Binnenland
Bestuur van CDA
steunt wao-plan
'Surinaamse militairen
achter drugssmokkel' Aardstralen tergen bewoners Betuwse Randwijk
Industriebond FNV
wil nieuwe ziektewet
Wao-voorstel treft 237.000 mensen
Donderdag 22 augustus 1991 Redactie; 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART Ichef) PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMP/WAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving; R
NIEUWSLIJN
Duo volgt vice-voorzitter CDA op
De Mookse wethouder Lodders-Elfferich en het Haagse ge
meenteraadslid Omta volgens waarschijnlijk volgend jaar de
Katwijkse burgemeester Van Montfrans-Hartman op als vice-
voorzitter van het CDA. Van Montfrans treedt dan statutair af.
De benoeming van Lodders en Omta, die samen het werk van
Van Montfrans moeten overnemen, is nog niet definitief. Vol
gens een woordvoerster van het CDA staat de inschrijving voor
andere kandidaten voor de functie van vice-voorzitter nog open.
Vrouw en dochtertje gestikt
Een tot nu toe nog onbekende vrouw en haar dochtertje zijn gis
teren aan boord van hun jacht gestikt door gebrek aan zuurstof
en de vorming van koolmonoxyde door een koelkast die op gas
liep. Haar echtgenoot is in zorgelijke toestand overgebracht naar
het ziekenhuis in Lelystad. Het ongeval werd gemeld door een
vrouw die de slachtoffers in de kajuit zag liggen. De politie
kwam het schip binnen door een raam in te slaan.
Bankovervallers snel gepakt
Twee mannen die gisteren een gewapende overval pleegden op
een bank hebben maar heel even hun buit in bezit gehad. Drie
kwartier nadat ze gewapend met een pistool en bivakmutsen de
Rabo-bank in Abcoude binnenstapten, werden ze door de poli
tie aangehouden. Dit kon dankzij goede signalementen van de
auto's waarin het tweetal reed. De overvallers werden aange
houden in Utrecht, waar ze een huis waren binnengevlucht.
Jet ski raast kilometers door
Een jet ski heeft gisteren op het Hollandsch Diep zes kilometer
zonder bestuurder gevaren. De eigenaar was van de jet ski af ge
vallen, toen het vaartuig opeens hard over het water ging. De
man had de dodemansknop van zijn vaartuig onklaar gemaakt.
De dodemansknop is bedoeld om de motor van de jet ski uit te
schakelen, als de bestuurder eraf valt.
Imigran wellicht toch vergoed
Het nieuwe middel tegen migraine, Imigran, moet gedeeltelijk
worden vergoed. Dit advies heeft een commissie van de Zieken
fondsraad uitgebracht aan staatssecretaris Simons (volksge
zondheid). In het nieuwe vergoedingssysteem voor geneesmid
delen van 1 juli is Imigran buiten de boot gevallen. Tot die tijd
werd Imigran (ruim 20 gulden per tablet) volledig vergoed.
Actiefront tegen wao vertoont scheuren
De Industriebond FNV werkt
aan voorstellen voor een nieu
we ziektewet waarin de over
heid veel minder te zeggen
krijgt. Bondsvoorzitter Van der
Weg heeft dat vanmiddag ge
zegd tijdens een protestbijeen
komst in Amersfoort tegen de
wao-plannen.
De nieuwe wet zou slechts
moeten voorzien in een basis
bedrag waar bovenop werkge
vers en werknemers in cao-
overleg aanvullingen afspreken.
Tegelijkertijd moet een hecht
controle- en ziekenbegelei-
dingssysteem ervoor zorgen dat
mensen snel naar hun arbeids-
plek terugkeren.
Inmiddels vertoont het actie
front tegen de wao-voorstellen
steeds meer scheurtjes. Nadat
eerst een aantal CNV-bonden al
liet weten dat ze niet tot massa
le stakingen zullen oproepen op
Prinsjesdag, lieten gisteren ook
de Unie BLHP en de vier poli
tiebonden weten niet verder te
willen of kunnen gaan dan
werkonderbrekingen.
