r
Een sociaal en
tolerant dorp
tel je voor dat ik 'm tegen kom! Zo
e maar los op straat! Een acteur zal
toch ook wel eens de deur uit moe
ten voor een bloemkooltje? Als-ie 't doet kan
ik hem bijna niet missen. Zo groot is Kaag
niet: 10.000 vierkante meter. Bovendien,
maar èèn groenteboer: Jaap Biemond, tevens
bevelhebber van de blusgroep Kaag; drie jaar
geleden voor het laatst uitgerukt.
Hij moet toch al gek lopen, wil ik op dit
overzichtelijke eiland Joop Doderer niet zien.
Doderer is al 20 jaar Kager. Indertijd in dit
dorp gekomen via zijn collega Lou Geels, die
hier naar toe was verhuisd. Zo woonden
'Swiebertje' en 'Bromsnor' ook privé in el-
kaars buurt. Kaag en Bekende Nederlanders
hebben wat met elkaar. Pia Beek bracht er ja
renlang al haar vakanties door. Peter Schil-
peroort van de Dutch Swing College Band
heeft er, tot zijn dood, 30 jaar gewoond. En
wie zit er in de redactie van dorpsblad 'Heen
en Weer': Titia Haanappel. Precies! De moe
der van Joan.
Joop Doderer live.... Gewoon in het echt....
Stel je voor....
Ik zou wel wel een lekker kopjen kofjen
lusten.
Naar 'Tante Kee' dus.
Restaurant 'Tante Kee' is me aanbevolen
als een monument dat ik bezocht moet heb
ben. „Vanaf het pontje rechts, links de Juli-
analaan in, de brug bij jacht- en scheepswerf
Van Lent over, dan meteen rechts."
'Tante Kee' is een begrip. Wist ik niet. Nog
nooit in Kaag geweest. Ik heb absoluut niks
met watersport, en helemèal niet met zeilbo
ten. Ik ben een automobilist die zijn weer
stand opbouwde bij bruggen die dicht zijn
omdat ze open staan voor andermans ge
mak.
Trouwens, wat zou ik met een zeilboot
moeten? Ik heb geen pet, en geen pijp, ik lust
geen jenever, en Beerenburger ook al niet.
Bovendien heb ik een hekel aan zwaaien.
Kee Zwetsloot - lees ik in een historisch
overzicht van dit restaurant - dreef voor de
oorlog een kruidenierswinkeltje terwijl haar
man vee vervoerde met een platboomvaar-
tuig. Uit de documentatie 'Tante Kee, wie
kent haar niet?': „Een vetpot was het allemaal
niet." Zo raakte Kee aan de pannekoek.
Ze ging daar brood in zien, toen een de
kruidenierswinkel bezoekende vertegen
woordiger 'n keer met het gezin mee mocht
eten en per se de pannekoek wilde betalen.
De geschiedschrijving is op dit punt uiterst
nauwkeurig. Het was een vertegenwoordiger
van 'Maggi'.
Vanuit die situatie kwam Tante Kee' op de
gedachte haar pannekoekenbakken te gaan
exploiteren. Toen 'Lady Pancake' in 1962 op
77-jarige leeftijd overleed, liet ze een tot res
taurant uitgegroeide zaak na die een groot
begrip was geworden voor alle Kaagbezoe
kers.
Ik verheug me op wat me in het vooruit
zicht is gesteld: een donkerbruin etablisse
ment, met een vloer van plavuizen, veel an
tiek, sierborden tegen de wand, en tafelkleed
jes die alleen in zo'n omgeving mooi zijn.
Na een veel belovende aanloop via twee
langs de weg opgestelde schoolborden waar
op met krijt pannekoek wordt aangeprezen
alsmede koffie+gebak, krijgt mijn hang naar
nostalgie een gevoelige dreun. Als cüt 'Tante
Kee' is, was die vertegenwoordiger van Jan
des Bouvrie.
Ik sta tussen tafels, stoelen, wanddecoratie,
waarvan de foto niet zou misstaan in de be
tere vakbladen op interieurgebied.
