonnais Bank Nederland (CLBN) draagt haar portefeuil
le filmfinanciering over aan de Franse moederbank, Crédit
Lyonnais. De Franse staatsbank stelt zich volledig garant voor al
le lopende rekeningen van Parretti bij CLBN. „De aandeelhou
ders lopen dus geen enkel risico meer", aldus de nieuwe CLBN-
bestuursvoorzitter Van Driel gisteren op de aandeelhoudersver
gadering. CLBN raakte in 1987 betrokken bij de zaken van Par
retti en diens zakenvriend Fiorini, toen het tweetal het verlieslij
dende filmconcern Cannon overnam en zo de bank verloste van
een moeilijke klant. Parretti koos CLBN meteen als huisbank en
kreeg in de jaren daarna het ene na het andere krediet van de
bank tot een totaal van 888 miljoen dollar (1,7 miljard gulden).
DEN HAAG ANP
Het Openbaar Ministerie stelt
geen vervolging wegens het te
hard rijden van een volgauto
van de Veiligheidsdienst Ko
ninklijk Huis op 16 april in de
bebouwde kom van Apeldoorn.
De volgauto had het contact
verloren met een hofauto en
een andere volgauto en trachtte
volgens de voorschriften hen
weer in te halen. „Gelet op die
omstandigheden" wordt geen
vervolging ingesteld.
Of de hofauto en de tweede
volgauto ook (veel) te hard re
den, heeft de Rijksrecherche
niet kunnen vaststellen. De po
litie in Apeldoorn meldde des
tijds dat de drie auto's 112 kilo
meter reden op een wegvak
waar 50 is toegestaan. Of prins
Maurits de betrapte volgauto
bestuurde, wil de Rijksvoorlich
tingsdienst niet zeggen.
De snelheidsovertreding werd
onderzocht door de FÜjksre-
cherche. De secretaris-generaal
van het ministerie van justitie
gaf de opdracht tot het onder
zoek. De RVD benadrukte giste
ren dat de Veiligheidsdienst van
het Koninklijk Huis „alle mede
werking" heeft gegeven aan het
onderzoek. In enkele kranten-
publikaties wordt daaraan ech
ter getwijfeld.
Opslag voor auteursrechten
Onbespeelde geluidsbandjes
worden fors duurder. Per 1 ok
tober moet per uur speelduur
35 cent opslag aan auteursrech
ten (rechten van componisten,
en tekstdichters) worden be
taald. In de loop van volgend
jaar zal dat bedrag meer dan
verdubbeld worden, omdat dan
ook een opslag moet worden
betaald voor de rechten van uit
voerende kunstenaars en pro
ducenten. Soortgelijke prijsver
hogingen zijn ook op til voor
onbespeelde videobanden.
Volgens de Fiar, de vereniging
van importeurs en fabrikanten,
worden de meesteverkochte
bandjes van 90 minuten per 1
oktober ruim twee kwartjes
duuder. Met de tweede prijsver
hoging en de BTW mee kosten
ze volgend jaar 1,35 gulden
meer, aldus de Fiar. Nu kosten
de bandjes gemiddeld vier gul
den.
Voorzitter André van de Louw
van de stichting Onderhande-.
Betere en intensievere rechtshulp bij een versnelde pro
cedure, geen vrijheidsbeperking of gescheiden opvang
voor kansrijk en kansloos geachte asielzoekers en een
vergaande verbetering van de positie van de 'gedoog
den'. Dat stelt de Vereniging Vluchtelingenwerk Neder
land vandaag voor in een alternatief voor de asielzoe
kersplannen die het kabinet in juni presenteerde. De Ka
mer praat volgende week over de asielzoekers.
zoekscentra (OC).
Asielzoekers met een als
„kennelijk ongegrond" beoor
deeld asielverzoek moeten ver
volgens worden opgevangen in
een kort-verblijf-centrum
(KVC), waar ze worden voorbe
reid op terugkeer naar het land
van herkomst. Asielzoekers die
waarschijnlijk mogen blijven,
komen in een asielzoekerscen
trum (AZC) in afwachting van
DEN HAAG ANP
Kem van de kabinetsvoorstellen
is een asielprocedure waarin
binnen een maand na het in
dienen van een asielverzoek on
derscheid wordt gemaakt tus
sen 'gegronde' en 'ongegronde1
verzoeken. Gedurende de eerste
maand zitten alle asielzoekers
in één van vier nog op te richten
regionaal gespreide onder
een woning.