De Unie BLHP, de vakbond
van kaderpersoneel, zei gisteren
dat een oproep tot staking niet
past in de „identiteit en de cul
tuur van de bond". Individuele
leden die wel staken, kunnen
overigens wel rekenen op een
stakingsuitkering.
De vier politiebonden ACP,
NBP, ANPV en VMHP hebben
gisteren hun leden opgeroepen
op Prinsjesdag het werk te on
derbreken tijdens de Troonrede,
al moet een „jninimale politie
zorg" gegarandeerd zijn. Staken
mag de politie wettelijk niet.
De vier centrales van over
heidspersoneel hebben gisteren
het overleg over beperking van
ziekteverzuim en arbeidsonge
schiktheid opgeschort. De
ACOP, CCOOP, Ambtenaren-
centrum en CMHF vinden de
dreigende beperking van de
duur van de arbeidsongeschikt
heidsuitkering (bij de overheid
invaliditeitspensioen) verwer
pelijk.
Twee politiemensen
doorzoeken per city-
bike het park Presik-
haaf naar een 3-jarig
meisje dat sinds dins
dagmiddag wordt
vermist. Gisteren
werd voor de tweede
keer een grote
zoekactie door tien
tallen politiemensen
met speurhonden in
de wijde omgeving
van het park gehou
den. De moeder zag
haar dochtertje dins
dagmiddag rond half
drie voor de laatste
keer rondrijden op
haar roze fietsje met
zijwieltjes. Om half
vijf startte de politie
een speurtocht naar
het kind, geholpen
door ruim veertig be
woners van de Arn
hemse wijk 't Broek.
Het fietsje is wel te
ruggevonden. Het
kind is dinsdagnacht
echter niet thuisge
komen.
•FOTO ANP PETER
'Alleet) schrijnende gevallen ontzien
Het wao-besluit van 13 juli heeft voor 237.000
wao'ers gevolgen. Hun uitkering gaat honderden
of zelfs duizenden guldens per maand omlaag, zo
heeft de Sociale Verzekeringsraad (SVR) bere
kend. Daarbij gaat de SVR er vanuit dat het aantal
arbeidsongeschikten blijft groeien. Er is geen re
kening gehouden met maatregelen om die groei
in te perken.
Op 1 juli 1992, wanneer de wao-korting moet
ingaan, zal Nederland circa 288.000 wao'ers jon
ger dan 50 jaar tellen. Van hen hebben er 237.000
een bovenminimale uitkering, ruim 35 procent
van het totale aantal wao'ers. Van die groep zul
len er 96.000 per maand tenminste 520 gulden
bruto minder krijgen. De maximale vermindering
beloopt 2570 gulden gulden bruto per maand.
Alternatieve plannen om de wao-kosten te
drukken raken overigens ook veel wao'ers. Zo
vergt verruiming van het begrip passende arbeid -
een voorstel van de kroonleden in de SER -
335.000 herkeuringen. Circa 190.000 wao'rs zou
den op den duur weer aan de slag moeten in aan
gepast werk.
Het partijbestuur van het CDA is op hoofdlijnen akkoord
met de kabinetsplannen voor wao en ziektewet. Wel
moet er iets gebeuren voor de bestaande schrijnende
(„onomkeerbare") gevallen, zo luidt de uitkomst van het
beraad gisteravond tussen het bestuur, premier Lubbers,
minister De Vries van sociale zaken en fractievoorzitter
Brinkman.
van het oorspronkelijke kabi
netsbesluit van 13 op 14 juli.
Vice-premier en PvdA-leider
Kok toonde zich gisteravond
optimistisch, al gaf hij aan dat
hijzelf daarbij een sleutelrol
speelt. Kok zal moeten inschat
ten met welke aanpassingen hij
de PvdA-achterban tevreden
kan stellen.
De wao-zaak is gisteren overi
gens niet in het kabinet bespro
ken. Het kabinet vergaderde
gisteren over de begroting voor
1992. Om daarin de koppeling
te redden, moet het kabinet nog
ergens 900 miljoen gulden zien
te vinden. De Vries wil om die
reden de koppeling voor het ko
mende jaar schrappen. De PvdA
wil dat niet.
Binnen het kabinet circuleren
koopkrachtplaatjes voor 1992.
