Feiten
Londen vreest verlies
rode dubbeldekkers
Duitsers verkiezen auto boven kind
Zomerschool voor allochtone doorbijters
Zweep en 'kat' weer
in gebruik op Cariben
EN MENINGEN
De rode dubbeldekker-bus,
waarin honden gratis mogen
meerijden en toeristen altijd
bovenin gaan zitten, zou wel
eens spoedig uit het straatbeeld
van Londen kunnen gaan ver
dwijnen. Om het krakkemikkige
Britse openbaar vervoer te ver
beteren heeft premier John Ma
jor het plan opgevat voor een
„deregulatie" verkoop aan
particuliere bedrijven van de
Londense busdienst.
„Elk busbedrijf zal zijn eigen ui
terlijk kiezen, dus dat betekent
waarschijnlijk al het einde van
de rode bus", zegt David Hales,
voorlichter bij het Londense Re
gionale Vervoersbedrijf. Plan
nen van de Europese Gemeen
schap om bij de bouw van nieu
we bussen uniforme sta-hoog-
ten in te voeren vormen een
verdere bedreiging van de dub
bel-dekkers.
„1 let is een grote schande vind
ik", zegt Hales. „De rode tele
fooncellen zijn al verdwenen,
straks raken we de huzaren bij
het paleis ook nog kwijt".
Passagiers en bemanning van
de oudste buslijn, nummer 9,
zijn zeer verontwaardigd over
het plan. „De bussen worden
natuurlijk in alle mogelijke
kleuren geschilderd", zegt
chauffeur Alf Basauri. „Een be
drijf zegt 'ik maak de mijne ro
se, met zwarte stippen'. Wie
doet ze wat?"
„De rode bussen van Londen
zijn een deel van ons erfgoed",
zegt passagiere Penny Bevan-
Jones. „Je ziet een ansichtkaart
met een rode bus en je weet in
welk land je bent. Ik vind het
heel treurig".
Woordvoerder Duncan Strout
van het departement van open
baar vervoer zegt dat vloot van
5000 Londense bussen onder de
privatisering alleen nieuwe ei
genaars krijgt. „Er is absoluut
geen enkele reden om aan te
nemen dat deregulatie het ein
de zal betekenen van de rode
bussen."
De Londense Raad voor het
Toerisme is het daar niet mee
eens. „Elders in het land waar
de bussen zijn geprivatiseerd is
de rode bus al verdwenen", zegt
woordvoerster Kathy Chellew.
„De rode bus is een symbool
van Londen, net als de Big Ben
of het parlementsgebouw. Het
hoort bij de toeristische traditie
om er een foto van te maken en
erin te rijden."
Onder de dubbeldekkers is
nummer 9, van Liverpool Sta
tion naar Hammersmith, de on
betwiste heerser. De route
wordt al gereden sinds 1856,
toen de omnibussen nog door
paarden werden getrokken, zegt
Patricia Austin, bibliothekaresse
in het Londense Vervoersmuse-
Terwijl Basauri de 20 jaar oude
bus behendig door het verkeer
bij Green Park loodst, stommelt
conducteur Michael Nozynski
de trap op en af, geeft een ruk
aan de bel en rammelt kaartjes
uit het Gibson-apparaat dat op
zijn borst hangt. Een bordje
deelt de passagiers mee dat
honden weliswaar gratis reizen
(mits onder begeleiding) maar
niet op de stoelen en alleen bo
venin de bus mogen zitten.
De nieuwste bussen hebben
geen open achterbalkon en
geen conducteurs meer. De uit
Polen afkomstige Nozynski is
dus al een vertegenwoordiger
van een uitstervend ras. „Ik
houd van deze bus, het is een
unieke bus. Mensen van overal,
allemaal hebben ze van de
nummer 9 gehoord. Ze nemen
er foto's van en rijden erin mee.
Ik vind dat de Londenaars moe
ten vechten om deze bussen te
behouden", zegt hij.
Passagier Ken McDonald on
derbreekt Nozynski's ode aan
de nummer 9. „Zijn we al bij Al-
bert Hall?" „Volgende halte",
zegt Nozynski.
