Binnenland
PvdA zakt
nog verder
in peiling
Fusie Hagemeyer met
Internatio van de baan
Moordenaar Fagel schoot in paniek
Timmer verbindt lot
aan nieuwe projecten
FNV-bond wil één cao
voor financiële wereld
Slecht imago chemie zorgt voor schonere Rijn
Vrijdag 9 augustus 1991
Redactie: 023-150225 JANINE BOSMA ALTAN ERDOGAN RONALD FRISART (did) PATRICK VAN DEN HURK MARGOT KLOMPMAKER SJAAK SMAKMAN FRANS VISSER Vormgeving: CLARA KEMPER
3
Terwijl een medewerker de puntjes op de i zet, wordt deze ballon langzaam vol warme lucht geblazen. Het gevaarte ging gisteren de lucht in ter
gelegenheid van de negende internationale Ballonfiesta in Bameveld. Het festijn duurt nog tot en met morgen. »foto anp Raymond rutting
Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), Gemeenschappelijke Persdienst (GPD), Inter Press Service (IPS).
NIEUWSLIJN
Expositie over bezetting Kuwayt
'De misdaden van Saddam tegen Kuwayt' is het motto van de
tentoonstelling die vandaag en morgen is te zien in de hal van
het Congresgebouw in Den Haag. De expositie, georganiseerd
door de ambassade van Kuwayt, toont via zo'n driehonderd fo
to's de gevolgen van de Iraakse inval in het oliestaatje. Het me
rendeel laat de vernielingen zien die de Iraakse troepen hebben
aangericht in scholen, musea, hotels, paleizen en andere gebou
wen. Ook zijn er foto's van de oliebranden die de Golf nog altijd
teisteren. Gruwelijk zijn de foto's die onder de titel 'De martela
ren van Kuwayt' worden getoond: zwaar mishandelde burgers
en militairen, die het geweld veelal niet overleefden. De foto's,
slechts begeleid door summiere teksten, zijn zowel tijdens als na
de bezetting gemaakt. De tentoonstelling is te bezichtigen van
12.00 tot 21.00 uur. foto anp paul vreeker
Beatrix brak been in Portugal
Koningin Beatrix heeft haar kuitbeen niet gebroken in Italië,
maar in Portugal. De koningin onderbrak zonder daar rucht
baarheid aan te geven haar verblijf in Italië om in Portugal vrien
den te bezoeken. Daar maakte ze tijdens een wandeling een
misstap waarbij ze haar kuitbeen brak. De Rijksvoorlichtings
dienst, die wel aankondigde dat de vorstin op vakantie naar Ita
lië ging, heeft bewust de plaats van het ongeluk verzwegen om
de privacy van Beatrix te beschermen.
Den Haag hoopt op treintaxi
Het Haagse gemeentebestuur zal de treintaxi ook na de acties
van Haagse taxichauffeurs en de terugtrekking van City-tax uit
het project blijven verwelkomen. De gemeente blijft ook bereid
standplaatsen aan te leggen. De Nederlandse Spoorwegen en de
gemeente Den Haag voeren volgende week overleg over de gang
van zaken omtrent de treintaxi. Volgens een gemeentelijke
woordvoerder is het college van burgemeester en wethouders
ervan overtuigd dat het geschil tussen taxichauffeurs en de NS
met overleg kan worden opgelost.
Incest met stiefdochtertje
De Groningse officier van justitie heeft gisteren vier jaar geëist
tegen een 53-jarige Veendammer, die zijn stiefdochtertje zeker
zes jaar lang seksueel heeft misbruikt. Dat begon toen het kind
vijf jaar oud was. De moeder van het kind, die inmiddels van de
verdachte is gescheiden, heeft in februari aangifte gedaan. Het
meisje, dat nu twaalf jaar is, heeft éveneens een uitgebreide ver
klaring bij de politie afgelegd. Volgens de officier is er niets op
seksueel gebied denkbaar dat niet door het kind is beschreven.
„Het zijn ware verschrikkingen geweest tot en met verkrachting
toe, waaraan het weerloze kind zes jaar lang onderworpen is ge
weest".
Akzo betaalt schuld La Seda
Het Nederlandse chemieconcern Akzo heeft zich bereid ver
klaard om alle schulden van haar voormalige dochterfabriek La
Seda in Barcelona terug te betalen. Dat is bekend geworden na
spoedoverleg tussen de Nederlandse Akzo-directie en vertegen
woordigers van de tien banken die ruim 150 miljoen gulden bij
La Seda hebben uitstaan. De totale schuld van La Seda bedraagt
220 miljoen gulden. Al eerder had Akzo bekend gemaakt haar
meerderheid van 57,5 procent voor het symbolisch bedrag van 1
peseta aan de schuldeisers over te doen. Akzo zei toen ook be
reid te zijn 144 miljoen gulden van de schuld over te nemen. De
tien banken weigerden dit aanbod.
