Feiten Londen vreest verlies rode dubbeldekkers Duitsers verkiezen auto boven kind Zomerschool voor allochtone doorbijters Zweep en 'kat' weer in gebruik op Cariben EN MENINGEN De rode dubbeldekker-bus, waarin honden gratis mogen meerijden en toeristen altijd bovenin gaan zitten, zou wel eens spoedig uit het straatbeeld van Londen kunnen gaan ver dwijnen. Om het krakkemikkige Britse openbaar vervoer te ver beteren heeft premier John Ma jor het plan opgevat voor een „deregulatie" verkoop aan particuliere bedrijven van de Londense busdienst. „Elk busbedrijf zal zijn eigen ui terlijk kiezen, dus dat betekent waarschijnlijk al het einde van de rode bus", zegt David Hales, voorlichter bij het Londense Re gionale Vervoersbedrijf. Plan nen van de Europese Gemeen schap om bij de bouw van nieu we bussen uniforme sta-hoog- ten in te voeren vormen een verdere bedreiging van de dub bel-dekkers. „1 let is een grote schande vind ik", zegt Hales. „De rode tele fooncellen zijn al verdwenen, straks raken we de huzaren bij het paleis ook nog kwijt". Passagiers en bemanning van de oudste buslijn, nummer 9, zijn zeer verontwaardigd over het plan. „De bussen worden natuurlijk in alle mogelijke kleuren geschilderd", zegt chauffeur Alf Basauri. „Een be drijf zegt 'ik maak de mijne ro se, met zwarte stippen'. Wie doet ze wat?" „De rode bussen van Londen zijn een deel van ons erfgoed", zegt passagiere Penny Bevan- Jones. „Je ziet een ansichtkaart met een rode bus en je weet in welk land je bent. Ik vind het heel treurig". Woordvoerder Duncan Strout van het departement van open baar vervoer zegt dat vloot van 5000 Londense bussen onder de privatisering alleen nieuwe ei genaars krijgt. „Er is absoluut geen enkele reden om aan te nemen dat deregulatie het ein de zal betekenen van de rode bussen." De Londense Raad voor het Toerisme is het daar niet mee eens. „Elders in het land waar de bussen zijn geprivatiseerd is de rode bus al verdwenen", zegt woordvoerster Kathy Chellew. „De rode bus is een symbool van Londen, net als de Big Ben of het parlementsgebouw. Het hoort bij de toeristische traditie om er een foto van te maken en erin te rijden." Onder de dubbeldekkers is nummer 9, van Liverpool Sta tion naar Hammersmith, de on betwiste heerser. De route wordt al gereden sinds 1856, toen de omnibussen nog door paarden werden getrokken, zegt Patricia Austin, bibliothekaresse in het Londense Vervoersmuse- Terwijl Basauri de 20 jaar oude bus behendig door het verkeer bij Green Park loodst, stommelt conducteur Michael Nozynski de trap op en af, geeft een ruk aan de bel en rammelt kaartjes uit het Gibson-apparaat dat op zijn borst hangt. Een bordje deelt de passagiers mee dat honden weliswaar gratis reizen (mits onder begeleiding) maar niet op de stoelen en alleen bo venin de bus mogen zitten. De nieuwste bussen hebben geen open achterbalkon en geen conducteurs meer. De uit Polen afkomstige Nozynski is dus al een vertegenwoordiger van een uitstervend ras. „Ik houd van deze bus, het is een unieke bus. Mensen van overal, allemaal hebben ze van de nummer 9 gehoord. Ze nemen er foto's van en rijden erin mee. Ik vind dat de Londenaars moe ten vechten om deze bussen te behouden", zegt hij. Passagier Ken McDonald on derbreekt Nozynski's ode aan de nummer 9. „Zijn we al bij Al- bert Hall?" „Volgende halte", zegt Nozynski. „Dit soort service krijg je niet in de nieuwe bussen", zegt McDo nald, die bij het afscheid echter struikelt en van het open ach terbalkon op straat tuimelt. Vol