Het kabinet verwacht door
deze snelle scheiding de beslis
singstermijn op een kansrijk
asielverzoek tot ongeveer een
jaar te kunnen terugbrengen.
Daarbij gaat staatssecretaris
Kosto van justitie ervan uit dat
ongeveer de helft van de ruim
20.000 jaarlijkse asielverzoeken
ongegrond is.
In de vandaag gepresenteerde
nota stemt Vluchtelingenwerk
in principe in met een versnel
ling van de huidige procedure,
die minimaal twee jaar in be
slag neemt. De organisatie heeft
echter grote twijfels over de
zorgvuldigheidsgaranties en wil
bijvoorbeeld dat de asielzoeker
binnen twee weken een schrif
telijke toelichting op zijn asiel
verzoek kan schrijven. Ook
vindt Vluchtelingenwerk dat
Justitie, alvorens een beslissing
te nemen, het oordeel van de de
vluchtelingenorganisatie van de
Verenigde Naties (UNHCR)
moet vragen.
De organisatie is mordicus te
gen gescheiden opvang. De vier
regionaal gespreide centra voor
de eerste opvang creëren „zeer
grote problemen" voor de vaak
onbetaalde vrijwilligers die de
asielzoekers rechtshulp geven.
Verder voorziet Vluchtelingen
werk grote spanningen in de
KVC's „die in feite fungeren als
uitzettingscentra". De organisa
tie wil aJle asielzoekers tot het
moment van doorstroming of
terugkeer gezamenlijk in min
stens tien centra huisvesten.
De naar schatting 10.000 'ge
doogden' (asielzoekers wier
asielverzoek is afgewezen maar
die op humanitaire gronden
niet worden uitgezet) moeten
volgens Vluchtelingenwerk zo
veel mogelijk worden behan
deld als erkende asielzoekers.
Zij moeten snel doorstromen
naar gewone huizen en direct
een werkvergunning krijgen in
plaats van na twee jaar, zoals
het kabinet wil.
De plannen van Vluchtelin
genwerk kosten naar eigen be
rekening ongeveer 525 miljoen
gulden, terwijl het kabinet zijn
plannen op 586,5 miljoen gul
den schat. „Het plan-\Huchten-
lingenwerk levert dus ook nog
eens een besparing op van ruim
60 miljoen", aldus de organisa-
r
Een Nederlandse soldaat zit op
een Russische T-72 tank uit de
voormalige DDR. De tank kwam
samen met een aantal anders ge
vechtsvoertuigen uit het voorma
lige Oostblok gisteren bij Olden-
zaal de grens over. Ze zuilen wor
den tentoongesteld op de open
dag die de landmacht overmorgen
in Ede houdt. «foto anp koen
suyk
Vermiste peuter
Arnhem dood
Een sinds dinsdagmiddag ver
miste driejarige Arnhemse peu
ter is vermoord. Gisteren vond
een duiker van de brandweer
haar stoffelijk overschot in een
waterpartij in park Sonsbeek.
Na de vondst is direct het re
cherchebijstandsteam Gelder
land opgeroepen, dat het on
derzoek heeft overgenomen.
Tot gisteravond laat zijn de re
chercheurs in het park op zoek
geweest naar sporen en andere
aanwijzingen. De brandweer
begon gisteren met dreggen na
dat eerdere zoekacties van de
politie en burgers niets hadden
opgeleverd.
Het meisje werd sinds dins
dagmiddag half drie vermist.
Haar moeder had haar toen een
half uur niet meer zien langsko
men op haar fietsje en sloeg
alarm. Het fietsje werd snel ge
vonden, maar de peuter zelf
bleef spoorloos.
Tweede half aar verder in rode cijfers
De vrachtwagenfabrikant
DAF heeft over het eerste
i verlies geleden
bijna 180 miljoen gul
den. Het tweede halfjaar zal
waarschijnlijk minder slecht
verlopen. In de loop van het
vierde kwartaal hoopt het
bedrijf weer quitte te spelen,
maar desondanks kan het
verlies tot eind dit jaar met
nog eens 90 miljoen oplo
pen.
Bestuursvoorzitter Van der
Padt zei gisteren bij de pre
sentatie van de cijfers dat
DAF erop vertrouwt volgend
jaar weer winst te maken. Hij
tekende daarbij wel aan dat
het niet nog slechter moet
gaan op de Europese vracht-
wagenmarkt. De voor DAF
belangrijke Britse markt is
ingestort door de recessie
daar. In Duitsland steeg de afzet
daarentegen met ruim 15 pro
cent, waardoor deze markt nu
Ï47|
vrachtwagenfabrkant
1
SS
L3
[63|
1 1987|
1988 1
1989 1
1990
1991
netto winst/ verlies
in miljoenen guldens
c\T
I)
-jjaaroijler
1e halfjaarcijfer
co
a
bijna drie keer zo groot is als de
Britse.
