Toerisme
Skivakanties
fors duurder
'Tegen politieke
risico's kun je je
amper wapenen'
Beroemde Trevi-fontein glinstert weer als vanouds
Met Djoser naar
Mexico
A
Dj/a>-ser>
071-126400
Films in Leiden
Deze maand worden in het Rijksmuseum voor Volkenkunde in
Leiden op zondagen, dinsdagen en zaterdagen, gratis films ver
toond die in relatie staan tot de tentoonstelling Op Weg: reli
gieuze beleving in Tibet, Korea en Japan. Deze expositie loopt
tot 5 januari. Daarnaast wordt er tot 24 oktober de foto-tentoon
stelling Nepal, Boeren, Bergen gehouden. De films, over tal van
Aziatische landen en onderweipen, beginnen steeds om 15.00
uur. Het museum is gevestigd lan Steenstraat 1 in Leiden, tele
foon: 071-211824.
Fietstoerkalender
De Nederlandse Toer Fiets Un e heeft een flink boekwerk gepro
duceerd waarin liefst 8000 geo •ganiseerde fietstochten worden
vermeld. Het is het jaarlijkse overzicht van alle Nederlandse
fietstochten, vooral recreatieve, van 15 tot 1000 kilometer. De
routes voeren langs de mooiste plekjes van Nederland en kun
nen door iedereen in eigen tempo worden gereden. Alle dag
tochten, dagmeerdaagsen, avondvierdaagsen van het overigens
reeds enige tijd lopende seizoen worden erin vermeld. Het boek
is door overmaking van ƒ21,- cp postgiro 6226664 t.n.v. NRTU in
Veenendaal onder vermelding FEP 1991 te bestellen.
Goud in Oostenrijk
In het dorpje Rauris in Hohe Tauem bij Salzburg vonden de Ro
meinen 4000 jaar geleden al goud. Niet minder dan tweedui
zend goudzoekers beproefden er hun geluk sindsdien in het hel
dere water van de bergbeken. Dat goudzoeken is inmiddels een
geliefde bezigheid voor vakantiegangers geworden, want soms
wordt er nog wel eens een 21 -karaats goudsnippertje gevonden.
Onder leiding van een plaatslijke goudwasser die het noodzake
lijke materiaal beschikbaar stelt kan er een gokje worden ge
waagd. Inlichtingen: Tourismusverband Rauris, Oostenrijk, tele
foon: 09 6544-6237.
Nachtbus Londen
Hoverspeed, dat al vele jaren overdag drie dagdiensten per bus
onderhoudt tussen Amsterdam en Londen, heeft nu ook een
nachtverbinding ingelegd. De bus vertrekt 's avonds om acht
uur in Amsterdam, komt om 4 05 uur in Dover en om 7.30 uur
in Londen aan. Opstapplaatsen zijn verder Utrecht (20.45 u.,
Jaarbeursplein achter het Centraal Station) en Breda (21.45 u.).
Uit Londen vertrekt de nachtbus om 20.00 uur, uit Dover om
23.30 uur en is om 8.00 uur in 3reda, om 9.10 uur in Utrecht en
om 10.15 uur in Amsterdam.
De oversteek tussen Calais en Dover wordt met de SeaCat uitge
voerd. Dit is de grootste catamaran ter wereld en de enige die is
ingericht voor roll-on-roll-off-vervoer van auto's. Een enkeltje
Londen met de nachtbus kost ƒ95,-, een retour ƒ165,-. Jongeren
van 4 tot 26 jaar en 60-plusserï hebben een korting van 15,- op
het standaardtarief. De reis naar Dover kost vijf gulden per enke
le reis minder.
Overigens kunnen reizigers die niet per bus reizen nu ook 's
nachts met Hoverspeed het Kanaal over. De SeaCat is begonnen
met afvaarten in de late avonduren en 's nachts.
In spoor Abraham
In het bijbels openluchtmuseum Heilig-Land-Stichting bij
Nijmegen is een tentoonstelling geopend die gaat over het ont
staan van de drie heilige boekc n van joden, christenen en mos
lims, resp. de Tenach (Oude Testament), Nieuwe Testament en
de Koran. De expositie wil informatie geven over de achtergron
den van de drie boeken. Joden christenen en moslims geloven
in één en dezelfde God, de God van Abraham. De tentoonstel
ling heet ook: In het spoor van Abraham. Tot 2 november is ze
dagelijks open van 9 tot 17 uur. De Heilig-Land-Stichting staat in
het dagtochtenprogramma (nr. 2) van NS vermeld.