gens cijfers van de Londense vervoersdient gebeuren derge lijke ongelukken elf maal zoveel bij bussen niet een open bal kon. De rode dubbeldekker is al tientallen jaren een vertrouwd beeld in de Londense straten. Op deze foto uit 1956 wachten twee dubbeldekkers op het passeren v sjov tijdens diens bezoek aan Groot-Brittannië. Londen is al begonnen met het rouwproces. Gavin Ewart, vol gens de Oxford Companion to English Literature een „meester van de limerick, het spotvers er het gelegenheidsgedicht", schreef voor de Evening Stan dard een soort klaagzang die eindigt met de strofe: De bonte kleuren i Edinburgh ging over op chocola, boog Birmingham moest nog even (er waren gemeenten die denken hoejbladgeel het einde vonden) kunnen nooit e nog voor jaren dat wij de rode bussen zullen be wenen! 'Het voortbestaan van het land komt in gevaar' ROTTERDAM JOLANDE VAN DER GRAAF Het is warm in het klaslokaal van de Rotterdamse lbo-scho- lengemeenschap De Voorpost. Driftig schrijven elf allochtone jongeren, allemaal tussen de zestien en twintig jaar, de vol tooid tegenwoordige tijd van een aantal werkwoorden op hun blaadjes. In een flat, recht tegenover het schoolgebouw, zet een meisje een ligstoel op haar balkon. Leren als iedereen vakantie heeftWat bezielt deze jonge ren om nu naar school te gaan? „Heel eenvoudig," zegt de vijf tienjarige Joegoslaaf Leon Po- hel, die sinds twee maanden in Rotterdam woont. „Ik wil snel Nederlands leren om hier uit eindelijk mijn opleiding elektro techniek af te kunnen maken. Als ik komend schooljaar goed mee wil draaien, moet ik er nu even tegenaan." En wat drijft adjunct-directeur Wim van Eijk en docente Anna Riemersma van De Voorpost om tot eind augustus elke maandagmorgen de schooldeu ren te openen? „In september beginnen we met een nieuwe opleiding voor allochtone scho lieren. De meesten zijn al zo ver dat ze kunnen beginnen in de zogenoemde schakelklas, die voorbereidt op het mbo. Maar deze jongeren beheersen het Nederlands nog niet voldoende, omdat ze pas enkele maanden in Nederland zijn. Vandaar dat we speciaal voor deze groep doorgaan in de zomervakantie. Waarschijnlijk als enige school in heel Nederland." De Voorpost is één van de vier Rotterdamse scholen voor voortgezet onderwijs die de eer ste opvang voor allochtone scholieren verzorgt. Een groot aantal buitenlandse kinderen heeft inmiddels bij De Voorpost een individuele opleiding 'op maat' kunnen volgen. Voor '91/'92 staat een experi ment op het programma: een schakelklas naar het mbo. In die groep krijgen de leerlingen niet alleen Nederlands, maar ook vakken als Engels, wiskunde, in formatica, maatschappijleer of gezondheidskunde. „De schakelklas is voor scholie ren die in het buitenland op een school hebben gezeten die enigszins vergelijkbaar is met onze havo," licht Riemersma toe. „Door hun vertrek naar Ne derland hebben ze die opleiding net niet af kunnen maken. Hier wacht zulke kinderen een ware lijdensweg: jarenlang blokken om dan eindelijk een beroeps opleiding te kunnen volgen. Ve len haken af omdat het gewoon niet te doen is. Door dit scha keljaar kan het traject naar een middelbare beroepsopleiding worden verkort van zeven tot acht jaar naar één, hooguit twee jaar". Het is pauze. Gülten en Leon blazen even uit. Hoewel ze het beiden naar hun zin hebben in Nederland, denken ze nog vaak aan hun vaderland terug. Vooral Leon, die uit het momenteel zo onrustige Kroatië komt. „Elke avond staat de televisie aan. Bij ons vertrek was goed