Leiden
'Hier zit een luchtje aan'
ff
Beroving na gijzeling
in Leidse Kopermolen
Appelbes strijdt door tegen flat Gooimeerlaan
Nieuwste techniek
maakt afvalbedrijf
tot schone fabriek
DANSEN
SWINGEN
UVE-MUZIEK
Meer aandacht voor vrijwilligers
^Vriidac
NIEUWSLIJN
Treinvandalen aangehouden
De politie heeft vanochtend drie knapen aangehouden die de af
gelopen weken voor duizenden guldens schade aanrichtten aan
treinstellen. Het trio wordt ervan verdacht talloze treinstellen te
hebben ondergespoten met grafitty. Vanwege het grote aantal
vernielingen werd intensief gesurveilleerd in de omgeving van
de Vondellaan, waar treinen 's nachts zijn gerangeerd. Om
streeks vijf uur vanochtend werden de drie op heterdaad be
trapt.
Ze hadden een trein over een lengte van circa vijftig meter on
dergespoten. Verscheidene agenten omsingelden de jongelui,
die er spoorslags vandoor gingen toen ze merkten te zijn ont
dekt. Ze stortten zich van het talud bij de Plesmanlaan, maar
konden daar in de kraag worden gevat. Het gaat om een 16-jari
ge Leidenaar en een leeftijdsgenoot uit Oegstgeest. De derde ar
restant weigert zijn identiteit prijs te geven.
Panden V&D op monumentenlijst
De panden van Vroom Dreesman aan de Aalmarkt en de Bree-
straat zijn door het Leidse college van B en W op de gemeentelij
ke monumentenlijst geplaatst. Daarmee volgen burgemeester
en wethouders het advies op van de Leidse monumentencom-
Rondleiding in Hheempark
In het Leidse Heempark wordt zondag een rondleiding gehou
den onder leiding van IVN-natuurgidsen. De wandeling begint
om 14.00 uur, en duurt ongeveer anderhalf uur. De ingang van
het park ligt aan de Oegstgeesterweg.
LEIDEN ROY KLOPPER
Drie tot nu onbekende
hebben gisteren een 57-jarige
Amsterdammer beroofd in Roe-
lofarendsveen. Dit gebeurde na
dat hij vanuit Leiden was ont
voerd. Het slachtoffer leverde
omstreeks 14.00 uur een partij
vlees af bij Chinees restaurant
Pearl City in het Merenwijkse
winkelcentrum De Kopermolen.
Buitengekomen werd hij opge
wacht door een man met een
zwarte integraalhelm en spijker-
kleding. Deze dwong hem on
der bedreiging van een vuurwa
pen in de auto te stappen en via
de provinciale weg 5 van Lei
den, via Leiderdorp naar Roe-
lofarendsveen te rijden.
Onderweg moest de man en
kele malen stoppen op par-
keerstroken om achterop ko
mend verkeer te laten passeren.
Vlak voor Roelofarendsveen
werd wederom een parkeer
plaats opgezocht. De Amster
dammer moest enkele malen
met zijn lichten knipperen. Ver
volgens werd hem bevolen uit
te stappen, waarna twee andere
daders op motoren ten tonele
verschenen. De drie overvallers
Op de plaats van de huidige slibvelden van het hoogheemraadschap is over twee jaar de vuilfabriek in werking. Op de achtergrond de woningen
aan de Vlietweg aan de overzijde van de Vliet. •foto vzim dijkman
Gemengde reacties op komst vuilverwerker bij Zuid-West
sleurden de chauffeur de bosjes
in en beroofden hem van zijn
geld, ongeveer 2000 gulden.
Hierna toeeg hij nog enige
schoppen. Het trio ging er op de
twee motoren vandoor. De Am
sterdammer hield een passe
rende automobilist aan die
alarm sloeg bij de politie in
Roelofarendsveen
De recherche weet niet of de
twee motoren de bestelauto
vanaf Leiden zijn gevolgd, of dat
ze ter plaatse hebben gewacht.
