Buitenland
Italië vraagt wereld
om hulp voor Albanië
Bosnië-Hercegovina besluit
tot referendum over toekomst
Naamlozen gebaat bij gevangenenruil
Obeid belangrijkste
troefkaart van Israël
Woensdag 14 augustus 1991 Redactie: 023-150225 RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS HANS JACOBS JAN PREENEN Vertalingen: MARGREET HESUNGA LUUTJE NIEMANTSVERDRIET Vormgeving: A
United Press International (UPI).
VAN DE 148 AMERIKAANSE mili
tairen die tijdens de Golfoorlog zijn
gesneuveld, zijn 35 door eigen vuur
gedood. Nog eens 72 raakten ge
wond, op een totaal aantal gewon
den van 467. Dat heeft het Pentagon
gisteren toegegeven.
OOK WERDEN NOG EENS NEGEN
BRITSE militairen gedood en raakten
13 Britten gewond toen zij per abuis
door Amerikaanse stnjdkrachten on
der vuur werden genomen.
NIEUWSLIJN
Laos laat hamer en sikkel vallen
Het Laotiaanse parlement heeft gisteren bij de opening van een
driedaagse zitting in de hoofdstad Vientiane besloten de hamer
en sikkel uit de vlag en het wapen te vervangen door een bud-
histische stupa, een koepelvormig gedenkteken. Op die manier
willen de afgevaardigden van de Laotiaanse revolutionaire volks
partij die het Zuidoostaziatische land sinds 1975 leidt aan
geven dat ook Laos een andere koers gaat varen. Hervormingen
in het straatarme Laos verlopen echter langzaam. Het parlement
zal waarschijnlijk partijleider Kaysone Phomvihane (71) tot pre
sident kiezen.
Top First American stapt op
De bestuursvoorzitter van de Amerikaanse bank First American,
oud-minister van defensie Clark Clifford, heeft zijn ontslag aan
geboden. Aanleiding is de negatieve publiciteit over zijn bank in
verband met het zich almaar uitbreidende fraudeschandaal
rond Bank of Credit and Commerce (BCCI). Ook Robert Altman,
president van de bank, stapt op. De Federal Reserve Board, het
bestuur van de twaalf Amerikaanse centrale banken, heeft op
het vertrek aangedrongen. De 84-jarige Clifford wordt gezien als
een grote insider in Washington. Hij is adviseur geweest van de
presidenten Truman, Kennedy, Johnson en Carter.
Kerncentrale VS na storing stilgelegd
De kerncentrale van Nine Mile Point in de Amerikaanse staat
New York is gisteren stilgelegd nadat door een stroomstoring het
waarschuwingssysteem in de controlekamer van de centrale was
uitgevallen. In verband met de storing werd bij de centrale de
een na hoogste alarmfase afgekondigd. Volgens woordvoerder
Bob Wells van het elektriciteitsbedrijf Niagara Mohawk is echter
geen straling vrijgekomen en hoefden er geen personeelsleden
of omwonenden van de centrale te worden geëvacueerd.
De Italiaanse president Cossiga, heeft gisteren tijdens
een kort bezoek aan de Albanese hoofdstad Tirana de in
ternationale gemeenschap opgeroepen hulp te verlenen
aan de Balkanstaat. Duitsland wil gezamenlijke actie van
de Westeuropese landen om de economische migratie in
Europa in te dammen.
omdat we menen dat ik naar u
toe moet komen als vertegen
woordiger van het volk en de
A-BARIDOLF ROGMANS
CHARLES RICHARDS IND-Rtr-AP
„Italië alleen zal uw problemen
niet kunnen oplossen", zei Cos
siga bij aankomst in Albanië.
Maar Rome is bereid tot steun
om een „humanere en minder
dramatische oplossing van het
probleem" te vinden. „Ik kom
als vriend en broeder", aldus de
president.
Hij werd op het vliegveld ont
vangen door president Ramiz
Alia. Per slot van rekening was
hij de eerste Westerse staatslei
der die Albanië bezocht na zo'n
50 jaar. "Ik ben veel eerder ge
komen dan verwacht werd. Die
beslissing hebben we genomen
Cossiga kwam de afspraken
paraferen die minister De Mi-
chelis (buitenlandse zaken)
maandag maakte. Rome zegde
Albanië toe de komende maan
den voor ruim 200 miljoen gul
den noodhulp aan voedings
middelen en medicamenten te
leveren.