te merken dat het mis zou gaan. Ik ben blij we niet meer in Kroatië wonen. Maar moeilijk blijft het, zover weg van al je vrienden en je fa milie". Lijfstraffen als wapen tegen criminaliteit Kinderen spelen in Berlijn. Veel Duitsers houden het r gevaar komt. n kind voor gezien, waardoor volgens deskundigen zelfs het voortbestaan van het land in •FOTO CPD JAAP DE BOER THE INDEPENDENT In Duitsland noemen ze het de baby-shock. Het plotselinge be sef kort na de geboorte van het eerste kind dat het leven nooit meer zal worden zoals voor heen. En dat het plan om een nieuwe BMW te kopen maar voorlopig in de ijskast moet. De meeste Duitse echtparen die de eerste keer flink geschrokken zijn, hoeden zich voor een tweede keer. De zware beproevingen en vooral de kosten die het hebben van een kind met zich mee brengt, worden als meer dan genoeg beschouwd. Het nemen van een tweede kind om maar te zwijgen over een derde of vierde komt steeds minder voor. Als deze trend zich voort zet zal binnen veertig jaar tijd meer dan een derde van de be volking uit gepensionéerden be- „Heti verontrustend v uitzicht", stelt Hans-Peter Bosse van het nationale bureau voor de statistiek in Wiesbaden. „Het voortbestaan van het land komt zo in gevaar. Op dit moment is het nog geen groot probleem, maar dat zal gauw veranderen". In de eerste twee maanden van dit jaar daalde het gemiddelde geboortecijfer bijna 3 procent vergeleken met dezelfde perio de vorig jaar. In het voormalige Oost-Duitsland, dat gebukt gaat onder hoge werkloosheid en toenemende onrust, bedroeg de daling 30 procent. Een Duitse vrouw krijgt nu ge middeld 1.4 kind. Dat getal ligt flink beneden de drempel van 2.1 kinderen: het minimum dat nodig is om de huidige bevol king op peil te houden. On danks een kleine stijging van 2.5 procent het afgelopen jaar die hoofdzakelijk voor rekening komt van de Duitsers uit Oost en Zuid-Europa die het land massaal binnenstroomden is er sprake van een neergaande lijn. De overheid heeft de afgelopen vijf jaar een aantal maatregelen genomen om deze daling een halt toe te roepen, zoals een be vallingsverlof van 12 tot 18 maanden en een bedrag van 600 DM per maand als een soort kinderbijslag. Ook werd een publiciteitscampagne ge voerd met de boodschap: 'kin deren zijn jeuk en een verrijking van je leven Politici beseffen dat de stijging van vorig jaar maar een mo mentopname is en tonen zich erg bezorgd over hoe het nu verder moet. Niemand is verge ten hoe ver Hitier destijds ging om het aantal Germaanse kin deren te vergroten. „We moeten voorzichtig te werk gaan", aldus de CDU-politicus Hanning Kempe. „We mogen die fout nooit meer maken". Er is weinig bekendheid gege ven aan het feit dat het aantal Duitsers buitensporig snel te rugloopt. Volgens Ulrich Marn- medy van het instituut voor be volkingsonderzoek hebben bui tenlanders in Duitsland, vooral Turken, grote gezinnen. Nu ma ken ze nog ruim 6 procent van de bevolking uit. In het jaar 2000 zou dat wel eens 10 pro cent kunnen zijn, aldus Mam- medy. „Dat is zeker reden tot bezorgd heid. Maar als Duitsers zelf niet in staat zijn om zich in voldoen de mate voort te planten, zullen we mensen van elders moeten aantrekken; Misschien moeten we zelfs een actieve immigratie politiek gaan voeren". „Natuurlijk kan niemand wor den gestraft omdat hij of zijn geen kinderen heeft, maarals vrouwen kinderen willen, ne men ze ze wel. Als ze geen kin deren willen, zal niets hun me ning doen veranderen. Ik ben bang dat we een tamelijk