Buitenland
Albanezen
in Bari niet
te stuiten
Iran ziet gijzelaars als blok aan been
Turkije valt Kurden
in Irak opnieuw aan
Humor hield er hij
McCarthy de moed in
Op sommige momenten
hen ik echt doodsbang
Cambodjaanse vluchtelingen naar huis
Ruim 300.000 Cambodjaanse vluchtelingen in Thailand zullen
binnenkort worden gerepatrieerd. Het wordt een van de grootste
operaties van het Hoge Commissariaat voor de vluchtelingen
van de Verenigde Naties (UNHCR), zo is vanmorgen door een
VN-functionaris in Bangkok bekendgemaakt. Veel vluchtelingen
verblijven al sinds de Vietnamese bezetting van Cambodja in
1978 in Thaise kampen.
Restanten oudste synagoge bloot
Bij opgravingen in het Israëlische dorp Shuafat is vermoedelijk
de oudste synagoge ter wereld ontdekt. Het gebouw dateert uit
de eerste eeuw voor Christus en is daarmee aanzienlijk ouder
dan de tot dusver opgegraven synagoges, zo meldt de Jerusalem
Post donderdag. In het dorp tussen Jeruzalem en Ramallah zijn
meer dan 400 vondsten gedaan. Daaruit leiden archeologen af
dat er tussen de zevende eeuw voor Christus en de zesde eeuw
na Christus steeds nieuwe nederzettingen zijn gesticht.
Het moeten mannen met baarden zijn
Islamitische rechters (qazi's) in het door Pakistan beheerste deel
van Kashmir zijn verplicht een baard te dragen. Hoewel veel ge
leerden op het gebied van de islam en de moderne wetenschap
pen niet aan deze voorwaarde voldoen, is premier Sardar Abdul
Qayyum van plan deze regel te handhaven. „Een qazi moet het
uiterlijk van een praktizerende moslim hebben omwille van de
waardigheid en eer van zijn positie", aldus de premier.
Aoun mag naar Frankrijk
De Libanese regering is bereid de christelijke generaal Michel
Aoun naar Frankrijk te laten vertrekken. Dat is gisteren uit Liba
nese diplomatieke bronnen vernomen. Aoun zal, naar verluidt,
Bayrut uiterlijk volgende week verlaten. Aoun zocht tien maan
den geleden zijn toevlucht in de Franse ambassade in Bayrut,
nadat een door Syrië gesteunde strijdmacht zijn troepen had
verslagen.
V-raad akkoord met komst Korea's
De vijftien leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties
hebben gisteren unaniem ingestemd met de toetreding van
Noord- en Zuid-Korea tot de VN. De Algemene Vergadering
moet deze beslissing op 17 september tijdens haar 46e zitting
goedkeuren.
Italië zet vliegtuigen in voor repatriëring
De Italiaanse regering heeft
gisteravond tijdens een
spoedoverleg besloten
schepen en vliegtuigen in
te zetten voor de repa
triëring van de duizenden
Albanezen die de afgelo
pen twee dagen in Zuid-
Italië aan land zijn gegaan.
In een poging de exodus te
stoppen, heeft Rome toe
gezegd de economische
hulp aan het straatarme Al
banië te verhogen.
Zwemmend probe
ren tientallen opva
renden van de Vlora
de kade van Bari te
bereiken. fotos
CORRESPONDENT
Vooral in de stad Bari is de situ
atie kritiek. Gistermorgen brak
daar het koopvaardijschip Vlora
door een cordon van de marine
en stroomden meer dan 10.000
wanhopige Albanezen het ha
venterrein op. Omdat het on
mogelijk was al deze mensen op
de kade te houden, werd beslo
ten de uitgeputte en hongerige
vluchtelingen met bussen over
te brengen naar een nabijgele
gen voetbalstadion. Enkele hon
derden Albanezen zijn opgeno
men in ziekenhuizen in Bari en
omgeving.
Op koopvaardijschepen, vis
sersbootjes en vlotten in de
buurt van de Italiaanse kust be
vinden zich nog zo'n 4000
vluchtelingen.
Minister Scotti van binnen
landse zaken deelde mee dat
Italië de 'harde lijn' blijft volgen:
alle vluchtelingen moeten terug
naar Albanië. Vanuit Bari en
Brindisi worden vijf militaire
vliegtuigen, maar ook toestellen
van Alitalia en Ati, ingezet. Ver
der zijn veerboten gevorderd
waarmee de duizenden binnen
enkele dagen worden terug ge
bracht naar Albanië.
Het schip Tiziano is gisteren
met 900 Albanezen aan boord
vertrokken naar Durres. De dui
zend Albanezen die zich op het
schip Skanderberg in de haven
van Otranto bevinden, zullen,
vanuit Brindisi, met de veerboot
Espresso Grecia worden terug
gebracht.
