Leiden
'Misschien is hij uit
de doden opgestaan'
99
Veel huizen Lage Morsweg leeg
Directe begeleiding
'nieuwe' allochtonen
Open huis in
schooltuinen
DANSEN
SWINGEN
UVE-MUZIEK
Vrijdag 9 augustus 1991
Redactie: 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANCMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER WIM WEGMAN
Eindredactie: RAYMOND PEIL Vormgeving: HENK BUIS
NIEUWSLIJN
Weer hakenkruis-stickers
In de omgeving van de Herengracht en Nieuwe Rijn zijn van
nacht racistische stickers op de gevels van een aantal be
drijfspanden geplakt. Op de plakplaatsjes staan hakenkruizen af
gebeeld en de tekst 'niggers beware: hands off whites or die'. Op
de stickers staat een Amerikaans postbusnummer.
Eerder deze week werden anti-semitische stickers aangetrof
fen op twee auto's in de Eikenrode en in winkelcentrum De Ko
permolen. Daarop stonden eveneens hakenkruizen en de tekst
'Bevrijd Europa van de joden' met hetzelfde postbusnummer.
Kelderbox uitgebrand
Een kelderbox onder de Havikshorst in de Merenwijk is in de af
gelopen nacht omstreeks kwart voor een, geheel uitgebrand. De
deur van de kelder, die eigendom was van een 40-jarige Leidse,
was opengebroken. Nadat het vuur was gedoofd, heeft de politie
in de omgeving een 34-jarige zwerver, zonder vaste woon- of
verblijfplaats, aangehouden. De man heeft vermoedelijk de
brand moedwillig aangestoken.
Flinke buit bij inbraak
In een woning aan de Woudbes in de Merenwijk is in de afgelo
pen week ingebroken en hebben de daders een flinke buit mee
genomen. De bewoners waren op vakantie en merkten bij thuis
komst dat de voordeur was geforceerd. Uit de woning zijn twee
bontjassen, een geldbedrag van ongeveer 6000 gulden, zilveren
voorwerpen, enkele sieraden en een videocamera weggehaald.
EEN ZONDAGSBLAD
wekte met een artikel
over de Langegracht-
moord het schuldgevoel
van de verdachte. Hij gaf
daarop zichzelf aan.
OUDEREN VOELEN
er vaak niets voor om hun
woningen aan de Lage
Morsweg te verlaten
LEIPEN KAREL BERKHOUT
Turken en Marokkanen die bij
zich bij hun gezin in Leiden
voegen krijgen voortaan meteen
iemand aan de deur die hen
wegwijs maakt in de stad. De
gemeente Leiden is bezig met
het aantrekken van twee consu
lenten, die voor de nieuwko
mers onmiddellijk taallessen en
oriëntatiecursussen regelen.
Het ministerie van welzijn (wvc)
geeft een subsidie van 200.000
gulden voor het project 'Opvang
Nieuwkomers'.
„De familieleden zijn voort
aan meteen onder de pannen.
Problemen met aanpassing
kunnen daarmee hopelijk wor
den voorkomen," zegt welzijns-
ambtenaar M. Grotenhuis. „Nu
staan mensen vaak pas op de
stoep als er al moeilijkheden
zijn." Het experiment gaat 4
jaar duren en is voorlopig alleen
bedoeld voor Turken en Marok
kanen, die het leeuwedeel vor
men van de Leidse immigratie
stroom.
Jaarlijks voegen zich enkele
honderden buitenlanders bij
hun familie in Leiden. In 1989
kwamen er 74 Turken en 242
Marokkanen wonen, vorig jaar
ging het om 93 Turken en 132
Marokkanen. De ervaring is dat
de nieuwkomers nogal wat
moeite hebben om de weg te
vinden in de stad, waardoor
mannen vaak zonder werk blij
ven en vrouwen in een isole
ment raken. „Ik kan mij voor
stellen dat een goed opgeleide
Turk uit Istanboel zich nog wel
redt, maar dat een familie van
het platteland in Marokko veel
meer problemen heeft," zegt
Grotenhuis.