Ze vraagt getuigen van de gijze
ling bij De Kopermolen zich te
melden. Dit geldt ook voor
mensen die de bestelauto over
de provinciale weg hebben zien
rijden. Het gaat om een zeer op
vallende Mitsubishi bestelwa
gen waarvan de basiskleur wit
is. Het voertuig heeft een blauw
dak en onderaan zit een groene
balk. Op de zijkant is een koe
geschilderd en het opschrift
'Chateau Briant'. Op de achter
zijde staat het opschrift 'Am
sterdam' en een telefoonnum
mer. De wagen kan ook zijn op
gevallen omdat hij op veel par-
keerstroken is gestopt. Getuigen
kunnen contact opnemen met
de Leidse politie, tel. 258651.
„Ik ben hartstikke tegen. We zitten
hier al met stankoverlast van de
rioolwaterzuivering en dat zal er niet
minder op worden. Aan deze zaak
kleeft zogezegd een luchtje." Bewo
ner H. Wittenaar van de Apollolaan
laat geen misverstand bestaan over
wat hij vindt van de vuilfabriek die
op een paar honderd meter van zijn
flat wordt gebouwd. Deze vuilver
werking tussen de Vliet en de Voor-
schoterweg moet over twee jaar in
bedrijf zijn.
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Veel bewoners van de Apollolaan blijken
nog onwetend van de komst van een nieu
we 'fabriek' naast hun buurt. Gisteren werd
bekend dat naast de rioolwaterzuivering
van het Hoogheemraadschap Rijnland een
composteer- en scheidingsinstallatie gaat
worden gebouwd. Daar moet al het Leidse
huisvuil, maar ook dat van enkele randge
meenten (in het totaal ongeveer 100.000
ton per jaar) worden verwerkt. Tanks van 25
meter hoog bepalen het aanzicht van deze
nieuwe vuilverwerker.
In de zomer zal de installatie grotendeels
aan het zicht zijn onttrokken door de forse
bomen van het Park Hooghkamer. Maar in
de winter, als de bladeren zijn gevallen, is er
niets om de fabriek te verhullen. Dat uit
zicht zit veel bewoners van tegenover gele
gen flats dwars. „Geen leuk gezicht. In de
zomer zit er een hoop groen voor, maar in
de winter kijk je er lelijk op uit", denkt T.
Vodegel.
„O, komt die stank daar vandaan", is de on
wetende reactie van een aantal vrouwen in
een portiek van een van de Apollo-flats. Zij
wisten niet dat onaangename lucht die met
een zekere regelmaat op de hoogbouw
neerslaat afkomstig is van de nabijgelegen
rioolwaterzuivering. Over de laatste plan
nen maken ze zich eigenlijk niet zo be
zorgd: „Zoveel erger zal het wel niet wor
den, ik heb er eerlijk gezegd nu ook maar af
en toe last van."
Die mening wordt niet door iedereen ge
deeld. Neem bewoner A. Onvlee: „Een
ramp", oordeelt hij, „ik heb nu al veel last
van die vieze lucht". Maar hij kent ook de
andere kant van het verhaal. „Ze moeten
toch ergens met het vuil naar toe. Ik ben 77.
Laten de jongeren er maar wat aan doen als
ze er tegen zijn."
De al eerder genoemde Wittenaar is zo'n
'jongere': „Je gooit een vuil installatie aan de
ene kant van de stad dicht om er aan de an
dere kant weer een op te zetten. We zullen
wat moeten ondernemen."
De 'belofte' van het hoofd van de afdeling
milieu van de gemeente, G. in 't Veld, dat er
geen sprake zal zijn van stank van de vuil
verwerker, kan de bewoners niet overtui
gen. Mevrouw Epskamp: „Ik zou 't niet
prettig vinden. Ik hecht aan frisse lucht en
dan vooral voor de kinderen in de buurt."
De familie Van Pemis denkt daar niet an
ders over: „Van de week hebben we in het
mooie weer een dag buiten gezeten maar
uiteindelijk zijn we maar weer naar binnen
gegaan."
Initiatiefnemer H. Kwik van de bewoners-
groep Zuid-West ziet in de plannen van de
gemeente aanleiding zijn aktiviteiten in de
wijk verder uit te breiden. Hij wil ook de
omgeving van de Apollolaan bij de acties
van de werkgroep betrekken. „We moeten
daar ook maar eens gaan rommelen", aldus
Kwik.