Maar het blijkt moeilijk Alba
nië te bereiken: de Albanese au
toriteiten hebben een Italiaanse
veerboot met een eerste groep
vluchtelingen de toegang verbo
den tot de haven van Durres,
die net als andere havens tot
verboden militair gebied is ver
klaard. Behalve Durres zijn ook
de havensteden Vlora, Shengjin
en Saranda onder controle ge
plaatst van het ministerie van
defensie in een poging de exo
dus van duizenden Albanezen
tegen te gaan.
Na Italië heeft gisteravond
ook Malta besloten geen vluch
telingen op te nemen. De 675
Albanezen die gisteren op twee
vrachtschepen binnenkwamen,
mogen niet van boord.
Vrijdag 9 augustus 1991 Redactie; 023-150225 RONALD FRISART (chef) ONNO HAVERMANS 1
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP). Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Reuter (Rtr).
International Press Service (IPS)Associated Press (AP). Deutsche Presse Agentur (DPA), Agence France Presse (AFP),
United Press International (UPI).
NIEUWSLIJN
Saddam verder
met kernwapen
dan gedacht
WASHINGTON
Irak was een jaar of twee verwij
derd van het produceren van
genoeg nucleair materiaal voor
een kernwapen. Amerikaanse
inlichtingendiensten namen tot
nog toe aan aan dat dit nog vijf
tot tien jaar zou duren. Dat heb
ben Amerikaanse regerings
functionarissen gisteren gezegd.
De functionarissen werden
deze week verrast door de ont
dekking van een geheime fa
briek waar centrifuges voor de
verrijking van uranium werden
gemaakt. Een VN-missie van in
ternationale waarnemers vond
de fabriek tijdens een verras
singsinspectie van een rege
ringscomplex bij Baghdad. De
fabriek moest eind van dit jaar
operationeel worden. Dit tijd
schema werd echter in de war
gestuurd door de Golfoorlog.
Communisten
matigen tekst
partijprogram
Het nieuwe programma van 'de
Communistische Partij van de
Sovjetunie bevat tot verbazing
van velen toch een aantal tradi
tionele begrippen waaronder
het woord 'communisme'. De
ontwerptekst van het nieuwe
partijprogramma werd gisteren
in de Pravda gepubliceerd.
Vorige maand keurde het
Centraal Comité van de partij
onder voorbehoud het nieuwe
partijprogramma van Sovjet
president en partijleider Gor-
batsjov goed, dat een breuk be
tekende met tientallen jaren
van marxistische dogma's en de
markteconomie omarmde.
ANKARA*AP DPA 'eT1 V311 re8CT'n8 moet be_
1schermen, was volgens de auto-
Turkije heeft gisteren voor de riteiten niet bij de operatie be-
vierde achtereenvolgende dag trokken. Volgens Anatolia leden
aanvallen uitgevoerd op bases de rebellen zware verliezen. Eén
van Turkse Kurdische rebellen Turkse militair zou bij de opera-
in Noord-Irak. Gevechtsvliegtui- tie zijn omgekomen,
gen voerden 's morgens vluch- Het persbureau heeft voorts
ten uit boven bergachtige gemeld dat de vorige week don-
grensgebied tussen Irak. Turkije derdag in Turkije gegijzelde
en Iran, aldus het Turkse pers- Duitse toeristen weer op vrije
bureau Anatolia. voeten zijn gesteld. De tien
De geallieerde crisisbrigade Duitsers zijn negen dagen ge-
bij de Turks-Iraakse grens, die vangen gehouden door een
de Kurden in Irak tegen aanval- Kurdische splintergroepering.
John McCarthy zal er nog vaak te verduren hadden (de twee
aan terugdenken. Geblinddoekt werden vooral de eerste maan
en geboeid'woonde'hij vijf lan- den veel geslagen, red.) haast
ge jaren me{ andere westerse onbelangrijk leek."
gijzelaars in kale betonnen McCarthy hield de moed er
ruimtes, vechtend tegen het af- verder in door het roken van
glijden naar de wanhoop nooit enkele sigaretten per dag. Voor
meer vrij te komen. al de vuiligheid van de cellen.