Het bureau Opvang Nieuwko
mers krijgt van het Bureau
Vreemdelingendienst en van
Burgerzaken meteen de gege
vens van de buitenlanders die
net zijn aangekomen. „En dan
Slechts weinig allochtonen slagen er op eigen kracht in om een bestaan op te bouwen, zoals deze tapijtverkopers in Leiden. De meesten kunnen
wel wat hulp gebruiken bij het vinden v
i baan e
i opleiding.
op het idee komt om eens een
cursus te gaan volgen," zegt
Grotenhuis. De
krijgen een cursi
landse taal en een waarin wordt
uitgelegd wat voor een instellin-
luwkomers gen Nederland en speciaal Lei-
de Neder- den hebben. Ook bij het vinder
van een baan wordt hulp aan
geboden. De lessen worden ver-
FOTO JAN HOLVAST
zorgd door het Leidse Studie
huis, die een intensief leerpro
gramma van 400 uur in de
maak hebben.
Advocaat doet verdachte moordzaak versteld staan
Vervolg van pagina l
DEN HAAG EMIEL FANGMANN
Gelaten stond een 23-jarige
Zwitser op verdenking van
moord gisteren voor de Haagse
rechtbank. De man had begin
december vorig jaar bij de Leid
se vreemdelingenpolitie kennis
gemaakt met een 38-jarige Fili-
pijn, een student aan de Web
ster University in Leiden. De
Zwitser zat in geldnood. Zijn
moeder kwam uit Nederland en
hij had een Nederlandse vrien
din, maar als niet-EG-ingezete-
ne kon hij hier geen werk vin
den.
Daarop stelde de Filippijn
hem voor als fotomodel voor
hem te gaan werken. 15.000
duizend gulden zou hij krijgen.
Hij ontmoette de man later nog
een keer en maakte uiteindelijk
met hem een afspraak op 29 de
cember. Op die dag was hij
weliswaar jarig, maar de afspra
ken over de fotosessie zouden
dan beklonken worden.
Het tweetal dronk aan de
Langegracht ieder drie whisky's,
at samen in een Leids restau
rant, hield een kleine kroegen
tocht en keerde terug naar de
woning om de definitieve af
spraken te maken. Maar hij wil
de snel naar Noordwijk om zijn
verjaardag bij zijn vriendin te
vieren. Toen had de Filipijn
plotseling achter hem gestaan
met een mes en hem gedwon
gen zich uit te kleden.
De Zwitser sloeg uiteindelijk
van zich af en kneep de keel van
het slachtoffer dicht tot hij hem
'zwaar' voelde worden. Daarna
verwijderde hij alle sporen van
zijn aanwezigheid in de flat en
nam een flinke hoeveelheid
geld mee. Het mes kwam in de
nek van de man terecht. Hoe,
daar had hij geen idee meer
van, hij had het er niet ingesto
ken.
Aldus de getuigenis van de
goed Nederlands sprekende
Zwitser. Stukje bij beetje had hij
zijn geheugen teruggekregen,
zo voegde hij eraan toe. „Ik had
een hoop beelden en wist die
eerst niet tot één film aaneen te
rijgen". Maar hij kon zich niet
meer precies herinneren hoe hij
het lichaam had achtergelaten.
Zondagsblad
Hij lichtte zijn vriendin en haar
zus een week later in over de
worsteling. Toen het zondags
blad twee maanden later over
de vondst van het stoffelijk
overschot berichtte en vlak
daarop een mogelijke verdachte
werd opgepakt, begon zijn ge
weten te spreken. Hij gaf zich
aan, anderhalf uur nadat de po
litie hem op het spoor was ge
komen en de moeder van zijn
vriendin eens had opgebeld.
"Het duwtje, dat u nodig had",
aldus rechtbank-president mr.
E. Timmernïans.
Advocaat mr. R. Heeren stel
de zijn cliënt een vraag. „Wan
neer dacht u dat hij dood was?".
„Toen hij slap op de grond lag."
„Wist u zeker dat hij dood was?
„Hoe kun je dat zeggen?".
Veelzeggende vragen, zoals nog
zou blijken.
Officier van justitie Van Ek
legde de nadruk op het mes.
Het was volgens het sectierap
port niet meer vast te stellen of
dat na of voor de dood van het
slachtoffer in de hals is gesto
ken. „Het kan dus zijn gebeurd
toen hij nog leefde." Ook ging
Van Ek er vanuit dat het slacht
offer de attributen op het lijk
had gelegd. De talloze verklarin
gen van de verdachte sinds zijn
aanhouding noemde hij ver
warrend. „U heeft eeri selectief
geheugen."