Aantal faillissementen flink gestegen
Het aantal faillissementen bedroeg in de eerste helft van dit
jaar 1927, 7 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar, al
dus het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het aantal faillisse
menten van ondernemingen steeg met 11 procent van 1504 tot
1668. Het aantal personen dat failliet werd verklaard daalde ech
ter met 14 procent tot 257.
ABN-Amro: Activiteiten te verschillend
De fusieplannen tussen het Rot
terdamse concern Intematio-
Müller met het Naardense han
delsbedrijf Hagemeyer zijn van
de baan. Uit een onderzoek dat
ABN-Amro heeft gedaan voor
de raad van bestuur van Inter
natio blijkt dat Internatio daar
geen enkel belang bij heeft, zo
heeft het concern vanmorgen
bekendgemaakt. Bestuursvoor
zitter Land van Hagemeyer
noemde in een reactie de fusie
„een gepasseerd station".
Begin mei werd bekend dat
First Pacific, een internationaal
concern met de hoofdvestiging
in Hong Kong, 43,2 procent van
de aandelen Intematio-Müller
heeft weten te verwerven. First
Pacific is de moedermaatschap
pij van Hagemeyer. First Pacific
zei toen alleen een fusie te wil
len als beide bedrijven daarover
een akkoord konden sluiten.
Hagemeyer wilde wel, maar In
ternatio liet gelijk weten er niets
voor te voelen en vroeg onder
meer ABN-Amro om een rap
port over het plan.
In het vanmorgen gepubli
ceerde onderzoeksrapport con
cludeert de bank dat „er geen
reden is een fusie met Hage
meyer aan te bevelen" omdat er
te weinig overeenkomsten zijn
tussen de kernactiviteiten van
de twee concerns. De Raad van
Bestuur van Internatio heeft di
rect overleg geopend met First
Pacific „inzake haar positie als
aandeelhouder". Hagemeyer-
topman Land zegt dat het rap
port „vrij duidelijk" niaakt „dat
fusie niet in het belang is van de
bedrijven. Als de bank zegt: het
hoeft niet, dan gaat de fusie dus
niet door. Dat is jammer, maar
het zij zo".
De PvdA blijft kelderen in de opiniepeilingen. De PvdA
zou op dit moment liefst 28 van de huidige 49 kamerze
tels verliezen, zo blijkt uit het jongste NIPO-onderzoek.
Ook het CDA begint de gevolgen van de wao- en ziekte
wetplannen te voelen. De christen-democraten stonden
vorige week in een peiling van bureau Inter/View nog op
een verlies van slechts één zetel, nu worden dat er bij het
NIPO zes: van 54 naar 48 zetels. De teruggang voor de
PvdA bedroeg een week terug nog 22 zetels.
Grote winnaar is D66. De De
mocraten zouden hun huidige
zetelaantal (12) verdriedubbe
len. Met die 36 zetels steekt de
partij met kop en schouders bo
ven de PvdA uit. De WD levert
één zetel in en komt evenals de
PvdA op 21 zetels. Groen Links
verdubbelt de huidige 6 zetels
naar 12.
Volgens de nieuwste peiling
zou het CDA noch met de hui
dige partner PvdA, noch met de
vorige coalitiegenoot WD een
kamermeerderheid krijgen. In
beide gevallen zou een combi
natie blijven steken op een min
derheid van 69 zetels. CDA en
PvdA hebben nu nog een uiterst
comfortabele meerderheid van
103 zetels. CDA en D66 zouden
wel samen een meerderheid
hebben, evenals een coalitie
van PvdA, D66 en WD.
Na oud-kamerlid Cornelissen
en SER-Kroonlid Kolnaar heeft
gisteren een derde prominente
CDA'er de wao-plannen afge
keurd. Oud-minister van sociale
zaken Albeda noemde het plan
voor de radio „onbehouwen".
„Het gaat om de aantasting van
de positie van mensen die in de
wao zitten en die jonger zijn
dan vijftig jaar. Die mensen
hebben premie betaald en op
grond daarvan een uitkering ge
kregen. Ze moeten nu onder
vinden dat die uitkering sterk
verminderd wordt en af kan
gaan lopen".