„Dit soort service krijg je niet in
de nieuwe bussen", zegt McDo
nald, die bij het afscheid echter
struikelt en van het open ach
terbalkon op straat tuimelt. Vol
gens cijfers van de Londense
vervoersdient gebeuren derge
lijke ongelukken elf maal zoveel
bij bussen niet een open bal
kon.
De rode dubbeldekker is al tientallen jaren een vertrouwd beeld in de Londense straten. Op deze foto uit 1956 wachten twee dubbeldekkers op het passeren v
sjov tijdens diens bezoek aan Groot-Brittannië.
Londen is al begonnen met het
rouwproces. Gavin Ewart, vol
gens de Oxford Companion to
English Literature een „meester
van de limerick, het spotvers er
het gelegenheidsgedicht",
schreef voor de Evening Stan
dard een soort klaagzang die
eindigt met de strofe: De bonte kleuren i
Edinburgh ging over op chocola, boog
Birmingham moest nog even (er waren gemeenten die
denken hoejbladgeel het einde vonden)
kunnen nooit e
nog voor jaren
dat wij de rode bussen zullen be
wenen!
'Het voortbestaan van het land komt in gevaar'
ROTTERDAM JOLANDE VAN DER GRAAF
Het is warm in het klaslokaal
van de Rotterdamse lbo-scho-
lengemeenschap De Voorpost.
Driftig schrijven elf allochtone
jongeren, allemaal tussen de
zestien en twintig jaar, de vol
tooid tegenwoordige tijd van
een aantal werkwoorden op
hun blaadjes. In een flat, recht
tegenover het schoolgebouw,
zet een meisje een ligstoel op
haar balkon.
Leren als iedereen vakantie
heeftWat bezielt deze jonge
ren om nu naar school te gaan?
„Heel eenvoudig," zegt de vijf
tienjarige Joegoslaaf Leon Po-
hel, die sinds twee maanden in
Rotterdam woont. „Ik wil snel
Nederlands leren om hier uit
eindelijk mijn opleiding elektro
techniek af te kunnen maken.
Als ik komend schooljaar goed
mee wil draaien, moet ik er nu
even tegenaan."
En wat drijft adjunct-directeur
Wim van Eijk en docente Anna
Riemersma van De Voorpost
om tot eind augustus elke
maandagmorgen de schooldeu
ren te openen? „In september
beginnen we met een nieuwe
opleiding voor allochtone scho
lieren. De meesten zijn al zo ver
dat ze kunnen beginnen in de
zogenoemde schakelklas, die
voorbereidt op het mbo. Maar
deze jongeren beheersen het
Nederlands nog niet voldoende,
omdat ze pas enkele maanden
in Nederland zijn. Vandaar dat
we speciaal voor deze groep
doorgaan in de zomervakantie.
Waarschijnlijk als enige school
in heel Nederland."
De Voorpost is één van de vier
Rotterdamse scholen voor
voortgezet onderwijs die de eer
ste opvang voor allochtone
scholieren verzorgt. Een groot
aantal buitenlandse kinderen
heeft inmiddels bij De Voorpost
een individuele opleiding 'op
maat' kunnen volgen.
Voor '91/'92 staat een experi
ment op het programma: een
schakelklas naar het mbo. In die
groep krijgen de leerlingen niet
alleen Nederlands, maar ook
vakken als Engels, wiskunde, in
formatica, maatschappijleer of
gezondheidskunde.
„De schakelklas is voor scholie
ren die in het buitenland op een
school hebben gezeten die
enigszins vergelijkbaar is met
onze havo," licht Riemersma
toe. „Door hun vertrek naar Ne
derland hebben ze die opleiding
net niet af kunnen maken. Hier
wacht zulke kinderen een ware
lijdensweg: jarenlang blokken
om dan eindelijk een beroeps
opleiding te kunnen volgen. Ve
len haken af omdat het gewoon
niet te doen is. Door dit scha
keljaar kan het traject naar een
middelbare beroepsopleiding
worden verkort van zeven tot
acht jaar naar één, hooguit twee
jaar".
Het is pauze. Gülten en Leon
blazen even uit. Hoewel ze het
beiden naar hun zin hebben in
Nederland, denken ze nog vaak
aan hun vaderland terug. Vooral
Leon, die uit het momenteel zo
onrustige Kroatië komt. „Elke
avond staat de televisie aan. Bij
ons vertrek was goed te merken
dat het mis zou gaan. Ik ben blij
we niet meer in Kroatië wonen.