Bij ontkoppeling leveren men
sen met een minimum-inko
men 0,25 tot 0,5 procent koop
kracht in, uitkeringsgerechtig
den 0,5 procent en ambtenaren
Volgens partijvoorzitter Van
Velzen is de huidige situatie
rond de wao „absoluut niet
houdbaar meer". Hij kon niet
zeggen of en in hoeverre het ka
binet tegemoet wil komen aan
de wens om de bestaande
schrijnende gevallen te ontzien.
De Vries heeft wel toegezegd
dat hij nadrukkelijk zoekt naar
een oplossing voor deze groep.
Het probleem daarbij is te be
palen welke gevallen de kwalifi
catie schrijnend verdienen. De
Vries zei echter niet meer dat
dat onmogelijk is, zoals hij eer
der wel heeft gedaan.
Het blijft onduidelijk of de va
rianten die De Vries het partij
bestuur heeft voorgelegd, in de
buurt komen van de door PvdA-
minister Kok gewenste „wezen
lijke verbeteringen in de duur-
beperking". Als er een oplossing
komt, zal deze echter waar
schijnlijk niet drastisch afwijken
0,75 procent. Bij koppeling blijft
het beeld voor de ambtenaren
gelijk, maar gaan minima er
0,25 procent op vooruit.
Aangezien de werknemers
hun koopkracht zien toenemen
(inkomens van 80.000 gulden
met minstens 0,5 procent in
1992) wil het kabinet koop
krachtmaatregelen nemen. De
Vries wil via het schrappen van
de inflatiecorrectie voor de ho
gere inkomens geld vinden om
de koopkracht voor minima en
uitkeringen te garanderen.
Een probleem
ambtenaren, die er hoe dan ook
op achteruit gaan. Bezien wordt
nu of hun lopende cao (april
1991-april 1992) enige maanden
door kan lopen om hen met in
gang van juli 1992 iets extra's te
geven. Mocht dat gebeuren, dan
is weer vraag aan de orde of ook
uitkeringstrekkers en mini
mumloners daarvan moeten
meeprofiteren. In dat geval
komt de koppeling weer om de
hoek kijken. Kringen rond het
kabinet gaven gisteren dan ook
aan er van uit te gaan dat de
koppeling in 1992 uiteindelijk
toch zal blijven bestaan. De 900
miljoen wordt dan gehaald uit
de reserves van de sociale fond-
Opknappen van
tanks kost
bijna dubbele
DEN HAAG ANP
Staatssecretaris Van Voorst tot
Voorst van defensie vindt het
„niet bespreekbaar" dat de mo
dernisering van de 445 Leopard
II-tanks bijna het dubbele dreigt
te gaan kosten van de oorspron
kelijk uitgetrokken 728 miljoen
gulden. Hij wil een aantal mo
derniseringen schrappen, zo
heeft hij gisteren de Tweede Ka
mer meegedeeld.
De 468 Leopard IV-tanks zul
len tegen 1995 zijn afgestoten.
Dan zal het legerkorps nog uit
sluitend over Leopard II-tanks
beschikken, waarvan de oudste
dan tien jaar in gebruik zijn.
De modernisering die de drie
gebruikers, Duitsland, Zwitser
land en Nederland, voor ogen
staat omvat nieuwe munitie,
waarvoor andere lopen moeten
worden gemonteerd, en sterke
re bepantsering van het onder
stel. Dat moet volgens een prijs
opgave twee maal zo veel kos
ten als is begroot. Van Voorst
tot Voorst wil nu in overleg met
Duitsland en Zwitserland zoe
ken naar oplossingen om „bin
nen aanvaardbare kosten" tot
een goed verbeteringspakket te
komen.
