BetaaldVoetbal
Leidse 'linkspoot'
maakt nu furore
De eenhoofdige
leiding van PSV
H
T
Dinsdag 13 augustus 1991
Redactie: 071-161100 Eindredactie: NIEK FAAS Vormgeving: RUTCER J HOOGERDUK
ALFONS GROENEN
DIJK: "Je schijnt te moe
ten zeggen dat het een
droom voor je is"
17
KEES PLOEGSMA voor
vijf jaar aangesteld als
manager, directeur van
de stichting PSV en secre
taris van de vereniging
Jan Rietman schreeuwt
zich op de Open Dag van
Ajax de longen uit zijn lijf.
In onvervalst 'Veroni-
caans'. „En dan nu... een
nieuw gezicht in De Meer:
Aaalfons Grrrroenendijk."
Hij geeft een hand en
denkt een open deur in te
trappen: „Dit moet toch
een droom voor je zijn, Alf
ons? Groenendijk: „Een
droom? Nee. Je probeert
als voetballer gewoon het
hoogst te bereiken."
AMSTERDAM HERMAN JOUSTRA
/n
-W- roenendijk later.
I „Bijna iedereen be-
gint daar over. Je
schijnt gewoon te moéten zeg
gen dat het een droom voor je
is. Maar ik heb natuurlijk al tien
jaar betaald voetbal gespeeld en
heb heus wel wat meegemaakt.
Wat niet wegneemt dat ik er wel
van kan genieten. Het is natuur
lijk wel een spektakel zo n Open
Dag. Twintig-, vijfentwintigdui
zend man op de tribune. En
dan zeggen ze nog: het was
minder druk dan vorig jaar."
'Leidse Fons', die in zijn jeugd
uitkwam voor LFC en UVS, is
op 27-jarige leeftijd weer terug
in de Randstad. Een transfer op
de valreep - hij was al in een
trainingskamp met Roda JC -
zodat zijn rossige koppie nog
ontbreekt op de posters die op
de Open Dag te koop worden
aangeboden. Een snelle transfer
ook. Richard Witschge werd
verkocht aan Barcelona en nog
geen dag later was Groenendijk
al Ajacied. „Een week daarvoor
wist ik nog van niks. Ik hoorde
het van Peter Gerards, mijn
zaakwaarnemer bij de WCS (de
spelersvakbond, red.). Ik zat al
met Roda in eep trainingskamp
toen ze me 's ochtends belden.
Of ik naar Breda wilde komen,
's Middags was het al rond."
Hectische dagen volgden voor
de Leidenaar. Na de medische
keuring en het tekenen van het
contract snel naar het trainings
kamp van Ajax, in Oisterwijk.
Daarna een toernooi in Gent en
bij terugkeer de Open Dag.
Daartussendoor nog allerlei za
ken afhandelen in Kerkrade en
op zoek naar een andere wo
ning. En in korte tijd al de nodi
ge tegenslag. „Wat een begin...
Via Van Eijden regelde ik een
auto. De eerste dag waren de
wieldoppen al gestolen. Ga dat
maar effe verklaren. Een nieuwe
kennismaking met het Wilde
Westen zou je kunnen zeggen.
En in Gent (tegen FC Antwerp,
red.) kreeg ik na een minuut al
geel. Ik had nog geen bal ge
raakt. Maar ik moest wel. Die
Alfons Groenendijk voelt zich thuis bij Ajax
Lehnhof draaide weg van twee
man, dus ik pakte hem bij zijn
shirt. Krijg ik later een forse tik.
Meteen geblesseerd."
Normaal gesproken
niet meer dan op
merkelijk, maar nu
meteen groot nieuws. Groenen
dijk bij FC Den Haag, een leuke
voetballer, Groenendijk bij
Roda een goede voetballer.
Maar Groenendijk bij Ajax, dót
is pas echt interessant, zo blijkt.
De kranten en tijdschriften
staan bol van de verhalen met
en over de middenvelder. Met
de nodige roddels. De grootste:
Groenendijk zou een kwart van
de transfersom, die tussen de
één en anderhalf miljoen ligt, in
zijn zak hebben kunnen steken.