Met name zou verdachte in
een later stadium zijn gaan ver
klaren dat het slachtoffer eerst
hem met dat mes bedreigde.
„De bedreiging met dat mes
komt pas in latere versies op de
proppen. Noodweer acht ik dus
niet aannemelijk". Hij eisde zes
jaar met aftrek van voorarrest.
In de war
Advocaat mr. E. Heeren meen
de dat het feit niet kon worden
bewezen. Hij somde een aantal
getuigenverklaringen op. waar
uit bleek dat kennissen van het
slachtoffer, zoals een studiege-
note, hem begin januari nog in
leven hadden gezien. Hij over
legde ook een verklaring van de
ex-verdachte, een 22-jarige Lei-
denaar die op 2 januari nog sek
sueel contact met het slachtof
fer zou hebben gehad.
Die ex-verdachte had trou
wens bij zijn bezoeken aan het
slachtoffer altijd een mes bij
zich. Het aangetroffen mes kon
uit een winkel komen, die vlak
bij het adres van de ex-verdach
te was. „Misschien is het slacht
offer eind december dus niet
gedood door mijn cliënt, maar
zwaar mishandeld. Uit nood
weer. want hij kon niet uit de
flat vluchten omdat het slacht
offer voor de deur stond. Later
is de man dan. ik zou haast zeg
gen. 'uit de doden opgestaan'.
Hij heeft uit angst zijn mond
gehouden en is door een ander
om het leven gebracht. Dood
slag kan niet bewezen worden."
Heeren vroeg vrijspraak.
De officier van justitie schoot
uit zijn stoel. „Mag ik er op wij
zen dat die ene getuige van u.
die ex-verdachte, in zijn leven
'blowend' voorwaarts gaat?" al
dus Van Ek. Ook de andere ge
tuigen noemde Van Ek onbe
trouwbaar. „Bij navraag zijn
mensen van die precieze data
niet zo zeker meer. Ik houd vast
aan mijn eis."
Zelfs verdachte keek op van
de redenering van zijn advo
caat. Hij had niets meer te zeg
gen. „Ik ben in de war, sinds
mijn advocaat twee dagen terug
deze mogelijkheid opperde."
Uitspraak over veertien da
gen.
De groente- en fruitmarkt in de binnenstad: een kleurrijk fenomeen, prachtig langs het water gelegen.
FOTO WIM DIJKMAN
De stalletjes langs de Hoogstraat zijn niet c
meente ze sloopt.
AGENDA
ZATERDAG 10 AUGUSTUS
Katwijk
Open huis met diverse demonstraties
en aktiviteiten bij de Brandweer aan
de Prins Hendrikkade.
Duinwandeltocht met diverse afstan
den, start vanaf Strandpaviljoen Zee
en Zon om 9.00 uur.
Stoomtramritten door de Zuid-dui
nen, vertrek vanaf de 'Vrieze Wei' na
bij de Soefi-tempel, ieder heel uur
tussen 10.00 en 17.00 uur.
Leiden
Molenwandeltocht over 10 of 15 km,
start vanaf VW, Stationsplein 210,
tussen 9.00 en 16.00 uur.
Pleinpop op het Vrouwenkerkplein,
aanvang 13.00 uur.
Noordwijk
10e Finish Internationale Bloemen-
marathon op de Kon. Wilh. Boulevard
met vele aktiviteiten.
Eerste Noordwijkse Jazzweek, optre
dens van ca. tien Dixieland-orkesten
op de Kon. Wilh. Boulevard.
Optreden van een countryband en
dansers op het Vuurtorenplein van
16.00 tot 21.00 uur.
Warmond
Open Warmondse Tennis Kampioen
schappen in Sportpark Overbosch,
aanvang 9.00 uur.
Zomerkunstmarkt op het Pleintje bij
de Pomp van 11.00 tot 14.00 uur
zeuren, want het lijkt me ook
niet ideaal om de hele dag zo'n
kraam tegenover je te hebben
met dat geblèr als .Moooie
Banaaaanne'.
