Leiden
Schaken en schoonmaken
van vis bij Visserijdagen
Frei rukt op in rolstoelstrijd
Milieugroep wil eind
aan verbranden afval
Vel van Hooglander
is perfecte zwabber
Donderdag 8 augustus 1991 Redactie: 071-161418 KAREL BERKHOUT JANET VAN DUK EMIEL FANGMANN ROY KLOPPER LOMAN LEEFMANS ERNA STRAATSMA GERT VISSER WIM WEGMAN Eindredactie: HANS SONDERS Vormgeving: NIEK FAAS
PRINSES JULIANA SCHREEF onder
pseudoniem gedichtjes in de studen
tenalmanak, maar de gids weet van
niets.
DE BRUTAALSTE PADVINDER had
dit boekje - gevonden in de Vlietlan-
den - niet naar huis durven nemen.
PAUL DE VLIEGER
In de Bloemenmarathon begint
ploeggenoot Heinz Frei een se
rieuze bedreiging te worden
voor gele-truidrager Paul van
Winkel. Dankzij zijn tweede
plaats, gisteren in de etappe in
De Lier, is Frei zijn ploeggenoot
tot op 36 seconden genaderd.
Markus Pilz, die de etappe in
De Lier won, maakte een
sprong in het klassement en
staat nu derde.
De marathon voor rolstoelat
leten begon gisteren met een
ploegentijdrit op De Uithof in
Den Haag. Geheel volgens ver
wachting werd die gewonnen
door de Duitse Sopur-ploeg
waar de nummers een, twee en
drie in het algemeen klasse
ment deel van uitmaken. De
Nederlands/Belgische Amigo-
ploeg legde met een achter
stand van 10 seconden beslag
op de tweede plek. De Hak
Wheelers, met Oudeweteringer
Michel Jonkman in de gelede
ren, werd derde.
Het criterium in het Zuidhol
landse De Lier. dat om half vijf
werd verreden, werd een over
winning voor Duitser Markus
Pilz. Hij werd op het loodzware
parcours dat uitsluitend uit
klinkers bestaat, op drie secon
den gevolgd door Heinz Frei.
Iwan van Breemen was de beste
Nederlander. Hij eindigde een
halve minuut na de winnaar als
derde.
In de B-categorie ging de
Tsjech Jozef Hulek zegvierend
over de eindstreep. John van
Buren werd tweede, waarmee
hij zijn leiderspositie in het al
gemeen klassement bij de B-rij
ders verstevigde.
hillegom roza van der veer
Het moet verboden worden om
zelf afval te verbranden. Dat
schrijft de Milieugroep Bollen
streek in een brief aan de ge
meenteraad van Hillegom. Door
een dergelijk verbod kan lucht-,
bodem- en watervervuiling
worden voorkomen. Volgens de
Milieugroep Bollenstreek gaan
steeds meer bedrijven en parti
culieren er toe over om hun af
val illegaal te storten en te ver
branden. Daarmee wordt geld
bespaard op de verwerkingskos
ten van afval.
Onder het te verbranden ma
teriaal bevindt zich plastic, pvc,
papier, verpakkingsmateriaal,
bestrijdingsmiddelen, oude
planten, loof en hout. Hierdoor
komen volgens de Milieugroep
onder andere dioxines, blauw
zuur en zoutzuur in de lucht of
in het grondwater terecht.
Daarnaast wordt volgens de
Milieugroep vooraj dekstro van
bollenvelden. bollen(pel)afval,
oude kistjes en ander bedrijfsaf
val van telers, oude bouwmate-
AGENDA
DONDERDAG 8 AUGUSTUS
Leiderdorp
Zomer bridge-drive door LBC. aan
melden tot 19.45 uur aan de zaal.
Bernhardstraat 3.
Noordwijk
Kinderkermisopde Kon. Wilh. Boule
vard, nabi| de Vuurtoren.
NOVO-strandloop, start op bet strand
bij de politiepost om 19.30 uur
Zomer-bridge-drive door NBC 'De
Vuurbaak' in 'De Rank', aanvang
20.00 uur, inschrijven vanaf 19 15
rialen en (tuin)afval van parti
culieren verbrand.