Belangrijke bijdragen
verlies kwamen van pro-
duktievermindering en van
de aanzienlijke druk op de
winstmarge, voornamelijk
in Groot-Brittannië als ge
volg van de hoge inflatie.
Verder stegen de rentelas
ten van 32,5 tot 68,8 mil
joen gulden.
Het personeelsbestand zal
dit jaar (eerste helft al mi
nus 600) verder worden
verminderd. Ook in de ko
mende jaren zal dit het ge
val zijn. maar aantallen wi
de het bestuur niet geven.
In de tweede helft van het
jaar zullen er over het con
cern gespreid nog enkele
honderden banen verdwij
nen. Met de vakbonden is
overeenstemming over de
personeelsvermindering
dit jaar. Het personeelsbe
stand van DAF is sinds
eind 1989 met 2000 men
sen afgenomen, wat 120 mil
joen gulden besparing per jaar
het oplevert.
'Afslijpen scherpe kantjes onvoldoende'
AMERSFOORT ANP
De Industriebond FNV organi
seert na Prinsjesdag een „golf'
van estafettestakingen bij be
drijven tot minstens 12 oktober
uit protest tegen de wao-plan-
nen van het kabinet. Op Prins
jesdag zelf zijn naast werkon
derbrekingen ook stakingen te
verwachten, onder meer in de
Rijnmond.
Bestuurder Roodhuizen giste
ren op een bijeenkomst met uit
keringsgerechtigde leden in
Amersfoort dat „de acties niet
mogen mislukken. Het moet
overduidelijk zijn waar we
staan". De stakingen na Prins
jesdag duren maximaal 24 uur
per bedrijf, waarna een ander
bedrijf de actie overneemt.
Het is volgens de bond niet
uitgesloten dat ook vóór Prins
jesdag stakingen uitbreken. Ka
derleden van niet met name ge
noemde bedrijven staan te po
pelen om het werk neer te leg
gen, zeker als blijkt dat het kabi
net vasthoudt aan de duurbe-
perking. .Alleen de scherpe
kantjes eraf halen is volstrekt
onvoldoende om ons van acties
af te houden", aldus Roodhui-
Een delegatie van de vakcen
trales FNV, CNV en MHP voert
maandag, een dag voor het ka
merdebat over de wao- en ziek
tewet-maatregelen, gesprekken
met de fracties van CDA en
PvdA. De CNV-onderwijsbond
PCO heeft in navolging van de
vier ambtenarencen trales beslo
ten om het overleg met het
nisterie van onderwijs over
minder ziekteverzuim en ar
beidsongeschiktheid op t<
schorten. In Limburg organise
ren de drie centrales massale
acties. Is in Nederland gemid
deld 7,8 procent van de be
lingen Thuiskopievergoedingen
(Sont) besloot gisteren tot de
prijsverhoging van 35 cent na
dat Stemra en Fiar het niet eens
konden worden. De 'opcenten'
vloeien voort uit een wet op au
teursrechten die in 1990 van
kracht is geworden. De wet gaat
er van uit dat lege banden be
doeld zijn om door auteurs
rechten beschermde opnames
te kopiëren.
In de stichting Sont moesten
de partijen tot prijsafspraken
komen. Als Stemra en Fiar er
niet uit zouden komen, moest
de voorzitter de knoop door
hakken. Voor geluidsbanden is
dat nu gebeurd, voor video
banden zijn de onderhandelin
gen nog niet afgerond.
De Fiar bekijkt vandaag of ju
ridische stappen tegen het be
sluit mogelijk zijn. De organisa
tie vreest dalende verkoopcij
fers, vooral in de grensstreken.
In Duitsland geldt een heffing
van dertien cent per uur en Bel
gië kent geen heffing voor au
teursrechten.
'Stranden van 's-Gravenhage: Gevaar!
Ga niet te ver in zee en blijf altijd uit de
buurt van de golfbrekers'. Tussen een
bonte mengeling van borden, waarop
de strandtenten aan de boulevard in
Scheveningen hun biefstukken met
champignons, pannekoeken en appel
gebak met koffie aanprijzen, vallen de
waarschuwingsborden nauwelijks op.