De Michelis toonde zich ge
schokt door de staat van onder
voeding die hij in Alabanië had
aangetroffen. Volgens hem pro
duceerde Albanië slechts onge
veer eenderde van zijn voedsel -
behoefte. Zonder harde valuta
was import haast onmogelijk,
en het volk staat met lege han
den en magen.
De voedseltekorten zijn erger
geworden door de instorting
van de subsidies aan de land
bouwprijs, waarbij Albanië zich
van een strak gecentraliseerd
systeem naar een marktecono
mie beweegt. Italië hoopt door
de Albanezen in hun land te
voeden, de druk zal afnemen
van de hongerigen om naar het
westen te vluchten over de Adri-
atische Zee.
De Albanese president Alia
benadrukte volgens het Itali
aanse persbureau Ansa de wil
van de autoriteiten in Tirana „al
het mogelijke te doen opdat dit
soort gebeurtenissen zich niet
herhalen". Als oorzaken van de
massale vlucht van de Albanese
jeugd noemde hij „economi
sche en politieke problemen,
die typisch zijn voor een fase
pelozer dan menig Afrikaans
volk. En ik kan het weten, want
ik heb daar als vrijwilliger geze
ten", zei een van de Italiaanse
vrijwilligers in de havenstad Ba-
ri gisteren. Hij is al vier dagen
onafgebroken in touw om het
lot van de Albanese vluchtelin
gen enigszins draaglijk te ma-
Vanmorgen is in Italië scep
tisch gereageerd op het besluit
van de regering om de resteren
de Albanezen te laten blijven.
Meteen werd gespeculeerd wat
er gebeurt als het nieuws in Al
banië bekend wordt dat je door
te volharden toch in Italië mag
blijven. De kans dat grote groe
pen Albanezen alsnog Italië be
reiken, is echter klein. De over
heid daar schermt de havens
weer af en de Italiaanse marine
houdt de wacht tot in de Alba
nese wateren en zal elke boot
met vluchtelingen terugsturen.
Water moet de resterende Albanese vluchtelingen in het oude stadion
van Ban in zuid-ltalië afkoeling en verfrissing brengen. •fOTO Ansa
Fransen lieten
moordenaars
Bakhtiar gaan
Franse en Zwitserse politie
agenten hebben vorige week
twee Iraniërs, die inmiddels ver
dacht worden van de moord op.
de voormalige Iraanse premier
Shahpour Balchtiar, korte tijd in
hechtenis gehad. De moord op
Bakhtiar was toen nog niet ont
dekt.
De beide Iraniërs, die ver
moedelijk deel uit maakten van
een commando dat naar Frank
rijk was gestuurd om de ex-pre-
mier te vermoorden, werden
vorige week woensdag door de
Zwitserse politie aan de grens
met Frankrijk aangehouden,
omdat in hun Turkse paspoor
ten vervalste Zwitserse visa wa
ren aangetroffen.
De 31-jarige Mohammed
Azadi en de 32-jarige Ali Rad
Vakili- werd om die reden de
toegang tot Zwitserland ont
zegd. Zij werden aan de Franse
kant van de grens op vrije voe
ten gesteld, omdat de Franse vi
sa die zij bij zich hadden wel
echt waren, aldus bronnen bij
de Franse politie. De politie
hield het tweetal een uur vast
om hun papieren te controle-
Inmiddels wordt in Frankrijk
naarstig naar de twee mannen
gezocht. Zondag werden zij
voor het laatst gesignaleerd in
het zuiden van Frankrijk en mo
gelijk bevinden zij zich nog
steeds in Frankrijk. De mannen
hebben hun snor afgeschoren
om minder herkenbaar te zijn.
Hun foto's werden op de Franse
televisie vertoond, wat een aan
tal tips opleverde.
BELGRADO-ZAGREB Rtr-AFP-DPA-UPI
Met een plechtigheid op de plek
waar op 17 augustus 1962 de 18-
jarige Oostduitse bouwvakker Pe
ter Fechter door de Volkspolizei
werd neergeschoten, zijn gisteren
de slachtoffers van de Berlijnse
Muur herdacht. Gisteren was het
precies dertig jaar geleden dat de
DDR met de bouw van de Muur
begon.
Fechter probeerde even ten zuiden
van Checkpoint Charlie naar het
Westen te vluchten. Nadat hij was
neergeschoten werd hij door de
vopo's meer dan een uur aan zijn
lot overgelaten. Hij overleed op
weg naar het ziekenhuis aan zijn
verwondingen.