Gewezen wordt op de alter
natieve wijzen waarop dit soort
afval kaji worden verwerkt. Zo
kan dekstro van bollenvelden
worden versnipperd maar ook
worden gecomposteerd. Dat
zelfde geldt voor het afval van
het bollenpellen. Tuinafval van
particulieren kan straks met het
groente-, fruit- en tuinafval
worden meegenomen terwijl
oude kistjes opnieuw kunnen
worden gebruikt. Ander be
drijfsafval van telers moet netjes
worden afgevoerd.
Het Hillegomse college van B
en W stelt aan de gemeenteraad
voor om de brief te bespreken
in een komende vergadering
van de commissie openbare
werken. „Op dit moment mag
afval onder een aantal voor
waarden worden verbrand. Het
gebeurt vooral in het landelijk
gebied en de gemeente krijgt
daar eigenlijk nooit klachten
over," meent de gemeentelijke
woordvoerder T. van Gorsel.
Orgelconcert door Gemt de Gier in de
Grote Kerk, Voorstraat, aanvang
20.15 uur.
Steeds meer
aanmeldingen
vandalisme
bij politie
De inwoners van Noordwijk zijn
steeds meer bereid gevallen van
vandalisme rechtstreeks bij de
politie te melden. Kwam vorig
jaar nog 69 procent van de mel
dingen bij de speciaal daarvoor
aangestelde vandalisme-re-
gistratrice binnen en 31 procent
bij de politie, afgelopen maand
lagen beide percentages op 50.
„Een zeer goede zaak," aldus
korpschef F..F. Wegman.
Een van de belangrijkse doelen
van het vorig jaar in Noordwijk
gestarte vandalisme-registratie-
project is de aangiftebereidheid
Dij het publiek te vergroten. Een
tussentijdse evaluatie van het
project, dat 1 juli weer is begon
nen, maakt duidelijk dat dat
doel langzaam maar zeker
wordt bereikt. Het streven is er
op gericht dat uiteindelijk de
vandalisme-registratrice niet
meer nodig is omdat de spreek
woordelijke drempel die het po
litiebureau heeft, volledig is ver
dwenen.
Korpschef Wegman is zeer
verheugd met de ingezette ont
wikkeling. „Voorheen waren de
mensen minder snel geneigd
kleine gevallen van vandalisme
bij de politie te melden. Maar
voor ons is het juist belangrijk
dat we weten wat en waar er
iets gebeurt omdat we daarop
ons beleid kunnen afstemmen.
Of het project ook volgend jaar
wordt voortgezet, is nog onbe
kend
De Schotse hoog
landers zoeken
verkoeling tussen
de bomen. Op de
voorgrond een
nog zeer jong
exemplaar.
FOTO WIM DIJK-
Struikgewas
Om niet nog i
verlegenheid te brengen, sla ik
bij de eerste mogelijkheid links
af en kom met een bocht weer
op de dijk terecht. Al snel kon
digt de recreatiedrukte zich
weer aan. Op de grasveldjes ver
schaffen strategisch geplaatste
bomen schaduw aan altijd wel
een paar mensen die hun tentje
voor de zekerheid nog e
het i
kantie nemen. Minstens
goed is er nagedacht over het
dichte hoge struikgewas
rondom het 'echte' naaktstrand.
Dat biedt aan blote billen vol
doende privacy en aan nieuws
gierigen een uitstekende gele
genheid zich onopvallend op te
stellen. Ik voel voor geen van
beiden maar speel voor ik naar
huis ga nog een spelletje 'me
mory' met de bonte surfzeiltjes
die in de verte over het water
glijden.
Een kinderhand is gauw gevuld. Dat
moet de filosofie achter de geluidsband
zijn geweest die al jaren op de lage
rondvaartboten van de Beestenmarkt
een gidsfunctie vervuld. Met een stem
van onvervalste AVRO-kwaliteit, Meta de
Vries als je het mij vraagt. De schipper
weet het niet „Het bandje is oud," zegt
hij. Daar is geen woord van gelogen.