Wie in 's hemelsnaam, vermoordde de er
fenis van Kee Zwetsloot? Van Lent, die jacht
maakt op orders van miljonairs.
De firma nam het restaurant over van
Kee's zonen Chris en Gerard, zette er eerst de
sloper in, daarna opbouwers van luxe, vervol
gens Minous Bem'er en Cees-Jan van Galen
als pachters: de vemieuwe zaak werd vorig
jaar oktober officieel geopend.
Van Lent ging zó ver met de sloop, dat -
tante Kee moest eens weten - zelfs de panne
koeken van de spijskaart verdwenen. „Daar
zijn we op terug gekomen", zegt Minous Be-
mer. „In de nieuwe opzet moest het - en dat
is het ook - een bovenmodaal la carte-res-
taurant zijn. Maar mensen die gewend waren
hier even binnen te lopen voor een kopje kof
fie met wat erbij, schrokken van die strak op
gedekte tafels met linnen en zo. Ze liepen
voorbij. Nou, dan ben je als onderneming
niet helemaal goed bezig."
Zo kwamen die wervende schoolborden
langs de straat. Met sinds twee maanden
weer pannekoek. Tot vijf uur 's middags, de
tijd van bovenmodaal.
Op het slaapkamerbalkon aan de straatzijde,
hangt bij Joop Doderer de was aan een rekje
te drogen.
De stopwatch die ik speciaal voor dit doel
heb meegenomen, geeft steeds verschillende
tijden aan zodat ik voor de vaartijd van het
pontje moet optellen en delen. Een gemid
delde van 42,03 seconden, om van de wal
(Buitenkaag) op het eiland te komen. Dan is
er nóg een rekensom, maar daar kom ik niet
uit. Het gegeven: de Ringvaart die het pontje
over steekt, is op dit punt 40 meter breed. De
pont meet, inclusief de kleppen, 15 meter.
Hij legt dus een afstand af van 25 meter.
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1991
Wat viel er dit seizoen voor de vakantieganger te beleven in
de kuststreek? Verslaggever Peter Heerkens toerde de
afgelopen weken van badplaats naar camping en van
attractiepark naar toeristenoord. Voor de laatste aflevering
van deze zomerserie kwam hij terecht in Kaag zeg maar
De Kaag of Kaageiland, of Kaag-dorp, ofBinnenkaag.
Enfin hij moest met de pont naar de overkant.
Denk ik. Een van mijn collega's denkt er an
ders over. Volgens hem zijn het er 10. Omdat
- zegt hij - niet alleen de eerste 15 meter (ver
trekplaats) moeten worden afgetrokken,
maar ook de laatste (aanlegsteiger). Daar
snap ik oprecht niets van. Hij vaart toch tot
het einde?! Als ik een schoen aantrek dan
moet ik toch ook, wat m'n hiel betreft.... Ach,
laat maar.
John en ik proberen het vraagstuk op te
lossen hoe vaak hij in zijn 8-urige dienst van
de ene naar de andere kant gaat.
Ik kan er niks aan doen. Zonder ophouden
bonkt er een zin van Drs. P. tegen wat ik
denk. '...En als de pont zo lang was als de
breedte van de stroom, dan kon hij blijven lig
gen zei me laatst een econoom'.
Behalve veerman, is John (30) oók direc
teur van deze particuliere onderneming. Sa
men met zijn vader Leo en zijn broer Martin
vormt hij 'Hoogenboom&Zonen' die dit werk
uitvoert onder de firmanaam 'Ponto' (Itali
aans, naar ik vermoed, voor 'Ringvaart-over
steek').
Ooit, zegt John, is hij in een dienst bezig
geweest met het turven van aan- en afvaren.
„Ben ik na een uurtje of wat mee gestopt. Ik
werd er gek van."
We wagen in de buurt te komen. John: „Ik
denk dat ik, de op-en-af handelingen meege
rekend, in vijf minuten heen-en-weer ben."