Minister Schauble (binnenlandse
stoel en burgemeester Diepgen de geschiedenis van de beide
van Berlijn (links) benadrukten in Duitse staten ondeelbaar was en
hun toespraken dat het verenigde dat de jarenlange deling van
Duitsland zijn geschiedenis moet Duitsland nu ook in de hoofden
verwerken en niet onderdrukken. van de mensen overwonnen moet
zaken) op foto midden met rol- Beide bewindslieden zeiden dat worden.
Bosnië-Hercegovina gaat een
referendum organiseren over de
rol die de deelrepubliek eventu
eel in een toekomstig Joegosla
vië moet gaan spelen. Dat heeft
de Bosnische president Izetbe-
govic gisteren verklaard. De
aankondiging kwam enkele
uren voordat het
staatspresidium we
derom bijeenkwam
om een uitweg uit de
Joegoslavische crisis
te zoeken.
Izetbegovic kondigde
het referendum aan
tijdens een perscon
ferentie in de Bosni
sche hoofdstad Sara
jevo. De Bosnische president
gaf geen nadere bijzonderheden
over de te houden volksraadple
ging-
Izetbegovic reageerde kwaad
op de laatste stappen van Servië
in de richting van een nieuw en
kleiner Joegoslavië gedomi
neerd door de Serviërs. Maan
dag voerde de Servische presi
dent Milosevic besprekingen
met de leiders van Montenegro
en de etnisch Servische parle
mentsvoorzitter van Bosnië.
Milosevic stelde voor een nieu
we grondwet op te stellen voor
een kleiner Joegoslavië dat al
leen uit deze drie republieken
zal bestaan.
Izetbegovic zei op een pers
conferentie dat de voorzitter
van het Bosnische parlement,
Momcilo Krajisnik, niet het
recht had Bosnië te vertegen
woordigen bij de besprekingen.
„De bevolking van Bosnië-Her
cegovina kan een gedeeltelijk
Joegoslavië niet accepteren. Dit
lijkt op het begin
van een Groot-
Servië. of Klein -
Bestand Kroa- Joegoslavië", al-
tië nog steeds S|,b&,
erg broos een Sleutelpositie
in de Joegoslavi
sche crisis. De
deelrepubliek
heeft lange gren
zen met zowel Servië als Kroatië
en kent een sterk gevarieerde
bevolking. Ongeveer veertig
procent van de bevolking is
moslem (in Bosnië naast een re
ligieuze tevens een etnische
aanduiding), een derde is Ser
viër en bijna een vijfde is
Kroaat.
Het bestand in Kroatië bleek
ook gisteren broos. De Kroati
sche radio meldde dat bij een
schotenwisseling tussen Kroati
sche ordetroepen en gewapen
de Servische rebellen bij de stad
Beli Manastir, even ten zuiden
van de Hongaarse grens, twee
het leven waren ge
komen. Twee andere personen
raakten bij het incident ge
wond. Het persbureau Tanjug
meldde dat de schotenwisseling
was uitgebroken nadat een poli
tiepatrouille onder vuur was ge-
Zonder resultaat
In Zagreb troffen vier leden van
de federale wapenstilstands
commissie en de Kroatische
president Franjo Tudjman el
kaar. Het was de eerste ontmoe
ting tussen beide partijen sinds
het staatspresidium de commis
sie op 6 augustus had ingesteld
om toe te zien op de naleving
van de wapenstilstand. De be
spreking bleef zonder resultaat.
Kroatië heeft ernstige bewa
ren tegen de samenstelling van
de commissie die onder leiding
staat van de Montenegrin
Branco Kostic. Kostic had zich
voor zijn benoeming nogal pro-
Servisch uitgelaten en de
Kroatische agenten en rebellen
terroristen genoemd.
Zagreb stelt voorts dat de
zich niet naar de gebieden moe
ten begeven waar wordt ge
vochten. De Kroatische autori
teiten willen dat de waarnemers
langs de grens met Servië wor
den geposteerd.
KORT NIEUWS
OP MADAGASKAR is de alge-
mene staking om president Rat-
siraka tot aftreden te dwingen
gisteren haar tweede dag inge
gaan. De meeste winkels en
overheidsdiensten hielden hun
deuren gesloten en respecteer
den de oproep, die mede werd
gedaan uit protest tegen het
doodschieten door regerings
soldaten van tientallen beto
gers.
DE MINISTER VAN LAND
BOUW van de Duitse deelstaat
Sachsen-Anhalt, Otto Mintus, is
gisteren afgetreden vanwege
banden met de vroegere DDR-
staatsveiligheidsdienst Stasi.