De schepper van Kuifje
Waarschijnlijk zegt het Belgisc ie dorpje Welkenraedt de meeste
bbersv
weinig. Maar voor de liefhebbers van het stripverhaal
en vooral van Kuifje is het een plaats om heen te gaan. Tot half
september vormt Wel
kenraedt het Mekka voor
de stripfanaten door de
tentoonstelling Tout Her-
gé, ofwel Hergé Com
pleet. Op deze expositie
is zo ongeveer alles te
vincjen wat door Hergé
(gestorven in 1983) is ge
maakt. Hij was de grond
legger van van het Belgi
sche stripverhaal en de
schepper van Kuifje.
Welkenraedt ligt noord
oostelijk van Eupen, zo'n
30 km van de stad Luik.
Er zijn speciale arrange
menten in verband met de tentoonstelling. Het Belgisch Ver
keersbureau in Amsterdam, Herengracht 435, tel. 020-624 5953,
geeft meer informatie.
Paard voor de caravan
Horsavan heet een nieuwe vorm van recreatie, waarvoor men in
Lonneker (gemeente Enschede) moet zijn. Het is een compleet
ingerichte caravan (onder meer met koelkast en kleuren-tv) die
getrokken wordt door een mak fjordenpaard. De bedoeling is
dagelijks zo'n vijf uur met paaid en caravan langs stille wegge
tjes door het Tukkerse landschap te trekken. Bij boerderijen
wordt gekampeerd. Ook twee fietsen gaan mee, zodat er gele
genheid bestaat het landschap trappend te verkennen. Men kan
uit drie routes kiezen. Nadere informatie over de Horsavan ver
krijgbaar via telefoonnummer 353-354 339.
Informatie bij grenswisselkantoren
Om de Nederlandse toerist naar België beter van dienst te zijn,
werken het Belgisch Verkeersbureau en de Grenswisselkantoren
(GWK) samen bij het verstrekken van toeristische informatie
over België. Zo is bij de GWK-kantoren aan de Belgische grens
voor vijf gulden een uitgebreid informatiepakket verkrijgbaar
met allerlei brochures over atti acties, speciale evenementen en
bezienswaardigheden in vele steden en met een toeristische
kaart van België.-Ook is er een speciaal Ardennen-pakket be
schikbaar. Het kantoor Hazeld Dnk heeft zelfs een speciaal toeris
tisch loket waar complete info pakketten van Antwerpen en
Brussel worden aangeboden. 1 evens is het mogelijk bij de GWK-
kantoren aan de grens toegangskaarten te kopen voor enkele
grote attracties zoals de Antwerpse ZOO, Bobbejaansland, Mini
Europe en Walibi. Dat kan zelf nog enkele voordeeltjes opleve-
Voor Brussel is er een paspoori verschenen dat (tot 31 oktober)
tot dertig procent korting geefl op de toegang tot een groot aan
tal attracties en musea in de Belgische hoofdstad. Het gaat om
vijf bezoeken. Afhankelijk van iet gekozen pakket betaalt men
ƒ25,- of ƒ35,- voor het paspoort.
Oad-directeur Ter Haar: „De tegerv
vluchten met Transavia op de
Sovjetunie te gaan uitvoeren. Er
werd gerekend op 3500 passa
giers vanaf april, maar we heb
ben van die vluchten nooit meer
iets mogen vernemen.
„Dat klopt. Door de politieke en
maatschappelijke onrust in de
Sovjetunie bleef de belangstel
ling voor die vluchten op Mos
kou en Leningrad erg achter.
We hebben daar flink verloren.
We zijn er dus gewoon niet mee
begonnen. Aanvankelijk hadden
we nog de hoop per 1 septem
ber a.s. die chartervluchten te
kunnen uitvoeren maar dat is
nu ook van de baan. We gaan
dus alleen op de oude voet door
met lijndienst. Wat blijft is de
17-daagse rondreis, die loopt
goed. In het winterprogramma
blijven we natuurlijk doorgaan
met Rusland. We zijn tenslotte
de Nederlandse marktleider in
dat land en geven dat niet zo
maar prijs."