Daar gaan we: 60 minuten gedeeld door 5,
is 12 keer per uur, maal 8 uur werken is 96,
maal 2 is 192 oversteken. John: „Op piektij
den - zoals in de zomerweekends - ga ik
meer. Dan loopt het door de drukte allemaal
wat sneller. Ver boven de 200, denk ik."
John heeft voor dit kleine stukje 'Het Groot
Vaarbewijs'. Zijn vier medewerkers op de
loonlijst niet. Wettelijk geen verplichting.
John: „Gezien de korte afstand en de weinige
beroepsvaart." Zo simpel als het lijkt - beetje
gas geven, beetje sturen - blijkt het varen van
dat pontje niet te zijn. John: „Je hebt te ma
ken met stroming, met wind, en je moet na
tuurlijk steeds uitkijken voor wat er aan bo
ten passeert. We hebben eens iemand in de
opleiding gehad die het absoluut niet kon.".
De pont is 32 jaar oud, en heeft een 40 pk
Lister diesel. „Binnen een jaar of twee komt
er - zo goed als zeker - een nieuwe pont",
zegt Leo, de vader van Het Imperium Hoog-
enboom.
Een succes-story. Op zijn zeventiende
vanuit zijn woonplaats Hoogmade met een
ouwe fiets Kaag binnen gereden. „Ze vroegen
ergens een boerenknecht."
Na de boerderij wat 'ongeregeld' werk.
Vrachtwagenchauffeur onder andere en
kraanmachinist in de bouw. Tussendoor 'los
se' handel.
Uiteindelijk: eigenaar van camping 'Kaag
ereiland' met 55 vaste plaatsen en 60 losse,
eigenaar van een prachtig watersportcen
trum met botenverhuur (2 havens, plaats
voor 100 schepen), eigenaar van de uitspan
ning 'Eijmershof (café-restaurant, 22 luxe
appartementen), eigenaar van het pontje.
Zijn credo: „Varen. Buiten zijn. Weer of
geen weer, het is altijd mooi. Ze moeten niet
zo oewehoeren op de radio. Die Pelleboer
heeft al wat verknald.... Gewoon de plas op
en niet zeuren. Als ze me bellen en vragen
hoe het weer is, zeg ik altijd: 'Mooi'. Al kan ik
't water plukken...."
Een horeca-ondememen „Laat ik m'n mond
maar houwe. Doderer.... Als we 't van Dode
rer moesten hebben konden we de tent wel
sluiten. Die man bemoeit zich met niemand.
Zelfs niet met z'n buren.
£r
Officieel: Kaag. Van 'Kaghe'. Betekenis: 'Bui
tendijks land'.
De bewoners (464) spreken bij voorkeur
over 'De Kaag". Onder de autochtonen (daar
zijn er naar schatting niet meer van dan 100)
duiden de ouderen het aan met 'Binnen-
kaag'. De wegwijzers sturen voor deze plaats
naar 'Kaag-dorp'. Watersporters en aanver
wanten in de recreatie, hebben het over
'Kaageiland'. De 'Kaagweek' speelt zich af in
Warmond. Kaag ligt in Zuid-Holland (ge
meente Alkemade), Buitenkaag dat dezelfde
dorpsraad heeft, in Noord-Holland (gemeen
te Haarlemmermeer). Maar gewoon Kaag
dus.
Wat ze daar zoal niet hebben: een r.k. kerk,
een huisarts, een dierenarts, een tandarts,
een apotheker, een taxi-bedrijf, een bio
scoop, een benzinepomp, een bejaardenhuis,
zwangerschapsgymnastiek, een boekhandel,
een schoenenzaak, zelfs geen winkel voor
zonweringen. En het politiebureau staat leeg.
„Langzamerhand zegt Aad Onderwater,
voorzitter van de Dorpsraad, „begint Kaag
nogal wat door de vingers te glippen. Ooit
hadden we een hulppostkantoor. Weg."
Mijn opsomming van wat Kaag allemaal
niet heeft, vindt Aad Onderwater een beetje
flauw. „Zo mag je dat niet zien." Hoe dan
wel?