„Het tweede moeilijke punt is
dat de wao een kortlopende uit
kering gaat worden, waama
men teruggaat naar het niveau
van een bijstandsuitkering. Als
je kijkt naar de werkloosheids-
vofgens beziet wat we gaan
doen met de wao, dan kun je
zeggen dat we op weg zijn naar
een mini-stelsel. Daar kun je
over praten, maar ik vind dat de
mensen de tijd moeten krijgen
om zich hierop in te stellen
door zich bijvoorbeeld hierte
gen te verzekeren".
Havank brengt recherche na twee jaar bij dader
„We zijn blij dat de zaak toch
nog is opgelost. We hadden het
eigenlijk niet meer verwacht.
Hopelijk komt er nu weer rust
rond onze familie". Zo reageert
Martin Fagel op het nieuws dat
een 21-jarige Nijmegenaar heeft
bekend ruim twee jaar geleden
zijn broer Gerard Fagel te heb
ben doodgeschoten.
Gisteren bekende de dinsdag
opgepakte man dat hij op 9 juni
1989 bij een inbraak in restau
rant De Hoefslag in Bosch en
Duin in een schrikreactie op
Gerard Fagel te hebben gescho
ten. Hij pleegde de inbraak met
een 27-jarige stadsgenoot.
De man klom rond vier uur in
de morgen via het serre-dak van
het etablissement naar het ge
opende raam van de slaapka
mer, waar Fagel en zijn vriendin
sliepen. De man wilde door het
raam naar binnen klimmen,
maar werd op dat moment be
trapt door Gerard Fagel. Voor
deze uit bed kon springen riep
de met een bivakmuts getooide
man: „Dit is een overval" en
schoot op Fagel. Die werd in de
hartslagader geraakt en over
leed korte tijd later.
Fagels vriendin verstond de
woorden echter verkeerd en
verklaarde dat de schutter had
geroepen: „Ik kom je vermoor
den". Dat zette de politie op het
verkeerde spoor van een van te
voren beraamde aanslag. Het
onderzoek liep mede om die re
den ook langzaam dood.
De politie is, zo bleek giste
ren, al rond de jaarwisseling ge
tipt dat twee Nijmegenaren
meer zouden weten van de Fa-
gelzaak. De verdachten liepen
uiteindelijk tegen de lamp via
het nieuwe vingerafdrukkensys
teem van de Centrale Recher
che Informatiedienst, Havank.
Wat tien rechercheurs twee jaar
eerder in twintig dagen niet luk
te het herkennen van de vin
gerafdruk op een stuk gereed
schap ging met het apparaat
wel. Leider Raa van het recher
chebijstandsteam „Op 16
maart van dit jaar hadden we
beet. De vingerafdruk, die we
kort na de moord hadden ge
vonden op weggegooid inbre
kersgereedschap, bleek van de
27-jarige Nijmegenaar te zijn".
Niet lang daarna werd eveneens
via Havank ontdekt dat de af
druk van een handpalm in een
handschoen van de schutter
Vraagtekens blijven voorlopig
rond de diefstal van ringen en
andere sieraden uit een vitrine
in de hal van het restaurant. Pas
enige dagen na de moord op
Fagel werd ontdekt dat de kost
baarheden waren verdwenen.
Of de Nijmegenaren deze dief
stal hebben gepleegd voordat
één van hen het dodelijke schot
loste, is niet duidelijk.
De Nijmegenaren, die al eer
der zijn veroordeeld wegens
vermogensdelicten, wordt
doodslag, en een poging tot in
braak ten laste gelegd.
CD-I moet Philips uit slop halen
NEW YORK ANP
President-directeur Timmer van
Philips heeft zich persoonlijk
verantwoordelijk gesteld voor
het slagen van verschillende
commerciële projecten, waar
onder de introduktie van de
CD-I. Mochten ze geen succes
worden, zo liet hij doorscheme
ren tijdens een toespraak voor
Amerikaanse Philips-directeu-
ren In New York, dan stapt hij
op. „Als de projecten misluk
ken, dan heb ik gefaald", aldus
Met die uitspraak bevestigde
Timmer zijn verklaring in febru
ari dit jaar tijdens de toelichting
van de rampzalige jaarcijfers
over 1990. Toen verklaarde de
topman dat hij af zal treden „als
in 1992 niet het gewenste ni
veau is behaald". Deze 'drei
ging' moest de buitenwereld,
maar vooral het Philipsperso-
neel duidelijk maken dat er een
nieuwe wind door het bedrijf
waaide.