Mintus is de tweede deelstaat
minister binnen korte tijd die
als gevolg van een Stasi-verle
den het veld moet ruimen.
UITZONDERLIJK ZWARE RE
GENVAL in het jarenlang door
droogte geteisterde Sudan heeft
de afgelopen dagen aan enkele
mensen het leven gekost en
duizenden burgers dakloos ge
maakt. De autoriteiten hebben
reeds om internationale hulp
verzocht. Bij overstromingen in
Tchad en het noorden van Ca-
meroun zijn zeker 41
om het leven gekomen.
ZUID-AFRIKA HEEFT DE SOV
JETUNIE toestemming gegeven
meer dan 160 wetenschappers
die op de Zuidpool vastzitten
via Kaapstad te evacueren. De
basis van de Sovjetwetenschap
pers is door sneeuw en ijs inge
sloten. „Zij hebben gezegd dat
de poolwinter dit jaar verschrik
kelijk is. En augustus is de
koudste en guurste maand", zo
lichtte woordvoerder Neil du
Bois de evacuatie van de onder
zoekers toe.
EEN COALITIE VAN OPPOSI
TIEPARTIJEN heeft gisteren be
sloten niet langer deel te nemen
aan de lang uitgestelde confe
rentie over democratie in Zaïre.
De coalitie heeft president Mo
butu Sese ervan beschuldigd de
oppositie te willen neutraliseren
door voor de conferentie one
venredig veel regeringsgetrou
we afgevaardigen uit te nodi
gen.
DE REGERING VAN RWANDA
en het Rwandees Patriottisch
Front (RPF) beginnen zaterdag
in Zaïre onderhandelingen over
een wapenstilstand. Op de bij
eenkomst zullen vertegenwoor
digers van vijf omringende lan
den als bemiddelaars optreden.
AMSTERDAM «ONNO
Bij de ruil van gevangenen i
het Midden-Oosten gaat het om enkele
honderden mensen. Veruit de grootste
groep, zo'n 430 man, bestaat uit 'naamloze'
Libanezen en Palestijnen, die in de loop der
jaren door Israël en de pro-Israëlische Zuid-
libanese militie gevangen zijn genomen.
Israël wil hen alleen laten gaan, als zeven in
Libanon verdwenen Israëlische soldaten,
dood of levend, naar huis terug keren. De
leider van het Volksfront voor de Bevrijding
van Palestina Algemeen Commando,
Achmed fibril, zei gisteren voor de CNN-te-
levisie dat drie van de vermiste Israëli's nog
in leven zijn. Hij wilde geen namen noe-
Israël eist allereerst opheldering over lucht
machtkapitein Ron Arad. Hij werd in no
vember 1986 boven Sidon (Sayda) aan de
Libanese kust neergeschoten. Hij is de eni
ge Israëli in gevangenschap van wie een le
vensteken werd verkregen. Aanvankelijk
hield de pro-Syrische Amal hem gevangen,
maar zijn bewakers liepen over naar de He
zbollah en namen hem mee.
Het 'Democratisch Front voor de Bevrijding
van Palestina', kondigde gisteren aan de
stoffelijke resten van sergeant Samir Assad
via het Internationale Rode Kruis te willen
ruilen voor Palestijnse gevangenen die in
Israël vastzitten. Assad kwam volgens het
Front om bij een Israëlische luchtaanval op
een basis op het eiland Rabbi» voor de kust
bij Tripoli. Assad werd in april 1983 vlakbij
Sayda gevangen genomen.
De vermiste Yossi Pink en Rachamin al-
Sheikh liepen bij een routine-patrouille in
de door Israël uitgeroepen veiligheidszone
in Zuid-Libanon in een hinderlaag. Dat was
in februari 1986. Israël heeft nooit bewijzen
ontvangen dat ze nog leven. Sergeant Za-
chary Baumel, korporaal Yehuda Katz en
eerste sergeant Zvi Feldman maakten deel
uit van een tankbemanning die in juni 1982
in gevecht raakte met Syrische troepen bij
Sultan Yakoub in de Beka-vallei tijdens de
Israëlische invasie van Libanon. Sindsdien
is niets van hen v
Hamadi's
In gevangenissen in Duitsland en Zwitser
land zirten naar schatiing tien terroristen
die banden hebben met de shi'itische Hez
bollah. Van hen zijn de broers Mohammed
en Abbas Hamadi de belangrijkste. Mo
hammed Hamadi kreeg levenslang wegens
de kaping van een vliegtuig van de Ameri
kaanse maatschappij. TWA in juni 1985 en
de moord op een van de passagiers een
Amerikaanse marinesoldaat. Abbas Hamadi
kreeg in 1987 dertien jaar aan de broek voor
de ontvoering van twee Duitsers in Liba-
De twee ontvoerde Duitsers kwamen snel
vrij, maar vlak voor de veroordeling van
Mohammed Hamadi, in mei 1989, verdwe
nen in Bayrut de Duitse hulpverleners He-
inrich Strübig en Thomas Kemtner. Zij be
horen tot de tien overgebleven 'westerse
gijzelaars' in Libanon. Ze worden vastge
houden een groep onder leiding van een
derde Hamadi, Abdul Hadi, die aan het
hoofd zou staan van het veiligheidsappa
raat van Hezbollah.