Ex-gijzelaars zeggen vaak dat waar tarantula's en kakkerlak
het ergste aspect van de be- ken rondliepen, brachten hem
proeving de voortdurende strijd vaak van slag. Zijn conditie
is tegen het verliezen van de hield hij op peil door zich dage-
hoop. Zelfs als de gijzelaars vol- lijks 75 maal op te drukken,
ledig instorten, ontwaken ze de Als de bewakers besloten dat
volgende dag gewoon weer in het weer tijd was te verkassen.
i cel zonder ramen met al- werden de gijzelaars in 'doods-
leen een bed. De dag wordt ge- kisten' gestopt, smalle ruimtes
blinddoekt doorgebracht en aangebracht onder vrachtwa-
sleept zich voort, slechts onder- gens. Hun gezichten en boven
broken door een bezoek aan de Üjven werden dan met dikke
badkamer. stroken plakband omwikkeld.
McCarthy bracht het eerste In de tijd dat Keenan en Mc
jaar van zijn gevangenschap Carthy samen waren, kreeg de
door in een superkleine cel, Brit vijf brieven. Vaak kreeg hij
waar slechts langs één muur ge- ze pas in handen nadat zijn be
noeg ruimte was om te staan. In wakers hem weer eens hadden
de nazomer van 1986 verhuisde afgetuigd. Een keer ving hij een
hij naar een cel met Brian glimp op van een televisie. Hij
Keenan, de Ier die vorig jaar au- zag toen beelden van zijn vrien-
gustus vrijkwam. din. Jill Morrell, die een pleidooi
Keenan vertelde later hoe hield voor zijn vrijlating. Toen
i hij was toen hij ge- wist hij dat hij de moed
blinddoekt - McCarthy voor het moest opgeven, dat zijn vrien-
eerst ontmoette. „We gluurden den voor hem vochten,
allebei tegelijkertijd vanonder De vrijheid, die McCarthy nog
onze blinddoeken vandaan, maar zo kort weer proeft, heeft
John grapte: 'Fuck me, it's Bén echter een wrede kant: vrijgcla-
Gunn'.ten gijzelaars zeggen dat zij zich
De mannen brachten vier jaar schuldig voelen ten opzichte
samen in de cel door. Volgens van medegevangenen die ach
Keenan wist McCarthy de wan- terblijven. Daarnaast achter-
hoop vaak te doorbreken met volgt ex-gijzelaars het trauma
zijn onverwoestbare humor, de greep op het eigen leven te
„Hij imiteerde onze bewakers verliezen.
Nachtmerrie eindigt na 1943 dagen
AP-The Independent
„Het ga je goed. Als alles mee
zit, zie ik je om half vijf in de
pub", zei John McCarthy tegen
Nick Toksvig, zijn vriend en col
lega bij World Television News
(WTN) in Londen, voordat hij
de telefoon neerlegde. Mc
Carthy hoopte die avond van 17
april 1986 op tijd in Londen aan
te komen om nog wat te kun
nen gaan drinken. Op weg naar
de luchthaven van Bayrut werd
de Britse journalist echter ont
voerd en belandde hij in een
cel.
Toksvig had hem nog gewaar
schuwd en gevraagd op te
schieten. Twee dagen eerder
hadden Amerikaanse vliegtui
gen de Libische hoofdstad Tri
poli gebombardeerd. De Arabi
sche wereld was in alle staten.
Toen bekend werd dat de Ame
rikaanse F-lll bommenwer
pers vanuit Groot-Brittannië
waren opgestegen, liep ook de
veiligheid van Britse staatsbur
gers in Bayrut plotseling groot
gevaar.
Enkele uren voor McCarthy's
ontvoering werden buiten Bay
rut de lijken gevonden van drie
gegijzelden: de Amerikaan Peter
Kilbum en de Britten Leigh
Douglas en Philip Padfïeld. Een
briefje maakte duidelijk dat de
drie waren omgebracht als ver
gelding voor het bombarde
ment op Tripoli. De moorde
naars werden gezocht in krin
gen van de door Libië gesteun
de groep van de Palestijnse ter
rorist Abu Nidal.
McCarthy vertijok met enkele
andere Libanese WTN-mede-
werkers naar het vliegveld. Ze
namen een kortere route, bang
dat ze hun vlucht zouden mis
sen. Plotseling blokkeerde een
Volvo hun route. Vier gewapen
de mannen trokken McCarthy
aan zijn haren uit de auto. Zijn
Libanese collega's kregen te ho
ren dat iedere beweging de
dood tot gevolg zou hebben.
De Brit verdween en begon
aan de eerste van 1943 dagen
gevangenschap. In de gesprek
ken die hij nog* als vrij man
vanuit Bayrut met zijn collega's
in Londen had, repte hij wel
eens over de kans op ontvoerin
gen. „Op sommige momenten
ben ik echt doodsbang. Het is
zeer spannend", zei hij dan.
