Leidsch Dagblad
Israël onder druk
van grootmachten
HaalÖBrQ&ö-
'Ik was nooit tegen democratie'
Halfjaarcijfers Philips
tonen winststijging
Motor
MuttiRent
Donderdag 1 augustus 1991
opgericht 1 maart 1860
Nr. 39610
Losse nummers f 1,45
Geen krant ontvangen
nri 071 - 161400
DEL! 071 - 161499
HET WOORD IS AAN
De beste manier om een chaos te
veroorzaken is alles te regelen.
Karei Boullart
VANDAAG
PAGINA'S
Binnenland -
Buitenland -
Cultuur
Economie
Extra
Feiten en meningen
Familieberichten
Film en boeken
Info
RTV Show
Sport
VANDAAG OOK
WEG EN WIEL
PAGINA 21
HET WEER
Zonnige perioden
Flinke zonnige perioden, alleen in
het noordoosten van het land nog
een kleine kans op een bui. Mini
mumtemperatuur rond 12 graden,
middagtemperatuur van 22 gra
den op de Waddeneilanden tot 25
graden in het binnenland. Wind
zwak tot matig.
NS beginnen
campagne voor
conducteurs
UTRECHT
De Nederlands Spoorwegen be
ginnen vandaag een grote cam
pagne om 425 nieuwe conduc
teurs te werven. De actie is een
uitvloeisel van de belofte na het
neersteken van een conducteur
in Harlingen om extra mensen
aan te nemen. Zo hoopt men de
agressie in de treinen te beteu
gelen.
Voor de campagne 'NS zoekt
conducteurs en conductrices
waar je je pet voor afneemt' zijn
de leeftijdsgrenzen verruimd.
Mensen van 18 tot en met 45
jaar kunnen solliciteren. Tot nu
toe golden als grenzen 21 en 40
jaar. De campagne bestaat uit
radio- en televisiespots en pagi
nagrote advertenties in pu
blieksbladen en regionale dag
bladen. Met de campagne is
twee miljoen gulden gemoeid.
e bezorging) I
I
1^
postzegel, s
en envelop, zonder
Leidsch Dag bied
Antwoordnummer 10050
2300 VB Leiden
DA S 15 GULDEN VOORDEEL
DA S 22 GULDEN VOORDEEL
MIEUWSLIJN
Nepbom op Noordwijks strand
De zeemijn die een zeiler gistermiddag ter hoogte van de Zeil
vereniging Noordwijk vond, bleek uiteindelijk slechts een ijzeren
deksel te zijn. De Explosieven Opruimingsdienst (EOD) heeft dat
vanmorgen vastgesteld. De bolle schijf met een doorsnee van
zo'n 50 centimeter lag bij hoog water op 1,80 meter diepte. De
zeiler markeerde zijn vondst met paaltjes. Uit veiligheidsoverwe
gingen verbood 'de walschipper' van de zeilvereniging boten te
leggen in de buurt de 'mijn'. Volgens de EOD is de vergissing be
grijpelijk, omdat de vorm van het deksel wel wat weghad van
i type mijn uil de Tweede Wereldoorlog.
Operatie Centurion lijkt bij Phi
lips vruchten af te werpen. Het
concern zag zijn nettowinst
over de eerste helft van dit jaar
bijna verdubbelen tot 687 mil
joen gulden tegen 373 miljoen
gulden over dezelfde periode
vorig jaar. pIn het tweede kwar
taal groeide de nettowinst van
37 miljoen gulden tot 552 mil
joen gulden. De omzet daalde
het afgelopen halfjaar van 26,36
miljard gulden tot 26,0 miljard
gulden. Volgens een woordvoer
der van het concern heeft de re
organisatie geleid tot een winst
gevendheid die „bemoedigend
kan worden genoemd."
REGIO
Route voert langs
fietstunnel die
niet bestaat
LEIDEN
Grote uitdaging
voor Leidse
bergbeklimmers
KUNST
Fonteinen als
bron van liefde
en verkwikking
Bush en Gorbcitsjov eens over vredesconferentie
Sovjet-president Gorbatsjov en zijn Amerikaanse collega
Bush zijn het gisteren in Moskou eens geworden over
een internationale vredesconferentie voor het Midden-
Oosten. Die zou in oktober moeten worden gehouden.
De aankondiging van de conferentie zet Israël onder
zware druk. De Israëlische regering wil zich niet voor
deelname uitspreken voordat de samenstelling van de
Palestijnse delegatie bij de onderhandelingen duidelijk is.
MOSKOU HANS CELEUNSE
CORRESPONDENT
De Amerikaanse minister Baker
van buitenlandse zaken reist
vandaag opnieuw naar Jeruza
lem om met de regering-Shamir
te overleggen. Daarna bezoekt
hij Tunesië en Marokko. Alle
Arabische buurstaten van Israël
- Egypte, Jordanië, Syrië en Li
banon - hebben inmiddels
steun betuigd aan het Ameri
kaanse vredesplan. De Pales
tijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO heeft nog geen definitief
standpunt bepaald.