„Ik weet wel waar dat vandaan
komt. Maar die clausule dat ik
een bepaald percentage van
mijn transferbedrag zou ont
vangen, was alleen vorig jaar
aan de orde toen PSV belang
stelling had. Het zijn allemaal
indianenverhalen. En die inte
resseren me niet."
En al die geruchten over wie
er allemaal op het verlanglijstje
van Ajax stonden (de namen
van onder anderen Erwin Koe
man en Arthur Numan werden
genoemd) evenmin. „Ik weet
het niet. Ze benaderen je niet
rechtstreeks, dat is logisch. Ajax
was natuurlijk afhankelijk van
een eventuele transfer van Wit
schge, dan heeft het geen zin op
jou al te bellen. Maar ik wist dat
het speelde, dat ze zich al aan
het beraden waren over een op
volger. Ik weet dat er een lijstje
was van vijf, zes spelers, onder
wie twee buitenlanders. Het
zullen allemaal wel goede voet
ballers zijn geweest, want ik
neem aan dat Ajax niet over een
nacht ijs gaat. Maar wie er alle
maal opstonden is niet mijn
pakkie-an. Dat ik er ten slotte
ben uitgerold is leuk."
Iemand van de Krant op
Zondag meldt zich. Hij wil
een verhaal maken met de
nieuwkomers. Dat kan. Alleen
Van Loen is er niet. De verslag
gever kan daarom volgens
Groenendijk maar het best naar
De Lutte komen, daar houdt
Ajax een trainingskamp. Vraag
van de verslaggever. „Zeg je het
dan ook tegen Van Loen?". Een
vriendelijke Groenendijk: „Ja,
natuurlijk. Geen probleem."
Geen capsones bij Leidse Fons.
Dat past hem niet.
Dat hij kon voetballen wist ie
dereen, maar dat hij ook nog
eens aardig en voorkomend
blijkt te zijn, is voor velen een
openbaring. Onlangs werd hij
zelfs in een landelijke krant af
geschilderd als een 'sociaal be
wogen mens'. Hij verbaast zich
daarover. „Blijkbaar omdat
mijn leven niet alleen uit voet
bal bestaat. Ik ben niet iemand
die opstaat met een bal en er
mee naar bed gaat. Alleen maar
over voetbal praten is niks. De
tijd van de domme voetballers
is voorbij. De meeste jongens
interesseren zich ook voor an
dere dingen. Ik lees veel kranten
en bladen. Politiek, alles eigen
lijk. Ik heb interesse in de me
demens, maar dat is toch niet
uniek? Als je sociaal bewogen
bent is dat niet iets om trots op
te zijn. Interesse voor anderen is
iets normaals."
De naam Boerebach valt, zijn
voormalige ploeggenoot en
maatje bij Roda JC. „We blijven
gewoon contact houden, we
bellen elkaar elke dag. Het is
een goede vriend geworden.
Toen Michel bij PSV terecht
kwam ben ik meteen wezen kij
ken. Bij de eerste oefenwed
strijd stond hij de eerste helft
reserve. Hij stond er dus gelijk
naast bij Hiddink. De tweede
helft mocht hij invallen als rech
ter middenvelder. Dat is toch
een heel andere situatie, dan
die ik hier meemaak. Ik speelde
meteen mee tegen Antwerp. Als
linker middenvelder. Zoiets
Inmiddels lijkt Groenen
dijk al compleet ingebur
gerd bij Ajax. Zijn twee
sterke wedstrijden in het Am
sterdam 716-toernooi, tegen
Fluminense en Sampdoria, be
wijzen dat. In grote lijnen is
voor hem ook al duidelijk wat
Leo Beenhakker met hem wil.
„Ik speel in principe linker mid
Alfons Groenendijk: "Ik ben bij Ajax goed opgevangen".
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
denvelder, maar meer naar vo
ren dan Witschge. Ik moet meer
in een scoringspositie verschij
nen. Ik heb begrepen dat Wit
schge nogal teruggetrokken
speelde. Op de details zou
Beenhakker later terugkomen.
Meer heb ik nog niet gesproken
met hem. Ja, over het sociale as
pect. Hoe ik leef, hoe de situatie
thuis is. Wat ik buiten het voet
bal om doe. Dat soort dingen.