Lelijk? Daar hoef ik niet zo lang
over na te denken. Ik weet niet
of je dat al meer hebt gehoord,
maar die stalletjes aan de
Hoogstraat, die vind ik nou
foeilelijk. Ik heb begrepen dat
een of ander wethouder er
laatst ook al wat van heeft
gezegd, mogelijk dat ze dus
verdwijnen. Dat is een goeie
zaak, want die containers zijn
werkelijk niet om aan te zien.
En als we dan toch daar in de
buurt bezig zijn: die met blauwe
reclame dichtgepleisterde
ramen van Zeeman,
afschuwelijk.
Het is zo jammer dat er op die
plaats niet wat meer wordt
gedaan. Het is een van de
mooiste plekjes van Leiden. In
feite moet er een soort
waterplein komen. Haal die
kraampjes weg, zet er wat
terrasjes neer met uitzicht op
het water. Waar de
Noordwijkers 's avonds even
een bakkie doen aan de
boulevard, gaan de Leidenaars
dan even een waterpleintje
pikken.
Ik hoop toch zo dat die
containers nog eens worden
gesloopt, het zou wel van
politieke durf getuigen. Die
dingen zijn van de gemeente,
dus die heeft er wel wat over te
zeggen. Het is toch helemaal
geen schande om toe te geven
dat het een verkeerde beslissing
was. Dat gebeurde ook bij het
Rijn- en Schiekanaal, die ze ook
weer hebben open gegooid. Dat
is durf en die moeten ze hier
ook tonen.
Het hoeft ook geen problemen
op te leveren voor de gebruikers
van die dingen. Die
bloemenkoopman kan best in
een kraam, staat nog veel
mooier ook. En zo zijn er nog
wel wat handelaren die zo'n
container niet nodig hebben.
Zit je alleen met die snackbar.
Maar die vind ik daar dan ook
helemaal niet passen. Moet er
nou echt weer een patatkraam
zijn op zo'n mooie
plek? Die kan best
ergens anders heen.
LEIDEN
De schooltuinen in Leiden hou
den eind augustus en begin
september open huis. Belang
stellenden kunnen dan het werk
het werk bezichtigen van de
ruim 400 kinderen die van de
tuinen gebruik maken. De open
dagen worden opgeluisterd met
een speurtocht en een tentoon
stelling van groenten.
De tuin aan de Mamixslraat
is woensdag 28 augustus van
19.00 tot 21.00 uur te bezichti
gen, die bij Rijn en Vliet op don
derdag 29 augustus van 19.00
tot 21.00 uur. Cronesteyn zater
dag 31 augustus van 11.00 tot
14.00 uur en die in de Stevens
hof zondag 1 september van
12.00 tot 15.00. De toegang is
vrij.
Zeereep 1
aan Zee
Zaterdagavond 19.00 uur
zondagmiddag 15.00 uur
m.m.v. BOT A NOVA DO BRASIL
LEIDEN ERNA STRAATSMA
Een groot gedeelte van de du-
plex-huurwoningen aan de La
ge Morsweg staat leeg. Een
noodzakelijke leegstand omdat
woningbouwvereniging De
Sleutels bezig is met de 'verhe
ling' van een complex van 46
woningen. De aparte boven- en
benedenwoningen worden te
ruggebracht tot de oorspronke
lijke eengezinswoningen.
Vijf woningen zijn inmiddels
in hun oude, vooroorlogse staat
teruggebracht. Acht hele lege
woningen worden in de loop
van deze maand weer bij elkaar
getrokken en acht halve wonin
gen blijven voorlopig onbe
woond. „Sommige woningen
staan een maand leeg", aldus
directeur van woningbouwvere
niging De Sleutels A.P. Lepelaar,
„andere acht maanden. Als een
van de twee eenheden leegkomt
Wat vinden Leidenaars
prachtig of juist
afschuwelijk in hun stad?
Een zomerserie. Vandaag:
Jacques Veringa, eigenaar
van de botenverhuur
Galgewater en de nieuwe
brasserieboot een de
Prinsessekade
9 Misschien is het gek
dat ik geen gebouw
of zoiets als mooiste
plekje noem, maar
mijn favoriet is de
groente- en
fruitmarkt in het centrum. Heel
simpel, die stalletjes met al dat
uitgestalde fruit en die
verschillehde kleuren. Ik vind
het prachtig zoals die kooplui
dat doen. Daarbij komt nog
eens dat de markt een prachtige
locatie heeft, zo langs het water.