Er vallen nogal wat
pauzes op die band.
Misschien
opzettelijk. Met
buitenlanders aan boord is er
zodoende tijd ook een Engels,
Duits of Frans gesproken tekst
in te lassen. Maar als Leiden
zich van zijn beste kant wil
laten zien, moet het een
Chinees spreekwoord volgen:
ook een lange mars begint met
een eerste stap. De informatie
over de stad op een
rondvaartboot. Wie
bijvoorbeeld Engelsen en
Amerikanen wil paaien mag
heus wel eens een grappig
verhaaltje vertellen.
Laten we dus eens aan de gids
denken, zoals ons immers bij
het verlaten van de boot is
gevraagd, en die pauzes
opvullen.
Gids (2)
Het bandje is gemaakt vóór de
bouw van 'Molen de Put'. Die
wordt niet opgemerkt, terwijl hij
meer in het zicht is dan de plek
waar Rembrandt werd geboren.
Bij de Witte Singel wordt
weinig flexibel van het kun
stenaarsproject evenmin gerept
en met 'de gebouwen van de
nieuwe universiteit' wordt de
rechterzijde afgedaan. De nieu
we gebouwen van de oudste
universiteit van Nederland ver
dienen beter. Waarom daar niet
verteld dat Leiden als dank voer
zijn verzet tegen de Spanjaar
den in 1575 van Willem van
Oranje mocht kiezen tussen een
universiteit of vrijstelling van
belasting? En dat de bevolking
onder het motto 'binnen is bin
nen' wijselijk voor een universi
teit koos, omdat men terecht
vreesde toch ooit aangeslagen
te worden. Zo wil het verhaal.
Waarom niet opgemerkt dat
Leiden de huisuniversiteit van
de koninklijke familie is? Zo
schreef prinses Juliana onder
pseudoniem gedichtjes voor de
almanak. Curieus. We varen
langs de letterenfaculteit: vertel
dat hier de laatste loodjes van
het grote Woordenboek der Ne
derlandse taal gewogen worden,
waar een eeuw aan gewerkt is.
Bij de Hortus moet Van Siebold
genoemd worden. Wereldbe
roemd in Japan. Ook de Sterre-
wacht kan beter. Die is in strikte
zin geen eeuwen oud. Men be
gon in de zeventiende eeuw
weliswaar met een observatie
post op het Academiegebouw,
maar deze gebouwen aan de
Singel zijn pas rond 1860, naar
Russisch voorbeeld, aan de Kai-
serstraat gezet. Natuurlijk moe
ten hier de namen vallen van de
sterrenkundige Jan Hendrik
Oort (internationaal bekend en
bekroond) en van Einstein, die
in deze contreien ook regelma
tig over de vloer kwam. Voor
mijn part hoeven de rondvaren
de toeristen dan niet te horen
dat Einstein geen vasti >aan in
Leiden wilde, omdat je volgens
hem ongemerkt in Leiden kon
De vrije loop, 42 redacteuren van deze krant maken ge
durende zeven weken zeven rondwandelingen door de
regio en laten hun gedachten de vrije loop. Deze week
een wandeling door Voorschoten en het recreatiege
bied Vlietland. Dagelijks leggen verslaggevers gedeeltes
van dit traject af en schrijven over hun belevenissen. In
de krant van zaterdag volgt een complete routebe
schrijving van deze wandeltocht met een lengte van 23
kilometer.
VUETLAND WILLEKE HEUKOOP
Als er een rits in had gezeten,
hadden ze vandaag zeker hun
vacht afgestroopt, die Schotse
Hooglanders. De dieren zijn los
gelaten in het 'stille' gedeehe
van recreatiegebied Vlietland bij
Voorschoten. Het is warm. Hoe
wel er aan deze kant geen mens
te bekenen is, valt het met de
stilte wel mee; op nog geen
honderd meter afstand zoeft het
verkeer over de Rijksweg A4 in
een gillende streep heen en
weer tussen Amsterdam naar
Den Haag. Maar direct na het
bruggetje over de Jan Bakker-
sloot gaat de route rechtsaf
richting water. Mompelende
golfjes, heupwiegend riet en
neuriënde bijtjes vervangen het
geluid van de auto's.