Voor de jaren negentig heeft
Philips vijftien sectoren op het
oog waarmee het zakelijk ge
zien wil scoren. Eén daarvan is
de CD-I, een apparaat dat
beeld, geluid en tekst afleest van
een CD-schijfje. Het wordt in
oktober in de Verenigde Staten
gelanceerd. Timmer ziet CD-I
als hét produkt waarmee Philips
de slechte prestaties van de af
gelopen jaren achter zich kan
laten.
Onlangs publiceerde het con
cern de cijfers over het tweede
kwartaal. Daarbij steeg de winst
ten opzichte van het rampjaar
1990 van 37 miljoen naar 187
miljoen.
Om gevolgen van fusiegolf te beperken
De Dienstenbond FNV maakt
zich zorgen over de gevolgen
voor werknemers van de fusie
golf in het bank- en verzeke
ringswezen. De bond wil daar
om op korte termijn met ban
ken en verzekeringsbedrijven
overleggen over één cao voor de
gehele financiële dienstensec
tor.
Zowel de bank- als de verze
keringssector wordt de laatste
jaren overspoeld door fusies.
Banken fuseren met andere
banken en verzekeringsmaat
schappijen fuseren weer met
al dan niet samengesmolten
banken. Steeds meer kleine
banken zijn daardoor gedwon
gen om zich terug te trekken op
een gespecialiseerd terrein. Een
ander gevolg is dat veel kleine
buitenlandse banken hun filia
len in Nederland sluiten.
Ook voor de werknemers van
de betrokken instellingen ver
andert bij een fusie veel: ar
beidsverhoudingen en arbeids
voorwaarden wijzigen en ar
beidsplaatsen verdwijnen. Be
stuurder van de Dienstenbond
FNV H. Noten schat dat er van
af begin 1989 tot circa 1993
16.000 banen in het bankbedrijf
worden opgeheven. De dien
stenbond maakt overuren met
het opstellen van sociale plan-
Noten: „Bij een fusie zoals die
tussen NMB/Postbank en Na
tionale Nederlanden ontstaat
een volstrekt andere onderne
ming. Het is geen bank of verze
keringsmaatschappij meer,
maar een financiële dienstverle-
Om de belangen voor de
werknemers bij het samengaan
goed te kunnen behartigen,
vindt de vakbondsbestuurder
het noodzakelijk dat op zeer
korte termijn onderhandelingen
de werkgeversorganisaties
beginner
ze finar
Daarin ia
ruimte rr
afspraker
voor de-
iële dienstverleners,
i volgens de FNV wel
eten zijn voor aparte
met individuele on-
ACHTERGROND
ROTTERDAM ANNEMIEK VEELENTURF
Woensdag 21 augustus in het zover. In een
feestelijke ambiance zal te Frankhui de ver
tegenwoordiger van de vereniging van
Duitse chemische bedrijven (VCI) door het
plaatsen van zijn handtekening onder een
convenant een drastische teruggang van
schadelijke lozingen in de Rijn beloven. Bij
deze organisatie zijn mammoetbedrijven
als Hoechst, BASF en Bayer aangesloten.
Volgens het convenant, dat ook de Rot
terdamse milieu-wethouder Verbeek-Ohr
zal tekenen, zullen de Duitse bedrijven de
komende tien jaar de dumping van zware
metalen en chemisch afval met de helft te
rugbrengen.
Het feit dat milieu-investeringen heden
ten dage zeer belangrijk zijn voor het imago
van een bedrijf, draagt zeker bij tot de be
reidwilligheid van de Duitse chemische in
dustrie. Hoe groot dat belang in de loop der
jaren zou worden, had wethouder Laan in
1984 bij aanvang van het Project Onderzoek
Rijn (POR) waarschijnlijk niet kunnen ver
moeden.
Het uitgangspunt van POR was simpel.
Industrieën die de Rijn vervuilen, moeten
zelf betalen voor de berging van het veront
reinigde Rotterdamse havenslib. Rotterdam
moet jaarlijks 23 miljoen kubieke meter slib
opbaggeren om de havens en vaarwegen op
diepte te houden. Bijna de helft daarvan is
zo vuil dat de gemeente het niet zonder ge
vaar voor het milieu in zee of op land kwijt
kan.