WESTERSE GIJZELAARS IN LIBANON
Na de vrijlating van de Brit John McCarthy zijn er nog 11 Westerse gijzelaars
in Libanon: hun namen en de periode dat zij nu gegijzeld zijn
Thomas SUTHERLAND
i I Terry ANDERSON
Edward Austin TRACY
2 Britten
Terr^WAITE
QadtMANjT~
2 Duitsers j
1 j Henrich STRUBIG
11taliaan
Alberto MOLINARI
yalidti
1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991
John McCarthy (midden) werd gisteren in de Syrische hoofdstad Damacus opgehaald door zijn dolgelukkige vader en broer, foto afp ramzi hay-
CORRESPONDENT
De vrijlating van de Britse gijze
laar John McCarthy maakt dui
delijk dat er iets is veranderd in
de wereld van fundamentalisti
sche organisaties zoals de Isla
mitische Jihad en Hezbollah.
Hun versoepelde houding had
echter nooit tot stand kunnen
komen zonder druk van Iran en
Syrië, de twee landen die meer
van de gijzelingen weten dan ze
het Westen willen doen gelo-
Hoe dicht Iran en Syrië bij de
gijzelaarskwestie zijn betrokken,
is de afgelopen dagen nog eens
gebleken. Het eerste teken van
een op handen zijnde vrijlating
van gijzelaars was een bericht in
het Iraanse dagblad de Teheran
Times van afgelopen dinsdag.
Het spreekbuis van president
Rafsanjani kondigde met grote
stelligheid aan dat een Britse en
een Amerikaanse gijzelaar zou
den worden vrijgelaten.
Een dag later vertrok de
Iraanse minister van binnen
landse zaken, Abdollah Nouri,
naar Damascus. Het doel van
zijn bezoek was volgens het offi
ciële Iraanse persbureau IRNA
overleg over „internationale za
ken, het Palestijnse vraagstuk
en de plannen van het arrogan
te deel van de wereld om het
zionistische regime te stabilise
ren". De gijzelaarskwestie moet
echter hoog op de agenda heb
ben gestaan.
Volgens waarnemers raken
steeds meer figuren in de Iraan-
se regering, met name in de fac
tie van Rafsanjani, er van over
tuigd dat de gijzelaars een hin
derpaal vormen voor de verbe
tering van de betrekkingen met
het Westen. Bovendien meldde
het Kuwaytse dagblad Sawt al-
Kuwayt gisteren1 dat Syrië Iran
heeft duidelijk gemaakt dat zijn
geduld met Hezbollah begint op
te raken. De Iraans-gezinde or
ganisatie is namelijk de enige
groepering in Libanon die zich
weigert te ontwapenen.
Sawt al-Kuwayt wierp giste
ren overigens een geheel ander
licht op de achtergronden van
de vrijlating. Volgens het blad is
de kettingreactie die leidde tot
de vrijlating van McCarthy op
gang gebracht door de geweld
dadige dood, vorige maand, van
een van de Britse gijzelaars.
Volgens een anonieme bron
die door de krant wordt aange
haald, is de gijzelaar vorige
maand door zijn bewakers om
het leven gebracht bij een ont
snappingspoging. Om welke
Brit het gaat. wordt niet ver
meldt. Maar omdat de vrijgela
ten John McCarthy al heeft la
ten weten dat de afgezant van
de Anglicaanse kerk, Terry Wai-
te, in goede gezondheid ver
keert, mag worden aangeno
men dat het slachtoffer de 77-
jarige Jack Mann is, een gepen
sioneerde verkeersvlieger.
Volgens Sawt al-Kuwayt na
men de Iraniërs de dood van de
Britse gijzelaar zo hoog op dat
de broer van de Iraanse presi
dent, Mahmoud Hashemi
Bahramani, naar Libanon reisde
om een onderzoek in te stellen.
Hashemi heeft in het verleden
een belangrijke rol gespeeld bij
de vrijlating van gijzelaars. Hij
was bij zijn bezoek aan Libanon
vergezeld van een aantal com
mandanten van de Revolutio
naire Garde en hij zou overleg
hebben gevoerd met leiders van
Hezbollah, de Islamitische Jihad
en de splintergroep Organisatie
van de Verworpenen der Aarde.
Tegen het eind van zijn be
zoek zou Hashemi een rapport
hebben opgesteld, waarin hij
verslag deed van de omstandig
heden waaronder de Britse gij
zelaar is gedood en van. de toe
stand van de gijzelaars in het al
gemeen. Bovendien zou hij de
Iraanse autoriteiten op de
hoogte hebben gebracht van de
plaatsen waar de gijzelaars op
dat moment werden vastgehou
den en welke groepen zijn be
last met hun bewaking.
hind vorige maand zou de
Nationale Veiligheidsraad in Te
heran het rapport hebben be
sproken. De algemene conclu
sie zou hebben geluid dat het
tijd is voor een geleidelijke vrij
lating van de gijzelaars.