Hoge straffen geëist tegen zes verdachten
ME'ers te voet te voet en te paard wachtten gisteren op de
Amsterdamse Ceintuurbaan op het moment dat ze in actie
moesten komen om een kraakpand te ontruimen. De kra
kers hadden geen gehoor gegeven aan een opdracht van
de deurwaarder om het pand te verlaten. De afgelopen
dagen deden zich in de buurt al wat ongeregeldheden
voor, veroorzaakt door krakerssympathisanten die zich
rond het pand hadden verzameld. Voorafgaand aan de
ontruiming werd door krakers met verf en vuurwerk naar
de politie gegooid. Een zes man sterke zogenoemde
„bratra"-groep van de politie (brand traangasgroep)
slaagde er in het gebouw binnen te dringen, waarna de
ontruiming zonder ernstige incidenten verliep. •FOTO ANP»
PAUL EYZINCA
Voor de Rotterdamse rechtbank
heeft officier van justitie Van
Luyn gisteren acht jaar geëist
tegen twee bemanningsleden
van het vrachtschip EWL Para
maribo. Het tweetal is betrok
ken geweest bij de smokkel van
286 kilo cocaine uit Suriname
met een straatwaarde van 40
miljoen gulden. De Surinaamse
legertop zou bij deze smokkel
nauw betrokken zijn geweest.
De zeelieden en twee andere
bemanningsleden waren door
de twee hoofdverdachten uit
Suriname en Togo onder druk
gezet om de cocaïne, die was
verstopt in elf tassen, naar Rot
terdam te smokkelen voor
120.000 gulden per tas. Tegen
de twee andere betrokken be
manningsleden is tien jaar ge
ëist, tegen de twee hoofdver
dachten twaalf jaar.
Tijdens de zitting dinsdag
verklaarden de vier dat de
hoofdverdachten hadden ge
dreigd met repressailles door
het Surinaamse leger als ze niet
zouden meewerken. De drugs
smokkel mislukte door een ano
nieme tip dat een Surinaams
vrachtschip met cocaïne op 19
mei de Maasstad zou aandoen.
Dinsdag bleek dat de hoofd
verdachten bij hun arrestatie
samen 1,3 miljoen gulden bij
zich hadden, de Surinamer drie
ton en de man uit Togo 1 mil
joen. Dat laatste bedrag had de
man gekregen van ene „Rob
bie", iemand die vermoedelijk
werkt in opdracht van het Suri
naamse leger. De beide hoofd
verdachten legden in elk geval
duidelijk verband tussen Robbie
en de militairen.
De verhoudingen binnen de
organisatie zijn nog steeds on
duidelijk, omdat beide hoofd
verdachten elkaar beschuldigen
van leugens en intimidatie. De
mannen zouden elkaar over en
weer hebben gedreigd met
wraak door het leger als de
smokkel zou mislukken. De vier
bemanningsleden waren op
hun beurt bang voor het twee
tal. Vooral de Surinamer zou
dreigende taal hebben gespro
ken. Als ze niet zouden mee
werken, zou het leger familiele
den van hen om het leven bren
gen.
Volgens de raadslieden zijn
de verklaringen van de zes ver
dachten zo tegenstrijdig dat ie
ders rol in de zaak onduidelijk
blijft. De vier bemanningsleden
hebben volgens hen niet uit
vrije wil gesmokkeld. Daarmee
moet de rechtbank rekening
houden, vinden ze.
De ministers Van den Broek
van buitenlandse zaken en
Hirsch Ballin van justitie heb
ben gisteren in antwoord op ka
mervragen van de WD laten
weten dat zij „niet verrast" zijn
door de recente publikaties over
de betrokkenheid van de Suri
naamse legerleiding bij de
smokkel van drugs. De minis
ters zijn bereid tot vertrouwelijk
overleg met de Tweede Kamer
over de kwestie.
energie en laadt als het ware tijdens zijn
slaap de motor weer op. De aardstralen
De Koningin Wilhelminastraat in het onttrekken echter energie aan het li-
Betuwse Randwijk. Normale rijtjeshui- chaam, met alle nare gevolgen vandien.
zen met keurige tuintjes. Heel gewoon, De familie Bakker bracht het balletje
maar schijn bedriegt Want in de slaap- aan het rollen. „Heel toevallig las ik er-
kamers spookt het. Gezonde mensen over in een familieweekblad", vertelt
worden ziek, hebben last
en kunnen niet slapen we
gens hoofdpijn. De dokto
ren staan voor een raadsel.
Maar sind» kort weten de
gekwelde Randwijkers het
zeken hun gezondheid
wordt aangetast door aard
stralen. Daarom willen ze
zo snel mogelijk weg.
