Leidsch Dagblad
EG dreigt bemiddeling
Joegoslavië te staken
Brandweer
stak brand
Holten aan
Conferentie over
deling Cyprus rond
HEES&HES
Kurden nemen Duitse
toeristen gevangen
Biologen zien wad nog niet sterven
saterdag i augustus lyyi
opgericht 1 maart 1860
Nr. 39612
Losse nummers f 1,45
FEITEN EN MENINGEN
Herbegrafenis
koning Pruisen
wordt grote rel
RELIGIE KUNST LEIDEN
Hoe houden Nieuwe generatie Drukkerij Groen
mensen het uit in robots en machi-
het leven?
nes hebben soul
verhuist naar
Rooseveltstraat
SPORT
Pikeur Rob de
Vlieger: naam in
ren- en drafsport
Nog geen abonnee?
071 161400
071 161353
Bij gevechten rond Krocitisch dorp meer dan 100 doden
In de zuidelijke Duitse deelstaat
Beieren zijn gisteren drie mensen
i het leven gekomen door over
stromingen veroorzaakt door aan
houdende zware stortregens. De
Oostenrijkse plaats Salzburg (fo
to) werd tot rampgebied veifdaard
nadat de plaatselijke rivier de Sal-
zbach buiten zijn oevers trad.
Tientallen wegen in Beieren en
Oostenrijk zijn afgesloten en het
scheepvaartverkeer op de Donau
tussen Wenen en Linz is stilge
legd. Sinds woensdag worden
Beieren en het noordoosten van
Oostenrijk onophoudelijk getrof
fen door zware stortregens. Tallo
ze auto's en vrachtwagens werden
door het water weggespoeld. Hui
zen en bruggen raakten zwaar be
schadigd door overstromingen in
de Donau en zijn zijrivieren. Me
teorologen zeggen dat de regen
zeker tot na het weekeinde zal
aanhouden. »foto epa martine
NIEUWSLIJN
Benzine in België vijf cent duurder
Op 1 september stijgt de prijs van benzine en dieselolie in België
met bijna vijf cent per liter. De Belgische automobielsector heeft
al fel geprotesteerd tegen het besluit om de accijnzen op benzi
ne en dieselolie te verhogen. Ze wil niet dat het gebruik van de
auto opnieuw duurder wordt. De Belgische automobilisten beta
len de staat al ruim 13 miljard gulden per jaar. De accijnsverho
ging is bedoeld om de Belgische begrotingsgaten te dichten.
Pakistan: doodstraf voor blasfemie
De Pakistaanse regering heeft executie door ophanging als von
nis verplicht gesteld voor godslastering. Tot nu toekon iemand
die voor godslastering was veroordeeld kiezen uit de strop of le
venslange gevangenisstraf. De maatregel brengt het Pakistaanse
wetboek op één lijn met de Shariat, het islamitische recht.
Den Haag-fans knokken in Volendam
Een forse politiemacht heeft gisteravond rond 10 uur een einde
gemaakt aan een massale vechtpartij bij een bar in Volendam.
De vechtpartij werd veroorzaakt door een groep supporters van
FC Den Haag, die een oefenwedstrijd tussen Volendam en Dun
dee United hadden bijgewoond. Na de wedstrijd verzamelden
deze supporters zich iri de bar, waar onenigheid uitbrak met
aanwezige Volendammers. Volgens de politie was op een gege
ven moment de hele straat voor de bar gevuld met een vechten
de kluwen mensen. De rijkspolitie in Volendam vroeg massale
assistentie bij de omliggende korpsen. Na een kwartier waren de
Haagse vechtersbazen geïsoleerd en konden ze per bus naar
Amsterdam worden afgevoerd. Daar zijn ze op de trein naar hun
woonplaats gezet.
Athene en Ankara geven gehoor aan Bush
Griekenland en Turkije hebben
besloten gehoor te geven aan de
oproep van de Amerikaanse
president Bush om deel te ne
men aan een conferentie over
Cyprus om een eind te maken
aan de opdeling van het eiland
in de Middellandse Zee. De
conferentie staat onder leiding
van de Verenigde Naties.