De Jumbo Camper die vroe
ger door de Sahara deed zou de
ze zomer op zuidelijk Afrika
gaan rijden. De vergunningen
waren nagenoeg rond. Hoe staat
het met die plannen?
„Het heeft meer voorberei
dingstijd gekost. Denk even aan
het linksrijdende verkeer in
Zuid-Afrika. Dat betekent datje
voor zo'n bus een linker-uitstap
moet maken. Ook heb je een
degelijke agent nodig, want zo'n
Jumbo Camper kun je niet voor
ieder wissewasje ophalen. Dat
ding moet jaren in zo'n gebied
blijven, dus zoek je een be
trouwbare partner, waar je op
kunt terugvallen voor onder
meer onderdak en service. Die
hebben we nu gevonden in
Springbok Atlas, een groot be
drijf in Zuid-Afrika met honder
den bussen en een Greyhound-
lijn. Daar gaan we mee samen
werken, al moet het natuurlijk
wel zo zijn, dat er rust en stabi
liteit in dat land is, willen we er
vakantiegangers heen kunnen
sturen. Ik ben daar nog wat
voorzichtig mee. Zuid-Afrika
komt langzaam maar zeker uit
het verdomhoekje, de boycot
maatregelen verdwijnen, er
waait een andere wind en er
zijn weer uitwisselingen en rei
zen. We zien daar in de nabije
toekomst grote mogelijkheden
en hebben daar met deze exclu
sieve overeenkomst een eerste
stap gezet."
Op 13 maart, ten tijde van de
Golfcrisis, kondigden Oad; De
Jong Intra Vakanties en Arke een
opmerkelijke samenwerking
aan. Bij onvoldoende bezetting
samen passagiers vervoeren in
een bus van één van de drie be
drijven. Krijgt die krachtenbun
deling een vervolg?
„Als het aan ons ligt wel. Feit is
dat we er geen van allen slech
ter van zijn geworden. Iedereen
foto dinand buisman
heeft er eigenlijk baat bij. Geza
menlijk hebben we minder bus
reizen hoeven te annuleren en
de vakantiegangers is de teleur
stelling van een afgelasting be
spaard. Oké, je kunt een iets an
dere reis aangeboden krijgen,
maar dat is doorgaans geen
probleem. Mensen bespreken
op het werk vaak maanden
vooraf hun vakantieperiode en
wiUen dan ook in die tijd op
stap. Door deze samenwerking
geven we nu klanten aan elkaar
over, we overleggen wekelijks
en er is een brochure in de reis-
bureau's waarop we gezamelijk
aangeven welke reizen zeker
zullen doorgaan. En je hebt na
tuurlijk het voordeel dat je niet
met halfvolle bussen rijdt. Wij
gaan ook deze winter met De
Jong Intra verder samenwerken
en zullen met z'n drieën be
spreken hoe het er voor volgend
jaar uitziet."
De beroemde Trevi-fontein in Rome ligt er weer als een plaatje bij. foto ansa
Restaurateurs hebben op 16 juli de laatste
hand gelegd aan de facelift van de beroem
de Trevi-fontein in Rome. De werkzaamhe
den namen drie keer zo lang in beslag als
was gepland, maar nu staat het barokke
monument als vanouds te glimmen. De
fontein is na twee jaar en acht maanden uit
de steigers gekomen na een grondige op
knapbeurt.
De restauratie, die aanvankelijk een jaar
zou duren, kost ruim 5,5 miljoen gulden.
Het grootste deel is betaald door een Itali
aanse verzekeringsmaatschappij: de over
heid heeft geen geld om alle monumenten
te restaureren. De fontein, die zich op een
klein plein bevindt, is een Romeins monu
ment. Volgens de legende zal iedereen die
er een muntstuk inwerpt, terugkeren naar
de Eeuwige Stad. In de film 'La Dolce Vita'
poedelen hoofdrolspelers Marcello Mast-
roianni en Anita Ekberg rond in de fontein
en de Italiaanse komiek Toto heeft eens de
exclusieve fotografische rechten 'verkocht'
aan een lichtgelovige toerist.