Onderwater „Wat de faciliteiten betreft
maakt het ons niks uit. Buitenkaag heeft goe
de voorzieningen. Wij vormen een dub-
beldorp." Maar samen nog steeds geen 'ka
bel' voor de televisie, onder andere vanwege
bestuurlijke verschillen. Verzuchting van Aad
Onderwater „Wat mij betreft mag Kaag juri
disch bij Buitenkaag en dan dus samen in de
Haarlemmermeer.
Een inwoonster „Kaag? Dat is een zeer socia
le gemeenschap. We hebben een 'Schipper
tjesdag' waar het hele dorp aan mee doet,
veel mensen die onderling contact onder
houden via de tennisclub, er is op persoonlijk
initiatief een Tafeltje-Dekje', we hebben een
Leo, de vader van 'Het Impenum
Hoogenboom'. foto's united pho
tos de boer gerald van daalen
poule van autobezitters die mensen in nood
rijden, Koninginnedag vieren we erg uitge
breid, de IJsclub doet nogal wat.... Enne: we
zijn erg tolerant. Joop Doderer woont hier.''
Ik val met de deur in de directiekamer van
Dick van Lent (38), derde generatie jacht- en
scheepsbouwer in Kaag. De grootste van de
wereld Wie zijn miljoenen over boord wil
gooien, komt hier terecht.
„Wat kost mij zo'n ding?", informeer ik on
eerbiedig. In die vraag zijn mij al vele Groten
Der Aarde voor gegaan. Ik zit in de rij van
Henry Ford II, om maar eens iemand te noe-
Wat ik zou willen: „Gewoon. Zwembadje
op het bovendek, een wasserette beneden,
een eettafel met ingelegd ivoor, Karei Appel
tje aan de muur." Na lengte, breedte, hoogte
van het schip, en de ruimte voor mijn verza
meling sigarenbandjes berekend te hebben,
schommelt de uitkomst rond de dertig mil
joen gulden. Aan jaarlijkse kosten (beman
ning, onderhoud, brandstof, enz.) moet ik 10
procent van de koopsom rekenen, dat is de
vuistregel; drie miljoen gulden derhalve.
Ik geraak bij Dick van Lent vanuit de
nieuwsgierigheid die iedere toerist te pakken
krijgt bij het passeren van de open staande
schuifdeuren van het binnendok. Daar blinkt
een jacht met een naam die veel zegt over de
welstand waarin de Amerikaanse eigenaar
leeft: 'Our Toy'. Gewoon een speeltje van een
magnaat.
Ze hebben hier in de bouw van luxe jach
ten al heel wat hoogstandjes uitgevoerd. Dick
van Lent: „Een hospitaalt je aan boord met
hartbewakingsapparatuur en een operatieta
fel, een garage voor een Rolls, een helikopter-
dek."
Het zijn - hoor ik - heus niet allemaal
sheiks die bestellen. En het zijn ook niet alle
maal gouwe kranen. Overwegend gewone
miljonairs, die genoegen nemen met in het
zwembad een waterval en speakers onder
water, een 8 tot 20-koppige bemanning, en
een stuk of tien televisies met video.
Jk
„Het spijt me", zegt Joop Doderer.
Heb ik 'm eindelijk middels de telefoon
van een eethuis te pakken, en dan dit. Ik wil
graag even langs.
„Het spijt me. Ik zou u graag ontvangen,
maar ik zit midden in een waanzinnige ver
huizing."
Nu wordt het primeurdier in mij wakker.
Dit heb ik nog niet gelezen bij Henk van der
Meyden. De sympathieke JoopDoderer
weg uit Kaag.
„Ik ga naar Roelofarendsveen. Voorname
lijk voor de kinderen. Gezien de scholen."
A St -Cf
Ik heb er nu 24. Gedetailleerd: 20 van het ge-
zinspak koffie en 4 van de bosvruchtenthee.
Het zal wat generaties waardezegels-Sfxiren
kosten. Maar ooit zullen ze me dankbaar zijn.,
mijn nazaten daar op de stoep bij Van Lent.