Maar moeilijk blijft het, zover
weg van al je vrienden en je fa
milie".
Lijfstraffen als wapen tegen criminaliteit
Kinderen spelen in Berlijn. Veel Duitsers houden het r
gevaar komt.
n kind voor gezien, waardoor volgens deskundigen zelfs het voortbestaan van het land in
•FOTO CPD JAAP DE BOER
THE INDEPENDENT
In Duitsland noemen ze het de
baby-shock. Het plotselinge be
sef kort na de geboorte van het
eerste kind dat het leven nooit
meer zal worden zoals voor
heen. En dat het plan om een
nieuwe BMW te kopen maar
voorlopig in de ijskast moet. De
meeste Duitse echtparen die de
eerste keer flink geschrokken
zijn, hoeden zich voor een
tweede keer.
De zware beproevingen en
vooral de kosten die het hebben
van een kind met zich mee
brengt, worden als meer dan
genoeg beschouwd. Het nemen
van een tweede kind om
maar te zwijgen over een derde
of vierde komt steeds minder
voor. Als deze trend zich voort
zet zal binnen veertig jaar tijd
meer dan een derde van de be
volking uit gepensionéerden be-
„Heti
verontrustend v
uitzicht", stelt Hans-Peter Bosse
van het nationale bureau voor
de statistiek in Wiesbaden. „Het
voortbestaan van het land komt
zo in gevaar. Op dit moment is
het nog geen groot probleem,
maar dat zal gauw veranderen".
In de eerste twee maanden van
dit jaar daalde het gemiddelde
geboortecijfer bijna 3 procent
vergeleken met dezelfde perio
de vorig jaar. In het voormalige
Oost-Duitsland, dat gebukt gaat
onder hoge werkloosheid en
toenemende onrust, bedroeg de
daling 30 procent.
Een Duitse vrouw krijgt nu ge
middeld 1.4 kind. Dat getal ligt
flink beneden de drempel van
2.1 kinderen: het minimum dat
nodig is om de huidige bevol
king op peil te houden. On
danks een kleine stijging van 2.5
procent het afgelopen jaar
die hoofdzakelijk voor rekening
komt van de Duitsers uit Oost
en Zuid-Europa die het land
massaal binnenstroomden is
er sprake van een neergaande
lijn.
De overheid heeft de afgelopen
vijf jaar een aantal maatregelen
genomen om deze daling een
halt toe te roepen, zoals een be
vallingsverlof van 12 tot 18
maanden en een bedrag van
600 DM per maand als een
soort kinderbijslag. Ook werd
een publiciteitscampagne ge
voerd met de boodschap: 'kin
deren zijn jeuk en een verrijking
van je leven
Politici beseffen dat de stijging
van vorig jaar maar een mo
mentopname is en tonen zich
erg bezorgd over hoe het nu
verder moet. Niemand is verge
ten hoe ver Hitier destijds ging
om het aantal Germaanse kin
deren te vergroten. „We moeten
voorzichtig te werk gaan", aldus
de CDU-politicus Hanning
Kempe. „We mogen die fout
nooit meer maken".
Er is weinig bekendheid gege
ven aan het feit dat het aantal
Duitsers buitensporig snel te
rugloopt. Volgens Ulrich Marn-
medy van het instituut voor be
volkingsonderzoek hebben bui
tenlanders in Duitsland, vooral
Turken, grote gezinnen. Nu ma
ken ze nog ruim 6 procent van
de bevolking uit. In het jaar
2000 zou dat wel eens 10 pro
cent kunnen zijn, aldus Mam-
medy.
„Dat is zeker reden tot bezorgd
heid. Maar als Duitsers zelf niet
in staat zijn om zich in voldoen
de mate voort te planten, zullen
we mensen van elders moeten
aantrekken; Misschien moeten
we zelfs een actieve immigratie
politiek gaan voeren".