Ze hebben er ooit om ge
lachen. Aardstralen. Een be
grip dat doet denken aan
aardmannetjes, kwaadaardi
ge dwergen, wichelroeden
en paragnosten. Nu lacht er niemand
meer in Randwijk.
Uit een onderzoek van het Nederlands
Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
(Nibe) bleek dat één huizenblok aan de
Wilhelminastraat sterk onder invloed
staat van terristische krachten en elektri
sche en magnetische velden. Gevaarlijk
voor de gezondheid, wordt gefluisterd.
Normaal gebruikt een mens overdag
'Vier keer een
miskraam,
terwijl er
niet aan de
hand leek'
spierpijn moeder Dini. „Daarin werden dezelfde
klachten beschreven als bij
ons thuis. Ik had altijd hoofd
pijn; mijn man kon 's avonds
geen arm of been optillen en
was altijd moe. Al elf jaar
achtereen. De doktoren ston
den machteloos".
De Bakkers lieten meteen
een onderzoek instellen door
de Limburgse wichelroedelo
per André Knarren. Deze
constateerde een sterke con
centratie aardstralen. Het ge
zin verhuisde prompt naar
de aangrenzende Koningin Emmastraat.
„Nu herken je mijn man niet weer. En
bij mij is sinds de verhuizing de hoofd
pijn verdwenen", zegt Dini.
De merkwaardige bevindingen kwam
de woningbouwstichting Hedova in He-
teren ter ore. Deze gaf aan het Nibe de
opdracht het huizenblok te onderzoe
ken. Ook deze instelling constateerde
abnormale krachtenvelden. En nu willen
alle bewoners weg. te helpen in de huishouding. Ze vertelde
De familie Polman, van wie de man me dat jaspers een kistje had tegen aard-
met hartklachten en hyperventilatie suk- stralen. Eentje met gaten erin en met
kelt. Het gezin Van Dijken, van wie de ijzeren draden binnenin. Dat kistje stond
vrouw al vier raadselachtige miskramen altijd bij zijn voeten en mocht mijn moe
had. En de weduwe Elings die 's nachts der nooit verplaatsen. Dus het was al
van pijn niet in bed kan blijven liggen, lang bekend dat hier aardstralen zijn".
Voor hen staat vast dat er een duidelijk De woningbouwstichting staat scep-
verband bestaat tussen hun
gezondheid en de aardstralen.
„Ik heb vier keer een mis-;
kraam gekregen, terwijl er
niets aan de hand leek", ver
telt Riekie van Dijken. „Daar
na heb ik bij elke zwanger
schap negen maanden in het
ziekenhuis gelegen". Een
zoon en een dochter werden
gezond en wel geboren. In
middels lijkt zoon Jacco (9)
beheerst door de aardstralen.
Het wil op school niet meer,
hij is agressief en heeft nergens meer zin
in. Moeder Riekie vergaat van de hoofd
pijn en is, evenals vader jaap, soms on
verklaarbaar prikkelbaar.
Dan worden die oude, mysterieuze
tisch tegenover de verhalen.
De Hedova schreef in een
brief aan de bewoners dat
er geen wetenschappelijk
aantoonbaar verband be-
nude verhalen slaa'lussen de s,nüen en de
ouae \ernaien gezondheid Vcrdcr achl /t.
krijgen ineens Kich niet verantwoordelijk
voor de situatie. Op een
voorkeursbehandeling bij
de verhuizing hoeven de
mensen niet te rekenen.
Directeur Makkus: .Alles
bevindt zich in de sfeer van
wichelroeden en paragnosten. De men
sen die weg willen kunnen daarom vra
gen. Ze worden dan op de wachtlijst ge
plaatst". Volgens de directeur worden
Mysterieuze
een angstige
actualiteit
kandidaat-huurders wel op de
verhalen uit het verhalen opeens angstig hoogte gebracht van het Nibe-rapport.
reëel. Zoals die van de inmiddels overle- „Maar we blijven de huizen verhuren"
den boer Jaspers. Mevrouw van Dijken:
„Hij woonde op een boerderij ook in de
ze straat. Mijn moeder kwam er vaak om