Bush heeft dat gisteren ge
zegd na terugkeer van een
vijfdaags bezoek aan de Sov
jetunie. De conferentie wordt in
september bij de Verenigde Na
ties gehouden onder voorzitter
schap van secretaris-generaal
Perez de Cuellar. Bush verklaar
de dat de regeringen in Athene
en Ankara hun deelneming
hebben toegezegd op voorwaar
de dat de komende maanden
de partijen al wat nader tot el
kaar komen.
Bush bezocht zowel Grieken
land als Turkije, beide lidstaten
van de Navo, vorige maand. Hij
tracht nieuwe impulsen te ge
ven aan de pogingen onder
auspiciën van de Verenigde Na
ties om het 17 jaar durende
conflict over Cyprus op te los
sen.
Turkije houdt het noordelijke
deel van Cyprus, ter grootte van
eenderde van het eiland, bezet
sinds het in 1974 troepen stuur
de nadat in Nicosia een staats
greep werd gepleegd op instiga
tie van de toenmalige Griekse
militaire junta. Meer dan twee
derde van de Cyprioten is
Grieks.
Bush zei dat de Griekse pre
mier Constantine Mitsotakis en
de Turkse president Turgut Ozal
hem hun bereidheid hadden
geuit deel te nemen aan de con
ferentie over Cyprus. „De
Griekse en Turkse leiders zullen
bij de voorbereiding samenwer
ken met de secretaris-generaal
(van de VN), vooropgezet dat er
vooruitgang wordt geboekt en
de kloof van de meningsver
schillen voor die tijd wordt ver
kleind", zei de president.
LEIDEN
Haarlemmerweg 41
(bij Groenoordhallen)
Tel 071-213222
Een kroatische soldaat zoekt dekking voor Servische kogels in het Kroatische dorpje Sarvas. Achter hem ligt het lijk v
gedood door de kogel van een sluipschutter.
De grote brand die in de nacht
van donderdag op vrijdag in
het centrum van Holten een 20
meter hoge silo heeft verwoest,
blijkt aangestoken door twee
leden van het Holtense brand
weerkorps. Beide pyromanen
zijn in de loop van gisteren
aangehouden en hebben be
kend. Over hun motief en de
wijze waarop ze de brand heb
ben gesticht kon de politie gis
teravond nog niets zeggen.
De brand in de leegstaande
silo was zo groot dat de vrijwil
lige brandweer van Holten as
sistentie moest vragen aan de
korpsen van Deventer, Lo-
chem en Bathmen. De twee
brandweermannen die de
brand stichtten, namen vol
gens de politie zelf volop deel
aan de uren durende blusope
ratie.
i D V O C A T E
Plantsoen 41, Leiden.
Tel. 071-122541.
HET WOORD IS AAN
De duivel zien we onmiddellijk in
de medemens, in onszelf ontdek
ken we ten hoogste de gevallen
engel.
Antoon Vloemans
VANDAAG
Cultuur
9
Feiten en meningen2
Familieberichten10
Financiën12,13
Info15
Programma's6,7
Regio17,19,21
Zaterdags Bijvoegsel 25 t/m 31
VANDAAG OOK
VRIJE TIJD
PAGINA 11
HET WEER
Vrij zonnig.
Droog, vrij zonnig en warm met
een middagtemperatuur van on
geveer 26 graden, aan de kust en
kele graden lager. Weinig wind,
kracht 3 of minder, in de middag
aan de kust wind van zee.
De Europese Gemeenschap zal haar bemiddelingspogin
gen in Joegoslavië staken als de betrokken partijen niet
meer het akkoord van Brioni erkennen en de overheid
het leger en de milities niet in toom kan houden. De
Luxemburgse minister van buitenlandse zaken Poos
heeft dat gisteren gezegd voordat hij met EG-voorzitter
Van den Broek voor de vierde keer naar Joegoslavië ver
trok. Inmiddels heeft na Frankrijk ook Duitsland zich uit
gesproken voor het sturen van een interventiemacht,
mits alle betrokken partijen daarmee instemmen.
Krachtens de akkoorden van
Brioni moest op 1 augustus een
dialoog beginnen tussen de fe
derale macht en de deelstaten
over de toekomst van het land.
In plaats daarvan neemt het ge
weid steeds verder toe. Bij felle
gevechten rond het dorp Dalj
gisteren in Kroatië tussen
Kroatische agenten en gardisten
enerzijds en Servische nationa
listen en het federale leger an
derzijds zijn meer dan 100 do
den gevallen.