De Israëlische premier Sha
mir zal Baker om garanties vra
gen over de samenstelling van
de Palestijnse delegatie, voordat
hij zich uitspreekt over de deel
name van Israël. Israël wijst
deelname van de PLO en Pales-
tijnen uit Oost-Jeruzalem af.
De Israëlische regering be
schouwt de PLO als een terreur
organisatie. Deelname van Pa-
lestijnen uit Oost-Jeruzalem,
dat in 1967 werd bezet, kan de
claim op Jeruzalem als onge
deelde Israëlische stad verzwak
ken. De regering vreest boven
dien dat een vredesregeling met
de Arabische landen gepaard
gaat met teruggave van alle in
1967 op de Arabische landen
veroverde gebieden (de Golan-
hoogvlakte, de Westelijke Jor-
daanoever en de Gaza-strook).
Het Amerikaanse vredesplan,
waarmee de Sovjets instem
men, gaat uit van Israëlische te
rugtrekking uit de bezette ge
bieden, volgens de VN-resolu-
ties 242 en 338. In ruil daarvoor
moeten de Arabische landen Is
raël als staat erkennen en de
veiligheid van zijn grenzen ga
randeren.
De Sovjet-minister van bui
tenlandse zaken Bessmertnych
zei gisteren dat ook hij spoedig
naar Israël zal afreizen, om de
diplomatieke betrekkingen te
herstellen die in 1967 door
Moskou werden verbroken we
gens de Israëlisch-Arabische
oorlog.
OPRUIMINGS-FINALE
BIJ BAALBERGEN
DEZE LAATSTE OPRUIMINGSDAGEN
nog volop meubelvoordeel
5 MEUBELPROMENADE KATWIJK
MEUBELPLEIN LEIDERDORP
FOTO VIDEO TV
Burgemeester Waltmans begrijpt alle opwinding niet
Lifters vinden
lijk vermist
meisje Blokker
Twee Duitse lifters hebben gis
teravond langs de weg Gronin-
gen-Nieuweschans het lijk ge
vonden van het sinds zaterdag
vermiste 11 -jarige meisje uit het
Noordhollandse Blokker. Ze is
vermoedelijk door verwurging
om het leven gebracht.
Het meisje is vrijwel zeker
vanuit een auto over de vangrail
in de bosjes gegooid. Het lijk
zou al in een tamelijk vergaande
staat van ontbinding verkeren.
Er is inmiddels een recherche
bijstandsteam van 25 mensen
geformeerd. De vindplaats ver
sterkt het vermoeden dat de da
der afkomstig is uit Duitsland.
Bij het zwembad in Zwaag waar
het meisje verdween, is zater
dag een Duitse Mercedes ge
zien.
ECONOMIE
Britse topfinan-
cier optimistisch
over economie
Feyenoord blijft
bekerwinnaar
NOORDWUK
Hoewel
Gerrit Solle-
veld de elfde
wielerronde
van Noordwijk
won, stond de
Westlander
volkomen in
de schaduw
van Gert Jan
Theunisse (op
de foto wach
tend bij de
start). De po
pulariteit van
de langharige
coureur uit
Berghem was
hem bij zijn
eerste optre
den in Noord
wijk vooruit
gesneld. Met
een tweede
plaats, pal na zijn zege in de Acht
van Chaam, stelde Theunisse zijn
aanhang gisteravond niet teleur.
De koers achter demy's was kort
LANDSMEER GERARD VAN ENGELEN
De telefoon in het huis van bur
gemeester H. Waltmans van
Landsmeer rinkelt. Alweer. „Ik
heb m'n verhaal vandaag al
twaalf keer verteld aan allerlei
bladen. Tot in Den Haag toe
willen ze weten waarom ik te
gen de democratie ben." Het
klinkt ironisch en berustend te
gelijk. „Weet je, ik had vandaag
vrij genomen voor een begrafe
nis. Daar kan ik nu niet heen.
D'r zijn momenten dat je zelfs
zoiets opzij moet zetten."
Waltmans is in opspraak ge
raakt doordat zijn naam wordt
genoemd in 'Fout na de oorlog',
een proefschrift waarop J. van
Donselaar in april promoveerde
aan de Rijksuniversiteit Utrecht.
In dat proefschrift komt de
Heelnederlandse Jongerenbe
weging ter sprake, een Neder
lands/Vlaamse organisatie die
begin jaren vijftig streefde naar
„een Diets volksnationalisme
op een rooms-katholieke
grondslag".