Een informatiebord en een
schuin toeklappend houten
hek, markeren het domein van
de Hooglanders. Hier begint de
wandeling. Even lezen. Ze zijn
door diergaarde Blijdorp in
'fokleen' gegeven. Blijdorp be
paalt wat er met eventuele kalf
jes gebeurt. De beesten schijnen
op oerrunderen te lijken, maar
daarmee heb ik nog nooit het
genoegen gehad. 'Een bruine,
ruige golvende vacht met in de
winter wollig onderhaal-, onder
scheidt de Hooglanders van an
dere rundersoorten,' zegt het
bord. De stumpers moeten,
weer of geen weer, buiten blij
ven want in een stal gaan ze
transpireren en krijgen ze het
aan hun longen. Bij zonnig weer
zoeken ze beschutting onder de
bomen.
Inderdaad, in de schaduw te
gen de hekken staan drie exem
plaren van deze reïncarnatie
van het oerrund te grazen. Als
dit hun zomervacht is, vraag ik
me af wat ze in de winter dra
gen. Een stuk Hooglander-zo-
mervel op een bezemsteel levert
al een perfecte zwabber op. De
dieren moeten wat zuinigjes
grazen want iets verder staat al
weer het volgende hek en is het
gedaan met de Hooglanders.
Naaktstrand
Rechtsaf valt het pad even sa
men met het fietspad maar bij
de eerste gelegenheid loop ik
over een begroeid karrespoor
met een slinger naar het water.
Hooikoortspatiënten doen er
verstandig aan in deze tijd van
het jaar een alternatieve route
over het water te kiezen want
het weggetje wordt almaar
smaller en benauwder en de
hoeveelheid pluisjes en piep
kleine vliegjes neemt toe.
Toch komen zelfs hier men
sen. In de struiken liggen snip
pers papier. 'Zeker een ver
dwaalde padvinder die zijn de
terminatieboekje niet meer no
dig had,' denk ik nog even. Nou,
die had wel iets anders aan zijn
hoofd. De wat grotere papier-
resten blijken duidelijk afkom
stig van een boekje wat zelfs het
brutaalste welpje niet mee naar
huis zou durven nemen.
Door maar weer, het pad
buigt naar links richting uitkijk
toren met uitzicht op de skyline
van Leidschendam, sappige
weilanden en weer die A4. Ik
blijf op de dijk lopen. Mmmm,
lekker windje, links de Vliet en
de achterkant van huizen die er
van voor zo veelbelovend uit
zien. Rechts het riet en het
Hier kom ik de eerste voorbo
den van het naaktstrand tegen.
Ze zijn de schaamte nog niet
helemaal voorbij. De eigenaar
van 'Merlijn' blijft angstvallig op
zijn buik liggen als hij de hond,
die kletsnat en wildenthousiast
in het rond springt, tot kalmte
maant. (Dit was voor Merlijn
hèt moment geweest om er tus
senuit te knijpen.) Een eindje
verder weg verdwijnt een ge
bruinde grijsaard haastig in het
water om met vastberaden
schoolslag god-weet-waar-naar-
toe te zwemmen.
doodgaan.
Het tweede deel van de Witte
Singel roept ook vragen op.
Langs het gemeente-archief va
rend, wordt opgemerkt dat dit
een schenking is van een Leids
lakenfabrikant. Krantz? Vlak
daarna komt er bij de Vliet een
schitterend doorkijkje. „Hier
kwamen de watergeuzen de
stad binnen en deelden haring
en wittebrood uit aan de honge
rende bevolking." Wanneer, on
der leiding van wie, wat had dat
met de Tachtigjarige Oorlog te
maken, enzovoorts. Plus een
hint naar Duitsers: zij kozen ook
drie oktober tot dag der vereni
ging, maar Leiden was wat eer
der. Enfin, er worden nauwelijks
woorden aan gewijd.