Dat deden ze bij Roda overigens
ook. Er wordt in elk geval veel
aandacht aan besteed en dat is
prettig, ik ben hier best goed
opgevangen. Ze laten blijken
dat je welkom bent. Je wordt als
volwaardig behandeld. Je voelt
donders goed aan of ze je als
Jan Lui beschouwen. Dat is hier
niet het geval en dat verwacht ik
ook niet. Anders zou ik er ook
wat tegen doen."
Hij zegt verder dat de over
gang groot is, dat het pittige
trainingen zijn. „Het verschil
met Roda is de kwaliteit in zijn
totaliteit. Elke speler, op welke
positie die ook staat, kan voet
ballen in de ware zin van het
woord. Ik merkte gelijk wat ze
allemaal kunnen in technisch
opzicht. Bijvoorbeeld bij het po
sitiespelletje als je in net mid
den staat. Dan heb je echt een
flying tackle nodig anders kom
je na een half uur dronken van
het veld af. Moeilijk hoor."
Maar te traag voor Ajax, zoals
nu al wordt beweerd door som
mige critici, is hij niet. „Dat is
onzin. Qua snelheid ben ik een
middenmoter. Is Jan Wouters
dan zo snel? Nee, maar hij heeft
een geweldig inzicht. De bal
gaat altijd nog sneller dan welke
speler ook. Dat heb ik geleerd
van Van Hanegem: taktische
snelheid is veel belangrijker. Op
het juiste moment een gat in
duiken of de bal spelen. Wie is
er sneller dan ik, zei hij. Nie
mand dus. Hij stond er op de
juiste momenten en speelde de
bal sneller dan een ander naar
de goede plek. Ik durf te bewe
ren dat ik ook die momenten
heb. Dat is belangrijker dan
twintig keer tegen het hek aan
lopen en dat de mensen zeggen:
wat is-ie snel."
De komst van John
van Loen noemt hij
ook belangrijk, het
geringschattende commentaar
van de 'kenners' begrijpt hij*
niet. „Ik heb twee jaar met John
gespeeld bij Roda. Hij is een
zwaar onderschatte spits. Ze
zeggen dat hij gebrekkig is.
Nou, dat is niet zo. Hij kan goed
een bal vasthouden, is tech-
nisch behoorlijk sterk en zorgt
dat anderen van zijn werk kun
nen profiteren. Van de tien bal
len die hij op zijn hoofd krijgt,
kopt hij er vier op doel en zes
legt hij er terug. Die negatieve
verhalen komen daarom wat
vreemd op me over. Je zult het
zien. Met hem heeft Ajax weer
een extra mogelijkheid. Hij is de
ideale man om een muur te slo
pen."
Mogelijk met Groenendijk als
aangever. „Er zijn zestien, ze
ventien man voor een basis
plaats. Misschien wel achttien.
De concurrentie is groot. Dat
geldt ook voor mij. Er zal hard
worden geknokt. Alles zal af
hangen van mijn prestaties.
Daar heb ik wel vertrouwen in:
ik ben tenslotte wèl gehaald
voor de positie van linker mid
denvelder."
Bryan Roy steekt even zijn
hoofd om de deur: „Dat wordt
een superduo, schrijf dat maar
op." Een vertederde Groenen
dijk. „Een fantastische voetbal
ler. In Gent waren we allebei ge
blesseerd voor de tweede wed
strijd. We hebben aan de bar
gestaan en wat geouwehoerd.
Hij vertelde dat hij en Witschge
elkaar goed aanvoelden. Om
datzelfde te bereiken moeten
we de komende tijd hard wer
ken. Ik heb daar alle vertrouwen
in. Hij vindt het fijn als ik bui
tenom ga. Hij heeft dan twee
mogelijkheden: mij de bal ge
ven of zelf een actie maken. Ik
zal er in elk geval alles aan doen
om hem goed te laten voetbal
len. Maar mijn eerste doel is zelf
uitgroeien tot een volwaardig
speler."