LEIDEN JANET V
PUK
De bewoners van de Appelbes
zijn niet van plan de strijd op te
geven tegen de bouw van een
flat en eengezinswoningen aan
de Gooimeerlaan. Zowel tegen
de bouwvergunning als tegen
de procedure dienen de bewo
ners bezwaarschriften in. Als
deze protesten worden afgewe-
Dat meldt het 'actiecomité' in
een bulletin, getiteld 'Actie
nieuws nummer 1'. Ook de be
woners van de 'bessen' en de
'tuinen' in de Leedewijk worden
opgeroepen een bezwaarschrift
in te dienen.
De bewoners menen dat door
de bouw van een galerijflat zo
wel hun eigen woonsituatie als
die van de nieuwe bewoners
verslechtert. De 130 meter lange
en vier verdiepingen hoge flat
past niet bij de bungalows in de
wijk, vinden zij. „Vanaf de Gooi
meerlaan en de Ketelmeerlaan
biedt de Leedewijk een vriende
lijk aanzien met woningen die
een zeker welstandsniveau uit
stralen en met het karakter van
een buitenwijk op niveau. Dit
aanzien is voor een groot deel
bepalend voor het woongenot
en voor de waarde van de wo
ningen". De in rood en zwart
uitgevoerde flat wordt door de
Appelbesbewoners een 'naar
geestige muur' genoenmd die
'zo goedkoop mogelijk' wordt
gebouwd.
HET IS ONMOGELIJK
om vast te stallen of men
sen trouwen uit liefde.
Sommigen kunnen elkaar
niet eens verstaan
AAN VRIJWILLIGERS is
nog steeds een groot ge
brek. Velen zijn verbaasd
wanneer zij horen welke
mogelijkheden er zijn.
LEIDEN MEINDERT VAN DER KAAU
„Composteren heeft ten on
rechte een slechte naam", stelt
projectleider Jack Kuin van het
Provinciaal Afvalverwijderings-
bedrijf Zuid-Holland (Proav).
Hij voorspelt dat de nieuwe
composteerinrichting aan de
Voorschoterweg, naast de riool
waterzuivering, een te verwaar
lozen overlast veroorzaakt. Dat
betekent geen lawaai en geen
stank.
De Proav en de Gevulei die de
installatie samen op poten gaan
zetten, staan nog voor de keuze
welke systeem gebruikt gaat
worden om jaarlijks de huisvuil-
produktie van de Leidse regio,
zo'n 100.000 ton, te verwerken.
Die keuze is afhankelijk van de
resultaten die worden geboekt
met een proeffabriek waarbij
het nieuw procédé wordt getest.
De medewerker van het Proav
zegt dat compostering een zeer
goede manier is om afval te ver
werken. Volgens Kuin is de zeer
oude methode zoals die nog
door VAM wordt gebruikt en die
enkele jaren geleden in op
spraak kwam, volstrekt door de
techniek achterhaald. In Wijster
wordt het vuil lange tijd aan de
open lucht bloot gesteld en en
kele keren omgekeerd. Daar
door ontstaat er enorme stank
overlast.
Methodes om die stankover
last te verminderen werden
echter al vijftig jaar geleden uit
gevonden. Daarbij werd gebruik
gemaakt van een grote trommel
met een hoge temperatuur
waarbij ook de stankvormende
stoffen werden afgebroken. Lei
den moet nu kiezen uit twee
systemen die de laatste jaren
zijn ontwikkeld, droge en natte
compostering.
Filters
Bij beide methodes gaat het
huishoudelijk afval eerst door
de afvalscheider heen. Dat bete
kent dat niet-afbreekbaar mate
riaal zoals plastic en textiel, ge
middeld 30 procent van het af
val, eruit wordt gezeefd. De ove
rige 70 procent moet door een
vergistingsproces omgevormd
worden tot bruikbaar compost.
Een beproefde manier is de
zogehete droge vergisting, een
proces waarbij afval door bacte
riën wordt omgezet in compost.
De massa gaat een silo in van
ongeveer 20 meter hoog en
wordt daarin voordurend rond
gepompt. Er komen vier van die
silo's in Leiden. Daarin stijgt de
temperatuur tot 50 graden.
Daardoor doen de bacteriën
versneld hun werk en ontstaat
er uiteindelijk een zwarte massa
uit die humotex genoemd
wordt.