Naar mijn idee realiseren de
mensen zich dat veel te weinig,
dat de markt in deze stad op
een schitterende plek staat.
Ik vind het wel jammer dat de
ouderwetse markt stukje bij
beetje verdwijnt. Je ziet steeds
vaker de kraampjes plaats
maken voor vrachtauto's van
waaruit de waar wordt verkocht.
Volgens mij heeft dat te maken
heeft de warenwet, die regelt
dat je vis en vlees niet uit de
koeling in een kraam mag
leggen. Vind ik heel begrijpelijk,
maar wel zonde. Ik ben er dan
ook voorstander van om al die
wagens ergens bij elkaar te
zetten, zodat de gewone markt
blijft voorbehouden aan de
kraampjes. Zo'n grote wagen
bijvoorbeeld op de Visbrug,
waar kippepoten worden
verkocht, dat kan toch echt niet.
Gemeente en de horeca
ondernemers langs de markt
moeten eens overleggen of er
mogelijkheden zijn om tussen
de kramen plaats te creëren
voor terrasjes. Dat verhoogt de
gezelligheid nog eens een keer.
Is ook goed voor de verkoop, de
mensen blijven langer hangen.
Iets anders dat de gezelligheid
ten goede komt, is een
draaiorgel. Dat hoort op de
markt. Ik kan me wel
voorstellen dat zo'n koopman
er niet vrolijk van wordt om
uren achtereen in die herrie te
staan. Maar ze moeten niet
moet je wachten tot de bewo
ners van het andere gedeelte
vertrekken voor je het weer als
een geheel kunt verhuren. Dat
kost tijd. Je moet de huurders
vervangende woonruimte aan
bieden en dat lukt niet altijd
meteen. De woningen liggen
natuurlijk ook niet voor het op
scheppen."
De plannen voor verheling
van de woningen kwamen in
1989 voor het eerst ter sprake.
De woningbouwvereniging
stond toen op het punt het
complex een grote opknapbeurt
te geven. „Dat leek ons een
goed moment om over de toe
komst na te denken. Als we ze
nu niet in de oorspronkelijke
staat terugbrengen zitten we
over 25 jaar nog met halve wo
ningen. En ze zijn anno 1991 ei
genlijk niet meer acceptabel."
De woningen aan de Lage
Morsweg stammen van voor de
oorlog. Toen werden ze als een
gezinswoningen gebouwd. Na
de oorlog was de woningnood
echter zo hoog dat de woning
bouwvereniging besloot er du-
plex-woningen van te maken.
Op de bovenverdieping werd
daartoe een extra keuken inge
bouwd. De rest van de huizen
veranderde vrijwel niet. Lepe
laar: „Boven zijn twee klein ka
mertjes, een keuken en een
douche. Beneden zijn ook twee
kleine kamertjes en een keuken.
Daar is geen douche, wat nu ei
genlijk onverantwoord is. Het is
technisch ook onmogelijk om
daar een douche in te bouwen.
De mensen moeten ook gebruik
maken van dezelfde voordeur."
Lage huren
Op de bovenverdiepingen van
de halve woningen wonen in
hoofdzaak alleenstaande jonge
ren, beneden voornamelijk al-
■MOOI en LELIJK-
leenstaande ouderen. „De hu
ren van de woningen zijn bij
zonder laag, rond de 160 gulden
per maand", aldus Lepelaar.
De woningbouwvereniging
heeft begin dit jaar gesprekken
gevoerd met alle bewoners van
de duplex-woningen en daaruit
bleek dat zo'n 75 procent bereid
is te verhuizen. De directeur:
„Er is een aantal dat zegt: hoera
eindelijk weg uit dit kralckemik-
kige huis. Maar er is ook een
aantal ouderen dat hier al tien,
twintig of dertig jaar woont en
niet meer weg wil. Dat respecte
ren we. Het verhuizen gebeurt
alleen op vrijwillige basis. Wil
len mensen blijven zitten dan
mag dat. Die huizen blijven dan
voorlopig in tweeën verdeeld."
De huurders van de 'nieuwe'
eengezinswoningen moeten
aan huur een maandelijks be
drag 400 tot 450 gulden gaan
betalen.