Kees Ploegsma is met Guus
Brox de meest succesvolle
en gerespecteerde mana
ger die de Nederlandse
voetballerij ooit had. Brox
leidde Feyenoord in 1970
naar de Europa Cup voor
landskampioenen,
Ploegsma flikte het kunstje
drie jaar geleden. Ploegsma
heeft op Brox voor, dat hij
nog een tijdje mee kan en
misschien nóg eens met de
hoofdprijs in het interna
tionale clubvoetbal gaat
strijken.
Kees Ploegsma en het einde van een besloten club
GPD-VERSLAGGEVER
I waalf jaar inmiddels
I is Ploegsma manager
JL. van PSV. Hij begon in
juli '79 en stond een seizoen la
ter op eigen benen, toen Ben
van Gelder afscheid nam. In zijn
eerste interview als zelfstandig
manager baarde hij enig opzien
door Philips de sponsor van
PSV te noemen. Jaren hadden
Van Gelder, trainer Rijvers en
voorzitter Groeneveld angstval
lig voor de term donor gekozen.
Ploegsma sprak verder echter
in bekende termen. Hij zou de
zakelijke sector van PSV gaan
doen en slechts 'af en toe over
leg hebben' met de technische
staf. „Ik ben er tenslotte slechts
indirect bij betrokken".
Verder verklaarde hij het nog
niet zo gek te vinden van PSV
dat spelers op hun (rustige) ka
rakter werden geselecteerd en
betwijfelde hij - op de vraag of
PSV nu een ander gezicht kreeg
- of een manager het gezicht
van een club kan bepalen.
Hij zou spoedig in de gaten
krijgen dat dit wel degelijk mo
gelijk was. in zijn geval zelfs
noodzakelijk. Sterker nog wel
licht dan Brox in zijn tijd bij
Feyenoord ging Ploegsma al
lengs het gezicht van PSV bepa
len.
Onder de legendarische Van
Gelder was er bij PSV sprake
van een keurige organisatie en
een wat truttige sfeer. Met Kees
Rijvers werkte Van Gelder vol
gens een tot in vijftig punten
van orde uitgewerkte taakverde
ling. De twee veteranen werkten
naast elkaar en ieder had zijn
verantwoordelijkheden. Zo
voorbeeldig was de samenwer
king tussen manager en trainer-
coach dat Rijvers zelfs de be
slissende stem kon hebben in
het aan- en verkoopbeleid, een
unieke situatie in de voetballe
rij.
veranderden. PSV dankte veel
aan Van Gelder en Rijvers, maar
óók het veelal als provinciaal
betitelde imago van de club.
PSV was een besloten club in
die dagen, slechts toegankelijk
voo- likkende Brabanders en
and« ve aangepasten. Aan kritiek
stooide men zich hevig, de pers
was inderdaad zelden op Eind-
hovense hand. Daarbij werd de
club met de regelmaat van de
klok afgebluft en voorbij gelo
pen door Ajax, Feyenoord en
KNVB - eigenlijk door alles en
iédereen uit het door PSV ver
maledijde westen van het land.
Van Gelder heeft altijd eerlijk
erkend dat hij blij was de huidi
ge tijden (levensgrote belangen,
keiharde commercie) te zijn
misgelopen. „Zoals Ploegsma
werkt, had ik het nooit gekund",
zei hij eens.
Ploegsma, oud-voorstopper
van de PSV-jeugd („Ik moest
niet in kleurrijke, lasti
ge vedetten?
Dus kwam Van der Gijp, die
echter nog net iets te kleurrijk
en lastig was. Met Gullit boerde
PSV al veel beter en het echte
succes werd in de zomer van '87
gekocht: Kieft en Lerby. Een jaar
later was PSV winnaar van de
Europa Cup voor landskam
pioenen.
Ploegsma, acht jaar
manager toen en nog
pas 42 jaar jong, was
op dat moment de onbetwiste
nummer één van de club. Hij
had PSV het open karakter ge
geven dat nodig was om de
massa aan te spreken en spon
sors binnen te halen. Daarbij
bleek hij een goed oog te heb
ben voor de juiste aankopen.