En dat is vreemd, want de kust voor
Scheveningen is volgens chef Van Doi-
deren van de Haagse strandpolitie de
gevaarlijkste van Nederland.
Van Dolderen en zijn collega's zijn nog
aan het bijkomen van de afgelopen da
gen. Maandag visten ze zes drenkelingen
uit het water en dinsdag tien. „Nu is de
zee kalm, maar die dagen was de onder
stroming uitzonderlijk sterk. Het was ex
treem gevaarlijk om in zee te gaan
zwemmen. Maandag was een hele emo
tionele dag voor ons. Een zestienjarig
meisje uit Engeland dat door de sterke
stroming was meegezogen heeft het on
danks reanimatie niet gered".
Van Dolderen is er nog ontdaan over.
Het slachtoffer verbleef met 15 Engelse
padvinders enkele dagen in ons land.
„Het was heel erg voor die mensen om
te zien hoe de reddingspoging mislukte.
Ik kwam compleet gebroken thuis. Mis
schien moeten we blij zijn dat het dit sei
zoen bij één slachtoffer is gebleven".
Hij legt uit dat zwemmen in zee ge
vaarlijk wordt als het eb is in combinatie
met een noorwestenwind. Bij eb stroomt
het water de zee in, maar door wind uit
het noordwesten wordt het water weer
teruggestuwd. Het afgaande water zoekt
een uitweg langs de bodem en zo ont
staat een sterke stroming. In combinatie
met de golfbrekers die zijn aangelegd om
afkalving van het strand tegen te gaan,
levert dat groot gevaar op voor zwem-
„Voor de Haagse kust geldt dat in het
bijzonder. De stroming van de Noordzee
loopt evenwijdig aan de Nederlandse
kust, maar als je op de landkaart kijkt zie
je dat Den Haag in een soort kom ligt.
Daardoor wordt de stroming ontregeld
en loopt krachtiger langs de zeebodem",
zegt Van Dolderen.
Zodra de strandpolitie 's ochtends op
haar post komt, worden direct de getij
den en de windrichting gemeten. Om te
controleren of de badgasten het hoofd
veilig boven water houden, surveilleert
de strandpolitie de hele dag in twee au
to's en één boot. Als uit de metingen
blijkt dat het gevaarlijk kan worden, wor
den de veiligheidsmaatregelen ver
scherpt. Van Dolden: „Dan hijsen we de
rode bal, wat wil zeggen dat niemand het
water in mag. Diegenen die dat toch
doen halen we direct het water uit. Ook
rijden we in zo'n geval rond met een
oranje reflecterend bord waarop staat
dat de zee gevaarlijk is".
Van Dolderen wijst er op dat mensen
die door een stroming worden meegezo
gen niet in paniek moeten raken. „Als ze'
rustig blijven en niet in het wilde weg
gaan trappelen, is de kans groot dat er
niets gebeurt".
Een waarschuwingsbord bij Scheveningen.
Desondanks verdronk maandag een Britse
toeriste. *foto gpd cees zorn
roepsbevolking arbeidsonge
schikt, in Limburg is dat 10,3
procent en in de voormalige
mijnstreek zelfs bijna 15 pro
cent. Circa 100.000 Limburgers
zijn arbeidsongeschikt, van wie
65.000 volledig. Gezien de grote
werkloosheid in deze provincie
is voor gedeeltelijk arbeidsonge
schikten geen werk te vinden,
aldus de bonden.
Prins Claus niet
bij Prinsjesdag
Prins Claus zal op medische ad
vies niet aanwezig zijn bij de
Troonrede. Volgens de Rijks
voorlichtingsdienst wordt ko
ningin Beatrix die dag vergezeld
door prins Johan Friso. prins
Constantijn, prinses Margriet
en Pieter van Vollenhoven.
Groot verlies
Delft Instruments
Delft Instruments (defensiesys
temen, medische apparaten)
houdt rekening met een aan
zienlijk verlies over de eerste zes
maanden. De Raad van Bestuur
heeft dat vandaag gezegd voor
uitlopend op de 5 september te
publiceren halfjaarcijfers.
Washington heeft Amerikaan
se defensie-instellingen verbo
den produkten van net Neder
landse bedrijf te kopen omdat
Delft Instruments nachtzichtkij-
kers aan Irak leverde ondanks
het handelsembargo tegen dat
land ten tijde van de Golfoorlog.
Op 24 september wordt een
buitengewone aandeelhouders
vergadering belegd waarin
wordt uitgelegd hoe die leve
rantie tot stand is gekomen.
Delft Instruments heeft altijd
boze opzet ontkend.