Gids (3)
De toerist kan de informatie
even verwerken als hij over
Plantsoen en langs de Zoeter-
woudsesingel glijdt. Daar sprin
gen behalve het natuurschoon
slechts een volière, een kruit
huis en kerkje op. We horen ook
nog dat de waterplanten (welke?
het in de zomer zo goed doen.
Ja, en in de winter is het zo leuk
als er geschaatst kan worden,
zou ik willen toevoegen.
Bij nadering van het Veerhuis is
de Hogevoerd nabij. De naam
van 19e eeuwer Piet Paaltjens
die er woonde mag een
keer vallen, dessnoods met een
paar dichtregels. Ook de beide
Maartens, 't Hart en Biesheuvel,
localiseren verhalen in deze
omgeving. Voor 'Leiden literair'
hoeven we ons helemaal niet te
schamen, 't Hart is vertaald.
Het Utrechtse Jaagpad, het
Rijn-en-Schiekanaal en het eer
ste deel van de Oude Rijn spre
ken minder tot de verbeelding,
want woonboten zijn geen
Leidse uitvinding. Misschien
zou er daar een lied op dat stuk
gedraaid kunnen worden. Heeft
de Zangeres zonder Naam niets
Molen De Put: de gids op de rondvaartboot laat zijn publiek de andere
kant uitkijken. foto loek z
■r een bootje? Zij is tenslotte
ook één van Leidens grote
dochters.
Zijlpoortsbrug en Haven bren
gen ons op de Herengracht.
Daar woonde we horen het
niet de moeder van Vincent
van Gogh. Ze ligt in een graf op
de begraafplaats Groenesteeg,
die in een flits te zien is. De
Nieuwe Rijn en Apothekersdijk
geven geen reden tot klagen en
worden afdoende omschreven.
Maar dat is de psychologie van
de gidstocht. De mensen herin
neren zich vooral de laatste mi
nuten. Vlak voor ze aan de gids
mogen denken.
BIJDRAGE EMIEL FANGMANN
katwuk willeke heukoop
Met de Nationale kampioen
schappen haringschoonmaken
begint komende maandag de
zevende editie van de Katwijkse
Visserijdagen. Direct na de ope
ning van de feestweek, om
14.00 uur door wethouder A.C.
Berkheij op het plein van de
School voor de Zeevisvaart,
storten de deelnemers aan de
wedstrijd zich op de vis. Op de
zelfde dag wordt om 19.30 uur
in het centrum ook de traditio
nele Haringloop gehouden.
Eén van de hoogtepunten uit
het weekprogramma is de
vlootshow op vrijdag 16 augus
tus van 18.00 tot 22.00 uur. Aan
het evenement wordt behalve
door een aantal vissersschepen
ook deelgenomen door de KN-
ZHRM, het opleidingsschip Juli
ana en de watersportvereniging
Skuytevaert. De dag daarop
wordt van 10.00 tot 17.00 uur de
gebruikelijke visvariamarkt in
het dorp gehouden met onder
meer deelnemers uit de visver-
werkende industrie. De vistafel
van haringhandel Hoek staat dit
keer op de Prins Hendrikkade
en TNO is op het Andreasplein
aanwezig met een ha
ringsmaaktest. De visverwer-
kende bedrijven T. en L. Hoek
aan de Prins Hendrikkade hou
den op deze dag open huis.
Verder zijn er de hele week
door diverse sportieve en tradi
tionele activiteiten. Zo is er op
woensdagavond 14 augustus
om 18.30 uur een wielerwed
strijd op de Boulevard en staat
voor donderdag een demon
stratie makreelroken op het
programma bij strandpaviljoen
Willy en Loes.
Slimmeriken kunnen op
De Katwijkse burgemeester G. van
schoonmaken van haring.
woensdagavond naar de School
voor de Zeevisvaart komen om
deel te nemen aan de denk
sportactiviteiten. Uiterlijk tot
19.30 kunnen zij zich inschrij-
lontfrans-Hartman bezig met
FOTO •ARCHIEF
ven voor een potje schaken,
bridgen of dammen. Op dezelf
de plaats wordt donderdag om
20.45 uur een visserijfilm ge
draaid.