„Die compost is dan gestabi
liseerd. Dat betekent dat het
niet alsnog gaat rotten. Het
moet dan nog wel in een com-
posteerhal de vieze luchtjes
kwijt raken. De luchl van de hal
wordt gefilterd door biofilters,
zodat niemand daar iets van
merkt", aldus Kuin.
Een tweede manier en tegelij
kertijd nieuwste methode is de
natte compostering, waarbij er
water wordt gebruikt. Het hele
proces verloopt zonder dat er
lucht bijkomt. Daarom wordt
het ook wel aangeduid als anaë
robe (zuurstofloze) vergisting.
Na de eerste scheiding van bij
voorbeeld plastic en tuinafval
wordt er water gebruikt om
stoffen op te lossen, waarna er
vergisting plaatsvindt.
Afgesloten
Deze methode is ontwikkeld
door het Friese bedrijf Paques
dat gespecialiseerd is in de
anaërobe waterzuivering. „Die
dachten dat als je op die manier
water kan reinigen, er ook an
dere toepassingen denkbaar
zijn. Wanneer ze waarmaken
wat ze beloven, dan maken zij
een grote kans om ons project
te krijgen", zegt Kuin, die erop
wijst dat dit proces per definitie
helemaal afgesloten van de bui
tenlucht verloopt en er dus geen
stank vrijkomt.
Als de installatie er straks
staat, komen de vrachtwagens
van de gemeentereiniging in
een ontvangsthal en storten het
vuil in een bunker. Ook hier
wordt de luchtafvoer voorzien
van filters. De betonpompen die
het vuil in de silo omhoog halen
en weer laten zakken, gaan
langzaam en maken volgens
Kuin praktisch geen lawaai.
Het is de bedoeling dat de
scheidingsinstallatie die onver
werkbare materialen uit het
normale huisvuil haalt, tot 1998
blijft werken. Dan moet de
nieuwe vuilverbranding in
Leidschendam de verwerking
van niet-gescheiden afval over
nemen. De verwerking van ge
scheiden opgehaalde groente-,
fruit- en tuinafval (gft) tot com
post blijft dan in Leiden.
m.m.v. Hot Club '91
Zeereep 1
Noordwijk aan Zee
Tel. 01719 - 48 943
Zaterdagavond 19.00 uur
zondagmiddag 15.00 uur
Wat vinden Leidenaars
prachtig of juist
afschuwelijk in hun stad?
Een zomerserie. Vandaag:
M. Houtman, voorzitter
van de
Welstandscommissie.
Als je in Leiden op
zoek gaat naar
mooie panden, kom
je al gauw bij de
monumenten
terecht. Eén van de
mooiste vind ik het pand op de
hoek van de Breestraat en de
Steenschuur. Waar dat Chinese
restaurant op de begane grond
zit.
Ik heb daar wel eens voor het
stoplicht gestaan. Mensen
achter mij moesten me
waarschuwen dat het licht op
groen stond. Omdat ik naar dat
pand stond te kijken. Het
aardige er van is dat er een
aantal stijlen uit verschillende
eeuwen in zijn verwerkt. Het
pand heeft prachtige
kruiskozijnen. Het is diverse
malen verbouwd en de zorg
waarmee dat is gebeurd, straalt
er vanaf. Het heeft een zekere
harmonie.
Het zal de meeste mensen niet
opvallen dat het zo'n mooi
pand is. Je bent gauw geneigd
het op de begane grond te
zoeken. Terwijl je het bij dit
gebouw iets hoger moet kijken.
Dat laatste is trouwens vaak het
geval in Leiden.
Nee, een deskundige op het
gebied van mooi en lelijk mag je
mij niet noemen. Meer een leek
die wat ervaring op dit gebied
heeft opgedaan. In de elf jaar
dat ik voorzitter van de
Welstandscommissie ben, heeft
deze zo'n 10.000 adviezen
uitgebracht. Persoonlijk zal ik
Mooi: „Waar dat Chinese restaurant op de begane grond zit".
dan ook van uit gegaan bij de
beoordeling van het plan.