egoïs tische samenleving vormen. Je zou kunnen zeggen dat we niet erg 'kind-vriendelijk' zijn", con cludeert Mammedy. De 'kat met negen staarten', een erfenis uit de tijd van de slaver nij, is in het Engelstalige deel van de Cariben weer van stal gehaald. De autoriteiten hante ren de geraffineerde zweep met graagte om de toenemende cri minaliteit in het gebied de kop in te drukken. De 'kat met negen staarten' zo genoemd omdat het slagtuig bestaat uit negen zweepuitein- den was in de afgelopen ja ren wat in de vergetelheid ge raakt. Toen een rechter op het eiland Barbados en kele maanden gele den vier mannen to zweepslagen ver oordeelde, was de zweep zelf in geen velden of wegen te nen die een einde willen maken aan dit systeem. „De regeringen doen een stap achteruit in plaats van vooruit. En deze mensen hebben hun mond vol van mensenrechten", zo zegt Victor Cufly, de nieuwe voorzit ter van de mensenrechtenorga nisatie Caribbean Human Rights Network. Cuffy gaat de politie en de openbare aanklager van het ei land St.Vincent aanklagen in verband met het afranselen van een 11-jarige jongen. De jongen was veroordeeld tot zweepsla gen, omdat hij met stenen had gegooid en daarbij een oude vrouw licht had bekennen. Uitein delijk bracht de zoektocht de man nen in het Barbados Museum waar de bullepees in een vitrine lag. Op Barbados waren zweepsla gen veertig jaar geleden voor het laatst uitgedeeld. Op de overige Caribische eilanden ko men lijfstraffen vaker voor en vormt het vonnis met de zweep een bron van discussie tussen voor- en tegenstanders. Voorstanders van lijfstraffen zien in het uitdelen van zweeps lagen een legitiem middel om de toenemende criminaliteit in het gebied een halt toe te roe pen. Een opvatting die uiteraard niet wordt gedeeld door dege- ouae vrouw ucnt naa systeem van verwond. Nadat hij zijn lijfstraffen ^1^2, afkomstig h™?S^chtnaar Van Britten Deroy Chalk, een pro- fessor in de rechten aan de Universiteit van West-Indië op Jamaica, maakt duidelijk dat lijfstraffen nog steeds wettelijk zijn toegestaan in de meeste van de Engelstali ge Caribische eilanden. „De ei landen hebben het al sinds de zeventiende eeuw in hun.wet- boeken staan. Het systeem van lijfstraffen is afkomstig uit het Britse recht en de tijd dat slaven herhaaldelijk werden afgeran seld", zo zegt Chalk. Volgens de Jamaicaanse weten schapper was het gebruik van 'de kat' tot ongeveer 1970 nor maal om ernstige misdaden zoals verkrachting en roof te be straffen. Momenteel hebben al leen Jamaica, Antigua en Bar buda lijfstraffen officieel afge schaft. De poging van de autori teiten op Barbuda om bestraf fende slagen met de zweep weer toe te staan leidde tot een conflict in het parlement. De ontwikkelingen op Barbuda brachten de gemoederen op an dere Caribische eilanden flink in beroering. Het dagblad St. Croix Avis op de Maagdeneilan den omschreef het wetsvoorstel als „barbaars". „De zweep, het symbool van blanke suprematie en slavernij tijdens de donkere tijden op de suikerrietplantages, lijkt zijn opwachting weer te gaan maken", aldus een hoofd redactioneel commentaar. Ook onder de bevolking lijkt de terugkeer van 'de kat' met toe nemend enthousiasme te wor den begroet. Zo verzamelden zich op het eiland St. Lucia honderden mensen op een plein na geluiden over een openbare afranseling op die piek. „Zij kwamen met pick nickmanden en versnaperin gen", aldus een Engelse inwo ner van St. Lucia.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1991 | | pagina 2