Na de schoonmaakbeurt ziet de fontein er
weer ongerept uit, zeker in vergelijking met
de honderden andere monumenten en ge
bouwen in Rome die zwart zijn van de uit
laatgassen van het autoverkeer. De vervui
ling door het verkeer zal spoedig wel weer
toeslaan, maar de duiven worden nu op af
stand gehouden door een elektronisch veld
met lage spanning.
Hoewel nog lang niet alle winterprogramma's van de Ne
derlandse reisorganisaties zijn verschenen, kan nu al
worden vastgesteld dat reizen naar de sneeuw straks
aanmerkelijk duurder zullen worden. Vooral Frankrijk
heeft de prijzen fors verhoogd.
Een skivakantie in de Franse Al- Ferdinand Fransen, directeur
pen zal circa tien procent meer van Arke: „Maar dat was dus
kosten dan vorig jaar. Ook Oos- blijkbaar het zoete gefluit van
tenrijk en Zwitserland gaan met de vogelaar." Ook het feit dat
hun prijzen omhoog: gemid- Franse hotelhouders tot ver bui-
deld vier tot vijf procent. De be- ten het Olympische gebied niet
geteld, blijven gemiddeld gelijk.
Een weekje Canarische Eilan-
achtereen te verhuren (en dat
r hoge prijzen) heeft bij
den wordt 3 procent goedkoper; de Nederlandse reisorganisaties
Portugal heeft een prijsstijging
van 5 procent aangekondigd.
Ondanks de flink duurdere dol
lar blijven de verhogingen voor
Florida en andere exotische be
stemmingen beperkt tot circa 2
procent.
Vooral de buitengewoon forse
veel kwaad bloed gezet. Temeer
omdat de Franse Alpen de
laatste jaren een steeds groter
wordende aantrekkingskracht
begonnen uit te oefenen op de
Nederlandse skiërs. José Schou
ten van Touralp: „Ik voelde de
bui al hangen en als je het e
prijsverhoging in Frankrijk is bij beetje bekijkt, vallen de verho-
de Nederlandse touroperators gingen nog wel mee. Maar wie
hard aangekomen. De afgelo
pen winter nog beloofden de
Fransen onder meer via grote
affiches in de de skigebieden
dat de prijzen ondanks de
Olympische Spelen van Albert-
ville niet omhoog zouden gaan.
bijvoorbeeld in de voorjaarsva
kantie wil boeken in plaatsen in
de omgeving van Albertville, zal
zich doodschrikken. In die pe
riode zijn de prijzen in vergelij
king met vorig jaar soms zelfs
verdubbeld."
Tien jaar achtereen maakte Oad
Reizen in Holten gewag van een
stormachtige groei. Dit jaar, zo
geeft directeur ir. J. ter Haar toe,
zal het van busonderneming tot
allround touroperator uitge
groeide bedrijf pas op de plaats
moeten maken. De omzet van
vorig jaar (300 miljoen) zal mo
gelijk nog wel worden bena
derd, maar de politieke onrust
in diverse reisbestemmingen
zorgt dit jaar voor een grillig
boekingspatroon.
Directeur Ter Haar wil na enig
aandringen wel een boekje
open doen, zonder daarbij ove
rigens tot sombere voorspellin
gen te komen. „We hebben het
momenteel al weer drukker dan
ooit", zegt hij, „de tegenvallers
worden gelukkig gecompen
seerd door vooruitgang in ande
re reizen." De Golfcrisis, zo ana
lyseert de Oad-directeur de ge
volgen voor zijn bedrijf, „heeft
in ieder geval als lichtpuntje dat
werkelijk alle kostenposten te
gen het licht zijn gehouden en
dat is wel eens goed in een on
derneming."
De Nederlandse reisbranche
heeft zich vrij goed hersteld van
de malaise in de boekingen ten
tijde van de crisis en de oorlog in
de Golf. Hoe verliep die inzin
kingen het herstel bij Oad
Ter Haar: „De Golfoorlog liep
net op tijd af. En dat was voor
ons maar goed ook, want laten
we eerlijk zijn, voor de reiswe
reld was dit een beroerde tijd.