BONN-DEN HAAG AFP-ANP
Poos zei te verwachten dat deze
vredesmissie van de trojka „ui
terst moeilijk" zal zijn. De Joe
goslavische leiders zijn volgens
hem niet meer gevoelig voor de
politiek-economische pressie
middelen van de EG (de econo
mische hulp aan Joegoslavië en
het associatieverdrag met de
EG), omdat ze beïnvloed wor
den door de nationalistische
pers.
Joegoslavische troepen en
Servische guerrillastrijders heb
ben gisteren het Kroatische
dorp Dalj, waar donderdag hef
tig werd gevochten, van de bui
tenwereld afgesloten. Volgens
inwoners van Dalj worden dor
pelingen opgepakt en geëxecu
teerd. „Ze zeggen ons dat ben
des guerrillastrijders de huizen
doorzoeken en alle jonge
Kroaten die ze vinden execute
ren, ook burgers", aldus een po
litiewoordvoerder.
De Kroatische regering zegt
dat tanks van het federale leger
donderdag vanuit Servië de
grens zijn overgestoken om deel
te nemen aan de aanval op Dalj.
Westerse diplomaten geloven
dat de strijd in Dalj bedoeld is
om Kroatië tot een confrontatie
met het federale leger te provo
ceren.
Nu een politieke oplossing
steeds moeilijker lijkt te wor
den, wordt steeds openlijker ge
dacht aan een Europese militai
re interventie in Joegoslavië.
Minister Van den Broek bena
drukte gisteren dat de EG-trojka
„niet naar Joegoslavië gaat om
daar een militair ingrijpen aan
te kondigen". Wel verwacht hij
dat de roep, „ook in Europa",
om via de Westeuropese Unie
(WEU) een vredesmacht naar
Joegoslavië te sturen sterker zal
worden als de missie van de tro
jka geen succes oplevert.
De Duitse regering sprak zich
gisteren uit voor het sturen van
een interventiemacht van de EG
of de CVSE (Conferentie over
Veiligheid en Samenwerking in
Europa), mits alle betrokken
partijen het daarmee eens zijn.
Bonn sluit zich daarmee aan bij
Frankrijk, dat vorige week als
eerste het zenden van een EG-
vredesmacht naar Joegoslavië
aan de orde stelde.
Kurdische guerrillastrijders hebben donderdag tien Duitse toeris
ten ontvoerd in het oosten van Turkije, zo heeft de Duitse ambas
sade in Ankara gisteren bekendgemaakt. Vijf Duitsers wisten te
ontsnappen en waarschuwden de autoriteiten.
De toeristen kampeerden bij een meer bij de Nemrut-vulkaan.
Ze werden donderdagavond overvallen te zijn door acht guerrilla
strijders van de Kurdische Arbeiderspartij te zijn. De gijzelaars zijn
vijf mannen, drie vrouwen en twee kinderen.
'Laatste jaren juist veel ten goede gekeerd'
DEN HAAG «PIET ARP
Sterft de Waddenzee op termijn
uit door zuurstofgebrek? Bio
loog Beukema van het Neder
lands Instituut voor Onderzoek
der Zee (NIOZ) op Texel heeft er
in zijn lange loopbaan geen en
kele aanwijzing voor gevonden.
„Eerst zien, dan pas geloven", is
kortweg zijn reactie op berich
ten van de milieubeweging dat
de bodem van de Waddenzee
op veel plaatsen voortdurend
zonder zuurstof zit. Vanaf
maandag gaat Beukema weer
met enkele onderzoekschepen
de Waddenzee op, eind volgen
de week denkt hij een beeld te
hebben van de huidige situatie.
Dat her en der op het wad
een tijdelijk zuurstofloze bodem
wordt aangetroffen is normaal,
aldus deze onderzoeker die al
meer dan twintig jaar op de
Waddenzee werkt. „Bij windstil
en warm weer ontstaat zuur
stofgebrek in de bodem. Het
zou nieuw en vooral alarme
rend zijn indien dit permanent
het geval is. Dat heb ik op het
Nederlandse wad nog nooit ge-
De Duitse onderzoeker Mi-
chaelis van de Forschungsstelle
Küste op het Waddeneiland
Nordemey rapporteerde on
langs dat de bodem van het
Duitse deel van de Waddenzee
in toenemende mate en tevens
langdurig 'zwarte' plekken en
dichte wierbegroeiing vertoont.