Ik vind het een van de lelijkste
gebouwen in Leiden. Die grote
vierkante doos. Een
fabrieksgebouw dat koste wat
het kost een woongebouw
moest worden. Soms lukt dat
wel maar hier vind ik het
gewoon niet geslaagd. Wat je er
ook aan doet, het is te groot en
te grof voor een woongebouw.
Zo denk ik dat je er ook niet in
kunt slagen om bijvoorbeeld
van de Meelfabriek een mooi
woongebouw te maken.
Nee, in dit geval
hadden ze de fabriek
beter kunnen slopen
om er nieuwbouw
Lelijk: „Die grote vierkante doos".
me er met zo'n 3000 hebben
beziggehouden.
De kritiek dat de
Welstandscommissie zich te
veel met allerlei zaken bemoeit,
kan ik me wel voorstellen. De
aanwezigheid van de
commissie is vooral preventief.
Je zou eens moeten zien wat er
in Leiden was gebouwd als er
FOTO s WIM DIJKMAN
geen Welstandscommissie was
geweest.
Zo waren enkele leden van de
commissie niet erg gelukkig
met het bouwplan voor het Van
Wijkcomplex aan het
Levendaal. Maar de opdracht
van het gemeentebestuur was
dat het voormalige
fabrieksgebouw in tact moest
worden gelaten. Daar zijn we
LEIPEN ROY KLOPPER
De Leidse Vrijwilligerscentrale
gaat meer doen aan de begelei
ding van mensen die op zoek
zijn naar vrijwilligerswerk. Om
een beter beeld te krijgen van
de wensen en capaciteiten van
potentiële vrijwilligers worden
kennismakingsgesprekken ge
voerd en passende 'banen' ge
zocht.
Voorheen werden mensen die
zich meldden voor vrijwilligers
werk 'losgelaten' op de vaca
turemappen. Ze konden heel
zelfstandig een keuze maken.
Probleem hierbij was dat de
cliënten vaak door de bomen
het bos niet meer zagen. In de
bakken van de Vrijwilligerscen
trale aan de Oude Rijn staan
tientallen aanvragen van in
stanties die om vrijwilligers ver
legen zitten.
Daarom is ervoor gekozen
wat meer persoonlijk contact te
leggen met de belangstellenden.
Wie zich aanmeldt, krijgt eerst
een persoonlijk gesprek over
zijn wensen en capaciteiten.
Coördinatrice Lia Dickhoff ver
wacht veel van deze aanpak,
waarop in het voorjaar al een
voorschot is genomen. „Als je
eenmaal aan de praat raakt,
hoor je vaak over hobbies die
prima aansluiten bij een of an
dere vacature die je in de map
hebt zitten. Daar had je in eer
ste instantie misschien niet zo
snel gedacht."
De bedoeling is om belang
stellenden heel gericht met een
of twee vacatures de deur uit te
sturen. Zo wordt de kans groter
dat een vrijwilliger zich thuis
voelt bij een organisatie waar
hij is geplaatst en langer blijft.
Dat laatste is ook in het belang
van veel instellingen die kam
pen met een groot verloop van
personeel. De medewerkers van
de Vrijwilligerscentrale gaan
ook wat vaker op bezoek bij in
stellingen waar onbetaalde me
dewerkers worden gevraagd. Op
die wijze moet een beter beeld
ontstaan van de aard van het
werk waarvoor nieuw krachten
worden gevraagd.
Overigens kampt de Vrijwilli
gerscentrale nog altijd met een
groot tekort aan mensen die on
betaald werk willen verrichten.
Het probleem wordt eerder gro
ter dan kleiner. Dickhoff schrijft
dit onder meer toe aan het slin
kende aantal jongeren. Voorts
zijn groepen weggevallen die
voorheen veel vrijwilligerswerk
deden. De coördinatrice noemt
de studenten als voorbeeld. Zij
zetten zich in vroegere jaren en
thousiast in voor huiswerkbege
leiding. Maar door de beperkte
studieduur zijn ze massaal afge
haakt.
Een andere reden kan een on
juist imago van het vrijwilligers
werk zijn. Veel mensen denken
snel aan verzorgende arbeid.
Dat is volgens Dickhoff geheel
misplaatst. „Cliënten zijn vaak
uiterst verbaasd als ze horen dat
ze via ons ook aan de slag kun
nen bij de regionale radio of on
derhoud van natuurgebieden."