Zoiets hadden we nog nooit be
leefd. Al je reizen zijn immers al
vastgesteld, de bedden zijn in
gekocht, de campagnes lopen
en je hebt de omstandigheden
van zo'n oorlog natuurlijk niet
in de hand. Gelukkig zijn we na
die periode steeds meer van de
achterstand gaan inhalen."
Hoe was die ontwikkeling ge
meten naar het type vervoer
(bus, vliegtuig) en wat zijn de
verschillen per land
„Bij de busreizen - en die zijn in
ons bedrijf nog altijd het be
langrijkste - is er een dikke plus
bij de meeste Europese bestem
mingen, maar hebben we te
maken met een allerberoerdst
'Joegoslavië-effect'. Vooral bij
de pendelbussen is dat heel erg
merkbaar. Joegoslavië was voor
ons een heel grote markt, waar
we permanent met een bus of
15 zaten. Dat valt nu bijna hele
maal weg. Gelukkig zien we el
ders een toename. Vooral bij ex
cursies op landen als Zwitser
land, Groot-Brittanië, Neder
land, België, Portugal, Polen en
Tsjechoslowakije. Bij de pendel
doen Spanje, Oostenrijk, Italië
en Frankrijk het goed."
Oad heeft zich een paar jaar
geleden ook op de vliegmarkt
begeven door de c
Bon Air, dat voor een goedkope
re markt werkte en door Oad in
niveau opgekrikt zou worden.
Hoe is dat uitgepakt?
„Bon Air sloot misschien niet zo
goed aan bij het Oad-produkt
als wij gedacht hadden. Daar
wil ik heel eerlijk in zijn. We
hebben daar zelfs een directeur
moeten ontslaan. De moeilijk
ste tijd is nu zo'n beetje achter
de rug. We zitten op de goede
weg, al zal dat nog niet uit een
vooruitgang in aantallen passa
giers blijken. We leveren zo'n
twintig procent in, maar ik zeg
dat dit bewust is gebeurd. Grie
kenland en Portugal groeien bij
ons, maar we hebben bij de
vliegreizen weer de pech dat
Turkije de achterstand na de
Golfcrisis bij lange na niet heeft
weten goed te maken en dat
door de onlusten in Tunesië
ook dat land nauwelijks in trek
is bij de vakantiegangers."
Recente politieke en maat
schappelijke ontivikkelingen to
nen aan, hoe gevoelig de reis
branche is voor reacties van de
consument. De instabiliteit in de
Sovjetunie, burgeroorlog in Joe
goslavië, crisis in de Golf, oproer
in Tunesië. Kan een touropera
tor zich daar tegen wapenen, te
meer daar het inkopen van ho
tels en dergelijke al ruim een
jaar vooraf gebeurt?
„Je kunt je er amper tegen wa
penen, maar we proberen wel
veiligheden in te bouwen en al
te grote risico's uit te sluiten. Zo
huren we per jaar zo'n 50 tot 60
bussen bij derden. Onze eigen
bussen zitten dus nu echt alle
maal op de weg, maar de klap
komt wèl aan bij de bijhuur-be-
drijven. Ep natuurlijk houd je er
rekening mee voor volgend jaar.
Op 15 augustus moeten onze
inkopers al hun werk voor vol
gend jaar zomer gereed hebben.
Joegoslavië, zo zal iedereen wel
kunnen begrijpen, kopen we
natuurlijk maar heel mondjes
maat in. Je koopt sterker in bij
landen waar het rustig blijft.
Tsjechoslowakije, Skandinavië,
Engeland en Frankrijk. Daar
komt bij dat er een tendens is
om vaker en korter op vakantie
te gaan. De stedenreizen van
drie tot vijf dagen doen het
goed, dus kom je met een extra
aanbod op dat terrein. Ook met
de bus naar Antwerpen of
Praag."
December afgelopen jaar liet
Oad weten ivekelijks charter-
Vrijdag 9 augustus 1991 Redactie: 023-150268 ROB VAN DEN DOBBELSTEEN Eindredactie: J
REISBERICHTEN
Reizen naar de zon soms goedkoper