Gullit was voor 900.000 gekocht
succesvolle duo
werd echter op tijd
afgelost, de tijden
'Nog niet zo gek dat
PSV spelers op
karakter selecteert"
stoppen vanwege een blessure,
maar daar was ik niet rouwig
om. Ik voelde toch dat ik geen
grote zou worden"), moest ech
ter ook groeien in zijn rol. Uit
eindelijk was het voorzitter Ruts
die de 'Grote Doorbraak' for
ceerde. Voor PSV en voor
Ploegsma zelf.
Dat gebeurde na een mislukte
uitwedstrijd bij Fortuna in 1985,
die PSV voor de zoveelste keer
kansloos maakte voor de titel.
In de auto op weg terug naar
Eindhoven vonden Ruts,
Ploegsma en de stille, maar bril
jante penningmeester Van
Raaij, dat het stuur radikaal om
moest. Figuurlijk dan. Het
moest uit zijn met dat halfzach
te, correcte, idealistische beleid.
PSV moest naar de top en niet
langer diende geschroomd te
worden fors te investeren. En
miljoen ver
kocht, de transfers van Kieft en
Lerby waren hits en in de zomer
van '88 slaagde Ploegsma erin
de Braziliaan Romario te strik
ken.
Wie de vedette heeft 'ontdekt'
(Van Raaij? Ruts?) zal wel nooit
duidelijk worden, voor het pu
bliek zal Romario altijd de aan
koop van Ploegsma blijven. Een
transfer met een hoog risico-ge-
halte, maar eentje die dubbel en
dwars is gelukt.
Een half jaar eerder stond
Ploegsma's positie nog ernstig
op de tocht. Ruts, de irritant for
mele, maar even creatieve als
werklustige voorzitter, wilde Ri-
nus Michels benoemen tot
technisch directeur van de club.
Een klucht van zeldzaam for
maat volgde: Michels wilde im
mers weg bij de KNVB en Ruts
wilde per se een tweehoofdige
leiding: één zakelijk leider
(Ploegsma). één technisch lei
der. Het duo Hiddink/Dorjee
echter was intussen begonnen
met winnen. PSV stond met
Kerst stijf bovenaan: zeventien
gespeeld, 34 punten. Ruts, wat
eigenwijs in die dagen, onder
handelde echter vrolijk verder
met Michels, die zelf steeds dui
delijker in de gaten kreeg dat hij
in Eindhoven niks te winnen
had. Maar Ruts moest en zou
zijn tweehoofdige leiding.
Terwijl de kranten maandag
11 januari 1988 op de voorpagi
na meldden dat Michels per 1
juli als technisch directeur zou
beginnen, probeerde Jacques
Ruts die ochtend om half twaalf
op een persconferentie zo mon
ter mogelijk te vertellen dat Mi
chels en PSV het niet eens had
den kunnen worden over de
lengte van het contract en dat
de verbintenissen met Hiddink
en Dorjee met twee jaar waren
verlengd. Lachende derde was
Ploegsma...
Het was de tweede,
tevens laatste keer
dat Ploegsma's po
sitie ingekaderd moest worden.
De eerste keer betrof de periode
Kraay. Voorzitter Ruts had
Kraay binnengehaald, als tech
nisch directeur. Ploegsma anno
1991: „Dat werkte absoluut niet,
althans niet met mij. ledereen
wil technisch directeur worden
in Nederland. In de praktijk wil
len ze echter alleen het eerste
elftal doen. Daarbij loop je el
kaar voor de voeten. Je doet bij
voorbeeld de transfers. Dat is
een spel. maar een spel waarbij
je wel vanaf het begin zelf de
dobbelstenen in de handen
moet hebben. Daar moeten an
deren zich niet mee gaan be-
Na Kraay en de niet-komst
van Michels, zag PSV definitief
af van een tweehoofdige leiding
en werd Kees Ploegsma voor vijf
jaar aangesteld als manager, di
recteur van de stichting PSV en
secretaris van de vereniging. In
december 1994 loopt de verbin
tenis af. Tot die tijd wordt PSV
eenhoofdig geleid - door Kees
Ploegsma.
fint
Kees Ploegsma is al twaalf jaar manager bij PSV. Hij heeft de touwtjes strak in handen.