Wethouder Laan kondigde aan in totaal
tien miljoen gulden uit te trekken voor het
opsporen van de vervuilingsbronnen. Tege
lijkertijd begon professor Dunné van de
Zal het dan toch lukken de Rotterdamse
haven nagenoeg te vrijwaren van cadmi
um, chroom, koper, lood en zink? Kan de
zalm zich straks weer echt op zijn gemak
voelen in een schone Rijn? De milieu
overeenkomst die de gemeente Rotter
dam gaat afsluiten met de Duitse chemi
sche industrie is in elk geval een grote
stap in de goede richting.
Erasmus Universiteit een gedegen juridisch
onderzoek naar de mogelijkheid de vervui
lers voor de rechter te slepen.
Het was een gewaagde stap. Rotterdam
zat weliswaar zo omhoog met het verontrei
nigde slib, dat het de slufter bouwkosten:
tweehonderd miljoen gulden moest bou
wen bij wijze van opslagplaats, maar de
stad ontblootte tegelijk de tanden tegenover
belangrijke klanten. Rotterdam heeft een
groot zakelijk belang bij een goede ver
standhouding met de vervuilers.
Desondanks startte de stichting Interna
tionaal Watertribunaal met het schip Rein-
water een vooronderzoek. In het Duitse
deel van de Rijn werden ongeveer vijftig lo-
zingspunten bemonsterd om bewijsmateri
aal te verzamelen.
Een paar jaar bleef het stil rondom POR.
Maar in 1988 wist projectleider Van den
Berg te melden dat een deel van de vervui
lers wilde praten. De chemische industrie
was behoorlijk geschrokken van alle nega
tieve publiciteit na de ramp bij het Zwitsers
chemisch concern Sandoz, waardoor de
Rijn in korte tijd ernstig vervuilde.
Professor Dunné heeft ondertussen ge
concludeerd dat er voldoende juridische
mogelijkheden te bestaan om vervuilers
aan hun vestje te trekken. Desondanks be
sluit Rotterdam in 1989 daar voorlopig van
af te zien. „Het is ingewikkeld je beste klan
ten voor de rechter te slepen", licht haven
wethouder den Dunnen toe.
Inmiddels blijkt dat dreigen met de recht
bank niet meer zo noodzakelijk. De nieuwe
milieu-wethouder lansen constateert na
een rondreis in Duitsland en Zwitserland
een „aanzienlijke verandering in de hou
ding van de lozers". Het eerste grote succes
van POR volgt in november 1990. Het Zwit
sers chemieconcern Sandoz komt met Rot
terdam overeen de lozingen van koper en
chroom te verminderen. Andere bedrijven
willen niet praten. Een jaar later spant Rot
terdam een proces aan tegen de Franse ka-
limijnen in Mulhouse. Deze zaak loopt nog.
Met de overeenkomst die de gemeente
over twee weken sluit, is het uiteindelijke
doel nog niet bereikt. Om ook bij andere
Nederlandse en buitenlandse vervuilers een
geloofwaardige indruk te maken, zal Rotter
dam binnen de eigen gemeentegrenzen
harder aan de slag moeten. Negentig pro
cent van de olie in het havenslib is afkom
stig van Rotterdamse bedrijven. Juridische
stappen zijn moeilijk doordat door invloe
den van eb en vloed het praktisch niet is te
bewijzen van welke bedrijven de olie komt.
Het strengere toezicht dat de gemeente in
samenwerking met de directie Scheepvaart
op de olielozingen in eigen gebied houdt, is
in ieder geval nóg een stap in de goede
richting.
«et lijk.Arrestatie voor
Aegon zijn gijzeling Heerlen
eigen wa
terschade- HEERLEN» ANP
verzeke- De politie heeft een 27-jarige
ring moet Rotterdammer aangehouden
aanspre- wegens een overval op 23 juli in
ken. In Heerlen. Met twee anderen zou
werkelijk- hij een flat zijn binnengedron-
heid maak- gerli waar Qp dat moment drie
te gisteren vrouwen aanwezig waren. Ze
een mede- werden geboeid en mishandeld,
werker. Toen later een neef van de
voorzien hoofdbewoner op bezoek
van lies- kwam, werd ook hij geboeid en
laarzen, de ernstig mishandeld. Bij zijn
vijver voor thuiskomst werd de hoofdbe-
het Haagse woner gedwongen zijn drugsle-
kantoor verander te bellen in een tele-
van de ver- fooncel. Hij slaagde er toen in
zekeraar alarm te slaan. De politie veron-
vrij van al--»- derstelde aanvankelijk dat de
gen. •foto daders zich vergist hadden,
anp paul maar gaat er nu van uit dat in
vreeker de flat wel degelijk in drugs
werd gehandeld.