Waltmans was een tijdje
voorzitter van de extreem
rechtse jongerenbeweging. Een
aantal congressen van de bewe
ging deed destijds flink wat stof
opwaaien. Van Donselaar
schrijft: „De bijeenkomsten
worden door de buitenwacht
gezien als ontmoetingsplaatsen
voor radicale en minder radica
le nationaal-socialisten en fas
cisten van allerlei geledingen".
Volgens Van Donselaar heeft
Waltmans zich in Het Pennoen,
het blad van de beweging, afge
zet tegen de democratie die
„massificatie predikte en in de
praktijk brengt" en was de hui
dige burgemeester van Lands
meer een „voorstander van de
Burgemeester H. Waltmans: „Toen was ik 21, katholiek en rechts. Nu
ben ik 61, niet katholiek meer en links."
FOTO MARCO BAKKER
geestelijke aristocratie"
Geconfronteerd met zijn
toenmalige uitspraken, formu
leert Waltmans nadenkend en
diplomatiek. „Ik neem volstrekt
afstand van wat ik op 21-jarige
leeftijd heb gezegd. Natuurlijk.
Ik was toen op een leeftijd
waarop je gemakkelijk wordt
meegesleept door een bepaald
gedachtengoed, door je omge
ving en door alles wat je leest en
hoort. Achteraf gezien kun je
zeggen dat ik daarvan veel heb
geleerd. Ik ben argwanender ge
worden. Ik ben me na die tijd
kritischer gaan opstellen tegen
over allerlei uitingen van idea
lisme. Destijds had ik dat ver
mogen nog niet."
Als ik nu nog steeds dezelfde
opvattingen zou hebben als in
1952, zou je kunnen zeggen dat
ik niks heb geleerd. Maar dat is
niet zo. Ik heb mezelf ook ont
wikkeld. Toen was ik 21, katho
liek en rechts. Nu ben ik 61, niet
katholiek meer en links. Ik heb
geen Diets verleden. De hele ge
dachte achter de Heelneder
landse Jongerenbeweging was
gestoeld op de verbondenheid
van Vlaanderen en Nederland.
Niet meer en niet minder. Dat
laat onverlet dat ik toen wel
dingen heb geschreven die on
genuanceerd waren. Maar wie
die artikelen onbevooroordeeld
leest, zal zien dat nergens uit
blijkt dat ik ook maar de ge
ringste sympathie heb voor fas
cisme of nationaal socialisme.
Ook zal nergens uit blijken dat
ik tegenstander ben van de par
lementaire democratie. Daar
steek ik m'n hand voor in het
vuur."
Het gesprek loopt ten einde.
Waltmans veegt met een zak
doek wat zweet van zijn voor
hoofd. „Vanhiiddag heb ik nog
een interview. En dan laat ik het
allemaal eens over me heen ko
men. Ik ga straks eerst eens een
stukje wandelen."
De burgemeester zal op 27
augustus een politieke verkla
ring afleggen aan de gemeente
raad.
Pagina 2: Commentaar
AMSTERDAM GPD
De bekerfinale voetbal wordt
niet overgespeeld. De president
van het gerechtshof in Amster
dam, mr. Sluyter, vernietigde
vanmorgen in hoger beroep de
uitspraak van de Utrechtse
rechtbank en bepaalde dat de
tweede helft van het destijds in
chaos geëindigde duel tussen
Feyenoord en BW Den Bosch
volgende week woensdag niet
hoeft te worden overgespeeld.
Feyenoord blijft dus in het bezit
van de KNVB-beker en kan nu
op 14 augustus tegen lands
kampioen PSV spelen om de
Supercup.
veiligheidsdienst
'maakte' Inkatha
■USAKA CHRIS MCGREAL
THE INDEPENDENT
De Zuidafrikaanse inlichtingen
dienst heeft vanaf 1974 een be
vissende rol gespeeld in het op-
Douwen van de geloofwaardig-
ïeid van de Zulu-beweging In-
catha. Dit zegt Martin Dolin-
:hek, ex-officier van de inlich-
ingendienst die verantwoorde-
ijk was voor de uitvoering van
le operatie. De inlichtingen
dienst heeft Zulu-leider Buthe-
ezi in een langdurige samen-
verking met het blanke regime
jetrokken, aldus Dolinchek. De
Vmerikaanse CIA deed ook mee
loor in de VS een imago op te
jouwen voor Buthelezi en hem
jeld te garanderen.
Ten minste zeven mensen verloren het leven en 78 raakten gewond toen gisteren in de Amerikaanse staat
Zuid-Carolina een passagierstrein ontspoorde en tegen een goederentrein aanreed. Reddingswerkers hadden
uren werk om de passagiers uit de wrakstukken te bevrijden.
FOTO AFP DOUG GILMORE
Auto- en Motorverhuur
Zuidafrikaanse