De Duitsers Strübig en Kemtner behoren
tot de 'nieuwe generatie' westerse gijzelaars
in Libanon. Ze zitten immers 'pas' twee jaar
vast. Ook de bejaarde Britse piloot Jack
Mann is in 1989 ontvoerd. Van de groep
langdurig gegijzelden zit de Amerikaanse
journalist Terry Anderson het langst vast:
meer dan zes jaar. Hij is in het gezelschap
de Brit Terry Waite, die in 1986 door de
aartsbisschop van Canterbury naar Bayrut
werd gestuurd om de vrijlating van de vori
ge week bevrijde McCarthy te bewerkstelli
gen. Ook de Amerikaanse docent Thomas
Sutherland, ontvoerd in 1985, is bij hen. Ze
worden vastgehouden door de 'Islamitische
Jihad'.
Tracy liet afgelopen zondag zijn landgenoot
Joseph Cicippio, verdwenen in 1986, Dij
zijn ontvoerders, de 'Organisatie voor Revo
lutionaire Rechtvaardigheid', achter. Beide
gijzelaars werden meermalen met de dood
bedreigd, nadat Israël de shi'itische sjeik
Obeid had ontvoerd.
De 'Islamitische Jihad voor de bevrijding
van Palestina' gijzelt sinds begin 1987 de
Amerikanen Alann Steen en Jesse Turner,
die les gaven aan de universiteit van Bayrut
De organisatie liet in april vorig jaar hun
land- en lotgenoot Robert Polhill vrij.
De verschillende organisaties behoren
waarschijnlijk allemaal tot de Hezbollah.
Die wordt ook verantwoordelijk gehouden
voor de verdwijning van de Italiaan Alberto
Molinari in 1986. Van hem of van zijn ont
voerders is echter sindsdien taal noch teken
CORRESPONDENT
In de nacht van 26 op 27 juli
1989 voerde Israël een geheime
operatie uit in Jibshiet in het
zuiden van Libanon. Jibshiet
staat in Zuid-Libanon bekend
als 'Klein Teheran', de woon
plaats van enkele duizenden
shi'itsche moslims, van wie de
meesten sympathiseren met de
pro-Iraanse Hezbollah (Partij
van God).
Hezbollah fungeert als over
koepelende organisatie voor
een keur aan extremistische
groepen met de meest exotische
namen. In die juli-nacht ont
voerden 25 Israëlische com
mando's de toen 36-jarige
Obeid.
De Israëlische autoriteiten
spanden zich tot het uiterste in
om aan te tonen dat Obeid niet
een toevallige passant was,
maar een terroristenleider van
formaat. Begonnen als een reli
gieuze leider zou hij zich steeds
meer zijn gaan bemoeien met
politiek en gewapende acties.
Zo zou nij een actieve rol
hebben gespeeld bij de ontvoe
ring van William Higgins, een
kolonel in het Amerikaanse
Korps Mariniers. Higgins. die
diende in de VN-mècht in Zuid-
Libanon, verdween in februari
1988. Kort na de ontvoering van
Obeid maakte de organisatie
Verworpenen der Aarde' be
kend dat hij was geëxecuteerd,
als 'de eerste vergelding voor Is
raels domme agressie en de me
deplichtigheid van Amerika'.
Later werd duidelijk dat de ko
lonel al lane voor de actie tegen
Obeid was doodgemarteld.
Van het begin af aan was dui
delijk dat Obeid was opgepakt
met geen ander doel voor ogen
dan een uitwisseling tot stand te
brengen. Nu er schot lijkt te ko
men in een algemene uitwisse
ling van gijzelaars en gevange
nen blijkt hij de belanraijkste
troefkaart van Israël en <fe wes
terse wereld.