„Natuurlijk kan niemand wor
den gestraft omdat hij of zijn
geen kinderen heeft, maarals
vrouwen kinderen willen, ne
men ze ze wel. Als ze geen kin
deren willen, zal niets hun me
ning doen veranderen. Ik ben
bang dat we een tamelijk egoïs
tische samenleving vormen. Je
zou kunnen zeggen dat we niet
erg 'kind-vriendelijk' zijn", con
cludeert Mammedy.
De 'kat met negen staarten', een
erfenis uit de tijd van de slaver
nij, is in het Engelstalige deel
van de Cariben weer van stal
gehaald. De autoriteiten hante
ren de geraffineerde zweep met
graagte om de toenemende cri
minaliteit in het gebied de kop
in te drukken.
De 'kat met negen staarten'
zo genoemd omdat het slagtuig
bestaat uit negen zweepuitein-
den was in de afgelopen ja
ren wat in de vergetelheid ge
raakt. Toen een rechter op het
eiland Barbados en
kele maanden gele
den vier mannen to
zweepslagen ver
oordeelde, was de
zweep zelf in geen
velden of wegen te
nen die een einde willen maken
aan dit systeem. „De regeringen
doen een stap achteruit in
plaats van vooruit. En deze
mensen hebben hun mond vol
van mensenrechten", zo zegt
Victor Cufly, de nieuwe voorzit
ter van de mensenrechtenorga
nisatie Caribbean Human
Rights Network.
Cuffy gaat de politie en de
openbare aanklager van het ei
land St.Vincent aanklagen in
verband met het afranselen van
een 11-jarige jongen. De jongen
was veroordeeld tot zweepsla
gen, omdat hij met stenen had
gegooid en daarbij een
oude vrouw licht had
bekennen. Uitein
delijk bracht de
zoektocht de man
nen in het Barbados Museum
waar de bullepees in een vitrine
lag.
Op Barbados waren zweepsla
gen veertig jaar geleden voor
het laatst uitgedeeld. Op de
overige Caribische eilanden ko
men lijfstraffen vaker voor en
vormt het vonnis met de zweep
een bron van discussie tussen
voor- en tegenstanders.
Voorstanders van lijfstraffen
zien in het uitdelen van zweeps
lagen een legitiem middel om
de toenemende criminaliteit in
het gebied een halt toe te roe
pen. Een opvatting die uiteraard
niet wordt gedeeld door dege-
ouae vrouw ucnt naa
systeem van verwond. Nadat hij zijn
lijfstraffen ^1^2,
afkomstig h™?S^chtnaar
Van Britten Deroy Chalk, een pro-
fessor in de rechten
aan de Universiteit van
West-Indië op Jamaica, maakt
duidelijk dat lijfstraffen nog
steeds wettelijk zijn toegestaan
in de meeste van de Engelstali
ge Caribische eilanden. „De ei
landen hebben het al sinds de
zeventiende eeuw in hun.wet-
boeken staan. Het systeem van
lijfstraffen is afkomstig uit het
Britse recht en de tijd dat slaven
herhaaldelijk werden afgeran
seld", zo zegt Chalk.
Volgens de Jamaicaanse weten
schapper was het gebruik van
'de kat' tot ongeveer 1970 nor
maal om ernstige misdaden
zoals verkrachting en roof te be
straffen. Momenteel hebben al
leen Jamaica, Antigua en Bar
buda lijfstraffen officieel afge
schaft. De poging van de autori
teiten op Barbuda om bestraf
fende slagen met de zweep
weer toe te staan leidde tot een
conflict in het parlement.
De ontwikkelingen op Barbuda
brachten de gemoederen op an
dere Caribische eilanden flink
in beroering. Het dagblad St.
Croix Avis op de Maagdeneilan
den omschreef het wetsvoorstel
als „barbaars". „De zweep, het
symbool van blanke suprematie
en slavernij tijdens de donkere
tijden op de suikerrietplantages,
lijkt zijn opwachting weer te
gaan maken", aldus een hoofd
redactioneel commentaar.
Ook onder de bevolking lijkt de
terugkeer van 'de kat' met toe
nemend enthousiasme te wor
den begroet. Zo verzamelden
zich op het eiland St. Lucia
honderden mensen op een
plein na geluiden over een
openbare afranseling op die
piek. „Zij kwamen met pick
nickmanden en versnaperin
gen", aldus een Engelse inwo
ner van St. Lucia.