Die donkere kleur is een aanwij
De Wadden. Op sterven na dood of juist springlevend?
zing voor de zuurstofloosheid
van de omgeving.
Bij windstil weer neemt de
zuurstoftoevoer af en kan de
bodem de veel donkerder kleur
aannemen die dieper in de
grond wordt aangetroffen. Ook
als het warm is vermindert het
zuurstofgehalte van het water
en daarmee van de bodem, om
dat dan veel algen afsterven.
Om die af te breken is veel
zuurstof nodig, waardoor het
tekort ontstaat. Indirect is de
'overbemesting' met fosfaten en
nitraten uit afvalwater de oor
zaak, omdat deze de algengroei
bevorderen.
De landelijke vereniging tot
behoud van de Waddenzee
denkt dat de Duitse en Deense
onderzoeksresultaten niet op
zichzelf staan. Ook in het weste
lijk deel van de Waddenzee
moet nu maar eens onderzoek
worden verricht, vindt de Wad
denclub. Beukema reageert: „Ik
weet dat alleen in de Duitse
Bocht een paar jaar geleden
langdurig een grote zuurstoflo
ze plek lag, ter grootte van zo
ongeveer een provincie".
Ook vanuit andere hoek wor
den vraagtekens gezet bij het
luiden van de noodklok. De
Noordzee is dit jaar schoner
dan het water sinds mensen
heugenis geweest is, meldt on
derzoeker Boddeke van het
Rijksinstituut voor Visserijon-
derzoek IJmuiden. „Ervaren
zeezwemmers langs de kust
melden allemaal dat het water
ongekend helder is. Zelfs trap
pen tegenwoordig weer steeds
meer mensen bij het pootje ba
den op kleine pietermannetjes,
een vis met een giftige stekel.
Die laat zich alleen in helder
water zien".
Er komt ook veel minder
voedselrijk afvalwater in zee te
recht waardoor minder algen-
groei ontstaat. Door het riool
water te zuiveren en het water
tevens te defosfateren is de
voedselrijkdom en overbemes
ting van het water de afgelopen
ren sterk verminderd.
De Noordzee en de Wadden
zee zullen nooit doods worden,
zegt Boddeke. „Daarvoor is de
afgelopen jaren 'al te veel ten
goede veranderd". Boddeke en
Beukema vinden het dan ook
vreemd dat juist nu de hoeveel
heid voedingsstoffen in het wa
ter afneemt, de Waddenzee last
lijkt te krijgen van de overbe
mesting. De dienst Getijdewate
ren bij Rijkswaterstaat zal hier
over volgende week met de
Duitse onderzoeker overleggen,
vertelt Wadden-projectleider
Steyaert van de dienst. „De
vracht aan fosfaten die via de
Afsluitdijk in de Waddenzee te
rechtkomt is enorm vermin
derd. We willen nagaan of op
het Nederlandse deel van het
Wad vergelijkbare situaties zijn
als in Duitsland, waar Michaelis
op heeft gestudeerd. Wij heb
ben bij ons eigenlijk nooit iets
van zulk langdurig zuurstofte
kort gemerkt".
ZATERDAGS
BIJVOEGSEL
'Een brutale hoop sonder
concientie', noemde Jan
van Riebeeck de inboorlin
gen die hij aantrof op Kaap
de Goede Hoop. Het was
het begin van Apartheid,
de misdaad die het meer
dan drie eeuwen zou vol
houden in Zuid-Afrika.
Het Zandvoortse strand
bij nacht: een plaats om
lief te hebben.
Zeven miljoen gulden
heeft Rijnlands Molen
stichting nodig. Willen we
historische monumenten
uit de polder bewaren of
niet?
Over iets minder dan een
jaar barst het olympisch
geweld los in Barcelona.
De voorbereidingen liggen
op schema.
HOELANG
KUNTU
Ja, ik neem een introductie-B
abonnementen ontvang de krant
de eerste twee weken gratis.
I Per kwartaal (f76,75) via accept-
:r bank/girorekening:
Deze bon in
i postzegel, s
Leidsch Dagblad
twoordnummer 10050
2300 VB Leiden
I I 8
712141 400053